Transcript فرايند معماري سازماني

‫معماري سازماني‬
‫‪Enterprise Architecture‬‬
‫ارائه دهندگان‪:‬‬
‫مژگان ايزدي‬
‫آرزو خليفهاي‬
‫نسرين پاشايي‬
‫‪1‬‬
‫استاد راهنما‪:‬‬
‫جناب دکتر سميع زاده‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫فهرست مطالب‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪2‬‬
‫تعريف و تاريخچهي معماري سازماني‬
‫چرا سازمان به معماري احتياج دارد؟‬
‫چارچوبهاي معماري سازماني‬
‫وجوه معماري سازماني‬
‫فرايند معماري سازماني‬
‫روش هاي انجام معماري سازماني‬
‫معماري سرويس گرا‬
‫جمع بندي‬
‫منابع‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫فهرست مطالب‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪3‬‬
‫تعريف و تاريخچهي معماري سازماني‬
‫چرا سازمان به معماري احتياج دارد؟‬
‫چارچوبهاي معماري سازماني‬
‫وجوه معماري سازماني‬
‫فرايند معماري سازماني‬
‫روش هاي انجام معماري سازماني‬
‫معماري سرويس گرا‬
‫جمع بندي‬
‫منابع‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
www.rezasamizadeh.com
4
‫چرا فناوري اطالعات؟‬
‫• افزايش ارزش افزوده از طريق بهبود و بهينه سازي فرايندهاي کاري‬
‫• حفظ توان رقابت در بازارهاي نوين‬
‫• ايجاد و استفاده از فرصت هاي جديد کسب وکار‬
‫• دستيابي به بازارهاي جديد و جهاني‬
‫• گسترش حوزه و توان نظارت‬
‫• دستيابي به سطح مطلوبي از رضايت عمومي از طريق افزايش امکان دريافت‬
‫بازخورد از مشتريان و کارمندان‬
‫• تسهيل و تسريع فرايندهاي کاري‬
‫• دستيابي به گزارشها و آمارهاي دقيقتر در زمان مناسب به منظور تحليل واقعي امور‬
‫سازمان‬
‫• کاهش زمان توليد يا ارائهي خدمت‬
‫• پيروي از آنچه تبديل به مد شده است‬
‫‪5‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫فناوري اطالعات و چالش ها‬
‫• پيچيدگي توليد‪ ،‬توسعه و نگهداشت‬
‫• عدم تطابق با نيازهاي واقعي کسب وکار يا از بين رفتن اين تطابق به مرور زمان‬
‫• عدم توانايي تغيير مداوم‪ ،‬همراه با ذائقه مشتريان‬
‫• وابستگي سازمان به سامانه اي خاص و در حالت بدتر به توليدکننده آن‬
‫• افت انعطاف پذيري سازمان در قبال نياز به تغيير رويه هاي کسب وکار‬
‫• توليد سامانه هايي با قابليت مشابه‬
‫• افزايش هزينه هاي توليد‪ ،‬توسعه و نگهداشت‬
‫• عدم تمايل مديران به ادامه توليد و توسعه سامانه هاي اطالعاتي‬
‫• تبديل سامانه هاي توليد شده به دکور‬
‫• وقوع افزونگي اطالعات در سازمان‬
‫‪6‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫معماري چيست؟‬
‫"معماري" واژه ناشناخته اي نيست‪ ،‬الاقل براي مهندسان و آشنايان به‬
‫رشته هاي مهندس ي‪ ،‬كلمه معماري يادآور يك طرح و ديد همه جانبه و‬
‫كالن بر ساختار و رفتار موجوديتي است كه داراي خواص ي چون پيچيدگي‬
‫و پويائي بوده‪ ،‬تهيه و نگهداشت آن مستلزم داشتن توجه ويژه اي به‬
‫جامعيت‪ ،‬يكپارچگي‪ ،‬انعطاف پذيري و تعامل پذيري است‪.‬‬
‫‪7‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫عمارت وينچستر ‪ :‬نمونه اي از يك عدم معماري‬
‫• تعداد اطاقها‪١٦٠ :‬‬
‫• هزينه ساخت‪ ٥/٥ :‬ميليون دالر‬
‫• مدت ساخت‪ ٣٨ :‬سال‬
‫(‪)1922-١٨٨٤‬‬
‫• تعداد درها‪٤٦٧ :‬‬
‫• تعداد درهائي كه بجائي باز‬
‫نميشود‪٩٥0 :‬‬
‫• تعداد پنجره‪1257:‬‬
‫(‪10000‬قطعه شيشه)‬
‫• تعداد طبقات‪٢ :‬‬
‫• تعداد آسانسور‪٣ :‬‬
‫• تعداد راه پله‪٤٠ :‬‬
‫• تعداد بخاري ها‪٤٧ :‬‬
‫• تعداد دودكش‪١٧ :‬‬
‫‪8‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫نكات مربوط به عمارت وينچستر‬
‫• عدم وجود راهبرد درازمدت‬
‫• عدم وجود نقشه فني‬
‫• عدم توجه به نيازمنديهاي واقعي‬
‫• زمان غيرمعقول‬
‫• هزينه غيرمعقول‬
‫• حضور نسلهاي مختلفي از سبكها و سيستمها‬
‫• غيرقابل توسعه‬
‫‪9‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫اطالعات به جاي ساختمان !!‬
‫اگر زيرساختها و سازه بلوكهاي‬
‫سيستمهاي اطالعاتي اغلب سازمانها‬
‫را با معادلهاي ساختماني آن جايگزين‬
‫ً‬
‫كنيم‪ ،‬دقيقا به عمارتهائي نظير‬
‫وينچستر خواهيم رسيد ‪ .‬عماراتي كه‬
‫هر چند هزينه و زمان زيادي جهت‬
‫ايجاد آنها صرف شده است‪ ،‬ولي چون‬
‫بر اساس معماري معيني بنا نشده اند‪،‬‬
‫اثربخش ي الزم را ندارند ‪.‬‬
‫‪10‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫عدم وجود معماري در حوزه سيستم هاي اطالعاتي !‬
‫‪11‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫مقدمه اي از معماري سازماني‬
‫• رويكرد موجود در اين روش مبتني بر ايدة مديريت افقي به جاي عمودي‬
‫است كه تفاوتهاي عمده اي با ساير روشهاي راهبردي پيشين دارد‪.‬‬
‫• سازمانها مانند موجودات زنده اي هستند كه در گذر زمان از مراحل‬
‫مختلفي عبور مي كنند‪.‬‬
‫• از طرفي تغيير و تحوالت و پيچيدگيهاي روز افزوني که امروزه با آن‬
‫مواجهيم‪ ،‬سازمانها را ملزم به برنامهريزي و بازنگري در خود كرده است‪. .‬‬
‫يكي از مهمترين فرايندهايي كه امروزه در سازمانهاي مدرن در كنار ساير‬
‫فرايندهاي اصلي قرار گرفته است‪ ،‬فرايند «معماري سازماني» است‪.‬‬
‫‪12‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫تاريخچه معماري سازماني‬
‫• در دهه ‪ 1980‬بازمهندس ي سازمان و الگوسازي سازمان به عنوان موضوعات‬
‫جديد مطرح شدند‪ .‬تا آن زمان اقدامات و مطالعات معدودي در اين زمينه‬
‫صورت گرفته بود و استفاده از الگوها به برخي از متدولوژيهاي توسعه‬
‫سيستمهاي اطالعاتي محدود ميشد‪ .‬در ابتدا به خاطر ضعف ادبيات اين‬
‫زمينه‪ ،‬مطالعاتي صورت گرفته منجربه ايجاد چارچوبهايي براي معماري سازمان‬
‫شد‪.‬‬
‫• از سالهاي مياني دهه ‪ 1990‬واژه معماري سازماني در سازمانها متداول شد‪ .‬اين‬
‫اصطالح اغلب توسط افرادي که در مهندس ي مجدد فرايندها و يا طرحريزي‬
‫سازمان درگير بودند‪ ،‬استفاده ميشد‪.‬‬
‫• امروزه بسياري از مديران سازمانها‪ ،‬خصوصا مديران بخش فناوري اطالعات‪،‬‬
‫از اين واژه براي بيان چارچوب جامعي از تمام اجزاي سازمان استفاده مي كنند‪.‬‬
‫بخصوص زماني که مديران از هماهنگي اهداف و استراتژيهاي کسب و کار و‬
‫سيستمهاي اطالعاتي صحبت به ميان ميآورند‪ ،‬تاکيدشان بر معماري سازماني‬
‫است‪ .‬ايده معماري سازماني‪ ،‬از صنعت ساختمان سازي به دنياي سيستمهاي‬
‫اطالعاتي وارد شـده است‪.‬‬
‫‪13‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫تعريف معماري سازماني‬
‫در سازمانهاي امروزي که اغلب داراي ابعاد و ساختارهاي پيچيده و از‬
‫نظر فيزيکي توزيع شده هستند تنها ذکر اينکه چه کارهايي بايد توسط چه‬
‫کساني (شرح وظايف) انجام شود کافي نيست‪ ،‬بلکه فرآيندها‪ ،‬دادهها‪،‬‬
‫اهداف و نقش افرادي که در سازمان انجام وظيفه ميکنند بايد با اهداف‬
‫و راهبردهاي سازمان که در قالب برنامهريزي راهبردي ارائه ميشوند‪،‬‬
‫همخواني داشته باشد‪.‬‬
‫چنين امري مستلزم آن است که سازمان داراي يک نقشه از تمام ابعاد‬
‫خود باشد تا بتواند با استفاده از اين نقشه‪ ،‬روابط بين ابعاد سازمان را‬
‫درک نموده و در صورت نياز با تغييرات هماهنگ نمايد‪ .‬اين نقشه از‬
‫سازمان‪ ،‬که حاوي اطالعات افراد‪ ،‬فرآيندها‪ ،‬مکانها و ديگر ابعاد و‬
‫خصوصيات سازمان است‪ ،‬معماري سازماني ناميده ميشود‪.‬‬
‫‪14‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫تعريف معماري سازماني‬
‫• مجموعه اي از مدل ها‪ ،‬نمودارها يا محصوالت توصيفي که‬
‫براي تشريح يک سازمان ايجاد شده اند‪.‬‬
‫• سازمان مي تواند بر اساس اين مجموعه مجهز به فناوري‬
‫اطالعات شود‪.‬‬
‫• فناوري اطالعات سازماني با استفاده از اين مجموعه مي‬
‫تواند در دوره حيات مفيدش نگهداشت شود‪.‬‬
‫‪15‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫تعريف ديگري از معماري سازماني‬
‫فرآيندهاي انتقالي که براي پياده سازي فناوري هاي جديد در‬
‫پاسخگويي به تغيير نيازها الزم است و شامل سه قسمت‬
‫کليدي مي شود‪:‬‬
‫‪ .1‬معماري موجود‬
‫‪ .2‬معماري مطلوب‬
‫‪ .3‬يک برنامه انتقالي‬
‫‪16‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫حركت تدريجي به سوي وضع مطلوب‬
To Be
(Future)
As Is
(Present)
www.rezasamizadeh.com
17
‫فهرست مطالب‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪18‬‬
‫تعريف و تاريخچهي معماري سازماني‬
‫چرا سازمان به معماري احتياج دارد؟‬
‫چارچوبهاي معماري سازماني‬
‫وجوه معماري سازماني‬
‫فرايند معماري سازماني‬
‫روش هاي انجام معماري سازماني‬
‫معماري سرويس گرا‬
‫جمع بندي‬
‫منابع‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫تاثيرات و نتايج معماري سازماني‬
‫• يكپارچگي و جامعيت فناوري اطالعات در سازمان‬
‫• يک جهت نمودن ماموريت سازمان با فناوري اطالعات‬
‫• مديريت و کنترل سازمان در بستر فناوري‬
‫• قابليت انعطاف فناوري در برابرتغييرات‬
‫• كاهش دوباره كاري و پيچيدگي حاصل‬
‫از ارتباط سيستمهاي اطالعاتي‬
‫‪19‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫تاثيرات و نتايج معماري سازماني(ادامه)‬
‫• كاهش هزينه و زمان تهيه و توسعه سيستم هاي اطالعاتي‬
‫• اعمال استانداردهاي يکپارچه در سازمان‬
‫• بهبود روشها و فرآيندها در ماموريت هاي سازماني‪ ،‬ايجاد نظامي‬
‫يکدست و قابل مقايسه در توصيف سيستم ها‬
‫‪20‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫ضرورت معماري سازماني در حوزه هاي ‪.. .‬‬
‫استراتژي سازمان‬
‫• تدوين اهداف و استراتژيهاي سازمان‬
‫• برنامه ريزي بلند مدت و کوتاه مدت با توجه به اهداف و ماموريت‬
‫سازمان‬
‫• شناسائي تهديدها و فرصت هاي پيش روي سازمان‬
‫‪21‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫ضرورت معماري سازماني در حوزه هاي ‪.. .‬‬
‫کسب و کار‬
‫• يکپارچه سازي روندهاي کاري‬
‫• مديريت و کنترل فعاليت ها‬
‫• برنامه ريزي هماهنگ براي واحدهاي سازماني‬
‫• شناسائي نقاط ضعف و قوت‬
‫• همراستا نمودن فرايندها و کارکردهاي سازمان با استراتژيها و اهداف‬
‫سازمان‬
‫‪22‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫ضرورت معماري سازماني در حوزه هاي ‪...‬‬
‫فناوري ها‬
‫• استاندارد سازي فناوري ها و زير ساخت هاي استفاده شده‬
‫• همراستا نمودن سياستهاي انتخاب فناوري و زير ساخت ها با نيازمنديهاي‬
‫سيستمهاي اطالعاتي‬
‫‪23‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
www.rezasamizadeh.com
24
www.rezasamizadeh.com
25
www.rezasamizadeh.com
26
www.rezasamizadeh.com
27
‫فوايد معماري سازماني‬
‫• هماهنگي‪ :‬از معماري سازمان گسترده مي توان به عنوان وسيله اي‬
‫براي تطبيق پيشرفت هاي ‪ IT‬در سازمان و خواست هاي مديريت‬
‫استفاده كرد‬
‫• يكپارچگي‪ :‬ايجاد بستر فني الزم براي توليد سيستم هاي يكپارچه از‬
‫اولين دستاورد هاي معماري سازمان گسترده مي باشد‬
‫• تغييرات‪ :‬تسهيل و مديريت بر اعمال تغييرات و تحليل تاثيرات آنها‬
‫را مي توان به كمك معماري سازمان گسترده به دست آورد‬
‫‪28‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫فوايد معماري سازماني‬
‫• زمان تحويل‪ :‬با داشتن معماري سازمان گسترده زمان توليد‬
‫سيستم ها به علت وجود خط مش ي هاي واضح در توليد و‬
‫استقرار سيستم كاهش مي يابد‬
‫• همگرايي‪ :‬يكي از دستاوردهاي معماري سازمان گسترده مدل‬
‫مرجع فني است )‪(Technical Reference Model‬‬
‫كه به كمك آن از پراكنده كاري و انجام اشتباهات فني در‬
‫تعريف‪ ،‬توليد و استقرار سيستم هاي مرتبط با هم جلوگيري‬
‫مي شود و امكان همگرا كردن فعاليت هاي گوناگون در همه‬
‫جاي سازمان را فراهم مي آورد‬
‫‪29‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫فهرست مطالب‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪30‬‬
‫تعريف و تاريخچهي معماري سازماني‬
‫چرا سازمان به معماري احتياج دارد؟‬
‫چارچوبهاي معماري سازماني‬
‫وجوه معماري سازماني‬
‫فرايند معماري سازماني‬
‫روش هاي انجام معماري سازماني‬
‫معماري سرويس گرا‬
‫جمع بندي‬
‫منابع‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫تعريف چارچوب )‪(Framework‬‬
‫يک ساختار منطقي است براي دسته بندي و سازماندهي‬
‫مدلهاي توصيفي يک سازمان که براي مديريت سازمان و‬
‫به همان اندازه براي توسعه سامانه هاي اطالعاتي سازمان‬
‫‪ ،‬داراي اهميت هستند ‪.‬‬
‫‪31‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫معماري زکمن‬
‫• نمونه اوليه آن در سال ‪ 1987‬ارائه شد داراي پنج سطر(ديدگاه) و سه‬
‫ستون(جنبه) بود که بعد از بسط و تکميل در سال ‪ 1993‬در شش ستون‬
‫به عنوان رهيافت برتر در حوزه معماري اطالعات شناخته شد‪.‬‬
‫• چارچوب معماري زکمن سازمان را از ‪ 5‬ديدگاه و در ‪ 6‬زمينه مورد بررس ي‬
‫قرار مي دهد‪ .‬نتيجه و محصول اين بررس ي ها‪،‬مدلهائي هستند که در‬
‫سلولهاي چارچوب قرار مي گيرند‪ ،‬مدل مربوط به هرسلول ‪ ،‬نشان دهنده‬
‫توصيف سازمان از ديدگاه وجنبه مربوط به آن سلولاست‪.‬‬
‫‪32‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫چارچوب زكمن‬
www.rezasamizadeh.com
33
‫جنبه هاي معماري = ستونهاي چارچوب‬
‫چگونه ؟‬
‫‪34‬‬
‫چه چيز ؟‬
‫چه کس ي ؟‬
‫؟‬
‫کجا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫چه وقت ؟‬
‫چرا ؟‬
‫ديدگاه هاي معماري = سطرهاي چارچوب‬
‫تعيين حوزه ي‬
‫معماري‬
‫مدلسازي کسب و کار‬
‫سازمان‬
‫مدلسازي سيستمهاي‬
‫اطالعاتي‬
‫مدلهاي وابسته به‬
‫تکنولوژي‬
‫مدلسازي مدلها در‬
‫سطح جزئيات‬
‫‪35‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫چارچوب فدرال ‪FEAF‬‬
‫• در سال ‪ ١٩٩٦‬قانوني موسوم به كلينگر كوهن در كنگره آمريكا به‬
‫تصويب رسيد كه مطابق آن‪ ،‬همه وزارتخانه ها و سازمانهاي فدرال‬
‫آمريكا ملزم شدند معماري فناوري اطالعات خود را ايجاد كنند‪.‬‬
‫• در سال ‪ ١٩٩٨‬بر اساس همين قانون شوراي مديران ارشد اطالعاتي‬
‫موظف شدند كه جهت توسعه‪ ،‬پشتيباني و تسهيل پياده سازي معماري‬
‫اطالعات سيستمهاي دولتي‪ ،‬راهكار واحدي را ارائه دهد ‪.‬‬
‫• چار چوب فدرال برخالف زكمن تنها به معرفي چارچوب و محصوالت نمي‬
‫پردازد‪ ،‬بلكه روش و چگونگي برپاسازي معماري را نيز مشخص مي كند‪.‬‬
‫‪36‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫مولفه هاي چارچوب معماري فدرال‬
‫‪37‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫ماتريس محصوالت چارچوب فدرال‬
‫‪38‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫چارچوب ‪C4ISR‬‬
‫• ‪ C4ISR‬كه در ابتدا براي معماري سامانه هاي ارتباطي و‬
‫اطالعاتي درصحنة عمليات نظامي تدوين شده بود‪ ،‬رفته رفته‬
‫جاي خود را به عنوان يك راه حل ممتاز براي پرداختن به‬
‫معماري در حوزه هاي ديگر نيز باز كرد‪.‬‬
‫• اين چار چوب بر خالف زكمن كه شامل شش ديدگاه مي شد از‬
‫سه ديدگاه تشكيل شده كه با هم تفاوت عمده دارند‪.‬‬
‫‪39‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫ديدگاههاي چارچوب ‪C4ISR‬‬
‫• ديدگاه عملياتي ‪ :‬با استفاده ازنمادهاي گرافيکي مي توان گره ها و عناصر عملياتي‪،‬‬
‫چگونگي انجام و پشتيباني عمليات‪ ،‬نحوه گردش و تبادل اطالعات بين گره ها را‬
‫مشخص نمود‪ .‬اين ديدگاه توصيف کننده وظايف و عملکردهاي گره هاي عملياتي و‬
‫گردش اطالعات بين اين گره ها در جهت انجام عمليات نظامي است‪.‬‬
‫• ديدگاه سيستمي ‪ :‬اين ديدگاه توصيف کننده سيستمهاي اطالعاتي و چگونگي ارتباط‬
‫بين آنها در جهت انجام يا پشتيباني يک عمليات نظامي است‪ .‬آنچه که نشان دهنده‬
‫نقش فناوري در کمک به انجام بهتر ماموريتهاي نظامي بوده‪ ،‬در اينجا توصيف مي‬
‫شود‪.‬‬
‫• ديدگاه تکنيکي ‪ :‬اين ديدگاه توصيف کننده قوانين‪ ،‬مشخصات و ملزومات تعيين‬
‫شده براي هر سيستم در جهت نيل به اهداف و وظايف تعريف شده آن است‪ .‬در‬
‫حقيقت هدف از اين ديدگاه‪ ،‬تضمين تطابق در عملکرد سيستم ها با انتظارات‬
‫خواسته شده از آنهاست‪.‬‬
‫‪40‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
C4ISR ‫ديدگاههاي چارچوب‬
www.rezasamizadeh.com
41
‫چارچوب وزارت خزانه داري‪TEAF‬‬
‫• چارچوب خزانه داري بر اساس چارچوب هاي زکمن‪ ،‬فدرال و‬
‫‪ C4ISR‬ساخته شده و تحت عنوان راهنمائي بر معماري‬
‫وزارت خزانه داري و ادارات آن در سال ‪ 2000‬ارائه شد‪.‬‬
‫چارچوب معماري سازماني خزانه داري ترکيبي است از چارچوب‬
‫معماري فدرال با چارچوب ‪ C4ISR‬که محصوالت آن شباهت‬
‫زيادي به محصوالت ‪ C4ISR‬دارد‪.‬‬
‫‪42‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫چارچوب وزارت خزانه داري‪TEAF‬‬
‫• برنامه راهبردي فناوري اطالعات وزارتخانه خزانه داري اياالت متحده بر پايه‬
‫هدفي است مبني بر " بسط ‪ ،‬نگهداشت و تهيه راهنماي پياده سازي معماري‬
‫فناوري اطالعات براي اين وزارتخانه” در راستاي اين برنامه‪ ،‬در ژوئيه ‪، 2000‬‬
‫وزارت خزانه داري آمريکا‪ ،‬چارچوب مرجع معماري خود به نام ‪ TEAF‬را‬
‫تعريف کرد‬
‫• ماتريس ‪ TEAF‬كه جهت تدوين يك ساختار ساده و يكسان براي كل‬
‫چارچوب‪ ،‬استفاده مي شود‪ ،‬شامل ‪ ٤‬جنبه (عملكرد‪ ،‬اطالعات‪ ،‬سازمان و‬
‫زيربنا) به عنوان ستون و ‪ ٤‬ديدگاه (برنامه ريز‪ ،‬مالك‪ ،‬طراح و سازنده) به‬
‫عنوان سطرهاي ماتريس مي باشد‪.‬‬
‫‪43‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫اهداف چارچوب‬
‫‪TEAF‬‬
‫• هدايت ادارات و بخش هاي مختلف خزانه داري براي توليد‬
‫معماري سيستمهاي اطالعاتي‬
‫• ارائه مفاهيم‪ ،‬قوانين‪ ،‬فناوري و استانداردهاي يکپارچه و‬
‫مشترك براي توليد سيستم هاي وزارت خزانه داري‬
‫• ارائه قالبي استاندارد براي توصيف معماري سازماني‪.‬‬
‫‪44‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
TEAF‫چارچوب وزارت خزانه داري‬
www.rezasamizadeh.com
45
‫فهرست مطالب‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪46‬‬
‫تعريف و تاريخچهي معماري سازماني‬
‫چرا سازمان به معماري احتياج دارد؟‬
‫چارچوبهاي معماري سازماني‬
‫وجوه معماري سازماني‬
‫فرايند معماري سازماني‬
‫روش هاي انجام معماري سازماني‬
‫معماري سرويس گرا‬
‫جمع بندي‬
‫منابع‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫وجوه معماري سازماني‬
‫داراي ‪ 4‬وجه مختلف است كه عبارتند از‪:‬‬
‫‪ -1‬وجه‬
‫‪ -2‬وجه‬
‫‪ -3‬وجه‬
‫‪ -4‬وجه‬
‫‪47‬‬
‫كسب و كار سازمان‬
‫سيستمهاي كاربردي‬
‫اطالعاتي‬
‫تكنولوژيك (فناوري)‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫چهار وجه معماري سازمان‬
Application
Technology
Business
Information
www.rezasamizadeh.com
48
‫کسب وکار‬
‫اين وجه شامل موارد زير خواهد بود ‪:‬‬
‫• تعريف اهداف و ماموريتهاي سازمان بطور كلي‬
‫• خدمات و محصوالت سازمان‬
‫• ساختار كلي سازمان‬
‫• تعامل موارد فوق با همديگر در سازمان‬
‫‪49‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫سيستمهاي كاربردي‬
‫اين وجه شامل موارد زير خواهد بود ‪:‬‬
‫• تشريح خدمات ماشيني كه فرآيندهاي كاري معرفي شده در‬
‫معماري كسب و كار سازمان را پشتيباني مي نمايند‪.‬‬
‫• شرح تعامل و روابط متقابل سيستمهاي كاربردي‬
‫• اولويت بندي توليد سيستمهاي جديد ويا ارتقا و تغيير‬
‫سيستمهاي موجود بر اساس معماري كسب و كار سازمان‬
‫‪50‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫اطالعات‬
‫اين وجه شامل موارد زير خواهد بود ‪:‬‬
‫• مدلهاي استاندارد اطالعاتي‬
‫• الگوهاي توليد و ارائه اطالعات در سازمان‬
‫‪51‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫تكنولوژي يا فناوري‬
‫اين وجه شامل موارد زير خواهد بود‪:‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪52‬‬
‫ايستگاههاي كاري و ‪ Server‬ها‬
‫سيستمهاي عامل‬
‫قطعات و دستگاههاي مربوط به اتصاالت شبكه‬
‫چاپگرها‬
‫ارتباط با اينترنت‬
‫ساير سختافزارها و تجهيزات موردنياز‬
‫توپولوژي‬
‫محيط توسعه نرم افزار‬
‫سرويسهاي شبكه‬
‫امنيت شبكه‬
‫سرويسهاي مربوط به پايگاه داده‬
‫مشخصات فني‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫فهرست مطالب‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪53‬‬
‫تعريف و تاريخچهي معماري سازماني‬
‫چرا سازمان به معماري احتياج دارد؟‬
‫چارچوبهاي معماري سازماني‬
‫وجوه معماري سازماني‬
‫فرايند معماري سازماني‬
‫روش هاي انجام معماري سازماني‬
‫معماري سرويس گرا‬
‫جمع بندي‬
‫منابع‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫فرايند معماري سازماني‬
www.rezasamizadeh.com
54
‫برنامه ريزي راهبردي فناوري اطالعات‬
‫شامل تعيين چشم اندازها و اهداف ماموريتي؛ مطالعه‬
‫تطبيقي؛ تعيين نيازمنديهاي راهبردي؛ تهيه سند راهبردي‬
‫فناوري اطالعات‬
‫‪55‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫برنامه ريزي معماري سازماني‬
‫شامل جلب نظر مديريت عالي؛ سازماندهي مديريتي؛‬
‫تعريف فرايند معماري سازماني؛ ايجاد معماري وضع‬
‫موجود؛ ايجاد معماري وضع مطلوب؛ ايجاد طرحهاي‬
‫انتقالي؛ تعريف فرايندهاي بروز رساني معماري‬
‫‪56‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫اجراي معماري سازماني‬
‫شامل نهائي سازي معماري وضع مطلوب؛ نهائي سازي‬
‫طرحهاي انتقالي؛ پياده سازي معماري سازماني؛ ارزيابي‬
‫و به روز رساني معماري سازماني و طرحهاي انتقالي‬
‫‪57‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫فهرست مطالب‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪58‬‬
‫تعريف و تاريخچهي معماري سازماني‬
‫چرا سازمان به معماري احتياج دارد؟‬
‫چارچوبهاي معماري سازماني‬
‫وجوه معماري سازماني‬
‫فرايند معماري سازماني‬
‫روش هاي انجام معماري سازماني‬
‫معماري سرويس گرا‬
‫جمع بندي‬
‫منابع‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫روش هاي انجام معماري سازماني‬
‫• در پاسخ به سئوال چگونگي انجام معماري‪ ،‬جواب يکتائي‬
‫موجود نيست و گروهي معتقدند فرآيند انجام معماري براي هر‬
‫سازماني بايد متناسب با آن بومي سازي شود‪.‬‬
‫• معماري سازماني شامل دو وضعيت موجود و مطلوب بوده و‬
‫بنابراين فرآيند معماري را بايد چگونگي حرکت از وضع موجود‬
‫به مطلوب دانست‪ ،‬البته تعريف و تعيين وضع موجود و مطلوب‬
‫نيز مي بايست جزو فرآيند معماري به حساب آيد‪ .‬در ادامه چند‬
‫متدولوژي براي انجام فرآيند معماري معرفي مي شود‪.‬‬
‫‪59‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫روش هاي انجام معماري سازماني‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪60‬‬
‫متدولوژي مربوط به ‪DODAF‬‬
‫متدولوژي برنامه ريزي معماري سازماني‬
‫متدولوژي راهنماي کاربردي براي معماري سازماني فدرال‬
‫متدولوژي‪Arrow Diagramming Method‬‬
‫متدولوژي ‪Levis‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫‪Enterprise Architecture Planning‬‬
‫• متدولوژي “برنامه ريزي معماري سازماني” )‪(EAP‬‬
‫در سال ‪ 1993‬توسط اسپيواك معرفي شد‪.‬‬
‫• اقاي اسپيواک‪ ،‬متدولوژي پيشنهادي خود را اينگونه تعريف مي‬
‫کند ‪:‬‬
‫برنامه ريزي معماري سازماني‪ ،‬فرايندي است در جهت تعريف‬
‫معماري براي استفاده اطالعات به منظور پشتيباني از حرفه و‬
‫شامل يک برنامه براي اجرا است‬
‫‪61‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫مشخصات متدولوژي ‪EAP‬‬
‫• سالهاست که به عنوان رهيافت متداول در اين زمينه استفاده مي شود‪.‬‬
‫• محصوالت خروجي ان (مدلها) بر اساس مدلهاي مطرح ان زمان بوده‪ ،‬در‬
‫صورتيکه با گذشت زمان روش ها و نمادهاي توصيفي دچار تحول‬
‫زيادي شده است‬
‫• داده را قبل از سيستم ها تعريف مي کند ‪ .‬به عبارت ديگر معماري داده‬
‫قبل از معماري سيستم ها انجام مي شود‪ .‬از وابستگي داده اي بين‬
‫سيستمها جهت تعيين برنامه اجرائي استفاده مي کند‪.‬‬
‫• هم بر اهداف و برنامه هاي کوتاه مدت و هم بلند مدت تاکيد دارد‪.‬‬
‫‪62‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
EAP ‫متدولوژي‬
www.rezasamizadeh.com
63
‫فاز ‪ .. .‬گام ‪ ...‬محصول (خروجي )‬
‫• اين متدولوژي شامل هفت مولفه (فاز) است‪.‬‬
‫• هر فاز داراي تعدادي گام )‪(Step‬اجرائي بوده و هر گام شامل‬
‫تعدادي خروجي‪ /‬نتيجه )‪ (Deliverable‬است‪.‬‬
‫• اين خروجي ها گاهي به شکل يک مستند و يا گزارش بوده و گاهي‬
‫قالب و شکل يک عمل و فعاليت اجرائي دارد و نتيجه اي که از‬
‫اين عمل حاصل مي شود مورد نظر اقاي اسپيواک بوده است ‪.‬‬
‫‪64‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
EAP ‫فازهاي متدولوژي‬
www.rezasamizadeh.com
65
‫فاز برنامه ريزي اغازين‬
‫• تعيين حوزه و هدف برنامه ريزي معماري سازماني‬
‫خروجي هاي اين گام به قرار زير است‪:‬‬
‫• تعريف حوزه سازمان و شناسائي واحدهاي کاري درگير‬
‫• تعريف و تعيين هدف و مقصود برنامه ريزي معماري سازماني‬
‫• تهيه مستند ديدگاه )‪(Vision‬‬
‫خروجي هاي اين گام به قرار زير است‪:‬‬
‫• تشريح و توضيح مستند ديدگاه‬
‫• مالقات اوليه با مديران (جهت دريافت تائيد ديدگاه )‬
‫• ايجاد اشتياق‪ ،‬انگيزه و حمايت هاي سياس ي‬
‫‪66‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫فاز برنامه ريزي اغازين (ادامه )‬
‫• سازگار نمودن متدولوژي‬
‫خروجي هاي اين گام به قرار زير است‪:‬‬
‫• دفترچه راهنماي روش "برنامه ريزي معماري سازماني ”‬
‫• تعيين و انتخاب منابع (نرم افزارها – برنامه ها‪ -‬ابزارها)‬
‫مرتبط با کامپيوتر‬
‫خروجي هاي اين گام به قرار زير است‪:‬‬
‫• دسترس ي به کامپيوترها‬
‫• ابزارهاي نصب شده و امتحان شده‬
‫• برنامه ها و واسطه هاي ورود اطالعاتي که تهيه شده‬
‫• واسطي که براي مجموعه ابزارها توسعه داده شده‬
‫‪67‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫فاز برنامه ريزي اغازين (ادامه )‬
‫• جمع کردن تيم برنامه ريزي‬
‫• ليست اعضاي تيم و ميزان تعهد زمانيشان‬
‫• شناسائي گروه هاي درگير‬
‫• نقش ها و مسئوليتها که تعريف شده‬
‫• مشاوراني که انتخاب و شناسائي شده اند‬
‫• تهيه برنامه کاري "برنامه ريزي معماري سازماني”‬
‫• برنامه کاري " برنامه ريزي معماري سازماني " در قالب متن يا جدول يا‬
‫نمودار گانت‬
‫‪68‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫فاز برنامه ريزي اغازين (ادامه )‬
‫• گزارش وضعيت اغازين‬
‫• دفترچه کاري اعضاي تيم (شامل برنامه کاري‪ ،‬گزارش وضعيت‪ ،‬يادداشتها‬
‫و ‪) . ..‬‬
‫• دريافت تائيد مديريت‬
‫• ارائه ها‬
‫• جلسه و ارائه به مديريت‬
‫• يادداشت از تائيد وضعيت و فهم درست اهداف‪ ،‬حوزه‪ ،‬رهيافت و تفکيک‬
‫موضوعات‪ ،‬نگراني ها وفاکتورهاي موفقيت‬
‫• يادداشت تائيد مبني بر اجازه انجام و ادامه " برنامه ريزي معماري سازماني‬
‫"‬
‫• اگاهي کالن از سراسر سازمان‬
‫‪69‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
EAP ‫فازهاي متدولوژي‬
www.rezasamizadeh.com
70
‫مدلسازي اوليه کسب وکار‬
‫• مستند سازي ساختار سازمان‬
‫• چارت سازماني به روز‬
‫• ليست مکانها و موقعيتهائي که کسب وکاري در حال انجام است و تعداد افراد موجود‬
‫در انها‬
‫• مستندات اهداف حرفه و برنامه راهبردي حرفه‬
‫• ورود اطالعات به ابزار و توليد گزارش‬
‫• شناسائي و تعريف کارکرد (‪ )Function‬زمان‬
‫• کار کردهاي تشريح شده ( نام‪ ،‬توضيح‪ ،‬زير کارکردها‪ ،‬واحدهاي سازماني مربوطه )‬
‫• مستند سازي مدل حرفه اوليه و توزيع ان جهت دريافت نظرات‬
‫• مستند گزارش مدل حرفه اوليه‬
‫• ارائه مدل حرفه اوليه‬
‫• نظرات مربوط به مدل حرفه اوليه‬
‫‪71‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫شناخت تفصيلي حرفه‬
‫• زمانبندي مصاحبه ها‬
‫• اماده شدن براي مصاحبه ها‬
‫• انجام مصاحبه ها‬
‫• وارد نمودن اطالعات در ابزارها‬
‫• کليه فرمهاي مصاحبه ها که وارد ابزار شده است‬
‫• پايگاه داده "برنامه ريزي معماري سازماني" بازبيني و کنترل شده‬
‫• توزيع مدل حرفه‬
‫• مجموعه کامل از گزارش هاي مدل حرفه (نمودارها‪ ،‬توصيف واحدهاي سازماني‪،‬‬
‫تعريف کارکردها‪ ،‬توصيف منابع اطالعاتي‪ ،‬ماتريس ها و ارتباطات و ‪)...‬‬
‫• مقدمه اي بر مدل حرفه(چيست‪ ،‬چرا مهم است‪ ،‬چگونه تعيين مي شود)‬
‫‪72‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫شناسائي سيستم ها و تکنولوژي موجود‬
‫• تعيين حوزه و مقصود برنامه کاري‬
‫• حوزه و مقصود فاز‬
‫• برنامه کاري‬
‫• ارائه اوليه‬
‫• آمادگي براي جمع اوري اطالعات‬
‫• فرم هاي مخصوص جمع اوري اطالعات سيستمهاي اطالعاتي‬
‫• دستورالعمل چگونگي تکميل فرم‬
‫• بسترهاي تکنولوژي شناسائي شده‬
‫‪73‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫شناسائي سيستم ها و تکنولوژي موجود(ادامه)‬
‫• جمع اوري اطالعات‬
‫• فرم هاي شناسنامه سيستمهاي تکميل شده‬
‫• ارزيابي مستندات سيستم‬
‫• نگاشت سيستمها به کارکردهاي حرفه‬
‫• نگاشت سيستم ها به زيرساختهاي تكنولوژي‬
‫• ورود اطالعات به ابزار‬
‫• فرم هائي که در ابزار وارد شده‬
‫• ورود اطالعات نگاشت ( وابستگي ) سيستم ها به کارکردهاي حرفه‬
‫• مرور و تائيد نسخه پيش نويس‬
‫• بررس ي و مميزي پايگاه داده کاتالوگ منابع سيستم (رفع ناسازگاريها)‬
‫• گزارش پيش نويس تکميل شده‬
‫‪74‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫شناسائي سيستم ها و تکنولوژي موجود(ادامه)‬
‫• معرفي کاتالوگ منابع اطالعاتي (چيست‪ ،‬چرا مهم است‪ ،‬چگونه تعيين مي شود )‬
‫• يافته ها و نتايج مهيا شده‬
‫• ترسيم نمودارها و اشکال‬
‫• نمودارها و اشکال سيستمها‬
‫توزيع کاتالوگ منابع اطالعاتي‬
‫• مستند کاتالوگ منابع اطالعاتي‬
‫• ارائه نظرات و پيشنهادات مربوط به اين مستند‬
‫• مديريت و نگهداري کاتالوگ‬
‫• مسئوليتهاي تعيين شده جهت نگهداري کاتالوگ‬
‫• روالهاي نگهداري کاتالوگ‬
‫‪75‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
EAP ‫فازهاي متدولوژي‬
www.rezasamizadeh.com
76
‫فاز معماري داده‬
‫• تعريف موجوديتها‪ ،‬صفات و روابط‬
‫• موجوديت هاي اطالعاتي تعريف شده و مستند شده‬
‫• نمودار ارتباط بين موجوديت (‪) ERD‬‬
‫• نگاشت موجوديت ها به کارکردهاي حرفه‬
‫• ماتريس نگاشت موجوديت ها به کارکردها‬
‫• ماتريس نگاشت موجوديت به سيستم‬
‫• توزيع معماري داده‬
‫• مستند معماري داده‬
‫• ارائه ها‬
‫• ارائه توضيح براي استفاده کننده ها‬
‫‪77‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫فاز معماري سيستم‬
‫• ليست نمودن سيستم هاي کانديدا‬
‫• ليست اسامي سيستمهاي کانديدا‬
‫• تعريف سيستم ها‬
‫• تعريف سيستمها‬
‫• نمودار ارتباط بين سيستمها‬
‫• نگاشت سيستم به کارکردها‬
‫• نگاشت کارکرد به سيستم‬
‫• نگاشت سيستم به واحد سازماني‬
‫• تحليل تاثير بر سيستمهاي موجود‬
‫• تشريح تاثير معماري سيستمها بر سيستمهاي موجود‬
‫توزيع معماري سيستم‬
‫• سند معماري سيستم توزيع شده‬
‫‪78‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
EAP ‫فازهاي متدولوژي‬
www.rezasamizadeh.com
79
‫فاز برنامه اجرائي‬
‫• ترتيب سيستمها‬
‫• نگاشت سيستم ها به موجوديت ها و ماتريس هاي شکسته شده‬
‫• توالي سيستمها به ترتيب اجرا‬
‫• برنامه اي براي جايگزيني يا اصالح سيستمهاي موجود‬
‫• گروه بندي سيستمها در تعدادي پروژه‬
‫• توالي اجراي تکنولوژي‬
‫• تخمين منابع و کار مورد نياز و تهيه يک برنامه زماني‬
‫• تعيين منابع مورد نياز‬
‫• تخمين کار الزم جهت ساخت هر سيستم‬
‫• تعيين زمانبندي برنامه اجرائي‬
‫‪80‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫فاز برنامه اجرائي(ادامه)‬
‫• تخمين سود و هزينه برنامه‬
‫• تحليل سود به هزينه‬
‫• خالصه فوايد و فرصتها‬
‫• نهائي سازي عوامل موفقيت و ارائه توصيه ها‬
‫• گزاش اوليه از عوامل موفقيت ‪ ،‬استراتژي هاي اجرا و توصيه هائي جهت‬
‫تصميم گيري‬
‫• تعيين نهائي نيازهاي آموزش ي‬
‫• تهيه برنامه زمانبندي مرحله انتقال‬
‫‪81‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫نقاط قوت و مزاياي برنامه ريزي معماري سازماني‬
‫• تاحدودي(و نه کامال) منطبق بر چارچوب مادر زکمن مي باشد‪.‬‬
‫• به دليل سادگي‪ ،‬خوش تعريفي و مزيت بر ساير روشها‪ ،‬سالها به‬
‫عنوان گزينه اول معماران سازماني استفاده شده و کامال‬
‫شناخته شده مي باشد‪.‬‬
‫• مطالعه و بررس ي ده ها نسخه کتاب و مقاله‪ ،‬همچنين اشنائي با‬
‫نقاط قوت و ضعف ساير روشها‪ ،‬بر غناي علمي متدولوژي‬
‫برنامه ريزي معماري سازماني افزوده است‪.‬‬
‫‪82‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫فهرست مطالب‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪83‬‬
‫تعريف و تاريخچهي معماري سازماني‬
‫چرا سازمان به معماري احتياج دارد؟‬
‫چارچوبهاي معماري سازماني‬
‫وجوه معماري سازماني‬
‫فرايند معماري سازماني‬
‫روش هاي انجام معماري سازماني‬
‫معماري سرويس گرا‬
‫جمع بندي‬
‫منابع‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫معماري سرويس گرا(‪)SOA‬‬
‫• چارچوبي وسيع و استاندارد که سرويس ها در آن ساخته‪،‬‬
‫استقرار و مديريت مي شوند و هدفش افزايش چابکي زير ساخت‬
‫هاي فناوري اطالعات در جهت واکنش سريع به تغييرات در‬
‫نيازهاي کسب و کار مي باشد‪.‬‬
‫• سبکي از معماري که از اتصال سست سرويس ها جهت انعطاف‬
‫پذيري و تعامل پذيري حرفه و بصورت مستقل از فناوري‬
‫پشتيباني مي کند و از ترکيب مجموعه سرويس هاي مبتني بر‬
‫حرفه تشکيل شده که اين سرويس ها انعطاف پذيري و‬
‫پيکربندي پويا را براي فرآيندها محقق مي کنند‪.‬‬
‫‪84‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫سيستم هاي اطالعاتي نمي توانند با سرعت تغييرات سريع‬
‫بازار کار وايده هاي جديد انسانها‪ ،‬تغيير کنند!‬
‫‪85‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫اهداف اصلي معماري سرويس گرا‬
‫‪ .1‬استاندارد سازي و يکپارچگي سکوها و‬
‫زير ساخت هاي فناوري در درون سازمان‬
‫‪ .2‬بهبود تعامل پذيري بين سازماني‬
‫‪ .3‬استفاده مجدد و انعطاف پذيري سرويس‬
‫هاي اطالعاتي‬
‫‪ .4‬همراستائي بيشتر فناوري اطالعات با‬
‫کسب و کار‬
‫‪86‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫سرويس گرايي بين سازمانها‬
‫‪87‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
Amazon.com ‫نمونه هايي از وب سرويس‬
www.rezasamizadeh.com
88
Amazon.com ‫نمونه هايي از وب سرويس‬
www.rezasamizadeh.com
89
‫تفاوت معماري سازماني با معماري سرويس گرا‬
‫ تعيين وضعيت موجود يكي از اولين مراحل در معماري‬‫سازماني به حساب مي آيد ولي در معماري سرويس گرا چندان‬
‫به آن توجه نمي شود‪ .‬شروع معماري سرويس گرا با يك پروژه‬
‫در اندازه كوچك آغاز مي شود‪.‬‬
‫ تمركز هر دوي آنها بر وضعيت مطلوب است ولي با اين تفاوت‬‫كه معماري سازماني بر موضوعات سطح باال تاكيد دارد ولي‬
‫معماري سرويس گرا مبتني بر استانداردهاي سطوح پائين و‬
‫فناوري است‪.‬‬
‫‪90‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫تفاوت معماري سازماني با معماري سرويس گرا(ادامه)‬
‫ شالوده معماري سازماني بر اساس چارچوب هاي شناخته‬‫شده اي چون زكمن است درحاليكه تاكنون چارچوبي براي‬
‫معماري سرويس گرا ارائه نشده است‪.‬‬
‫ در مراحل آخر كه معموال مربوط به انجام يكپارچگي است‬‫معماري سرويس گرا بر سطوح پائين و فني تمركز دارد در‬
‫حاليكه معماري سازماني به سطوح باالتر مي پردازد‪.‬‬
‫‪91‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫شباهتهاي معماري سازماني با معماري سرويس گرا‬
‫ بر فناوري اطالعات در سطح گسترده و سازماني تاكيد دارند‪.‬‬‫ از جمله مهمترين اهداف آنها تعامل پذيري و يكپارچگي است‪.‬‬‫ اگرچه از سرچشمه اي مختلفي هستند ولي داراي اهدافي‬‫نزديك به هم هستند‪.‬‬
‫ اليه هاي کسب و کار‪ ،‬سيستمهاي اطالعاتي و فناوري در هردو‬‫وجود دارد‪.‬‬
‫‪92‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
www.rezasamizadeh.com
93
‫مزاياي معماري سازماني‬
‫• كشف و حذف افزونگي هاي داده اي و فرايندي‬
‫• انعطاف پذيري سازمان در قبال تغييرات خارجي‬
‫• عدم تأثير تغييرات بر روند تعامل با مشتري‬
‫• تسهيل تغيير در سامانه هاي اطالعاتي از طريق پيش بيني مؤلفه ها‬
‫• پيش گيري از تأثيرات سوء كسب وكار و فناوري بر يكديگر‬
‫• كاهش هزينه هاي نگهداشت سامانه هاي اطالعاتي‬
‫• توليد سامانه هاي اطالعاتي با قابليت تعامل با هم و محيط‬
‫• بهبود روش ها و فرايندها‬
‫• كاهش پيچيدگي در سيستم هاي اطالعاتي‬
‫• تطبيق خواسته هاي مديريت با پيشرفت هاي فناوري اطالعات‬
‫• برچيده شدن سيستم هاي جزيره اي و تجميع سيستم ها‬
‫‪94‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫لزوم معماري سازماني را مي توان در ظهور سازمانهاي بزرگ‪،‬‬
‫نياز به طراحي و توسعه سيستمهاي اطالعاتي پيچيده‪ ،‬ظهور‬
‫سيستمهاي اطالعاتي با منظورهاي خاص و اهميت انعطاف‬
‫پذيري سازمانها در برابر فشارهاي بيروني نظير تغيير کسب و‬
‫کار‪ ،‬تغيير مأموريتها و ساختارهاي سازماني و تغييرات سريع‬
‫فناوري ارزيابي کرد‪.‬‬
‫‪95‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫منابع‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫تدوين متدولوژي برنامه ريزي معماري سازماني سرويس گرا در جهت‬
‫پوشش کامل به چارچوب زکمن ‪ ،‬پايان نامه ي کار شناس ي ارشد امير رضا‬
‫مهجوريان‬
‫مباني معماري سازماني امير رضا مهجوريان‬
‫مباني معماري سازماني شرکت پارس خودرو‬
‫تدوين معماري سازماني‪ ،‬پايان نامه ي کار شناس ي ارشد نيما قاسم نژاد‬
‫• ‪www.isa.sbu.ac.ir‬‬
‫• ‪www.EA.ir‬‬
‫‪96‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
www.rezasamizadeh.com
97