Transcript تفاوت فردی

‫طرح شهاب‬
‫شناسای ی و هدایت استعداد های برتر‬
‫شناسای ی‬
‫پرورش‬
‫هدایت‬
‫سیما عالیی‪،‬مینا هادیان‬
‫و‬
‫محمد جعفر صفایی‬
‫‪1393‬‬
‫جلسه نخست‬
‫تفاوت فردی‬
‫‪ ‬ایا تا به حال با موضوعی به نام تفاوت فردی در کالس درس مواجه شده اید؟تفاوت فردی یعنی چه؟‬
‫‪ ‬تفاوت فردی یعنی‪ :‬انچه که هر کسی را منحصر بفرد می سازد‬
‫‪ ‬منبع اصلی تفاوت فردی تربیت است‬
‫انچه فکر می کنید‬
‫انچه احساس می کنید‬
‫انچه می خواهید‬
‫رفتار‬
‫عدالت اموزشی‬
‫‪ ‬به نظر شما عدالت اموزشی چگونه می تواند با وجود اصل تفاوت فردی محقق گردد؟‬
‫‪ ‬ایا عدالت همان برابری است؟‬
‫‪ ‬عدالت اموزشی‪:‬‬
‫افراد مختلف متناسب با استعدادها و توانای ی های بالقوه و بالفعل شان در حد امکانات و محدودیتهای‬
‫موجود‪ ،‬بتوانند توانای ی های خود را به فعلیت دراورده و استعدادهای شکوفا شده را در جهت‬
‫مناسب هدایت کنند‬
‫شیوه شناسای ی و هدایت‬
‫‪ ‬ایا در حال حاضر شیوه شناسای ی و هدایت دانش اموزان دارای استعداد برتر کار امد است؟نقایص و نقاط‬
‫قوت؟‬
‫شیوه شناسای ی فعلی‬
‫شیوه شناسای ی درطرح شهاب‬
‫ارزیابی نقطه ای‬
‫ارزیابی مرحله ای و فرایندی‬
‫شناسای ی بر مبنای سوالهای چند گزینه ای‬
‫شناسای ی چند بعدی و چند سطحی‬
‫تاکید و تمرکز بر مهارتهای زبانی و ریاضی‬
‫تاکید و تمرکز بر روش های متفاوت تعامل کودکان با دنیا(طیف توانای ی)‬
‫یادگیری یک بازی برنده‪-‬بازنده است‬
‫یادگیری یک بازی برنده –برنده است‬
‫ارزیابی از خود فرد‪+‬والدین‬
‫ارزیابی از خود فرد‪+‬والدین‪+‬معلمین‪+‬مدیر و‪...‬‬
‫شناسای ی بر اساس ازمونها و مسابقات خارج از مدرسه‬
‫شناسای ی در محیط مدرسه با محوریت معلم و سایر عوامل اموزشی‬
‫هدایت همراه با جداسازی‬
‫هدایت در محیط مدرسه بدون جداسازی‬
‫طرح شهاب‬
‫‪ ‬تاریخچه اجرای طرح‪:‬‬
‫‪ ‬تشکیل شورای راهبری و ستاد مرکزی اجرای ی در سال ‪89‬‬
‫‪ ‬اجرای ازمایشی در سال تحصیلی ‪ 91-92‬در استانهای‪:‬هرمزگان‪،‬کرمانشاه‪،‬خراسان شمالی و جنوبی‪،‬اذر‬
‫بایجان شرقی‪،‬اصفهان و البرز(در این مرحله ابزار شناسای ی استاندارد شد)‬
‫‪ ‬اجرا در پایه چهارم ابتدای ی تمامی مدارس یک منطقه از هر استان در سال تحصیلی ‪93-94‬‬
‫طرح شهاب‬
‫‪ ‬اهداف‪:‬‬
‫‪ ‬پرورش استعدادهای برتر و سرامد و ایجاد زمینه و ساز و کارهای مناسب برای رشد و بالندگی انان به‬
‫عنوان سرمایه های خدادادی و ملی‪.‬‬
‫‪ ‬تقویت و درونی کردن هویت دینی و ملی واجدان استعدادهای برتر در دوره های تحصیلی مختلف اموزش‬
‫عمومی به منظور احساس مسئولیت برای ایفای نقش سازنده در اعتالی کشور‪.‬‬
‫‪ ‬حمایت تربیتی و معنوی دانش اموزان دارای استعداد برتر به منظور بهره مندی از توانمندی ها و قابلیت‬
‫های انها در تعالی و پیشرفت کشور‬
‫مدل علمی – اجرای ی طرح شهاب در دوره ابتدای ی‬
‫موضوع شناسای ی‬
‫‪-1‬استعداد های پایه در‬
‫حوزه های مختلف‬
‫‪ -2‬ویژگی های شخصیتی‬
‫همانند انگیزش‪،‬تالش‬
‫پشتکار و‪...‬‬
‫شیوه شناسای ی‬
‫شیوه هدایت‬
‫‪-1‬اگاهی بخشی به عوامل مدرسه و‬
‫‪-1‬تکمیل چک لیست شناسای ی استعداد برای‬
‫والدین در سطح عمومی در باره‬
‫تمامی دانش اموزان کالس توسط معلم پایه (با‬
‫استعداد و مباحث ان‬
‫مشورت دیگر معلمان و مربیان در موارد مقتضی)‬
‫‪-2‬تنظیم گزارش از عملکرد و یا فراورده های انفرادی ‪-2‬زمینه سازی در جهت اصالح و‬
‫بهبود راهبردها و عملکرد اموزشی‬
‫دانش اموزان واجد استعداد برتر در جشنواره‬
‫‪ -3‬فراهم کردن زمینه برای فعالیت‬
‫ها‪،‬فعالیت های فرهنگی‪،‬دینی‪،‬علمی‪،‬هنری و‬
‫های فوق برنامه در حوزه های‬
‫ورزشی و‪...‬‬
‫‪ -3‬بررسی و تحلیل کارشناسی چک لیست ها و‬
‫استعدادی برای تمامی دانش اموزان‬
‫گزارش ها توسط کار گروه اموزشگاه و منطقه‬
‫سطح اجرای ی درگیر‬
‫‪ -1‬کارگروه مدرسه‬
‫‪ -2‬کار گروه منطقه‬
‫کار گروه اجرای ی طرح شهاب در مدرسه‬
‫ترکیب‪:‬‬
‫‪ -1‬مدیر مدرسه (رئیس کارگروه)‬
‫‪-2‬معاونان اموزشی و پرورشی مدرسه(یک نفر از معاونان به انتخاب رئیس گروه بعنوان دبیر‬
‫کارگروه)‬
‫‪-3‬مشاور یا مشاوران مدرسه‬
‫‪-4‬اموزگاران پایه چهارم‬
‫‪ -5‬یک نفر مشاور مورد تایید هسته مشاوره منطقه‬
‫توضیح ص ‪ 33‬تا‪35‬صورتی‬
‫‪ ‬جلسه دوم‬
‫تعریف چند واژه‬
‫‪ ‬هوش‪:‬‬
‫وکسلر از معروف ترین کسانی است که تعریف نافذی از هوش ارائه نموده است‪ .‬از نظر وی‪ ،‬هوش عبارت است از‬
‫توانائی کلی و جامع در فرد که باعث تفکر منطقی‪ ،‬فعالیت هدفمند و سازگاری با محیط می شود ‪.‬‬
‫گاردنر ‪:‬هوش عبارت از استعداد حل کردن مسائل یا تولید محصو التی که در یک یا چند فرهنگ با ارزش شمرده می‬
‫شود‪.‬وی ‪ 7‬نوع هوش را پیشنهاد کرد (هوش منطقی – ریاضی‪،‬زبانی‪-‬کالمی‪،‬دیداری‪-‬فضای ی‪،‬موسیقیای ی‪،‬بدنی‪-‬جنبشی‪،‬میان فردی‬
‫و درون فردی)‬
‫‪ 4‬پایه رشدی‬
‫‪ ‬جسمانی‪ -‬حرک تی‬
‫‪ ‬عقلی‬
‫‪ ‬عاطفی –روانی‬
‫‪ ‬اخالقی‪-‬اجتماعی‬
‫تیز هوشی‪:‬‬
‫‪ ‬برخورداری از توانائی ها و هوش زیاد ‪.‬‬
‫‪ ‬برخورداری از خالقیت زیاد ( قدرت فرموله کردن اندیشه های جدید وکمک‬
‫گرفتن برای حل مسائل)‪.‬‬
‫‪ ‬احساس تعهد زیاد نسبت به کار ( داشتن انگیزه ها و توانائی های ادامه کار از‬
‫اغاز تا پایان )‪.‬‬
‫تعریف چند واژه‬
‫‪ ‬خالقیت‪:‬‬
‫‪ ‬خالقیت یک فرایند ذهنی است که در فرد معینی و در یک زمان مشخص دیده می شود‪ ،‬فرایندی که در‬
‫نتیجه ان یک اثر جدید اعم از ایده و یا چیز نو و متفاوت تولید می شود ‪ .‬تولید جدید ومتفاوت می تواند‬
‫کالمی یا غیر کالمی‪ ،‬عینی یا ذهنی باشد‪ .‬در بحث از خالقیت بیشتر بر تولید تاکید می گردد تا فرایند‪.‬‬
‫استعداد‬
‫‪ ‬تعریف اجماعی کمیته علمی و فنی طرح شهاب از «استعداد» عبارت است ‪:‬‬
‫‪ ‬قابلیت و توانائی خاص در یادگیری‬
‫‪ ‬همراه با بروز قابلیت شخصی و‬
‫‪ ‬انجام ماهرانه تر یک کار خاص‬
‫استعداد‬
‫‪ ‬مولفه های شناسائی «توانائی خاص در یادگیری»‪:‬‬
‫‪ ‬سهولت و راحتی در یادگیری‬
‫‪ ‬حجم باالی اطالعات در زمینه خاص‬
‫‪ ‬دقت‬
‫‪ ‬مولفه های شناسائی «بروز قابلیت شخصی» ‪:‬‬
‫‪ ‬سرسختی شناختی‬
‫‪ ‬تحمل ابهام‬
‫‪ ‬کنجکاوی‬
‫‪ ‬مولفه های شناسائی "انجام ماهرانه تر یک کار خاص" ‪:‬‬
‫‪ ‬درستی و خطای کم در انجام کار‬
‫‪ ‬چاالکی و سرعت باالی انجام کار‬
‫‪ ‬سهولت و راحتی در انجام کار‬
‫‪Kim Ung-Yong‬‬
‫مهندس عمران•‬
‫متولد ‪ 1962‬در سوئل‪ ،‬کره جنوبی•‬
‫‪ 210‬ثبت شده است‪ IQ‬باهوش ترین فرد زنده در جهان‪ :‬نام او در ک تاب رکوردهای گینس با •‬
‫شروع به صحبت در شش ماهگی •‬
‫ای‪ ،‬المانی‪ ،‬انگلیسی و چند زبان دیگر در سه سالگی؛ توانای ی خواندن به زبانهای ژاپنی‪ ،‬کره•‬
‫حل معادالت دیفرانسیلی و انتگرالی پیچیده در تلویزیون ژاپن در سن چهارده سالگی‬
‫هم اکنون استاد دانشگاه •‬
‫‪Wolfgang Amadeus Mozart‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫موسیقیدان‬
‫متولد ‪ 1756‬در سالزبورگ‪ ،‬اتریش‬
‫شروع به نواختن چنگ در سه سالگی و نوشتن اولین اهنگ خود در شش سالگی‬
‫اجرای اولین سمفونی خود در ‪ 8‬سالگی و اجرای اولین اپرا در ‪ 12‬سالگی‬
‫مرگ در سن ‪ 35‬سالگی با بیش از ‪ 600‬قطعه موسیقی به جا مانده از او‬
‫‪Michael Kearney‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫متولد ‪ 1984‬در ایاالت متحده امریکا‬
‫جوانترین فارغ التحصیل دانشگاه‪ :‬نام او در ک تاب رکوردهای گینس ثبت شده است‪.‬‬
‫شروع به صحبت در چهار ماهگی و توانای ی خواندن در ‪ 10‬ماهگی‬
‫مبتال به ‪ ADHD‬و تحت اموزش خانگی‬
‫تمام کردن دبیرستان در ‪ 6‬سالگی در طی یک سال‬
‫فارغ التحصیلی از دانشگاه با درجه کارشناسی در رشته مردم شناسی در سن ‪ 10‬سالگی‬
‫‪Robert James Fischer‬‬
‫• بزرگ ترین شطرنج باز تاریخ‬
‫• متولد ‪ 1943‬در شیکاگو‬
‫• قهرمانی شطرنج جهان در ‪ 14‬سالگی و کسب عنوان جوانترین قهرمان جهان در شطرنج‬
‫• کسب عنوان جوانترین استاد بزرگ کل دوره ها در ‪ 15‬سالگی‬
‫• فراری بودن از کشور خود به مدت ‪ 12‬سال به علت انجام بازی در یوگسالوی که تحت تحریم اقتصادی بود‬
‫مرگ در ایسلند در سن ‪ 64‬سالگی •‬
‫‪Akrit Jaswal‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫متولد ‪ 1993‬در هند‬
‫جوانترین پزشک و دانشجوی هند‬
‫دارای ‪146 IQ‬‬
‫انجام اولین جراحی خود در سال ‪ 2002‬بر روی دست سوخته یک دختر بچه‬
‫سيد محمد حسين طباطباي ي‬
‫سیدمحمدحسین طباطبای ی در سال ‪ ۱۳۶۹‬در شهرستان قم به دنیا امد و در سن دو و نیم سالگی‪ ،‬حفظ کردن قران‬
‫را شروع کرد‪ .‬او توانست در سن ‪ ۵‬سالگی کل قران را حفظ کند‪ .‬وی عالوه بر حفظ کل قران در ان مقطع سنی‬
‫توانسته بود احادیث اصول کافی و همچنین ک تاب گلستان سعدی و اشعار محتشم کاشانی را به حافظه بسپارد‪.‬‬
‫علمالهدی در همان سنین موفق به کسب درجه دک ترای افتخاری از دانشگاه حجاز انگلستان شد و چند برنامه‬
‫تلویزیونی نیز با اجرای او پخش شد‪.‬‬
‫جلسه سوم‬
‫تعریف مفاهیم‬
‫‪ ‬استعدادکالمي‪:‬‬
‫اين استعداد ‪،‬تواناي ي به کارگيري ماهرانه نحو (ساختار زبان)‪ ،‬اواشناسي (صداهاي زبان)‪ ،‬معناشناختي‬
‫(معناي زبان) و جنبههاي عملي (کاربردهاي عملي زبان) را شامل ميشود (ارمسترانگ‪2001 ،‬؛ رتيگ‪،‬‬
‫‪2005‬؛ معرفت‪2007 ،‬؛ کوگ‪2007 ،‬؛ دوگالس‪.)2008 ،‬‬
‫ویژگی های کودکان با استعداد ادبیات‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫توجه به تناقض ها‬
‫عالقه به معماها‬
‫توانائی برجسته در تصویر سازی ذهنی‬
‫استفاده از صفات و قیود غیر معمول در نوشته ها‬
‫توجه به قافیه در نوشته ها‬
‫شوخ طبعی‬
‫تمایل به بازی با کلمات‬
‫به کارگیری اصول دستور زبان در نوشته ها‬
‫توجه به مسائل اخالقی و فلسفی‬
‫استعداد رياضي‪ :‬‬
‫تواناي ي استفاده درست از اعداد و ارقام (مثال از سوي رياضي دان‪ ،‬حسابدار مالياتي يا کارشناس ‪‬‬
‫امار) و بيان استدالالت منطقي و درست (مثال از سوي دانشمند‪ ،‬برنامه نويس کامپيوتر يا‬
‫کارشناس منطق)‪ .‬اين هوش مستلزم شناساي ي الگوها وروابط منطقي‪ ،‬گزارهها و قضايا و امور‬
‫انتزاعي است‪( .‬ارمسترانگ‪2001 ،‬؛ رتيگ‪2005 ،‬؛ معرفت‪2007 ،‬؛ کوگ‪2007 ،‬؛ دوگالس‪،‬‬
‫‪.)2008‬‬
‫ویژگی های کودکان با استعداد ریاضی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫توانائی چالش با مسئله؛‬
‫توانائی به کارگیری منطق در اشکال عددی و فضائی‪ ،‬کاربرد اطالعات نمادین نظیر اعداد و حروف و‬
‫تفکر دربارۀ نمادهای ریاضی ؛‬
‫توانائی تعمیم سریع روابط و عملیات مربوط به ریاضی‬
‫توانائی یادگیری مسائل ریاضی با اسفتاده از راهبردهای کوتاه و مختصر‬
‫انعطاف پذیری در حل مسئله‪ ،‬توانائی تغییر راهبرد و تفکر به راه حل های مختلف‬
‫توانائی به کارگیری راه حل های کوتاه و مناسب در حل مسائل ریاضی (این توانائی مهم ترین تفاوت‬
‫میان افراد با استعداد ریاضی و افراد با استعداد در علوم دیگر است)‬
‫توانائی بازسازی مسائل ریاضی و به کارگیری مراحل مختلف راهبردهای ذهنی ؛‬
‫توانائی به خاطر سپردن ویژگی های اصلی مسائل ریاضی‪ ،‬راه حل ها و ذخیره سازی اطالعات ریاضی ‪.‬‬
‫‪ ‬استعداد هنرهاي ديداري‪:‬‬
‫‪ ‬استعداد هنرهاي ديداري به تواناي ي در حيطه فعاليتهاي هنري مانند نقاشي گ فته ميشود‬
‫(شکوهي يک تا و پرند ‪.)1386‬‬
‫ویژگی های کودکان با استعدادهنرهای دیداری‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ً‬
‫معموال کودک خود را عالقمند به نقاشی نشان می‬
‫عالقه ‪ ،‬عالقه به هنرهای دیداری خیلی زود نمایان می شود و‬
‫دهد ‪.‬‬
‫پیش رسی ؛ کودکانی که در هنرهای دیداری استعداد دارند‪ ،‬مراحل رشد در مهارت های ی نظیر نقاشی را به‬
‫سرعت طی می کنند‪.‬‬
‫توانائی تمرکز؛ شاخص رفتاری دیگری که در کودکان با استعداد هنرهای دیداری مشاهده می شود‪ ،‬توانائی تمرکز‬
‫طوالنی مدت روی مسائل هنری است‪.‬‬
‫نقاشی با دالیل هیجانی؛ افرادی که از استعداد هنرهای دیداری برخوردارند فقط برای سرگرمی به فعالیت های‬
‫هنری مبادرت نمی ورزند بلکه این فعالیت ها روشی برای ارضای نیازهای درونی انها است ‪.‬‬
‫سیالی؛ کودکانی که از استعداد هنری برخوردارند‪ ،‬کارهای هنری را به گونه ای گسترده تر تفسیر می کنند‪ .‬انها در‬
‫اثار هنری چیزهای ی را می بینند که ممکن است سایر کودکان به ان توجه نکنند‪.‬‬
‫برقراری ارتباط؛ کودکان با استعداد هنرهای دیداری سعی می کنند از طریق اثار خود با دیگران ارتباط برقرار کنند‬
‫(هورویتز‪. )1983 ،‬‬
‫‪ ‬استعداد فضاي ي‪:‬‬
‫‪ ‬استعداد فضاي ي يعني تواناي ي درك درست جهان به صورت مكاني‪-‬بصري (مثال از سوي شكارچي يا ديده‬
‫ور و راهنما) و ايجاد تغيير در اين ادراك (مثال از سوي طراح داخلي‪ ،‬معمار‪ ،‬نقاش يا مخترع)‪.‬اين نوع‬
‫هوش مستلزم شناساي ي رنگ‪ ،‬خط‪ ،‬شكل‪ ،‬فرم ورابطه بين اين عناصر است و تواناي ي تجسم و باز‬
‫نماي ي گرافيكي افكار مكاني –بصري را شامل ميشود‪( .‬ارمسترانگ‪2001 ،‬؛ رتيگ‪2005 ،‬؛ معرفت‪،‬‬
‫‪2007‬؛ کوگ‪2007 ،‬؛ دوگالس‪.)2008 ،‬‬
‫ویژگی های کودکان با استعداد فضائی‬
‫‪ ‬استعداد فضائی یعنی توانائی درک درست جهان به صورت مکانی و فضائی یا دستکاری و‬
‫ایجاد تصاویر ذهنی و اندیشیدن از راه تجسم دیداری است‪ .‬این گونه افراد برای یادگیری‬
‫مطالب از نقشه‪ ،‬نمودار‪ ،‬تصویر ‪ ،‬فیلم استفاده می کنند‪ .‬این هوش مستلزم شناسائی‬
‫رنگ‪ ،‬خط ‪ ،‬شکل ‪ ،‬فرم ‪ ،‬فضا و رابطه ای که میان این عوامل وجود دارد‪ ،‬است به نظر‬
‫گاردنر این نوع هوش تنها به حوزه دیداری محدود نمی شود بلکه او در تحقیقات خود به این‬
‫نتیجه رسید که نابینایان هم از این توانائی هوشی برخوردارند‪ .‬افرادی همچون معمار‪ ،‬نقشه‬
‫کش ‪ ،‬نقاش‪ ،‬عکاس‪ ،‬طراح ‪ ،‬شکارچی ‪ ،‬دیدبان ‪ ،‬جغرافی دان‪ ،‬نقشه بردار از توانائی‬
‫باالئی در این زمینه برخوردارند‬
‫‪ ‬استعداد حرک تي‪:‬‬
‫استعداد حرک تي ‪-‬جسماني يعني مهارت در به کارگيري کل بدن براي بيان افکار و احساسات (براي مثال از‬
‫سوي هنر پيشه پانتوميم و ورزشکاران) و سهولت در به کارگيري دستها براي ايجاد يا تغيير اشيا مثال‬
‫از سوي صنعتگر‪ ،‬مجسمه ساز‪ ،‬مکانيک و جراح) اين هوش مهارتهاي فيزيکي خاص از قبيل تعادل‪،‬‬
‫هماهنگي‪ ،‬چاالکي‪ ،‬قدرت‪ ،‬انعطاف پذيري‪ ،‬سرعت و همچنين قابليتهاي لمسي را شامل ميشود‬
‫(ارمسترانگ‪2001 ،‬؛ رتيگ‪2005 ،‬؛ معرفت‪2007 ،‬؛ کوگ‪2007 ،‬؛ دوگالس‪.)2008 ،‬‬
‫ویژگی های کودکان با استعداد حرک تی ورزشی‬
‫‪ ‬شامل توانائی به کارگیری مهارت های فیزیکی خاص چون تعادل ‪ ،‬قدرت ‪ ،‬چاالکی‬
‫‪ ،‬انعطاف پذیری‪ ،‬سرعت و قابلیت لمسی در برخی افراد است ‪ .‬افراد دارای این‬
‫استعداد در به کارگیری کل بدن در بیان افکار و احساسات خود مهارت باالئی دارند‪.‬‬
‫افرادی چون صنعتگر‪ ،‬مجسمه ساز‪ ،‬قهرمان ورزشی‪ ،‬مکانیک ‪ ،‬جراح ‪ ،‬نقاش ‪،‬‬
‫مربیان هنر و کاردستی‪ ،‬از توانائی باالئی در این استعداد برخوردارند‪.‬‬
‫‪ ‬استعداد اجتماعي – هيجاني‪:‬‬
‫استعداد اجتماعي – هيجاني يعني شناخت خود و تواناي ي عملکرد مناسب براساس ان‪ .‬اين نوع هوش‬
‫مستلزم داشتن تصوير روشني از تواناييها و محدوديتهاي فردي‪ ،‬اگاهي از حاالت دروني‪ ،‬مقاصد‪،‬‬
‫انگيزه ها‪ ،‬خلق و خو‪ ،‬تمايالت‪ ،‬قدرت خويشتن داري‪،‬انضباط فردي‪ ،‬ادراک و عزت نفس است‪.‬‬
‫همچنين تواناي ي درک و تمايز حاالت روحي خلق و خو‪ ،‬رفتار‪ ،‬هيجانات‪ ،‬ديدگاهها‪ ،‬مقاصد‪ ،‬انگيزهها و‬
‫احساسات ديگران‪ .‬اين هوش مستلزم شناساي ي حاالت چهره‪ ،‬صداها‪ ،‬ايماها و اشارات و تواناي ي‬
‫تشخيص انواع مختلف نشانههاي بين فردي و تواناي ي پاسخ گوي ي صحيح به اين نشانهها با روش عملي‬
‫است (مانند تحت تاثير قرار دادن گروهي از مردم براي پيروي از يک الگوي عملکردي خاص)‬
‫(ارمسترانگ‪2001 ،‬؛ رتيگ‪2005 ،‬؛ معرفت‪2007 ،‬؛ کوگ‪2007 ،‬؛ دوگالس‪.)2008 ،‬‬
‫ویژگی های کودکان با استعداد هیجانی اجتماعی‬
‫‪ ‬این هوش مستلزم داشتن تصویری روشن از توانائی و محدودیت های فردی‪ ،‬حاالت درونی و مقاصد فردی‬
‫است ‪ .‬افراد دارای این هوش می کوشند تا احساسات درونی‪ ،‬روابط و نقاط ضعف و قوت خود را درک کنند ‪.‬‬
‫برخورداری از این استعداد سبب می شود که فرد زندگی خود را برنامه ریزی کرده تا احساسات خود را درک‬
‫کرده و به ارامش برسد ‪ .‬افرادی چون روحانیون‪ ،‬روانشناسان ‪ ،‬مشاوران‪ ،‬مدیران بیش تر دارای این توانائی‬
‫استعداد هستند ‪.‬‬
‫‪ ‬همچنین افراد دارای این توانائی درک مقاصد دیگران واحساسات انها مهارت الزم را دارند‪.‬این استعداد‬
‫مستلزم شناسائی حاالت چهره‪ ،‬صداها‪ ،‬اشارات ‪ ،‬توانائی تشخیص انواع مختلف نشانه های بین فردی و‬
‫توانائی پاسخ گوئی صحیح به این نشانه هاست ‪ .‬همچنین افراد دارای این هوش در سازمان دهی و نفوذ در‬
‫دیگران بصورت کالمی و غیرکالمی از توانائی باالئی برخوردارند‪ .‬افرادی چون مدیر‪ ،‬مشاور‪ ،‬بازاریاب ‪،‬‬
‫فروشنده‪ ،‬رهبران سیاسی‪ ،‬کارفرما از این توانائی در حد باالئی برخوردارند ( شکوهی و پرند‪. )1386 ،‬‬
‫‪ ‬استعداد علوم‪:‬‬
‫درک دنیای گیاهان و حیوانات ‪،‬توجه به ویژگی ها و طبقه بندی ان ها‪.‬افراد باهوش علوم توانای ی‬
‫مشاهده گری در طبیعت دارند‪.‬انها توانای ی خود را با کشف طبیعت و جمع اوری و مطالعه مجموعه‬
‫ها پرورش می دهند‪.‬‬
‫ویژگی های کودکان با استعداد علوم‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بیان واضح و دقیق خود از طریق نوشتن یا صحبت کردن‬
‫پیشرفت چشمگیر در مهارت خواندن ( به طور معمول یک تا دو سال جلوتر از همساالن)‬
‫پیشرفت در مهارت ریاضی یک تا دو سال بیش تر از همساالن‬
‫توانائی باالی متوسط در درک مفاهیم و روابط انتزاعی‬
‫هماهنگی حرک تی خوب به ویژه هماهنگی چشم و درست‬
‫عالقمندی به انجام تکلیف و فعالیت های مورد عالقه‬
‫مایوس نشدن در مواجهه با شکست‬
‫تمایل به دانستن علل و دالیل امور‬
‫عالقمندی به انجام طرح های خاص نظیر ساخت رادیو و کار با تلسکوپ‬
‫عالقمندی به خواندن متون و بحث علمی‬
‫استعداد فرهنگ دینی ‪:‬‬
‫میل و گرایش فرد به معنویات و جستجوگری در حوزه ی ادیان و شناسای ی تاریخ تحول و شکل‬
‫گیری ان در ابنای بشر‪.‬این افراد عالقه مند به پ ی گیری فلسفه ی خلقت با رویکرد دینی می‬
‫باشند‪.‬‬
‫جلسه چهارم‬
‫ازمون سنجش استعداد‬
‫‪ ‬شناسنامه ازمون‬
‫‪ ‬شیوه اجرا‬
‫‪ ‬شیوه نمره گذاری‬
‫استعداد علوم‬
‫مؤلفههاي استعدادي‬
‫قابليت و تواناي ي در يادگيري‬
‫بروز قابليت شخصي‬
‫سهولت و راحتي در يادگيري‬
‫‪92‬‬
‫حجم باالي اطالعات در زمينه خاص‬
‫‪97-91-96‬‬
‫دقت‬
‫‪87-93-95‬‬
‫سرسختي شناختي‬
‫(انگيزه‪ ،‬سماجت و پشتكار)‬
‫كنجكاوي‬
‫انجام ماهرانه يا مبتكرانه يك كار خاص‬
‫شمارۀ گويههاي مرتبط‬
‫‪85-90‬‬
‫‪84-86‬‬
‫درستی و خطای کم در انجام کار‬
‫‪89‬‬
‫چاالکی و سرعت باالی انجام کار‬
‫‪94‬‬
‫سهولت و راحتی در انجام کار‬
‫‪88‬‬
‫جلسه پنجم‬
‫هدایت دانش اموزان دارای استعداد برتر‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در فرایند یادگیری چگونه می توان استعداد برتر را هدایت کرد؟‬
‫محور های اصلی کدامند؟‬
‫دانش اموز‬
‫معلم‬
‫محیط(فیزیکی‪-‬روانی)‬
‫برنامه درسی‬
‫روشهای تدریس وشیوه ارزشیابی‬
‫هدایت دردوره ابتدای ی‬
‫‪ ‬با توجه به خام بودن استعدادها در غالب دانش اموزان مستعد این دوره ی تحصیلی‪ ،‬فرایند های هدایت در درجه ی‬
‫اول شامل اطالع رسانی و اگاهی بخشی به افراد مرتبط با دانش اموز می گردد‪.‬عالوه بر ان شیوه های هدایت متنوع‬
‫دیگری نیز به منظور زمینه سازی مناسب برای بروز استعداد های دانش اموزان در این مقطع پیش بینی شده است که‬
‫عمدتا به ارتقای سطح عمومی اموزش و یادگیری خواهد انجامید‪.‬‬
‫برخی از این شیوه ها عبارتند از ‪:‬‬
‫‪ ‬استفاده معلم از روش های تدریس فعال و اک تشافی در کالس‬
‫‪ ‬ارائه پروژه های انفرادی متناسب با سطح و استعداد دانش اموزان‬
‫‪ ‬تشکیل گروه های دانش اموزی همگن در حوزه های استعدادی‬
‫‪ ‬انجام بازدید های علمی و‪....‬‬
‫‪ ‬هدایت در دوره ابتدای ی کامال عام بوده و تنها شامل دانش اموزان واجد استعداد برتر نمی شود‪.‬‬
‫‪ ‬الزم به یاداوریست که تمام این مسیر شناسای ی وهدایت تنها در سایه ارتباطی همدالنه و سرشار از احترام به تفاوت های‬
‫فردی میسر خواهد بود‪.‬‬
‫در همه چیزی هنر و عیب هست‬
‫عیب نبین تا هنر آری بدست‪.‬‬
‫خدا نگه دار‬