نقش مديريت تجربه در حل مسائل مديريتي و سازماني
Download
Report
Transcript نقش مديريت تجربه در حل مسائل مديريتي و سازماني
مدیریت سرمایههای انسانی به عنوان یکی از مهمترین استراتژیهای هر دولت شناخته میشود و مدیریت دانش به عنوان یکی از آخرین تکنیکهای مدیریتی ،نقش
در سازمان،
مهمی را به عنوان بخش ی از استراتژیهای مدیریت سرمایههای انسانی بازی میکند .یكی از مهمترین ابزارها برای رشد یادگیری و توسعه دانش
مديريت تجارب سازمانی است.
قانون برنامه پنجم توسعه جمهوري اسالمی ایران ،فصل دوم (علم و فناوري) مواد 15تا :23
نهادینه کردن تجارب علمی و عملی انقالب اسالمی و دفاع مقدس با انجام فعالیتهاي آموزش ی ،پژوهش ی و نظریه پردازي درحوزه هاي مرتبط.
بند 16سياستهاي كلي نظام اداري ابالغي از سوي مقام معظم رهبري:
دانش بنیان كردن نظام اداری از طریق بكارگیری اصول مدیریت دانش و یكپارچه سازی اطالعات ،با ابتناء بر ارزشهای اسالمی.
تجربه از نظر مدیران به چه معناست؟
الگوی مفهومی مدیریت تجربه از چه ویژگیها و مولفههایی تشکیل شده است؟
فرایند مدیریت تجربه در مرکز آموزش مدیریت دولتی چیست؟
مهمترین مسائل مدیریتی در سازمان از چه مولفه ها و فرایندهايی برخوردار ميباشد؟
دانش یا خرد عملی است که از آنچه که شخص مشاهده کرده یا با آن مواجه شده ،بدست میآید و اعتبار مشخص ی دارد که
به موقعیتهایی که در آن اتفاق افتاده است محدود میشود؛
راه حل مشخص برای مشکل مشخص ی که رخ داده است؛
درس آموخته شده ای از یک رویداد مشخص؛
تصمیم مشخص ی که در موقعیت معین و مشخص ی گرفته شده است؛
مربوط به اخذ یک تصمیم قطعی میباشد.؛
بخش مشخص ی از اطالعات که مستقیما
کار که مناسب برای استفاده در یک نوع وظیفه مشخص میباشد.
فرایند/جریان کار مربوط به بهترین راه انجام
Experience Factory کارگاه تجربه
The Quality Improvement Paradigm(QIP)پارادایم بهبود كیفیت
Organizational memory (OM)حافظه سازمانی
Case-based Reasoning (CBR)استدالل نمونه محو ر
(EF/CBR) استدالل نمونه محور/کارگاه تجربه
(LLS/CBR) استدالل نمونه محور/ سیستم های دروس آموخته
Experience Management Modelمدل مديريت تجربه برگمان
Experience Management System سیستم مدیریت تجربه
A waterfall model of experience management مدل آبشاری مدیریت تجربه
Experience life-cycle چرخه عمر تجربه
مدل تجربه سازماني مديران و تبيین عناصر اصلي آن (شعبان الهی ،عادل آذر و علی رجب
زاده)1383 ،
ساختار نظام مستند سازی تجربیات سازمانی مدیران (شعبان الهی)1384 ،
چارچوب مفهومي مديريت تجربه ( بهروز ّ
دري و مهدی محمود صالحي)1385 ،
مدل بومی مستندسازی تجربیات خبرگان صنعت نفت (روح هللا توالیی)1387 ،
الگوی مستندسازی تجارب مدیران (ياسر گلدوست جويباري ،مريم اسالميان)1388،
روش گردآوري داده ها مطالعات کتابخانهای (کتب و مقاالت معتبر) و مصاحبه عمیق با خبرگان ،جامعه مورد بررس ی مدیران مرکز آموزش
مدیریت دولتی و روش تجزيه و تحليل داده ها و اطالعات روش تحلیل مضمون میباشد.
روش تحلیل مضمون ( ،)Thematic Analysisفرایندی برای تحلیل داده های متنی است و دادههای پراکنده و متنوع را به
دادههایی غنی و تفصیلی تبدیل میکند.
مرکز انجام
نفر از مدیران
مرکز آموزش مدیریت دولتی ،مصاحبههایی عمیق و اکتشافی با شش
در
به منظور شناسایی مهمترین مسائل مدیریتی
در بخشهای
ن موجود
تر تفکیک شده و مضامین مشهود و مکنو
ی به بخشهای کوچک
در نهایت متن مصاحبهها جهت کدگذار
پذیرفت ،
اگیر میباشند.
کدگذاری شده متن استخراج گردیدند که شامل 232مضمون پایه 78 ،مضمون سازماندهنده و 22مضمون فر
از طریق روش هایی چون مصاحبه با افراد ،نوشتن تجارب ،برگزاری کارگاه با
حضور صاحبان تجربه ،ثبت تجارب پس از وقوع بصورت خالصه و استخراج
تجارب از طریق مطالعه مستندات انجام می گردد که حاصل آن بدست آوردن
تجربه خام می باشد.
تجارب خام به دالیلی چون خالصه و مبهم بودن ،غیر قابل انعطاف بودن و محرمانه
بودن قابل انتشار و کاربرد مجدد نمی باشند.
طبقه بندی ،دوباره نویس ی ،شکل دهی مجدد ،شاخص گذاری ،ارائه توضیحات کوتاه،
در
دیگر مثل ،XMLکشف مغایرتها و تناقضات موجود
انتقال به فرمت های
تجارب خام و مقایسه و یکپارچهسازی تجارب ،دوباره نویس ی تجارب پیچیده و
ترسیم اشکال و جداو ل جهت تجسم دادن به تجارب و سهولت درک آنها ،استخراج
تجارب و دانش از تجربه خام و تبدیل به رویه هایی جهت کاربرد مجدد.
گام انتشار عبارت است از تالش ی صریح و فعال جهت تطبیق تجربیات با کسانی که
ممکن است به آن نیاز پیدا کنند و کمک به آنها جهت استفاده از آن.
انتشار تاکید بر چالش توزیع فعال تجربیات به شخص درست ،در زمان درست ،در
شکل درست دارد.
کاربرد واقعی تجارب ،به عنوان چسبی بین دانش و تجربه ذخیره شده و منتشر
شده و عکس العمل ها نسبت به آن با تجارب جدید میباشد.
در واقع بصیرت جدید کسب میشود و تجربیات نو در طول استفاده از تجربیات
قبلی ایجاد میشود.
(
)
)
(
(
)
:
)
(
(
)
(
)
/
برگزاری کارگاه
جلسات
کارشناسی
گفتگوی
همکاران
سخنرانی
مصاحبه
نوشتن تجارب
کد مضمون
فراگیر
مضامین فراگیر
1
ماموریت ها و شرح وظایف
2
مشکالت ساختاری
3
مشکالت برنامه ای
4
مشکالت قوانین
5
خالء مدیریت تجربه
6
محیط سازمان
7
مشکالت فرهنگ سازمانی
مضامین سازمان دهنده
تکرار
انجام شرح وظایف واحد
2
ابالغ وظایف جدید سازمانی
7
تحقق ماموریت سازمان
2
تحقق اسناد باالدستی
1
ادغام سازمان
6
ساختار نامتناسب
6
محدودیت اختیارات
8
ابهام وظایف
1
محدودیت امکانات
3
تحقق برنامه ساالنه
1
عدم برنامه ریزی
1
خال قانونی
4
موانع قانونی
5
نادیده گرفتن قانون
2
عدم استفاده از تجربیات سازمانی
2
تاثیر جریانات سیاس ی بر سازمان
4
عدم حمایت نهادهای باالدستی
3
فرهنگ بوروکراتیک
2
کد مضمون
فراگیر
مضامین فراگیر
8
مشکالت مدیریت
9
مشکالت منابع انسانی
10
مدیریت تجربه
11
تعهد کاری
12
بهبود ساختار
13
مدیریت منابع سازمان
مضامین سازمان دهنده
تکرار
عدم انتخاب مدیران از درون سازمان
1
عدم ثبات مدیریت
6
تغییر راهبرد
3
تنوع تصمیم گیری
1
عدم درک نیاز سازمان توسط مدیران ارشد
5
عدم امنیت شغلی
1
عدم کارایی کارکنان
2
کنار گذاشته شدن نیروی انسانی کارآمد
1
مقاومت سازمانی
1
محدودیت نیروی انسانی ماهر
5
ناعادالنه بودن تخصیص مزایا
4
کمبود انگیزه کارکنان
2
استفاده از تجربه سازمانی
3
انتقال تجربیات
1
اعتقاد به اثر بخش ی کار
2
تکلیف گرایی
6
بکارگیری تعهد کاری
4
ایجاد ساختار اجرایی
4
بهبود ساختار سازمانی
3
ارتقای رضایت شغلی کارکنان
1
توسعه منابع انسانی
2
تامین امکانات
3
تامین منابع انسانی
5
تامین منابع مالی
3
تعدیل منابع انسانی
2
توسعه منابع
3
ارتقای انگیزش کارکنان
2
استفاده بهینه از امکانات
1
کد مضمون
فراگیر
مضامین فراگیر
مضامین سازمان دهنده
تکرار
14
بهبود سیستم ها و روش های کاری
مکانیزاسیون زیر ساختها
مکانیزاسیون فعالیتها
انجام روش های بهبود عملکرد
برون سپاری
بهبود فرایندها
تهیه روش اجرایی
ضابطه مند شدن فعالیت ها
بکارگیری نظام مناسب
1
2
4
1
4
2
5
9
15
ایجاد هویت سازمانی
ایجاد هویت سازمانی
2
16
بهبود ارتباطات
بهبود ارتباطات برون سازمانی
بهبود ارتباطات سازمانی
2
7
17
بهبود فرهنگ سازمانی
بهبود قوانین
بهبود فرهنگ سازمانی
6
ابالغ بخشنامه
1
19
مدیریت اثربخش
20
بهبود عملکرد سازمان
ارائه برنامه
تبدیل تهدید به فرصت
تفویض اختیار
مدیریت مشارکتی
حمایت مدیریت ارشد
کنترل و نظارت
اعتقاد به وجود مساله
حل مساله با هزینه کم
افزایش بهره وری سازمان
اثر بخش ی سازمان
تسهیل دسترس ی به اطالعات
کارایی سازمان
مقبولیت سازمانی
مقبولیت ملی سازمان
یادگیری سازمانی
تحقق هویت سازمانی
3
1
1
4
1
1
1
2
2
12
2
1
3
4
3
3
21
بستر سازی اجرای ماموریت سازمان
سازمان حرفه ای و تخصص ی
بستر سازی اجرای ماموریت سازمان
2
سازمان حرفه ای و تخصص ی
3
18
22
بر
جهت کاربردی نمودن و پیاده سازی الگوی مدیریت تجربه ،پیشنهاد میشود عوامل و شرایط زمینهای اثرگذ ار
یر ساخت های نرمافزاری و مکانیزمهای قانونی وبسترهای فرهنگی مورد
اجرای این فرایند شامل نظامهای اجرایی ،ز
در سازمانهای متفاوت مورد مطالعه قر ار گیرند؛
نیاز ،از طریق انجام پژوهشهای تلفیقی (کیفی و کمی)
در سازمانها را با انجام پژوهش های کیفی
محققان می توانند مزایا و منافع حاصل از اجرای فرایند مدیریت تجربه
در سازمانهای مختلف اثبات نمایند؛
احصا نموده و با انجام تحقیقات کمی
در سازمان حاصل نمود ،یادگیری از
از آنجایی که مهمترین نتیجهای که میتوان از بکارگیری فرایند مدیریت تجربه
در تحقیق
تجارب است و سازمانها باید تجاربی را انتخاب نمایند که ارزش یادگیری داشته باشند ،پیشنهاد میگردد
دیگری معیازهای ارزیابی تجارب مورد پژوهش قر ار گیرد،
سازمانها به منظور مهندس ی و ذخیره سازی تجارب میبایست تجارب را به صورت موضوعی طبقه بندی نم وده و
همراه با تجربه ،کلیه اسناد و مدارک مرتبط شامل صورتجلسات ،نامه ها و فرم ها و ...را ذخیره نمایند ،همچنین
در
موثر موج ود
تفسیر صاحب تجربه از تمامی شرایط و عوامل
مهمترین قسمت مستندسازی که شامل توضیح و
زمان کسب تجربه میباشد ،الزم است به درستی انجام گیرد تا مشخصههای الزم به منظور ایجاد قابلیت انطباق
در مورد موقعیتها و مخاطبان
پذیر گردد ،بعالوه مالک تجربه باید بیان صریحی
مسائل و نیازهای آتی افراد امکان
انتشار و توزیع صحیح آن داشته باشد؛
احتمالی تجربه به منظور
در سازمان ها ،تقویت و ایجاد ارتباطات سازمانی
بستر مناسب جهت اجرای فرایند مدیریت تجربه
به منظور ایجاد
مناسب از طریق کاهش قوانین زائد و سلسله مراتب پیچیده سازمانی ،تشویق افراد به برقراری رابطه با یکدیگر،
تشکیل گروههای کاری پیشنهاد میگردد؛
در سازمانهای پروژه محور و وظیفهای بطور جداگانه مورد پژوهش قر ار
عمر تجربه
پیشنهاد می شود الگوی چرخه
گیرد؛
در کشورهای مختلف وجود دارد،
در خصوص اجرای سیستمهای مدیریت تجربه
با توجه به تجربه موفقی که
در
در سازمانها راه اندازی شده و مباحث نوین
پیشنهاد میشود دورهها و کارگاههای آموزش تخصص ی مدیریت تجربه
این حوزه به عالقه مندان آموزش داده شود؛
عمر تجربه به عنوان یک الگوی مطلوب
در سازمانها ،چرخه
به منظور ترویج فرهنگ مستندسازی و مدیریت تجارب
فرایند مدیریت تجربه به مدیران سازمان های دولتی عرضه گردد؛
در حوزه مدیریت تجربه ،پیشنهاد میشود همایشها و
در سطح جهان
با توجه به برگزاری محافل علمی مختلف
عمر
در داخل کشور برگز ار گردد،کاربرد مدل چرخه
نشست های علمی حول این موضوع به صورت منظم و دورهای
مرکز آموزش مدیریت دولتی یکی از اهداف تحقیق نبوده است .پیشنهاد این است که درصورت خواست
در
تجربه
مرکز فراهم شود.
در
مسئوالن محترم ،زمینه سازی برای ارائه مدل کاربردی