Transcript DSS - Reza Samizadeh Site

www.rezasamizadeh.com
1
‫دانشگاه الزهرا‬
‫دانشکده فنی و مهندسی‬
‫ارائه درس ‪MIS‬‬
‫ارائه دهندگان ‪:‬‬
‫زهرا بستان شیرین‬
‫ارمغان علی بیگ‬
‫زهرا نصیری‬
‫‪2‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫فهرست‬
‫‪ ‬مقدمه‬
‫‪ ‬جایگاه ‪ DSS‬در کامپیوتر‬
‫‪ ‬سیستم های حمایت مدیریت‬
‫‪ ‬مزایای استفاده از ‪DSS‬‬
‫‪ ‬اهداف ‪DSS‬‬
‫‪ ‬ویژگی های ‪DSS‬‬
‫‪ ‬ابعاد ‪DSS‬‬
‫‪ ‬اجزای ‪DSS‬‬
‫‪3‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫فهرست‬
‫‪‬پایگاه داده ‪DSS‬‬
‫‪‬برخی از مدل های منورد استفاده در ‪DSS‬‬
‫‪‬انواع داده پردازی در ‪DSS‬‬
‫‪ ‬انواع ‪DSS‬ها‬
‫‪ ‬مراحل طراحی ‪DSS‬‬
‫‪ ‬ارزیابی ‪DSS‬‬
‫‪ ‬کاربردهای ‪DSS‬‬
‫‪ ‬آینده ‪DSS‬‬
‫‪4‬‬
‫‪4‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫مقدمه‬
‫•‬
‫گزارشات تهیه شده به وسیله ‪ MIS‬اگرچه در برخي موقعیتها مفیدند ولي‬
‫همیشه مناسب نیستند‪ .‬آنها ممكن است اطالعات كافي و به موقع فراهم‬
‫نكنند و به مدیران اجازه آزمون آثار تصمیمات را ندهند‪ .‬این محدودیت‬
‫منجر به ایجاد سیستم حمایت تصمیم ‪ DSS‬مي شود‪.‬‬
‫‪5‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫مقدمه‬
‫‪ DSS‬به مدیران در تصمیمات استراتژیك كه ساختار نیافته یا نیمه‬
‫ساختار یافته هستند كمك مي كند ولي قضاوت وبینش تصمیم‬
‫گیري براي كنترل این فرآیند مهم است كه به وسیله مدیران‬
‫انجام مي پذیرد‪ DSS .‬از مدل ها براي بیان ساده واقعیتها ‪ ،‬و‬
‫روابط مابین متغیرهاي مهم در محیط خاص استفاده مي كند و‬
‫به مدیران اجازه مي دهد كه پاسخ هایي براي سواالت مبتني بر‬
‫“چه مي شود اگر” بیابند‪.‬‬
‫‪6‬‬
‫‪6‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫ موارد استفاده سیستم های تصمیم یار‬-‫مقدمه‬
1. IT( Information Technology)
2. MS( Management System)
3. Computer based systems
4. Computer Engineering
www.rezasamizadeh.com
7
‫مقدمه‪ -‬سطوح گوناگون تصميم‌ياري‌‬
‫•‬
‫انواع سيستمهاي موجود بر اساس شيوه پشتيباني از تصميم گير‬
‫‪‬سيستم تصميم يار (‪)DSS‬‬
‫‪‬سيستم اطالعات اجرايي (‪)EIS‬‬
‫‪‬سيستم مبتني بر دانش (‪)KBS‬‬
‫‪‬سيستم يادگيري ماشين (‪)MLS‬‬
‫‪‬سيستم بهبود خالقيت (‪)CES‬‬
‫‪8‬‬
‫‪8‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫کامپيوتر‬
‫علم کامپيوتر‬
‫مهندس ی کامپيوتر‬
‫سخت افزار‬
‫سيستم های هوشمند‬
‫ابزار‬
‫ارتباطات‬
‫نرم افزار‬
‫سيستم های پردازش دانش‬
‫کاربرد‬
‫تکنيک‬
‫سيستم های پردازش داده‬
‫کاربرد‬
‫ابزار‬
‫‪DSS‬‬
‫‪KA R&L NLP ES BI DSS Lisp‬‬
‫ابزار‬
‫‪ES DSS MIS‬‬
‫کاربرد‬
‫جايگاه ‪ DSS‬دركامپيوتر‬
‫تکنيک‬
‫تکنيک‬
‫‪MIS‬‬
‫‪KR‬‬
‫‪ES: Expert System‬‬
‫‪BI: Business Intelligent‬‬
‫‪KA: Knowledge Acquisition‬‬
‫‪R&L: Reasoning & Learning‬‬
‫‪KR: Knowledge Representation‬‬
‫سیستم هاي حمایت مدیریت‬
‫•‬
‫سیستم هاي اطالعات مدیریت كه هدفشان تامین نیازهاي‬
‫اطالعاتي براي مدیران مي باشد سیستم هاي حمایت مدیریت‬
‫هستند‪.‬‬
‫براي سطوح سه گانه مدیریت ‪:‬‬
‫سیستم اطالعات استراتژیك )‪(SIS‬‬
‫سیستم حمایت تصمیم )‪(DSS‬‬
‫سیستم گزارشات مدیریت )‪(MRS‬‬
‫‪10‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫•‬
‫تعریف سیستم حمایت تصمیم )‪(DSS‬‬
‫سیستمهاي پشتیباني تصمیم‪ ،‬سیستمهاي تعاملي مبتني بر‬
‫كامپیوتر مي باشند كه تصمیمگیران را یاري ميكنند تا با‬
‫بهكارگیري دادهها و مدلها‪ ،‬مسائل نیمهساختیافته را حل‬
‫نمایند‪.‬‬
‫• ‪ DSS‬یك سیستم اطالعات مدیریت كامپیوتري است كه به‬
‫منظور تجهیز مدیران با اطالعاتي كه كامپیوترها را قادر مي‬
‫سازد به سواالت ” چه مي شود اگر “ مطرح شده از جانب‬
‫مدیران در حین ایجاد و بررسي آلترناتیوها ضمن فعالیتهاي‬
‫برنامه ریزي ‪ ،‬كنترل و تصمیم گیري پاسخ دهند ‪ ،‬طراحي شده‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫‪ 11‬است‪.‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪ DSS‬اولین بار در سالهاي ‪ 1970‬توسط آقاي ‪ Lester‬مطرح‬
‫شد‪.‬‬
‫‪ DSS‬یك ‪ Modeling System‬است‪ ،‬یعني باید ابتدا كد مجازي‬
‫آن نوشته شود‪.‬‬
‫‪ DSS‬مي تواند دو رویكرد داشته باشد‪:‬‬
‫‪• What If‬‬
‫‪• Goal Seeking‬‬
‫‪12‬‬
‫‪12‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫سوال ”چه می شود اگر” به کاربراجازه‪:‬‬
‫‪‬تغییرتعریف دو یا چند متغیر در یک مدل‬
‫‪‬سنجش تاثیر تغییرات از متغیرهای مفروض بر روی پیامدها‬
‫‪‬پیداکردن ارزشی که باید یک متغیر ویژه به دست آورد تا سطح‬
‫عملکردمطلوب تحقق یابد‬
‫‪‬تعیین ارزش های یک دسته از متغیرهایی که یک متغیر مرتبط‬
‫با محصول مانند سطح عملکرد یا سود را بهینه می سازد‪.‬‬
‫‪13‬‬
‫‪13‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫مزایای استفاده از ‪DSS‬‬
‫‪ ‬تمركز ‪ DSS‬بر كاهش هزینهها و یا افزایش كارایي نميباشد‬
‫بلكه به دنبال افزایش اثربخشي و كمك به اخذ تصمیمات اثر‬
‫بخش ميباشد‪.‬‬
‫‪ DSS ‬براي توسعة توانمنديهاي تصميمگير طراحي شده است و نه‬
‫ي‪.‬‬
‫جايگزين شدن به جاي و ‌‬
‫‪14‬‬
‫‪14‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫نمونه هایی از استفاده ‪DSS‬‬
‫•‬
‫• درحقوق به منظور ترکیب مهارت های کارکنان‬
‫• درموجودی برای برآورد میزان کاالها‬
‫• درحسابداری در تسهیل گزارشات مالی از آن استفاده می شود‪.‬‬
‫دربازاریابی برای مطالعه استراتژی های فروش‬
‫‪15‬‬
‫‪15‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫مقايسه ‪ DSS‬با سيستم هاي پردازش تراكنش درسال ‪1970‬‬
‫انواع سيستم‬
‫سيستم تصميم يار‬
‫سيستم پردازش تراكنش‬
‫واسط كاربري‌‬
‫محاوره اي‬
‫غير محاوره اي‬
‫نوع كاربر‬
‫مديران‬
‫اجرايي‬
‫هدف‬
‫تسهيل در تصميم گيري‌‬
‫تسهيل دراجرا‬
‫زمان‬
‫حال ‪ +‬آينده‬
‫حال ‪ +‬گذشته‬
‫قابليت انعطاف‬
‫انعطاف پذيرتر‬
‫انعطاف پذير‬
‫پارامترهاي ارزيابي‬
‫‪16‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫اهداف ‪DSS‬‬
‫•‬
‫كمك به مدیران در فرآیندهاي تصمیم گیري در مسائل نیمه‬
‫ساخت یافته‬
‫•‬
‫•تكمیل اثربخشي تصمیم گیري به جاي كارآیي آن‬
‫حمایت به جاي جایگزیني قضاوتهاي مدیریتي‬
‫‪17‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫برخي از خصوصيات ‪DSS‬‬
‫تصميم گيري مستقل يا غير‬
‫وابسته ارائه كند‪.‬‬
‫بايد بتواند داده هاي‬
‫نيم ساختيافته‬
‫به روشهاي مختلف‬
‫تصميمگيري دسترس ي‬
‫داشته باشد‬
‫را پردازش كند‪.‬‬
‫انعطاف پذير باشد‬
‫برمبناي مدل باشد‬
‫براي گروه و تصميم گيري‌‬
‫آنان مؤثر باشد‬
‫‪DSS‬‬
‫بايد با توجه به اصول‬
‫معماري ‪Enterprise‬‬
‫ساخته شود‪.‬‬
‫واسط كاربري قابل‬
‫استفاده براي همگان‬
‫داشته باشد‪.‬‬
‫بطور زايش ي تكامل يابد‬
‫(داراي قابليت‬
‫‪Learning‬باشد)‬
‫‪ Effective‬باشد (كارش را‬
‫درست انجام دهد)‬
‫‪18‬‬
‫براي مديريت مورد‬
‫استفاده قرار مي گيرد‬
‫در كنترل كاربر باشد‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫قابلیت های ‪DSS‬‬
‫•‬
‫• به کاربران فرصت میدهد تا سوال ” چه می شود اگر” را بپرسند‬
‫• سرویس دهی به طور مجزا به هر یک از خرده سیستم های سازمانی‬
‫• مسئولیت عمده برای طراحی الگوهای ‪ DSS‬برعهده تصمیم گیرنده است‬
‫حمایت از تصمیمات نیمه ساختاریافته و تصمیمات ساختارنیافته‬
‫•‬
‫و مشارکت کاربران نهایی از حساسیت خاصی برخوردار است‬
‫در سازمانهایی که کاربردهای فناوری اطالعات قبال به خوبی تعیین شده‬
‫باشد مورد استفاده قرار می گیرند‪.‬‬
‫‪19‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫•‬
‫ابعاد ‪DSS‬‬
‫درجه ساختار‪:‬‬
‫‪ o‬به منظور تجزیه و تحلیل و تفسیر حیطه مسایل نیمه ساختاریافته و‬
‫ساختارنیافته طراحی می گردد‪.‬‬
‫‪20‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫•‬
‫‪21‬‬
‫ابعاد ‪DSS‬‬
‫سطح کاربرد‪:‬‬
‫‪ o‬در هر سه سطح از سطوح مدیریت می تواند کاربرد داشته‬
‫باشد‪.‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫ابعاد ‪DSS‬‬
‫•‬
‫فرایند تصمیم گیری‪:‬‬
‫‪ o‬طبق فرآیند تصمیم گیری عمل می کند که دارای سه مرحله اصلی‬
‫جمع آوری اطالعات ‪ ،‬ایجاد آلترناتیوهای مختلف و انتخاب یک‬
‫آلترناتیو از میان آلترناتیوهای مزبور به عنوان تصمیم می باشد‪.‬‬
‫‪22‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫اجزا ‪DSS‬‬
‫•‬
‫‪23‬‬
‫‪ DSS‬متشکل از دوزیر مجموعه می باشد‪:‬‬
‫‪ o‬تصمیم گیران انسانی‬
‫‪ o‬سیستم های کامپیوتری‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫اجزا ‪DSS‬‬
‫صاحب نظران ‪ MIS‬در خصوص اجزا ‪ DSS‬درقالب موارد زیر اتفاق‬
‫نظر دارند‪:‬‬
‫‪‬مدیریت مبتنی بر گفتگو‬
‫‪‬مدیریت مبتنی بر داده‬
‫‪‬مدیریت مبتنی بر مدل‬
‫‪‬سخت افزارپردازش‬
‫‪‬سخت افزار ارتباطات‬
‫‪‬داده ها‬
‫‪‬رویه ها‬
‫‪‬کارکنان واحد ‪ DSS‬و کاربران نهایی‬
‫‪24‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پایگاه داده ‪DSS‬‬
‫•‬
‫•‬
‫‪25‬‬
‫‪25‬‬
‫‪DSS‬از دادههاي داخل ( پايگاه هاي داده سازمان) ‪ ،‬دادههاي خارجي‬
‫(اينترنت) و دادههاي شخص ي فرد تصميمگير استفاده مينمايد‪.‬‬
‫‪DSS‬مي تواند خود داراي ‪ Database‬مستقل بوده يا از پايگاههاي‬
‫داده سازمان استفاده نمايد‪.‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫برخي از مدلهاي مورد استفاده در ‪DSS‬‬
‫مسئله‬
‫تخصيص منابع‬
‫برنامه ريزي خطي و غير خطي‬
‫کنترل موجودي‬
‫مدلهاي مديريت موجودي‬
‫مديريت خط توليد‬
‫مديريت توزيع کاال‬
‫‪26‬‬
‫‪26‬‬
‫مدل مورد استفاده‬
‫ي‬
‫مدلهاي شبيه ساز ‌‬
‫مدلهاي حمل و نقل‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫‪ DSS‬و محیط محاسباتی آن‬
‫‪27‬‬
‫‪27‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫انواع داده پردازی در ‪DSS‬‬
‫•‬
‫•پشتیبانی محاسباتی برای تصمیمات ساختارمند‬
‫•پشتیبانی از تصمیم شامل الگوپردازی‬
‫بازیابی و تحلیل داده ها برای ‪DSS‬‬
‫‪28‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫•‬
‫انواع داده پردازی در ‪DSS‬‬
‫بازیابی و تحلیل داده ها برای ‪:DSS‬‬
‫‪ o‬این سیستم ها لزوما فقط داده ها را پیشنهاد کرده و بر تعامل با پایگاه‬
‫داده های وجود قرار می گیرند‪.‬‬
‫‪ o‬این قسمت شامل موارد ‪:‬‬
‫‪ ‬سیستم های پژوهشی‬
‫‪ ‬سیستم های تحلیل داده ها که گزارشات بریده و خالصه ای از‬
‫داده های موجود در پایگاه داده ها را ارائه می دهد‪.‬‬
‫‪ ‬سیستم اطالعات حسابداری که اطالعات حسابداری به عنوان‬
‫تحلیلی از داده های تراکنش حسابداری ارائه می شود‪.‬‬
‫‪29‬‬
‫‪29‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫انواع داده پردازی در ‪DSS‬‬
‫•‬
‫پشتیبانی محاسباتی برای تصمیمات ساختارمند‪:‬‬
‫‪ o‬این سیستم شامل استفاده از داده های عمومی موجود در پایگاه داده ها‬
‫و محاسبه آنها با یکدیگر و با جزئیات موارد فردی برای دستیابی به‬
‫اطالعات برای یک تصمیم است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪30‬‬
‫‪30‬‬
‫مثال‪ :‬سیستم بیمه خودروها‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫انواع داده پردازی در ‪DSS‬‬
‫•‬
‫پشتیبانی از تصمیم شامل الگوپردازی‪:‬‬
‫‪ o‬این سیستم بر استفاده از اطالعات موجود در یک پایگاه اطالعاتی یا‬
‫داده های درونداد کاربر که ممکن است فرضی باشد تکیه می کند و‬
‫پیامدها با استفاده از داده ها در قالب یک قالب محاسبه می شود‪.‬‬
‫‪ o‬الگو روابطی را که تصمیم گیرنده معتقد است بین متغیرهای مربوط به‬
‫یک تصمیم حفظ می شود را منعکس می نماید‪.‬‬
‫‪31‬‬
‫‪31‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫انواع ‪ DSS‬ها براساس روند تکاملی آنها‬
‫‪ .1‬ابزارهای ‪ :DSS‬این دسته از ابزارها در تفهیم مساله به‬
‫مدیران کمک می کند از جمله زبان های برنامه نویسی ‪،‬‬
‫معادالت ریاضی ‪ ،‬مالی و بهینه سازی‬
‫‪32‬‬
‫‪32‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫انواع ‪ DSS‬ها براساس روند تکاملی آنها‬
‫‪ DSS .2‬نهادینه‪ :‬این دسته از ‪ DSS‬ها برای یک مدل خاص با‬
‫داده های خاص به تحلیل مساله و حمایت مدیریت می پردازد‪.‬‬
‫این سیستم ها دربردارنده ی دامنه ای از نمودهایی هستند که به‬
‫کاربران فرصت می دهد تا اطالعات موردنیاز را برای‬
‫مشخص کردن حیطه مساله بازیابی و ایجاد نمایند‪.‬‬
‫‪33‬‬
‫‪33‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫انواع ‪ DSS‬ها براساس روند تکاملی آنها‬
‫•‬
‫از تسهیالت ‪ DSS‬نهادینه می توان به موارد زیر اشاره کرد‪:‬‬
‫‪ ‬بازاریابی فروش و داده های بازار‬
‫‪ ‬تحلیل داده ها‬
‫‪ ‬کشف جانشین های بازار‬
‫‪34‬‬
‫‪34‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫انواع ‪ DSS‬ها براساس روند تکاملی آنها‬
‫‪ DSS .3‬مولد‪ :‬طی یک مکالمه ‪ ،‬طی یک سوال و جواب به ما‬
‫می گوید که یک مساله را چگونه تحلیل نماییم تا جواب بهینه را‬
‫به دست آوریم‪.‬‬
‫‪35‬‬
‫‪35‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس بسته های نرم افزاری‬
‫•‬
‫‪ DSS‬با استفاده از زبان های برنامه نویسی توسعه می یابند یا‬
‫از طریق بسته های نرم افزاری که به طور موثری ابزارهای‬
‫توسعه حمایت تصمیم گیری را ترکیب می کند‪ ،‬تولید می شوند‪.‬‬
‫•‬
‫مدیران باید برای کشف آلترناتیوهای مختلف و اتخاذ تصمیمات‬
‫توانا باشند‪.‬‬
‫‪36‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس بسته های نرم افزاری‬
‫•‬
‫بسته های نرم افزاری فراوانی برای کمک به مدیران وجود‬
‫دارد‪:‬‬
‫‪ o‬زبان های نسل چهارم‪:‬‬
‫• ‪ DSS‬می تواند زبان های نسل چهارم را پوشش دهد‪.‬‬
‫• زبان های نسل چهارم مبتنی بر پایگاه داده ها هستند‪.‬‬
‫• برای سیستم هایی که در آن ها تحلیل و بازیابی داده ها کلیدی‬
‫است‪ ،‬مهم می باشند‪.‬‬
‫• یک نمونه از این زبان ها ‪ SQL‬است‪.‬‬
‫‪37‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس بسته های نرم افزاری‬
‫‪ o‬صفحه گسترها‪:‬‬
‫• نسبتا ً قوی و مورد عالقه کاربران است‪.‬‬
‫• کاربر بدون هیچگونه مهارت فنی می تواند به وسیله صفحه‬
‫گسترها الگوهایی را طراحی کند‪.‬‬
‫• مناسب برای کاربردهای حسابداری می باشد‪.‬‬
‫‪38‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس بسته های نرم افزاری‬
‫‪‬مواردی که صفحه گسترها را در تحلیل تصمیم مفید می‬
‫سازد‪:‬‬
‫• صفحه گسترها می توانند نرخ های بازگشت سرمایه گذاری‬
‫درونی و ارزش خالص فعلی را محاسبه کنند‪.‬‬
‫• الگوهای صفحه گسترهای فردی می توانند طوری متصل شوند که‬
‫نمودار یکی موجب ترسیم دیگری شود‪.‬‬
‫• گزارشاتی ارایه می دهد که نه تنها شامل صورت حساب یا‬
‫خالصه ای از آن می شود‪ ،‬بلکه شامل نمودار و تصاویر نیز می‬
‫‪39‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس بسته های نرم افزاری‬
‫• ممکن است الگوهایی تدوین شوند که در تعامل با یکدیگر باشند و‬
‫داده ها را از پایگاه داده ها اقتباس کنند‪.‬‬
‫• صفحه گسترها زبان برنامه نویسی سطح باالی خود را دارند که‬
‫در آن نوشتن کاربردهای محدود برنامه هایی که با الگوی صفحه‬
‫گسترها تعامل برقرار می کند یا تعامل صفحه گستر را با کاربر‬
‫کنترل می کند‪ ،‬امکان پذیر می باشد‪.‬‬
‫‪40‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس بسته های نرم افزاری‬
‫‪ o‬الگوسازها‪:‬‬
‫• بسته های مبتنی بر کامپیوتر بزرگ و گسترده هستند‪.‬‬
‫• همه الگوسازها تسهیالت به وجود آوردن مدل را فراهم می کنند‪.‬‬
‫• تمام الگوسازها بسیاری از نمودهای زبان های سطح باال‪ ،‬بسته‬
‫های نرم افزاری صفحه گستر و بسته های نرم افزاری آماری را‬
‫ترکیب می کنند‪.‬‬
‫‪41‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس بسته های نرم افزاری‬
‫‪‬نمودهایی از الگوسازها‪:‬‬
‫• تسهیالت ایجاد گزارش های پیچیده‬
‫• توانایی سازماندهی تحلیل آماری پیچیده‬
‫• توانایی سازماندهی و هدایت تجزیه و تحلیل مدل های زمانی‪،‬‬
‫برنامه ریزی خطی و راه حل هایی برای معادالت خطی‬
‫• شبیه سازی های تجزیه و تحلیل ریسک مونت کارلو‬
‫• تحلیل حساسیت‬
‫• کارکردهای ریاضیاتی و مالی پیچیده‬
‫• ترکیب و یگانه سازی مدل های مختلف‬
‫• تعامل با یک پایگاه اطالعاتی‬
‫‪42‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس چهارچوب ساختاری‬
‫•‬
‫مدیران و سرپرستان باید از طبقه بندی ‪DSS‬ها آگاهی داشته‬
‫باشند تا بتوانند ارتباطات را برای استقرار و پیاده سازی سیستم‬
‫هایی برای آگاهی دادن و حمایت از تصمیم ها بهبود بخشند‪.‬‬
‫•‬
‫برخی ‪DSS‬ها بر داده ها‪ ،‬بعضی بر مدل ها و برخی بر‬
‫ارتباطات تاکید دارند‪.‬‬
‫•‬
‫‪DSS‬ها در حوزه عمل نیز متفاوتند‪:‬‬
‫‪ o‬برای کاربران اولیه طراحی شده ودر تجزیه و تحلیل خوداتکا هستند‪.‬‬
‫‪ o‬برای کاربران سازمانی طراحی می شوند‪.‬‬
‫‪43‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس چهارچوب ساختاری‬
‫•‬
‫آلتر در سال ‪ 1980‬هفت نوع طبقه بندی برای ‪ DSS‬اریه‬
‫داد‪:‬‬
‫‪ o‬سیستم های دریافت فایل‬
‫‪ o‬سیستم های تجزیه و تحلیل داده‬
‫‪ o‬سیستم های تجزیه و تحلیل اطالعات‬
‫‪ o‬مدل های حسابداری و مالی‬
‫‪ o‬مدل های توصیفی‬
‫‪ o‬مدل های بهینه سازی‬
‫‪ o‬مدل های پیشنهادی‬
‫‪44‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس چهارچوب ساختاری‬
‫آلتر هفت طبقه مذکور را در سه نوع کلی مطرح کرد‪:‬‬
‫‪ DSS -1‬داده محور‬
‫‪ DSS -2‬مدل محور‬
‫‪ DSS -3‬دانش محور‬
‫‪45‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس چهارچوب ساختاری‬
‫صاحب نظران انواع دیگری را نیز بیان نمودند‪:‬‬
‫‪ DSS -1‬سند محور‬
‫‪ DSS -2‬گروهی و ارتباطات محور‬
‫‪ DSS -3‬درون سازمانی و برون سازمانی‬
‫‪ DSS -4‬دارای عملکرد ویژه یا دارای هدف عمومی‬
‫‪ DSS -5‬بر مبنای وب‬
‫‪46‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس چهارچوب ساختاری‬
‫•‬
‫‪ DSS‬داده محور‬
‫‪ DSS o‬داده محور بر امکان دسترسی و تغییر در پایگاه داده های‬
‫بزرگ ساختار یافته تاکید می کند‪.‬‬
‫‪ DSS o‬داده محور از داده های داخل شرکت و در برخی مواقع ازداده‬
‫های خارجی استفاده می کند‪.‬‬
‫‪ o‬مواردی را که در بر می گیرد‪:‬‬
‫• سیستم های دریافت فایل و گزارش دهی مدیریت‬
‫• سیستم های انبارداری و تجزیه و تحلیل داده ها‬
‫• سیستم های اطالعاتی مدیران اجرایی‬
‫• ‪ DSS‬فاصله ای‬
‫‪47‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس چهارچوب ساختاری‬
‫•‬
‫‪ DSS‬مدل محور‬
‫‪ DSS o‬مدل محور بر دستیابی به مدل و ایجاد تغییر در آن تاکید می‬
‫کند‪.‬‬
‫‪ o‬ابزارهای ساده آماری و تحلیلی سطوح ابتدایی عملکرد را امکان پذیر‬
‫می کند‪.‬‬
‫‪ DSS o‬مدل محور از داده ها و پارامترهایی که توسط تصمیم‬
‫گیرندگان فراهم شده اند‪ ،‬استفاده می کند‪.‬‬
‫‪ o‬سیستم هایی را شامل می شود که از مدل های حسابداری‪ ،‬مدل های‬
‫توصیفی و مدل های بهینه سازی استفاده می کنند‪.‬‬
‫‪‬پایگاه داده های خیلی بزرگ معموالً به ‪ DSS‬مدل محور نیاز ندارند‪.‬‬
‫‪48‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس چهارچوب ساختاری‬
‫•‬
‫‪ DSS‬دانش محور‬
‫‪ o‬ابزارهای ایجاد کننده ‪DSS‬های دانش محور به عنوان ‪DSS‬‬
‫هوشمند شناخته می شوند‪.‬‬
‫‪ DSS o‬دانش محور میتواند پیشنهاد انجام برخی کارهای الزم االجرا‬
‫را به مدیران بدهد‬
‫‪ o‬این ‪DSS‬ها سیستم های فردی کامپیوتری هستند که در حل مسائل‬
‫خاص خبره می باشند‪.‬‬
‫‪‬اصطالح خبره‪ ،‬داشتن دانش در یک حوزه‪ ،‬توانایی فهم مساله در آن حوزه و‬
‫داشتن مهارت برای حل چنین مسائلی را دربر می گیرد‪.‬‬
‫‪49‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس چهارچوب ساختاری‬
‫•‬
‫‪ DSS‬سند محور یا سیستم دانش مدیریت‬
‫‪ o‬به مدیران در بازیابی و مدیریت اسناد و صفحات وب ساختار نیافته‬
‫کمک میکند‪.‬‬
‫‪ DSS o‬سند محور انواع مختلفی از فناوری های انبارداری و‬
‫پردازشی را یکپارچه می کند‪.‬‬
‫‪ o‬این نوع ‪ DSS‬ها می توانند یک سند کامل بازیابی و تجزیه و تحلیل‬
‫شده را تهیه کنند‪.‬‬
‫‪50‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس چهارچوب ساختاری‬
‫•‬
‫‪ DSS‬سند محور یا سیستم دانش مدیریت‬
‫‪ o‬یک موتور جستجو برای کمک به تصمیم گیری با ‪ DSS‬سند محور‬
‫در ارتباط می باشد‪.‬‬
‫‪ o‬استراتژی ها و سیاستها‪ ،‬رویه ها و روشها‪ ،‬دستور جلسات‪ ،‬یادداشت‬
‫های شرکت‪ ،‬توافقات مهم و ‪ ...‬می توانند به وسیله ‪ DSS‬سند محور‬
‫در دسترس قرار گیرند‪.‬‬
‫‪51‬‬
‫‪51‬‬
‫نصیری‬
‫زهرا بستان شیرین ‪ -‬ارمغان علی بیگ ‪ -‬زهرا‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫پاییز ‪1388‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس چهارچوب ساختاری‬
‫•‬
‫‪ DSS‬گروهی و ارتباطات محور‬
‫‪ o‬نوعی از ‪ DSS‬است که بر استفاده از ارتباطات الکترونیکی‪ ،‬زمان‬
‫بندی‪ ،‬اشتراک اسناد و دیگر فعالیت هایی که مربوط به بهره وری‬
‫گروهی می شود‪ ،‬حمایت می کند‪.‬‬
‫‪ o‬توانمندی ها و فن آوری ها‬
‫• پست الکترونیکی‬
‫• تابلوهای تبلیغاتی‬
‫• وایت برد‬
‫• ویدئو کنفرانس‬
‫‪52‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس چهارچوب ساختاری‬
‫•‬
‫‪ DSS‬درون سازمانی و برون سازمانی‬
‫‪ o‬هدف نسبتا ً جدیدی که برای کاربران ‪ DSS‬با فناوری های جدید و‬
‫رشد سریع اینترنت امکان پذیر شده است‪ ،‬مشتریان و عرضه کنندگان‬
‫هستند‪ .‬این گونه از ‪DSS‬ها که برای کاربران خارج از سازمان‬
‫هدف گذاری شده است‪ DSS ،‬درون سازمانی نام دارد‪.‬‬
‫‪ o‬یک ‪ DSS‬درون سازمانی امکان دسترسی به شبکه داخلی سازمان‬
‫را فراهم می کند و مزایا و اختیارات استفاده از امکانات یک ‪DSS‬‬
‫خاص را فراهم می کند‪.‬‬
‫‪53‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس چهارچوب ساختاری‬
‫•‬
‫‪ DSS‬دارای عملکرد ویژه یا دارای هدف عمومی‬
‫‪ o‬بسیاری از ‪ DSS‬ها برای حمایت از عملکردهای خاص تجاری یا‬
‫برای استفاده در انواع کسب و کارها یا صنایع مختلف طراحی شده‬
‫اند‪ ،‬که به آنها ‪ DSS‬های دارای عملکرد ویژه می گویند‪.‬‬
‫‪ o‬نرم افزار ‪ DSS‬دارای هدف کلی از وظایفی مانند مدیریت پروژه‪،‬‬
‫آنالیز تصمیم یا برنامه ریزی کسب و کار حمایت می کند‪ ،‬که به آن‬
‫‪ DSS‬دارای هدف عمومی می گویند‪.‬‬
‫‪ o‬به ‪ DSS‬با هدف عمومی ‪ DSS‬مولد نیز گفته می شود‪ ،‬زیرا برای‬
‫تولید ‪ DSS‬های خاص از آن استفاده می شود‪.‬‬
‫‪54‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫انواع ‪DSS‬ها بر اساس چهارچوب ساختاری‬
‫•‬
‫‪ DSS‬بر مبنای وب‬
‫‪ o‬همه موارد فوق می توانند با استفاده از فناوری های وب گسترش یابند‬
‫که به آن ‪ DSS‬بر مبنای وب می گویند‪.‬‬
‫‪ o‬در بعضی شرکت ها‪ ،‬یک ‪ DSS‬وب محور با یک ‪ DSS‬شبکه داخلی‬
‫یا ‪ DSS‬تجاری گسترده مترادف است‪.‬‬
‫‪55‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫مراحل طراحی ‪DSS‬‬
‫•‬
‫طراحی ‪ DSS‬فرایند شناسایی تصمیمات کلیدی به وسیله تحلیل‬
‫گران تصمیم و اختصاص دادن نیاز های هر جزء از ‪ DSS‬به‬
‫•‬
‫منظور حمایت تصمیمات شناسایی شده می باشد‪.‬‬
‫‪ DSS‬ها طراحی و اجرا می شوند تا تصمیم گیری سازمانی را‬
‫همچون تصمیم گیری انفرادی مورد حمایت قرار دهند‪.‬‬
‫•‬
‫برای حمایت تصمیم باید دانش کافی در مورد جزئیات تصمیم‬
‫وجود داشته باشد‪.‬‬
‫‪56‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫•‬
‫مراحل طراحی ‪DSS‬‬
‫مدلهای تصمیم گیری‬
‫‪ o‬مدل عقالیی‬
‫• بر انتخاب کاراترین راه حل‪ ،‬با فرضیات عقالیی یک تصمیم گیری فردی‪،‬‬
‫تمرکز دارد‪.‬‬
‫‪ o‬مدل فرایند سازمانی‬
‫• بر تقسیم بندی واحدهای متنوع در هر سازمانی تاکید دارد‪.‬‬
‫‪ o‬مدل رضایت بخش‬
‫• محدودیت عقالنیت را منعکس می کند تا یک راه حل قابل قبول و تا حدی خوب‬
‫بیابد‪.‬‬
‫‪ o‬سایر مدل ها‬
‫‪57‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫مراحل طراحی ‪DSS‬‬
‫•‬
‫در اینجا تقسیم بندی مراحل بر‬
‫اساس مدل عقالیی می باشد‪.‬‬
‫‪ o‬بررسی و فرموله بندی کردن مساله‬
‫‪ o‬تعریف پارامترها و متغیر های‬
‫مرتبط با مساله‬
‫‪ o‬فرموله کردن مدل‬
‫‪ o‬تست و آزمایش مدل‬
‫‪ o‬ارزیابی و اصالح و بهبود مدل‬
‫‪58‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫•‬
‫•‬
‫ارزیابی ‪DSS‬‬
‫ارزیابی ‪ DSS‬با تحلیل هزینه‪-‬فایده‪ ،‬قبل و بعد از توسعه و‬
‫اجرای آن در ارتباط است‪.‬‬
‫مولفه های ارزیابی‬
‫‪ o‬ستاده های تصمیم‬
‫‪ o‬تغییرات در فرایندهای تصمیم‬
‫‪ o‬تغییرات در عقاید مدیران تصمیم گیر‬
‫‪ o‬تغییرات رویه ای‬
‫‪ o‬تحلیل های هزینه‪-‬فایده‬
‫‪ o‬ارزیابی سیستم توسط مدیران‬
‫‪59‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫•‬
‫کاربردهای ‪DSS‬‬
‫مهمترین کاربردهای ‪:DSS‬‬
‫‪ o‬حوزه حسابداری و حسابرسی‬
‫‪ o‬حوزه مدیریت مالی و سرمایه گذاری‬
‫‪ o‬حوزه مدیریت منابع انسانی‬
‫‪ o‬حوزه بازرگانی بین المللی‬
‫‪ o‬حوزه بازاریابی و مدیریت بازار‬
‫‪ o‬حوزه مدیریت تولید و عملیات‬
‫‪ o‬حوزه مدیریت استراتژیک‬
‫‪60‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
‫آینده ‪DSS‬‬
‫•‬
‫‪ DSS‬ها به سمت هوشمند شدن حرکت می کنند‪.‬‬
‫•‬
‫سیستم حمایت تصمیم هوشمند از اجزای زیر تشکیل می شود‪:‬‬
‫‪ o‬موتور استنباط چند منظوره‬
‫‪ o‬مجموعه پایگاه های اطالعاتی‬
‫‪ o‬رویه های عملکردی استاندارد‬
‫‪ o‬رابط کاربر‬
‫‪61‬‬
‫‪www.rezasamizadeh.com‬‬
www.rezasamizadeh.com
62