مهندسی اینترنت
Download
Report
Transcript مهندسی اینترنت
مهندس ی اینترنت
گردآوري:
پرویز خسروی
رئوس مطالب یادگیری
فصل اول :آشنایی با شبکه های کامپیوتری
فصل دوم :مبانی اینترنت
فصل سوم :وب ()WWW
فصل چهارم :کار عملی در اینترنت
فصل اول :آشنایی با شبکه های کامپیوتری
شبکه و انواع آن
شبکه بندی Client/Serverو Peer to Peer
سوئیچینگ
سخت افزار شبکه
اصول الیه بندی شبکه و مدل مرجع OSI
مدل چهار الیه ای TCP/IP
الیه IPدر شبکه اینترنت
مسیریابی در شبکه اینترنت
الیه انتقال در شبکه اینترنت
شبکه و انواع آن
شبكـههاي كامـپـيــوتـري مجموعهاي از كامپيوترهاي
مستقل است كه به نحوي با يكديگر اطالعات و داده
مبادله مينمايند.
استقالل كامپيوترها
کارکردن هر ماشين به تنهايي در صورت
نبودن در شبکه
تبادل داده
ردوبدلنمودن داده بدون توجه به
نوع کانال انتقال
كاربردهاي شبكههاي كامپيوتري
اشتراك منابع
حذف محدوديتهاي جغرافيايي در تبادل دادهها
كاهش هزينهها
باال رفتن قابليت اعتماد سيستمها
افزايش كارايي سيستم
خدمات معمول در شبكه
دسترس ي به بانكهاي اطالعاتي راه دور
پست الكترونيكي
خدمات انتقال فايل
ورود به سيستم از راه دور
گروههاي خبري
جستجوي اطالعات مورد نياز
تبليغات
تجارت الكترونيكي
بانكداري الكترونيكي
سرگرمي و محاوره
مجالت و روزنامههاي الكترونيكي
محاوره مستقيم و چهره به چهره از راه دور
كنفرانس از راه دور
يافتن اشخاص مورد نظر در جهان
تلفن ودورنگار از طريق شبكه
راديو از طريق شبكه
آموزش از راه دور
ارائه مدون اطالعات فني و علمي
اخبار مربوط به هنر ،ورزش ،سياست ،تجارت و…
كاريابي و اشتغال
درمان از راه دور
خريد و فروش روزمره با استفاده از كارت اعتباري
انجمنهاي خيريه
مشاوره از راه دور
دسته بندي سخت افزار شبکههاي کامپيوتري
از ديدگاه
تکنولوژي
انتقال
شبکههاي پخش
فراگير
از ديدگاه
مقياس
بزرگي
شبکههاي
-1شبکه هاي LAN
نقطه به نقطه
-2شبکه هاي MAN
-3شبکه هاي WAN
شبکه پخش فراگير()Broadcast
انتقال اطالعات از طريق يک کانال فيزيکي
مشترک توسط تمام ايستگاهها
معايب شبكههاي پخش فراگير
-1مديريت پيچيده کانال
-2امنيت کم
-3کارآيي پايين
شبکههاي نقطه به نقطه ()point to point
وجود فقط و فقط يک کانال فيزيکي و مستقيم بين دو
ماشين در شبکه
شبکه محلي LAN
-1فواصل جغرافيايي محدود (حداکثر
تا چند کيلومتر)
-2تعداد ايستگاهها کم
-3کوتاه بودن طول کانال انتقال
محاسن شبکههاي LAN
.1افت سيگنال كم ,نرخ خطاي پايين ,نرخ ارسال باال و تأخير انتشار بسيـار ناچيـز به دليل
كوتاهبودن طول كانال
.2مديريت آسانتر شبكه به علت محدود بودن تعداد ايستگاهها
.3هزينه پايين نصب و راهاندازي اين نوع شبكه.
STAR
BUS
RING
انوع شبكههاي محلي
توپولوژ
Bus
خطي Bus-
توپولويژيخطي -
☻اتصال تمام ايستگاهها از طريق يک کانال فيزيکي
مشترک
☻سادگي در نصب و راه اندازي و ارزان بودن
توپولوژي حلقه )Ring) -
☻ اتصال ايستگاهها در يک ساختار حلقوي به يکديگر
☻ يکطرفه بودن ارتباط هر ايستگاه با ايستگاه بعدي خود
☻ دريافت بسته هاي اطالعاتي توسط تمام ايستگاههاي بين مسير دو
ايستگاه غير مجاورجهت انتقال اطالعات بين آن دو ايستگاه
توپولوژي ستاره )Star(-
☻ اتصال تمام ماشينهاي شبکه توسط يک گره مرکزي
☻ گره مرکزي ميتواند سوئيچ سريع يا هاب ( )Hubويا
کامپيوتر باشد.
شبكه هاي بين شهري )(MAN
براي ايجاد شبكه در سطح يك منطقه وسيع درحد يك شهـر يا تصال چندين
شبكه محلي ،از شبكه MANاستفـاده مـيشود .اين شـبكه تكنولوژي و
توپولوژي مشابه با شبكههاي محلي دارد .بدليل طول زياد كانال معموال از
فيبر نوري استفاده ميشود.
شبكههاي گسترده )(WAN
☻ پياده سازي در گستره جغرافيايي يک کشور يا جهان
☻ اتصال شبکه هاي محلي و بين شهري
☻ ساختار ناهمگون
توپولوژيهاي مختلف شبکه هاي محلي
تنوع در سخت افزار و نرم افزار ماشينهاي موجود دراين
شبکه ها
دو بخش زير ساخت ارتباطي در شبكـه
WAN
خطوط ارتباطي ياكانالها
☻ خطوط انتقال با پهناي باند بـاال
☻ برقرار کننده ارتباط عناصر سوييچ
عناصر سوييچ
مسيريابها :کامپيوترهاي ويژه اي که پس از دريافت بسته ,با
درنظرگرفتن مقصد آن ,کانال خروجي مناسب براي انتقال بسته
به مقصد را انتخاب مي نمايند.
شبکه هاي بي سيم ()Wireless
موارد استفاده:
☻ايجاد شبکهاي با وجود ايستگاههاي متحرک
☻ استفاده در مکانهايي که کابلکش ي در آن مقرون به صرفه و يا عقالني نيست.
مزايا
☻ساده بودن نصب و راه اندازي این نوع شبکه
معايب
☻ نرخ ارسال و دريافت پايين
ً
☻ نرخ خطا نسبتا باال
☻ امنيت اطالعات کم
Client/Server شبکه بندی
Peer to Peer و
Client/Server
در این شبکه تعدادی کامپیوتر سرویس دهنده( )serverو تعدادی کامپیوتر سرویس گيرنده
)(clientوجود دارند.
: Serverبرنامه ای دز حال اجرا روی یک کامپیوتر است که به کامپیوترهای دیگر سرویس می دهد
مانند اشتراک گذاری فایلها و پرینترها که به این نوع از سرورها ،سرورهای فایل یا پرینت می گویند.
:Clientکامپیوتری است که از سرویسهای کامپیوتر سرور استفاده می کند.
چندین برنامه سرویس دهنده میتواند بطور همزمان روی یک کامپیوتر سرور اجرا شود.
سرورها دارای تجهيزات قویتری هستند و در شبکه های بزرگ مدیران شبکه آنها را مستقیما به
یکب بک بون متصل می کنند.
این نوع شبکه ها از یک سرویس دایرکتوری برای نگهداری اطالعات مربوط به شبکه و کاربران
استفاده می کنند و کاربران بجای اینکه به کامپیوترهای گوناگون وارد شوندبه سرویس دایرکتوری
وارد می شوند) (log onو مدیران سبکه با استفاده از این سرویس بعنوان یک منبع متمرکز
می توانند دسترس ی به کل شبکه را کنترل کنند.
Peer to Peer
شبکه هم مرتبه:
همه کامپیوترها با هم در یک رتبه قرار دارند و هم میتوانند
سرویس دهنده و هم سرویس گيرنده باشند
بدینصورت هر کامپیوتری می تواند منابع خود را به اشتراک
بگذارد و از منابع مشرک کامپیوترهای دیگر استفاده کنند.
سوئیچینگ
روشهاي برقراري ارتباط دو ماشين در شبکه
-1سوئيچينگ مداري
-2سوئيچينگ پيام
Circuit Switching
Message Switching
-3سوئيچينگ بسته و سلول
Packet Switching / Cell Switching
-1سوئيچينگ مداري
Circuit Switching
لزوم برقراري اتصال فيزيکي بين مبدأ و مقصد جهت انتقال اطالعات
معايب
☻نياز به زمان قابل توجهي براي برقراري ارتباط بين فرستنده و گيرنده
☻ عدم امکان برقراري ارتباط توسط ماشينهاي ديگر با دو ماشين فرستنده و گيرنده هنگام اشغال
بودن کانال توسط دو ماشين
-2سوئيچينگ پيام
Messeage Switching
☻مختص انتقال دادهاي ديجيتال
☻اتصال دائمي هرايستگاه با مرکز سوئيچ خود
☻اضافه نمودن اطالعات الزم به داده ها قبل از ارسال آن به مرکز سوئيچ توسط ايستگاه فرستنده
☻ دريافت کامل پيام توسط هر مرکز سوئيچ و انتخاب کانال خروجي مناسب بر اساس آدرس
گيرنده موجود در داده
مشکل سوئيچينگ پيام
عدم محدودیت طول پیام
سوئيچ
موجوددردر
مرکزسوئيچ
هرهرمرکز
هايموجود
حافظههاي
بودنحافظه
☻باالبودن
☻باال
پيام
دادههاهادردرصور
بيتدردرپيام
يکبيت
خرابييک
صورتتخرابي
مجددداده
سال مجدد
☻اررسال
☻ا
پيام
سيدنپيام
☻تأخيرزياددردرررسيدن
☻تأخير زياد
مزايا
☻بسيار سريع و کارآمد
☻عدم اشغال کانال
-3سوئيچينگ بسته و سلول
Packet / Cell Switching
شکستن پيام توسط ايستگاه فرستنده به قطعات کوچکتري به نام
بسته و ارسال هر بسته به همراه اطالعات الزم براي بازسازي آن
به طور جداگانه به مراکز سوئيچ
مقايسه دو روش سوئيچينگ پيام وبسته /سلول
☻مجموع تأخير کمتر در روش سوئيچينگ بسته نسبت به روش سوئيچينگ پيام
☻نياز به فضاي حافظه کمتر و قابل تأمين در هر مرکز سوئيچ در روش سوئيچينگ
بسته
☻عدم تأثير خرابي يک بسته در کل پيام ارسالي و نياز به ارسال مجدد فقط همان بسته
سخت افزار شبکه
کانالهاي انتقال
• خطوط تلفن
• فيبرهاي نوري
• سيمهاي به همبافتهشدة زوجي
• كابلهاي هممحور (كواكسيال)
• كانالهاي ماهوارهاي
• كانالهاي راديويي
• امواج طيف نوري
سيمهاي به هم بافته شده زوجي:
• : UTPيك زوج سيم معمولي به هم بافته شده
• : STPيك زوج سيم معمولي به هم بافته شده به
همراه يك پوشش آلومينيمي بر روي آنها جهت كاهش
اثر نويزهاي محيطي بر روي سيم
كابلهاي هممحور (كواكسيال):
در انواع مختلف مانند:
كابل كواكس 50اهم ضخيم Tick Coaxial Cable
كابل كواكس 50اهم نازك Thin Coaxial Cable
كابل كوآكس 75اهم معمولي)
(a) Category 3 UTP.
(b) Category 5 UTP.
كانالهاي ماهوارهاي :در باندهاي فركانس ي مختلف مانند:
• باند C
• باند Ku
• باند Ka
كانالهاي راديويي :شامل باندهاي فركانس ي مختلف مثل VHF ، UHF
امواج طيف نوري :شامل نور مادون قرمز
فيبرهاي نوري :در انواع مختلف مثل فيبر تكموده و چندموده
فواید فیبر نوری
پهنای باند فوق العاده باال
ایمنی فوق العاده در مقابل نویز(نرخ خطا از
مرتبه 10-12و )10-25
عدم ارتباط الکتریکی گیرنده و فرستنده
امنیت اطالعات (بدلیل اینکه نمیتوان بسادگی از فیبر انشعاب
گرفت)
وزن ،حجم و قیمت پایین مواد اولیه
ایمنی محیطی (عدم تولید جرقه یا انتقال الکتریسته ساکن)
تضعیف ناچیز
خطا
پياده سازي
قيمت
زياد
ساده
ارزان
متوسط
ساده
ارزان
حدود جند صد مگاهرتز
كم
متوسط
متوسط
حدود جند گيگا هرتز
بسيار كم
پيچيده
متوسط
بهترين كارايي
كانالهاي ماهواره
حدود جند صد مگا هرتز
متوسط
بسيار پيچيده
گران
در همه جا تحت پوشش
كانالهاي راديويي
حدود جند مگا هرتز
نوع كانال
خطوط تلفن معمولي
زوج سيم
كابلهاي كواكس
فيبرهاي نوري
پهناي باند
كم (حدود ) KHz4
متوسط ( حدود جند ده تا صد
مگاهرتز )
زياد
نسبتا پيچيده
نسبتا گران
مقايسه مشخصات برخي از كانالهاي انتقال
توضيح
از قبل وجود دارد
براي فواصل كوتاه مناسب
است
در جايي كه كابل كش ي عقاليي نيست
مناسب مي باشد .
پهناي باند:
توانايي و ظرفيت كانال در ارسال اطالعات با نرخ Bبيت در هر ثانيه
رابطه شانون:
)C=B.log2(1+S/N
: Cظرفيت كانال بر حسب بيت بر ثانيه
: Sمتوسط توان سيگنال
: Nمتوسط توان نويز
: Bپهناي باند كانال بر حسب هرتز
مالتي پلكس يا تسهيم :تقسيم پهناي باند يك كانال بين چند ايستگاه
• تسهيم در ميدان فركانس يا Frequency Division FDM
Multiplexing
Time Division Multiplexing
• تسهيم در ميدان زمان يا TDM
:FDMتقسيم پهناي باند فركانس ي به Nباند مجزا ( Nتعداد
ايستگاه موجود در شبكه)
:TDMتقسيم زمان به بازههاي كوچك (ارسال اطالعات بر روي
كانال توسط هر ايستگاه فقط در بازه زماني مشخص)
کارت شبکه
• قطعه ای سخت افزاری که برقرار کننده ارتباط بين یک کامپیوتر و شبکه ایست که
آن کامپیوتر را در بر دارد.
• نصب یک کارت شبکه برای اتصال به شبکه روی امادربورد کامپیوتر ضروری است.
• کارت شبکه به کمک درایور خود موظف به انجام اغلب وظایف پروتکلهای الیه پیوند
داده و الیه فيزیکی است.
• وظایف کارت شبکه
کپسوله کردن اطالعات
کدگذاری و کدگشایی سیگنالها
دزیافت و انتقال اطالعات
بافر کردن داده ها
هاب
• قطعه ای سخت افزاری که برای متصل کردن همه کامپیوترهای موجود در یک شبکه حلقه ای یا
ستاره ای بکار ميرود .هاب مانند یک جعبه با یکسری کانکتورهای مادگی RJ45است.
• هاب در اندازه های 4یا 5پورت برای مصازف خانگی و شبکه های کوچک
• هاب بزرگ با 24پورت یا بیشتر که درون محفظه ای بنام Rackقرار دارند برای شبکه های بزرگ
• نصب هاب شامل اتصال به منبع تغذیه و وصل کرن کابلهایی که از طرف دیگر به کارتهای شبکه کامپیوترها
• هاب هم مانند کارت شبکه با پروتکلهای الیه پیوند داده ارتباط مساقیم دارد و هابهای اترنت بدلیل اینکه
اترنت متداولترین پروتکل الیه پیوند داده است رایجترین نوع هاب است.
عملکرد هاب :وقتی اطالعات از یک پورت وارد می شود هاب سیگنال ورودی را تقویت کرده و به تمام
پورتهای دیگر خود می فرستد.
سوئیچ
از نظر ظاهری شبیه هابها هستند اما با این تفاوت که بسته های ورودی را برخالف هابها که به همه
پورتهای خود منتقل می کند سوئیچ به پورتی که می تواند به سیستم مقصد منتهی شود می فرستد.
در الیه پیوند داده عمل می کنند
اکثرا بجای مسيریاب استفاده می شوند
اگر در یک شبکه محلی بجای هاب از سوئیچ استفاده شود این شبکه از یک رسانه اختصاص ی استفاده
می کند و سوئیچینگ هاب می نامند.
مزیت :هر زوج از کامپیوترها در تبادل اطالعات با هم از پهنای باند کامل شبکه برخوردارند.
سوئیچها از هاب گرانتر و از مسيریاب یا روتر ارزانترند
کاربرد سوئیچ :در شبکه های بزرگ از سوئیچ بجای پل و مسيریاب استفاده می شود.
مسیریاب یا روتر
روتر نوعی پلیس راهنمایی برای داده های عبوری از اتصاالت شبکه و بزرگراههای اینترنت است.
روتر یک بسته داده را از یک شبکه شبکه ای دیگر هدایت می کند.
در الیه Networkمدل OSIکار میکند.
از پروتکل TCP/IPدر مسيریابی استفاده می شود.
در یک شبکه بزرگ مانند اینترنت ممکن است داده ها از چندین مسيریاب بگذرند تا به مقصد برسند.
مسيردهی بسته ها :روترها نسبت به هاب و سوئیچ دارای اختیارات گزینش ی باالتری برای انتقال بساه ها
به پورتهای دیگر می باشند .روتر بسته ها را بنابر آدرس مقصد موجود در هدر پروتکل الیه Network
منتقل می کند و نه بنابر آدرس سخا افزاری الیه پیوند داده.
جدول مسيریابی یا : MACاین حدول در روتر حاوی اطالعاتی مربوط به شبکه های اطراف خود می باشد
و از این جدول برای تعیين مکانی که بسته ها باید فرستاده شوند استفاده می نند.
اصول الیه بندی شبکه
و مدل مرجع OSI
طراحي شبکه ها و اصول اليه بندي
برخي از مسائل قابل توجه در طراحي شبكهها
☻چگونگي ارسال و دريافت بيتهاي اطالعات
(تبديل بيتها به يک سيگنال متناسب با کانال انتقال)
☻ماهيت انتقال
☻خطا و وجود نويز در كانالهاي ارتباطي
☻ پيدا كردن بهترين مسير و هدايت بستهها
☻تقسيم يك پيام بزرگ به واحدهاي كوچكتر و بازسازي پيام
☻طراحي مكانيزمهاي حفظ هماهنگي بين مبدأ و مقصد
☻ازدحام ،تداخل و تصادم در شبكهها
انواع ارتباط ميان دو ايستگاه
☻ ارتباط يكطرفه :Simplex -
يكطرف هميشه گيرنده و يكطرف هميشه فرستنده
☻ارتباط دوطرفه غيرهمزمان Half duplex -
هر دو ماشين هم ميتوانند فرستنده باشند و هم گيرنده ولي نه بصورت همزمان
☻ ارتباط دوطرفه همزمان Full duplex -
ارتباط دو طرفه همزمان مانند خطوط ماكروويو
مدل هفت اليهاي OSIاز سازمان استاندارد جهاني ISO
☻ اليه فيزيكي Physical layer
☻ اليه پيوند دادهها Data link layer
☻ اليه شبكه Network layer
☻ اليه انتقال Transport layer
☻اليه جلسه Session layer
☻ اليه ارائه ( نمايش ) Presentation layer
☻ اليه كاربرد Application layer
مدل هفت اليهاي OSI
اليه فيزيکي Physical Layer
☻انتقال بيتها به صورت سيگنال الکتريکي و ارسال آن بر روي کانال
☻واحد اطالعات :بيت
پارامترهاي قابل توجه :
☻ ظرفيت كانال فيزيكي و نرخ ارسال
☻ نوع مدوالسيون
☻ چگونگي كوپالژ با خط انتقال
☻ مسائل مكانيكي و الكتريكي مانند نوع كابل ،باند فركانس ي ،نوع
رابط (كانكتور) كابل
اليه پيوند داده Data Link Layer -
وظايف :
• به مقصد رساندن دادهها روي يك كانال انتقال بدون خطا و مطمئن با استفاده از مكانيزمهاي
كشف و كنترل خطا.
• شكستن اطالعات ارسالي از اليه باالتر به واحدهاي استاندارد و كوچكتر و مشخص نمودن
ابتدا و انتهاي آن از طريق نشانههاي خاص ي بنام .Delimiter
• كشف خطا از طريق اضافه كردن بيتهاي كنترل خطا
• كنترل جريان يا تنظيم جريان ارسال فريمها (مكانيزمهاي هماهنگي بين مبدأ و مقصد)
• اعالم وصول يا عدم رسيدن دادهها به فرستنده
• وضع قراردادهائي براي جلوگيري از تصادم سيگنالهاي ارسالي (اين قراردادها در زيراليهاي بنام
MASتعريف شده است)
•كنترل سختافزار اليه فيزيكي
اليه شبكه
• سازماندهي اطالعات بصورت بسته و ارسال جهت انتقال مطمئن به اليه پيوند
دادهها
• تعيين مسيـر هـر بستـه ارسـالي بـراي رسيدن به مقصد
• جلوگيري از ازدحام و ترافيك در بين مسيريابها و سوئيچها
• اختصـاص آدرسـهـاي مشخص و استاندارد بـراي هر بستة آماده ارسال
• اين اليه بدون اتصال است.
اليه انتقال
• ارسال يك بسته ويژه قبل از ارسال بستهها براي اطمينان از آمادگي گيرنده براي دريافت اطالعات
• شمارهگذاري بستههاي ارسالي براي جلوگيري از گمشدن يا ارسال دوباره بستهها
• حفظ ترتيب جريان بستههاي ارسالي
• آدرسدهي پروسههاي مختلفي كه روي يك ماشين واحد اجرا ميشوند.
• تقسيم پيامهاي بزرگ به بستههاي اطالعاتي كوچكتر
• بازسازي بستههاي اطالعاتي و تشكيل يك پيام كامل
• شمارهگذاري بستههاي كوچكتر جهت بازسازي
• تعيين و تبيين مكانيزم نامگذاري ايستگاههاي موجود در شبكه
اليه جلسه Session Layer
• برقراري و مديريت يك جلسه
• شناسائي طرفين
• مشخص نمودن اعتبار پيامها
• اتمام جلسهها
• حسابداري مشتريها
اليه ارائه (نمايش)
• فشردهسازي فايل
• رمزنگاري براي ارسال دادههاي محرمانه
• رمزگشائي
• تبديل كدها به يكديگر هنگام استفاده دو ماشين از
استانداردهاي مختلفي براي متن
اليه كاربرد Application Layer
تعريف استانداردهائي نظير :
• انتقال نامههاي الكترونيكي
• انتقال مطمئن فايل
• دسترس ي به بانكهاي اطالعاتي راه دور
• مديريت شبكه
• انتقال صفحه وب
مدل OSI
مدل چهار الیه TCP/IP
مدل چهاراليهاي TCP/IP
اليههاي مدل TCP/IP
اليهها
اليه كاربرد
Application layer
اليه انتقال
Transport layer
اليه شبكه
Network layer
اليه دسترس ي به شبكه
Network Interface
نامهاي معادل در برخي از كتب
اليه سرويسهاي كاربردي
اليه ارتباط ميزبان به ميزبان )(Host to Host
اليه ارتباط عناصر انتهائي )(End to End Connection
اليه اينترنت
اليه ارتباطات اينترنت
اليه ميزبان به شبكه )(Host to Network
اليه رابط شبكه
اليه اول از مدل : TCP/IPاليه واسط شبكه
تعريف اليههاي استاندارد سختافزار ،نرمافزارهاي راهانـداز و پـروتـكلـهاي شبـكه در اين اليه.
پروتكلهائي كه در اليه اول از مدل TCP/IPتعريف ميشوند ،ميتوانند مبتني بر ارسال رشته
بيت يا مبتني بر ارسال رشته بايت باشند.
اليه دوم از مدل : TCP/IPاليه شبكه
• بستههاي IPبستـههـاي اطلـاعـاتي در ايـن اليه
• هدايت بستههاي IPروي شبكه از مبدأ تا مقصد كه اين عمل از نوع بدون
اتصال ميباشد
• ويژگي ارسال چندپخش ي يعني ارسال يك يا چند بسته اطالعاتي به چنـدين
مقصـد گوناگون در قالب يك گروه سازماندهيشده
• پروتكلهائي كه در اين اليه استفاده ميشوند عبارتند از:
و IP , IGMP , BOOTP , ARP , RARP , RIP , ICMP . .
اليه سوم از مدل : TCP/IPاليه انتقال
برقراري ارتباط از طـريق يـك سرويس اتصالگرا و مطمئـن با ماشينهاي انتهايي يا ميزبان.
ارسال و يا دريافت دادههاي تحويلي به اين اليه توسط برنامههاي كاربردي و از طريق توابع سيستمي
اليه چهارم از مدل : TCP/IPاليه كاربرد
خدماتي كه در اين اليه صورت ميگيرد در قالب پروتكلهاي استاندارد زير
به كاربر ارائه ميشود :
شبيهسازي ترمينال
انتقال فايل يا FTP
مديريت پست الكترونيكي
خدمات انتقال صفحات ابرمتني
پروتكلهاي رايج در اليه ها
الیه IPدر شبکه اینترنت
اليه IP
هدايت بستههاي اطالعاتي از شبکهاي به شبکههاي ديگر
آدرسهاي MAC
☻ آدرسهاي قابل تعريف در اليه اول (اليه فيزيکي) جهت انتقال فريمها روي کانال
☻ وابسته به ساختار شبکه
در پروتکل SLIPفیلد
آدرس MACوجود ندارد
در پروتکل CSMA/CDشبکه
( MAC )Ethernetآدرس = 6بايت
بينظمي در شبکههاي مختلف
تنوع توپولوژي و پروتکلها
تفاوت در روشهاي آدرسدهي
تعريف آدرسهاي جهاني و استاندارد براي تمامي ايستگاهها
ساختار يکسان بسته قرارگرفته درون فيلد داده از فريم
هر شبکه
عدم وابستگي بسته به نوع شبکه و سخت افزار
بسته IP
واحد اطالعاتي که درون فيلد داده از فريم فيزيکي قرار گرفته و با عبور از يک شبکه به شبکه
ديگر تغيير نميکند.
آدرس IP
آدرس جهاني و مشخص کننده ماشين به صورت يکتا و فارغ از ساختار شبکهاي
مسيرياب ))Router
ماشيني با تعدادي ورودي و خروجي
دريافت بستههاي اطالعاتي از ورودي و هدايت و انتخاب کانال خروجي
مناسب بر اساس آدرس مقصد
مسیریاب
اليه اينترنت ()Network
زيرشبکه ( : ( Subnetزير ساخت ارتباطي شبکهها
ستون فقرات ( : )Backboneخطوط ارتباطي با پهناي باند ( نرخ ارسال ) بسيار باال و
مسيريابهاي بسيار سريع و هوشمند در قسمت زيرشبکه
پروتکل :IP
• قرارداد حمل و تردد بستههاي اطالعاتي
• مديريت و سازماندهي مسيريابي صحيح بستهها از مبدأ به مقصد
ديتاگرام
واحد اطالعات که به صورت يکجا از اليه IPبه اليه انتقال تحويل داده
ميشود يا بالعکس اليه انتقال آنرا جهت ارسال روي شبکه به اليه IP
تحويل داده و ممکن است شکسته شود.
آدرسها در اينترنت و اينترانت
شناسايي تمام ابزار شبکه (ماشينهاي ميزبان ,مسيريابها ,چاپگرهاي شبکه ) در اينترنت با يک آدرس IP
آدرس IP
• 32بيتي
• پرارزشترين بايت آدرس IPمشخص کننده کالس آدرس
• نوشتن آدرسهاي IPبه صورت چهار عدد دهدهي که با نقطه از هم جدا شده
اند جهت سادگي نمايش
کالس A
کالس E
کالس B
کالسهاي آدرس IP
کالس D
تقسيم 32بيت آدرس IPبه قسمتهاي :
آدرس ماشین /آدرس زيرشبکه /آدرس شبکه
کالس C
آدرسهاي کالس A
• مقدرا پرارزشترين بيت = 0
• 7بيت از يک بايت اول = مشخصه آدرس IP
• 3بايت باقيمانده مشخصکننده آدرس ماشين ميزبان
• بايت پرارزش در محدوده صفر تا 127
Network ID = 7 Bit
1
5
1.0.0.0 to
127.255.255.255
Host ID
32 bits
00
Network
0
کالس B
• مقدار دو بيت پرارزش = 10
• 14بيت از دو بايت سمت چپ = آدرس شبکه
• دو بايت اول از سمت راست = آدرس ماشين ميزبان
Network ID = 14 Bit
192.0.0.0 to
239.255.255.255
Host ID
Host ID
NetworkID
Network
32 bits
10
کالس C
•مناسبترين و پرکاربردترين کالس از آدرسهاي IP
• مقدار سه بيت پرارزش = 110
• 21بيت از سه بايت سمت چپ = مشخصکننده آدرس شبکه
• 8بيت سمت چپ = آدرس ماشين ميزبان
240.0.0.0 to
247.255.255.255
Host ID
Network ID
32 bits
110
کالس D
• مقدار چهار بيت پرارزش = 1110
• 28بيت = تعيين آدرسهاي چند مقصده ( آدرسهاي گروهي )
• کاربرد = عمليات رسانهاي و چند پخش ي
Multicast Address
32 bits
1110
E کالس
11110 = • مقدار پنج بيت پرارزش
11110
Unused Address Space
32 bits
آدرسهاي خاص
در بين تمام کالسهاي آدرس IPبا پنج گروه از آدرسها نمي توان يک شبکه خاص را تعريف
و آدرسدهي نمود.
آدرس NetID.255
آدرس خاص
آدرس 0.0.0.0
آدرس 0. HostID
آدرس 255.255.255.255
آدرس 127.XX.YY.ZZ
آدرس :0.0.0.0
هر ماشين ميزبان كه از آدرس IPخودش مطلع نيست اين آدرس را بعنوان آدرس خودش فرض ميكند.
آدرس : 0. HostID
اين آدرس زماني به كار ميرود كه ماشين ميزبان ،آدرس مشخصة شبكهاي كه بدان متعلق است را نداند .در
اين حالت در قسمت NetIDمقدار صفر و در قسمت HostIDشمارة مشخصة ماشين خود را قرار
ميدهد.
0
آدرس :255.255.255.255
جهت ارسال پيامهاي فراگير براي تمامي ماشينهاي ميزبان بر روي شبكة محلي كه ماشين ارسالكننده به آن متعلق
است .
آدرس : NetID.255
جهت ارسال پيامهاي فراگير براي تمامي ماشينهاي يك شبكة راه دور كه ماشين ميزبان فعلي متعلق به آن نيست .
آدرس :127.xx.yy.zz
اين آدرس بعنوان “آدرس بازگشت” شناخته ميشود و آدرس بسيار مفيدي براي اشكالزدايي از نرم افزار ميباشد .
پروتکل :ICMP
Internet Control Message Protocol
• بررس ي انواع خطا و ارسال پيام براي مبدأ بسته در صورت بروز خطا و
اعالم نوع خطا
• يك سيستم گزارش خطا
• قرارگرفتن پيام ICMPدرون بسته IP
ICMP Message
ICMP
Header
Payload
)Data Field (Payload
IP Header
MAC
Header
پروتكل Address Resolution Protocol : ARP
• بيمعنابودن آدرسهاي IPروي كانال انتقال
• دانستن آدرس IPماشين مقصد و نياز به داشتن آدرس فيزيكي آن جهت
ارسال بسته
• وظيفه پروتكل :ARP
• ارسال بسته فراگير روي كل شبكه محلي كه در آن آدرس IPماشين
مورد نظر قرار دارد .پاسخ ماشين با آدرس IPموجود در بسته ارسالي و
ارسال آدرس فيزيكي خود براي ارسالكننده بسته ARP
مسیریابی در شبکه اینترنت
)1مفاهيم اوليه مسيريابي
مسيرياب :ابزاري است براي برقراري ارتباط دو يا چند شبکه
زيرساخت ارتباطي :مجموعه مسيريابها و کانالهاي فيزيکي ما بين آنها
الگوريتمهاي مسيريابي :روشهايي براي پيدا کردن مسيري بهينه ميان دومسيرياب به
گونهاي که هزينه کل مسير به حداقل برسد.
3
C
مسیرياب
B
5
2
5
F
1
A
3
2
1
2
D
E
1
زيرساخت ارتباطي يك شبكة فرض ي
برخي اصطالحات کليدي در مسیريابي
آدرسهاي :MAC
• آدرسهاي اليه فيزيکي جهت انتقال فريمها بر روي کانال
• اندازه آدرس وابسته به پروتکل و توپولوژي شبکه
• تغيير آدرسهاي MACبستههاي اطالعاتي هنگام عبور از مسيريابهاي
موجود در مسير
آدرسهاي : IP
• آدرسهاي جهاني و منحصر به فرد
• مشخصکننده يک ماشين فارغ از نوع سخت افزار و نرم افزار آن
• ثابت بودن آدرسهاي IPبسته هاي اطالعاتي هنگام عبور از مسيريابهاي
موجود در مسير
بسته :IP
• واحد اطالعاتي با اندازه محدود
توپولوژي شبكه:
• مجموعه مسيريابها و كانالهاي فيزيكي ما بين آنها در زيرساخت
ارتباطي يك شبكه
• متغير با زمان
ترافيك شبكه:
• تعداد متوسط بستههاي اطالعاتي ارسالي و يا دريافتي روي يك
كانال در واحد زمان
• متغير با زمان
گام يا :Hop
• عبور بسته از يك مسيرياب = گام
• تعداد مسيريابهاي موجود در مسير يك بسته = تعداد گام = Hop Count
ازدحام يا :Congestion
بيشتر بودن تعداد متوسط بستههاي ورودي به يك مسيرياب از تعداد متوسط بسته
هاي خروجي
بن بست :Deadlock
پايان طول عمر بستهها
)1-1روشهاي هدايت بستههاي اطالعاتي در شبکههاي کامپيوتري
الف) روش مدار مجازي )VC( Virtual Circuit
ب) روش ديتاگرام Datagram
خصوصيات روش VC
• ارسال بستههاي اطالعاتي بدون نياز به اطالع از آدرسهاي IPمبدأ و مقصد و فقط
داشتن شماره VCجهت ارسال بسته
• عدم اجراي الگوريتم مسيريابي جهت هدايت بستههاي اطالعاتي از مبدأ به مقصد
• دريافت بسته به ترتيب ارسال شده در مقصد
• عدم احتمال گمشدن بستهها در عمل مسيريابي در شبكه
vc روش
application
transport 5. Data flow begins
network 4. Call connected
data link 1. Initiate call
physical
6. Receive data application
3. Accept call
2. incoming call
transport
network
data link
physical
خصوصيات روش ديتاگرام
• ارسال بستههاي اطالعاتي با استفاده از آدرسهاي IPمبدأ و مقصد در شبكه
• انجام مسيريابي جداگانه براي هر بسته
• توزيع و هدايت بستهها روي مسيرهاي متفاوت بر اساس شرايط توپولوژيكي
و ترافيكي لحظهاي شبكه
• امكان دريافت بسته بدون ترتيب ارسال شده در مقصد
• لزوم نظارتهاي ويژه بر گم شدن و يا تكراري بودن بسته در اليههاي باالتر
Datagram روش
application
transport
network
data link 1. Send data
physical
application
transport
network
2. Receive data
data link
physical
الیه انتقال در شبکه اینترنت
پروتکلهاي اليه انتقال
UDP
User Datagram
Protocol
TCP
Transmisson Control
Protocol
اليه IP
• هدايت و مسيريابي بستههاي اطالعاتي از يک ماشين ميزبان به
ماشين ديگر
• عدم حل مشکالت احتمالي به وجود آمده براي بستههاي IPدر
مسير
اليه انتقال
• فراهم آوردن خدمات سازماندهيشده ,مبتني بر اصول سيستم عامل ,براي
برنامههاي کاربردي در اليه باالتر
• جبران کاستيهاي اليه IP
کاستيهاي اليه IP
• عدم تضمين درآمادهبودن ماشين مقصد جهت
دريافت بسته
oعدم تضمين در به ترتيب رسيدن بستههاي متوالي و
دادهها و صحت آنها
راهکارهاي پروتکلTCP
• برقراري يک ارتباط و اقدام به هماهنگي بين مبدأ و
مقصد قبل از ارسال هر گونه داده
oقراردادن شماره ترتيب براي دادهها
oتنظيم کد 16بيتي کشف خطا در مبدأ و بررس ي
مجدد آن در مقصد جهت اطمينان از صحت
دادهها
کاستيهاي اليه IP
راهکارهاي پروتکلTCP
عدم تمايز در دريافت بستههاي تکراري در مقصد (
)Duplication Problem
قرار دادن شماره ترتيب در بسته ارسالي
عدم تنظيم سرعت ارسال و تحويل بستهها
استفاده از الگوريتم پويا جهت تنظيم مجموعه زمانسنجها
عدم توزيع بستهها بين پروسههاي مختلف
اجرا شده بر روي يک ماشين واحد
قراردادن آدرس پورت پروسه فرستنده و گيرنده در سرآيند بسته ارسالي
پروتکل UDP
• پروتکل بدون اتصال ()Connectionless
• پروتکل ساده و سريع
• کاربرد در سيستم هاي DNSوTFTP
بسته UDP
ارسال بسته به مقصد بدون اطمينان
ازبرقراري ارتباط و آماده بودن ماشين
مقصد
فصل دوم :مبانی اینترنت
تاریخچه اینترنت
زیرساخت اینترنت
محتوا و ساختار
دسترسی به اینترنت
پروتکل TCP/IP
پروتکل FTP
پروتکل RTP
پروتکل HTTP
ISP
EMAIL
INTRANET
EXTRANET
آینده اینترنت
تاریخچه اینترنت در جهان
•
آغاز تاریخچه اینترنت به سال 1957برمیگردد.
اتحاد جماهیر شوروی آن زمان موشكی با نام «اسپونیك» )(Spotnikرا به فضا می فرستد و نشان می دهد دارای قدرتی است كه
میتواند شبكه های ارتباطی آمریكا را توسط موشكهای بالستیك و دوربرد خود از بین ببرد .آمریكاییها در پاسخگویی به این اقدام
روسها ,موسسه پروژه های تحقیقی پیشرفته ”“ARPAرا بهوجود آوردند .هدف از تاسیس چنین موسسه ای پژوهش و آزمایش برای
پیدا كردن روشی بود كه بتوان از طریق خطوط تلفنی ,كامپیوترها را به هم مرتبط نمود .به طوری كه چندین كاربر بتوانند از یك خط
ارتباطی مشترك استفاده كنند .در اصل شبكهای بسازند كه در آن داده ها به صورت اتوماتیك بین مبدا و مقصد حتی در صورت از بین رفتن
بخشی از مسیرها جابهجا و منتقل شوند .در اصل هدف ”“ARPAایجاد یك شبكه اینترنتی نبود و فقط یك اقدام احتیاطی در مقابل حمله
احتمالی موشك های اتمی دوربرد بود .هر چند اكثر دانش امروزی ما درباره شبكه بهطور مستقیم از طرح آرپانت ”“ARPPA NET
گرفته شده است.
این ماجرا با وجودی كه بخشی از حقایق بهوجود آمدن اینترنت را بیان میكند اما نمیتواند تمام واقعیات مربوط به آن را تشریح كند .باید
بگوییم افراد مختلفی در تشكیل اینترنت سهم داشته اند آقای ”“Paul Baranیكی از مهمترین آنهاست .آقای باران كه در دوران جنگ
سرد زندگی میكرد میدانست كه شبكه سراسری تلفن آمریكا توانایی مقابله با حمله اتمی شوروی سابق را ندارد .مثال اگر رییس جمهور
وقت آمریكا حمله اتمی متقابل را دستور دهد ,باید از یك شبكه تلفنی استفاده میكرد كه قبال توسط روسها منهدم شده بود .در نتیجه طرح
یك سیستم مقاوم در مقابل حمله اتمی روسها ریخته شد.آقای باران )(Baranتشكیل و تكامل اینترنت را به ساخت یك كلیسا تشبیه كرد و
معتقد بود ,طی سال های اخیر هر كس سنگی به پایه ها و سنگ های قبلی بنا اضافه می كند و انجام هر كاری وابسته به كارهای انجام
شده قبلی است .بنابراین نمی توان گفت ,كدام بخش از كار مهمترین بخش كار بوده است و در كل پیدایش اینترنت نتیجه كار و تالش گروه
كثیری از دانشمندان است .داستان پیدایش اینترنت با افسانه و واقعیت در هم آمیخته شده است.
در اوایل دهه 60میالدی آقای باران طی مقاالتی پایه كار اینترنت امروزی را ریخت .اطالعات و دادهها به صورت قطعات و بسته های
كوچكتری تقسیم و هر بسته با آدرسی كه به آن اختصاص داده میشود به مقصد خاص خود فرستاده میشود .به این ترتیب بستهها مانند
نامههای پستی می توانند از هر مسیری به مقصد برسند .زیرا آنها شامل آدرس فرستنده و گیرنده هستند و در مقصد بستهها مجددا
یكپارچه میشوند و به صورت یك اطالعات كامل درمیآیند.
•
آقای باران )(Baranطی مقاالتی اینچنینی ساختمان و ساختار اینترنت را پیشگویی كرد .او از كار سلول های مغزی انسان به عنوان
الگو استفاده كرد ,او معتقد بود :وقتی سلولهای مغزی از بین بروند ,شبكه عصبی از آنها دیگر استفاده نمی كند و مسیر دیگری را در
مغز انتخاب میكند .از دیدگاه وی این امكان وجود دارد كه شبكهای با تعداد زیادی اتصاالت برای تكرار ایجاد شوند تا در صورت نابودی
بخشی از آن ,همچنان به صورت مجموعه ای به هم پیوسته كار كند .تا نیمه دهه 60میالدی كسی به نظرات او توجهای نكرد .تا اینكه در
سال 1965نیروی هوایی آمریكا و«آزمایشگاه های بل» به نظرات او عالقهمند شدند و پنتاگون با سرمایهگذاری در طراحی و ساخت شبكه
ای براساس نظریات او موافقت كرد.
ولی آقای باران )(Baranبنابر دالیلی حاضر با همكاری با نیروی هوایی آمریكا نشد .در این میان دانشمندی با نام تیلور )(Tailonوارد
موسسه آرپا )(ARPAشد .او مستقیما به آقای هرتسفلد رییس موسسه پیشنهاد كرد )(ARPA :آرپا هزینه ایجاد یك شبكه آزمایشی
كوچك با حداقل چهار گره را تامین كند كه بودجه آن بالغ بر یك میلیون دالر میشد .با این پیشنهاد تیلور تجربه ای را آغاز كرد كه منجر به
پیدایش اینترنت امروزی شد .او موفق شد در سال ,1966دو كامپیوتر را در شرق و غرب آمریكا به هم متصل كند .با این اتصال انقالبی
در نحوه صدور اطالعات در دنیای ارتباطات رخ داد كه نتیجه آن را امروز همگی شاهد هستیم.
تاریخ تولد اینترنت به طور رسمی اول سپتامبر 1969در دانشگاه ”“UCLAواقع در سانتاباربارا در این تاریخ نامگذاری شده است.
وقتی كه می بینیم كه در مدت كوتاهی اینترنت به چنین رشدی نایل آمده است ,مطمئنا دشوار خواهد بود كه آینده او را پیش بینی كنیم .طبق
نظر كارشناسان ماهانه 10درصد به تعداد كاربران اینترنت افزوده میشود ولی تعداد دقیق كاربران كه روزانه از آن استفاده می كنند
مشخص نیست .هرچند كه پاره ای از كارشناسان تعداد آنها را تا 900میلیون نفر حدس میزنند .تعداد رسمی كاربران اینترنتی را در سال
2000كارشناسان 500میلیون نفر اعالم كرده بودند.
قطعا در سال های آینده تحوالت شگرفی را در زمینه شبكه های اینترنتی شاهد خواهیم بود .بهوسیله اینترنت انسان به راه های جدیدی
دست پیدا كرد .در كنار این شانس جدید توسط اینترنت ,باید بگوییم خطراتی نیز در رابطه با سیاست و اقتصاد و علم به دنبال خواهد داشت.
فرم امروزی اینترنت مدیون همكاری تمام كاربران اینترنت در سرتاسر گیتی است كه با این تصور كه اطالعات موجود در سطح جهان را به
راحتی با یكدیگر مبادله كنند .این تصوری بود كه آقای باران )(Baranاز اینترنت داشت و امیدواریم در آینده نیز تكامل اینترنت در این
مسیر باشد.
تاریخچه اینترنت در ایران
•
سال :1371تعداد كمی از دانشگاههای ایران ،از جمله دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه گیلـان ،توسط مركز تحقیقات فیزیك
نظری و از طریق پروتكل UUCPبه اینترنت وصل میشوند تا با دنیای خارج ایمیل رد و بدل كنند.
سال :1372در سال 1372هجری شمسی ایران نیز به شبکه اینترنت پیوست .نخستین رایانهای که در ایران به اینترنت متصل
شد مرکز تحقیقات فیزیک نظری در ایران بود .در حال حاضر نیز این مرکز یکی از مرکزهای خدمات اینترنت در ایران است.مركز
تحقیقات فیزیك نظری و ریاضیات ،بعنوان تنها نهاد ثبت اسامی قلمرو [ ].irدر ایران به رسمیت شناخته میشود .این قلمرو
ّ
مشخصه تعیین شده برای هو ّیت ایران در فضای اینترنت است.
سال :1373مؤسسه ندا رایانه تأسیس میشود .پس از راهاندازی ّاولین بولتن بورد ( ،)BBSدر عرض یك سال نیز ّاولین وب
سایت ایرانی داخل ایران را راهاندازی میكند .همچنین ،این مؤسسه روزنامه همشهری را به زبان فارسی در اینترنت منتشر میكند،
كه این ّاولین روزنامه رسمی ایرانی در وب محسوب میشود .در همین سال بدنبال اتصال به اینترنت از طریق ماهواره كانادائی كد
ویژن ( ،)Cadvisionمؤسسه ندا رایانه فعالیت بازرگانی خود را بعنوان ّاولین شركت خدمات سرویس اینترنتی ( )ISPآغاز
میكند.
سال :1374مجلس ایران تأسیس شركت امور ارتباطات دیتا تحت نظر شركت مخابرات ایران را تصویب میكند و مسؤلیت
توسعه خدمات دیتا در سطح كشور را بطور انحصاری در اختیار آن شركت قرار میدهد.
سال :1377پروژه یونیكد در ایران با قرارداد شورای عالی انفورماتیک و همكاری بنیاد دانش و هنر واقع در انگلستان و با
نظارت و مدیریت ف ّنی دانشگاه صنعتی شریف تحت عنوان (فارسی وب) آغاز میشود .هدف پروژه اینست كه با گنجاندن كامل و
جامع الفبای فارسی در استاندارد یونیكد ،نشر فارسی در كامپیوتر ،مخصوصا ً اینترنت و وب ،استاندارد شود و اصولـا ً مشكل قلمـ
(فونت)های غیر استاندارد موجود در نرمـ افزارهای ایرانی حل شود.
Brief History of the Internet
1968 - DARPA (Defense Advanced Research Projects Agency)
contracts with BBN (Bolt, Beranek & Newman) to create
ARPAnet
1970 - First five nodes:
UCLA
Stanford
UC Santa Barbara
U of Utah, and
BBN
1974 - TCP specification by Vint Cerf
1984 – On January 1, the Internet with its 1000 hosts
converts en masse to using TCP/IP for its messaging
A Brief Summary of the
Evolution of the Internet
First Vast
Computer
Network
Silicon Envisioned
Chip
A
1962
Mathematical 1958
Theory of
Communication
Memex
1948
Conceived
Packet
Switching
Invented
1964
Hypertext
Invented
1965
TCP/IP
Created
ARPANET
1972
1969
Mosaic
Created
WWW
Internet Created
1993
Named
1989
and
Goes
TCP/IP
1984
Age of
eCommerce
Begins
1995
1945
1945
Copyright 2002, William F. Slater, III, Chicago, IL, USA
1995
Internet Growth Trends
1977: 111 hosts on Internet
1981: 213 hosts
1983: 562 hosts
1984: 1,000 hosts
1986: 5,000 hosts
1987: 10,000 hosts
1989: 100,000 hosts
1992: 1,000,000 hosts
2001: 150 – 175 million hosts
2002: over 200 million hosts
By 2010, about 80% of the planet will be on the Internet
زیرساخت اینترنت
زیرساخت اینترنت
زیرساخت اینترنت مانند جاده هاست .اینترنت بجای جاده ،کانالهای ارتباطی دارد و بجای
تقاطع ،دارای نقاطی بین – ارتباطی است.
:Backbone در اینترنت به کانالهای ارتباطی بسیار سریعی گفته می شود که داده ها در
آن با سرعت باال منتقل می شوند .چندین شبکه را بهم پیوند می دهد .معموال فیبر نوری هستند.
البته داده ها بصدرت بیسیم از طریق ماهواره نیز میتواند منتقل شود .در سر هر بکبون یک روتر
هم قرار دارد که داده ها را دریافت و از طریق کوتاهترین مسیر ممکن به طرف مقصد
هدایت می کنند.
BACKBONE
:NAP(Network Area Points) نقاط مبادله اینترنت
نقاط خاصی هستند که در آنها بک بونها به شبکه های منطقه ای کوچکتر وصل می شوند(تقاطع
اصلی و فرعی) NAP .ها تحت تملک شرکتهای خصوصی و موسسات عمومی هستند.
:MAE قلب و شاهراه اصلی اینترنت هستند
:POP نقاط حضور:
نقاطی هستند که در آن افراد به اینترنت وصل می شوند .این نقاط را Ispها نگهداری میکنند.
سرورها:
کامپیوترهایی که اطالعات اینترنت را ذخیره می کنند بخشی از اینترنت هستند که به آنها سرورها
می گویند .سرورها براساس محتوی خود معرفی می شوند .مثال:
سرورهای وب :حاوی اطالعات وبی hyperlink
سرورهای پستی :حاوی پیامهای ایمیل
سرورهای اخبار :حاوی پیام های مربوط به گروههای خبری
سرورها همه جا می توانند مستقر شوند اما اکثر آنها در popها قرار دارند.
هر سرور متناظر با یک نشانی خاص اینترنتی است.
محتوا و ساختار اینترنت
محتوا در اینترنت
از لحاظ فنی اینترنت فقط یک زیربناست .اما ما وقتی از اینترنت صحبت
می کنیم منظور داده های آن است و هم شبکه آن.
وب پس از اختراع دائره المعارف به مهمترین و بزرگترین مجموعه
اطالعاتی تبدیل شده است.
برای دیدن محتوای وب به یک برنامه مرورگر وب نیاز دارید.
ساختار اینترنت
کاربران اینترنت برای استفاده از آن به 4چیز نیاز دارند:
سخت افزار
نرم افزار
ISP
نشانی اینترنتی
مثالی از چگونگی عملکرد اینترنت
فرض کنید با خط تلفن به اینترنت وصل شده اید میخواهید از طریق برنامه مرورگر کاتالوگ
یک شرکت سازنده لوازم آتش نشانی را باز کنید:
-1شما با خط تلفن به ISPمحلی و این ISPبا یک خط اختصاصی به ISPمنطقه ای و سپس
به یک بک بون وصل هستید
-2جمع آوری درخواستها در ISPمحلی و ارسال به یک روتر جهت ارسال به ISPمنطقه ای
-3ارسال داده ها به حامل بک بون و سپس بک بون
-4رسیدن اطالعات به یک MAEیا NAPو هدایت هوشمند درخواست تا رسیدن به نشانی کاتالوگ
-5دریافت درخواست توسط سرور سازنده وسایل آتش نشانی و ارسال پاسخ به طرف شما
-6دریافت اطالعات کاتالوگ توسط شما
دسترسی به اینترنت
دسترس ی به اینترنت
Dial-up
ADSL
Cable TV line and a cable modem.
Satellite dish and a satellite modem.
Provider that offers wireless connection for your notebook.
Telephone or Dial-Up Connection
Telephone modem - a device that connects your computer to
your phone line so that you can access another computer or
network.
ADSL
Digital Subscriber Line (DSL) - a high-speed Internet
connection using phone lines, which allows you to use your
phone for voice communications at the same time.
Cable Modem
Cable modem - a device that uses your TV cable to deliver an
Internet connection.
Internet over Satellite
Satellite modem - a modem that allows you to get Internet
access from a satellite dish.
Wireless Internet Connection
Wireless Internet service provider (wireless
ISP) - does the same job as standard Internet
service providers except that you don’t need a
wired connection for access.
TCP/IP
TCP/IPچیست
پروتکل TCP/IPمجموعه جامعی از پروتکلها و برنامه های کاربردی است که اکثر شبکه
های جهان را پشتیبانی می کند و اینترنت هم روی TCP/IPکار می کند.
از زمان ارائه سیستم عامل ویندوز 2000دنیاي شبکه پردازي مایکرو سافت وابستگي شدیدي
به TCP/IPپیدا کرده است به طوریکه براي استفاده از Active Directoryو
- Group Policyدو مورد از مهمترین ویژ گي هاي ویندوز 2000باید از TCP/IP
استفاده کرد .به عبارت دیگر TCP/IPبه عنوان پروتکل الزامي سیستم عامل ویندوز 2003
تبدیل گشته است.
اهداف طراحي 1( : TCP/IPتوانائي بهبود خطا ( 2توانائي نصب شبکه هاي جدید بدون
نیاز به قطع سرویس ( 3توانائي کار با حجم خطا هاي زیاد ( 4توانائي سازگاري با انواع تولید
کنندگان )5سربار داده اي بسار کم.
برقراری ارتباط مبتنی بر TCP/IP
برقراری ارتباط مبتنی بر ، TCP/IPبا فعال شدن یک برنامه بر روی کامپیوتر مبدا آغاز
می گردد .برنامه فوق ،داده های مورد نظر جهت ارسال را بگونه ای آماده و فرمت می نماید
که برای کامپیوتر مقصد قابل خواندن و استفاده باشند ( .مشابه نوشتن نامه با زبانی که دریافت
کننده ،قادر به مطالعه آن باشد) .در ادامه آدرس کامپیوتر مقصد ،به داده های مربوطه اضافه
می گردد ( مشابه آدرس گیرنده که بر روی یک نامه مشخص می گردد) .پس از انجام عملیات
فوق ،داده بهمراه اطالعات اضافی ( درخواستی برای تائید دریافت در مقصد ) ،در طول شبکه
بحرکت درآمده تا به مقصد مورد نظر برسد .عملیات فوق ،ارتباطی به محیط انتقال شبکه بمنظور
انتقال اطالعات نداشته ،و تحقق عملیات فوق با رویکردی مستقل نسبت به محیط انتقال ،
انجام خواهد شد .
TCP/IPیا UDP
دو مدل اصلی ارتباطات شبکه ای در اینترنت TCPو UDPهستند.
پروتکل ، )TCP)Transmission Control Protocolمهمترین وظیفه پروتکل
فوق اطمینان از صحت ارسال اطالعات است .پروتکل فوق اصطالحا" Connection-oriented
نامیده می شود .علت این امر ایجاد یک ارتباط مجازی بین کامپیوترهای فرستنده و گیرنده بعد از
ارسال اطالعات است .پروتکل هائی از این نوع ،امکانات بیشتری را بمنظور کنترل خطاهای
احتمالی در ارسال اطالعات فراهم نموده ولی بدلیل افزایش بار عملیاتی سیستم کارائی آنان کاهش
خواهد یافت .از پروتکل TCPبعنوان یک پروتکل قابل اطمینان نیز یاد می شود .علت این امر
ارسال اطالعات و کسب آگاهی الزم از گیرنده اطالعات بمنظور اطمینان از صحت ارسال توسط
فرستنده است .در صورتیکه بسته های اطالعاتی بدرستی دراختیار فرستنده قرار نگیرند،
فرستنده مجددا" اقدام به ارسال اطالعات می نماید.
TCP/IPیا UDP
:TCPیک سرویس اتصال بین دو برنامه کاربردی شبکه بوجود می آورد .این اتصال مانند
شلنگ آبیاری تضمین می کند که دریافت داده ها بصورت پیام به همان صورتی خواهد بود که
ارسال شده است.
: UDP این سرویس ترتیب دریافت یا حتی دریافت داده ها را تضمین نمی کند .مانند توپ
پینگ پنگ
پروتکل . )UDP)User Datagram Protocolپروتکل فوق نظیر پروتکل TCPدر الیه
" حمل " فعالیت می نماید UDP .بر خالف پروتکل TCPبصورت " بدون اتصال " است .بدیهی است
که سرعت پروتکل فوق نسبت به TCPسریعتر بوده ولی از بعد کنترل خطاء تظمینات الزم را ارائه نخواهد داد.
بهترین جایگاه استفاده از پروتکل فوق در مواردی است که برای ارسال و دریافت اطالعات به یک سطح باال
از اطمینان ،نیاز نداشته باشیم.
FTP
FTPچیست
یکي از قدیمي ترین پروتکل هاي اینترنت مي باشد که هنوز هم کاربرد زیادي دارد و در سال 1970
در اینترنت توسعه یافتFTP .مخفف File Transfer Protocolمیباشد که یک پروتکل استاندارد در
TCP/IPاست .مانند HTTPکه محتواي وب را منتقل مي کند یا SMTPکه ایمیل ها را منتقل مي کند FTP
هم ساده ترین راه براي تبادل فایل از یک کامپیوتر به کامپیوتر دیگر مي باشد .یکي از کاربرد هاي ،FTP
دانلود موزیک و برنامه هاي کاربردي از وب سایتها مي باشد .به خاطر استفاده این پروتکل از یک پورت
مجزا که پورت شماره 21است عمل دانلود بسیار سریع انجام مي شود .مانند آدرسهاي وب سایتهاFTP ،
هم آدرس مخصوص خود را دارد چون همانند یک وب سایت ،این پروتکل بر روي هارد دیسک کامپیوتر سرور
فضاي مشخصي را اشغال مي کند .معموالً اگر آدرس یک وب سایت مانند آدرس زیر باشد:
http://www.domain.com
آدرس FTPآن سایت به این صورت است:
ftp://ftp.domain.com
ویژگیهای FTP
پروتكل ،FTPاولین تالش انجام شده برای ایجاد یك استاندارد به منظور مبادله فایل بر روی شبكه های
مبتنی بر پروتكل TCP/IPاست كه از اوایل سال ۱۹۷۰مطرح و مشخصات استاندارد آن طی ۹۵۹RFCدر
اكتبر سال ۱۹۸۵ارایه گردید .
پروتكل FTPدارای حداكثر انعطاف الزم و در عین حال امكان پذیر به منظور استفاده در شبكه های مختلف
با توجه به نوع پروتكل شبكه است .
پروتكل FTPاز مدل سرویس گیرنده -سرویس دهنده تبعیت می نماید .برخالف HTTPكه یك حاكم مطلق
در عرصه مرورگرهای وب و سرویس دهندگان وب است ،نمی توان ادعای مشابهی را در رابطه با پروتكل
FTPداشت و هم اینك مجموعه ای گسترده از سرویس گیرندگان و سرویس دهندگان FTPوجود دارد .
برای ارسال فایل با استفاده از پروتكل FTPبه یك سرویس گیرنده FTPنیاز می باشد .ویندوز دارای یك
برنامه سرویس گیرنده FTPاز قبل تعبیه شده می باشد ولی دارای محدودیت های مختص به خود می باشد .
در این رابطه نرم افزارهای متعددی تاكنون طراحی و پیاده سازی شده است:
FTP Explorer ،WS FTP Professional ،ulletProof FTP و Smart FTPنمونه هایی
در این زمینه می باشند .
روتكل FTPمنحصرا" از پروتكل TCPاستفاده می نماید( هرگز از پروتكل UDPاستفاده نمی شود) .
روشهای انتقال فایل
به دو طریق شما مي توانید از این پروتکل براي انتقال فایلها استفاده کنید ،یکي از راه مرورگر وب خود
و دیگري بکارگرفتن نرم افزار مخصوص FTPکه به آنها FTP Clientمي گویند .اما براي دسترسي به
محتواي دایرکتوري FTPنیاز به مشخصه کاربري یعني UserIDو کلمه رمز یعني Passwordدارید که
در هر دو روش باید ابتدا آنها را وارد کنید و پس از تأیید به انتقال فایل بپردازید .ورود به بعضي از دایرکتوري
هاي FTPبراي کلیه کاربرها آزاد مي باشد و نیازي به وارد کردن مشخصات کاربري نیست که اصطالحا ً آنرا
ورود بصورت گمنام یعني anonymousمي گویند که تنها با وارد کردن آدرس ایمیل خود مي توانید به آن
دایرکتوري دسترسي پیدا کنید .پس از ورود ،شما مي توانید براي انتقال فایلها از دستوراتي مانند copy
pasteاستفاده کنید تا فایلي را دانلود و یا از سیستم خود به آن کامپیوتر بفرستید یعني Uploadکنید ،البته
این را در نظر داشته باشید که در بیشتر سایتها شما مجاز به دانلود هستید نه آپلود مگر اینکه آن دایرکتوري
متعلق به خود شما باشد تا سطح دسترسي شما اجازه به آپلود فایل هم بدهد.
ایمنی روشهای انتقال فایل
دقت کنید که آپلود کردن یک فایل بزرگ از طریق مرورگرها توصیه نمي شود چه از لحاظ امنیتي و چه
از نظر سالم ماندن فایل که بهتر است در این موارد از نرم افزارهاي مخصوص استفاده شود .اینگونه برنامه ها
در اینترنت بسیار زیاد هستند که بعضي از آنها رایگان بوده و بعضي ها را هم باید خریداري کنید .هر کدام از
این نرم افزارها داراي مزایا و معایبي مي باشند اما دو تا از آنها که بیشترین کاربرد را در بین کاربران دارند
عبارتند ازCuteFTP :محصول Globalscapeو WS_FTPتولید Ipswitch .براي اطالعات بیشتر
و یا دانلود آنها مي توانید به وب سایت هاي ذکر شده مراجعه کنید.
ایمنی روشهای انتقال فایل
دقت کنید که آپلود کردن یک فایل بزرگ از طریق مرورگرها توصیه نمي شود چه از لحاظ امنیتي و چه
از نظر سالم ماندن فایل که بهتر است در این موارد از نرم افزارهاي مخصوص استفاده شود .اینگونه برنامه ها
در اینترنت بسیار زیاد هستند که بعضي از آنها رایگان بوده و بعضي ها را هم باید خریداري کنید .هر کدام از
این نرم افزارها داراي مزایا و معایبي مي باشند اما دو تا از آنها که بیشترین کاربرد را در بین کاربران دارند
عبارتند ازCuteFTP :محصول Globalscapeو WS_FTPتولید Ipswitch .براي اطالعات بیشتر
و یا دانلود آنها مي توانید به وب سایت هاي ذکر شده مراجعه کنید.
ایمنی روشهای انتقال فایل
اكثر سرویس دهندگان FTPاز روش خاصی برای رمزنگاری اطالعات استفاده نمی نمایند و در زمان login
سرویس گیرنده به سرویس دهنده ،اطالعات مربوط به نام و رمز عبور كاربر به صورت متن معمولی در شبكه
ارسال می گردد .افرادی كه دارای یك Packet snifferبین سرویس گیرنده و سرویس دهنده می باشند ،
می توانند به سادگی اقدام به سرقت نام و رمز عبور نمایند .عالوه بر سرقت رمزهای عبور ،مهاجمان
می توانند تمامی مكالمات بر روی اتصاالت FTPرا شنود و محتویات داده های ارسالی را مشاهده نمایند .
پیشنهادات متعددی به منظور ایمن سازی سرویس دهنده FTPمطرح می گردد ولی تا زمانی كه رمزنگاری و
امكانات حفاظتی در سطح الیه پروتكل IPاعمال نگردد ( مثال" رمزنگاری توسط ) ،IPsecsنمی بایست
از FTPاستفاده گردد خصوصا" اگر بر روی شبكه اطالعات مهم و حیاتی ارسال و یا دریافت می گردد .
کاربرد FTPدر طراحی سایت
یکي دیگر از کاربردهاي پروتکل ،FTPاستفاده طراحان و مدیران وب سایتها براي انتقال محتواي سایتها
مي باشد که در حال حاضر این افراد بیشترین استفاده را از FTPدارند .زماني که شما فضایي را براي میزباني
سایت خود از یک شرکت سرویس دهنده اینترنت ISPاجاره مي کنید ،به شما حداقل یک آدرس FTP
مي دهند تا عمل انتقال فایلها را از کامپیوتر خود به وب سرور و بالعکس انجام دهید که بهتر است براي امنیت
و حفظ فایلها حتما ً از یک نرم افزار در این زمینه استفاده کنید .به همین منظور قصد داریم ،چگونگي استفاده
و انتقال محتویات یک وب سایت از طریق برنامه CuteFTPرا براي شما آموزش دهیم تا با بکارگیري
این نرم افزار بتوانید به راحتي محتواي سایت خود را منتقل و فایلها را مدیریت کرده و با موفقیت وب سایت
خود را راه اندازي کنید.
RTP
RTP
پروتكل انتقال بالدرنگ داده هاي صوتي و تصویري
ایجاد سرویس تحویل END TO ENDداده هایي با خاصیت بالدرنگ مانند صدا و تصویر تعاملي
این سرویسها شامل شماره گذاري ترتیبي و مونیتورینگ تحویل
RTP روي UDP/IPكار میكند.
كاربرد :كنفرانص صوتي و تصویري
HTTP
پروتكل HTTP
در اینترنت همانند سایر شبكه های كامپیوتری از پروتكل های متعدد و با اهداف مختلف استفاده می گردد.
هر پروتكل از یك ساختار خاص برای ارسال و دریافت اطالعات (بسته های اطالعاتی ) استفاده نموده و
ترافیك مختص به خود را در شبكه ایجاد می نماید ( HTTP .برگرفته از Hyper
، ) Text Transfer Protocolیكی از متداولترین پروتكل های الیه applicationاست كه
مسئولیت ارتباط بین سرویس گیرندگان و سرویس دهندگان وب را برعهده دارد .
تمامی وب سایت های موجود بر روی اینترنت از پروتكل HTTPاستفاده می نمایند .با این كه پروتكل
HTTPبا استفاده از پروتكل های دیگری نظیر IPو TCPماموریت خود را انجام می دهد ،ولی این پروتكل
HTTPاست كه به عنوان زبان مشترك ارتباطی بین سرویس گیرنده و سرویس دهنده وب به رسمیت شناخته
شده و از آن استفاده می گردد .در واقع مرورگر وب صدای خود را با استفاده از پروتكل HTTPبه گوش
سرویس دهنده وب رسانده و از وی درخواست یك صفحه وب را می نماید .به منظور انجام یك تراكنش موفقیت
آمیز بین سرویس گیرندگان وب ( نظیر ) IEو سرویس دهندگان وب ( نظیر ، ) IISبه اطالعات زیادی نیاز
خواهد بود .پس از handshakeپروتكل ، TCP/IPمرورگر اطالعات گسترده ای را برای سرویس دهنده
وب ارسال می نماید .
فرق بين پروتکل HTTPو HTTPS
هنگامی که کاربران بر روی اینترنت اطالعات رد و بدل میکنند .این اطالعات به صورت پروتکلهای
مختلف رد و بدل میشود که بستگی به نیاز کاربر و سرور مربوطه این پروتکل انتخاب میشود.وقتی کاربر
بخواهد به یک وب سایت معمولی یا یک وبالگ برود ،در قسمت آدرس نت براوزر خود (Internet
) explorerیا هر نت براوزر دیگری که استفاده میکنیم ،قبل از درج آدرس مربوطه اول پروتکل مورد
نیاز را مینویسیم و بعد آدرس سایت را.
در شرایطی نیاز به پروتکل ( )Protocolدیگری برای رد و بدل کردن اطالعات است ،مثال اگر کاربر
بخواهد به سایت یک بانک یا موسسات دیگر که نیاز به رد و بدل کردن اطالعات به صورت رمزگذاری شده باشد
از پروتکل دیگری بنام HTTPSاستفاده میشود .این پروتکل که Secure HTTPنام دارد ،تمام اطالعات
رد و بدل شده بین کاربر و سایت (سرور سایت) را بصورت رمزگذاری شده رد و بدل میکند ،تا اطالعات رد و
بدل شده بین کاربر و سرور مربوطه برای دیگران قابل خواندن نباشد .با استفاده از این روش قبل از ارسال
اطالعات ،دادهها رمزگذاری میشوند و سپس به سایت مربوطه ارسال میشوند .اطالعات ارسالی کاربر پس
از رسیدن به سایت رمز گشایی میشود و مجددا اگر نیاز به پاسخ به کاربر باشد باز هم اطالعات به صورت
رمزگذاری بازگشت داده میشود و تا زمانی که در قسمت آدرس نت براوزر شما عالمت ( )HTTPSمورد
استفاده قرار گرفته باشد تمام اطالعات رد و بدل شده بصورت رمزگذاری شده رد و بدل خواهد شد.
ISP
ISPچيست
:ISP برگرفته از كلمه Internet Servise Providerیعني شركت خدمات سرویس هاي اینترنت است.
یك ISPتوسط یك خط تلفن از شركت مخابرات و یا امكانات ماهواره اي مي تواند اینترنت را به User
خود سرویس دهد .با توجه به رشد چشمگیر اینترنت در جامعه امروز ISP ،ها خود را مسئول مي دانند
كه در مقابل تقاضاي بي شمار كاربران ،بتوانند بهترین خدمات را داشته باشند.مسلم است كه یك ISP
اگر بخواهد بهترین باشد باید این ارتباط قوي بین دنیاي اینترنت و یك كاربر را با ارائه بهترین خدمات ،
قویتر سازد.
خدمات اینترنتي ميتواند شامل موارد زیر باشد:
ثبت دامنه) Domain Registrationمیزباني( Hosting
طراحي وبسایت Web Design
اتصال به اینترنت Internet Connection
اتصال به اینترنت ()Internet Connection
اتصال به اينترنت
این بخش شاید جزو مهمترین خدمات یك ISPاست ،اینكه چگونه یك ISPميتواند شما را به اینترنت
وصل كند .اتصال كاربران به اینترنت ميتواند به طرق مختلفي توسط ISPها انجام شود:
-1خطوط تلفن یا :Dial Upاین همان روشي است كه همگي ما با آن آشنایي داریم .یعني داشتن یك
Usernameو Passwordبه همراه یك خط تلفن ،یك مودم و یك كامپیوتر .از آنجا كه در این روش با
شمارهگیري تلفن به ISPمتصل ميشوید ،به آن Dial Upیا شمارهگیري ميگویند.
DSL -2یا خطوط اینترنت اختصاصي :این روش خود شامل روشهاي مختلفي نظیر:
: ADSLدر این روش كه در ایران به خطوط اینترنت پرسرعت مشهور است ،با استفاده از یك خط تلفنولي بدون نیاز به شمارهگیري به اینترنت وصل ميشوید .از آنجایي كه در این روش فاصله بین مشتري و ISP
به نسبت كم است ،لذا ISPميتواند با بهرهگیري از دستگاهي به نام Splitterیا جداكننده به طور همزمان
سرویس اینترنت و تلفن را روي یك خط تلفن به شما تحویل دهد.
: HDSLدر این روش شما به وسیله یك خط اختصاصي ( )Leased Lineبه ISPوصل ميشوید.معموالً بسته به فاصله شما تا ISPمورد نظر ،مقاومت این خط اختصاصي كم و زیاد ميشود .با كم و زیاد شدن
مقاومت این خط ،میزان اینترنت قابل بهرهگیري از این خط كم و زیاد ميشود .این روش معموالً براي اتصال
ISPهاي كوچكتر به ISPهاي بزرگتر و یا مراكز اداري كه نیاز به اینترنت اختصاصي و پرسرعت دارند،
مورداستفاده قرار ميگیرد.
اتصال به اينترنت
-3 اتصال بيسیم ( : ) Wireles sدر این روش محیط انتقال ( )Mediaهوا خواهد بود .برخالف
3روش قبل كه محیط انتقال سیم مسي بود .در واقع این تنها فرق بین روش Wirelessو xDSLاست.
Satellite -4یا ماهواره :با داشتن یك آنتن ماهواره و لوازم جانبي مورد نیاز ،ميتوان از طریق
ماهوارههایي كه همسرعت زمین حركت ميكنند ،به هر نقطه از دنیا وصل شد.
Fiber Optic -5 یا فیبر نوري :با توجه به سرعت باالي نور و قابلیت فیبرهاي نوري در
جابهجایي نور از جایي به جاي دیگر و بهرهگیري از فركانس نور به عنوان حامل ( )Carrierاطالعات
مورد نظر ،از فیبرنوري به عنوان یكي از راههاي فوقالعاده پرسرعت (سرعتهاي باالي Mbps 100
و )Gbps 1به اینترنت استفاده ميشود.
نرمافزارهاي مورد استفاده در ISPها
-1
نرمافزارهاي حسابداري Accounting
-2
نرمافزارهاي ذخیرهسازي Caching
-3
نرمافزارهاي حسابداري Accounting
یک ISPچطور ميتواند بفهمد كه شما چقدر از اعتبار خریداري شده خود را استفاده كردهاید؟
یك نرمافزار این كار را انجام ميدهد .این نرمافزار كه اصطالحا ً به آن نرمافزار Accountingميگویند كارهاي م
انجام ميدهد كه اصليترین آنها عبارتند از:
-1 تشخیص درستي Usernameو Password
-2تشخیص میزان اعتبار باقیمانده
-3ثبت وقایع اتفاق افتاده در خالل اتصال و قطع هر مشترك
-4امكان تغییر Password
-5امكان تغییر میزان اعتبار
-6امكان گزارشگیري از وقایع ثبت شده نظیر میزان دقایق وصل در زمانهاي مختلف
چگونه يك ISPتشكيل مي شود
شركت Dataوابسته به شركت مخابرات ایران یكي از ICPهاي سطح كشور است.این شركت پهناي
باند مصرفي اینترنت را از طریق تجهیزات ماهواره خود دریافت كرده و بوسیله شركت DSLمخابرات
انرا بین مشتركین خود تقسیم مي كند.
از ملزومات نوع خدمات با كیفیت خوب استفاده از خطوط دیجیتالي E1شركت مخابرات مي باشد ،كه در هر
زوج خط E1تعداد 30كانال ارتباطي وجود دارد كه به مشتركین امكان اتصال با سرعت bps 56000را با
درصد قطع شدن خیلي پایین و كیفیت سرویس مطلوب تر فراهم مي نماید.
این خطوط از یك طرف به مركز مخابراتي و از طرف دیگر به تجهیزات شبكه شركت ارائه دهنده سرویس
متصل مي شوند تا از طریق شماره تلفني كه شركت مخابرات براي دسترسي به خطوط E1در اختیار ارائه ننده قر
بتواند دستگاه كامپیوتر خود را به تجهیزات شبكه شما و نهایت به شبكه اینترنت متصل كند.
شركتهایي كه قصد استفاده از خطوط E1را براي دسترسي به اینترنت از شركت Dataمي باشند .
شركت مخابرات نیز متناسب با مورد استفاده و بر حسب مقدار پهناي باند اجاره شده ،خطوط E1را
تحویل مي دهد.
خدمات یک ISP
-
سرعت باالي دسترسي به اینترنت
-
تلفن هاي اینترنتي
-
سرویس دهنده
-
Voice
-
سرویسدهنده ایمیل و…
مراکز ISPچه سرویس هائی را ارائه می دهند ؟
تقریبا" تمامی مراکز ارائه دهنده خدمات اینترنت ،سرویس هائی نظیر پست الکترونیکی و استفاده از اینترنت را ارائه
می نمایند .اکثر مراکز ، ISPسرویس هاستینگ وب را نیز ارائه می نمایند .با استفاده از سرویس فوق ،متقاضیان می
توانند صفحات وب شخصی خود را ایجاد و از آنان نگهداری نمایند .اختصاص فضای الزم به منظور ذخیره سازی اطالعات
از جمله وظایف یک ISPدر این رابطه است .اکثر مراکز ISPعملیات متفاوتی نظیر تهیه Backupاز نامه های
الکترونیکی و فایل های وب را نیز انجام می دهند .در صورتی که بازیافت نامه های الکترونیکی و فایل های وب برای شما
مهم است ( در صورت بروز اشکال ) ،یک ISPرا انتخاب نمائید که Backupگرفتن از داده ها را در دستور کار خود قرار
داده است .برخی از مراکز ارائه دهنده خدمات اینترنت سرویس هائی را به منظور طراحی و پیاده سازی صفحات وب ارائه می نمایند
.تعدادی از مراکز ISPگزینه های متفاوتی را در ارتباط با نوع دستیابی به اینترنت در اختیار متقاضیان قرار می دهند .
( ، DSL ،Dial-upمودم های کابلی ) .برخی از مراکز ISPامکان دستیابی به اینترنت را صرفا" از طریق خطوط
معمولی تلفن فراهم می نمایند .
انتخاب يك ISPخوب
پارامترهاي زیادي براي انتخاب یك ISPوجود دارد كه معموال از این پارامترها جهت رتبه بندي و
bench markingتعدادي از ISPهاي معروف در سطح دنیا استفاده مي شود كه بسیاري از این پارامترها بسیار
تخصصي است ،به طور كلي مي توان به موارد زیر به عنوان عوامل مهم و اساسي در انتخاب یك ISPخوب مخصوصا
در ایران اشاره كرد .
-1پایداري سرویس ()Reliability of service
پایداري سرویس به معني در صد برقرار بودن سرویس ISPدر طول یك بازه زماني مثال یك سال است.
-2در صد موفقیت برقراري تماس ()Call Success Ratio
این یكي از پارامترهاي مهم انتخاب یك ISPمي باشد كه در اصطالح عامیانه به آن اشغالي خطوط نیز گفته مي شود.
در واقع هر قدر میانگین اشغالي خطوط یك ISPبیشتر باشد در صد موفقیت برقراري تماس آن براي كاربران كمتر مي شود.
هر ISPباید نسبت كاربران خود را نسبت به تعداد خطوط تلفن (و یا ) E1در حدي نگه دارد كه كاربران با بوق اشغال
مواجه نشوند .این نسبت به عوامل مختلفي از جمله تعرفه فروش ،فرهنگ مصرف اینترنت در جامعه و عوامل دیگر بستگي
دارد و معموال بصورت تجربي به دست مي آید.
-3پهناي باند ()ISP Bandwidth
این مساله كه شبكه ISPبا چه سرعتي (پهناي باند) به اینترنت متصل مي باشد ،بسیارحائز اهمیت است .هر چه تعداد
خطوط ( )Access portیك ISPبیشتر باشد پهناي باند اتصال به اینترنت شبكه ISPنیز باید بیشتر باشد.
-4 پشتیباني فني ()Technical support
وجود یك تیم پشتیباني فني قوي و خوش بر خورد و مهربان یكي از مهمترین عوامل انتخاب یك ISPاست.
-5دسترسي به گزارش و ریز كاركرد اكانت توسط كاربر ()Online Account Management
د اشتن امكاناتي كه كاربر از طریق آن بتواند در هر لحظه از گزارش وضعیت اكانت خود مطلع شود بسیار حائز اهمیت است
-6سهولت دسترسي و ارائه خدمات
EMAIL
EMAIL
پست الکترونیکی ،ایمیل E-mail ،چیست؟
برنامه پست الکترونیک دارای یک تعریف ساده است .این برنامه امکان می دهد که اطالعات را برای کاربر دیگری در شبکه ارسال کنید.
تا به حال میتوانستید از طریق تلفن با همکار خود تماس بگیرید و پیام را به او بدهید E-mail .این امکان را به شما می دهد که حتی اگر
همکارانتان در سر میز خودشان نباشند پیامی را برای آنها ارسال کنید .هم چنین نرم افزار E-mailعمل دیگری را به این عمل اساسی
می افزاید و امکان می دهد که هر پیوست از هر پرونده ای را به پیام پستی خود اضافه کنید .با این امکان E-mail ،به مکان مناسبی برای
توزیع داده ها تبدیل می شود.
مزایای پست الکترونیکی ،ایمیل E-mail ،چیست؟
افزایش بهره وری :دیگر مجبور به پاسخگویی تلفن های همکاران خود و گذاشتن پیغام برای آنها نیستید.کاهش هزینه های ارتباطی :پست الکترونیکی یکی از ارزانترین روش های موجود برای برقراری ارتباط میان دفاتر کار است.انتقال سریع اطالعات :می توانید با استفاده از E-mailداده ها را به کاربران منتقل کرده و یا پرس و جویی از یک پایگاه اطالعاتیانجام دهید.
هم چنین در این برنامه سندی از ساعت و تاریخ خوانده شدن پیام های ارسال شده ،نگهداری می شود.سهولت ارتباط E-mail :امکان برقراری مالقات های فوری را فراهم می سازد.ایجاد پاسخگویی صادقانه :هنگامی که کاربران به E-mailعادت کردند ،پی می برند که در پاسخگویی بی پروا بوده و مخاطب با این روشدر بیان احساسات واقعی (حتی اگر نامحبوب یا سخت باشد) ،نسبت به زمانی که رو در رو قرار گرفته ،موفق تر خواهد بود.
حفظ ارتباط مداوم :اگر شرکت شما کارمندانی دارد که معموالً در محل کار خود حاضر نیستند ،می توانید یادداشت های داخل شرکت رااز طریق E-mailبرای آنها بفرستید .در حقیقت E-mailمی تواند راه بسیار خوبی برای حفظ تماس کارمندان راه دور با دفتر مرکزی باشد
و اگر به تعداد کافی کارمند راه دور دارید ،این موضوع می تواند توجیه مناسبی برای نصب E-mailباشد.
نحوه استفاده از ايميل
برای دریافت نامه الکترونیکی شما نیاز به یک صندوق پستی دریافت نامه الکترونیکی دارید پس به فضای اینترنتی نیاز دارید
بعضی از سایتها این فضا را به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار میدهند و شما به راحتی می توانید با ثبت نام در این سایتها
این فضا را دریافت و صاحب صندوق پستی الکترونیکی شوید در فضای مجازی مثل فضای واقعی که شما برای دریافت نامه نیاز به آدرس
دارید دقیقا به طور مشابه نیاز به آدرس دارید حال این آدرس را از کجا باید دریافت کرد ؟شما نیاز نیست دنبال آدرس بگردید همان سرویس
دهندگان در زمان ثبت نام از شما می خواهند که یک آدرس برای خود معیین کنید که آدرس ایمیل (همان صندوق پستی شما)از دو بخش
تشکیل شده است که توسط عالمت @ ( ادساین ) از هم جدا می شوند به شکل زیر است :
بخش اول نام کاربری( )Usernameوبخش دوم نام سایت ویا دامنه ایی است که ایمیل را از آن دریافت می کنید .که تنها بخش اول که
شامل نام کاربری است را شما باید معیین کنید و بقیه آن ثابت است نشانی پست الکترونیک به این صورت نوشته
می شود [email protected]
حروف کوچک وبزرگ در ادرس ایمیل بی تاثیر بوده اما معموال ً همه حروف را بصورت کوچک می نویسند در ضمن بین هیچ کدام از
حروف وبخش های آدرس ایمیل فاصله ایی وجود ندارد ولی می توان از خط تیره وآندرالین استفاده کرد.
ایمیل را می توان به دو طریق ایجاد و استفاده نمود:
-۱از طریق سایتهایی که ایمیل رایگان می دهند مانند yahooو googleکه مدیریت این ایمیل نیز از طریق خود سایت یاهو وگوگل
-۲ایجاد ایمیل های اختصاصی از سایت های اختصاصی مثال سایت خودتان
پروتكلهاي EMAIL
پروتكل : SMTP
مخفف عبارت Simple Mail Transfer Protocolاست .از این پروتکل براي ارسال پیامهاي الكترونیكي( )E-mailاستفاده میشود.
این پروتکل امروزه دیگر براي خواندن پیامهاي الكترونیكي استفاده نميشود.
پروتكل : POP3
مخفف عبارت Post Office Protocol 3است و یک پروتکل (قانون) استاندارد براي دریافت ایمیل از سرور است .به طور خالصه
كارش این است كه نامههاي شما را بدون مراجعه مستقیم به صندوق پستي با استفاده از نرم افزارهاي ویژه مثل Outlookبر روي هارد
ذخیره ميكند .در حالت پیشفرض تمام نامههاي موجود در پوشه Inboxاز روي سرور به پوشه Inboxمحلي منتقل شده و از روي سرور
حذف ميگردند حتي اگر ویروسي باشند بنابراین از باز كردن و خواندن نامههایي كه گیرندهي نامه را نميشناسید خودداري كنید .از مزایاي
pop3این است كه به صورت ( OffLineعدم اتصال به سرور پست الكترونیك) نیز ميتوانید نامههاي الكترونیكي خود را كه قبالً دانلود
كردهاید ببینید .توجه :در استفاده از این پروتكل براي افزایش سرعت دستیابي به پیامها سعي كنید حجم و تعداد نامهها در پوشهي Inbox
بر روي سرویس دهنده كم باشد.
پروتكل : IMAP
مخفف عبارت Internet Message Access Protocolاست و همانند POP3یک پروتکل استاندارد براي دریافت ایمیل از سرور
است اما داراي مزایایي نسبت به پرتكل POP3ميباشد .در POP3پس از دریافت ایمیلها ،ایمیلها از روي سرور پاک ميشود .شما از طریق
IMAPاین امکان را خواهید داشت که بدون دانلود کردن ایمیلهاي خود از روي سرور ،درون ایمیلهاي خود جستجو کنید ،پوشه بسازید ،
نامههاي الكترونیكي را پاک کنید و mailboxخود را براي نامههاي الكترونیكي جدید چک کنید .این امکانات بتدریج باعث جایگزینيIMAP
به جاي POP3مي شود .یکي از پر استفادهترین موارد استفاده از IMAPحالت اشتراکي است مثال در شرکتي که باید چند نفر اجازه دسترسي
به پست الکترونیک شرکت را داشته باشند IMAPراه حل مناسبي است.
INTRANET
INTRANET
اینترانت شبكهاي رایانهاي است كه از زبان مشترك ارتباطي شبكه جهاني اینترنت براي
تبادل دادهها استفاده ميكند.
اینترانت شبكهاي رایانهاي است كه از زبان مشترك ارتباطي شبكه جهاني اینترنت براي تبادل
دادهها استفاده ميكند و تمام خدمات اینترنت ،از جمله پست الكترونیكي ،تار جهانگستر،
انتقال فایل ( ،)FTPگروههاي خبري و تله كنفرانس را در شبكهاي اختصاصي براي استفاده
كنندگان مشخص آن شبكه ارائه ميدهد و لزومآ به اینترنت متصل نیست.
تفاوت اساسي میان شبكه اینترانت و سایر شبكهها در آن است كه این شبكه بر اساس پروتكل
هاي اینترنت نظیر TCP/IPو HTTPشكل ميگیرد.
هدف اصلي از نصب اینترانتها تسهیل ارتباطات و به اشتراك گذاشتن منابع -اعم از سخت
افزاري -است؛ كه به اشتراك گذاشتن منابع اطالعاتي نقش عمدهاي در این نظام دارد.
نقش INTRANET
1ـ ارتباطات و مشارکت
ـ ارسال ودریافت پست الکترونیک ،نمابرها ،پست صوتی و پیجینگ
ـ اتاقهای بحث و گفتگو
ـ کنفرانس صوتی و تصویری
ـ جلسات مجازی تیمها
2ـ نشر وب
ـ توسعه و نشر اسناد چند رسانهای هایپرلینک ( ) Hyperlinkنظیر :
کاتالوگهای محصول ترسیمات فنی 3ـ عملیات و مدیریت کسب و کار
ـ پردازش سفارش
ـ کنترل موجودی
ـ سیستمهای اطالعات مدیریت
ـ دسترسی به پایگاه دادهها
4ـ مدیریت پورتال اینترنت
مدیریت متمرکز همه عملکردهای شبکه شامل سرورها ،کالینتها ،امنیت ،دایرکتوریها و ترافیک
فراهم آوردن امکان دسترسی کاربران به انواع برنامههای داخلی و خارجی کسب و کار
یکپارچه سازی تکنولوژیهای مختلف
مزاياي INTRANET
1ـ کاهش هزینههای چاپ ،توزیع و کاغذ
2ـ سهولت کاربرد ( به آموزش تخصصی نیاز ندارد )
3ـ ارزانی کاربرد ( یک بار نصب و راه اندازی میشود )
4ـ بیشتر پروتکل شبکه ( ، ) TCP/IPپروتکل سند ( ) HTMLو پروتکل انتقال فایل ( ) ftpراه اندازی
شده اند و برای همه پالت فرمها مناسب میباشند .
5ـ میتواند در کل سازمان مورد استفاده قرار گیرد
6ـ هزینه آموزش کارمندان را کاهش میدهد
7ـ هزینه فروش و بازاریابی را کاهش میدهد
8ـ هزینه حسابداری را کاهش میدهد
9ـ سهولت دستیابی به نتایج در شرکتی یکپارچه تر با مشارکت بهتر و بهره ورتر کارکنان
محدوديتهاي INTRANET
1ـ یک تکنولوژی تکاملی است و به ارتقاء نیاز دارد و با مشکالت ناسازگاری نرم افزاری روبروست
2ـ گونههای امنیتی آن ناکافی است
3ـ ناکافی بودن کارآیی مدیریت سیستم و پشتیبانی ضعیف از کاربر
4ـ بعضی از رسانهها نظیر تصویر کند عمل می کند
5ـ نگهداری محتوا زمانبر است
6ـ شاید بعضی از کارکنان بر روی میز کارشان کامپیوتر شخصی نداشته باشند
EXTRANET
EXTRANET
امروزه از به هم پیوستن اینترانت ها ،شبکه های گسترده اکسترانت ایجاد می شود .بنا به تعریف
«اکسترانت» عبارت است از مجموعه ای از اینترانت ها که توسط هر یک از روش های ارتباطی نظیر
،Dial upارتباط فیزیکی مستقیم ،ماهواره ،شبکه مخابراتی و غیره به یکدیگر متصل هستند .با استفاده
از اکسترانت ها ،شرکت ها و سازمان های مختلفی می توانند دفاتر مختلف خود را در یک شهر یا کشور با
استفاده از روش های گوناگون ذکر شده فوق به همراه روش های امنیتی محدود وکنترل شده مرتبط سازند.
با این روش کاربران مجاز می توانند از راه های دور با مجوزهای مربوطه از شبکه استفاده کنند .برای مثال
شرکت فورد دارای اکسترانتی است که 15000فروشنده را در نقاط مختلف به یکدیگر ارتباط می دهد
در حقیقت شبکه های اینترانت و اکسترانت همانند شبکه های محلی و گسترده ( LANو )WANولی با
مشخصات خاص خود می باشند .این شبکه ها را از نظر پهنای باند ،پروتکل ،امنیت و دامنه به صورت
زیرمی توان مقایسه نمود:
مقایسه اینترانت و اکسترانت
آينده اينترنت
آينده اينترنت
• توسعه شبکه جهانی :بسیاری از مردم معتقدند که تا پایان دهه دوم از هزاره سوم میالدی بهراحتی میتوانند با پرداخت هزینهای بسیار اندک از
خطوط پرسرعت اینترنت استفاده کنند .این ابزار به همه کمک خواهد کرد تا رقابتهای بینالمللی خود را با موفقیت به پایان برسانند و بتوانند با ایجاد
فرصتهای فراوان برای خود ،سود اقتصادی بیشتری را بهدست آورند .تعداد کمی از افراد همچنان با تردید به آینده اینترنت نگاه میکنند و معتقدند
که سیاستگذاریهای کالن ممکن است نتایج خوبی را در توسعه همهجانبه اینترنت برجای نگذارد و باعث شود منافعی که آنها هماکنون از اینترنت
بهدست میآورند بهخطر بیفتد.
• کنترل آینده فناوری بهوسیله انسانها :بسیاری از شرکتکنندگان در این بررسی معتقدند که تا سال 2020میالدی کنترل فناوری همچنان در دستان
توانمند انسانها باقی خواهد ماند .در این میان برخی نگران آن هستند که پیشرفتهای علمی و تحقیقاتی ممکن است منجر به ساخت ماشینهایی شود
که دیگر انسان نتواند آنها را کنترل کند .در این میان برخی افراد هم میگویند ،کسانی که کنترل و هدایت فناوری را به عهده دارند ممکن است این
کار را بهصورت نادرست انجام دهند و باعث بروز خسارات فراوانی شوند.
• شفافیتسازی و پنهانکاری :امروزه مشخص شده که افراد با اعالم اطالعات بیشتر در مورد خود مزایای فراوانی را بهدست میآورند و به همین
خاطر سعی میکنند که کمتر به پنهانکاری یا انتشار اطالعات نادرست دست بزنند .آن دسته از افرادی که در این مطالعات شرکت کرده بودند نظرات
خود را تاثیر اینترنت برای بهبود وضعیت زندگی در جهان تا سال 2020اعالم کردند و در پایان مشخص شد 46 ،درصد مردم معتقدند که
شفافسازی اطالعات از سوی مردم ،سازمانها و مراکز مسؤول میتواند نتایج بهتری را برای ارتقای سطح کیفی زندگی تا سال 2020برجای
بگذارد که البته 49درصد هم با این گفتهها مخالف بودهاند.
• تاثیر اینترنت در بروز جنگ و خشونت :اگرچه مسؤوالن میکوشند تا اینترنت و مزایای آن را بهصورت عادالنه بین همه مردم تقسیم کنند ،تعداد
قابل توجهی از شرکتکنندگان در این بررسی معتقدند که تا سال 2020همچنان بخش زیادی از مردم به شبکه جهانی اینترنت دسترسی نخواهند
داشت که مهمترین عامل بهوجود آورنده این امر مشکالت اقتصادی است .گفته میشود،وجود تفاوتهای فرهنگی ،عدم تطابق برخی جوامع با
ساختارهای مدرن زندگی و ادامه یافتن جرم و جنایت در بعضی کشورهای دنیا باعث میشود تا همه مردم نتوانند به اینترنت دسترسی داشته باشند• .
معتادان اینترنتی:
• کاربران همچنان معتقدند که تا پایان دهه دوم از هزاره سوم میالدی زبان انگلیسی باید زبان رسمی اینترنت محسوب شود تا مردم با هر زبان و
فرهنگی که هستند بهسادگی بتوانند با این جامعه مجازی ارتباط برقرار کنند .بسیاری از مردم بر این باورند که تفاوت میان زبانها در آینده مشکالتی
را برای اینترنت بهوجود نخواهد آورد و این در حالی است که بیشتر کاربران جهانی برای تطابق خود با دنیای اینترنت میکوشند تا زبان انگلیسی را
بیاموزند.
اینترنت II
فناوری امروز اینترنت با مشكالت متعددي مواجه است و موانع زیادي در سر راه توسعه سیستم فعلي وجود دارد .بسیاري از كاربران داراي ارتباطات Dial upكند هستند
و گفته میشود که آدرسهاي اینترنت اكنون رو به اتمام است .قابلیتهاي اینترنت IIكه در سال 1998معرفي شد ،اولین قدم در تجربه اینترنت نسل بعد است .این پدیده
حاصل تالش دستهجمعي دولت آمریکا ،دانشكدهها و دانشگاهها بوده و شركتهاي خصوصي مانند لوسنت ،سیسكو و لورتل نیز در آن دخیل بودهاند.
اینترنت كنوني از پروتكل IPv4استفاده ميكند كه بیش از 20سال عمر دارد و به عقیده بسیاری از کارشناسان این پروتكل به آخر عمر خود رسیده است .یك مشكل عمده،
تعداد محدود آدرسهاي IPv4جهت پشتیباني از اینترنت كنوني و اینترنت آینده است .پدیده اینترنت IIیا Grid Technologyپدیدهاي است كه بهعنوان جایگزین اینترنت
در جهان غرب شناخته شده و كشورهاي پیشرفته آنرا بهعنوان بزرگترین اتفاق در 20سال گذشته شناختهاند .اینترنت IIبا برخورداري از بهترین و سریعترین امكانات
جستوجو ،سرعت بسیار باال و داشتن امكانات قوی براي هر نوع تحقیق جایگزین بهحق اینترنت در پنج سال آینده پیشبیني شده است .فناوری Gridمجموعهاي از
نرمافزارها ،سختافزارها و جریانهاي اطالعرساني است كه به كاربر كمك ميكند از بانكهاي اطالعاتي پراكنده استفاده كامل و همزمان داشته باشد .از سال 1996اینترنتII
ارتباطات بسیار سریعي را براي دانشكدهها فراهم کرد که هدف آن توسعه كاربردهاي پیشرفت فناوریهای وابسته به شبكه ،ایجاد اینترنت آینده و ایجاد ارتباطي قوي و
پرسرعت بین مراكز آموزشي ،صنعتی و دولتی بود .در حال حاضر ایجاد قابلیت عظیم شبكهاي جهت پژوهش و توسعه ،امكان آزمودن محصوالت فیبري و روترها و ایجاد
سرویسهاي جدید شبكه و نرمافزارهاي مربوط به اینترنت استاندارد مهمترین اهدافی هستند که اینترنت IIبهواسطه آن راهاندازی شده است.
تفاوت اصلي بین اینترنت استاندارد و اینترنت IIدر تعداد كاربران آنهاست .شبكه امروزي اینترنت IIداراي سه میلیون كاربر است و در مقابل اینترنت استاندارد از صدها
میلیون كاربر پشتیباني ميكند .حداقل سرعت ارتباط اینترنت IIمعادل 155مگابیت بر ثانیه است .اینترنت استاندارد در مقابل فناوری Gridاز لحاظ یافتن اطالعات و
جستوجو منبعي سطحي محسوب ميشود ،در حالي كه Gridتوانایي جستوجو تا آخرین رده رشتهها را به شكل كامال عمیق دارد .از طریق Gridميتوان تعداد زیادي از
بانكهاي اطالعاتي را در یك لحظه به شكل عمیق جستوجو کرده و نتیجه را بهجاي اطالعات بهصورت دانش و مدیریت علمي تهیه کرد و بهترین مسیرها را نشان داد.
استفاده از اینترنت استاندارد تنها از قدرت پردازش كامپیوتر شخص برخوردار است.
برخي كاربردهاي تجربي قابل انجام با استفاده از فناوری اینترنت IIشامل موارد زیر میشوند:
• پزشكي :تصویربرداري سهبعدي از مغز و معاینه تخصصي پزشكي از راه دور.
• فناوریهاي سرگرمي :ارایه تصاویر ویدئویي پیشرفته دیجیتال بهصورت ارتباط دوطرفه.
• آموزش از راه دور :ایجاد امكانات آموزشي زیاد بین دو موسسه به لحاظ جغرافیایي دور از هم و برهمكنش بالدرنگ بین دانشجویان و استادان.
• اخترشناسي :كنترل تلسكوپ از راه دور و مشاهده اطالعات دریافت شده از طریق تلسكوپ.
بهطور کلی ارتباط دوطرفه از راه دور یكي از ویژگيهاي كلیدي اینترنت IIاست و این ابزار را به یك رسانه آموزشي بسیار قدرتمند تبدیل میکند و براي سازمانها و
موسسات تحقیقاتي ،سازمانهاي انرژي اتمي ،بخشهای مرتبط با فیزیك ،شیمي و زیستشناسي بسیار كارایي دارد.
فصل سوم :وب )(WWW
وب
HTML
DNS , URL
ایجاد WEBSITE
WEB SERVER
برنامه مرورگر وب
جستجو در وب
امنیت در وب
وب
تاريخچه وب
در اوایل دهه ۱۹۸۰در موسسه سرن (مركز تحقیقات هسته اى اروپا) ،دانشمندى به نام تیم برنرزلى
گسترش اتصال درونى رایانه هاى دنیا را مطرح كرد و پیش بینى كرد كه در آینده بتوان به تمام اطالعات
و فایل هاى مرتب مربوط به فیزیك دسترسى یافت .در ۱۹۸۸اولین برنامه كاربردى فرامتن منتشر شد و
در مارس ۱۹۸۹برنرزلى به همراه روبرت كایلیائو براى شروع كار پروژه اى را ایجاد كرد كه از طریق
شبكه رایانه اى دستیابى به فرامتن را فراهم مى كرد .پروژه اى به نام «تار عنكبوتى وب» كه شامل
شبكه اى از پیوندها بود .در واقع هدف اصلى آن ،اشتراك مسائل تحقیقاتى و همكارى میان فیزیكدانان در
نقاط مختلف بود .شبكه وب در ماه مه ۱۹۹۱پس از تحقیقات گسترده با نام وب در سرن منتشر شد و
در سال ۱۹۹۳به عموم معرفى گردید .شبكه جهانى وب یكى از جدیدترین خدمات اطالع رسانى در
اینترنت است كه نسبت به دیگر ابزارها و خدمات اینترنت به سرعت در حال رشد و گسترش است و
بسیارى از صاحب نظران عقیده دارند كه ظهور شبكه جهانى وب با قابلیت ارائه تصاویر گرافیكى رنگى،
فیلم ،صوت و متن همراه با پیوندهاى فرامتنى مهمترین دلیل رشد روزافزون استفاده از اینترنت است،
به طورى كه مشتاقان به كارگیرى وب به سرعت در حال افزایش اند.
وب ،نه اينترنت
امروزه كاربران كامپیوتر سراسر جهان به استفاده از وب و اطالعات گرافیكى آن گرایش دارند .از این روى ،اكثر رسانه ها ،اكثر
كاربران كامپیوتر ،و حتى بسیارى از مشاغل وصل-خط از اصطالح «وب جهان پهنا» و «اینترنت» به یك معنى استفاده مى كنند.
اما وب فقط بخشى از اینترنت بزرگ است .چون اینترنت شامل FTP،Telnetو حوزه هاى دیگر و همچنین كابل ها ،كامپیوترها،
و سیم هاى خود شبكه نیز مى شود .وب در باالى اینترنت قرار دارد و در واقع رابط اینترنت است .یك قرارداد مخصوص اینترنت
قرارداد یا پروتكل ،HTTPاست و این پروتكل است كه استفاده از وب را در اینترنت ممكن مى ند .مهمترین هدف اینترنت آن
است كه كاربران بتوانند از اطالعات ذخیره شده در كامپیوتر كاربر دیگر بهره بگیرند .وب یك روش جذاب براى بهره گیرى از
اطالعات ذخیره شده در كامپیوترهاى خدمات دهنده ( )Serverپراكنده شده در اینترنت است .خدمات دهنده هاى Telnet ،FTP
و سایر خدمات دهنده ها هستند .در واقع ،بعضى از شركت ها از یك كامپیوتر براى چند پروتكل مبادله داده هاى مختلف بهره مى
گیرند .تنها اختالف بین خدمات دهنده FTPو خدمات دهنده وب در نرم افزار سازگار با HTTPاست كه مى تواند اطالعات را با
برنامه مرورگر مبادله كند .بسیارى از خدمات دهنده هاى وب رده پایین از انواع پى سى هاى مبتنى بر پردازنده هاى اینتل هستند،
در حالى كه خدمات دهنده هاى رده متوسط اغلب كامپیوترهاى قدرتمند هستند .خدمات دهنده هاى وب رده باال معموالً كامپیوترهاى
یونیكس هستند و مى توانند مقدار انبوهى از ترافیك مرتبط با وب را اداره كنند .خدمات دهنده هاى وب و مرورگرهاى وب با
استفاده از HTTPبا یكدیگر ارتباط برقرار مى كنند تا بتوانند داده هاى وب را كه خود به زبان HTMLنوشته شده اند مبادله
كنند .برنامه مرورگر مى تواند قطعات نوشته شده به این زبان را تفسیر كند و بعد صفحه مرتبط با آن را به نمایش درآورد .رمز
وب ،در فراپیوندهاى موجود در دل كدهاى HTMLاست .بنیان وب بر فلسفه فراپیوندها استوار است .هر كلمه یا تصویرى در
هر صفحه وب مى تواند یك رابط به یك سند دیگر باشد .دسترسى به اطالعات در FTPیا Telnetیا هر دو پروتكل مبادله
اطالعات دیگر اینترنت به این سادگى نیست .وب یك برنامه در حال تغییر و تكامل است و از نقش اولیه خود در ارتباطات
دانشگاهى پا فراتر نهاده و براى نشر انواع اطالعات به شكل جالب توجه براى مخاطبان اینترنت ،در نظر گرفته شده است .براى
كاربران جدید اینترنت ،وب یك رابط چندمنظوره برنامه هاى كاربردى شبكه است كه مرز میان آنها را پنهان ساخته است .رشد و
گسترش كاربرد وب به دلیل قابل استفاده بودن در محیط چند رسانه اى همچنان ادامه دارد.
HTML
HTML
HTMLزبان جهانى وب است و نیز زبانى است براى تنظیم صفحاتى كه مى توانند انواع اطالعات متنوع وب را نمایش دهند و
همچنین براى ایجاد اسناد و رابطه میان آنها مورد استفاده قرار مى گیرد .تصاویر رنگى كه بر روى وب دیده مى شود فرم هایى
كه پر مى كنید و نوارهایى كه در حال عبور بر روى صفحه اى دیده مى شود محصوالتى از زبان وب جهانى یا HTMLاست.
شركت هاى نرم افزارى مختلف برنامه هاى خواندن و نوشتن HTMLخاص خود را دارند و به فروش مى رسانند ،اما هیچ یك
مالكیت HTMLرا ندارند HTML .استاندارد بین المللى است كه توسط فرآیند سیاسى پیچیده اى نگهدارى و روزآمد مى شود و
تا به حال به شكل بسیار خوبى عمل كرده است.
HTMLچیست؟
زمانیکه شما داخل صفحات یک وب سایت می گردید اجزای گوناگونی را می بینید که تمام آنها در یک چیز مشترک هستند و آن
زبان یا کدی است که آنها را تولید می کند که این زبان HyperText Markup Languageیا همان HTMLمی باشد.
Hyper : متضاد نوشته های خطی( ) Linearاست ،اگر شما با زبانهای برنامه نویسی کامپیوتر آشنایی داشته باشید مانند
ویژوال بیسیک میبینید که باید کدها را خط به خط بنویسید و تا یک خط اجرا نشود بعدی خوانده نمی شود یعنی آنها را باید به
ترتیب بنویسید تا برنامه اجرا شود ولی HTMLاینطوری نیست و الگوی خطی ندارد شما هر کدی را می توانید هر جا که
بخواهید بنویسید.
: Text به همان متنی می گویند که می نویسید تا در مرورگر نشان داده شود.
: Markupعملی است که مرورگر برایتان انجام میدهد یعنی یک متن ساده می نویسید ولی جور دیگری نمایش داده می شود.
:Languageیک نوع زبان
عناصر تشکیل دهندهHTML
HTML زبان وب میباشد که دارای عناصر( ) elementsگوناگونی است که بر روی هم تشکیل یک صفحه از سایت را میدهند .این عناصر
عبارتند از:
:) texts & lists)متنها و لیست ها :نوشته های داخل یک صفحه را در برمیگیرد.
) images (عکسها :عکس های داخل یک صفحه که زیبایی خاصی به وب سایتها می بخشند.
(tables ( جدولها :جدولها بهترین عنصر برای سازمان دهی و مرتب کردن اطالعات ما هستند که نقش اساسی در طراحی یک سابت دارند.
) forms (فرمها :عناصری که بیننده سایت به کمک آنها می تواند اطالعاتی را وارد کرده تا ذخیره شده یا فرستاده شود.
)hyperlinks ( نقطه پیوند :البته این معنی اصلی لغت نمی باشد و این عناصر ،نقطه پیوند و ارتباط بین دو صفحه از یک سایت یا دو وب
سایت متفاوت می باشد .مانند www.yahoo.com:
) frames (چارچوبها :فریمها یا چارچوبها تنها عناصری هستند که با استفاده از آنها ما می توانیم چند صفحه اینترنتی را در یک صفحه جای
دهیم.
) multimedia (چند رسانه ای :شاید بشه آنرا صوت و تصویر هم گفت ،اگرچه از ابتدا صوت و تصویر با HTMLنبوده اما در حال حاضر
بیشتر مرورگر های وب از این عنصر پشتیبانی می کنند و شما میتوانید در وب سایتتان فیلم وموزیک پخش کنید.
) javascript (جاوا اسکریپت :یک نوع زبان نوشتاری یا بهتر بگویم یک نوع کد است که ارتباط نزدیکی با HTMLدارد و البته آنها را باید
داخل کدهای htmlبکار برد تا بتوانید یک وب سایت حرفه ای با جذابیت باال طراحی کنید.
) JavaApplets (جاوا اپلت :اپلتها برنامه هایی هستند که توسط زبان جاوا نوشته می شوند و می توان آنها را در یک صفحه جاسازی کرد
برای کارآیی باالی وب سایت مانند عملیات پیچیده ریاضیات یا ساختن بازیها .زبان برنامه نویسی جاوا خود یک زبان مجزا و دارای محبوبیت خاصی
دردنیا می باشد که با جاوا اسکریپت فرق دارد.
) style sheets (استایل شیت :این عناصر قابلیت انتقال اطالعات به عنوان یک الگوی مشترک در بین صفحات را دارد .به طور مثال شما یک
الگو برای رنگ متن می سازید و سپس آنرا بین صفحاتی که می خواهید به اشتراک می گذارید.
: ) DHTML (مخفف دو کلمه Dynamic Htmlمی باشد که وظیفه آن روح بخشیدن به صفحات و باال بردن جذابیت وب سایت می باشد ،شما
می توانید با هماهنگی کدهای javascriptو Dhtmlیک وب سایت پویا و زنده طراحی کنید.
URL , DNS
URL
تعریف اول:
URLمخفف عبارت Uniform Resource Locatorاست كه نشانى عمومى تمامى صفحات و منابع دیگر بر روى وب
جهانى است .این عبارت در اصل ،IPعبارت انتخابى و دامنه سایت را مشخص مى كند.
تعریف دوم:
قدرت واقعى وب در توانایى آن در ایجاد ابر متن هایى است كه وابسته به اطالعات است كه آن اطالعات به صورتهاى صوت و
عكس و ...انیمیشن در یك كامپیوتر راه دور قرار داده شده است wwwپهناور از یك آدرس شناخته شده به نام URLكه مخفف
Uniform Resource Locationاست براى مشخص كردن موقعیت مكان خود استفاده مى كند.این اتصاالت ابرمتن معموال
با خطى در زیر آن مشخص شده اند.
تعریف سوم:
Uniform Resource Locationآدرسى است كه WWWاز آن براى پیدا كردن فایلها و اسناد كامپیوترها در روى
اینترنت از آن استفاده مى كند در مرورگر شما URLاین سند در قسمت آدرس با مرورگر شما تایپ شده است .یك مرورگر
URLشامل قسمتهاى زیر است:
-۱معین كننده هویت
-۲معین كننده هویت و آدرس
-۳مسیر كامل فایل منحصر به فرد
URLچیزى است كه شما براى ساختن یك اتصال از یك صفحه وبى كه خودتان ایجاد كرده اید براى اتصال به اطالعات دیگر
قابل دسترسى بر روى اینترنت به آن احتیاج پیدا خواهید كرد.
ساختار URL
ساختار یك سند URLبه صورت زیر استType:\\inter.net.address/directory//filename :
كلمه ( Typeنوع) اشاره بر نوع Internet serverدارد كه شروع كننده یك URLاست http.براى web serverاست
كه مخفف است كه مخفف hyper text transfer prorocolمى باشد.
:FTP مخفف كلمات File Transfer protocolكه به FTPناشناس شهرت دارد و آرشیوى از فایلهاست.
:WAIS مخفف كلمات Area Indexed serverسرورى براى جستجو موضوعات و اسناد جهت دار با استفاده از لغات
كلیدى.
:File فایلها بر روى كامپیوتر شما (فالپى ،هارد دیسك )،...این نوع آدرس دهى همیشه با //:دنبال مى شود و آدرس اینترنت یك
كامپیوتر راه دور مانند آدرس فوق Host.Domain.Domain.Domainبراى مثال:
office.company.com
agency.branch.gov
توجه داشته باشید كه یك URLمى تواند شما را به هر سایت ،شاخه ،زیر شاخه ،فایل متنى ،تصویر و فیلم یا صدا و یا هر
سایتى كه آرایش شده براى ترسیم عمومى متصل كند.بهترین روش براى پیدا كردن URLهاى مختلف حركت دادن ماوس و لینك
كردن آن بر روى ابر متن هاى در صفحه مى باشد.اگر به قسمت باالى مرورگر خود دقت كنید URLمى توانید در آن قسمت به
نمایش در آید .همچنین شما به وسیله URLمى توانید به سایتهاى بزرگ نظیر Yahooو ...دسترسى پیدا كنید.
DOMAIN
نام دامنه یا دومین ( )Domainنامی است که وب سایت شما در اینترنت با آن شناخته میشود.
نام دامنه ها عموما از دو بخش اصلی نام و پسوند تشکیل شده اند .بخش نام را شما بصورت دلخواه ( و با شرط اینکه کسی
پیش از شما آنرا برای خود ثبت نکرده باشد) انتخاب مینماید و بخش پسوند بر اساس قوانین و روشهای بین المللی مشخص
میشود .پسوندهای زیادی در دنیا وجود دارند که هرکدام برای هدفی خاص بوجود امده اند(بطور مثال com.برای امور تجاری
tv.برای شبکه های تلویزیونی ir.برای سایتهای ایرانی( شما میتوانید هرکدام از پسوندهای موجود را برای دامنه خود انتخاب
کنید.
در انتخاب نام دامنه خود به موارد زیر توجه داشته باشید:
-این یک سرویس جهانیست و امکان اصالح نام دامنه ثبت شده وجود ندارد پس در انتخاب اولیه نام آن دقت کافی داشته باشید.
-حداقل زمان ثبت یک دامنه ۱سال میباشد و در صورت عدم تمدید پس از ۱سال آن دامنه از مالکیت شما خارج شده و دیگران
میتوانند آنرا برای خود به ثبت رسانند.
-استفاده از نامهای ممنوعه در قوانین جهانی (مانند نام گروهای خرابکاری اینترنتی) ممکن است باعث مسدود شدن نام دامنه
شما توسط موسسه انحصاری ثبت دامنه ( )ICANNشود پس در انتخاب نام دامنه خود دقت فراوانی را مبذول دارید.
-شباهت اسمی دامنه شما با نام کمپانی های بزرگ ممکن است دردسرهایی از جمله مسدود شدن نام دامنه را برایتان بدنبال
داشته باشد پس پیش از ثبت دامنه تحقیق کافی در رابطه با نام آنرا داشته باشید.
انواع DOMAIN
* پسوند .comبرای سایتهای تجاری و عمومی
*پسوند .netبرای شبکهها
*پسوند .orgبرای سازمانها و ارگانها
*پسوند info.بانک های اطالعاتی
*پسوند name.نام شخص
*پسوند mobi.مبایل
*پسوند biz.تجارت
*پسوند travel.مسافرت
*پسوند .govبرای سایتهای دولتی (فقط آمریکایی)
*پسوند .eduبرای موسسات آموزشی (فقط آمریکایی)
*پسوند asia.آسیا
*پسوند coop.تعاونی ها
*پسوند museum.موزه ها
*پسوند int.بین الملل
*پسوند jobs.شغل
*پسوند eu.اروپا
*پسوند tel.تلفن ها
DNS
DNS مخفف ""Domain Name Serverاست.وقتی شما می خواهید وارد سایتی بشوید ،باید آدرس web serverخود را در web
browserخود وارد کنید.یک روش برای مشخص کردن ، serverدانستن IPآدرس آن است .مثال
..www.ciwcertified.com=63.72.51.85اما به حر حال همه کاربر ها ترجیح می دهند تا به جای استفاده از این اعداد و ارقام از
domain namesاستفاده کنند ،چرا که استفاده کردن و به خاطر سپردن آنها به مراتب راحت تر است.در حقیقت IP addresses ،DNSرا
به اسامی مشخص و ساده ترجمه می کند .مثال وب سرور سایت yahooمی تواند 65.20.35.79باشد (.اعداد IPصرفا برای مثال است ).که می
توان از صریق آدرس /http://www.yahoo.comهم به آن دسترسی پیدا کرد.
هم domain nameو هم ،IP addressکاربر را به یک وب سرور مشخص هدایت می کند ،اما ،domain nameهم برای استفاده ،و هم
برای به خاطر سپردن به مراتب راحت تر است .بدون DNSکاربرها مجبور هستند برای وارد شدن به هر بخشی از اینترنت از اعداد خسته کننده
IP addressاستفاده کنند.
یکی از راه های به خاطر سپردن ،domain nameیادگیری ساختار آن است .چیزی که بسیار مهم است انتخاب domain nameاست.
شرکت های تجاری دقت بسیار زیادی در انتخاب domain nameخود می کنند ،هر چه انتخاب domain nameبا دقت بیشتری صورت
بگیرد امکان ارتباط راحت تر و سریع تر مخاطبین را بیشتر فراهم می کند .هر domain nameهم منحصر به فرد است و هیچ دو فرد حقوقی و
یا حقیقی هم نمی توانند از domain name 2واحد و شبیه به هم استقاده کنند.
هر domain nameاز حروف و یا اعدادی تشکیل شده است که به وسیله نقطه از هم جدا می شوند.
مثال /http://www.yahoo.comرا در نظر بگیرید،
قسمت wwwکه server(host) nameاست.
Yahooقسمت registered company domain name
و قسمت comیا همان domain categoryیا Top level Domain
نحوه ترجمه اسامی Domainتوسط DNS
عملكرد DNS
آیا تاکنون این سوال برای شما مطرح شده است که پس از تایپ نام یک سایت در مرورگر وب ،آدرس IPآن
چگونه پیدا می شود؟ برای ارتباط با یک سایت ،می بایست قبل از هر چیز آدرس IPآن مشخص گردد .به منظور
ترجمه اسامی کامپیوترهای میزبان و Domainبه آدرس های IPاز پروتکل DNSاستفاده می گردد.
یک سرویس گیرنده به منظور استفاده از DNSو اخذ پاسخ الزم از دو روش متفاوت استفاده می نماید :
در روش اول ،سرویس گیرنده با سرویس دهندگان نام ارتباط برقرار می نماید .فرآیند فوق مادامیکه سرویس
دهنده مجاز شامل اطالعات مورد نیاز پیدا نشود ،ادامه خواهد یافت ) (non Recursive query
در روش دوم ،ماموریت ترجمه نام به آدرس به DNSواگذار می شود .در این روش سرویس گیرنده اقدام به
ارسال درخواست خود برای DNSنموده و DNSپس از انجام عملیاتی خاص و یافتن آدرس IPسایت درخواستی
،آن را برای سرویس گیرنده ارسال می نماید ) (Recursive query
WEBSITE ايجاد
راه اندازی وب سایت
چهار مرحله ساده برای اینکار باید دنبال شود:
گرفتن نام دامنه (آدرس وب) Domain Name
اجاره فضا برای سایت جدید Hosting
طراحی وب سایت
مدیریت و توسعه وب سایت
مرحله : 1گرفتن نام دامنه
نام دامنه شما همان آدرس شماست ولی در اینترنت ،با این تفاوت که بجای خیابان میرعماد 7به این شکل نوشته
می شود ( your-business.comمثال farsicom.comنام دامنه شرکت ما می باشد).
یک نام دامنه خوب باید کوتاه باشد و براحتی به ذهن سپرده شود و همچنین در ارتباط با رشته کاری و نام تجاری
شما نیز باشد .ثبت یک نام دامنه با پسوند ir.نشان دهنده اینست که مشتریان شما بیشتر در ایران هستند و
همچنین احتماال شرکت شما هم در ایران مشغول فعالیت می باشد ولی ثبت نام دامنه با پسوند com.به این معنی
است که شما می خواهید بازدیدکننده از تمام نقاط دنیا جذب کنیدسرورهای فارسیکام بصورت کامال رایگان انجام می
دهیم .
مرحله دوم
مرحله :2میزبانی وب سایت ( اجاره فضا برای وب سایتتان )
شما گزینه های مختلفی برای انتخاب نوع فضا دارید:
فضای اشتراکی
Shared Hosting
برای وب سایتهای کوچک و در حد متوسط Shared hostingعمومی تر است و راه حلی منطقی و مقرون به
صرفه است .وب سایت شما در یک فضایی بصورت اشتراکی با سایر وب سایتها ولی بصورت کامال جدا و غیر قابل
دسترسی اطالعات وب سایتها به یکدیگرقرار خواهد گرفت .
فضای اختصاصی Dedicated hosting
اگر وب سایت شما بیش از حد پیچیده است یا دارای ترافیک زیادی می باشد ،شاید نیاز به یک سرور شخصی
اختصاصی باشید .خیلی از مشتریان ترجیح می دهند برای امنیت شخصی بیش از حد معمول و سیاستهای کاری
خود یک سرور اختصاصی داشته باشند.
مرحله سوم
طراحی وب سایت
می خواهید خودتان سایت را طراحی کنید -بسته های نرم افزاری مختلفی در بازار وجود دارد که امکان طراحی
سایت حرفه ای را در اختیار شما قرار می دهد .مثال Macromedia Dreamweaverیا MicroSoft
. FrontPageبسیاری از مشتریان تصمیم می گیرند خودشان وب سایت خود را طراحی کنند .
همچنین با استفاده از نرم افزارهاي تولید محتوا یا CMSدر فضاهای خریداری شده از هاستینگ امکان ساخت و
طراحی وب سایت بصورت کامال آنالین و حرفه ای وجود دارد که از طریق کنترل پنل ارائه شده به مشتری این
امکان قابل دسترسی است .
طراحی توسط شرکتهای متخصص طراحی سایت -با توجه به اینکه خیلی از مشتریان تخصص یا وقت کافی برای
طراحی سایت خود بصورت حرفه ای ندارند میتوانند به شرکتهای متخصص طراحی سایت برای اینکار مراجعه
کنند.طراح حرفه ای سایت تمامی تجربیات قبلی خود از گرافیک گرفته تا برنامه نویسی حرفه ای برای بانکهای
اطالعاتی را در طراحی سایت شما بکار خواهد گرفت .
مرحله چهارم
مدیریت و توسعه وب سایت
توسعه وب سایت -توصیه می کنیم آدرس وب سایت جدید و آدرس ایمیل خود را در تمامی صفحات و تبلیغات
چاپی خود مثل کارت ویزیت قرار دهید .یک حقیقت است که نحوه و عادات خرید مصرف کنندگان نسبت به چند سال
قبل خیلی تفاوت دارد ،در حال حاضر مصرف کنندگان قبل از تصمیم خرید حداقل 7فروشنده را با هم مقایسه
میککند و بازدید از وب سایتهای فروشندگان تاثیر بسیار زیادی در تصمیم گیری آنها خواهد داشت
با مشاوران حرفه ای در زمینه چگونگی کسب حداکثر سود از سایت خود مشورت کنید .از سرویس معرفی به
موتورهای جستجو و بهینه سازی برای کسب رتبه در موتورهای جستجو استفاده كنید .وقتی مالحظه کردید که
%80از ترافیک سایت شما از طریق موتورهای جستجو حاصل می شود مطمئنا در جهت کسب باالترین رتبه در
موتورهای جستجو با اطمینان بیشتری هزینه خواهید کرد چرا که سود این کار را چشیده اید.
مدیریت وب سایت – استفاده از ابزارهای مشاهده آماری اطالعات بازدیدکنندگان سایت .با اندازه گیری میزان
کلیک ،اطالع از اینکه چگونه وب سایت شما را یافته اند،از کدام کشور وب سایت شما را بازدید کرده اند و این
الگو می توانید براحتی سایت خود را بر اساس بازار و خواست مشتریان مدیریت کنید.
اصول ثبت آدرس و فضای اینترنتی
دامنه های اینترنتی
Domain
آیا صحبت درباره آدرس اینترنتی یک بحث عمومی و ضروری است ؟
بیست سال پیش ،اواخر دهه شصت ،در خانه هر کس ی تلفن نبود
پانزده سال پیش ،موبایل وسیله ای لوکس و تشریفاتی بود و برای همگان استفاده نداشت
ده سال پیش ،اینترنت ابزاری برای استفاده همگان نبود
امروز ،در هر خانه تلفن وجود دارد
هر فردی یک (یا حتی بیشتر) تلفن همراه دارد
استفاده از اینترنت بسیار ارزان و در برخی نقاط رایگان شده
گستردگی استفاده از وب سایت
امروزه اکثر اشخاص حقوقی (تمامی سازمان ها ،تمامی روزنامه ها ،اکثر شرکت ها) دارای وب سایت هستند
امروزه بسیاری از اشخاص حقیقی نيز برای خود وبالگی جهت ارائه افکار خود دارند
پس
به زودی شاهد آن خواهیم بود که
هر فردی یک وب سایت اینترنتی داشته باشد
و یکی از مهمترین مسائل در مورد داشتن یک سایت اینترنتی ،آدرس آن می باشد
آدرس اینترنتی چیست ؟
آدرس اینترنتی = دامنه اینترنتی = دامين = Domain
دامنه نام منحصر بفردی است که برای شناسایی سايت اینترنتی مورد استفاده قرار میگيرد ،و از يک يا چند
قسمت تشکيل شده است که با نقطه (دات) از هم جدا شدهاند.
که قسمت اول ماهیت آدرس ' 'wwwقسمت دوم نام دامنه Domain Nameبه قسمت سوم پسوند
موضوعی یا جی تی ال دی ) (Genericو به قسمت آخر پسوند کشوری یا محلی یا س ی تی ال دی
)(Countryمی گویند .
www.Yahoo.com
اولین ثبت دامنه تحت دامنه comدر سال 1984صورت گرفت و اولین
مجوزهای دامنه کشوری ukبرای بریتانیا و usبرای ایاالت متحده در سال
1985صادر شد .
www.Yadegar.net
www.Ut.ac.ir
www.Modiriat.ws
دامين جایگزین IP
سخت افزارهای متصل به شبکه اینترنت دارای نشانی عددی متشکل از چهار بخش ،مانند . 194
81 . 70 . 225موسوم به عدد ipهستند که هر یک از چهار جزء عددی بين 0و 255است ،ولی از
آنجا که به خاطر سپردن این نشانی های عددی ساده نیست ،معموال از یک جایگزین گویاتر ،که
همان دامنه باشد ،استفاده می شود .
انواع پسوند دامين ها :
– 1بين املللی
:کلیه افراد در کشورهای مختلف می توانند آن ها را ثبت نمایند.
- 2ملی
:هریک از کشورهای جهان دارای پسوندی ملی هستند که برای سایتهای منصوب به آن کشور
استفاده میشود .مالکیت آن ها در اختیار دولت هر کشوری می باشد و قوانين خاص خود را
دارند.
اصطالحات و مقررات :
باالترین مرتبه دامنه به اختصار tldنامیده می شود Top Level Domain
دامنه باالترین مرتبه کد کشوری ، country code top level Domainیا به اختصار
cctldمقصود از کد کشوری اختصار دو حرفی نام کشورها و نواحی دیگر است که در فهرست
سازمان استاندارد جهانی iso 3166-1 ،درج شده اند
فهرست iso 3166-1شامل 243کد اختصاری است .عالوه بر این فهرست ،اخیرا کد
euمعرف اتحادیه اروپا نیز به فهرست cctldها افزوده شده است .
مقررات و محدودیت هایی که همه tldها یا همه cctldملزم به رعایت آن باشند بسیار اندک
است .الزامات فنی محدودیت هایی را در شکل دامنه ایجاب می کنند ،مثال فقط می توان از
حروف الفبای التین ،ارقام 0تا 9و خط تیره در نام دامنه استفاده کرد
دامين های بين املللی :
معروفت ــرين و پ ــر اس ــتفاده ت ــرين پس ــوند ب ــراي دامن ــه ه ــاي س ــايت هاس ــت com.مخف ــف Commercialب ــه معن ــاي تج ــاري اس ــت .البت ــه
بسياري از سايت هاي همه منظوره نيز از پسوند comاستفاده مي کنند.
.com
مخفـف واژه Networkبـه معنــي شـبكه مــي باشـد و عمومــا توسـط شــركت هـاي ارائـه دهنــده خـدمات اينترنتــي و شـبكه هــاي اطـالع رسـاني
مورد استفاده قرار مي گيرد.
ْ
ْ
اختصار واژه Organizationsبه معني سازمان ،تشكيالت مي باشد و معموال توسط مؤسسات و سازمان هاي غير انتفاعي كه غالبـا
فعاليت غير تجاري (يا حتی تجاری) دارند مورد استفاده قرار مي گيرد.
.net
.org
پسوند دامنه ملی کشور سـاموا ( )Western Samoaاسـت ولـی بخـاطر مشـابهت آن بـا مخفـف کلمـه ( )WebSiteمـورد توجـه فـراوان
قرار گرفته است و مي تواند هر نوع وب سايتي را در بر گيرد.
.ws
اختصار واژه Informationبه معني اطالعات مي باشد كه در سـايت هـايي مـورد اسـتفاده قـرار مـي گيـرد كـه بنحـوي بـا امـر اطـالع رسـاني
در هر موردي ،مرتبط مي باشند .انواع اطـالع رسـاني در رشـته هـايي ماننـد علـوم ،معروـي محصـوالت ،معروـي خـدمات و ...اختصـاص يافتـه
اند.
مخفف Businessبه معني تجارت مـي باشـد كـه خ ــاص سـايتهاي شـغلي -تجـارتي بـه ويـژه خـدمات مربـوط بـه تجـارت الكترونيكـي ،ايجـاد
گشته است.
.info
مخفف واژه Educationبه معني آموختن دانش مي باشد؛ و براي مقاصد تعليمي چون پايگاه هاي آموزش ي به كار مي رود.
اين اولين نوع پسوندي است كه خاص افراد (اشخاص حقيقي) ايجاد شده است .در حقيقت كليه افرادي كه به هر منظور شخص ي مـي
خواهند براي خودشان Websiteايجاد كنند مي توانند از اين پسوند استفاده کنند.
.biz
.edu
.name
دامين های بين املللی :
اختصار واژه Govermentبه معني دولت مي باشد و اين پسوند مربوط به نهادهاي دولتي است.
اختصار واژه Internationalبه معني بين املللي مي باشد كه حوزه اينترنتي سازمان هاي بين املللي را نشان مي دهند.
پســوند دامنــه ملــی جزايــر آسكنشــن ( )Ascention Islandsاســت .از طروــي بــراي مراكــز ارائــه دهنــده ســرويس مــي باشــد بــه شــرطي كــه
اداره كامپيوتري ،اينترنتي؛ بدون هر گونه وابسته اي،نيروها جديدي استخدام نمايد.
اين نوع پسوند با آنکه مخصوص دامنه ملی کشور توالو ()Tuvaluاست ولی بخاطر مشابهت آن با مخفف کلمـه ( )Televisionمـورد
توجه شبکه های تلويزيونی و ماهواره ای قرار گرفته است و برای اين منظور نيز مورد استفاده قرار ميگردد.
اين پسوند مختص شركت ها و سازمان های ارائه دهنده خدمات مسافرتی مي باشد.
.gov
.int
.ac
.tv
.travel
: دامين های ملی
Afghanistan
af
Austria
at
Albania
al
Azerbaijan
az
Algeria
dz
Bahrain
bh
American Samoa
as
Bangladesh
bd
Andorra
ad
Barbados
bb
Angola
ao
Belarus
by
Anguilla
ai
Belgium
be
Antarctica
aq
Belize
bz
Antigua and Barbuda ag
Benin
bj
Argentina
ar
Bermuda
bm
Armenia
am
Bhutan
bt
Aruba
aw
Bolivia
bo
Ascension Island
ac
Bosnia and Herzegowina ba
Australia
au
Botswana
bw
: دامين های ملی
Bouvet Island
bv
Channel Islands, Jersey
je
Brazil
br
Chile
cl
British Indian Ocean Territory io
China
cn
Brunei
bn
Christmas Island
cx
Bulgaria
bg
Cocos (Keeling) Islands
cc
Burkina Faso
bf
Colombia
co
Burundi
bi
Comoros
km
Cambodia
kh
Congo
cg
Cameroon
cm
Congo, Democratic Republic of cd
Canada
ca
Cook Islands
ck
Cape Verde
cv
Costa Rica
cr
Central African Republic
cf
Cote d'Ivoire
ci
Chad
td
Croatia
hr
Channel Islands, Guernsey
gg
Cuba
cu
: دامين های ملی
Cyprus
cy
Falkland Islands
fk
Czech Republic
cz
Faroe Islands
fo
Denmark
dk
Fiji
fj
Djibouti
dj
Finland
fi
Dominica
dm
France
fr
Dominican Republic do
French Guiana
gf
East Timor
tp
French Polynesia
pf
Ecuador
ec
French Southern Territories tf
Egypt
eg
French, Metropolitan
fx
El Salvador
sv
Gabon
ga
Equatorial Guinea
gq
Gambia
gm
Eritrea
er
Georgia
ge
Estonia
ee
Germany
de
Ethiopia
et
Ghana
gh
: دامين های ملی
Gibraltar
gi
Hungary
hu
Greece
gr
Iceland
is
Greenland
gl
India
in
Grenada
gd
Indonesia
id
Guadeloupe
gp
Iran
ir
Guam
gu
Iraq
iq
Guatemala
gt
Ireland
ie
Guinea
gn
Isle of Man
im
Guinea-Bissau
gw
Israel
il
Guyana
gy
Italy
it
Haiti
ht
Jamaica
jm
Heard and McDonald Islands hm
Japan
jp
Honduras
hn
Jordan
jo
Hong Kong
hk
Kazakhstan kz
: دامين های ملی
Kenya
ke
Luxembourg
lu
Kiribati
ki
Macao
mo
Korea, Democratic People's Republic of kp
Macedonia
mk
Korea, Republic of
kr
Madagascar
mg
Kuwait
kw
Malawi
mw
Kyrgyzstan
kg
Malaysia
my
Laos
la
Maldives
mv
Latvia
lv
Mali
ml
Lebanon
lb
Malta
mt
Lesotho
ls
Marshall Islands mh
Liberia
lr
Martinique
mq
Libyan Arab Jamahiriya
ly
Mauritania
mr
Liechtenstein
li
Mauritius
mu
Lithuania
lt
Mayotte
yt
: دامين های ملی
Mexico
mx
New Caledonia
nc
Micronesia
fm
New Zealand
nz
Moldova
md
Nicaragua
ni
Monaco
mc
Niger
ne
Mongolia
mn
Nigeria
ng
Montserrat
ms
Niue
nu
Morocco
ma
Norfolk Island
nf
Mozambique
mz
Northern Mariana Islands mp
Myanmar
mm
Norway
no
Namibia
na
Oman
om
Nauru
nr
Pakistan
pk
Nepal
np
Palau
pw
Netherlands
nl
Panama
pa
Papua New Guinea
pg
Netherlands Antilles an
: دامين های ملی
Paraguay
py
Saint Vincent and the Grenadines vc
Peru
pe
Samoa
ws
Philippines
ph
San Marino
sm
Pitcairn
pn
Sao Tome and Principe
st
Poland
pl
Saudi Arabia
sa
Portugal
pt
Senegal
sn
Puerto Rico
pr
Seychelles
sc
Qatar
qa
Sierra Leone
sl
Reunion
re
Singapore
sg
Romania
ro
Slovakia
sk
Russia
ru
Slovenia
si
Rwanda
rw
Solomon Islands
sb
Saint Kitts and Nevis kn
Somalia
so
Saint Lucia
South Africa
za
lc
: دامين های ملی
South Georgia
gs
Tanzania
tz
Spain
es
Thailand
th
Sri Lanka
lk
The Bahamas
bs
St. Helena
sh
The Cayman Islands
ky
St. Pierre and Miquelon
pm
Togo
tg
Sudan
sd
Tokelau
tk
Suriname
sr
Tonga
to
Svalbard and Jan Mayen Islands
sj
Trinidad and Tobago
tt
Swaziland
sz
Tunisia
tn
Sweden
se
Turkey
tr
Switzerland
ch
Turkmenistan
tm
Syria
sy
Turks and Caicos Islands tc
Taiwan
tw
Tuvalu
tv
Tajikistan
tj
Uganda
ug
: دامين های ملی
Ukraine
ua
United Arab Emirates
ae
Vietnam
vn
United Kingdom
uk
Virgin Islands (British)
vg
United States
us
Virgin Islands (US)
vi
United States Minor Outlying Islands um
Wallis and Futuna Islands wf
Uruguay
uy
Western Sahara
eh
Uzbekistan
uz
Yemen
ye
Vanuatu
vu
Yugoslavia
yu
Vatican City State
va
Zambia
zm
Venezuela
ve
Zimbabwe
zw
: پیشوند و پسوند دامين
Domain : Dmf.ir
Persianblog.ir
Yahoo.com
Sub domain : Learn.Dmf.ir
Journalist.Persianblog.ir
Sub directory : Modiriat.ws/dr
akkasee.com/print
برای ثبت یک آدرس اینترنتی چه نکاتی را رعایت کنیم ؟
– 1نام انتخابی مرتبط و گویا باشد،
= 2نام تا حد ممکن کوتاه باشد،
– 3نام از نظر امالیی ايهام نداشته باشد،
– 4پسوند انتخابی جز پسوندهای اصلی یا مرتبط باشد
آیا آدرس اینترنتی مورد نظر آزاد است ؟
برای چک کردن آزاد بودن نام اینترنتی مورد نظر ،به سایت های مختلفی می توان مراجعه کرد
از جمله :
www.Mihanhost.com
www.domainpeople.com
www.domain.persiantools.com
چگونه یک آدرس اینترنتی را ثبت نمائیم ؟
– 1از طریق کارت اعتباری بين املللی و خرید از شرکت های اصلی
= 2از طریق مراجعه به یکی از شرکت های معتبر داخلی و ارائه درخواست
هزینه ثبت یک آدرس اینترنتی برای مدت یک سال به طور متوسط 10هزار تومان می باشد
در هنگام ثبت آدرس چه مواردی باید درج شود ؟
– 1مشخصات ثبت کننده :نام و نام خانوادگی /پست الکترونیک /آدرس /تلفن /کد پستی
– 2مشخص کردن DNSهای سرور مربوط به هاستینگ
= 3تعیين پسورد دامنه
اکنون شما صاحب یک آدرس اینترنتی شده اید
و
نخستين گام برای داشتن یک وب سایت مستقل را برداشته اید !
فضای اینترنتی
Hosting
هاستینگ چیست ؟
معادل کلمه ميزبانی می باشد Web ،هاستینگ به سرویس دهنده ای گفته می شود که ميزبانی صفحات وب را به
عهده دارد
به بیان دیگر ،تخصيص دادن مقداري فضا بر روي شبكه جهاني اينترنت با يك سري شرايط و ضوابط خاص
ميباشد .اين فضايي كه به شما تعلق مي گيرد توسط تمامي افراد از تمام جهان و از طريق اينترنت قابل دسترس ي است.
پهنای باند چیست ؟
مقدار اطالعاتي كه از سايت شما رد و بدل ميشود پهناي باند ناميده ميشود .به عنوان مثال اگر در صفحه اصلي شما
4عكس قرار داشته باشد كه حجم هر كدام از آن عكسها 10كيلوبايت باشد و همچنين خود صفحه 5كيلوبايت
حجم داشته باشد ،زماني كه يك كاربر به سايت شما مراجعه ميكند 45كيلوبايت از پهناي باند شما را استفاده كرده
است.
فضای وب چیست ؟
فضاي وب ،در اصل فضاي تخصيص داده شده به هر سايت درون هارد يك سرور در اينترنت است .شما ميتوانيد
فايلها ،عكسها و يا كال هر چيز مورد عالقه خود را درون اين فضا قرار دهيد .اين فضا مانند همان فضاي هارد
كامپيوتر شخص ي شما ميباشد با اين تفاوت كه اين هارد در اينترنت قرار دارد و هميشه و در تمام طول روز و از تمامي
نقاط جهان قابل دسترس ي است.
سرور چیست ؟
سرور يك كامپيوتر با مشخصات و شرايط سخت افزاري خاص است كه يك سري نرم افزاري هاي مخصوص و الزم بر
روي آن نصب شده است و درون اينترنت قرار دارد به نحوي كه هميشه و از همه نقاط جهان قابل دسترس ي است .وب
سايتها بر روي سرور قرار ميگيرند.
به چه مقدار هاستینگ نیاز داریم ؟
ميانگين تعداد افراد بازديد كننده در روز Xميانگين تعداد بازديد صفحات در روز Xميانگين حجم هر صفحه 31 X
ویژگی های یک هاستینگ خوب چیست ؟
• -از سرعت باالیی برخوردار باشد .
• -استاندار های بين املللی در آن رعایت شده باشد .
• -از امنیت باالیی برخوردار باشد .
-تیم پشتیبانی فنی آن فعال ،با تجربه و همیشه آماده باشد .
انواع هاستینگ از نظر نوع
سرور )(server
سرورهاي لينوكس داراي سيستم عامل لينوكس و وب سرور آپاچي مي باشند اين سرورها فقط از زبانهاي phpو
perlبه خوبي پشتيباني مي كنند در حالي كه سرورهاي ويندوز داراي سيستم عامل ويندوز سرور ميباشند كه وب
سرور آنها نيز IISمي باشد .سرورهاي ويندوز بيشتر براي افرادي كه برنامه نويس ي ASPيا NET.و يا Cold
Fusionمي كنند كاربر دارد.
نگهداشت
Domain & Hosting
تمدید آدرس اینترنتی در سر رسید سالیانه آن
دامنه اینترنتی در سر رسید خود (یک سال) منقض ی ) (Expireمی شود و باید نسبت به تمدید آن اقدام نمود
در صورت عدم تمدید دامنه اینترنتی ،مدت کوتاهی به صاحب اصلی دامنه فرصت داده می شود تا با پرداخت جریمه
ای آن را تمدید کند
پس از آن دامنه به فروش گذاشته می شود
بهتر است جهت جلوگيری از بروز هر مشکلی ،در صورتی که دامنه اینترنتی برای شما با ارزش و ماندگار به حساب می
آید نسبت به ثبت چند ساله آن اقدام نمائید.
پارک کردن دومين به چه معناست ؟
اتصال يك دومين را به يك اكانتي كه از قبل ايجاد شده است را پارك كردن دومين مي نامند .به عنوان مثال شما يك
اكانت (هاست +دومين) با نام www.mycompany.comخريداري نموده ايد ،حال تصميم داريد زماني كه
كاربران شما از آدرسهاي net.www.mycompanyو org.www.mycompanyبازديد ميكنند نيز به
سايت اصلي شما متصل شوند .براي اينكار ابتدا بايد دو دومين ديگر را ثبت كرد و سپس آن دومينها را به اكانت اصلي
كه www.myvompany.comاست متصل كرد اين عمليات (عمليات متصل كردن يك يا چند دومين به
اكانتهاي قبلي) را پارك كردن دومين مي نامند.
برای جلوگيری از هک شدن دامين و هاست چه کنیم ؟
– 1دامنه و هاستینگ خود را از شرکت های معتبر و بدون واسطه تهیه کنید.
– 2پسورد هاستینگ خود را با توجه به مسائل امنیتی وارد کنید.
– 3حتما از اطالعات هاست به صورت دوره ای پشتیبان تهیه کنید.
چرا باید مدیریت وب سایت سازمان به روابط عمومی سپرده
شود؟
تنها بخشی كه می تواند وب سایت سازمان را پویایی ببخشد
روابط عمومی آن سازمان است واین میسر نیست مگر با
داشتن یك تیم قوی در روابط عمومی و سازمانی فعال و
پویا
210
www.reporter.ir
مراحل ساخت و راه اندازی یک وب سایت
.1 تعیین اهدافی برای کارکرد وب سایت
.2 طراحی وب سایت برای انتقال پیام تان Design
-3 گرفتن یك دامین یا نام دامنه براي وب سایت Domain
.4 پیدا کردن یک میزبان برای سایت Host
.5 تبلیغ و ترویج خدمات سایت
.6 نگهداری و توسعه سایت
211
www.reporter.ir
www.nic.ir
www.register.com
www.whois.com
http://webramz.com/domains
www.sabahost.com
عوامل مختلفی با همدیگر منطبق می شوند تا طراحی یک
سایت مناسب و موفقیت آمیز شود .سه عامل اصلی عبارتند
از:
-1 ظاهر طراحی
-2 محتوا
-3 برنامه نویسی
218
www.reporter.ir
اشتباهات مهم در طراحی یک وب سایت
.1 بدون یک استراتژی بازاریابی شروع می کنید‘ .
.2 یک نشان (لوگو) اینترنتی ندارید یا اگر دارید مناسب
نیست.
.3 برای پیشبرد اهداف خود تکنولوژی غلطی انتخاب می
کنید.
.4 یک طرح بازاریابی اینترنتی تدارک ندیده اید‘ .
219
www.reporter.ir
.5 راهی برای اندازه گیری تاثیرات سایتتان ندارید.
.6 تکنولوژی مورد استفاده شما با سیستم بازدیدکنندگان
سایت شما تطابق ندارد.
.7 کاربراین و مراجعین خود را گمراه می کنید.
.8 ارتباط با شما توسط سایت بسیار سخت است.
220
www.reporter.ir
دالیل اهمیت داشتن یک وب سایت
221
دلیل اول :وجود وب سایت اعتبار شما را افزایش مي دهد
دلیل دوم :وب سایت باعث مي شود شركت شما در هر زمان و از هر
مكان قابل دسترسي باشد.
دلیل سوم :وجود وب سایت سهولت ارجاع مشتریان جدید با ارجاع
توسط سایرین را باال مي برد.
دلیل چهارم :وب سایت یك ابزار قوي فروش است.
دلیل پنجم :وب سایت باعث افزایش ارزش تبلیغات شما مي شود.
دلیل ششم :وب سایت به شما كمك مي كند با مشتریان بالقوه در ارتباط
باشید.
www.reporter.ir
انواع وب سايت ها
222
از لحاظ نحوه طراحي و اجراو مدیریت فني 2نوع سایت وجود دارد :
-1وب سايتهاي ايستا ( : )Staticاین وب سایتها بیشتر حالت اطالع رساني
و معرفي عملكردها ،خدمات ،فعالیتها ،كاالها ،ابزارها و ...دارند.
داراي حالت نمایشي ثابت و صفحات معین هستند.
-2وب سايتهاي پويا ( : )Dynamicاین وب سایتها كالً با زبانهاي برنامه
نویسي تخصصي تحت اینترنت ساخته مي شوند .حالت نمایشي پویا و
متغییري دارند .قابل كنترل و مدیریت هستند .داراي ارتباط تعاملي با
كاربر مي باشند.
از نظر تقسيم بندي هدف سايت ،انواع زیر قابل ارائه هستند :
اطالع رساني ،تجاري ،فرهنگي ،آموزشي ،تبادل نظر و اطالعات و
سرگرمي
www.reporter.ir
سيستم مديريت محتوا ( )cmsچيست ؟
این سیستم ها كه امروزه در وب بنام CMSشناخته میشوند ،مخفف
Content Management Systemمیباشندكه یك برنامه نرم
افزاري روي سرور هستند و به مدیر سایت اجازه میدهند تا محتواي
سایت را تغییر دهد بدون نیاز به طراحي دوباره سایت .
در واقع طراح اولیه سایت یكبار سیستم CMSرا طراحي میكند و
تعدادي قالب آماده براي صفحات طراحي كرده و آن را روي سایت
شما نصب میكند .و حال شما براحتي میتوانید صفحات دیگري را به
آن كم یا اضافه یا ویرایش كنید .
223
www.reporter.ir
يك CMSچه امكاناتي دارد ؟
224
طیف وسیعي از امكانات .اكثر CMSها در ورژن هاي مختلف و با قابلیت هاي مختلف به بازار
عرضه میشوند .البته قابلیت بروز كردن اطالعات در همه مشترك است اما قابلیت هاي ویژه
دیگري دارند كه با قیمت هاي مختلف بشما پیشنهاد میدهند .از جمله:
-1مدیریت اطالعات فرستاده شده توسط كاربران و تایید اطالعات
-2چند زبانه بودن
-3ایجاد نقشه سایت داینامیك
-4امكان ایجاد تجارت الكترونیك یا فروشگاه مجازي
-5ایجاد فرم براي دریافت اطالعات كاربران
-6بهینه سازي تصاویر آپلود شده
-7ایجاد و بروز كردن متا تگ ها
-8امكان جستجو در مطالب سایت
-9امنیت بیشتر
-10گزارش آمار بازدید از صفحات
www.reporter.ir
کنترل پنل میزبانی چه امکاناتی در اختیار قرار می دهد ؟
225
با توجه به نوع کنترل پنل ،امکاناتی که در اختیار شما قرار خواهد
گرفت متفاوت خواهد بود .به طور کلی کنترل پنل این امکانات را به شما
می دهد:
» مدیریت FTP
» مدیریت فایلها وفولدرها شامل
تعیین سطوح دسترسی
حذف و ایجاد فایل و فولدر
Uploadفایل
ایجاد Virtual Directory
» مدیریت صندوق های پستی تعریف شده در دامنه شامل
حذف و ایجاد صندوق پستی
www.reporter.ir
226
تغییر گذرواژه
Forwardصندوق پستی به صندوقی دیگر
ایجاد Auto Responder
ایجاد Email Alias
تغییر فضای صندوق پستی
فعال سازی Anti-Spamو Anti-Virus
تعیین نحوه دسترسی به صندوق پستی
» مدیریت DNS
» مدیریت Databaseشامل
حذف و ایجاد Database
حذف و ایجاد کاربر و تغییر گذرواژه
مدیریت و استفاده از پایگاه داده به صورت آنالین بدون نیاز به استفاده از Query Analyzerو یا
Enterprise Manager
» مدیریت صفحه پیش فرض سایت
» مدیریت تهیه نسخه های پشتیبان
» ایجاد ]Domain alias [i
www.reporter.ir
استانداردهای یک وب سایت خوب
رديف
مالك داوري
نحوه ارزيابي
1
قالب :طراحي و گرافيك سايت ( زيبايي شناس ي ،سرعت
لود شدن ،سادگي ،رنگ ،عكس ،مولتي مديا ،راهنمايي )
عالي □ خوب □ متوسط□
ضعيف □ بسيار ضعيف □
2
محتوا :به روز بودن وغني بودن بخش هاي محتوايي
عالي □ خوب □ متوسط□
ضعيف □ بسيار ضعيف □
3
لينك و هايپر لينك ( پيوندهاي ارتباطي ،پيوندهاي داخل
متني )
خروجي RSS
عالي □ خوب □ متوسط□
ضعيف □ بسيار ضعيف □
عالي □ خوب □ متوسط□
ضعيف □ بسيار ضعيف □
وضعيت موتور جستجو ( داخلي يا خارجي ) و آرشيو
عالي □ خوب □ متوسط□
ضعيف □ بسيار ضعيف □
6
امكانات تعاملي ( كامنت ،ايميل ،نظر سنجي ،باكس ارسال
پيام ،آدرس ها و تلفن هاي تماس)
عالي □ خوب □ متوسط□
ضعيف □ بسيار ضعيف □
7
رتبه در موتورهاي جستجو و كانترينگ
عالي □ خوب □ متوسط□
ضعيف □ بسيار ضعيف □
8
خبرنامه الكترونيك ( اشتراك آنالين ،امكان عضويت و لغو
عضويت ،فعال بودن خبرنامه )
تاالر گفتگو Forumو وبالگ
عالي □ خوب □ متوسط□
ضعيف □ بسيار ضعيف □
عالي □ خوب □ متوسط□
ضعيف □ بسيار ضعيف □
10
نقشه سايت ،پاسخ به پرسش هاي متداول و ساير امكانات
ابتكاري
عالي □ خوب □ متوسط□
ضعيف □ بسيار ضعيف □
4
5
9
227
جمع كل
www.reporter.ir
نمره
وبمستری و مدیریت سایت
» گردآوری مطالب و اطالعات مرتبط با موضوع سایت ,
ویراستاری متون و محتوای سایت و چینش و ساختاربندی
اطالعات
مدیریت تعامالت سایت با کاربران و نظارت بر کاربران
فرمت دهی مطالب و تنظیم پارامترهای شیوه نامه آبشاری
سایت ) (CSSو پوشش گرافیکی سایت
228
www.reporter.ir
ویرایش مطالب و متون سایت جهت فرمت دهی متون ,
مشخص کردن عبارات دارای تاکید بصورت بولد ,ایتالیک
یا آندرالین ,تنظیم سایز متون بر اساس میزان اهمیت ,
تنظیم زیبایی و خوش فرمی متون ,استفاده از عکس های
مرتبط با متن ,برقراری لینک های داخلی و خارجی در
متون برای ناوبری کاربر بین صفحات ,تنظیم پارامترهای
شیوه نامه آبشاری جهت متحد الشکل کردن فرمت ها در
تمامی صفحات
229
www.reporter.ir
WEB SERVER
Web Server
A software program or server computer
equipped to offer World Wide Web access.
Web servers allow you to serve content
over the Internet using the Hyper Text
Markup Language (HTML).
The Web server accepts requests from
browsers like Netscape and Internet
Explorer and then returns the appropriate
HTML documents.
Web Server
A web server is a computer with special software
to host web pages and web applications.
A computer that provides Web services and
pages to intranet and Internet users.
A web server serves web pages to clients across
the Internet or an Intranet. The web server hosts
the pages, scripts, programs, and multimedia
files and serves them using HTTP, a protocol
designed to send files to web browsers and
other protocols.
Web Server Cont...
A number of server-side technologies can
be used to increase the power of the
server beyond its ability to deliver standard
HTML pages
These include CGI scripts, server-side
includes, SSL security, and Active Server
Pages(ASPs)
How Web servers Work Overview
How Web servers Work Overview Cont...
Web Server and Browser
Interaction
A Web Browser acts as an interface
between the user and the Web server
The browser carries out the following on
behalf of the user
Contacts
Sends
a web server
a request for information
Receives
Displays
the information and
it on the user's computer
Load Balancing
DNS balancing (round-robin type)
Hardware load balancing
Software load balancing
Reverse proxying
Content spreading across hosts
Content spreading across outsourced
providers
Load Balancing Cont...
وب سرور آپاچي
آپاچي ()Apache
این وب سرور در توسعه و همگاني شدن وب جهاني نقش بسیار مهمي داشته است .این وب سرور که
به زبان Cنوشته شده است داراي قابلیت cross- platformبوده و بر روي ماشین هاي مختلف
قابل اجرا میباشد .دلیل انتخاب این اسم براي این وب سرور را نیز دو مورد ذکر کرده اند اول اینکه به
یکي از قبایل قدیمي بومي آمریکا که به خاطر مقاومت و مهارت در ساخت ابزار آالت جنگي مشهور
میباشند احترام گذاشته شود و ثانیا به این دلیل که ()Rootریشه پروژه به صورت یک سري پچ
()Patchمیباشد .این وب سرور در یک گروه و به صورت کد باز ( )open sourceگسترش یافت
و از سال 1996به عنوان محبوب ترین وب سرور براي HTTPدر وب جهاني شناخته شده بود ولي
در سال 2005میدان مبارزه را به IISمایکروسافت باخت و در حال حاضر نزدیک به % 49بازار وب
سرور هاي جهان را به خود اختصاص داده است.
وب سرور IIS
IIS
وب سروري است كه ارائه دهنده آن شركت مایكروسافت میباشد و آخرین نسخه آن IIS7.0است .در
واقع IISمجموعه اي از سرویس هاي اینترنتي است كه بصورت یكجا نمایش داده شده است .طبق
آخرین آماري كه منتشر شد بعد از وب سرور آپاچي بیشترین محبوبیت را بین كاربران داشته است و هم
اكنون نزدیك به %36بازار وب سرور هاي جهان را در اختیار دارد .پلت فرمي كه این وب سرور
پشتیباني میكند Microsoft Windowsمیباشد و در محیط هاي دیگر كار نمیكند .ورژن هاي
مختلف آن را در زیر میبینیم IIS 1.0, Windows NT 3.51 available as a free :
add-on IIS 2.0, Windows NT 4.0 IIS 3.0, Windows NT 4.0 Service
Pack 3 IIS 4.0, Windows NT 4.0 Option Pack IIS 5.0, Windows 2000
IIS 5.1, Windows XP Professional,Windows MCE IIS 6.0, Windows
Server 2003 and Windows XP Professional x64 Edition IIS 7.0,
Windows Server 2008 and Windows Vista
براي اولین بار مایكروسافت آن را در یك پروژه آكادمیك در دانشگاه اسكاتلند به صورت مجاني عرضه
كرد .وسپس براي اولین بار از آن در Windows NTاستفاده كرد که در آن قابلیت Active
Server Pageیا صفحه هاي فعال سرور را به آن افزود .بعدها با تكامل نسخه هاي ویندوز IIS ،
هم تكامل پیدا كرد و در نسخه شماره 6.0آن مایكروسافت پشتیباني از IPV 6.0را نیز به آن اضافه
كرد .
برنامه مرورگر وب
مرورگر وب
مرورگر وب برنامه اى است براى تبادل اطالعات با خدمت دهنده هاى وب موجود در اینترنت بكار مي
رود .با برنامه مذكور مى توان اسناد مورد نظر را نمایش داد .هر مرورگر باید حداقل قادر به درك
HTMLو نمایش متن باشد .اما توقع كاربران اینترنت در طى سال هاى اخیر افزایش یافته است .یك
مرورگر وب بسیار ایده آل ،تجربه چند رسانه اى كاملى را با تصاویر ،صدا ،ویدیو ،و حتى تصاویر سه
بعدى در اختیار مى گذارد.
مرورگر اینترنتی در حقیقت نرم افزاری است برای مشاهده ي سندهای HTML (HyperText
، )Markup Languageاما از آن مي توان به عنوان دروازه اي برای ورود به دهکده ی جهانی
هم یاد کرد .مي توان گفت مرورگر اینترنت مهم ترین ابزار برای استفاده از اینترنت به حساب می آید.
کدام مرورگر اینترنتی بهتر است؟
در حال حاضر شرکت های مختلف ،مرورگرهای زیادی را روانه ی بازار کرده اند .به همین دلیل برای
انتخاب مرورگری خوب ،عاملهای مختلفی مانند سرعت ،امنیت و خوش دست بودن را باید در نظر
گرفت .در ادامه می توانید با چند مرورگر معروف اینترنتی آشنا شده و بهترین آنها را برای گشت و گذار
خود در اینترنت انتخاب کنید .امتیازهایی که به هر یک از این مرورگرها داده شده ،بر اساس آزمونهایی
است که منتقدان سایت PC Worldبر روی تک تک این مرورگرها انجام داده اند.
Firefox
فایر فاکس ()Firefox
این مرورگر در اولین حضورش توانست شوک زیادی را به مایکروسافت وارد کند .زیرا تا قبل از به
بازار آمدن فایر فاکس ،مرورگر مایکروسافت ( )IEبیش از 98درصد کاربران اینترنتی را در اختیار
خود داشت .ولی کمتر از یکسال و نیم پس از ورود این رقیب تازه نفس ،این رقم به 84درصد کاهش
یافته است!
به عقیده ی خیلی از استفاده کنندگان فایرفکس ،این مرورگر سریع ،ایمن و خوش دست است؛ یعنی
کار کردن با منوها و قسمتهای تنظیمی اش بسیار راحت است .بیشتر کارشناسان با مقایسه انواع
مرورگرها ،فایرفاکس را ایمن تر از IEو با ظاهری مناسب تر از مرورگر اپرا (نگارش رایگانش)
دانسته اند .از امکانات فایرفاکس می توان به Tabbed Browsingیا ( TBعدم نیاز به باز شدن
هر صفحه ی وب در پنجره ای جداگانه) ،جلوگیری از باز شدن صفحات تبلیغاتی ،مدیریت قابل قبول
برای کلمه های عبور و دریافت فایل ،امکان ذخیره ی سریع صفحات وب و قابلیت از بین بردن اطالعات
شخصی موجود در کامپیوتر اشاره کرد .این اطالعات شخصی عبارتند از :سایت هایی که در گذشته
مالحظه کرده اید (تاریخچه یا ،) Historyرد پایی که سایتها در کامپیوتر شما به جای میگذارند (
،) Cookiesکاشه ( ) Cacheو اطالعات کاربری (کلمه عبور و شناسه که در حافظه مرورگر باقی
می مانند) .البته در آزمون های به عمل آمده از این مرورگر ،مشاهده شده که فایرفاکس نمی تواند به
طور خودکار به برخی از سایتها مرتبط شود؛ از جمله تعدادی از سایتهاي بانکی که امکان استفاده از
کارتهای اعتباري را مي دهند.
Opera
اپرا ()Opera
اپرا بین بقیه ی رقبای خودش ،تنها مرورگر پولی و غیر رایگان به شمار می رود و به پول ما تقریبا
سی و پنج هزار تومان ناقابل قیمت دارد .البته نگارش رایگان این مرورگر هم قابل تهیه است ،با این
تفاوت که درون آن آگهی های تبلیغاتی هم وجود دارد .اما وجود این تبلیغات به هیچ وجه باعث مختل
شدن کار مرورگر نخواهد شد.
اپرا مرورگری پایدار ( ،) Stableسریع ،خوش قیافه به همراه امکانات صوتی ویژه اي است .این
مرورگر امکاناتی مانند ،TBمدیریت بر کلمه های عبور ،جلوگیری از صفحات بازشو و پخش و خواندن
اخبار از گروه خبری RSSرا نیز دارد.
کار کردن با منوهای تنظیم کننده ی اپرا کمی سخت است ،ولی مدیریت و امکانات جالب این مرورگر در
مورد صفحه هاي بازشو ( ) Pop-Upمثال زدنی است .آزمون های به عمل آمده نشان داده اند که این
مرورگر به خوبی توانایی ارتباط با سایتهای مالی (مانند سایتهای بانکی) را دارد .این امکان در
مرورگرهای دیگری مانند فایرفاکس ،IE ،موزیال و ...با کمی مشکل رو به رو است .البته چون در حال
حاضر سیستم بانکی اینترنتی در ایران جا نیفتاده است ،ممکن است این موضوع برای کاربران ایرانی
زیاد مهم نباشد!
منجمله تعدادی از سایتهاي بانکی که امکان استفاده از کارتهای اعتباري را مي دهند.
IE
مرورگرمایکرسافت ()IE
تقریبا بیشتر کاربران اینترنتی در سراسر دنیا این مرورگر را تنها انتخاب خود برای ارتباط با اینترنت
مي دانند .این موضوع دو دلیل اصلی دارد :اول ،وجود IEدر دل ویندوز و بی نیاز بودن کاربران به
تهیه مرورگر اینترنتی از جای دیگر و دوم معروف بودن بیش از اندازه ي شرکت مایکروسافت .البته
این معروف بودن و پرکاربر بودن باعث شده است که IEدر کانون توجه نفوذگران و خراب کارها قرار
بگیرد و همین موضوع باعث پدیدار شدن مشکالت امنیتی فراوانی برای IEشده است .البته
مایکروسافت هم در این میان با انتشار وصله های امنیتی سعي در بر طرف کردن مشکالت امنیتی
مرورگر خود کرده است.
مشکالت :IE
مرورگر IEبدون نصب Service Pack 2قادر به جلوگیری از نمایش صفحات بازشو نیست و
کنترل دقیقی بر ActiveXها ندارد .به همین دلیل مشکالت امنیتی زیادی برایش به وجود می آید.
این مرورگر به سیستم عامل ویندوز وابسته است و نفوذگران می توانند از مشکالت امنیتی آن برای
ضربه زدن به ویندوز استفاده کنند.
منوهای تنظیمی IEنسبت به دیگر مرورگرها (مانند فایرفاکس) پیچیده تر است و کاربران عادی برای
تنظیم آن کمی به مشکل برمي خورند .ذخیره کردن صفحات وب با IEنیاز به صبر ایوب دارد! در
صورتی که در دیگر مرورگرها سرعت ذخیره به مراتب سریع تر است.
Netscape
نت اسکیپ ()Netscape
شاید بتوان این مرورگر را پسر عموي موزیال دانست! زیرا کدهای نسخه های جدید برنامه ،بر اساس
مرورگر موزیال نوشته شده است .ضمن آن که درون این مرورگر می توان رد پایی از شرکت AOL
)(America On-Lineرا هم پیدا کرد؛ از جمله جعبه ابزار ،پیفام بر و ....این شرکت که جزو
امکانات اضافی در هنگام نصب این مرورگر به حساب می آید .در نسخه ی جدید نت اسکیپ تغییرات
زیادی در شکل ظاهری برنامه به وجود آمده است و خیلی ها آن را یکی از خوش قیافه ترین مرورگرها
می دانند .این مرورگر هم تقریبا تمامی امکانات مرورگر موزیال را دارد ،ضمن اینکه مي توان در جعبه
ابزار آن قسمتهایی را اضافه کرد تا به کمک آنها جدید ترین خبرهای اقتصادی ،ورزشی و ...را هم
دریافت کرد.
گوگل کروم
گوگل کروم یک مرورگر اینترنت متنباز است که در تاریخ ۲سپتامبر ۱۲ ( ۲۰۰۸شهریور )۱۳۸۷
توسط شرکت گوگل عرضه شد .در ابتدا نسخه آزمایشی آن برای کاربران سیستم عامل ویندوز در یک
صد کشور جهان عرضه شد ولی گوگل اعالم کرد که نسخههای منطبق با سیستمعامل لینوکس و اپل
مکینتاش آن هم در آینده توزیع خواهد شد ،در حال حاضر نسخه مربوط به لینوکس و مکینتاش نیز
همراه با نسخه ویندوز بروز رسانی میشوند ولی هنوز از نسخه بتا خارج نشدهاند.
مراسم افتتاح و یا عرضه این مرورگر در نوبه خود بسیار خالقانه بود ،گوگل چند روز قبل از عرضه
این نرمافزار (که البته اولین نسخه آن نسخه بتا بود) مجموعه از کمیکها را در مورد مشکالت کاربران
با مرورگرهای وب و خواستههای آنها ارائه کرد که در نوع خود بسیار جالب بود ،گوگل در این سری
از کمیکها ادعا کرد که مرورگر خود شرایط کامالً متفاوتی با دیگر مرورگرهای وب خواهد داشت و
یکی از مهمترین پارامترهای آن را سادگی آن معرفی کرد.
گوگل کروم از موتور جاوااسکریپت جدیدی به نام V8استفاده میکند که موتوری کدباز و یکی از زیر
مجموعههای پروژه کرومیوم ( )Chromiumاست که توسط گوگل در سال ۲۰۰۸راهاندازی شد،
تمرکز این مرورگر روی سرعت و بازدهی باال در بارگذاری صفحات وب است که در این مدت کوتاه که
از عرضه آن میگذرد به این هدف نائل آمده است و بسیاری از مرورگرهای پیش از خود را پشت سر
گذاشته است .جدیترین رقیب موتور جاوااسکریپت گوگل یعنی ،V8موتور Tracemonkeyمتعلق
به موزیال است .گوگل کروم تا به امروز در تمام تستهای انجام شده در رابطه با مقایسه مرورگرها رتبه
اول را به خود اختصاص داده است.
جستجو در وب
به طور واضح ،اولین چیزی که برای جستجوی در وب نیاز دارید،
یک رایانه با دسترس ی به اینترنت است.
یک مرورگر ،طبق تعریف WhatIs.comبرنامه ای است
" که روش ی برای دیدن و تعامل روی شبکه گسترده جهانی فراهم می
کند".
Explorer
Netscape
Mozilla
Opera
مزایای اینترنت
.1تولید اطالعات :اینترنت یکی از جدیدترین ابزارهای توسعه و
پیشرفت علوم است و در سایه وجود همین اینترنت علوم جدیدی
متولد شدند و بر غنای علوم دیگر نظیر ارتباطات و اطالع رسانی و
علوم رایانه افزوده شد و خود نیز وسیله ای در جهت تولید
اطالعات شده است.
.2سازماندهی اطالعات :هر سایت و موتور کاوش دارای الگوریتم خاص
خود است و منابع خود را سازماندهی میکند.
.3اشاعه اطالعات :اینترنت به عنوان یک رسانه ارتباطی و محمل
اطالعاتی جدید کار اشاعه اطالعات را به صورت همه گیر و جهانی
بر عهده دارد.
مشکالت جستجو و بازیابی اطالعات در اینترنت
به طور کلی مشکالت جستجو و بازیابی اینترنت ناش ی از چهار عامل
عمده است:
.1عدم کنترل بر نوع و سطح حجم عظیم اطالعات وارده
.2عدم ثبات در سایتها و صفحات و مدارات الکترونیکی
.3عدم استفاده از روش ها و راهبردهای مرسوم برای سازماندهی
اطالعات
.4گوناگونی موتورهای جستجو از نظر مکانیسمهای نمایه سازی،
جستجو و بازیابی اطالعات
براي جستجوي اطالعات از اينترنت چهار شيوه وجود دارد
.1شيوه نخست دسترس ي به اطالعات از طريق نشاني پايگاه اطالعاتي مورد نظر بر روي اينترنت ) (URLاست،
كه در اين صورت نشاني پايگاه اطالعاتي در سطر نشاني برنامه مرورگر وب تايپ ميشود و برنامه مرورگر
وب مراجعه كننده را به وب سايت آن نشاني هدايت خواهد كرد .اما اگر فقط يك حرف يا عالئم
نقطهگذاري از قلم بيفتد ،برنامه مرورگر نخواهد توانست آن پايگاه را باز نمايد.
.2روش دوم دنبال کردن لينکهای موجود در صفحات وب است که کاربران را از صفحهای به صفحه ديگر
هدايت میکند .اين سهولت دسترس ی به منابع در وب از امتيازات بزرگ آن است و برای کاربران امکان مرور
سريع و آسان در منابع مختلف را فراهم میکند.
.3روش سوم بازيابی گزينش ی اطالعات است که در آن در واقع به جای آنکه کاربران شخصا در جستجوی
اطالعات مورد نظر باشند ،موضوعات مورد نياز خود را به سيستمهای بازيابی گزينش ی میسپارند و سپس
در طول زمان ،اطالعات دريافتی جديد توسط سيستم برای آنها به طور خودکار ارسال خواهد شد.
.4چهارمین روش که در واقع معمولترين و متداولترين راه بازيابی اطالعات در وب است استفاده از ابزارهای
جستجو است .هنگام جستجو بايد دقت كرد كه این ابزار جستجو به طور معمول هوشمند نيست و
ً
معموال به دنبال كليه كليدواژههايي كه شما به دستگاه دادهايد بدون توجه به معناي آنها ميگردد .
شیوه جستجوي اطالعات در اينترنت:
.2روش دوم دنبال کردن لينکهای موجود در صفحات وب است که
کاربران را از صفحهای به صفحه ديگر هدايت میکند .اين سهولت
دسترس ی به منابع در وب از امتيازات بزرگ آن است و برای کاربران
امکان مرور سريع و آسان در منابع مختلف را فراهم میکند.
شیوه جستجوي اطالعات در اينترنت:
.3روش سوم بازيابی گزينش ی اطالعات است که در آن در واقع به جای
آنکه کاربران شخصا در جستجوی اطالعات مورد نظر باشند،
موضوعات مورد نياز خود را به سيستمهای بازيابی گزينش ی
میسپارند و سپس در طول زمان ،اطالعات دريافتی جديد توسط
سيستم برای آنها به طور خودکار ارسال خواهد شد.
شیوه جستجوي اطالعات در اينترنت:
.4چهارمین روش که در واقع معمولترين و متداولترين راه بازيابی
اطالعات در وب است استفاده از ابزارهای جستجو است .هنگام
جستجو بايد دقت كرد كه این ابزار جستجو به طور معمول
ً
هوشمند نيست و معموال به دنبال كليه كليدواژههايي كه شما به
دستگاه دادهايد بدون توجه به معناي آنها ميگردد .
Uniform Resource Locator ( URL )
نشاني منحصربه فردي كه محل يك منبع را براي مقاصد جاري
: مشخص مي كند؛ مثل
http : //www . myuniversity . edu/library/hours . html
ابزارهای جستجوی در وب
.1موتورها
موتورهای کاوش search engines ابرموتورهای کاوش engines search meta .2فهرستهای رده ای ) (classified listsیا درختهای موضوعی
)(subject trees
راهنماهای موضوعی / subject directoriesکتابخانه هایمجازی virtual libraries
پایگاههای وب نامرئی(عمیق) invisible (deep) webdatabases
موتورهای جستجو
برنامه نرم افزاری که با استفاده از کلید واژه به جستجو منابع اطالعاتی اینترنت پرداخته و
فهرستی از مدارک حاوی آن کلید واژه را ارائه میدهد.
ابزارهای نرم افزاری محیط وب هستند که برای جستجوی انواع منابع اطالعاتی موجود در
اینترنت طراحی شده اند.
موتورهاي جستجو موتورها يا روباتهايي هستند كه صفحات وب ( )Web pagesرا مي
پيمايند و صفحات جديد را پيدا مي كنند .اين روباتها صفحات وب را مي خوانند و تمام يا
قسمتي از متن را در يك بانك اطالعاتي يا فهرستي كه شما امكان دستيابي به آن را داشته
باشيد قرار مي دهند هيچكدام از آنها تمام شبكه را پوشش نمي دهند ولي بعض ي از آنها
ً
ر
واقعا بز گ هستند.
موتورهای جستجو
موتورهاي جستجو موتورها يا روباتهايي هستند كه صفحات وب
( )Web pagesرا مي پيمايند و صفحات جديد را پيدا مي كنند.
اين روباتها صفحات وب را مي خوانند و تمام يا قسمتي از متن را در
يك بانك اطالعاتي يا فهرستي كه شما امكان دستيابي به آن را
داشته باشيد قرار مي دهند هيچكدام از آنها تمام شبكه را پوشش
ً
نمي دهند ولي بعض ي از آنها واقعا بزرگ هستند.
تاریخچه
اولین بار در سال 1996در مجالت تجاری و سپس در روزنامه های
تجاری و روی شبکه های تلویزیونی شکل گرفتند.
:معروفترين موتورهای کاوش عبارتند از
Google: http://www.google.com/
Alta Vista: http://altavista.digital.com/
Yahoo!: http://www.yahoo.com/
Teoma: http://www.teoma.com/
Magellan: http://www.mckinley.com/
HotBot: http://www.hotbot.com/
Excite: http://www.excite.com/
Open Text: http://index.opentext.net/
Lycos: http://www.lycos.com/
Infoseek: http://infoseek.com/
صفحات اولیه واسط کاربر هر موتور جستجو حاوی یک راهنمای
کمکی یا helpمی باشد که مطالعه آن به استفاده بهتر از امکانات و
توانیهای موتور جستجو یاری می رساند.
اجزا و نحوه کار
عنکبوت spiderیا روبات خزنده :crawlerبرنامه های هستند که
صفحات وب را به طور دوره ای و پیوسته جستجو و بررس ی می کنند .
صفحات وب را با دیگر صفحات درون آن سایت دنبال کرده نتایج یافته های
خود را به موتور جستجو مربوطه باز می گردانند.
نمایه یا پایگاه اطالعاتی:
نرم افزار موتور کاوش:
وبژگیهای جستجو 1
)1استفاده از عملکردهای andو orدر جستجوی اصلی بعنوان پیش
فرض
)2کاربرد منطق بولین or ،andو notو استفاده از عملکردهای
جهت محدود یا گسترده کردن جستجو.
)3امکان استفاده از عالمتهای منفی و مثبت ( )- +جهت شمول یا حذف
واژه ای خاص از عبارت مورد جستجو
)4استفاده از انواع امکانات جستجوی ساده و پیشرفته.
)5امکان جستجوی عبارتی
)6امکان جستجوی همجواری با استفاده از near
وبژگیهای جستجو 2
)7امکان محدود کردن به یک منطقه خاص field
)8امکان محدود سازی براساس دامنه ،تاریخ ،زبان با نوع فایل،
منطقه جغرافیایی خاص و سایتهای خاص
)9امکان استفاده از برش یا کوتاه سازی واژه ها به منظور گسترده تر
کردن جستجو)*( .
)10استفاده از حروف بزرگ
)11امکان ذخیره کردن استراتژی جستجو
)12امکان اصالح نتایج کاوش
انواع فرمتهای نمایش
عنوان
خالصه
اندازه فایل به بایت
تاریخ فایل
تاریخ ورود به پایگاه اطالعاتی
آدرس
زبان
برچسب مقوله
اصطالحات جستجوی موجود در منبع
AskJeeves
کاوش در اين موتور کاوش بر اساس زبان طبيعی است.
منظور این است که پرسش خود را به زبان ساده بیان کنید ،مانند:
"?"what's the weather in LA
از زبان انگليس ی ساده ای استفاده ميکند.
نتايج کاوش بسيار متنوعند .بعض ی نتايج از ديگر موتورهای کاوش گرفته شده
اند.
ممکن است کلمات جستجوی ديگری را به شما پيشنهاد کند.
امال را هم چک ميکند.
گوگل 1
گوگل يکی از بزرگترين بانکهای اطالعاتی است.
گوگل يک موتور کاوش با کيفيت باالست.
ترتيب وارد کردن کلمات کاوش روی نتايج جستجو تاثیر ميگذارد.
جستجوی يا بخت و يا اقبال اولین وب سايت بازيابی شده را به شما
نشان ميدهد.
امکان جستجوی پيشرفته هم در گوگل هست.
گوگل جستجوی تصاوير و گروهها و اخبار و راهنماها را هم شامل
ميشود.
بطور اتوماتيک از اپراتور andبین کلمات جستجو استفاده ميکند.
گوگل 2
برای سرچ عبارات آنها را داخل گيومه بگذاريد.
از اپراتور orهم ميتوانيد استفاده کنيد.
حروف تنها را کاوش نميکند اگر بدنبال مطلبی در مورد ويتامین a
هستيد آنرا داخل گيومه بگذاريد.
در جستجوی پيشرفته ميتوانيد کاوش خود را با استفاده از
فيلدهای تاريخ و نوع فايل و مکان و زمان محدود کنيد با با استفاده
از قابليتهای ديگر آنرا گسترش دهيد.
جستجوی تصوير را نیز ميتوان بر اساس اندازه و نوع فايل و رنگ و
محدوده جغرافيايی محدود کرد.
Specialty Search Engine
موتورهای جستجوگر خاص
اين نوع از موتورهاي جستجوگر بر موضوعي خاص تمركز دارند و
تنها سايت هاي مرتبط با آن موضوع را در پايگاه داده خود قرار مي
دهند .به عنوان مثال يكي از آنها ممكن است تنها سايت هاي ايراني
را بپذيرد و موضوع فعاليتش سايت هاي ايراني باشد .
اين موتورهاي جستجوگر اطالعات تخصص يتري را ارائه ميدهند
زيرا معموال توسط افراد متخصص در آن زمينه اداره مي شوند.
موتورهای جستجوگر منطقه ای و موضوعی به اين دسته تعلق
دارند .در اين مورد مي توان به مواردی نظیر :
ChemicalSearch, IndustrySearchاشاره كرد
موتورهای کاوش کشاورزی
موتوركاوش وراهنماي بین املللي اطالعات كشاورزي
راهنماي قابل جست وجوي اطالعات كشاورزي
موتور كاوش كشاورزي براي بازيابي اطالعات
موتور كاوش وراهنماي كشاورزي
موتور كاوش كشاورزي براي بازيابي اطالعات
راهنماي ملي كشاورزي كانادا به منابع اطالعاتي
موتور كاوش وراهنماي الكترونيكي ماكيان
/http://www.agriscape.com
/http://www.agrisurf.com
/http://www.agfind.com
/http://www.agriinfo.com
/http://www.joefarmer.com
http://www.agr.calagriweb/agriweb.htm
/http://poultrynet.gatech.eduا
معایب موتورهای کاوش
مشکالت عمده جستجو و بازیابی در موتورهای کاوش بدین قرارند:
.1میزان بازیابی ها زیاد است.
.2منابع بازیابی شده تکرازری بسیار زیادند.
.3اغلب جستجوها کم ربط یا نامرتبط هستند.
.4در نمایه سازی از زبان طبیعی استفاده می کنند ودر نتیجه مهار واژگانی ندارند.
.5در موتورهای مختلف نتایج بسیار متفاوتی در بازیابی ها دیده می شوند.
.6عدم وجود اطالعات کافی در مدخل های بازیابی شده.
.7عدم بازیابی بسیاری از منابع ارزشمند به علت قرار گرفتن در وب پنهان.
ابرموتورهای کاوش
در يك زمان در چندين موتور جستجو و دايركتوري بدنبال پاسخ شما مي
گردند و سعي مي كنند مناسبترين پاسخ را از بین همه بیرون بكشند.
به منظور صرفه جوئی در وقت ،همزمان امکان جستجوی سریع را در دو یا
چند موتور کاوش که در ساختار و طراحی آن تعریف شده اند فراهم مینماید.
Dogpile: http://www.dogpile.com/
SuperSeek: http://w3.superseek.com/superseek/
Inference Find: http://www.infind.com/
ویژگی های ابرداده ها
اهم ویژگی ها و کاربردهای ابرداده این چنین است:
.1مدیریت بر حجم گسترده ای از اطالعات در شبکه
.2نمایه سازی انواع گسترده ای از اطالعات در شبکه
.3آسان سازی جستجو و بازیابی اطالعات در شبکه و جامعیت در
بازیابی
.4تطبیق ,اشتراک ,یکپارچه سازی و استفاده مجدد از انواع اطالعات
در محیط شبکه
.5نظارت بر دسترس ی به اطالعات .
:بعض ی از معروفترین ابرموتورهای جستجو
Dogpile: http://www.dogpile.com/
SuperSeek: http://w3.superseek.com/superseek/
Inference Find: http://www.infind.com/
یک نوع خاص ابرموتورکاوش " ،جستجوی سودمند" search
( utilityهمچنین برنامه های جستجوی روميزی یا نرم افزار
جستجوی سرویس گير ثانویه نامیده می شود) است .بر خالف ابر
موتورهای کاوش مبتنی بر وب که در باال فهرست شده اند ،برنامه
های جستجوی رومیزی ،برنامه های نرم افزاری هستند که شما به
رایانه خود منتقل می کنید .عمومی ترین آنها موارد زیر می باشند:
Copernic
Arrow Search
SearchRocket
WebFerret
ProtoSearch
(PPC) Pay-per-Click Search engine
موتورهای جستجوگر رتبه به ازای پول!
با توجه به واژه كليدي انتخابي ،براي باالترين رتبه ،بايد باالترين
قيمت نسبت به ساير متقاضيان پرداخت شود .در اين مورد ميتوان
به Overtureو Findwhatاشاره كرد.
فواید )(PPC
.1دارنده سايت تنها زماني پول مي پردازد كه واقعا" بيننده اي به سايت او بيايد.
.2سايت تقريبا" در عرض چند ساعت و يا حداكثر يك هفته در نتايج جستجو
قرار مي گیرد و ديگر نيازي به چندين ماه انتظار نيست تا در نتايج جستجوي
ساير موتورهای جستجوگر قرار گیرد که آن هم معلوم نيست دارای چه رتبه
اي خواهند بود.
.3سايتی اگر باالترين رتبه را مي خواهد ،كافي است که باالترين قيمت را بپردازد و
ديگر نيازي به كاربرد تكنيك هاي رايج براي كسب رتبه های باال نيست.
.4چون اينگونه سايتها معموال به صورت شبکه ای از سايتها فعاليت می کنند،
يک سايت با استفاده از سيستم آنها در نتايج جستجوی موتورهاي جستجوگر
ديگر كه داراي شراكت تجاري با آنها هستند هم قرار می گیرد .به عنوان مثال
اورچر ،ياهو و آلتاويستا در يک شبکه هستند.
راهنمای موضوعی (راهنمای وب)،
مجموعه قابل جستجواز صفحات گردآوری شده وب ،که بوسیله
ویراستارهای انسانی درون طبقه های موضوعی قرار می گیرند و به صورت
سلسله مراتبی انتخاب و سازماندهی می شوند.
دايركتوريها يك سلسله بانكهاي اطالعاتي هستند با لينكهايي به وب سايت
مرجع .كه اين وب سايتها بوسيله اشخاص در زمان حال بوجود آمده است و
بر اساس قانون مختص به سرويس جستجو طبقه بندي مي شود.
دايركتوريها بسيار مفيد هستند زمانيكه شما بيش از يك مفهوم يا توصيف
براي آنچه كه جستجو مي كنيد نداريد.
راهنماهای موضوعی
مجموعه ای از لينکها به منابع اينترنتی هستند.
رده بندی موضوعی دارند.
ساخته دست بشرند.
اغلب نتايجی بهتر از موتورهای کاوش ارائه ميدهند.
بيشتر راهنماهای موضوعی قابليت کاوش دارند.
برای يافتن اطالعات در يک حوزه خاص موضوعی خوبند.
شروع خوبی برای زمانيست که عبارت سرچ شما نامفهوم يا چند
مفهومی است.
:)Academic/research( تحقيقاتی-راهنماهای موضوعی دانشگاهی
Bubl link
Infomine
Internet public library
Librarians index to the internet
Scout report
:)Popular/Commercial( راهنماهای موضوعی عمومی
About.com
LookSmart
SearchBeat
Top9.com
Yahoo!/Yahooligans
پایگاههای اطالعاتی به دو صورت در وب وجود دارند:
.1مرئی) :(visible databaseآنچه از موتورهای کاوش عمومی بدست
می آید.
.2نامرئی ) : (invisible databaseآنچه می توان با جستجو در هر یک
از هزاران پایگاههای اطالعاتی تخصص ی قابل جستجو بدست آورد.
وب نامرئی
مجموعه ای از اطالعات پیوسته ) (onlineذخیره شده در
پایگاههای اطالعاتی قابل دسترس ی روی وب است ،اما بوسیله
موتورهای کاوش سنتی نمایه نمی شوند.
مثل مندرجات بانکهای اطالعاتی قابل کاوش و يا مندرجات سايتهايی
که رمز عبور ميخواهند و صفحات غیرمتنی.
: نمونه هایی از پایگاههای اطالعاتی مهم وب نامرئی
The invisible web directory at :http://www.invisibleweb.net/
Complete Planet at :http://www.completeplanet.comا/
ProFusion
Invisible-web.net
Resource Discovery Network
direct search (Gary Price)
کتابخانه مجازی
:کتابخانه مجازی عمومی شامل
Librarians' Index to the Internet
INFOMINE
Internet Public Library
The WWW Virtual Library
Internet Scout Project
BUBL Link
کدام ابزار جستجو را باید انتخاب کنید؟ 1
اگر شما در حال جستجوی اطالعات خاص ی هستید ،از موتورهای
کاوش استفاده کنید.
اگر شما در حال جستجوی یک واژه مبهم یا منحصر به فرد هستید،
یا اگر شما می خواهید یک تحلیل دقیقی از آنچه خارج از یک
موضوع خاص است ،بسازید ،پس از ابرموتورهای کاوش استفاده
کنید.
اگر شما در حال جستجوی اطالعات عمومی روی موضوعات عام
هستید ،از راهنماهای موضوعی(وب) استفاده کنید.
اگر شما در حال جستجوی اطالعات علمی هستید ،از کتابخانه
های مجازی استفاده کنید.
کدام ابزار جستجو را باید انتخاب کنید؟ 2
اگر شما در حال جستجوی آخرین اطالعات یا برای تغییر پویای
فهرست مطالب مانند ،آخرین خبرها ،راهنماهای دفتر تلفن،
دسترس ی به زمان پروازهای هوایی و غیره هستید ،پس از پایگاههای
تخصص ی(نامرئی یا وب عمیق) استفاده کنید.
هزاران موتورهای کاوش ،صدها ابرموتورهای کاوش و دوجین
راهنماهای وب و پایگاههای تخصص ی وجود دارند .انتخاب درست
ابزار جستجو -از شروع -می تواند تفاوت بین یک جستجو موفق و
یک تجربه مأیوس کننده را سبب شود.
بهترين سرويسهای جستجو
ً
و
احتماال بيش از 7ميليارد پر نده ( متن و ) ..در وب موجود مي باشد در حال
حاضر سريعترين سرويسها Fast All The Webو Googleو
ً
inktomiهستند كه مجموعا بيش از 2ميليارد صفحه وب را فهرست مي
كنند .حقيقتي كه در اين ميان باقي مي ماند اين است كه موتورهاي جستجو
همه يك قسمت را پوشش نمي دهند و اين دليلي است كه شما را وا مي دارد
تا از بيش از يك موتور جستجو استفاده كنيد .
بر اساس يك سري تحقيقات Googleو Alta Vistaو Fast All
The Webبهترين موتورهاي جستجو هستند در حاليكه به نظر مي رسد
Yahooبهترين دايركتوري باشد براي Metasearchنیز Visimoو
Inquichرا پيشنهاد مي کنیم.
توصیه برای جستجوی بهتر
انتخاب واژه های توصیفی
استفاده از دسته کم دو کلید واژه
قرار دادن مهمترین لغات یا عبارت در ابتدا
هر وقت دو یا بیشتر از دو لغت وجود داشته باشد ،با نظم دقیقی لغات را با
استفاده از عالمت نقل قول محدود کنید ،مثال "."United States
کلید واژه های کمیاب تر /مبهم یا کمتر عادی ،نتایج کمتر و مرتبط تری خواهد
داد.
استفاده از اسم ها و مفعول ها به عنوان کلید واژه
از واژه های رایج استفاده نکنید ،مانند اینترنت ،وب و غیره ...به جزء در
مواردی که ضروری است
اجتناب از واژه های تکراری و پرسش هایی با ساختار پیچیده
جستجوي اطالعات فارس ي 1
انتخاب موتور جستجو عامل مهمي در فرايند جستجو است .در حال حاضر
ابزارهاي كاوش مختلفي در ايران ظهور پيدا كرده اند .ليكن ابزارهاي
جستجويي كه امكان جستجوي اطالعات به زبان فارس ي را در اختيار قرار
ميدهند ،محدودند .از طرف ديگر ،امكانات و قابليتهاي آنها براي بازيابي
موثر و مناسب اطالعات متغیر هستند .برخي از ابزارهاي كاوش با امكانات
جستجوي فارس ي عبارتند از:
ان .پي .ايران ،NPiran
ايرانهو ،Iranhoo
ايرانمهر ،IranMehre
پارسيك ، Parseek
گوگل Google.
جستجوي اطالعات فارس ي 2
در بین ابزارهاي كاوش فارس ی ذکر شده ،تنها موتور كاوش گوگل
داراي برنامه روبات به منظور شناسايي و نمايه سازي صفحات يا
سايتهاي وب به زبان فارس ي و نمايه سازي خودكار ميباشد و قادر
است صفحات فارس ي را در قالب يونيكد شناسايي و در پايگاه
خود نمايه كند و سايت پارسيك نیز از پايگاه گوگل براي جستجو و
بازيابي اطالعات استفاده ميكند .به تعبیر ديگر ،چهار ابزار كاوش
ديگر توسط نمايهسازي انساني اداره ميشوند و از اين لحاظ
راهنماي موضوعي تلقي ميشوند و انسان ،فرآيند شناسايي،
بررس ي و نمايهسازي سايتها يا صفحات وب را بر عهده دارد
آشنايي با گونههاي مختلف نوشتاري و امالهاي مختلف يك واژه
«بتون» و « بتن»
«آبگرمكن» « :آب گرم كن ،آب گرمكن ،آبگرم كن ،آبگرمكن»
«استاد ،اساتيد ،استادان ،استادها»
«آمريكا ،امريكا»
«ئيدروژن ،هيدروژن»
«آنالين ،پيوسته ،درون خطي»
مترادفات:
با استفاده از شكلهاي مختلف مترادفات موجود براي يك مفهوم و هم چنین
شبه مترادفات و يا حتي گاهي كلمات متضاد مثل بيسوادي و سوادآموزي در
جستجو ميتوان جامعيت جستجو را باال برد.
با توجه به اين كه در اكثر وبها از واژه خارجي يك كلمه به همان صورت
و با همان الفبا استفاده ميشود استفاده از شكل خارجي اين لغات و
واژهها نیز ميتواند جامعيت جستجوي ما را باالتر ببرد.
توجه به حذف واو معدوله در برخي سايتها و وبالگها به عنوان مثال
«خواهر» را به صورت « ًخاهر» مينويسند و يا حذف تنوين در برخي منابع
كه به عنوان مثال «عمال» را به صورت «عملن» مينويسند.
استفاده از تكنيك جستجوي عبارتي كه در آن عبارت جستجوي مورد نظر
خود را داخل گيومه" " ميگذاريم
تركيب چند واژه كليدي مهم
دقت در انتخاب كليد واژهها
استفاده از انواع محدودگرهاي زباني ،زماني ،مكاني ،شكلي ،و موضوعي و
...
وقتی که صفحه ای را می بینید و ممکن است بخواهید دوباره آن را
ببنید ،عاقل کس ی است که آدرس وب آن را ( )URLدر پوشه "
"bookmarksیا " "Favoritesدر مرورگر خود یا بهتر در یک
مدیریت نشانی های مبتنی بر وب -مانند
– MyBookmarks.comذخیره کند .که به شما اجازه
دسترس ی سریع و دوباره به آن را در هر رایانه و در هر مکان می دهد.
زمانی ممکن است ،بخواهید آن صفحه را ببینید ،به سادگی نشانی
ذخیره شده را به جای جستجوی دوباره یا تایپ URLصفحه باز
کنید .آگاه باشید که سروقت می توانید هزاران نشانی جمع آوری
کنید.
مطمئنأ یافتن اطالعات بر روی وب هرگز شانس ی نیست .در مقابل این
عمل نتیجه درک دقیق از نحوه بکارگیری ابزارهای کاوش و مهارت
ایجاد یک پرسش هدفمند است.
اگر در جستجوی وب دقت صورت گیرد این عمل هرگز مشکل نخواهد
بود.
امنيت در وب
نگاه اجمالي به مطالب ارائه شده
امنیت چیست؟
چرا ما به امنیت نیاز داریم؟
چه كسي آسیب پذیر است؟
حمالت امنیتي مشترك
فایروالها و سیستم هاي آشكارساز ورود غیر مجاز به سیستم
حمالت عدم پذیرش سرویس)(DOS
حمالت TCP
شنود اطالعات
راهكارهاي ضروري براي امنیت شبكه (اینترنت و اینترانت)
298
امنیت یعني :
“امنيت“ چيست؟
- 1دور بودن از هرگونه ریسك “ایمني“
– 2دور بودن از هر گونه شك ،عصبانیت یا ترس ” اعتماد به نفس“
-3هر چیزي كه ایمني و اعتماد به ما بدهد مانند:
299
گروه یا سازمان حفاظت شخصي :در صورت مشاهده هر حركت مشكوكي سریعا
به این گروه یا سازمان زنگ مي زنیم.
معیارها و قوانیني كه به وسیله دولت ها به منظور جلوگیري از جاسوسي ،
خرابكاري و حمله وضع مي شود.
صنعتي به منظور جلوگیري از كالهبرداري ،تجاوز به حقوق وضع مي شود.
چرا ما به امنيت نياز داريم ؟
به حفاظت از اطالعات حیاتي (مانند حفاظت از رمز و
رموزات تجاري ،سوابق پزشكي افراد و )...و در زماني
كه به اشخاص اجازه دسترسي به آنها داده مي شود به
امنیت نیاز داریم.
به منظور شناسائي افرادي كه به منابع دسترسي دارند
به امنیت نیاز داریم.
به منظور ضمانت دسترسي به منابع به امنیت نیاز داریم.
300
در مقوله عدم امنيت چه كساين آسيب پذيرند؟
بانكها و مؤسسات مالي
شركتهاي فراهم كننده دسترسي به اینترنت )(ISP
شركتهاي داروسازي
دولت ها و آژانس هاي دفاعي
طرفهاي قرارداد آژانس مختلف دولتي
همكاري هاي بین المللي
و هر كسي كه در شبكه حضور دارد.
301
وقتي از امنیت شبكه صحبت می کنیم ،مباحث زیادي قابل طرح و بررسی هستند،
موضوعاتي كه هر كدام به تنهایي مي توانند در عین حال جالب ،پرمحتوا و قابل درك
باشند .اما وقتي صحبت كار عملي به میان می آید ،قضیه تا حدودي پیچیده مي شود.
تركیب علم و عمل ،احتیاج به تجربه دارد و نهایت هدف یك علم بعد كاربردي آن است.
حاال باید از كجا شروع كرد؟ اول كجا باید ایمن شود؟ چه استراتژي را در پیش گرفت و
كجا كار را تمام كرد؟
همیشه در امنیت شبكه موضوع الیه هاي دفاعي ،موضوع داغ و مهمي است .در این
خصوص نیز نظرات مختلفي وجود دارد .عده اي فایروال را اولین الیه دفاعي مي دانند،
بعضي ها هم Access Listرو اولین الیه دفاعي مي دانند ،اما واقعیت این است كه
هیچكدام از اینها ،اولین الیه دفاعي محسوب نمي شوند .به خاطر داشته باشید كه اولین
الیه دفاعي در امنیت شبكه و حتي امنیت فیزیكي وجود یك خط مشي ( )Policyهست.
بدون ،policyلیست كنترل ،فایروال و هر الیه دیگر ،بدون معني مي شود و اگر بدون
policyشروع به ایمن سازي شبكه كنید ،محصول وحشتناكي از كار در مي آید.
302
مراحل و اليه هاي ضروري در حفاظت از شبكه
نظر به اهمیت سیاست گذاري مشخص در حفاظت از شبكه مورد نظرو با
توجه به تجزیه و تحلیل كامل بایستي پنج مرحله زیر در اجراي سیاست
هاي مورد نظر طي شود:
-1بازرسي ()Inspection
-2حفاظت ))Protection
-3ردیابي ((Detection
-4واكنش ()Reaction
-5بازتاب ((Reflection
در طول مسیر ایمن سازي شبكه از این پنج مرحله عبور مي كنیم ،ضمن
آن كه این مسیر ،احتیاج به یك تیم امنیتي دارد و یك نفر به تنهایي نمي
303تواند این پروسه را طي كند.
حمالت عمومي و راه حل هاي آن
به محض پیدا كردن یك راه به داخل شبكه حمله عمومي صورت مي گیرد .و راه حل آن نصب فایر وال مي
باشد.
اشكاالت موجود در نرم افزارها و سرریز شدن حافظه ها باعث حمله عمومي خواهد شد .به همین جهت استفاده
از سیستم هاي آشكارسازورود غیر مجاز مفید خواهد بود.
حمالت داس )(DoS
حمالتي كه با هدف كاهش یا جلوگیري از انجام كار مجموعه مورد حمله صورت مي گیرد حمالت داس كه
مخفف Denial of Serviceمي باشد نام دارد .كه راه حل رفع آن روش Ingress filteringیا
شناسائي اطالعات رسیده از كامپیوتر مبدا مي باشد.
حمالت از طریق پروتكل كنترل انتقال )Transmission Control Protocol (TCP
در این حمله ،حمله كننده با دانستن این پروتكل اطالعات غیر واقعي را در این قالب به دستگاه گیرنده ارسال مي
كند (الزم به ذكر است كه در این مرحله نه دستگاه فرستنده و نه دستگاه گیرنده IPیكدیگر را شناسائي نمي
كنند) به همین جهت حمله انجام مي شود .براي رفع این حمله بایستي از یك نرم افزار شناسائي IPاستفاده
نمود تا نسبت به شناسایي IPفرستنده و گیرنده اقدام نماید.
دریافت كننده غیر قانوني اطالعات ) : (Snifferاسنیفرها معموال درون یك شبكه كلیه اطالعات ارسالي را
دریافت كرده (مانیتور مي كنند) آنها را آنالیز نموده و سپس براي دستگاه مقصد ارسال مي نمایند در حقیقت
اسنیفرها براي انجام هدف خود نیاز به نام و رمز عبور شبكه دارند براي این منظور در یكي از دستگاه هاي
عضو آن شبكه بصورت تروجان و یا ویروس ظاهر شده سپس نام و رمز عبور را كشف و هدف خود را در
جهت جاي گیري در دستگاه مركزي اجرا مي نمایند .راه حل مبارزه با اسنیفرها رمز نگاري است یعني استفاده
از پروتكل هاي رمز كننده اطالعات مانند )(SSH, SSL, HTTPS
304
ديوار آتش يا Firewalls
دیوار آتش یا firewallمعموال تركیبي از سخت افزار و نرم افزار است که از دستیابی غیر مجاز به
یک سیستم رایانه جلوگیری میکنند .در برخی از دیوارهاي آتش برنامهها بدون اخذ مجوز قادر نخواهند
بود از یک كامپیوتر برای سایر كامپیوترهاا ،داده ارسال کنند كه به آنها دیوار آتش دو طرفه گویند،
زیرا عالوه بردرگاه هاي ورودي درگاه هاي خروجي هم کنترل میشوند .بستههای اطالعاتی که حاوی
اطالعات بدون مجوز هستند ،به وسیله دیوار آتش متوقف میشوند
در حقیقت فایروال ها را مي توانند مانند قلعه اي دانست كه یك درگاه ورود و خروج دارد یعني یك نقطه
دسترسي به شبكه كه این هم مي توانند به عنوان مزیت و هم به عنوان عیب فایر وال ها ذكر شود.
بعضي از روترها (رهیاب شبكه) به همراه فایروال نصب شده ارائه مي شوند.
ipfw, ipchains, pfنمونه اي از نرم افزارهاي فایروال در سیستم عامل یونیكس مي باشد
همچنین ویندوز XPو سیستم عامل مكینتاش نیز همراه فایروال اارئه مي شوند.
305
نحوه جایگیری فایروال ها در شبکه
فایروال
اینترانت
306
وب سرور
proxyسرور
mailسرور
فایروال
اینترنت
Firewalls
یک سیستم فایروال بسته های اطالعاتی ) (packetرا بررسی و از
طریق بررسی مقصد بسته ها و هم چنین استفاده از ترکیبی از
اطالعات موجود در پروتکل های UDP ، IPو TCPاز سیستم
حفاظت می کند.
هر فایروال براساس ساختار مورد نظر خود اقدام به نصب یک
سری سرویس هایی برروی سیستم مورد نظر می نماید .مثال در
ویندوز xpکه از یک فایروال نصب شده داخلی بهره می برد
سرویس های زیر نصب می شود:
307
135/tcp open loc-srv
139/tcp open netbios-ssn
445/tcp open microsoft-ds
1025/tcp open NFS-or-IIS
3389/tcp open ms-term-serv
5000/tcp open UPnP
آشکارساز ورود غير مجاز به سيستم
به منظور جلوگیری از ورود غیر مجاز به سیستم ها و همچنین حفاظت در
مقابل فعالیت های جاسوسی بایستی از آشکارسازهای ورود غیر مجاز به
سیستم استفاده نمود.
نرم افزار با کد باز ) IDS (open sourceیکی از آشکارسازهای ورود
غیر مجاز است.
معموال برای ورود غیرقانونی به یک سیستم حمله کننده از یک امضای
غیرقانونی استفاده می کند .سیستم های آشکارساز غیر مجاز کلیه امضاهای
غیرمجاز را شناسایی و با اسکن پورت های مورد نظر ،شاخص گذاری
سرورهای تحت پوشش ،تحت نظر داشتن رفتار سیستم عامل از ورود غیر
مجاز به سیستم جلوگیری می کند
308
اجياد فهرست رمز عبور
یکی از راه های نفوذ به سیستم ارائه کلمه عبور به سیستم
می باشد که برای مقابله با این روش بایستی فهرستی از
کلمات عبور مجاز تشکیل داده و کلمات عبور ذخیره شده
را رمزنمود .الزم به ذکر است که کلمات عبور تعیین شده
بایستی بی معنی و تصادفی باشد .مثال کلمه عبور
” “sdfo839fمناسب می باشد.
309
حمالت عدم پذيرش سرويس)(DOS
هدف از این گونه حمله ایجاد ناپایداری در سرویس های
شبکه می باشد و از طریق تحمیل بار اضافی بر سرور و یا
شبکه این حمله صورت می پذیرد.
انواع مختلفی از حمالت DoSوجود دارند مانند:
SYN flooding
SMURF
حمالت توزیع شده
Mini Case Study: Code-Red
310
حمالت DoSمحله SMURF
کامپیوتر هکر آدرس IPجعل شده را به روتر شبکه ارسال می نماید و کامپیوترهای متصل به
echo
(spoofed
source
به of
)victim
ICMPبار کامپیوتر قربانی
یک لحظه
جهت در
دهند به همین
addressپاسخ می
کامپیوتر قربانی
شبکه همگی
Sent
to
IP
broadcast
address
زیاد شده و ترافیک زیاد و غیر قابل پیش بینی باعث downشدن آن می گردد.
ICMP echo reply
Internet
Victim
311
Perpetrator
حمالت توزيع شده DoS
در این نوع حمله از تکنیکهای مشابه گفته شده قبلی برای حمله استفاده می شود ولیکن
این نوع حمله در حجم وسیعی از کامپیوترها صورت می گیرد .بعنوان مثال تروجان
Sub7Serverتعداد زیادی کامپیوتر را مورد حمله قرار داده و برنامه zombieرا
در آنها نصب می نماید .این برنامه به کامپیوتر آلوده شده Log inنموده و منتظر
دستور می ماند بعنوان مثال :
دستور :
نتیجه ping.exe 207.71.92.193 -l 65500 -n 10000 :
!p4 207.71.92.193
با انجام دستورالعمل های فوق به تعداد 10000بسته 64کیلو بایتی به کامپیوتر میزبان
ارسال می گردد (یعنی حدود 655مگابایت) حجم زیاد اطالعات !!!
برای اطالعات بیشتر در خصوص این حمله میتوانید به سایت زیر مراجعه نمایید.
http://grc.com/dos/grcdos.htm
نمونه واقعی از یک حمله توزیع شده :در سال 2001در عرض 14ساعت 365000
کامپیوتر به ویروس CodeRedاز طریق یک حفره امنیتی در وب سرور IISآلوده شدند و
خسارتی حدود 2.6میلیارد دالر به بار آورد.
312
چگونه اين محله را دفع کنيم؟
برای جلوگیری از این نوع حمله می بایستی :
مسیر دسترسی فیلتر شود به همین منظور بسته های ارسالی
به IPروت شده نبایستی ارسال شود.
راهنمایی های امنیتی جدی گرفته شده و همیشه نرم
افزارهای امنیتی به روز شود.
313
حمالت از طريق پروتكل كنترل انتقال Transmission
)Control Protocol (TCP
در این حمله میزبان های انتهایی اطالعات ارسالی را عوض کرده و به جای آن بسته های
دلخواه را ارسال می نمایند و کاربر فکر می کند که اطالعات از سوی یک منبع حقیقی
ارسال شده است.
ارتباطات TCPبراساس توالی شماره ها و همچنین شماره پورت های برقرار می شود.
توالی شماره ها را می توان از طریق حدس و گمان و شماره پورت را از طریق
اسکن پورت ها می توان بدست آورد که این یک مشکل امنیتی است.
حال اگر یک حمله کننده این اطالعات را بدست آورد مسیر ارسال اطالعات در اختیار او
قرار خواهد گرفت و او می تواند اطالعات غیر حقیقی را ارسال نموده و دریافت کننده
نیز به تصور غلط این اطالعات را به جای اطالعات درست دریافت می کند در حقیقت
یک حمله صورت گرفته است.
برای جلوگیری از این حمله بایستی مبداء ارسال اطالعات و مقصد یکدیگر را به دقت
شناسائی و سپس ارسال صورت گیرد.
314
محالت TCP
برای پی بردن به طریقه ایجاد این حمله به مثال زیر توجه
کنید:
آلیس قصد دارد با آقای باب تماس حاصل نماید در این بین
آقای گوش بزرگ قصد دزدیدن این اطالعات را دارد.
315
محالت TCP
ارتباط بین آلیس و باب برقرار می گردد.
316
محالت TCP
آقای گوش بزرگ با حضور خود در این ارتباط کلیه
اطالعات را استراق سمع می کند.
317
ابتدا کلیه بسته های اطالعاتی ارسالی آلیس
توسط آقای گوش بزرگ دریافت و بسته های غیر حقیقی
به آقای باب ارسال می گردد.
Trusting web client
آلیس =ISN, SRC
Packets
ارسال به محل دیگر
جهت بهره برداری از
اطالعات سرقت شده
Web server
Malicious user
318
حمالت TCP
چطور از این حمالت جلوگیري كنیم؟
مهمترین راه براي جلوگیري از این حمالت شناسائي آدرس
IPمبداء و مقصد مي باشد مثال در مثال قبلي در صورتیكه
IPآلیس و باب شناسائي گردد آقاي گوش بزرگ به ندرت
و به سختي خواهد توانست به عنوان یك هكر وارد گردد.
319
Packet Sniffingسرقت غيرقانوني بسته هاي اطالعاتي
به یاد بیاورید كه در یك شبكه محلي (اترنت) براي ارسال دیتا بر
روي شبكه و به مقصد آدرس خاص ،فرستنده اطالعات را به همراه
مك آدرس گیرنده ارسال مي نماید و به همین ترتیب ممكن است
كساني هم بر روي مسیر حضور غیرقانوني داشته باشند و اطالعات
ارسالي را دریافت نمایند كه این طریق سرقت اطالعات را
sniffingگوئیم .
این روش ارسال اطالعات براي شبكه هاي بي سیم و هر گونه شبكه
توزیع كننده دیتا به كار مي رود .
نكته مهم این كه سرقت چه نوع اطالعاتي در بین راه مفید خواهد
بود طبیعي است كه همه متون مخصوصا متوني كه شامل كلمات
عبور و ...براي سرقت مفید خواهد بود.
320
چگونه از سرقت بسته هاي اطالعاتي جلوگيري كنيم؟
از پروتكل SSHاستفاده نماییم و به جهت حفاظتي از پروتكل Telnetاستفاده
نشود
پروتكل SSHیا (Secure Shellپروتكلي است كه با استفاده از یك كانال امن
اجازه ارسال و دریافت اطالعات را در شبكه و بین دو عضو شبكه صادر مي
نماید.
هنوز هم استفاده از پروتكل Telnetدر شبكه مرسوم است و استفاده كنندگان
براحتي كلمه و رمز عبور خود را از طریق این پروتكل ارسال مي نمایند .به
همین جهت امكان سرقت آنها به راحتي وجود دارد در صورتیكه اگر از پروتكل
SSHاستفاده شود این امكان وجود ندارد.
بجاي استفاده از پروتكل HTTPاین پروتكل را بر روي SSLاستفاده كنیم.
مخصوصا زماني كه قصد خرید توسط كارت اعتباري بر روي شبكه را داریم.
جهت دانلود فایل ها بر روي شبكه به جاي استفاده از پروتكل FTPاز پروتكل
SFTPاستفاده كنیم.
321از IPخود و آدرس هاي شناسایي شبكه حفاظت كنیم.
- 1ایمن كردن كلیه سندیت هاي ( )authenticationموجود .معموال رایج ترین روش
،authenticationاستفاده از شناسه كاربري و كلمه رمز است.
مهمترین قسمت هایي كه باید authenticationرا ایمن و محكم كرد عبارتند از :
كنترل كلمات عبور كاربران ،به ویژه در مورد مدیران سیستم. كلمات عبور سوییچ و روتر ها ( در این خصوص روي سوییچ تاكید بیشتري مي شود ،زیرااز آنجا كه این ابزار ( )deviceبه صورت plug and playكار مي كند ،اكثر مدیرهاي
شبكه از configكردن آن غافل مي شوند .در حالي توجه به این مهم مي تواند امنیت شبكه
را ارتقا دهد .لذا به مدیران امنیتي توصیه میشود كه حتما سوییچ و روتر ها رو كنترل كنند ).
كلمات عبور مربوط به .SNMP كلمات عبور مربوط به پرینت سرور.-كلمات عبور مربوط به محافظ صفحه نمایش.
322
-2نصب و به روز رساني آنتي ویروس ها روي همه كامپیوتر ها،
سرورها و میل سرورها :ضمن اینكه آنتي ویروس هاي مربوط به
كاربران باید به صورت خودكار به روز رساني شود و آموزش هاي الزم
در مورد فایل هاي ضمیمه ایمیل ها و راهنمایي الزم جهت اقدام صحیح
در صورت مشاهده موارد مشكوك نیز باید به كاربران داده شود.
- 3نصب آخرین وصله هاي امنیتي و به روز رساني هاي امنیتي سیستم
عامل و سرویس هاي موجود :در این مرحله عالوه بر اقدامات ذكر شده،
كلیه سرورها ،سوییچ ها ،روتر ها و دسك تاپ ها با ابزار هاي شناسایي
حفره هاي امنیتي بررسي مي شوند تا عالوه بر شناسایي و رفع حفره
هاي امنیتي ،سرویس هاي غیر ضروري هم شناسایي و غیرفعال بشوند.
323
راهكارهاي ضروري براي امنیت شبكه اینترنت و
اینترانت(ادامه)
-4گروه بندي كاربران و اعطاي مجوزهاي الزم به فایل ها و دایركتوري ها :ضمن اینكه
اعتبارهاي( )accountقدیمي هم باید غیر فعال شوند .گروه بندي واعطاي مجوز بر اساس
یكي از سه مدل استاندارد زیر Access Control Techniquesصورت مي گیرد:
)DAC (Discreationary Access Control
دراین نوع حفاظت ،امنیت موضوعات مورد نظر توسط مرجع اصلي و مالك آن صورت مي
گیرد.
)MAC (Mandatory Access Control
در این گروه بندي حفاظت توسط سیستم عامل صورت مي گیرد.
( RBAC (Role-Base Access Control
حفاظت در این رده با توجه به نقش ،جایگاه ،شغل و اهمیت در هر سازمان اجازه دسترسي
هاي مختلفي تعیین واجرا مي شود.
324
راهكارهاي ضروري براي امنیت شبكه اینترنت و
اینترانت(ادامه)
-5در این مرحله كلیه ابزارهاي شبكه شامل روتر ،سوییچ و فایروال
بایستي بر اساس policyموجود و توپولوژي شبكهconfig ،
شوند.
-6تعیین استراتژي تهیه پشتیبان ( :)backupنكته مهمي كه وجود
دارد این است كه باید مطمئن بشویم كه سیستم backupو بازیابي
به درستي كار كرده و در بهترین حالت ممكن قرار دارد.
-7امنیت فیزیكي :
كنترل UPSها جهت تامین نیروي الكتریكي الزم براي كاركرد صحیح
سخت افزارهاي اتاق سرور در زمان اضطراري ،كنترل درجه حرارت
و میزان رطوبت ،ایمني در برابر سرقت و آتش سوزي.
325
راهكارهاي ضروري براي امنيت شبكه اينترنت و اينترانت(ادامه)
-8امنیت وب سرور یكي از موضوعاتي است كه باید وسواس خاصي در مورد آن
داشت .به همین دلیل در این قسمت ،مجددا و با دقت بیشتر وب سرور رو چك و
ایمن مي كنیم .در حقیقت ،امنیت وب نیز در این مرحله لحاظ مي شود.
( توجه :هیچ گاه اسكریپت هاي سمت سرویس دهنده را فراموش نكنید )
- 9تنظیم و آزمایش سیستم هاي Auditingو .Loggingاین سیستم ها هم
مي تواند بر پایه hostو هم بر پایه networkباشد .سیستم هاي رد گیري و
ثبت حمالت هم در این مرحله نصب و تنظیم مي شوند .باید مطمئن شوید كه تمام
اطالعات الزم ثبت و به خوبي محافظت مي شود .در ضمن ساعت و تاریخ سیستم
ها درست باشد چرا كه در غیر این صورت كلیه اقدامات قبلي از بین رفته و امكان
پیگیري هاي قانوني در صورت لزوم نیز دیگر وجود نخواهد داشت.
326
راهكارهاي ضروري براي امنیت شبكه اینترنت و
اینترانت(ادامه)
-10ایمن كردن Remote Accessبا پروتكل و تكنولوژي هاي ایمن و :Secureدر این
زمینه با توجه به شرایط و امكانات ،ایمن ترین پروتكل و تكنولوژي ها را باید به خدمت گرفت.
– 11ایجاد الیه امنیتي مضاعف با نصب فایروال هاي شخصي در سطح hostها .
- 12شرایط بازیابي در حالت هاي اضطراري را حتما چك و بهینه كنید .این حالت ها شامل خرابي
قطعات كامپیوتري ،خرابكاري كاربران ،خرابي ناشي از مسایل طبیعي (زلزله -آتش سوزي –
ضربه خوردن -سرقت -سیل) و خرابكاري ناشي از نفوذ هكرها ،است .استاندارد هاي warm
siteو hot siteرا در صورت امكان رعایت كنید.
به خاطر داشته باشید كه " همیشه در دسترس بودن اطالعات " ،جز ،قوانین اصلي امنیتي هست.
-13عضو شدن در سایت ها و بولتن هاي امنیتي جهت آگاهي ازآخرین اخبار امنیتي.
327
آدرس هاي مرتبط با امنيت وب سرور و شبكه
http://www.robertgraham.com/pubs/network-
intrusion-detection.html
http://online.securityfocus.com/infocus/1527
http://www.snort.org/
http://www.cert.org/
http://www.nmap.org/
http://grc.com/dos/grcdos.htm
http://lcamtuf.coredump.cx/newtcp/
328
فصل چهارم :کار عملی در اینترنت
سخت افزار مورد نیاز
اتصال به اینترنت
خطاهای اتصال به اینترنت
کار با مرورگرهای وب
جستجو در وب
Download , Upload
EMAIL
کار با FTP
Telnet , Gopher , Wals
ارتباطات چندرسانه ای روی اینترنت
طراحی صفحات وب با Htmlو Frontpage
امنیت سیستم در اینترنت
کاربرد اینترنت در ایران
The knowledge is Power
P.Khosravi
[email protected]
330