Transcript Dampingu dhe subvencionet

Prezentim
Dampingu dhe subvencionet
Mentor: Prof.Dr. Armand Krasniqi
Dampingu dhe subvencionet
Nocioni I dampingut
GATT-I e përcakton nocionin e dampingut (në nenin VI).Sipas këtij neni
dampingu paraqet qitjen ne qarkullim te produkteve nga një shtet në tregun
e shtetit tjeter , me qmim I cili është më I ulët se qmimi normal për produkte
të njejta .Importimi I mallit me qmime te dampingut është I ndaluar vetëm
kur shkakton dëm ose pamundëson zhvillimin e ekonomisë të një
shteti.Karakteristika themelore e dampingu është kjo se fjala është për
kufizime të cilat kanë ë bëjnë me import, e nocioni I dampingut është I
bazuar në ekzistimin e dallimit ndërmjet qmimit të tregut të mallit të
importuar dhe vlerës së rëndomtë të mallit të njejtë në tregun vendor.
Logjika e rregullit për nevoja për mbrojtjen nga dampingu është si
vijon:Të dampingu qmimet importuese janë qartë më të dukshme se ato të
ulëta dhe për këtë nuk është e arsyeshme të kërkohet nga prodhuesit e
vendit që të afarojnë në pajtim me qmime proporcionalisht më të ulëta te
kunkurrentit të jashtëm.
GATT-I e verifikon mendimin e pranuar ndërkombëtar se
dampingu dhe subvencionet I shkaktojne dëm tregtisë
ndërkombëtare.
E drejta kundër dampingut është e konstituar në rregullat e
GATT-it dhe parasheh se është e nevojshme që të
plotësohen kushtet si vijojnë për aplikim të masave
ekundër dampingut.
1. Shitja e mallit të caktuar sipas qmimit më të ulët se
vlera e rregullt e mallit dhe për t’u plotësuar kushti I
cekur ai duhet të krahasohet.
2. Kushti I dytë e ka kushtëzuar pasoja, e kjo është
cenimi esencial I cili manifestohet në dëmin e shkaktuar
të prodhimtarisë vendore.
3. Kushti I tretë është lidhja shkakore.
Sanksioni për damping është vënia e detyrimeve kundër
dampingut.
Subvecionet
Subvencionet paraqesin preminë ose të hyrat të cilat në
çdo mënyrë I jep vendit apo shtetit për prodhimin e
produktit të caktuar e të cilat mundëosjnë eksporitn më
të mirë të produktit të njëjtë. GATT-I nuk I ka paraparë
rregullat me të cilat rregullohen subvencionet.
Për herë të parë rundi I bisedimeve të Tokios ka rezultuar
më një marrëveshje të veçantë në lidhje me
subvencionet.
Gjatë ruandit të bisedimeve të Uruguait është sajuar
kontratë e posaçme për subvencionet dhe kundërmasat:
1. Subvencionet parqiten në trajtë të kontributit të caktuar
financiar
2. Pordhuesi I produkteve në të vërtetë ka pranur dobi të
caktuara
Kufizimet doganore
GATT- i e ka konstituar rregullën që me kufizimet
kuantitative të barazohen edhe të gjitha kufizimet tjera të
cilat përkah veprimi I tyre kanë efekt të njëjtë. Rregulla
është e qartë për atë se shtetet aplikojnë kufizime të
shumta tregtare për import.
Në saje të analizimit të rregullave të GATT- it mund të
konkludohet se rundat e zhvilluara të bisedimeve kanë
shpjerë kah pakësimi I doganave në importimin e
produkteve, por në masë të njëjtë të rritjes së kufizimeve
tjera, të cilat në shkencë përcaktohen në mënyrë
negative si kufizime jodoganore.
Në kufizime jodoganore bëjnë pjesë: dispozitat në lëminë e
shendëtësisë dhe te mbrojtjes se mjedisit jetësor,
rregullat për standarder prodhuese, ligjet në lëminë e
furnizimeve publike dhe procedurës doganore.
Ana e dobët e rregullimit juridik të kufizimeve jodoganore
është ajo që numri I tyre ështe I madh, negociatat
ndërmjet shteteve për lidhjen e tyre janë të gjata dhe të
rënda.
Ndalimi I tatimeve diskriminuese
Kufizime jodoganore janë edhe kufizimet tregtare
me anë të vënies se taksave interne dhe detyrimeve
tjera.
është ë rëndomtë që gjatë eksporitit të mallrave firmat të
lirohen nga tatimi I blerës së shtuar në mënyrë që të
barazohen favoret e shteteve ku importohet dhe e
kundërta, shpesh vërtetohet si kompensim I tatimeve të
caktuara të importit.
Përjashtimet nga rregullat ë GATT-it
Hartuesit e GATT-it kanë qenë të vetëdijshëm se tregtia
plotësisht e lirë mund të shkaktojë efekte negative për
ekonominë vendore. Nga kjo GATT-I ka konstituuar
rregullat në lëmenjtë e caktuar, në mnëyrë që t’u
mundësojë shteteve anëtare që kur të paraqiten
rrethanat e caktuara të ndërmarrin masa të caktuara me
qëllim të mbrojtjes së tregjeve të veta, por në mënyrë të
njëjtë të mbesin anëtare të GATT-it. Përjashtimisht nga
aplikimi I rregullave, ato mund të ndahen në të
përgjithshme dhe të veçanta.
Përjashtimet e karakterit të përgjithshëm
Sipas GATT-it shtetet kontrakuese mund t’I parashohin disa
masa të caktuara të cilat janë përkah përmbajtja e tyre
në kundërshtim më parimet e GATT-it, nëse këto masa
munden me qenë të arsyeshme për shkaqet të cilat
janë ndërmarrë ne vet GATT-in.
Këty hyjnë :
1. Masat e domosdoshme me qëllim të mbrojtjes së
moralit publik dhe shëndeti të njerëzve; masat të cilat
aplikohen në import ose eksport të arit ose argjendit,
masat e domosdoshme me qëllim të mbrojtjes së të
drejtave të autorit ose të drejtave të pronësisë
indutriale.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Masat të cilat kanë të bëjnë me produkte që I
prodhojnë të burgosurit
Masat të cilat ndërmerren me qëllim të mbrojtjes së
pasurive nacionale artistike, historike dhe arkeologjike
Masat e mbrojtjes së pasurive natyrore
Masat e ndërmarra sipas marrëveshjes per produktet
themelore në masë që janë në pajtim me kriteret të
cilat I kanë pranuar palët kontraktuese
Masat të cilat paraqesin masa të përkohshme
eksportuese të produkteve që janë të
pazëvendësueshme për industritë lokale
Masat e nevojshme për arritjen ose distribuimin e
produkteve në rast të furnizimit afatshkurtër
Përjashtimet e karakteri te posaçëm
Ky lloj I përjashtimeve ka të bëjë me lëmenjtë e posaçëm
të mbrojtjes së sigurisë; mbrojtjes së baraspeshës në
pagesa; mbrojtjes nga importi I tepërt.
Përjashtimi I parë është I bazuar në nevojën që të mbrohet
siguria e shtetit.
Përjashtimi I dytë është I bazuar në nevojën që të sigurohet
baraspesha në pagesa.
Përjashtimi I tretë – janë masat mbrojtëse kundër importit
të madh
Përjashtimi I aplikimit të rregullave të GATTit
Në rrethana të jashtëzakonshme dy të tretat e shumicës së
shteteve kontrakuese mund te vendosin që të
pëjashtohet ndonjëra nga detyrimet sipas GATT-it për
shtetin e caktuar.
është I mundur përjashtimi I rregullave të GATT-it vetëm
për kohë të caktuar. Krijohen raporte vjetore për
aplikimin e kësaj rregulle dhe vendimin e marrë për
përjashtim mund ta shqyrtojnë palët kontrakuese
Bujqësia
Tregtia me produktë bujqësore ka zënë vend të posaçëm.
Me rregulla të GATT-it është e lejuar vënia e kufizimeve
importuese për të gjitha produktet bujqësore dhe te
peshkut në atë vëllim në të cilin këto kufizimeve janë
pjesë e politikës nacionale bujqësore, me kusht që të
janë paraparë apo aplikuar me qëllim të mbrojtjes së
qmimeve.
Gjatë rundit të bisedimeve të Uruguait janë shqyrtuar
çështje të posaçme të bujqësisë.
Sistemi I zgjidhjes se Kontesteve në suaza
të GATT-it
Ne suaza të GATT-it është formuluar mënyrë e posaçme e
zgjidhjes se kontesteve të shkaktuara në rast të cenimit
të rregullave të GATT-it dhe përkah forma e tyre në
pajtim me natyrën e GATT-it, si kontratë multilaterale të
drejtës ndërkombëtare publike.
Rezultat I rundit të bisedimeve të Uruguajit në aspektin e
mënyrës së zgjidhjes së kontesteve ka qenë forcimi dhe
zhvillimi I formulimit të sistemit të zgjidhjes së kontesteve
në formë të dokumentit të posaçëm si pjesë e GATT-it të
vitit 1994
Fazat e procedurës
Faza e parë janë bisedimet apo negociatat ndërmjet
shteteve.
Negociatat zhvillohen kur shteti konsideron se me
proceduren e saktuar shteti tjetër kontraktues I ka
cenuar rregullat e GATT-it.
Faleminderit