Transcript فرايند تدريس

‫فرایند تدریس‬
‫• مجموعه اعمالی است سنجیده ‪ ،‬منطقی و پیوسته که به‬
‫منظور ارائه درس از طرف معلم صورت می گیرد و برای‬
‫انجام بهتر آن نیاز به مهارتهای دارد‪.‬‬
‫مهارتهای فرایند تدریس‬
‫مهارتهای‬
‫فرایند تدریس‬
‫مهارتهای قبل‬
‫از تدریس‬
‫مهارتهای‬
‫حین تدریس‬
‫مهارتهای پس‬
‫از تدریس‬
‫طراحی برنامه تدریس‬
‫طرح درس روزانه‬
‫تعیین اهداف‬
‫تعیین رفتار ورودی ها‬
‫تعیین آزمون رفتار ورودی ها‬
‫انتخاب مراحل و روشهای‬
‫تدریس‬
‫انتخاب مواد و روشها‬
‫فعالیتهای یادگیری‬
‫ارزشیابی‬
Teaching and Learning
Method
‫• روش معلم محور‪ :‬که در آن معلم در کانون‬
‫یادگیری قرار داشته و عمده فعالیتهای آموزش ی‬
‫حول‬
‫کند‪.‬‬
‫می‬
‫گردش‬
‫او‬
‫• روش دانشجو محور‪ :‬به آن دست از روش های‬
‫یادگیری گفته می شود که در کانون یادگیری قرار‬
‫داشته و عمده فعالیتهای آموزش ی حول دانشجو‬
‫گردش می کند و دانشجو مسئول یادگیری خود است و‬
‫معلم نقش زمینه ساز و تسهیل کننده فعالیت آموزش ی‬
‫دارد‪.‬‬
‫را‬
‫‪Teacher‬‬‫‪Method:center‬‬
‫‪Student- center‬‬
‫‪Method:‬‬
Case Study
Small Group Activity/
Discussion
PBL
Lecture
7
Role Playing
Learning
pyramid
‫اهداف‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫روش سخنرانی را تعریف کند‪.‬‬
‫مهارتهای روش سخنرانی را بیان کند‪.‬‬
‫محاسن و محدودیت های سخنرانی را بیان کند‪.‬‬
‫ویژگی های سخنرانی اثربخش را بیان کند‪.‬‬
‫سخنرانی یا ‪ Lecture‬از‬
‫واژه التین ‪ lectare‬گرفته‬
‫شده که به معنی خوندن با‬
‫صدای بلند هست‪.‬‬
‫سخنرانی‬
‫• ارائه مفاهیم به طور شفاهي از طرف‬
‫معلم و یادگیري آنها از طریق گوش‬
‫كردن و یادداشت برداشتن از طرف‬
‫شاگرد مي پردازد‪ .‬در این روش یك‬
‫نوع یادگیري و رابطه ذهني بین معلم‬
‫و شاگرد ایجاد مي شود‪.‬‬
Learning from lecture (explanatory model )
Student
receives
Lecturer
transmits
Attention
perception
Lecturer´s
Intention
Verbal
Non-verbal
Audio-verbal
( Short term memory
Student reacts
 what they already know?
 what they are interested
in?
 Levels of attention and
arousal of student.
Long
Term
Memory
OUTPUT:
 Notes

Reactions
‫• آمادگی برای سخنرانی‬
‫• مقدمه سخنرانی‬
‫• متن و محتوای سخنرانی‬
‫• جمع بندی و نتیجه گیری‬
‫مراحل اجرای‬
‫روش سخنرانی‬
‫آمادگی برای سخنرانی‬
‫‪ ‬آمادگی از نظر تجهیزات ‪ :‬وسایل آموزشى بسیارى مانند‬
‫فیلم‪ ،‬تلویزیون‪ ،‬اسالید و نوارهاى ضبط شده‬
‫‪ ‬آمادگی از نظر زمان ‪ :‬سازماندهى خوب یک سخنرانى و‬
‫طى مراحلى مانند جمعآورى اطالعات‪ ،‬تنظیم مطالب‬
‫نیازمند زمان کافی است‪.‬‬
‫‪ ‬آمادگی عاطفی کنترل اضطراب‬
‫اجرای آزمون تشخیصی‬
‫• مشخص نمودن مهارت و توانایی هایی که فراگیران قبل از‬
‫تدریس جدید باید دارا باشند‪.‬‬
‫‪‬گرفتن آزمون‬
‫‪‬پرسش و پاسخ‬
‫برقراری ارتباط‬
‫• برقراری ارتباط صحیح بین استاد و فراگیر از مهارت های‬
‫مهم ضمن تدریس می باشد‪.‬‬
‫‪‬عوامل موثر در برقراری ارتباط‪:‬‬
‫• پیام دهنده‬
‫• پیام گیرنده‬
‫• راه ارتباطی‬
‫• شرایط محیطی‬
‫• پیام‬
‫آماده سازی‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫برقراری ارتباط معنی دار بین تجربیات قبلی و انتظارت و‬
‫نیاز فراگیران با اهداف آموزشی کالس‬
‫روش آماده سازی‪:‬‬
‫یاد آوری درس قبل‬
‫نمایش عکس‬
‫گفتن داستان کوتاه‬
‫بیان صریح هدفها و نکات مهم سخنرانى‬
‫‪ ‬معلم باید کلیه هدفهاى اجرایى مورد نظر در سخنرانى را با‬
‫جمالتى صریح و روشن بیان کند یا روى تختهگچى بنویسد‪.‬‬
‫مثال‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫• عوامل خطر بیماریهای قلبی عروقی‬
‫عوامل خطر غیرقابل تعدیل‪ :‬سن‪ ،‬جنس ‪ ،‬سابقه خانوادگی‬
‫عوامل خطر تعدیل‪:‬‬
‫‪ -1‬عوامل خطر رفتاری ‪ :‬استعمال دخانیات ‪ ،‬زندگی کم‬
‫تحرک و عدم وجود فعالیت فیزیکی مناسب ‪ ،‬رژیم غذایی‬
‫ناسالم‬
‫‪ -2‬عوامل خطر فیزیولوژیک ‪ :‬فشارخون باال ‪ ،‬چاقی‬
‫افزایش چربی خون‪ ،‬دیابت ( مرض قند )‬
‫متن و محتوای سخنرانی‬
‫• متن سخنرانى قسمت اصلى و بسیار مهم سخنرانى را‬
‫تشکیل مىدهد‪ .‬سخنران در این مرحله نیز باید به نکاتى‬
‫توجه کند تا بتواند سخنرانى مؤثرى ارائه دهد‪ .‬این نکات‬
‫عبارتند از‪:‬‬
‫‪ ‬استمرار توجه شاگردان در طول ارائه محتوا‬
‫‪ ‬جامع بودن محتوی‬
‫‪ ‬سازماندهی منطقی محتوا‬
‫جامع بودن محتوى‬
‫‪ ‬منظور از جامع بودن محتوا این است که متن سخنرانى باید‬
‫تمام هدفهاى آموزشى را دربرداشته باشد؛ بهعبارت‬
‫دیگر‪ ،‬سخنرانى تمام عناصر و جوانب موضوع را در بر‬
‫داشته باشد‪ .‬پژوهش های بسیارى نشان داده است فراگیرانی‬
‫که سخنرانى معلمان آنها جامعیت بیشترى داشته است‪ ،‬بهتر‬
‫یاد گرفتهاند‪.‬‬
‫سازمان بندی منطقی محتوی‬
‫• همه در این نکته که سخنرانى باید از یک سازماندهى‬
‫منطقى برخوردار باشد اتفاقنظر دارند‪.‬‬
‫• اسکینر معتقد است که وقتى مواد آموزشى خوب‬
‫سازماندهى شوند‪ ،‬یادگیرى آسانتر مىشود؛ زیرا قدرت‬
‫درک مفاهیم را افزایش مىدهد و فراگیر احساس مىکند که‬
‫سخنراني‪ ،‬در مجموع‪ ،‬به سوى یک هدف مشخص پیش‬
‫مىرود‪.‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫سازماندهی به معنی تنظیم اجزاء و عناصر محتوا است به‬
‫نحوی که باعث یادگیری موثر گردند‬
‫مالک اساسی ذکر می شود ‪.‬‬
‫‪ 1‬ـ توالی و تداوم ‪ 2‬ـ وحدت‬
‫چگونگی پشت سرهم قرارگرفتن مطالب مختلف محتوا و‬
‫ارتباط مطالب با هم مورد نظر است‪.‬‬
‫سازمان‌دهى سلسله مراتبي‬
‫یا کل به جزء‬
‫‪ ‬سخنران ايده کلى را به مفاهيم جزئى تقسيم کند و ارتباط آنها را با‬
‫هم مشخص نمايد‪.‬‬
‫• مثال‪ :‬روش تدریس‪ -1:‬روش تدریس سنتی ‪ -2‬روش تدریس نوین‬
‫سازمان‌دهى بر اساس مقايسه‬
‫سخنران یک یا دو موضوع را با هم مقایسه می کند‪.‬‬
‫معلم بايد معيارهايى را (که واضح ‌و روشن هستند) براى مقايسه مشخص‬
‫نظر را بر اساس آن معيار‪ ،‬تحليل ‌و‬
‫کند ‌و سپس يکايک موضوعات مورد ‌‬
‫پس ‌از تحليل با هم مقايسه کند‪.‬‬
‫ا‬
‫اگر بخواهيم مزاياى تدريس با فيلم را با مزاياى تدريس گروهی مقايسه‬
‫مثل ‌‬
‫‌‬
‫معيار مزايا را مشخص سازيم ‌و تک‌تک آن د ‌و روش را با‬
‫‌‬
‫کنيم‪ ،‬ابتدا بايد‬
‫معيار تحليل ‌و در‬
‫‌‬
‫آن‬
‫مراحل ارائه محتوی‬
‫‪ ‬شرح موضوع اصلی‬
‫‪ ‬شرح اولین موضوع کلیدی و روشن کردن اون با مثال و‬
‫تکرار آن‬
‫‪ ‬شرح دومین موضوع کلیدی و روشن کردن اون با مثال و‬
‫تکرار آن‬
‫‪ ‬بیان خالصه ‪ ،‬تکرار موضوع اصلی و نتیجه گیری‬
‫تمرکز بخش ی و‬
‫استمرار توجه فراگیران در طول ارائه محتوا‬
‫• مهارت استاد در برطرف نمودن عوامل مخل ارتباط و افزایش تمرکز‬
‫فراگیران‪.‬‬
‫‪ ‬نقش صدا‪ :‬واضح‪ ،‬رسا و دلنشین بودن صدا‪ ،‬یکنواخت نبودن صدا‪،‬‬
‫متغییر بودن تن صدا‪،‬‬
‫‪ ‬جابجایی وحرکت در کالس‬
‫‪ ‬توجه دادن کالمی و غیر کالمی‬
‫‪ ‬سکوت یا مکث‬
‫‪ ‬بکار گیری حواس مختلف‬
‫‪ ‬مسائلى که مطرح مىشوند مهم است‪.‬‬
‫‪ ‬سؤاالت امتحانى از این مبحث طرح خواهند شد‪.‬‬
‫نمودار‬
‫جمعبندی و نتیجهگیری‬
‫‪ ‬از شاگردان بخواهد که بعضى از نکات مهم درس را بیان‬
‫کنند‪.‬‬
‫‪ ‬نکات مهم و اساسى درس را گوشزد و مرور کند‪.‬‬
‫‪ ‬در آخر درس‪ ،‬نکات مهم را تأکید و تکرار مىکردند‪.‬‬
‫‪ ‬در انتهاى یک سخنرانى باید اشاراتى دال بر محتواى‬
‫سخنرانى بعدى داشته باشد‪.‬‬
‫چگونه سخنرانی اثر بخش داشته باشیم‬
‫‪ -1‬شوق مدرس در تدریس موضوع‪ ،‬ارائه پر حرارت‬
‫‪ -2‬برقراری ارتباط با فراگیران‬
‫‪ -3‬تسلط علمی به موضوع‬
‫‪ -4‬جلب توجه فراگیر‬
‫‪ -5‬ارتباط چشمی‬
‫‪ -6‬استفاده از مکث های مناسب‬
‫‪ -7‬عدم تکرار لغت خاص یا حرکات بدنی خاص‬
‫‪ -8‬عدم بکار گیری لغات نا آشنا‬
‫‪ -9‬تعریف لغات تخصصی برای اولین بار‬
‫چگونه سخنرانی اثر بخش داشته باشیم‬
‫(ادامه)‬
‫‪ 10‬سرعت مناسب کالم‬
‫‪ -11‬استفاده از تصاویر ‪ ،‬فیلم و ‪ ...‬برای روشن شدن مفاهیم‬
‫انتزاعی‬
‫‪ -12‬برای یادگیری مطالب مشکل بیان شیوا و تکرار مطالب‬
‫و دادن تمرین در منزل‬
‫‪ -13‬جلب توجه با تاکید کالمی و غیر کالمی بر روی مطلب‬
‫خاص‬
‫محاسن و محدودیتهاي روش‬
‫سخنراني‬
‫محاسن روش سخنراني‬
‫‪‬روش سخنراني‪ ،‬مختص کالسهاي‬
‫پرجمعیت است‪.‬‬
‫‪‬روش بسیار ارزاني است‪.‬‬
‫‪ ‬با توجه به موقعیتهاي زماني و مکاني‬
‫و مجموعه تجهیزات‪ ،‬روش سخنراني‬
‫بسیار انعطاف پذیر است‪.‬‬
‫‪‬می توان مقدار زیادی از مواد و‬
‫مطالب آموزشی را در مدت کوتاهی‬
‫ارایه نمود‪.‬‬
‫‪‬کنترل سخنرانی بوسیله سخنران‬
‫‪‬دانشجو با این روش آشنا است‬
‫محدودیت روش سخنراني‬
‫‪‬معلم متکلم وحده است وشاگردان چندان‬
‫فعال نیستند‪.‬‬
‫‪‬ارتباط یک طرفه است‬
‫‪ ‬بیشتر از حس شنوایي استفاده مي شود‪.‬‬
‫‪ ‬قدرت تکلم شاگردان تقویت نمي شود‪.‬‬
‫‪ ‬تفاوتهاي فردي در آن منظور نمي گردد‪.‬‬
‫‪‬نیازمند مهارت ها و برخي از خصوصیات‬
‫شخصیتي مانند صدا‪ ،‬روش سخنگویي‪ ،‬رواني‬
‫سخن‪ ،‬آرامش و نظم و ‪ ...‬است‪.‬‬
‫‪‬سخنرانی برای آموختن موضوعات عملی از‬
‫قبیل کسب مهارت ها مناسب نیست‬
‫جمع بندی‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫آمادگی برای سخنرانی‬
‫مقدمه سخنرانی‬
‫متن و محتوای سخنرانی‬
‫جمع بندی و نتیجه گیری‬
‫محاسن روش سخنراني‬
‫‪‬روش سخنراني‪ ،‬مختص کالسهاي پرجمعیت است‪.‬‬
‫‪‬روش بسیار ارزاني است‪.‬‬
‫‪ ‬با توجه به موقعیتهاي زماني و مکاني و مجموعه‬
‫تجهیزات‪ ،‬روش سخنراني بسیار انعطاف پذیر است‪.‬‬
‫‪‬می توان مقدار زیادی از مواد و مطالب آموزشی را‬
‫در مدت کوتاهی ارایه نمود‪.‬‬
‫‪‬کنترل سخنرانی بوسیله سخنران‬
‫مراحل اجرای روش‬
‫سخنرانی‬
‫محدودیت روش سخنراني‬
‫‪‬معلم متکلم وحده است وشاگردان چندان فعال نیستند‪.‬‬
‫‪‬ارتباط یک طرفه است‬
‫‪ ‬بیشتر از حس شنوایي استفاده مي شود‪.‬‬
‫‪ ‬قدرت تکلم شاگردان تقویت نمي شود‪.‬‬
‫‪ ‬تفاوتهاي فردي در آن منظور نمي گردد‪.‬‬
‫‪‬نیازمند مهارت ها و برخي از خصوصیات شخصیتي‬
‫مانند صدا‪ ،‬روش سخنگویي‪ ،‬رواني سخن‪ ،‬آرامش و نظم‬
‫و ‪ ...‬است‪.‬‬
‫‪‬سخنرانی برای آموختن موضوعات عملی از قبیل کسب‬
‫مهارت ها مناسب نیست‬
‫با تشکر از توجه شما‬