Theory of Constrains
Download
Report
Transcript Theory of Constrains
Theory of Constrains
فهرست مطالب :
تاريخچه تئوري محدوديت ها
مزايا و معايب نرم افزار OPT
مفاهيم و اصول تئوري محدوديتها
هدف شركت ها به اعتقاد گلدرات
تئوري محدوديت ها و فرايند بهبود مستمر
قواعد دهگانه در تئوري محدوديت ها
فرايند تفكر در تئوري محدوديتها
سيستم DBR
منابع و ماخذ
تاريخچه تئوري محدوديت ها
عرضه نرم افزار ( OPTجداول زمانبندي توليد بهينه) دراياالت متحده در سال
1979توسط گلدرات
در سال 1980با توسعة يك بخش جديد براي نرم افزار ، OPTتحت عنوان
، HALTنرم افزار براي محيط هاي كارگاهي تطبيق داده شد .
تغيير نام نرم افزار OPTبه تكنولوژي توليد بهينه در سال 1982
سال 1986گلدرات و كوكس ،مفاهيم مورداستفاده در نرم افزار OPTرا در
كتابي بنام « هدف :فرايند بهبود مستمر » به رشته تحرير در آوردند و بالفاصله
بعد از آن كتاب « مسابقه» را تحرير نمودند .
تاريخچه تئوري محدوديت ها
قبل از سال 1988تمام صحبت ها فقط بر سر OPTبود است و نامي از
TOCدر ميان نيست .
در ابتداي اكتبر ، 1987مجموعه اي تحت عنوان مجله تئوري محدوديت ها
ً
منتشر شد كه حاوي مفاهيمي بود كه تدريجا TOCرا شكل دادند .در
سال ، 1990گلدرات كتاب ديگري « تئوري محدوديت ها» منشر نمود كه
مجموعه افكار مطرح شده در مجله ها را در يك جا گردآوري نموده است.
در سال 1993نخستين مقالة گلدرات درخصوص فرايند تفكر و حل مسأله به
چاپ رسيد
مزايا و معايب نرم افزار OPT
نقاط ضعف : OPT
نرم افزار براحتي قابل استفاده توسط كاربر نمي باشد .
نرم افزار نيازمند بازخور بسيار دقيق و مستمر از خط توليد مي باشد .
نرم افزار بسيار پيچيده است .
هزينه نگهداري آن بسيار باال ست .
نتايج زمانبندي براي استفاده كننده ملموس و آشنا نمي باشد .
مزايا و معايب نرم افزار OPT
نقاط قوت :
نرم افزار قادر به تشخيص بحراني بودن گلوگاه مي باشد .
OPTيك وسيلة آموزش خوب براي پرسنل مي باشد .
در حجم موجودي هاي نيمه ساخته و زمان سيكل كاهش ايجاد مي كند .
توانايي هاي شبيه سازي و مدلسازي نرم افزار بسيار خوب مي باشد .
مفاهيم و اصول تئوري محدوديتها
مقدمه
محدوديت ها
مقدمه
تئوري محدوديتها ،ابتدا در حد روش ي براي زمان بندي سيستم هاي
توليدي بوده اما رفته رفته گلدرات آنرا به فلسفه اي در حد توليد
بموقع تبديل كرد .
تئوري محدوديتها معتقد است كه هر سيستم الاقل داراي يك
محدوديت است و وجود محدوديتها نشان دهنده پتانسيل براي رشد
و انجام تغييرات نتيجه بخش است.
محدوديت ها
تعريف محدوديت
تعريف گلوگاه
انواع محدوديت ها
محدوديت ها
تعريف محدوديت :
عبارت است از هر عاملي كه كارايي سيستم را در ارتباط با هدف يا
مقصود از پيش تعيين شده محدود مي كند .
محدوديت ها
تعريف گلوگاه :
منبع گلوگاهي منبعي است كه ظرفيتش كمتر يا مساوي تقاضاي مورد
انتظار براي آن است .
گلوگاه
محصول نهايي
4
400
3
2
1
240
350
400
مواد اوليه
محدوديت ها
محدوديت ها را مي توان به شكل زير تقسيم بندي كرد:
محدوديت هاي منابع داخلي؛ محدوديت هاي فروش و بازاريابي؛ -محدوديت هاي خط مش ي و سياستگذاري.
هدف شركت ها به اعتقاد گلدرات
تعاريف هدف و شرط الزم
نظرات آقاي گلدرات در مورد هدف شركت ها
شاخص هاي ارزيابي در تئوري محدوديت ها
مقايسه JIT ، TOCو نگرش سنتي
مثال
تعاريف هدف و شرط الزم
گلدرات در كتاب هدف خود دو واژه هدف و شرط الزم را دركنار
يكديگر بيان مي كند،
هدف عبارت است از نتيجه يا حاصل كلي كه همه تالشها درجهت
آن است و
شرط الزم ،وضعيتي است كه حصول نتيجه اي را تضمين مي كند،
به عبارت ديگر ،اگر شما تمام شرط الزم وقوع هـ ــدف را برآورده
سازيد به هدف دست مي يابيد.
نظرات آقاي گلدرات در مورد هدف شركت ها
پولسازي هرچه
بيشتر درحال وآينده
رضايتمندي هر چه
بيشتر كاركنان در
حال و آينده
رضايتمندي هر چه
بيشتر مشتريان در
حال و آينده
شاخص هاي ارزيابي در تئوري محدوديت ها
– 1دستيافت ( :) Throughputتمامي پول جديدي كه به موجب
فروش وارد سازمان مي گردد و سازمان از آن سهم مي برد؛
– 2موجودي ( ً :) Inventoryپولي كه سازمان صرف منابع غيراز
نيروي انساني مي سازد و نهايتا آن را تبديل به دستيافت مي كند.
- 3هزينه هاي عملياتي ( :) Operational costsهزينه هايي كه
سازمان متحمل مي شود تا موجودي را به دستيافت تبديل كند.
مقايسه JIT ، TOCو نگرش سنتي
مثال
شركتي تنها دو محصول P1و P2را توليد مي كند و داراي دو ماشين
M1و M2مي باشد ،ظرفيت هفتگي اين ماشينها 2400دقيقه مي
باشد .ميزان استفاده ماشينها براي توليد هر واحد محصول P1و
P2بصورت جدول زيرمي باشد :
M2
M1
2
2
P1
-
4
P2
در جدول زير تقاضاي بازاربراي محصوالت P1و P2همچنين ساير اطالعات مشخص شده
است :
P2
P1
محصوالت
400
500
تقاضاي بازار (واحد)
80
100
قيمت هر واحد
40
60
هزينه متغير هر واحد
40
40
دستيافت براي هر واحد
براي پاسخگويي به تقاضاي بازار ما نيازمند ظرفيت بيشتري از ماشين ( M1جدول زير) مي
باشيم ،بنابراين ماشين M1محدوديت سيستم مي باشد :
M2
M1
ظرفيت مورد تقاضاي
بازار
1000
1000
P1
-
1600
P2
1000
2600
كل
مطابق جدول زير چون خروجي ايجاد شده به ازاي هر دقيقه براي محصول
P1بيشتر است بنابراين ابتدا در ماشين M1بايد محصول P1توليد شود .
خروجي به
ازاي هر
دقيقه
20
10
زمان صرف
شده بروي
محدويت
2
4
خروجي
محصول
40
40
P1
P2
فروش
ظرفيت
موجود
500
1000
350
1400
ظرفيت مورد تقاضاي بازار
نياز براي
محدوديت
500
1000
1600
400
محصول
P1
P2
حال اگر فرض كنيم هزينه هاي عملياتي در هر هفته 4000دالر و موجودي مصرف شده در
هفته (سرمايه گذاري) 100000دالر باشد خروجي كل سيستم ،سود خالص و نرخ بازگشت
سرمايه بصورت زير محاسبه مي شود :
كل
خروجي هر واحد
فروش
محصول
20000
40
500
P1
14000
40
350
P2
34000
دستيافت كل سيستم
4000
هزينه هاي عملياتي
30000
سود خالص ( هزينه ها ي عملياتي -دستيافت )
100000
موجودي ( سرمايه گذاري )
%30
نرخ بازگشت سرمايه ( موجودي /سود خالص )
تئوري محدوديت ها و فرايند بهبود مستمر
گلدرات براي رسيدن به فرايند بهبود مستمر پنج مرحله و فرايند را
بيان نمود .
- 1شناسايي محدوديتها و گلوگاههاي سيستم
- 2ارائه طرحي براي بهره برداري كامل از محدوديتهاي سازمان و بهبود
عملكرد دستيافت،
-3بررس ي و اطمينان از اينكه تمام وظايف غيرمحدوديتي اجراي بند 2
را به طور همزمان پشتيباني مي كنند .
– 4ازميان برداشتن و مرتفع نمودن سطح محدوديت (سطح
منابع و امكانات)
- 5هنگامي كه محدوديت شكسته شد به مرحله 1بازگرديد و
مطمئن شويد كه همه افراد سازمان نسبت به اينكه اكنون زمان
تحقيق به منظور يافتن محدوديت جديد است ،آگاهي دارند .
قواعد دهگانه در تئوري محدوديت ها
قاعده : 1سطح راندمان منبع غيرگلوگاهي نه بواسطه توان بالقوه آن بلكه
توسط برخي محدوديتهاي سيستم تعيين مي گردد؛
قاعده : 2راندمان (يعني نرخ بكارگيري يا حجم كار انجام شده ) و اثربخش ي ( يعني
نرخ سازگاري يا ثمره كار انجام شده ) براي يك منبع ،مترادف يكديگر نيستند
.
قاعده : 3يك ساعت از دست رفته در گلوگاه به معناي يك ساعت از دست رفته
در كل سيستم است.
قاعده : 4يك ساعت صرفه جويي در ايستگاه غيرگل ــوگاهي كمكي به خروجي
سيستم نمي كند و كاري بهيوده و واهي است .
قواعد دهگانه در تئوري محدوديت ها
قاعده : 5گلوگاهها خروجي و موجودي سيستم را تعيين مي كنند.
قاعده : 6دسته انتقالي ،ممكن است و البته در بيشتر مواقع بهتر است با دسته
فرايندي برابر نباشد .
قاعده : 7اندازه دسته فرايندي بايد متغير باشد نه ثابت
قاعده : 8ظرفيت و اولويت بايد بطور همزمان در نظر گرفته شوند نه بصورت
متوالي
قاعده : 9به جاي ظرفيت جريان را باالنس كنيد .
قاعده : 10مجموع بهينه سازي محلي ،برابر بهينه سازي كل نيست .
فرايند تفكر در تئوري محدوديتها
گلدرات از دهه 90به بعد توجه خود را به محدوديتهاي سياستگذاري
و خط مش ي متمركز و مخاطبان خود را به فرايند تفكر جديدي آشنا
كرد كه برپايه پنج ابزار منطقي بنا نهاده شده بود.
فرايند تفكر به عنوان ابزاري براي حل مسئله ،تشخيص و از بين
بردن محدوديتهاي سياستگذاري ،ذهنيت موجود و راههاي سنتي،
مورداستفاده مديران قرار مي گيرد.
ابزارهاي موردنياز براي كاربرد تئوري محدوديتها
ابزارهايي كه گلدرات براي كاربرد تئوري محدوديتها ايجاد كرد ،عبارت
از پنج درخت منطقي و قوانين حاكم بر آنهاست كه عبارتند از:
- 1درخت واقعيتهاي جاري ( : ) Current Reality Tree
ابزاري براي تحليل مسئله و بررس ي وضعيت جاري با منطق علت و معلولي
است .پس از بررس ي وضعيت فعلي ،به تعداد مح ــدودي علت اصلي و ريشه اي
دست پيدا مي كنيم.
ابزارهاي موردنياز براي كاربرد تئوري محدوديتها
- 2نمودار رفع ناسازگاري ( :) Conflict Tree
اين نمودارمي تواند به عنوان موتوري خالق براي ايجاد راه حلهاي نو و بنيادين
براي مشكالت عمل كند و مبتني بر اين عقيده است كه مشكالت اصلي و
مزمن سازمان به دليل برخي از ناسازگاريها و تضادهاي زيربنايي و نهفته كه راه
حل مستقيم و مشخص براي آنها امكان پذير نيست ،به وجود مي آيند.
ابزارهاي موردنياز براي كاربرد تئوري محدوديتها
- 3درخت واقعيتهاي آتي( :) Future Reality Tree
اين مرحله با دو هدف عمده به وجود مي آيد ،نخست صحت مطلوب بودن
نتيجه حاصل از تغيير و دوم بررس ي اثرات نامطلوب احتمالي جديد و تالش در
جلوگيري از ايجاد و گسترش آنها.
- 4درخت پيش نياز( :) Prerequisite Tree
اين مرحله چگونگي انجام تغيير را در اختيار ما قرار مي دهد و در به اجرا
درآوردن مراحل عملي تصميم اتخاذشده كمك مي كند ،اين ابزار موانع را
تعيين كرده و بهترين راه حل را ارائه مي نمايد ،عالوه بر آن توالي عمليات
ضروري براي انجام مراحل را نيز مشخص مي كند.
ابزارهاي موردنياز براي كاربرد تئوري محدوديتها
- 5درخت انتقال ( :) Transition Tree
ارائه دستورالعمل قدم به قدم اجراي مراحل به اين وسيله صورت
مي گيرد و نقشه جزئي تري از مسير به سمت مقصد است و چگونگي
انجام تغيير را مشخص مي سازد.
سيستم )DBR( Drum-Buffer-Rope
مدل DBRروش ي براي شناسايي و بهره برداري از محدوديت ها در
سيستم هاي توليدي است .اين مدل از نقشه برداري فرايند براي
شناسايي گلوگاهها و سپس بكارگيري راه حل ها استفاده مي كند .
سيستم DBRيك مكانيسم محدود براي متوازن ساختن جريان
در كل سيستم است.
ضروريات سيستم DBR
- 1بسط و توسعه برنامه زمانبندي اصلي توليد با درنظرگرفتن منابع
با ظرفيت محدود(.) Drum ( )CCR
- 2محافظت از دستيافت كارخانه در برابر نوسانات با استفاده از
ذخيره موقت در موقعيتهاي بحراني ( .) Buffer
- 3پيوند نرخ توليد براي منابع با ظرفيت محدود به هر منبع
غيرمحدوديتي ( .) Rope
Drum
Raw material ROPE
Upstream
Operations ROPE
B
U
F
F
E
R
CCR
Downstream
Operations
Customers
BUFFER
در ارتباط با TOCسه نوع بافر وجود دارد:
الف -ذخيره موقت محدوديت :اين ذخيره موقت به منظـ ــور حمايت از زمانبندي برنامه ريزي
شده محدوديت درجلوي منابع با ظرفيت محدود (گلوگاهها) قرار داده مي شود؛
ب -ذخيره موقت مونتاژ :اين ذخيره موقت شامل قطعاتي است كه با قطعات موجود در منابع
با ظرفيت محدود ،مونتاژ مي شوند.
ج -ذخيره موقت حمل :اين نوع ذخيره موقت به منظور حمايت از تحويل به موقع كاال به
مشتـ ــريان ،در انتهاي خط توليد قرار داده مي شود.
: منابع و مآخذ
1383 سال، انتشارات كيومرث، هايده، متقي، مديريت توليد و عمليات. 1
153 شماره، مجله تدبير، تئوري محدوديت ها.2
محمود، حسين زاده داداش، سيستم هاي كنترل موجودي و مديريت انبار.3
4. Applying TOC Thinking Process, Richard A .Reid and James
R. Cormier.
5. Real Options valuations of companies Run by Theory of
Constraints ,Ricardo Ratner Rochman
6. Lean Enterprise Systems: using IT, Steve Bell, A
John
Wiley &Sons, Inc