Transcript چشمانداز عرضه و تقاضاي سيمان در ايران و جهان بيژن بيدآباد حشمتی مواليی شركت سهامي عام سيمان فارس و خوزستان

‫چشمانداز عرضه و تقاضاي سيمان در ايران و جهان‬
‫بيژن بيدآباد‬
‫حشمتی مواليی‬
‫شركت سهامي عام‬
‫سيمان فارس و‬
‫خوزستان‬
‫مبانی نظری‬
‫‪‬‬
‫دادرس رامين‪« ،‬اندازه گيری کارآيی فنی صنعتی سيمان در ايران» ‪ ،‬پايان نامه دوره‬
‫کارشناسی ارشد‪ ،‬دانشگاه عالمه طباطبايی‪.1378 ،‬کارآيی صنعت سيمان از طريق‬
‫توابع توليد مرزی ترانسلوگ و کاب دوگالس ‪،‬بازدهی فزاينده نسبت به مقياس در صنعت‬
‫سيمان‪.‬‬
‫‪‬‬
‫صامتی مرتضی‪« ،‬طرح کاهش مقررات دولت»‪ ،‬وزارت امور اقتصادی و دارايی‪،‬‬
‫معاونت اقتصادی‪ .1374 ،‬بر اساس چهار کار خانه نمونه ‪،‬باالترين کشش توليدی در‬
‫بخش دولتی متعلق به نيروی کار و باالترين کشش در بخش خصوصی متعلق به سرمايه‬
‫می باشد‬
‫مهدي بخشي جفرودي (‪ .)1380‬بررسي عوامل مؤثر بر صادرات سيمان‪ ،‬سيمان‬
‫کشور‪ .‬دانشگاه اصفهان‪ .‬دانشكده امور اداري و اقتصاد‪ ،‬شرايط مناسب توليد دسترسی به‬
‫مواد اوليه و وجود کارخانه های متعدد باعث افزايش صادرات سيمان می باشد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫مبانی نظری‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫حسينعلي فرهمند (‪ .)1380‬بررسي مزيت نسبي صنعت‬
‫سيمان در استان اصفهان‪ .‬دانشگاه اصفهان‪ .‬دانشكده امور‬
‫اداري و اقتصاد‪.‬استان اصفهان در توليد سيمان دارای مزيت‬
‫نسبی است و هزينه منابع داخلی نسبت به کاهش قيمت جهانی با‬
‫کشش و نسبت به باال رفتن قيمت جهانی و نرخ ارز بی کشش‬
‫است‪.‬‬
‫بيد آباد و سايرين‬
‫چشم انداز سرانه مصرف سیمان در بیست سال آینده‬
‫‪‬‬
‫مصرف سراه امروز‪Kg 360‬‬
‫‪‬‬
‫مصرف سرانه بیست سال آینده ‪Kg 600‬‬
‫‪‬‬
‫مسئله اصلی‪ :‬فزونی تولید و مازاد عرضه‬
‫وضعیت تولید سیمان قبل از انقالب‬
‫برنامههاي عمراني‬
‫سال آغاز و پايان‬
‫افزايش ظرفيت (تن در سال)‬
‫ظرفيت كل‬
‫برنامه عمراني اول‬
‫‪1332-1336‬‬
‫‪400000‬‬
‫‪500000‬‬
‫برنامه عمراني دوم‬
‫‪1337-1341‬‬
‫‪500000‬‬
‫‪1000000‬‬
‫برنامه عمراني سوم‬
‫‪1342- 1346‬‬
‫‪700000‬‬
‫‪1700000‬‬
‫برنامه عمراني چهارم‬
‫‪1347-1351‬‬
‫‪1500000‬‬
‫‪3200000‬‬
‫برنامه عمراني پنجم‬
‫‪1352-1356‬‬
‫‪3300000‬‬
‫‪6500000‬‬
‫وضعیت تولید سیمان بعداز انقالب‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫دوره اول ‪ 1357‬تا ‪( 1358‬بحران مديريت و مالکيت)‬
‫دوره دوم‪ 1358‬تا ‪( 1366‬کنترل قيمتها و کاهش سرمايه‬
‫گذاری خصوصی)‬
‫دوره سوم ‪ 1367‬تا ‪( 1372‬حذف نسبی کنترل قيمتها‪،‬‬
‫تشويق بخش خصوصی و دولتی برای ايجاد ‪ 20‬پرژه جديد‬
‫دوره چهارم ‪ 1373‬به بعد (کاهش دخالت دولت و رشد‬
‫چشمگير صنعت سيمان و آغازی برای صادرات)‬
‫عوامل موثر بر توسعه صنعت سیمان‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ -1‬رشد جمعيت تا ‪ 100‬ميليون تا سال ‪1385‬‬
‫‪ -2‬جوان بودن جمعيت و نياز آتی آنها به واحدهای مسکونی‬
‫‪ -3‬نياز ساير بخشهای اقتصادی به صنعت سيمان‬
‫‪ -4‬توسعه شهرسازی و مقاوم سازی ساختمانها‬
‫‪ -5‬باز سازی افغانستان و عراق وافزايش تقاضا در ساير‬
‫کشورها‬
‫وضعيت توليد سيمان از سال ‪ 1342‬تا ‪1383‬‬
‫سال‬
‫شاخص تغييرات‬
‫توليد سيمان (هزار تن)‬
‫‪1342‬‬
‫‪759‬‬
‫‪100‬‬
‫‪1352‬‬
‫‪3341‬‬
‫‪440‬‬
‫‪1357‬‬
‫‪7150‬‬
‫‪942‬‬
‫‪1362‬‬
‫‪10912‬‬
‫‪1438‬‬
‫‪1367‬‬
‫‪12203‬‬
‫‪1608‬‬
‫‪1373‬‬
‫‪16260‬‬
‫‪2141‬‬
‫‪1375‬‬
‫‪18490‬‬
‫‪2436‬‬
‫‪1377‬‬
‫‪20100‬‬
‫‪2648‬‬
‫‪1381‬‬
‫‪28600‬‬
‫‪3768‬‬
‫‪1382‬‬
‫‪30466‬‬
‫‪4014‬‬
‫‪1383‬‬
‫‪32104‬‬
‫‪4230‬‬
‫وضعيت توليد سيمان از سال ‪ 1342‬تا ‪1383‬‬
‫‪35000‬‬
‫‪30000‬‬
‫‪25000‬‬
‫‪20000‬‬
‫‪15000‬‬
‫‪10000‬‬
‫‪5000‬‬
‫‪0‬‬
‫‪1342 1352 1357 1362 1367 1373 1375 1377 1381 1382 1383‬‬
‫افزایش تولید سیمان با راه اندازی واحدهای جدید و بهینه سازی‬
‫واحد(تن)‬
‫واحدهای قبلی‬
‫نام واحد‬
‫‪1384‬‬
‫‪1385‬‬
‫‪1386‬‬
‫‪1387‬‬
‫‪1388‬‬
‫جمع بي احتساب زمان راهاندازي‬
‫‪7860000‬‬
‫‪3820000‬‬
‫‪14155000‬‬
‫‪8250000‬‬
‫‪11160000‬‬
‫ظرفيت اسمي توليد در پايان سال‬
‫‪40388000‬‬
‫‪44208000‬‬
‫‪58363000‬‬
‫‪66613000‬‬
‫‪77773000‬‬
‫جمع با احتساب زمان راهاندازي‬
‫‪3241000‬‬
‫‪6698000‬‬
‫‪9508000‬‬
‫‪11112000‬‬
‫‪7774000‬‬
‫ظرفيت اسمي توليد در سال‬
‫‪35769000‬‬
‫‪42467000‬‬
‫‪51975000‬‬
‫‪63087000‬‬
‫‪70861000‬‬
‫الگوی اقتصادسنجی عرضه سیمان در کشور‬
Dependent Variable: LOG(IRYCD)
Method: Least Squares
Date: 07/07/04 Time: 13:38
Sample(adjusted): 1964 2002
Included observations: 39 after adjusting endpoints
Variable
Coefficient
Std. Error
t-Statistic
Prob.
C
3.738089
0.659691
5.666425
0.0000
LOG(IRWPRICE)
0.035811
0.012897
2.776662
0.0088
LOG(NCAPACITY)
0.283244
0.072892
3.885778
0.0004
LOG(IRYCD(-1))
0.578596
0.086624
6.679403
0.0000
R-squared
0.995318
Mean dependent var
15.85465
Adjusted R-squared
0.994916
S.D. dependent var
0.934383
S.E. of regression
0.066621
Akaike info criterion
-2.482666
Sum squared resid
0.155345
Schwarz criterion
-2.312044
Log likelihood
52.41199
F-statistic
2479.966
Durbin-Watson stat
2.091263
Prob(F-statistic)
0.000000
‫الگوی اقتصادسنجی عرضه سیمان در کشور‬
‫‪18‬‬
‫‪17‬‬
‫‪16‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪15‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪14‬‬
‫‪.0‬‬
‫‪13‬‬
‫‪-.1‬‬
‫‪-.2‬‬
‫‪00‬‬
‫‪95‬‬
‫‪Fitted‬‬
‫‪90‬‬
‫‪85‬‬
‫‪Actual‬‬
‫‪80‬‬
‫‪75‬‬
‫‪Residual‬‬
‫‪70‬‬
‫‪65‬‬
‫الگوی اقتصادسنجی عرضه سیمان در کشور‬
‫‪ ‬عوامل موثر بر عرضه ‪:‬‬
‫‪ -1 ‬ظرفيت سازی‬
‫‪ -2 ‬قيمت عمده فروشی‬
‫‪28/0‬‬
‫‪04/0‬‬
‫پیش بینی عرضه سیمان در کشور‬
‫‪Obs‬‬
‫‪2004‬‬
‫سال‬
‫‪1383‬‬
‫‪2005‬‬
‫‪1384‬‬
‫‪34023991‬‬
‫‪2006‬‬
‫‪1385‬‬
‫‪37618338‬‬
‫‪2007‬‬
‫‪1386‬‬
‫‪42830129‬‬
‫‪2008‬‬
‫‪1387‬‬
‫‪49747310‬‬
‫‪2009‬‬
‫‪1388‬‬
‫‪57259358‬‬
‫‪IRYCD‬‬
‫‪32190000‬‬
‫‪IRYCDF‬‬
‫‪31586335‬‬
‫سهم هر یک از نهادهای تقاضا کننده‬
‫سال‬
‫دولتي و عمراني ‪%‬‬
‫بخش مردمي ‪%‬‬
‫صنايع سيمانبر ‪%‬‬
‫جمع مصرف‪ ،‬ميليون تن‬
‫‪1369‬‬
‫‪65‬‬
‫‪30‬‬
‫‪5‬‬
‫‪06/15‬‬
‫‪1375‬‬
‫‪36‬‬
‫‪8/50‬‬
‫‪2/13‬‬
‫‪55/17‬‬
‫‪1376‬‬
‫‪4/35‬‬
‫‪9/51‬‬
‫‪7/11‬‬
‫‪03/19‬‬
‫‪1377‬‬
‫‪1/30‬‬
‫‪7/60‬‬
‫‪2/10‬‬
‫‪9/19‬‬
‫‪1378‬‬
‫‪5/28‬‬
‫‪5/62‬‬
‫‪10‬‬
‫‪03/20‬‬
‫‪1379‬‬
‫‪31‬‬
‫‪58‬‬
‫‪11‬‬
‫‪5/22‬‬
‫‪1380‬‬
‫‪3/28‬‬
‫‪7/60‬‬
‫‪11‬‬
‫‪4/25‬‬
‫‪1381‬‬
‫‪26‬‬
‫‪2/63‬‬
‫‪8/10‬‬
‫‪5/27‬‬
‫الگوی اقتصاد سنجی تقاضای سیمان‬
Dependent Variable: LOG(CONSD)
Method: Least Squares
Date: 07/07/04 Time: 13:53
Sample(adjusted): 1963 2002
Included observations: 40 after adjusting endpoints
LOG(CONSD)=C(40)+C(41)*LOG(IRWPRICE)+C(42)*LOG(IRGDPNF)
+C(43)*@TREND+ C(44)*D5978
Coefficient
Std. Error
t-Statistic
Prob.
C(40)
4.136804
0.553261
7.477131
0.0000
C(41)
-0.208590
0.027749
-7.517172
0.0000
C(42)
0.910048
0.053252
17.08955
0.0000
C(43)
0.059990
0.006514
9.208956
0.0000
C(44)
-0.267502
0.044555
-6.003929
0.0000
R-squared
0.995519
Mean dependent var
15.79203
Adjusted R-squared
0.995006
S.D. dependent var
0.989941
S.E. of regression
0.069955
Akaike info criterion
-2.365472
Sum squared resid
0.171278
Schwarz criterion
-2.154363
‫الگوی اقتصاد سنجی تقاضای سیمان‬
‫‪18‬‬
‫‪17‬‬
‫‪16‬‬
‫‪15‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪14‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪13‬‬
‫‪.0‬‬
‫‪-.1‬‬
‫‪-.2‬‬
‫‪-.3‬‬
‫‪00‬‬
‫‪95‬‬
‫‪Fitted‬‬
‫‪90‬‬
‫‪85‬‬
‫‪Actual‬‬
‫‪80‬‬
‫‪75‬‬
‫‪Residual‬‬
‫‪70‬‬
‫‪65‬‬
‫پیش بینی تقاضای سیمان‬
‫پيش بيني تقاضاي سيمان‬
‫سال‬
‫توليد ناخالص داخلي به قيمت ثابت‬
‫تقاضاي سيمان‬
‫‪1382‬‬
‫‪349146‬‬
‫‪29660260‬‬
‫‪1383‬‬
‫‪365905‬‬
‫‪30640000‬‬
‫‪1384‬‬
‫‪395177‬‬
‫‪31979787‬‬
‫‪1385‬‬
‫‪426791‬‬
‫‪33386962‬‬
‫‪1386‬‬
‫‪460935‬‬
‫‪34866936‬‬
‫‪1387‬‬
‫‪497810‬‬
‫‪36425491‬‬
‫‪1388‬‬
‫‪537635‬‬
‫‪38068929‬‬
‫تجارت خارجی سیمان‬
‫سال‬
‫توليد سيمان‬
‫مصرف سيمان‬
‫مازاد قابل صدور‬
‫‪1384‬‬
‫‪0/34‬‬
‫‪0/32‬‬
‫‪0/2‬‬
‫‪1385‬‬
‫‪6/37‬‬
‫‪4/33‬‬
‫‪2/4‬‬
‫‪1386‬‬
‫‪8/42‬‬
‫‪8/34‬‬
‫‪0/8‬‬
‫‪1387‬‬
‫‪7/49‬‬
‫‪4/36‬‬
‫‪3/13‬‬
‫‪1388‬‬
‫‪3/57‬‬
‫‪1/38‬‬
‫‪2/19‬‬
‫تجارت جهانی سیمان‬
‫سال‬
‫تجارت سيمان جهان (ميليون تن)‬
‫رشد ساالنه‬
‫‪2000‬‬
‫‪6/125‬‬
‫‪-%5/0‬‬
‫‪2001‬‬
‫‪6/130‬‬
‫‪%0/4‬‬
‫‪2002‬‬
‫‪2/128‬‬
‫‪-%9/1‬‬
‫‪2003‬‬
‫‪5/126‬‬
‫‪-%3/1‬‬
‫حجم تجارت جهانی سیمان‬
‫حجم تجارت جهاني سيمان‬
‫‪140‬‬
‫‪S EABORNE‬‬
‫‪100‬‬
‫‪TOTAL‬‬
‫‪80‬‬
‫‪60‬‬
‫‪40‬‬
‫‪20‬‬
‫‪0‬‬
‫‪MILLION TONNES‬‬
‫‪120‬‬
‫‪2003‬‬
‫‪2000‬‬
‫‪1995‬‬
‫‪1990‬‬
‫‪1985‬‬
‫‪1980‬‬
‫مصرف جهانی سیمان‬
‫مصرف جهاني سيمان‬
‫‪2000‬‬
‫‪1000‬‬
‫‪500‬‬
‫‪0‬‬
‫‪MILLION TONNES‬‬
‫‪1500‬‬
‫‪2003‬‬
‫‪2000‬‬
‫‪1995‬‬
‫‪1990‬‬
‫‪1985‬‬
‫‪1980‬‬
‫‪1975‬‬
‫‪1970‬‬
‫مصرف منطقه ای سیمان‬
‫مصرف منطقهاي سيمان (ميليون تن)‬
‫‪1995‬‬
‫‪2000‬‬
‫‪2003‬‬
‫اروپا‬
‫‪9/286‬‬
‫‪8/314‬‬
‫‪2/321‬‬
‫آمريكاي شمالي و جنوبي‬
‫‪3/185‬‬
‫‪2/231‬‬
‫‪8/227‬‬
‫آفريقا و خاور ميانه‬
‫‪5/130‬‬
‫‪6/154‬‬
‫‪5/169‬‬
‫آسياي شرقي‬
‫‪2/640‬‬
‫‪9/729‬‬
‫‪7/798‬‬
‫باقي كشورهاي آسيايي‬
‫‪3/182‬‬
‫‪3/205‬‬
‫‪2/241‬‬
‫تولید جهانی سیمان‬
‫سال‬
‫توليد جهان (برحسب ميليون تن)‬
‫‪1998‬‬
‫‪1540‬‬
‫‪1999‬‬
‫‪1600‬‬
‫‪2000‬‬
‫‪1650‬‬
‫‪2001‬‬
‫‪1730‬‬
‫‪2002‬‬
‫‪1800‬‬
‫نتیجه گیری‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫با توجه به نياز ‪ 60‬تا‪ 70‬ميليون تنی تا سال‪ 1400‬تامين تسهيالت الزم‬
‫برای توسعه صنعت سيمان اجتناب نا پذير می باشد‪.‬‬
‫پيش بينی نياز های کشور های همسايه نوعی برنامه ريزی منطقه ای را‬
‫در توسعه مکانی کارخانه های سيمان طلب می کند ‪.‬‬
‫با توجه به نياز های گوناگون داخلی و خارجی تنوع بخشی به کيفيت‬
‫فرآورده های سيمان از اهميت زيادی بر خوردار است‪.‬‬
‫از هم اکنون برنامه ريزی در رابطه با شناسايی بازارهای هدف وتحوالت‬
‫تکنولژيکی الزم از ضرورتهای غير قابل غفلت ميباشد‪.‬‬