สมัชชาสุขภาพเฉพาะพื้นที่ - กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น

Download Report

Transcript สมัชชาสุขภาพเฉพาะพื้นที่ - กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น

การขับเคลื่อนภารกิจ
การพัฒนาค ุณภาพชีวิตของอปท.
วิสุทธิ บุญญะโสภิต
สำนักงำนคณะกรรมกำรสุขภำพแห่งชำติ
วันที่ ๒๒ เมษำยน ๒๕๕๗
โรงแรมบำงกอกพำเลช กรุงเทพมหำนคร
อีเมล์ : [email protected]
bwisutt#@gmail.com
้ หา
ขอบเขตเนือ
• สุขภาพ VS คุณภาพชวี ต
ิ
• แนวคิด “นโยบาย
สาธารณะ”
ิ้ ตาม พรบ.
• เครือ
่ งมือ ๓ ชน
สุขภาพแห่งชาติฯ
• ทุนในพืน
้ ที่
• แลกเปลีย
่ นเรียนรู ้
บทบาทของ อปท.
ก ับการพ ัฒนาคุณภาพชวี ต
ิ ของ อปท.
รัฐธรรมนู ญแห่งรำชอำณำจักรไทย
กฎหมำยจัดตั้ง อปท.
พ.ร.บ.กำรกระจำยอำนำจฯ
พ.ร.บ.ด้ำนสำธำรณสุขฯ
พ.ร.บ.ด้ำนสิง่ แวดล้อม
กฎบัตร/ข้อตกลงสำกล
ร ัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจ ักรไทย
ั
พุทธศกราช
๒๕๕๐
มาตรา ๒๘๓
องค์กรปกครองสว่ น
ท ้องถิน
่ ย่อ มมีอ านาจหน ้าที่โ ดยทั่ ว ไปใน
การดูแ ลและจั ด ท าบริก ารสาธารณะเพื่อ
ประโยชน์ข องประชาชนในท ้องถิน
่ และ
ย่ อ ม มี ค ว า ม เ ป็ น อิ ส ร ะ ใ น ก า ร ก า ห น ด
น โ ย บ า ย ก า ร บ ริ ห า ร ก า ร จั ด บ ริ ก า ร
สาธารณะ การบริห ารงานบุค คล การเงิน
และการคลั ง และมี อ านาจหน า้ ที่ ข อง
ตนเองโดยเฉพาะ โดยต ้องคานึงถึงความ
สอดคล ้องกับ การพั ฒ นาของจั ง หวัด และ
ประเทศเป็ นสว่ นรวมด ้วย
พรบ.กาหนดแผนและขนตอนการกระจายอ
ั้
านาจ
่ นท้องถิน
ให้แก่องค์กรปกครองสว
่ พ.ศ. ๒๕๔๒
มาตรา ๑๖ ให้เทศบาล เมืองพัทยา และองคการบริ
หารส่วนตาบลมีอานาจและหน้าทีใ่ น
์
การจัดระบบการบริการสาธารณะเพือ
่ ประโยชนของประชาชนในท
องถิ
น
่ ของตนเองดังนี้
์
้
(๑) การจัดทาแผนพัฒนาท้ องถิ่นของตนเอง
(๑๕) การส่งเสริมประชาธิปไตย ความเสมอภาค และสิทธิเสรี ภาพของ
(๒) การจัดให้ มีและบารุงรักษาทางบก ทางน ้า และทางระบายน ้า
ประชาชน
(๓) การจัดให้ มีและควบคุมตลาด ท่าเทียบเรื อ ท่าข้ าม และที่จอดรถ (๑๖) ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของราษฎรในการพัฒนาท้ องถิ่น
(๔) การสาธารณูปโภคและการก่อสร้ างอื่น ๆ
(๑๗) การรักษาความสะอาดและความเป็ นระเบียบเรี ยบร้ อยของ
(๕) การสาธารณูปการ
บ้ านเมือง
(๖) การส่งเสริม การฝึ ก และประกอบอาชีพ
(๑๘) การกาจัดมูลฝอย สิ่งปฏิกลู และน ้าเสีย
(๗) การพาณิชย์ และการส่งเสริมการลงทุน
(๑๙) การสาธารณสุข การอนามัยครอบครัว และการรักษาพยาบาล
(๘) การส่งเสริมการท่องเที่ยว
(๒๐) การจัดให้ มีและควบคุมสุสานและฌาปนสถาน
(๙) การจัดการศึกษา
(๒๑) การควบคุมการเลี ้ยงสัตว์
(๑๐) การสังคมสงเคราะห์ และการพัฒนาคุณภาพชีวิตเด็ก สตรี
(๒๒) การจัดให้ มีและควบคุมการฆ่าสัตว์
คนชรา และผู้ด้อยโอกาส
(๒๓) การรักษาความปลอดภัย ความเป็ นระเบียบเรี ยบร้ อย และการ
(๑๑) การบารุงรักษาศิลปะ จารี ตประเพณี ภูมิปัญญาท้ องถิ่น และ
อนามัย โรงมหรสพ และสาธารณสถานอื่น ๆ
วัฒนธรรมอันดีของท้ องถิ่น
(๒๔) การจัดการ การบารุงรักษา และการใช้ ประโยชน์จากป่ าไม้ ที่ดิน
(๑๒) การปรับปรุงแหล่งชุมชนแออัดและการจัดการเกี่ยวกับที่อยู่
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้ อม
อาศัย
(๒๕) การผังเมือง
(๑๓) การจัดให้ มีและบารุงรักษาสถานที่พกั ผ่อนหย่อนใจ
(๒๖) – ๓๑
(๑๔) การส่งเสริมกีฬา
ภำวะของมนุษย์ทีส่ มบูรณ์ท้ งั ทำงกำย ทำงจิ ต ทำงปั ญญำ
และทำงสังคม เชื่อมโยงกันเป็ นองค์รวมอย่ำงสมดุล
(พ.ร.บ.สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2550)
สุขภำวะ
ทำงปั ญญำ
สุขภำวะทำงสังคม
สุขภำวะทำงจิ ต
สุขภำวะทำงกำย
3
•การผลักใสให้อยู่ชายขอบ
•กลุม่ ชนดัง่ เดิม
•การกดขี่
ปัจจัยกาหนดส ุขภาพ
ความรุนแรง
ผูส้ งู อายุ
พัฒนาเด็กปฐมวัย
วิถีชีวิต
แอลกอฮอล์
พฤติกรรม
ยาสูบ
ยาเสพติด
เพศสภาพ
ความเชื่อ ปจเจกบ ุคคล
ั
พันธ ุกรรม
จิตวิญญาณ
ความขัดแย้ง
การกีดกันทางสังคมความ
ยากจน
•การค้าและตลาด
•การไหลของทุน
•วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
•สิทธิบตั ร
โลกาภิวตั น์
เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
กายภาพ/ชีวภาพ บรรยากาศ
ทางการเมือง
เศรษฐกิจ/การเมือง
วัฒนธรรม/ศาสนา
ภัยธรรมชาติ
สิ่งแวดล้อม ประชากร
การศึกษา
ภาวะโลก
ความมัง่ คงปลอดภัย ร้อน
การขนส่ง
ทุนทาง
ส ุขภาพ
สตรี
สังคม
การศึกษาทาง
วิชาชีพ
การแพทย์ทางเลือก
และการแพทย์พื้นบ้าน
เมือง/ชนบท
ความเท่าเทียม/ความ
ระบบ
ค ุณภาพและประสิทธิภาพ
ครอบคล ุม/ ชนิดและ บริการส ุขภาพ บริการสาธารณะ/
ระดับการบริการ
บริการเอกชน
การสาธารณสุขมูลฐาน
สุขภาวะทางจิตวิญญาณ
สิทธิมนุษยชน
อาหาร
การจ้างงาน
การเงินการคลังด้านสุขภาพ
สุขภาวะทางกายและจิตใจ
4
“คุณภาพชวี ต
ิ ของ
ประชาชน
นโยบายสาธารณะ
แผนงาน โครงการ
กิจกรรม
นโยบายสาธารณะ
คืออะไร
อะไรคือนโยบาย?
อะไรคือสาธารณะ?
12
นโยบำยคืออะไร
หลักและวิธีปฏิบตั ิ
ซึ่งถือเป็ นแนวดําเนินการ
(พจนานุกรม
ฉบับราชบัณฑิตยสถาน)
นโยบายสาธารณะ
สาธารณะ
นโยบาย
13
มองนโยบายสาธารณะ
แคบว่าเป็นเรือ่ งที่รฐั
กาหนดเท่านัน้
ขาดระบบการติดตาม ตรวจสอบ
ประเมินผลนโยบายสาธารณะที่
เกิดขึ้นและได้ลงมือดาเนินการไปแล้ว
ขาดกระบวนการ
ประเมินผลกระทบและ
การกาหนดทางเลือก ที่
หลากหลาย
สร้างนโยบายสาธารณะที่ขาด
ข้อมูลหลักฐานทางวิชาการ
จุดอ่ อน
ประชาชนเข้าไม่ถึง
กระบวนการนโยบาย
สาธารณะ
ให้ความสาคัญของค ุณค่า
และมิติต่างๆ อย่างไม่สมด ุล
14
กระบวนการนโยบายสาธารณะในอ ุดมคติ
ของ ศ.นพ.ประเวศ วะสี
อยูบ่ นฐานของความรู้
ปัญญา (Knowledge – based Policy
Formulation)
ศีลธรรม
ก ุศล
3 ประการ
มีเป้าหมายเพื่อความถ ูกต้องดีงามและ
ประโยชน์ส ุขของคนทัง้ หมด ไม่แฝงเร้น
เพื่อประโยชน์เฉพาะตนเฉพาะกลมุ่
สังคม
สังคมร่วมเรียนรู้
ร่วมกาหนด
นโยบาย เปิ ดเผย
โปร่งใส
15
หลักการทางาน
1. การสร้างความรูห้ รือการทางานทางวิชาการ
2. การเคลื่อนไหวของสังคม
3. การเชื่อมโยงกับการเมือง
ย ุทธศาสตร์สามเหลี่ยมเขยื้อนภูเขา
9
คาถาม ๑
 นาย ก. เป็น ปล ัด อบต. หนองหมาว้อ ได้มาเล่า
ให้ทา
่ นฟังว่า “ได้ทางานที่ อบต. มาเกือบ ๒๐ ปี
่ นใหญ่จะพ ัฒนาตามนโยบายของ
พบว่า งานสว
นายก อบต. ทีผ
่ ล ัดเปลีย
่ นหมุนเวียนก ันเข้ามา
บริหาร ทาให้ทศ
ิ ทางการพ ัฒนาไม่ตอ
่ เนือ
่ ง”
 ท่านจะให้คาแนะนาต่อนาย ก. ว่าควรจะทา
อะไร อย่างไร
17
คาถาม ๒
 นาย ข. เป็น ปล ัด อบต.หนองฟ้าใส มาเล่าให้
ท่านฟังว่า “ผอ.รพ.สต. มาคุยก ับตน และขอร ับ
การสน ับสนุนเพือ
่ แก้ปญ
ั หาโรคอ้วนของ
ประชาชนในตาบลหนองฟ้าใส ทีเ่ ป็นปัญหา
สาค ัญเร่งด่วน”
 ท่านจะให้คาแนะนาก ับ นาย ข. ว่าควรทาอะไร
อย่างไร
17
คาถาม ๓
 นาย ค. เป็น ปล ัด อบต.โคกอีแร้ง มาโอดครวญ
้ าวบ้านออกมาชุมนุมที่
ให้ทา
่ นฟังว่า “ตอนนีช
หน้า อบต. แยกเป็น ๒ กลุม
่ กลุม
่ แรกค ัดค้าน
การที่ อบต.อนุญาตตงโรงไฟฟ
ั้
้ าชวี มวลใน
ตาบล แต่ก็มอ
ี ก
ี กลุม
่ หนึง่ ออกมาสน ับสนุนให้ม ี
การก่อสร้าง”
 ท่านจะให้คาแนะนาก ับ นาย ค. ว่าควรทาอะไร
อย่างไร
17
เครื่องมือ ๓ ชิ้ น สู่นโยบำยสำธำรณะที่ดี
กรอบกำรพัฒนำระบบ
สุขภำพชุมชน
ธรรมนู ญสุขภำพ
ระดับพื้ นที่
กระบวนกำรตัดสินใจ
ร่วมกัน
สมัชชำ
สุขภำพ
ประเมินผลกระทบ
จำกกำรพัฒนำ
กำรประเมินผล
กระทบต่อสุขภำพ
ธรรมนู ญสุขภำพระดับพื้ นที่
ข้อควำมบำงส่วนในคำปรำรภ
ของธรรมนูญว่าด้ วยระบบสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๒
…เพือ่ ให้ธรรมนู ญว่ำด้วยระบบสุขภำพแห่งชำติ สะท้อน
เจตนำรมณ์และเป็ นพันธะร่วมกันของสังคม ให้สงั คม
สำมำรถนำไปใช้เป็ นฐำนอ้ำงอิง ในกำรกำหนดทิศทำงและ
เป้ำหมำยของระบบสุขภำพในอนำคต ทั้งนี้ ภำคีเครือข่ำย
ระดับพื้ นทีส่ ำมำรถจัดทำธรรมนู ญว่ำด้วยระบบสุขภำพ
เฉพำะพื้ นทีข่ องตน โดยต้องไม่ขดั หรือแย้งกับธรรมนู ญว่ำ
ด้วยระบบสุขภำพแห่งชำติ….
ธรรมนูญสุขภาพระดับพืน้ ที่
กฎ เป้ำหมำย ควำมฝัน ศีล ข้อตกลง กติกำ ร่วมกัน
ทีค
่ นในชุมชนอยำกเห็น อยำกเป็ น อยำกมี (ภำพพึงประสงค์) อัน
นำไปสู่กำรมีควำมสุขและคุณภำพชีวิตทีด่ ี
ประกาศเป็ น
ธรรมนูญสุ ขภาพพืน้ ที่
กระบวนการจัดทานโยบายสาธารณะว่า
ด้วยระบบสุขภาพเพื่อประกาศเป็ น
ธรรมนูญสุขภาพพื้นที่
5
4
3
2
1
สรุปเป็ นนโยบายสาธารณะว่าด้วยระบบสุขภาพที่พึงปรารถนา
ของคนในพื้ นที่
ยกร่างเป้าหมาย ทิศทางและมาตรการ จัดเวทีรบั ฟั งความเห็นจาก
ประชาชนในพื้ นที่ ( สมัชชาสุขภาพ )
นาเสนอเพื่อให้ประชาชนในพื้ นที่ ได้มีส่วนร่วมในการพิจารณาและเติมเต็ม (
Public deliberative )
ค้นหา/วิเคราะห์/สังเคราะห์ ข้อมูลสถานการณ์สุขภาพแบบมีส่วนร่วม โดยใช้กระบวนการ
เรียนรูร้ ่วมกัน เพื่อเป็ นฐานข้อมูลกาหนดเป้าหมายและทิศทาง
จุดประกาย ค้นหาผูน้ าที่มีความเสียสละ มีใจ มีความพร้อม อยากเห็นการเปลี่ยนแปลงในสังคมของตน
ไปสู่สิ่งที่ดีกว่า แบ่งบทบาทหน้าที่ยกร่าง รับฟั ง สื่อสารและติดตาม
ี งราย ๘ พืน
้ ที่
จ.เชย
้
-ต.โป่ งงาม อ.แม่สาย ประกาศใช๓๑พ.ค.๕๔
-ต.ม่วงคา อ.พาน ประกาศใช ้ ๑๑ก.ย.๕๔
ี งรุ ้ง
-ต.หัวง ้ม อ.พาน/ต.ดงมหาวัน อ.เวียงเชย
ี งเคีย
ั มะค่า อ.ป่ าแดด
-ต.เชย
่ น อ.เทิง/ต.สน
้ อ.ป่ าแดด/ต.ไม ้ยา อ.พญาเม็งราย
-ต.โรงชาง
จ.น่าน
อ.นาหมืน
่
ต.บ่อ อ.เมือง
จ.ลาปาง ๔ พืน
้ ที/่ ๑ลุม
่ น้ า
-ต.หลวงใต ้ อ.งาว/ต.ร่องเคาะ อ.วัง
เหนือ/อ.เมืองปาน/อ.เถิน/ลุม
่ น้ าวัง
ี งใหม่ ๕ พืน
้ ที่
จ.เชย
-อ.สารภี ๕ พ.ค.๕๔
-ทต.หนองตองพัฒนา อ.หาง
้ ที่
จ.แพร่ ๑ พืน
ดง/ต.สบเตี๊ ยะ อ.จอมทอง
-ต.แม่หล่าย อ.เมือง
ั
-ต.ดอนแก ้ว อ.แม่รม
ิ /ต.สน
่ แฮ อ.เมือง
(ต.ชอ
ั กาแพง
กาแพง อ.สน
-ต.ร ้องกวาง อ.ร ้องกวาง
ิ้ อ.วังช)ิ้
-ต.วังชน
ั
้ ที่
จ.ชยนาท
๒ พืน
-ต.หาดอาษา อ.สรรพยา
(ต.หนองแซง อ.ห ันคา)
้ ที่
จ.ลพบุร ี ๓ พืน
้ ที่
จ.อุดรธานี ๙ พืน
- อ.โนนสะอาด
- ต.บ้านตาด อ.เมือง
- ต.หนองอ้อ อ.หนองว ัวซอ
- ต.ผาสุก อ.ว ังสามหมอ
- ต.ผ ักตบ อ.หนองหาน
- ต.บ้านจีต อ.กูแ
่ ก้ว
- ต.กลางใหญ่ อ.บ้านผือ
้ ที่ -ต.ปะโค อ.กุดจ ับ
จ.เลย ๗ พืน
ด
-ต.เอราว ัณ อ.เอราว-ัณ ต.บ้านยวด อ.สร้างคอม
-ต.ท่าสวรรค์ อ.นาด้วง
-ต.ร่องจิก อ.ภูเรือ
จ.ร ้อยเอ็ด ๗ พืน
้ ที่
ี งกลม อ.ปากชม
-ต.เชย
ต.ปอภาร อ.เมือง/ต.เหล่า
้ อ.ภูกระดึง
-ต.ห้วยสม
ั /ต.น้ าอ ้อม
หลวง อ.เกษตรวิสย
-อ.ภูกระดึง
ั /ทต.กูก
อ.เกษตรวิสย
่ าสงิ ห์ อ.
-อ.ด่านซา้ ย
ั /ทต.ดงสงิ ห์ อ.จัง
เกษตรวิสย
้ ที่
จ.อยุธยา ๑ พืน
-อ.โคกสาโรง
- ต.ดอนหญ้านาง อ.ภาช ี
-ต.กุดตาเพชร
-ต.ชอนสมบูรณ์ อ.หนองม่วง
จ.อ่างทอง ๒ พืน
้ ที่
้ ที่
จ.ฉะเชงิ เทรา ๘ พืน
-ต.ราชสถิต อ.ไชโย/ต.
-ต.บางพระ อ.เมือง
สายทอง อ.ป่ าโมก
หาร/ต.เหนือเมือง อ.เมือง/บ ้าน
้ ว
-ต.สงิ โตทอง อ.บางนา้ เปรีย
อีเตีย
้ ต.บึงนคร อ.ธวัชบุร ี
-ต.หนองยาว อ.พนมสารคาม
้ ทีเ่ ป้าหมายธรรมนูญ
สถานการณ์และพืน
-ต.หนองแหน อ.พนมสารคาม
้ ที่
จ.สระแก้ว ๔ พืน
สุขภาพ ปี ๕๔-๕๕
์
-ต.ดงน้อย อ.ราชสาสน
-ทม.ว ังนา้ เย็น อ.ว ังนา้ เย็น
์
-ต.บางคา อ.ราชสาสน
-ต.โคกปี่ ฆ้อง อ.เมือง
์
-ต.เมืองใหม่ อ.ราชสาสน
-ต.พระเพลิง อ.เขาฉกรรจ์
้ ที่
จ.ปัตตานี ๒ พืน
-ต.บางกรูด
-ต.ท ับพริก อ.อร ัญประเทศ
-ต.นาเกตุ อ.โคกโพธิ์
้ ที่
จ.ตร ัง ๑ พืน
-ต.ดอนทราย อ.ไม้แก่น(๑หมูบ
่ า้ นมุสลิม)
- อ.ก ันต ัง
คุณค่ำของธรรมนู ญสุขภำพตำบล
• เป็ นภำพอนำคตทีค่ นในตำบล มำร่วมกันคิด ร่วมกัน
(คนนอกไม่เกีย่ ว)
• เป็ นสิง่ กำหนดกำรทำงำนให้เป็ นไปในทิศทำงเดียวกัน
• เป็ นสิง่ ยึดโยงคน หมู่บำ้ น หน่วยงำน องค์กร
• เป็ นทีร่ วมสรรพกำลังคน เงิน (กองทุน) และอื่น ๆ
• บ่งบอกว่ำคนในตำบลมีควำมรักสำมัคคีกนั
สมัชชาส ุขภาพ
สมัชชาส ุขภาพ
หมายถึง
กระบวนการที่ให้ประชาชนและหน่วยงานของรัฐที่
เกี่ยวข้อง ได้รว่ มแลกเปลี่ยนองค์ความรแ้ ู ละเรียนรอ้ ู ย่าง
สมานฉันท์ เพื่อนาไปสูก่ ารเสนอแนะ นโยบายสาธารณะ
เพื่อส ุขภาพ หรือความมีส ุขภาพของประชาชน โดยจัดให้มี
การประช ุมอย่างเป็นระบบและอย่างมีสว่ นร่วม
๑๕
สมัชชาส ุขภาพเฉพาะพื้นที่: ใช้อาณาบริเวณ
๑
ที่แสดงขอบเขตเป็นตัวตัง้ ในการดาเนินการ
ประเภท
ของ
สมัชชา
ส ุขภาพ
สมัชชาส ุขภาพเฉพาะประเด็น : ใช้ประเด็น
๒ เป็นตัวตัง้ ในการดาเนินการ
สมัชชาส ุขภาพแห่งชาติ : เป็นกระบวนการ
๓ ในระดับชาติ (ต้องจัดอย่างน้อยปีละ ๑ ครัง้ )
๑๗
กระบวนกำรจัดสมัชชำสุขภำพ
(๑)
สร้ำงกลไกกำรจัด
กระบวนกำรสมัชชำ
สุขภำพ
(๓) ออกแบบกระบวนกำรสมัชชำสุขภำพ
• กำรกำหนดประเด็นและพัฒนำข้อเสนอเชิงนโยบำย
• กำรพัฒนำข้อเสนอเชิงนโยบำย
• กำรหำฉันทำมติต่อข้อเสนอเชิงนโยบำย
• กำรขับเคลือ่ นมติสู่กำรปฏิบตั ิ
• กำรติดตำมและประเมินผล
(๒)
กำรวิเครำะห์ผูม้ ี
ส่วนได้เสีย
(๔)
(๕)
(๖)
กำรถอดบทเรียน
เพือ่ กำรพัฒนำ
กำรสือ่ สำร
สำธำรณะ
กำรบริหำร
จัดกำร
การประเมินผลกระทบด้านส ุขภาพ
(Health Impact Assessment)
การประเมินผลกระทบด้านส ุขภาพ
(Health Impact Assessment)
“กระบวนการเรียนรร้ ู ว่ มกันในสังคม โดยมีการประย ุกต์ใช้
แนวทางและเครือ่ งมือที่หลากหลายในการระบ ุ คาดการณ์
และพิจารณาถึงผลกระทบทางส ุขภาพที่อาจเกิดขึ้น หรือ
เกิดขึ้นแล้วกับประชาชนกลมุ่ ใดกลมุ่ หนึ่ง จากข้อเสนอหรือ
การด าเนิ น นโยบาย แผนงาน โครงการ หรื อ กิ จ กรรม
อย่างใดอย่างหนึ่ ง เพื่ อ สนับสนนุ การตัดสินใจอัน จะเป็ น
ประโยชน์สาหรับการสร้างเสริมและการคม้ ุ ครองส ุขภาพ
ของประชาชนท ุกกลมุ่ ” (ปรับปร ุงและอ้างอิงจาก WHO)
36
การประเมินผลกระทบต่อส ุขภาพ
ตาม พรบ.ส ุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๐
มำตรำ
๑๐
มำตรำ
๑๑
เมื่อมีกรณีที่จะมีผลกระทบต่อส ุขภาพของประชาชนเกิดขึ้น หน่วยงานของ
รัฐที่มีขอ้ มูลเกี่ยวกับกรณีดงั กล่าว ต้องเปิดเผยข้อมูลนัน้ และวิธีป้องกัน
ผลกระทบต่อส ุขภาพให้ประชาชนทราบและจัดหาข้อมูลให้โดยเร็ว
บ ุคคลหรือคณะบ ุคคลมีสิทธิรอ้ งขอให้มีการประเมินและมีสิทธิรว่ มใน
กระบวนการประเมินผลกระทบต่อส ุขภาพด้านส ุขภาพจากนโยบาย
สาธารณะ
บ ุคคลหรือคณะบ ุคคลมีสิทธิได้รบั รูข้ อ้ มูล คาชี้แจงและเหต ุผลจาก
หน่วยงานของรัฐ ก่อนการอน ุญาตหรือการดาเนินโครงการหรือกิจกรรม
ใดที่อาจมีผลกระทบต่อส ุขภาพของตนหรือของช ุมชน และแสดงความเห็น
ของตนในเรือ่ งดังกล่าว
ระดับของ HIA
• นโยบาย (Policy)
• แผนงาน (Program)
• โครงการ (Project)
ประเทศ
ภูมภ
ิ าค
้ ที่
พืน
• CHIA
ขั้นตอนกำรประเมินผลกระทบต่อสุขภำพ
กำรกลันกรอง
่
(Screening)
พิจำรณำว่ำจำเป็ นต้อง
ประเมินผลกระทบต่อสุขภำพหรือไม่
กำรกำหนดขอบเขตกำรศึกษำ
(Scoping)
ระบุประเด็นสุขภำพ เครือ่ งมือประเมินผลกระทบ
รวมทั้งระบุผูม้ ีส่วนได้ส่วนเสีย
ประเมินผลกระทบต่อสุขภำพ
(Appraisal)
ใช้เครือ่ งมือประเมินผลกระทบทำงสุขภำพ
ทำงวิทยำศำสตร์ สังคม เศรษฐศำสตร์
กำรจัดทำรำยงำนและ
ข้อเสนอแนะ
Report/Recommendation
• นำข้อมูลมำเสนอในเวทีระดมควำมคิดเห็น
จำกผูม้ ีส่วนได้ส่วนเสีย
• จัดทำข้อเสนอแนะต่อผูม้ ีอำนำจตัดสินใจ
กำรติดตำมประเมินผล
(Monitoring /Evaluation)
ตั้งกลไกแบบมีส่วนร่วมติดตำมประเมินผล
ในระดับพื้ นที่และหน่วยงำนที่เกีย่ วข้อง
ทุนในพื้ นที่
ท้องถิน่
อบต.
ท้องที่
ผูใ้ หญ่บำ้ น
กำนัน
ตาบลของเรา แพทย์ประจำตำบล
สภำองค์กรชุมชน
กองทุนสวัสดิกำรชุมชน
ชมรมผูส้ ูงอำยุ
ท้องทุ่ง
รพ.สต. เกษตรตำบล
โรงเรียน วัด
ผูแ้ ทนครัวเรือน
ชมรม เครือข่ำยต่ำง ๆ
หน่วยงำนต่ำง ๆ
ยุทธศาสตร์ การสร้ างพระเจดีย์จากฐาน
ฐานของสังคม คือ ชุมชนท้ องถิ่น
รั ฐบาล
กระทรวง
/กรม
ภาค
อบจ.
เทศบาล
จังหวัด
อบต. เทศบาล
ภาค
๗๖ จังหวัด
อบจ. จังหวัด
อบต.
เทศบาล
อบต.
๗๖๐ อาเภอ
๗,๖๐๐ ตาบล
หมู่บำ้ น/ หมู่บำ้ น/ หมู่บำ้ น/ หมู่บำ้ น/ หมู่บำ้ น/ หมู่บำ้ น/ หมู่บำ้ น/
ชุมชน ชุมชน ชุมชน ชุมชน
ชุมชน
ชุมชน
ชุมชน
หมู่บำ้ น/
ชุมชน ๗๖,๐๐๐ หมู่บ้าน