Transcript Document
اتاق فکر ریلی آبان 93 مطالعه تطبیقی صنعت ریلی ایران با سایر کشورها گزارش اولیه 1 -1بررس ی صنعت ریلی کشورهای مختلف -3تعیین سياستها و مصوبات مورد نياز صنعت ریلی ایران -2بررس ی صنعت ریلی ایران 2 کشورهای پيشرو -1بررس ی سياستهای ریلی کشورهای مختلف کشورهای همسايه و منطقه 3 انگليس آملان سویس فرانسه اسپانیا ژاپن آمریکا آفريقای جنوبی چين کره جنوبی ترکيه قزاقستان عربستان هند پاکستان مصر • • • • • • • • ساختار و روند تغییرات بودجه روند عملکردی مشوقهای بخش خصوصی ارتباط با حمل و نقل درون شهری و برون شهری قطارهای پرسرعت قطارهای حومه ای توسعه خطوط ریلی • سیاستهای موجود • استراتژیها و برنامه های پیش رو ساختار ريلی 4 ساختار ریلی Production of railway services = Provision of infrastructure + provision of transportation services 5 ساختار ریلی Vertical integrated structure, total integration : e.g. Japan, Hong Kong, Ireland, China, … • a single entity produces and provides operation, design, construction, and maintenance of both infrastructure and transportation services • entity may be privately (Japan) or publicly owned (China, Ireland, HK for 70%) Vertical integrated structure, partial integration e.g. Austria, Germany, Italy, Poland, France in 2015... • Infrastructure manager and rail operator are subsidiaries of an holding company 6 ساختار ریلی Vertical separated structure one entity owns the infrastructure and other (s) provides transportation services multiple transport service operators in competition with each other. Service providers either publicly or privately owned Infrastructure usually publicly owned (but does not have to be, eg. UK) ... 7 ساختار ریلی • Complete separation With a legal, organizational, institutional (complete) separation e.g. Netherlands, UK, Spain, Finland, Denmark, Sweden, Portugal, Slovakia, Czech Republic, Greece • Partial separation With a legal and organizational separation BUT the main rail operator is responsible of some essential infrastructure management e.g. France, South Korea, Estonia, Hungary, Slovenia, Luxembourg, Latvia 8 ساختار ریلی Horizontal separated structure: e.g. in Japan • There are multiple operators with vertical integrated structure JR companies, other private companies, public companies • Each operator owns and manages its own infrastructure, owns its own rolling stock and provides transportation services in its own area/line • In Japan, Each company has it’s owns network and infrastructure In one region or railway route, more than one company can operate and then compete, but each company in its own infrastructure 9 ساختار ریلی انگلستان 10 ساختار -انگلستان مقدمه : س ااا مان م ج ا م و اادم ی رصو ااان س ااا ی داه آ ه اان انگل س ااتان مد م ه ااه 1990ات ف ااا اف تااام .ا یاان ییی يااکی ی کاای ا ت یااامی تاارین ییی يااکا مد داه آ هاان هااا ااه ا اد ماای دفا که تا آن مان ه یقوع پیوس . ن ت ااای ا ی اان ت ااو اس : س ااا ج اادا س ااا ا م ااود يرر ن اااه ا ا م ااود ااره اارماد ااده - 1زيرساخت - 2ناوگان Vertical separated structure 11 ساختار -انگلستان يرسار : رك Railtrack مد ا تدا اين رك ی رکتن میلتن وم ا م دمس گرفتن امود يررناه ف عالي روم دا آغا ن وم .اين رك مسئولي حفظ ی نگهدادی ی توسعه يرسارت ای ك ه مد سال 1996ه خش رصو ان یاگذاد داه آهن انگلستان ر عهده ما ميگرمم . مد سال 2002بعد ا حامثه Hatfieldمد سال 2000ی ه چنين ه یاسطه هزينه های سرسام آید ناشان ا ا دتقا رطوط اصل کرانه غربیی Railtrack مچاد سقوط ی اض الل د . رك Network Rail يک رک جديد ی سرمايه گذاد كه مد سال 2002بعدا ا اض الل ی سقوط رك Railtrackسار ی داه اندا توهيزا یرسا ی دا مد مس گرف . 12 ساختار -انگلستان Network Rail - 1ی مالک ی نگهدا دنده یرسار های داه آهن که امل مسيکهای پلهای تونلهای سيگنالينگی اکثک ايستگاهها ی . ... ا Railtrackه Network یرسار - 2مد اين انتقال مالکی Railی سه هدف اصل منبال می د : ) 1بوم امني صنع ديل ی ا گرماندن اعت ام ه نفس ع ومی ناسان ) 2ا گش مان ند مناس مد حرك ی یق كنتکل م دآمدن هزينه ه ا )3ت 13 NETWORK RAIL رك • Its main customers are the train and freight operating companies who run train services over the network. • Network Rail’s role includes: operating the network; managing performance; directing service recovery; setting timetables; allocating capacity; leading industry planning; and maintaining, renewing and developing the network. 14 رك NETWORK RAIL ) It is a company limited by guarantee (CLG اعضای شرکت :NR • ی اد ح ل ی نقل که یظیفه یعیين استکاتژی های دیل دا ما ته ی مدیری مد یعیين نرخ کرایه های مسافر ی اد • اعضای ع ومی که ر اساس سیاست ای را ان که مد قوانين ا اده ده اس ی ا پیشن ام هیئ مدیره انتخاب می گرمند. 15 رك NETWORK RAIL وزیر حمل و نقل مرال ی یر مد تقریبا ت امی امود رک NR پاسخگو را ر پادملان مد مودم ع لکرم رک NR تص یم گيکی مد یعیين استکاتژی سرمایه گذادی های میل مد امود دیل ی یر مادای ارتیاد مد انتخاب اعضا هیا مدیره ی ه چنين عزل ی نص دئیس رک ا د ی یر مد یعیين مست زم دئیس هیا مدیره ی میگر اعضا • • • • • 16 NRمی رك NETWORK RAIL سهام و وضعیت سهام داران : شرکت NRفاقد سهام مشخصی است و سهام داری در آن وجود ندارد لیکن دارای اعضای عمومی می باشد که در آن عضویت دارند این شرکت حالت خاصی از شرکت در انگلستان است که صرف ا دولتی نبوده ولی با بودجه دولتی حمایت می شود 17 رك NETWORK RAIL ت ا ا ااامين م ا ا ااا ی م دآ م ا ا ااد ایی ا ا اارک NRترکی ب ا ا اان ا م ديا ف ا ا ا ح ا ا ا مستکسا ا ااان ا ا ا اارکت ای عا ما ا اال ق طا ا اااد ی م ديا ف ا ا ا ک ا ا ااک ها ا ااای ما ا ااا مستقیم ا سوی میل می ا د . 18 ساختار -انگلستان ايستگاهها : ما لااک تقری بااا ت ااامی ا سااتگاههای داه آ ه اان ( 2500 Network Rail - 1 ا سا ااتگاه ) ا س ا ا ا ما ااا ا یا اان ا سا ااتگاهها مع ا ااو ا ااه TOCها ااا ا ااه من ا ااود ا دا ئا ااه ردما اجا ده مامه می وند . - 3م ساائولی ا دا ئااه راادما مد 17عاادم ا زد گ تااکين ی م هاام تاارین اي سااتگاهها اار ع هاده Network Railا سا .الب تااه مد توساعه ه اين ا ساتگاهها ن ياز خااش رصو ان مریل ده اس . 19 ساختار -انگلستان نایگان : مد ایا ی ا ا ا ا ا اال 1996ا ا ا ا ا اارکت ای ف ع ا ا ا ا ا ااا ت ا ا ا ا ا ا ا ع ن ا ا ا ا ا ااوان ا ا ا ا ا اارکت ای ا ج ا ا ا ا ا ااا ده مه ن ا ا ا ا ا ااده نایگاان ( ROSCOs ) Rolling Stock Companiesاي واام اد كاه مد خاش ح ل ی نقل مسافری لکوموتيو ی یاگن ه فعالي اجا ده مامن مشیول ومند . ( ROSCOs) از سه شرکت خصوص ی به شرح ذيل تشكيل شده : HSBC Rail (UK) Limited (HSBC) - 1 Porterbrook Leasing Company Limited (Porterbrook) - 2 Angel Trains Limited (Angel) - 3 عالیه ر سه رک ROSCOsی يک رک اجا ده مهنده نایگانی ميگری ت عنوان ) Voyager Leasing Limited (Voyager Leasingنيز یجوم ما دم .یظیفه آن تن ا اجا ده مامن نایگان جدید مرروط ه قطا دهای Voyager اس ی مد سایر فعالیت ای اجا ده مج فعالی ندا دم . . 20 ساختار -انگلستان ت لک ی یع يک ی نگهدادی اکثک قطا دهای مسافری مد ارتياد ركت ا می ا د . ا طري ROSCOsقطا دها ه وند . ركت ا ROSCOs ره رماد ( (TOCsها اجا ده مامه می رکت ای اجا ده مهنده نایگان ) (ROSCOنيز مد اجا ده مامن نایگان ه ره رماد ) (TOCا یکدیگر ه دقا می پرما ند . ا قرا دمامهای منعقده رای تامين نایگان این رکت ا مع و مد حدیم مه سال اس . مد سالهای اريکی میل مد مینه ت یه ی رریدادی نایگان ای زد گ ی اصل پا ه میدان گذا ته اس ی ه طود مستقیم آن ا دا ه کا درانه های تولید کننده قطاد سفا دش می مهد . رکت ای 21 ساختار -انگلستان مد ایاسط 2013ی میل این موضوع دا مود م ردسان قراد مام که آيا ه TOCها اجا ه مامه وم که ه طود مستقیم نایگان مود م نيا روم دا ت یه کنند عالیه ر اینکه می توانند ا ROSCOsنيز اجا ده کنند . 22 ساختار -انگلستان شرکتهای عامل ریلی ( : ) TOC رک که ه گی رصو ان هستند ی ه می نوع اصل یع ده تقس يم یعدامی م وند : - 1نوع ایل مد اکثکی اس ی آن اه که ا سوی میل فرانشيز م دياف می ک نند - 2نوع میم امل یعدام کمن ركت ای عامل ا قرا دمهای مستکسان -آ ام هست ند که ه آن ا موو مامه می وم ی ردما تک یل مد مسيکهای انتخاب ده ا دائه م مهند . مد قرا دمام اين رکت ا ا میل قرا دمامهای 7ساله وم که ه 20سال افزايش مامه د تا آن ا ت ايل ه اجا ده ی يا رريد نایگان ای جديد پيدا کنند . 23 ساختار -انگلستان اتحادیه شرکتهای بهره بردار ): (ATOC ATOC يک انو ن مایطلبانه می ا د ی ت امی TOCsعضو آن هستند . ه اهنگی مت رکز رای TOCsها فراهم می کند ی فعالیت ای آن امل ا دائه یک جدیل ماناندی سفری طرح های مختلف تخفیف Railcardی سا ماندج مشتکک سارتاد فری ش لیطی موو مامن ه آ ژانسهای مسافریی دیل ی غيکه اس . ATOC ما دای عالم توادی National Railاس ی ا لوگوی قبل داه اهن ريتانيا استفامه می کند . 24 ساختار -انگلستان : ORR مرجع ناظر اقتصادی و ایمنی برای شبکه راه آهن بریتانیا می باشد و به عن وان یک بخش دولتی غیر وزارتی از نظر عملیاتی از دولت مرکزی مستقل است . بنابراین ،مرکز مقررات ریلی ( ) ORRیک نهاد قانونی مستقل با قدرتهایي که توسط مجلس به هیئت مدیره واگذار شده است ،مي باشد .بسیاری از کارکنان این مرکز ،خارج از دفتر مثال جهت انجام بازرسی در شبکه ریلی مشغول به کار هستند . 25 انگلستان- ساختار : ORR license ( بودجه این مرکز توسط صنعت ریلی از طریق شهریه گواهینامه ها . ) تامین می شودsafety levies ( ) و عوارض ایمنیfees Our economic regulation activities are funded through a licence fee – although currently only Network Rail pays this fee. Our health and safety activities are funded through a safety levy, which is based on the turnover of each railway service provider. 26 ساختار -انگلستان وظایف اصلی : DfT (1تعیین بودجه ریلی (2تعیین استراتژیها (3اجازه فرانشیز راه آهن مسافری 27 ساختار -انگلستان رای اعطا کرمن فرانشيزهای خش مسافری داه آهن دا اجرا می کند ی دق ا پس ا اعطای فرانشيزی کنتکل ی اجرا کرمن قرا دمامها توسط فرانشيزهای خش رصو ان دا انوام می مهد . یظيفه ن ا دیی ما دم که مط ئن وم که قطا دهای مود م نیا مد حال رریدادی ی يا توليد اس ی سپس گا دانتن می کند که نایگان توسط TOCها رای پريومهای مانی مشخصان اجا ده رواهند د . 28 ساختار -انگلستان 29 ساختار -انگلستان 30 بودجه 31 بودجه -انگلستان بودجه صنعت ریلی به صورت تركیبي از كرایه هاي مسافران ،یارانه هاي دولت ي و فعالیت هاي تجاري حاصل می شود . 32 بودجه -انگلستان 33 بودجه -انگلستان Network rail سایر درآمدها %9 بودجه دولتی %61 34 حق دسترسی %30 بودجه -انگلستان 35 بودجه -انگلستان میل ا 2013 June متع هااد ااد مب ل ا 2میل یااون پونااد ک ااک مااا ج ه ا مطال عااه مق یا مد مااود م پتان ساایل هااای تااامين م نااابه مااا ی ساارمایه گااذادی مد خش های دیل ا دائه ن اید .مطالعه ای که مد آن ه منبال پیداکرمن سط وح اا ی سارمایه گااذادی خاش رصو ااان اا ا یان موضااوع کاه نی ماان ا هزی ناه ها ای کل ا طری 36 خش رصو ان تامين گرمم . بودجه -انگلستان 37 انگلستان- بودجه • Total public spending on transport in the United Kingdom, including capital spending by public corporations, in 2010/11 was £22.9 billion. • Of this about one third was on railways, including tubes, and about a quarter on local roads. This rises to 41 per cent when expenditure on both national and local roads is included. 38 بودجه زیرساخت سهم بودجه مدهای مختلف حمل و نقل سوئيس ريلی %25 فرودگاه %22 بنادر %8 جاده ای %28 مترو %17 سهم بودجه مدهای مختلف حمل و نقل هند فرودگاه %20 ريلی %38 بنادر %12 مترو %10 جاده ای %20 سهم بودجه مدهای مختلف حمل و نقل سوئد ريلی %30 فرودگاه %20 بنادر %8 جاده ای %18 مترو %24 سهم بودجه مدهای مختلف حمل و نقل اسپانيا ريلی %25 فرودگاه %23 بنادر %6 جاده ای %20 مترو %26 سهم بودجه مدهای مختلف حمل و نقل فرانسه فرودگاه %24 ريلی %25 بنادر %7 جاده ای %16 مترو %28 سهم بودجه مدهای مختلف حمل و نقل آلمان فرودگاه %22 ريلی %26 بنادر %10 جاده ای %12 مترو %30 سهم بودجه مدهای مختلف حمل و نقل ترکيه ريلی %26 فرودگاه %22 بنادر %9 جاده ای %15 مترو %28 سهم بودجه مدهای مختلف حمل و نقل 40% 35% 30% 25% 15% 10% 5% ترکیه 26% 15% 28% 9% 22% آلمان 26% 12% 30% 10% 22% فرانسه 25% 16% 28% 7% 24% اسپانیا 25% 20% 26% 6% 23% سوئد 30% 18% 24% 8% 20% هند 38% 20% 10% 12% 20% سوئیس 25% 28% 17% 8% 22% چین 18% 30% 15% 12% 25% 0% ریلی جاده ای مترو بنادر فرودگاه درصد 20% - 2بررسی صنعت ريلی ايران 2-1ساختار 2-2بودجه 2-3مشوق های حمایتی بخش خصوصی 2-4اقدامات صورت گرفته در راستای خصوصی سازی 2-5اسناد باالدستی و برنامه های پیش رو 2-6قطارهای توریستی 2-7قابلیت سازی پرسنل 2-8طرح تحول ساختاری 48 49 ساختار ريلی ايران 50 ساختار ریلی ایران 51 بودجه ريلی ايران 52 بودجه ریلی ایران سال مبلغ مصوب (تومان) مبلغ تخصیص (تومان) 91 823,811,400,000 443,986,700,000 92 800,784,000,000 571,794,200,000 522,042,800,000 168,767,400,000 %تحقق 54 71 93 1,455,000,000,000 53 291,000,000,000 32 20 مشوقهای حمايتی بخش خصوصی 54 مشوق های راه آهن در سرمایه گذاری ناوگان 55 وجوه اداره شده به منظور وامهای کم بهره و بالعوض استفاده از صندوق توسعه ملی ( وام ارزی کم بهره ) ارائه یارانه به وامهای دریافتی از منابع بانکی و مالی حمایت در استفاده از بازار سرمایه به جهت تامین مالی ( تضامین الزم ) معافیت در حق دسترسی به مدت و تن کیلومتر مشخص برای واگن های باری استفاده از مزیت صرفه جویی سوخت ( بند ق ) تضمین پرداخت کف حمل و نقل به سرمایه گذاری در لکوموتیو بازسازی 50دستگاه لکوموتیو آلستوم متوقف مشوق های راه آهن در سرمایه گذاری زیربنا 56 مشارکت راه آهن تا % 40در سرمایه گذاری به صورت بالعوض پرداخت صرفه جویي سوخت از محل بند ( ق ) به میزان % 60از عملکرد تضمین کف بهره برداری از خط به سرمایه گذار دادن اولویت برای تهیه ناوگان مورد نیاز ناشی از افزایش حمل و نقل به سرمایه گذار خط خصوصی سازی صنعت ريلی ايران 57 58 خصوصی سازی صنعت ریلی ایران -واگنهای باری ردیف نام شركت تعداد واگن 14 تركیب حمل و نقل 536 1 بهتاش سپاهان 2991 15 سایپا 415 2 توكاریل 1569 16 جوپار 515 3 راه آهن حمل و نقل 2211 17 آهن ریل كاران 153 4 فوالد ریل جنوب 1818 18 پارسیان ریل شرق 655 5 ریل كاران ورسك 293 19 كاردان ریل كاال 661 6 حمل و نقل ریلي نیرو 1102 20 خدمات مهندسي 428 7 راه آهن شرق بنیاد 272 21 توسعه ترابر سیرجان 140 8 ریل ابریشم پارس 16 22 كاروان ریل گلستان 8 9 ریل ترابر فجر 510 23 صفا ریل 75 10 سمند ریل 724 24 ایرالكو 139 11 آسیا سیر ارس 1348 25 ریل سیر كوثر 132 12 تركیبي كشتیراني 1143 26 بوتان گاز 119 13 برادران مجدپور 587 27 ایران گاز 61 59 28 29 30 31 32 33 34 35 ریل پرداز سیر راهور ریل كوثر سپهر زاوه طوس بیكران قشم رعد تبریز توكا كشش سینا ریل پارس نور الرضا جمع كل 1019 40 268 50 25 1050 282 5 21360 خصوصی سازی صنعت ریلی ایران -واگنهای مسافر ی 60 ردیف نام شركت تعداد واگن 1 جوپار 108 2 راه آهن شرقي بنیاد 91 3 نور الرضا 54 4 ریل ترابر سبا 50 5 وانیا ریل 134 6 رعد تبریز 134 7 ریل سیر كوثر 27 8 مهتاب سیر جم 180 9 هستیا 35 10 رجاء 1308 11 راه آهن حمل و نقل 12 جمع كل 2133 خصوصی سازی صنعت ریلی ایران -لکوموتیوها ردیف نام شركت تعداد البرز نیرو 36 1 راهبر 14 2 الوند 19 3 حمل و نقل 21 4 نماد ریل 10 5 61 جمع كل 100 اسناد باالدستی و برنامه های پیش رو 62 اسناد باالدستی و برنامه های پیش رو 63 سند چشم انداز ج .ا .ایران در افق ١٤٠٤هجرى شمسى سیاستهای کلی نظام ج .ا .ایران در مورد حمل و نقل سند چشم انداز حمل و نقل ریلي در افق 1404 برنامه پنجم توسعه مواد قانوني مندرج در برنامه چهارم توسعه ( بند 3قسمت الف ماده ، 3بند ب و ه ماده ، 28ماده ، 29بند الف ماده ) 33 مواد قانوني مندرج در برنامه سوم توسعه ( مواد 30و 128و آیین نامه اجرایي مواد ) اصل 44قانون اساسی قانون اجراي سیاستهاي كلي اصل 44قانون اساسي اقتصاد مقاومتی مصوبات مجلس شورای اسالمی ( قانون دسترسی آزاد به شبکه ریلی ) اسناد باالدستی و برنامه های پیش رو طرح جامع حمل و نقل کشور آرمان راه آهن اهداف و وظایف وزارت راه و شهرسازی تعيين الزامات كمّ ي حمل و نقل ريلي برون شهري اول در سطح منطقه بر طبق اهداف سند چشم انداز 1404 قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مديريت مصرف سوخت سیاستهای اقتصادی دولت برای خروج غیرتورمی از رکود طی سال های 1393 و 1394 فصل سیزدهم کتاب امنیت ملی و نظام اقتصادی ایران ( حمل و نقل ،ترانزیت و امنیت ملی ) ،تالیف دکتر روحانی 64