Transcript Document

‫تحلیل و طراحی‬
‫سیستم‌های ش ی‬
‫گرا‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشگاه آزاد بوشهر‬
‫حسین دهقان‬
[email protected]
‫مرجع‬
2
‫نحوه ارزيابي‬
‫• امتحان پايان ترم‬
‫‪ 8‬نمره‬
‫• پروژه گروهی‬
‫• تحلیل و طراحی سامانه نرم‌افزاری یکپارچه‬
‫• سامانه نرم افزاری و مستندات (پیشنهاد‪ ،‬تحلیل‪ ،‬طراحی)‬
‫• نیاز به کد نویس ی ندارد !‬
‫• تاریخ تحویل فاز نهایی‪ :‬؟ (حداکثر تاریخ ممکن)‬
‫‪ +1‬نمره‬
‫• سایت گروهی پروژه‬
‫• درج تکوینی نتایج فعالیت‌های فردی و گروهی‬
‫‪ 21 -------------------‬نمره ‪---------------------‬‬
‫‪ 12‬نمره‬
‫حسین دهقان‬
‫‪[email protected]‬‬
‫‪3‬‬
‫نحوه ارتباط‬
‫• ایمیل ‪[email protected]‬‬
‫• زمان‌های مالقات در دانشگاه‬
‫حسین دهقان‬
‫‪[email protected]‬‬
‫‪4‬‬
‫؟‬
‫تحلیل و طراحی‬
‫سیستم‌های ش ی‬
‫گرا‬
‫مقدمه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشگاه آزاد بوشهر‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪6‬‬
‫مهندس ی نرم‌افزار‬
‫یا‬
‫مهندس ی سخت‌افزار‬
‫سخت‌افزار و نرم‌افزار‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫• هر دستگاه برنامه پذیر (مانند یک کامپیوتر یا یک میکروکنترلر) دارای دو‬
‫بخش اصلی است‪ :‬سخت افزار و نرم افزار‬
‫• سخت افزار‪ :‬هر قطعه قابل ملس و فیزیکی‬
‫• نرم افزار‪ :‬برنامه هاي کامپيوتري یا کدهایی که روی قطعات‬
‫سخت‌افزای نصب می‌شوند (قرار می‌گیرند) و باعث کار کردن سخت‬
‫افزار مي‌شوند‪.‬‬
‫• نرم‌افزار نصب شده‪ ،‬باید در مورد سخت افزار خود اطالعاتی داشته‬
‫باشد‪.‬‬
‫• بین نرم‌افزار و سخت‌افزار باید هماهنگی کاملی وجود داشته باشد‪.‬‬
‫‪7‬‬
‫سخت‌افزار و نرم‌افزار‬
Battery Screen Removable Operating ‫فروش‬
Capacity Size
Memory
System
RAM
Dual
Core
1.00
GHz
1,024 1,432
MB
mAh
3.5
inch
No
Quad
Core
1.40
GHz
2,04
8 MB
4.8
inch
Yes
2,100
mAh
iOS 5
1
Android
4.0
2
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
CPU
8
.‫مهندس ی نرم‌افزار با مهندس ی سخت‌افزار تفاوت دارد‬
‫• چرا بسیاری از نرم‌افزارها فاجعه هستند ولی سخت‌افزارها نه؟‬
• Mariner Bugs Out (1962)
• Medical Machine Kills (1985)
• Cost: Three people dead, three people critically injured
• a subtle bug called a race condition
• Ariane 5 rocket explosion
• Cost: $360 million
• 16 bit memory,
....
‫ عدم تست سیستم‬:‫• یکی از دالیل این مشکالت‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
• Cost: $18.5 million
• Destroyed the rocket 293 seconds after liftoff.
9
‫تفاوت ‪ HW‬و ‪SW‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪10‬‬
‫• ‪HW‬‬
‫• هزینه ارتقا سیستم ≈ ∞‬
‫• طراحی ‪ HW‬باید قبل از عملیات ساخت به پایان برسد‪.‬‬
‫• اشکال در ‪ :HW‬برگشت‌دادن آن‬
‫• ‪SW‬‬
‫• هزینه ارتقا سیستم ≈ ‪0‬‬
‫• انتظار بهتر شدن ‪ SW‬با گذشت زمان‬
‫• اشکال در ‪ :SW‬انتظار برای ارتقا (‪)upgrade‬‬
‫• قدیمی شدن سخت‌افزار و نرم‌افزارهای قدیمی‬
‫تفاوت ‪ HW‬و ‪SW‬‬
‫• فرايند توليد نرم افزار يك فرايند مهندس ي است نه يك فرايند توليد صتعتي‬
‫سخت افزار‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪11‬‬
‫تعيین مشخصات‪:‬‬
‫فرآيند توليد‪:‬‬
‫ماهيت ‌‬
‫ماهيت محصول‌‪:‬‬
‫نرم افزار‬
‫بوسيله استفاده كننده گان نهائي‬
‫بوسيله متخصصین‬
‫مكانيكي‬
‫فرآيند مهندس ي كه براي هر كاربرد جديد منحصر به‬
‫‌‬
‫فرد است‬
‫فیزيكي‬
‫منطقي‬
‫تفاوت ‪ HW‬و ‪SW‬‬
‫منحني نرخ خرابي سخت افزار نسبت به زمان‬
‫نرخ خرابي‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪12‬‬
‫آغاز فرسودگي‬
‫زمان‬
‫پس از رفع خطاهاي‬
‫طراحي و ساخت‬
‫تفاوت ‪ HW‬و ‪SW‬‬
‫منحني نرخ خرابي نرم افزار نسبت به زمان‬
‫نرخ خرابي‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪13‬‬
‫زمان‬
‫‪Legacy SW vs. Beautiful SW‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪14‬‬
‫• ‪ :Legacy SW‬نرم‌افزارهای قدیمی که نیازهای کاربران را برآورده‬
‫می‌کنند‪ .‬اما کار کردن با آنها بدلیل واسط کاربری نامناسب‪ ،‬مشکل‬
‫است‪.‬‬
‫• ‪ %60‬هزینه‌های نرم‌افزاری برای اظافه کردن قابلیت‌های جدید‬
‫• ‪ %17‬برای رفع خطاها‬
‫• ‪ :Beautiful SW‬برآورده کردن نیازهای کاربر و قابلیت ارتباط آسان با‬
‫آن‬
‫• هر چقدر ساده‌تر ⇤ زیباتر‬
‫(کد میراثی) ‪Legacy Code‬‬
‫• نرم‌افزار باید با محیط و تکنولوژی های جدید سازگار ش ‌ود‪.‬‬
‫• بیشترین مشکل شرکت‌های بزرگ‪ :‬ضعف مستندسازی کدها‬
‫• ‪ Legacy code‬یا ‪Beautiful code‬؟‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪15‬‬
‫بحران نرم‌افزار‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪16‬‬
‫• پيشرفت شگرف سخت افزار‬
‫• ضعف روشهاي توليد نرم افزار‬
‫• ناتواني روشهاي توليد نرم افزار در كنترل پيچيدگي نرم‬
‫افزار‬
‫نشانه‌های بحران نرم‌افزار‬
‫• عدم بهره گیري كامل از قدرت سخت افزار‬
‫• ناتواني روشهاي توليد نرم افزار در پاسخگوئي به افزايش تقاضا‬
‫• هزينه هاي هنگفت توليد نرم افزار‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪17‬‬
‫• عدم تحويل به موقع‬
‫• عدم تامین نيازمنديهاي كاربر‬
‫• كيفيت پايین و نامطمئن‬
‫• سختي نگهداري بعلت كيفيت پايین طراحي‬
‫مهندس ی نرم‌افزار‬
‫• براي مقابله با بحران نرم‌افزار‪ ،‬مهندس ي نرم افز ‌ار مطرح شد‪.‬‬
‫• ويژگيهاي مهندس ي نرم افزار‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪18‬‬
‫• تجديد نظر در روشهاي برنامه ريزي و كنتر ‌ل‬
‫• استفاده از تجربيات ديگر رشته هاي مهندس ي‬
‫• تهيه و جايگزيني استانداردهاي مطمئن‬
‫مهندس ی نرم‌افزار‬
‫(ادامه)‬
‫• تعريف‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪19‬‬
‫بكارگیري يك روش سيستماتيك‪ ،‬منظم و قابل اندازهگیري براي توليد و‬
‫توسعه‪ ،‬عملياتي كردن و نگهداري نرم افزار؛ بكارگیري اصول مهندس ي‬
‫در توليد نرم افزار‬
‫اهداف مهندس ی نرم‌افزار‬
‫• افزايش كيفيت‪ ،‬قابليت اطمينان‪ ،‬قابليت نگهداري‌‬
‫• رضايت كاربر و سهامداران‬
‫• كاهش هزينه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪20‬‬
‫• تحويل به موقع‬
‫• استفاده از مولفه هاي استاندارد‬
‫• استفاده مجدد‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪21‬‬
‫سیستم اطالعاتی‬
‫سیستم اطالعاتی‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪22‬‬
‫• سیستم‬
‫• اجزایی که در کنار یکدیگر و با همدیگر برای دستیابی به یک هدف‬
‫تالش می‌کنند‪.‬‬
‫• چند نفر که در یک اداره یا سازمان با یکدیگر کار میکنند‪.‬‬
‫• آنها معموال کارهای روزمره خود را بدون کامپیوتر انجام می‌دهند‪.‬‬
‫• سیستم اطالعاتی (‪)Information System – IS‬‬
‫• سیستمی که برای تسهیل کارهای خود بخواهند از فناوری اطالعات‬
‫(استفاده از سختافزار‪ ،‬نرمافزار‪ ،‬شبکه‪ ،‬پایگاه داده و دیگر امکانات‬
‫رایانه) استفاده نمایند‪.‬‬
‫• مجموعهای از افراد‪ ،‬دادهها‪ ،‬فرایندها و اطالعات که با بکارگیری‬
‫فناوری اطالعات به منظور پشتیبانی و بهبود کسب و کار شکل میگیرد‪.‬‬
‫نرم افزار‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪23‬‬
‫• محصولی است که توسط مهندسین نرمافز ‌ار طراحی و ایجاد‬
‫میشود‪.‬‬
‫• شامل برنامهای است که در کامپیوتری اجرا میشود‪:‬‬
‫• برنامه و داده‬
‫• مستنداتی که حاوی متنها‪ ،‬فرمها‬
‫• سیستم اطالعاتی تعریف کلی تری از نرم‌افزار می‌باشد‪.‬‬
‫• یک سیستم اطالعاتی ممکن شامل شبکه و سخت‌افزاری باشد‬
‫که نرم‌افزار آن قابل دیدن نباشد‪.‬‬
‫چه کسانی در سیستم اطالعاتی دخیل هستند‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪24‬‬
‫• صاحبان سیستم‬
‫• کسانی که برای ایجاد سیستم هزینه میکنند‪.‬‬
‫• معموال از طبقه مدیران ارشد یا میانی میباشند‪.‬‬
‫• کاربران سیستم (مشتری‌)‬
‫• افرادی که از سیستم برای انجام عملیات و کارهای خود استفاده می‪-‬‬
‫کنند‪.‬‬
‫• این افراد اموری مانند وارد کردن و تایید اطالعات‪ ،‬پاسخ دهی و‬
‫ذخیرهسازی را بعهده دارند‪.‬‬
‫• تیم پروژه‬
‫• افرادی که برای تحلیل‪ ،‬طراحی و پیادهسازی سیستم اطالعاتی تالش‬
‫میکنند‪.‬‬
‫• این افراد معموال مهندسین نرمافزار میباشند‪.‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪25‬‬
‫• وظیفه یک مهندس نرمافزار‬
‫• فهمیدن اینکه یک سیستم اطالعاتی چگونه میتواند‬
‫نیازهای کسب و کار را براورده کند‪.‬‬
‫• این افراد با طراحی‪ ،‬ساخت و تحویل آن به کاربر‪ ،‬از کسب‬
‫و کار اقتصادی حمایت میکنند‪.‬‬
‫• اگر شما تاکنون کالس برنامه نویس ی داشتهاید یا اینکه‬
‫برنامهای برای خود نوشتهاید‪ ،‬فکر میکنید که نوشتن یک‬
‫نرمافزار برای یک سازمان کار راحتی است‪.‬‬
‫• متاسفانه این چنین نیست‪.‬‬
‫آمار نرم‌افزارها‬
1995 ‫• سال‬
Challenged
53%
Successful
16%
Challenged: Completed late, over budget, feature missing
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
Cancelled
31%
26
‫آمار نرم‌افزارها (ادامه)‬
‫• سال ‪2000‬‬
‫‪Cancelled‬‬
‫‪23%‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪27‬‬
‫‪Successful‬‬
‫‪28%‬‬
‫‪Challenged‬‬
‫‪49%‬‬
‫مثال‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪28‬‬
‫• یک شرکت برای انجام پروژه مربوط به ‪ IT‬در طرح پیشنهادی‬
‫(‪ )Proposal‬خود هزینه پروژه را ‪ $800,000‬و مدت اجرای آن را‬
‫‪8‬ماه در نظر گرفت‪ .‬واحد ‪ IT‬سازمان بدون بررس ی طرح اقدام به‬
‫پذیرش طرح نمود‪.‬‬
‫• در نهایت‪ ،‬پروژه ‪ 2‬سال به طول انجامید‪ .‬مرحله نیازسنجی آن‬
‫بجای ‪1.5‬ماه‪9 ،‬ماه طول کشید و تعداد کاربران از ‪ 200‬نفر به‬
‫‪ 2500‬نفر افزایش یافت‪ .‬مرحله خرید تکنولوژی برای راهاندا ‌زی‬
‫پروژه‪1 ،‬سال شد‪ .‬سوال‪:‬‬
‫• چرا این پروژه به شکست منجر شد؟‬
‫• چرا یک شرکت باید هزینه و زمان را روی یک پروژه صرف نماید و سپس آن ‌را‬
‫لغو نماید؟‬
‫• برای روبرو نشدن با چنین مشکالتی چه باید کرد؟‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪29‬‬
‫دوره حیات توسعه سیستم‬
‫دوره حیات توسعه سیستم‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪30‬‬
‫• ساخت یک سیستم اطالعاتی (یا نرمافزار) بسیار شبیه به‬
‫ساخت یک خانه است‪.‬‬
‫‪ .1‬یک ایده ساده‬
‫‪ .2‬طراحیهای کلی و ساده روی کاغذ (طرحها باز طراحی می‪-‬‬
‫شوند تا اینکه توسط مشتری تایید گردد)‬
‫‪ .3‬طراحی با جزئیات تکمیلی از پروژه‬
‫‪ .4‬ساختن خانه به کمک طرحهایی فاز ‪3‬‬
‫ساختن خانه در ایران = ساختن نرم‌افزار در ایران ؟‬
‫دوره حیات توسعه سیستم (ادامه)‬
‫• منظور مراحلی است که برای ساخت یک نرم‌افزار باید طی ش ‌ود‪.‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪ .2‬آنالیز ‪Analysis‬‬
‫‪ .3‬طراحی ‪Design‬‬
‫‪ .4‬پیادهسازی ‪Implementation‬‬
‫برنامهریزی ‪Planning‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪31‬‬
‫هر فاز از گامها یا زیر مراحلی تشکیل شدهاست‪.‬‬
‫خروجی هر فاز مستدات و فایلهایی است که با مشتری تحویل داده‬
‫میشود‪.‬‬
‫ی‬
‫برنامه ریز ‌‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪32‬‬
‫• چرا یک سیستم اطالعاتی باید برای سازمان ساخته شود؟‬
‫• میتوان پروژه را ساخت یا انجام داد؟‬
‫• آیا طرح پیشنهادی میتواند کسب و کار را ارتقا دهد؟‬
‫• آگر پیادهسازی شود‪ ،‬آیا از سیستم استفاده خواهد شد؟‬
‫• نحوه انجام داده پروژه از بعد برنامه‌ریزی‌‬
‫• ‪Project Plan‬‬
‫ی (گام‌ها)‬
‫برنامه ریز ‌‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪33‬‬
‫‪ .1‬مطرح شدن یک ایده جدید برای ایجاد یک سیستم نرم‪-‬‬
‫افزاری جدیدی توسط یک سازمان‬
‫• ارائه درخواست توسط بخش‌های حسابداری‪ ،‬مالی و ‪...‬‬
‫• امکان سنجی طرح پیشنهادی توسط سازمان و تیم پرو‌ژه‬
‫• بررس ی انجام یا عدم انجام پروژه‬
‫‪ .2‬مدیریت پروژه‬
‫• خروجی این مرحله نمودار زمانی انجام پروژه ( ‪Project‬‬
‫‪)Plan‬‬
‫آنالیز‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪34‬‬
‫• چه کس ی از سیستم استفاده خواهد کرد؟‬
‫• سیستم چه کاری انجام خواهد داد؟‬
‫• چه زمانی و کجا از سیستم استفاده خواهد شد؟‬
‫• تیم پروژه‬
‫• سیستم موجود در سازمان و سیستمهای دیگر را بررس ی‬
‫میکند‬
‫• فرصتهای بهبود را بررس ی میکند‬
‫• کلیت سیستم جدید را توسعه میدهد‬
‫آنالیز (گام‌ها)‬
‫‪.1‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪35‬‬
‫گام تجزیه و تحلیل‪ :‬شامل آنالیز سیستم فعلی سازمان (‪as-‬‬
‫‪ )in system‬و مشکالت آن و آنالیز راهی برا طراحی سیستم‬
‫جدید (‪)to-be system‬‬
‫‪ .2‬جمع آوری نیازهای سیستم‪ :‬بدست آوردن اطالعات در مورد‬
‫سیستم جاری از طریق مصاحبه‪ ،‬پرسشنامه‬
‫‪ .3‬ارائه مستندات طرح پیشنهادی سیستم (‪)system proposal‬‬
‫به سازمان‬
‫طراحی‬
‫• بررس ی جزئیات سیستم‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪36‬‬
‫• سختافزار‬
‫• نرمافزار‬
‫• شبکه‬
‫• رابط کاربری‌‬
‫• فرمها وگزارشات نرمافزار‬
‫• زبان برنامهنویس ی‬
‫• فایلها و پایگاه داده‬
‫طراحی (گام‌ها)‬
‫‪ .1‬استراتژی طراحی (‪)Design strategy‬‬
‫•‬
‫•‬
‫‪.2‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪37‬‬
‫•‬
‫•‬
‫سیستم باید توسط برنامهنویسان خود سازمان یا توسط تیم پروژه انجام شود‪.‬‬
‫یک برنامه متن باز (‪ )Open Source‬باید تهیه گردد یا نرمافزاری باید خریداری‌‬
‫شود‪.‬‬
‫طراحی‬
‫‪ :Architecture Design‬بعد سختافزاری‪ ،‬نرمافزاری و زیر بنای شبکه‬
‫‪ :Interface Design‬رابط کاربری سیستم‪ ،‬فرمها و گزارشات سیستم‬
‫‪ .3‬پایگاه داده و فایلها‬
‫‪ .4‬طراحی برنامه (‪ :)Program Design‬هر برنامه واقعا چه کاری‬
‫انجام خواهد داد‪.‬‬
‫ی (گام‌ها)‬
‫پیاده‌ساز ‌‬
‫‪ .1‬ساخت سیستم‪ :‬سیستم ساخته و تست میشود‪.‬‬
‫‪ .2‬نصب سیستم‪ :‬در این مرحله سیستم قبلی از کار انداخته و‬
‫سیستم جدید شروع به کار میکند‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪38‬‬
‫• روش حذف سریع‪ :‬سیستم جدید به سرعت جایگزین سیستم قدیمی میش ‌ود‪.‬‬
‫ی‪ :‬دو سیستم برای یک یا دو ماه بصورت موازی کار میکنند تا‬
‫• روش مواز ‌‬
‫مشکالت سیستم جدید کامال برطرف شود‪.‬‬
‫• روش تبدیل‪ :‬سیستم جدید در یک بخش از سازمان به عنوان یک آزمایش اولیه‬
‫نصب میشود و سپس به تدریج در بخشهای دیگر استفاده میشود‪.‬‬
‫‪ .3‬طرح پشتیبانی‪ :‬نحوه پیادهسازی تغییرات جزئی و کلی در‬
‫سیستم‬
‫تحلیل و طراحی‬
‫سیستم‌های ش ی‬
‫گرا‬
‫مدل‌های توسعه سیستم‬
‫شروع یک پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشگاه آزاد بوشهر‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪40‬‬
‫مدل‌های توسعه سیستم‬
‫مدل های توسعه سیستم‬
‫• روشهای قاعدهمند براي پيادهسازي چرخه حيات توسعه‬
‫سيستم (‪)SDLC‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪41‬‬
‫‪+‬‬
‫تقسیم بندی (‪)1‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪42‬‬
‫• تاکید این مدلها بر فرایندهای کسب و کار یا دادهها‬
‫• متدولوژيهاي فرآيندگرا‪ :‬بر تعريف فعاليتها در سيستم تاكيد‬
‫دارند‪.‬‬
‫• متدولوژيهاي دادهگرا‪ :‬بر دادهها و نحوه سازماندهي آنها تاكيد‬
‫دارند‪.‬‬
‫• متدولوژيهاي ش يگرا‪ :‬يك نوع توازن و تعادل بین دو متدول ‌وژي‬
‫فوق ايجاد ميكند‪.‬‬
‫• فرایند (‪ :)Process‬فعالیتهای انجام شده در یک سازمان که اهداف سازمان را‬
‫برآورده میکند‪.‬‬
‫• داده (‪ :)Data‬حقایقی درمورد سازمان و تعامالت کسب و کار یا مواد اولیه برای‬
‫انجام کسب و کار در یک سازمان‬
‫تقسیم بندی (‪)1‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪43‬‬
‫تقسیم بندی (‪)2‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪44‬‬
‫• طراحی ساختیافته‬
‫• مدل آبشاری‌‬
‫ی‬
‫• مدل مواز ‌‬
‫• مدلهای توسعه سریع (‪)Development Rapid Application‬‬
‫یا ‪RAD‬‬
‫• مدل فازبندی شده (‪)Phased Development‬‬
‫ی‬
‫• مدل نمونهساز ‌‬
‫ی‬
‫مدل آبشار ‌‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪45‬‬
‫مدل آبشاری (مزایا)‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪46‬‬
‫• اگر اولین مرحله مدل آبشاری به خوبي انجام شده باشد‬
‫ورودي درست به مرحله بعد ميدهد و ميتوان انتظار داشت‬
‫كه اين مرحله نیز به خوبي انجام شود‪.‬‬
‫• ارائه اصول و تكنيكهاي مناسب در اكثر مراحل مختلف اين‬
‫مدل‪ ،‬انجام مراحل آن را آسان ميكند‪.‬‬
‫مدل آبشاری (معایب)‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪47‬‬
‫• در مدل آبشاري با وجوديكه مراحل اوليه بسيار مهم ميباشند ‌ولي‬
‫ً‬
‫عمال توجه الزم به اين مرحله نميشود‪.‬‬
‫• درصد هزينه ها براساس آمار‪:‬‬
‫‪%3‬‬
‫• فهم و تحليل خواسته ها‬
‫‪%3‬‬
‫• تعيین مشخصات‬
‫‪%5‬‬
‫• طراحي‬
‫• پياده سازي‬
‫‪%7‬‬
‫‪%15‬‬
‫• تست‬
‫‪%67‬‬
‫• نگهداشت‬
‫مدل آبشاری (معایب)‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪48‬‬
‫• در مدل آبشاري استفادهكننده بايد كليه خواستههاي خود را‬
‫ً‬
‫در مرحله اول صريحا بيان كند‪.‬‬
‫• بيان كليه خواستهها در مرحله اول توسط استفادهكننده‬
‫مشكل است‬
‫• مشتری ممكن است بعض ي از آنها را فراموش كند‬
‫• ممكن است همه نيازها را نتواند مشخص كند و به طور‬
‫كامل نداند‪.‬‬
‫مدل آبشاری (معایب)‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪49‬‬
‫• مرحله تعیین خواسته توسط زبان طبيعي صورت ميگیرد كه‬
‫زبان طبيعي داراي ابهامات زيادي ميباشد‪.‬‬
‫• زبان مشتركي بین تحليلگر و كاربر وجود ندارد بطوريكه كاربر‬
‫نميداند تقاضاي چه امكاناتي را بكند و تحليلگر نميداند چه‬
‫سواالتي را مطرح كند‪.‬‬
‫• استفادهكننده بايد صبور باشد‪ .‬يك اجراي عملي از برنامه ها‬
‫قابل مشاهده نيست تا اينكه پروژه به اتمام برسد‪.‬‬
‫• در عمل بازگشت به عقب در این مدل به صرفه نيست‪.‬‬
‫ی‬
‫مدل مواز ‌‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪50‬‬
‫مدل موازی (ویژگی‌ها)‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪51‬‬
‫• مدل موازی تالش میکند زمان طوالنی که بین فازهای آنالیز و‬
‫تحویل پروژه وجود دارد را کاهش دهد‪.‬‬
‫• مهمترین ویژگی این مدل این است که زمان تحویل سیستم را‬
‫کاهش میدهد‪.‬‬
‫• ممکن است زیر سیستمها کامال از یکدیگر مستقل نباشند و‬
‫باید بین زیر پروژه هماهنگی برقرار گردد‪.‬‬
‫مدل فاز بندی شده‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪52‬‬
‫مدل فازبندی شده (ویژگی‌ها)‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪53‬‬
‫•‬
‫•‬
‫مدل مبتنی بر فازبندی‪ ،‬یک سیستم را به نسخههای مختلفی تقسیمبندی‬
‫میکند‪.‬‬
‫این زیر نسخهها پشت سرهم آنالیز‪ ،‬طراحی و پیادهسازی میشوند‪.‬‬
‫مهمترین و اساس یترین نیازهای سیستم با اولین نسخه از سیستم همراه‬
‫خواهد بود‪.‬‬
‫در این مدل‪ ،‬به سرعت یک سیستم برای کار کاربر آماده میشود‪.‬‬
‫اشکال عمده این مدل‬
‫• کاربران شروع به کار با سیستمی که عمدا ناقص است‪ ،‬میکنند‪.‬‬
‫• تشخیص ویژگیهای مهم و مفید که در نسخه اول باید قرار گیرد‪ ،‬بسیار‬
‫مشکل است‪.‬‬
‫ی‬
‫مدل نمونه ساز ‌‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪54‬‬
‫مدل نمونه سازی (ویژگی‌ها)‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪55‬‬
‫• طراح نرم افزار قادر است مدلی از نرم افزاری را به کاربر نشان دهد‪.‬‬
‫• مدل نمونه سیستم‬
‫• به طور مختصر و مفيد و به صورتهای مختلف حتی روی کاغذ‬
‫• برنامه فقط قسمت کوچکی از کارهايی است که در آينده و پس‬
‫از تکميل پروژه انجام خواهد داد‪.‬‬
‫• کاربر نباید دچار اشتباه شود و فکر کند که برنامه نهايی نیز در اين‬
‫حد کارآيی خواهد داشت‪.‬‬
‫• در این مدل‪ ،‬قسمتی از برنامه نوشته شده و به کاربر نشان داده‬
‫میشود و بعد از اين کار به نوشتن اصلی و جزئيات پرداخته می‪-‬‬
‫شود‪.‬‬
‫مدل نمونه سازی (نمودار)‬
‫ی‬
‫• نمودارگردش ارتباط طراحان سيستم با مشتر ‌‬
‫محاوره با مشتری‌‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪56‬‬
‫در‬
‫ساخت یا تجدید نظر ‌‬
‫مدل نمونه‬
‫نظر مشتری راجع به‬
‫مدل نمونه‬
‫مدل نمونه سازی (مزايا)‬
‫• امکان تغيیر و جمعآوری نيازها‬
‫• در طول توليد نرمافزار ارتباط مشتری با طراح و توليدکننده‬
‫نرم افزار همواره برقرار میباشد‪.‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪57‬‬
‫مدل نمونه سازی (معایب)‬
‫• چون نمونهای از نرمافزار در اختيار مشتری قرار میگیرد و‬
‫مشتری در ابتدا نمیتواند نرمافزار کامل را مشاهده کند ممکن‬
‫است تصور غلطی از نرم افزار نهايی پيدا کند‪.‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪58‬‬
‫• طراح ممکن است برای دستيابی سريعتر به مدل نمونه به‬
‫مسائل مهمی توجه نکند‪.‬‬
‫• سيستمعامل درستی را انتخاب نکرده‬
‫• زبان برنامه نويس ی نامناسبی را برای نوشتن مدل نم ‌ونه‬
‫انتخاب ننمايد‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪59‬‬
‫شروع یک پروژه‬
‫شروع یک پروژه‬
‫• پروژه‪ :‬مجموعهای از فعالیتها با یک نقطه شروع و یک نقطه‬
‫پایان به منظور ارتقای کسب و کار‬
‫• شروع یک پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪60‬‬
‫• پی بردن به فرصتهای توسعه کسب و کار‬
‫• نیازهای تجاری‌‬
‫• تکنولوژی جدید‬
‫شروع یک پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪61‬‬
‫• متاسفانه بسیاری از پروژهها بدون درک صحیحی از نحوه بهبود‬
‫کسب و کار ایجاد میشوند‬
‫• ایدهآل ترین موقعیت برای شروع یک پروژه‬
‫• همکاری افراد خبره در سیستم اطالعاتی یا در فناوری‬
‫اطالعات‬
‫• افراد خبره در کسب و کار‬
‫شروع یک پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪62‬‬
‫• پروژه توسط فرد یا گروهی (‪ )Project sponser‬از یک سازمان‬
‫برای ارتقا کسب و کار توسط فناوری اطالعات شروع میشود‪.‬‬
‫• افراد سازمان ابتدا یک طرح پیشنهادی (‪)System request‬‬
‫برای ایجاد سیستم اطالعاتی را به کمیته تصمیمگیر برای‬
‫قبول یا رد پروژه ارائه میدهند‪.‬‬
‫• در صورت موافقت با انجام پروژه توسط کمیته تصمیمگیر‪،‬‬
‫آنالیز امکان سنجی (‪ )Feasibility analysis‬جهت بررس ی‬
‫تکنیکی‪ ،‬اقتصادی و سازمانی جوانب مثبت و منفی پر ‌وژه‬
‫انجام میشود‪.‬‬
‫طرح پیشنهادی‬
‫اسپانسر‬
‫پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪63‬‬
‫‪1‬‬
‫فرد یا سازمانی که پروژه را شروع میکند ‌و‬
‫در ارتباط خواهند‬
‫افرادی ‌از سازمان که با پروژه ‌‬
‫بود‪.‬‬
‫مثال اعضای گروه مالی سازمان‬
‫بخش بازاریابی‬
‫مدیر بخش ‪ IT‬سازمان‬
‫‌‬
‫طرح پیشنهادی‬
‫نیازهای کسب و‬
‫دالیل اصلی برای شروع پروژه‬
‫کار‬
‫مثال‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪64‬‬
‫‪2‬‬
‫افزایش فروش‬
‫بهبود بازار‬
‫بهبود دسترس ی به اطالعات‬
‫بهبود خدمت رسانی با مشت ‌ری‌‬
‫طرح پیشنهادی‬
‫ملزومات کسب و امکانات الزم که سازمان آنها را برای انجام پرو‌ژه‬
‫آماده خواهد کرد‪.‬‬
‫کار‬
‫مثال‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪65‬‬
‫‪3‬‬
‫فراهم کردن دسترس ی به اطالعات‬
‫در اختیار قرار دادن اطالعات مشتریان‬
‫اطالعات مربوط به محصوالت‬
‫گزارشات تولید‬
‫طرح پیشنهادی‬
‫ارزش کسب و‬
‫کار‬
‫مزایایی که این پروژه برای سازمان خواهد داشت‬
‫مثال‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪66‬‬
‫‪4‬‬
‫بهبود خدمت رسانی با مشت ‌ری‌‬
‫‪ %3‬افزایش فروش‬
‫‪ %1‬افزایش سهم بازار‬
‫‪ 2‬میلیارد کاهش هزینهها در سال‬
‫طرح پیشنهادی‬
‫مسائل ویژه‬
‫مسائل مربوط به اجرای پروژه ‌و تصمیماتی‬
‫اتخاذ شده توسط کمیته تصمیمگیر‬
‫مثال‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪67‬‬
‫‪5‬‬
‫مهلت اتمام پروژه‬
‫پروژه باید در عید نوروز آماده باشد‪.‬‬
‫اطالعات مهم شرکت نباید در اختیار تیم‬
‫پروژه قرار گیرد‪.‬‬
‫آنالیز امکان سنجی‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪68‬‬
‫• امکان سنجی تکنیکی (‪)Technical‬‬
‫• آیا میتوان این پروژه را انجام داد؟ آیا میتوان سیستم ‌را‬
‫ساخت؟‬
‫• امکان سنجی اقتصادی (‪)Economic‬‬
‫• آیا باید این سیستم را بسازیم؟ صرفه اقتصادی دارد یا‬
‫خیر؟‬
‫• امکان سنجی سازمانی (‪)Organization‬‬
‫• اگر سیستم را ساختیم‪ ،‬آیا سازمان از آن استفاده خواهد‬
‫کرد؟‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪69‬‬
‫جمع آوری اطالعات‬
‫جمع آوری اطالعات‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪70‬‬
‫• شناخت خواستههاي كاربر‬
‫• مناسب برای آنالیز امکان سنجی‬
‫• مصاحبه‬
‫• مشاهده‬
‫• پرسشنامه‬
‫• بررس ي اسناد و مدارك‬
‫• بررس ي سيستمهاي موجود‬
‫• بررس ي ساير سيستمهاي مشابه‬
‫ي‬
‫• نمونه گیري و تجزيه و تحليل آمار ‌‬
‫مصاحبه‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫•‬
‫•‬
‫‪71‬‬
‫بهترين روش براي بدست آوردن اطالعات در يك سيستم‬
‫زمان مصاحبه‬
‫مصاحبه بايد زماني باشد كه مصاحبهكننده اطالعات و مسائل مورد سوال‬
‫•‬
‫ً‬
‫را كامال آماده كرده باشد‬
‫مكان مصاحبه‬
‫• بايد محل مناسبي باشد‪.‬‬
‫موضوع مصاحبه‪:‬‬
‫• سواالتي بايد در رابطه با كار و اطالعات باشد‬
‫• از مديران‪ :‬سواالت در رابطه با سياستها و خط مش يهاي سازمان‬
‫ً‬
‫• از كارمندان جزء‪ :‬سواالت در مورد جزئيات مثال چگونگي پركردن فرمها‬
‫شخص مصاحبه شونده‬
‫• به ترتيب سلسله مراتب از باال به پايین باشند‬
‫مشاهده‬
‫• مشاهده شرايط محيطي‪ ،‬چگونگي انجام كارها و كنترلهاي‬
‫الزم‪ ،‬حجم و فشردگي كارها‪ ،‬سرعت كار‪ ،‬معطلي كار‬
‫• شرايط مصنوعي و غیر عادي در محيط نباشد‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪72‬‬
‫پرسش‌نامه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪73‬‬
‫• جمعآوري اطالعات در مورد عده زياد و يا در محلهاي پراكنده‬
‫و دور از يكديگر‬
‫• پرسشنامه‌‌ها باید با حوصله توسط افراد پر شود‪.‬‬
‫• پرسشنامه با پاسخ باز‬
‫• پرسشنامه با پاسخ بسته (چندگزينه اي)‬
‫بررس ی مدارک‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪74‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫هر مدركي كه در سيستم فعلي مورد استفاده قرارميگیرد‬
‫نمودار سازماني‬
‫صورت جلسات مديران‬
‫شكايات مشتريان‬
‫گزارشهاي حسابرسان و بازرسان‪ ،‬گزارشهاي مشاوران‪ ،‬گزارش‬
‫عملكردها‪،‬‬
‫سياستها و اهداف و خط مش يها‪ ،‬مقررات و دستورالعملهاي اجرائي‬
‫ي‬
‫پروندههاي دستي و كامپيوتر ‌‬
‫فرمهاي ورودي و نحوه پركردن آنها‬
‫مستندات مربوطه به مطالعات قبلي سيستم توسط ساير مشاوران‬
‫بررس ی سیستم های موجود‬
‫• سیستم های جاری در سازمان‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪75‬‬
‫ی ً‬
‫ً‬
‫• مثال سيستم مكانیزه ديگر قبال تهيهشده كه دا ‌راي پروندهاي‬
‫است كه اين پرونده مورد استفاده سيستم مورد نظر ما هم‬
‫ميتواند باشد‪.‬‬
‫ی‬
‫نمونه گیری و تحلیل آمار ‌‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪76‬‬
‫• هميشه نمي توان تمام اقالم اطالعاتي مربوطه را در سيستم‬
‫بررس ي كرد‪.‬‬
‫• در صورتي كه تعداد اقالم اطالعاتي زياد باشد بايد نمونههاي‬
‫آماري را از بین آنها انتخاب نمود‪.‬‬
‫• مثال بررس ی تمام پرونده‌ها‬
‫تحلیل و طراحی‬
‫سیستم‌های ش ی‬
‫گرا‬
‫شروع یک پروژه‬
‫نماتن‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشگاه آزاد بوشهر‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪78‬‬
‫نماتن‬
‫درباره نماتن‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪79‬‬
‫• نظام مهندس ی و استانداردهای تولید و توسعه نرم افزار‬
‫• قانونمند نمودن نحوه‬
‫• ارجاع کار توسط کارفرما‬
‫• نوشتن پیشنهاد‬
‫• چگونگی دریافت پیشنهاد‬
‫• انجام کار توسط پیمانکار‬
‫ی‬
‫نمودار ارجاع کار در پروژه های نرم افزار ‌‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪80‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪81‬‬
‫درخواست برای ارئه پیشنهاد‬
‫درخواست برای ارائه پیشنهاد‬
‫• تولید یک نرم افزار← انتخاب مجری واجد شرایط‬
‫• درخواست برای ارائه پیشنهاد‬
‫• ‪Request For Proposal = RFP‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪82‬‬
‫• ارائه اطالعات و شرایط مورد نیاز در ارتباط با انجام یک‬
‫ی‬
‫پروژه یا یک سیستم نرم افزار ‌‬
‫• توسط کارفرما یا سازمان‬
‫• اهداف‪ ،‬داشته‌ها‪ ،‬خواسته‌ها‪ ،‬شرایط مرتبط با پروژه‬
‫• بیان نیازها‬
‫درخواست برای ارائه پیشنهاد‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪83‬‬
‫• براي انجام يک پروژه قدم اول مطالعه ‪( RFP‬مستند درخواست‬
‫براي پيشنهاد) ميباشد‪.‬‬
‫• توليد کنندگان ‪ RFP‬صاحبان سيستم هستند که تقاضاي انجام‬
‫پروژه را دارند‪.‬‬
‫• توليدکنندگان واقعي ‪ RFP‬مهندسان نرم افزار هستند که به‬
‫سفارش صاحبان سيستم مستند ‪ RFP‬را توليد مي کنند‪.‬‬
‫ي با مطالعه آن مي تواند‬
‫• یک شرکت توسعه سيستم هاي نرم افزا ‌ر ‌‬
‫براي انجام پروژه اقدام کند‪.‬‬
‫• ← اين شرکت بايد يک ‪ ( Proposal‬پيشنهاد) به صاحبان سيستم‬
‫ارائه کند‪.‬‬
‫مزایای ‪RFP‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪84‬‬
‫• شناخت واقعی نیازهای پروژه‬
‫• دریافت اطالعات درست و دلخواه در رابطه با نیازهای اعالم شده‬
‫• تخمین درست هزینه و زمان پروژه‬
‫• امکان مقایسه بهتر و ساده تر پیشنهادهای دریافت شده‬
‫• کاهش مخاطرات پروژه‬
‫• کاهش شکایات آتی پروژه‬
‫• کمک به انجام پروژه در یک تشکیالت اجرایی مناسب‬
‫• نشانه جدیت کارفرما در انجام پروژه‬
‫• کمک به تنظیم پیمان نامه منطبق با نیازهای اعالم شده‬
‫مراحل تهیه و گردش اجرایی پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪85‬‬
‫• شناخت نیازها پروژه‬
‫• تهیه و تنظیم درخواست برای ارائه پروژه (‪)RFP‬‬
‫• ارسال ‪ RFP‬برای افراد و شرکت های واجد شرایط‬
‫• برپایی جلسات پرسش و پاسخ برای اشخاص‬
‫• دریافت پیشنهاد از اشخاص‬
‫• انتخاب تیم پروژه و انعقاد قرارداد‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪86‬‬
‫نمونه درخواست برای ارئه‬
‫پیشنهاد (‪)RFP‬‬
‫‪ RFP‬شامل چه مواردي است؟‬
‫معرفي سازمان‬
‫تاريخچه سازمان‬
‫ي‬
‫مقررات کاري‪ ،‬محدوديت هاي و مقررات همکار ‌‬
‫معرفي سازمان مشتري‌‬
‫سازمان هاي مرتبط و زير مجموعه ها‬
‫اهداف‪ ،‬عمليات و خدمات‬
‫واحدها و طبقهبندي سازمان‬
‫تخصص هاي موجود‬
‫کليه سيستم هاي نرم افزاري‪ ،‬سخت افزاري و ارتباطات‬
‫‪ RFP‬شامل چه مواردي است ؟‬
‫زمانبندي مراحل منتهي به عقد قرارداد‬
‫قوانین تصميم گیري در مورد انتخاب را کنترل مي کند‬
‫چه کس ي با چه افرادي مذاکره مي کند‬
‫استاندارها و دستورالعملها‬
‫چه کس ي پرداخت ها را انجام ميدهد‬
‫چه فرمت ‪ proposal‬اي قابل قبول است‬
‫انتظارات در مورد قرارداد‬
‫انتظرات در مورد مستندات‬
‫معيار هاي ارزيابي ‪proposal‬‬
‫‪ RFP‬شامل چه مواردي است ؟‬
‫بررس ي مشکالت و کمبودهاي سيستم‬
‫نيازها و خصوصيات‬
‫سيستم درخواستي‬
‫نيازهاي سخت افزاري که شامل خصوصيات و نياز هاي اجباري‪،‬‬
‫اساس ي و مطلوب سيستم است‬
‫نياز هاي نرم افزاري که شامل خصوصيات و نياز هاي اجباري‪،‬‬
‫اساس ي و مطلوب سيستم است‬
‫سرويس هاي مورد نياز که شامي خصوصيات و نيازهاي اجباري‪،‬‬
‫اساس ي و مطلوب سيستم است‬
‫‪ RFP‬شامل چه مواردي است ؟‬
‫توضيح مديريت‬
‫مشخصات پروژه ارائه‬
‫شده‬
‫برنامه پروژه پيشنهادي‬
‫تست هاي قبولي سيستم‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪91‬‬
‫‪ RFP‬مربوط به پروژه‬
‫‪Proposal‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪92‬‬
‫ارائه پیشنهاد‬
‫توليد ‪Proposal‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪93‬‬
‫• ‪ Proposal‬صفر با بررس ي و مطالعه ‪ RFP‬تهيه مي شود‪.‬‬
‫• به طور کلي ‪ proposal‬پيشنهاد شرکت هاي توسعه دهنده به‬
‫درخواست شرکت متقاض ي مي باشد‪.‬‬
‫• به طور کلي ‪ proposal‬بايد براي دو گروه خواننده جالب‬
‫باشد‪:‬‬
‫• کارشناس‬
‫• غیر کارشناس یا مديران سازمان‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪94‬‬
‫پیشنهاد (‪)Proposal‬‬
‫نماتن‬
‫تحلیل و طراحی‬
‫سیستم‌های ش ی‬
‫گرا‬
‫مدیریت و کنتر ‌ل‬
‫پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشگاه آزاد بوشهر‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪96‬‬
‫مدیریت پروژه‬
‫مقدمه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪97‬‬
‫• برگزاری یک جشن فارغ التحصیلی در دانشگاه یا جشن‬
‫عروس ی‬
‫• قبل از شروع جشن‪ ،‬مشخص شدن‪:‬‬
‫• کارهایی که باید به ترتیب انجام شود‪.‬‬
‫• رمان انجام تمام کارها‬
‫• هزینه هر بخش و هزینه کلی‬
‫• موفقعیت یک جشن بستگی به نحوه برنامه ریزی دارد‪.‬‬
‫مقدمه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪98‬‬
‫• پروژه طراحی یک سیستم نرم‌افزاری می تواند بسیار پیشرفته‬
‫تر از یک جشن باشد‪:‬‬
‫• تعداد افراد درگیر در پروژه بسیار بیشتر است‪( .‬سازمان‬
‫دولتی)‬
‫• هزینه باالتر است‪.‬‬
‫• کارهای بیشتری باید انجام شود‪.‬‬
‫نیاز به برنامه ریزی‪ ،‬مدیریت پروژه‬
‫مدیریت پروژه‬
‫• در طراحی یک سیستم نرم‌افزاری نیاز به فردی به اسم مدیر‬
‫‪Project Manager‬‬
‫می‌باشد‪.‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪99‬‬
‫• مدیریت پروژه‬
‫• فرایند برنامه ریزی و کنترل جهت پیاده سازی یک سیستم‬
‫‪Project Management‬‬
‫• در یک زمان مشخص‬
‫• با یک هزینه حداقل‬
‫• با عملکرد صحیح‬
‫مدیریت پروژه‬
‫• مدیر پروژه‬
‫• مسئول صدها کار و نقش ی که در طول پروژه باید انجام شود‪.‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪100‬‬
‫• هدف مدیر پروژه‬
‫• برنامه ریزی پروژه براساس ارزیابی واقع گرایانه از پروژه‬
‫• سعی در مدیریت انجام پروژه براساس ارزیابی انجام شده‬
‫• نرم افزارهای مدیریت پروژه‬
‫• ‪Plan View Microsoft Project‬‬
‫‪PMOffice‬‬
‫مدیریت پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪101‬‬
‫• شامل‬
‫• تخمین و اندازه گیری اندازه پروژه‬
‫• تولید جدول زمانبندی پروژه (‪)Project Plan‬‬
‫• تخمین هزینه پروژه‬
‫هرم مدیریت پروژه‬
‫اندازه‬
‫سیستم‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫زمان‬
‫‪102‬‬
‫مدیریت‬
‫پروژه‬
‫هزیمه‬
‫هرم مدیریت‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪103‬‬
‫• هر کدام از اجزا را بخواهیم تغییر دهیم‪ ،‬روی اجزای دیگر تاثیر‬
‫می‌گذارد‪.‬‬
‫• در ابتدای پروژه‪ ،‬مدیر پروژه باید این ‪ 3‬قسمت را به توازنی‬
‫برساند که اهداف سازمان (کارفرما) را برآورده کند‪.‬‬
‫• اگر بخواهیم پروژه را سریع انجام دهیم‪:‬‬
‫• کاهش اندازه پروژه ← نادیده گرفتن بعض ی از قسمت ها‬
‫• افزایش هزینه ← افزودن افراد به تیم پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪104‬‬
‫تعاریف مدیریت پروژه‬
‫تعریف پروژه‬
‫• مجموعه تالش هاي موقتي براي تحقق يك تعهد در ايجاد يك‬
‫محصول يا ارائه خدمات مشخص‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪105‬‬
‫• مجموعه‌اي از فعاليتها براي دستيابي به منظور خاص يا هدف‬
‫خاص‬
‫• مجموعه اقدامات و عمليات خاص كه داراي روابط منطقي با‬
‫يكديگر هستند و براي نيل به هدف يا اهداف معيني انجام‬
‫مي‌شود‪.‬‬
‫برخی تعاریف دیگر‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪106‬‬
‫• فعاليت‪ :‬كوچكترين جزء عملياتي تشكيل دهنده يك پروژه را گويند‪.‬‬
‫مثال جوش كاري‌‪ ،‬اجراي آسفالت‪ ،‬اجراي فونداسيون‪ ... ،‬در يك‬
‫پروژه سازه‬
‫• مدت فعاليت‪ :‬مدت زمان انجام يك فعاليت در پروژه را مدت‬
‫فعاليت گويند‪ .‬اين زمان مي‌تواند كم يا زياد باشد اما صفر يا‬
‫بينهايت ممكن نيست‪.‬‬
‫• منابع‪ :‬به كليه امكانات و وسايلي گفته مي‌شود كه براي انجام آن‬
‫فعاليت مورد نياز است‪ .‬كه به سه دسته عمده تقسيم مي‌ش ‌وند‪:‬‬
‫‪ -1‬منابع انساني‬
‫‪ -2‬ماشین آالت و تجهیزات‬
‫‪ -3‬مواد و مصالح‬
‫انواع پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪107‬‬
‫‪ -1‬پروژه اجرايي‬
‫• همانند احداث پااليشگاه‪ ،‬احداث سد‪ ،‬احداث ساختمان و‬
‫‪...‬‬
‫‪ -2‬پروژه مطالعاتي و تحقيقاتي‬
‫• همانند مطالعه توجيه اقتصادي يك پروژه‪ ،‬مطالعات‬
‫اجتماعي و فردي يك منطقه يا شهر و ‪...‬‬
‫‪ -3‬پروژه خدماتي‬
‫• همانند زيباسازي شهر‪ ،‬بهبود ترافيك‪ ،‬دفع زباله و ‪...‬‬
‫چرخه حیات پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪108‬‬
‫محدودیت‌های پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪109‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪110‬‬
‫مدیریت پروژه‬
‫مدیریت و کنترل پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪111‬‬
‫تعريف برنامه‌ريزي‌‬
‫• تعيین توالي و توازي فعاليتهاي الزم براي اجراي يك پروژه با در‬
‫نظر گرفتن زمان مورد نياز براي اجراي هر فعاليت و كيفيت‬
‫تعيین شده براي آن فعاليت‬
‫• تعريف كنترل پروژه‬
‫• كنترل پروژه فرايندي است در جهت حفظ مسیر پروژه براي‬
‫دستيابي به يك تعادل اقتصادي موجه بین سه عامل هزينه‪،‬‬
‫زمان و كيفيت در حین اجراي پروژه‬
‫• كنترل‪ ،‬اجراي دقيق و كامل برنامه تدوين شده براي پروژه است‪،‬‬
‫بگونه‌اي كه هنگام خروج از برنامه بتوان با تشخيص علل و‬
‫طرح‪ ،‬پروژه را به نزديكترين حالت ممكن در مسیر اوليه و اصلي‬
‫خود بازگرداند‪.‬‬
‫فرایندهای مدیریت پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪112‬‬
‫وظایف مدیر پروژه‬
‫• ايجاد هماهنگي الزم در اجراي فعاليتها براي كاربرد مناسب‬
‫منابع و امكانات‪ ،‬به منظور رسيدن به هدف نهايي پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪113‬‬
‫کارکرد مدیر پروژه در چیست؟‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪114‬‬
‫• فنون مديريت پروژه سواالت زير را پاسخ مي‌گويند‪:‬‬
‫• چگونه مي‌توان كارهاي الزم براي اتمام موفقيت آمیز پروژه را تعريف كرد‬
‫• مدت زمان اجراي پروژه چقدر خواهد بود و چه هزين‌هاي در بر خواهد داشت‬
‫• چگونه مي‌توان گروه مناسب كاري براي اجراي پروژه ايجاد نمود‬
‫• چه مقدار كار و وظايف را بر عهده يك نفر مي‌توان گذاشت و چگونه ميتوان ازاجراي آن‬
‫اطمينان يافت‬
‫• چگونه مي‌توان انگیزه كاري را در بین افراد يك گروه زنده نگه داشت‬
‫• چگونه بايد با افزايش هزينه‌ها برخورد كرد‬
‫• آيا بودجه و هزينه تحت كنترل است‬
‫• در چه مواقعي و كجا ‪ ،‬پروژه در معرض شكست قرار ميگیرد‬
‫• براي اطمينان از انجام بهموقع كارها چه بايد نمود‬
‫• آيا ميتوان تشخيص داد كه پروژه واقعا بر روي برنامه حركت ميكند يا خیر‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪115‬‬
‫تخمین اندازه‬
‫پروژه‬
‫‪Function Point Approach‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪116‬‬
‫‪Function Point Approach‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪117‬‬
‫• روش ی برای اندازه گیری اندازه برنامه براساس پیچیدگی‬
‫• ورودی‌ها (‪)Inputs‬‬
‫• خروجی‌ها (‪)Outputs‬‬
‫• فایل ها (‪)Files‬‬
‫• پرس و جوها (‪)Queries‬‬
‫• ظاهر برنامه (‪)Program Interfaces‬‬
‫‪Function Point Approach‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪118‬‬
‫گام اول‌‬
‌‫گام اول‬
Function Point Approach
Total Function Point = TUFP * APC
APC: Adjusted Processing Complexity
• 0.65 for very simple systems
• 1.00 for normal systems
• 1.35 for complex systems
→ TFP = 338 * 0.72 = 243
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
338 = ‫ اسالید قبل‬:TUFP
119
‫‪Function Point Approach‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪120‬‬
‫گام اول‌‬
‫• در فاز برنامه‌ریزی‪ ،‬وضعیت واقعی سیستم هنوز مشخص‬
‫نشده است‪.‬‬
‫• غیرممکن است که بتوانیم تعداد واقعی ورودی‪ ،‬خروجی ‌و ‪...‬‬
‫یک سیستم را تعیین کنیم‪.‬‬
‫• تخمین اندازه سیستم به هوش و تجربه مدیر پروژه بستگی‬
‫دارد‪.‬‬
‫‪Function Point Approach‬‬
‫•‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪121‬‬
‫گام اول‌‬
‫‪ ← Function Point‬تعداد خط کدهای یک برنامه‬
‫‪Function Point Approach‬‬
‫گام اول‌‬
‫• تعداد خط کدهای یک برنامه‬
‫اگر زبان برنامه نویس ی ‪ C‬باشد ← ‪35964 = 243 × 148‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫• بسته‌های نرم‌افزاری و زبان‌های زیادی وجود دارد‪.‬‬
‫• هر زبان امکانات خاص ی را در اختیار کاربر قرار می‌دهد‪.‬‬
‫• نمی‌توان تمام سیستم را با یک زبان نوشت‪.‬‬
‫‪122‬‬
‫• بین میزان زمان انجام و تالش برای انجام پروژه و زبان انتخابی‬
‫برای برنامه‌نویس ی رابطه وجود دارد‪.‬‬
‫‪Function Point Approach‬‬
‫گام دوم‬
‫• تخمین نفر‪-‬ماه‬
‫‪* thousands of lines of code‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪123‬‬
‫برای کدنویس ی به کمک س ی‪:‬‬
‫‪effort (in person-months) = 1.4‬‬
‫‪ 35964‬خط کد‬
‫‪ 50.35‬نفر‪-‬ماه‬
‫‪Function Point Approach‬‬
‫گام سوم‬
‫• تخمین زمان‬
‫‪schedule time (months) = 3.0 * person-months1/3‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪124‬‬
‫برای کدنویس ی به کمک س ی‪:‬‬
‫‪ 50.35‬نفر‪-‬ماه‬
‫‪ 11‬ماه‬
‫• زمان برآورد شده برای فازهای تحلیل‪ ،‬طراحی و پیاده‌سازی است و فاز‬
‫برنامه‌ریزی را شامل نمی‌شود‪.‬‬
‫‪WORKPLAN‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪125‬‬
‫ساخت و مدیریت‬
‫برنامه‌ریزی پروژه‬
‫تعريف برنامه‌ريزي‌‬
‫• تعيین توالي و توازي فعاليتهاي الزم براي اجراي يك پرو ‌ژه‬
‫• در نظر گرفتن‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪126‬‬
‫• زمان مورد نياز براي اجراي هر فعاليت‬
‫• كيفيت تعيین شده براي آن فعاليت‬
‫روش‌ها‬
‫• تهیه جدول فعالیت‌ها (‪)The Project Workplan‬‬
‫• نمودار گانت (‪)Gantt Chart‬‬
‫• ‪Pert Chart‬‬
‫• روش مسیر بحرانی ()‪)critical path method (CPM‬‬
‫مشخص کردن فعالیت‌ها‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪127‬‬
‫• اهداف کلی سیستم باید مشخص شود و مدیر پروژه باید‬
‫فعالیت‌هایی که برای دسیابی به سیستم باید انجام شود ‌را‬
‫مشخص کند‪.‬‬
‫• فعالیت‌ها به صورت کلی مشخص می‌شود‪.‬‬
‫• می‌توان از فاز‌های ‪ SDLC‬برای مشخص کردن فعالیت‌ها استفاده‬
‫کرد‪.‬‬
‫ی‬
‫• برنامه ریزی‪ ،‬تحلیل‪ ،‬طراحی و پیاده‌ساز ‌‬
‫• می‌توان از متدهای توسعه سیستم برای اجرای فازهای ‪SDLC‬‬
‫استفاده کرد‪.‬‬
‫• در این قسمت باید متد توسعه سیستم برای اجرای فازهای ‪SDLC‬‬
‫را مشخص کرد‪.‬‬
‫مشخص کردن فعالیت‌ها‬
‫‪128‬‬
‫مشخص کردن فعالیت‌ها (ریزفعالیت‌ها)‬
‫‪129‬‬
‫مشخص کردن فعالیت‌ها‬
‫• به طور کلی باید کلیه فعالیت‌ها را مشخص کرد‪.‬‬
‫• وابستگی‌ها یک فعالیت به فعالیت‌های دیگر‬
‫• زمان هر فعالیت‬
‫‪130‬‬
‫مشخص کردن فعالیت‌ها‬
‫‪131‬‬
‫نمودار گانت‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪132‬‬
‫• یک عکس به اندازه ‪ 1000‬حرف ارزش دارد‪.‬‬
‫• وضعیت فعالیت‌ها‪ ،‬زمان انجام‌ و وابستگی ها در یک نمودار‬
‫رسم می‌شود‪.‬‬
‫• محور افقی‪ :‬زمان‬
‫• محور عمودی‪ :‬فعالیت‌ها‬
‫• رسم به کمک نرم‌افزارهای‬
‫‪• spreadsheet package‬‬
‫)‪• graphics software (e.g., Microsoft VISIO‬‬
‫)‪• project management package (Microsoft Project‬‬
‫نمودار گانت‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪133‬‬
‫‪Pert Chart‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪134‬‬
‫روش مسیر بحرانی (‪)CPM‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪135‬‬
‫محاسبات روش مسیر بحرانی‬
‫• حرکت رفت یا محاسبه زودترین زمان وقوع یک فرایند‬
‫• محاسباتي است كه از گره شروع پروژه آغاز مي شود و گره به گره‬
‫و فعاليت به فعاليت به سمت گره پايان پروژه پيش میرود‪.‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪136‬‬
‫• داراي ‪ 3‬قانون است‪:‬‬
‫• قانون ‪ -1‬زودترين زمان وقوع گره شروع را برابر صفر بگیريد‪.‬‬
‫محاسبات روش مسیر بحرانی‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪137‬‬
‫• حرکت رفت یا محاسبه زودترین زمان وقوع یک فرایند‬
‫• داراي ‪ 3‬قانون است‪:‬‬
‫• قانون ‪ -2‬زودترين زمان وقوع گره ‪ i‬برابر با حداكثر مقدار‬
‫مربوط به زودترين زمان پايان كليه فعاليتهاي پيش نياز آن‬
‫است‪.‬‬
‫محاسبات روش مسیر بحرانی‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪138‬‬
‫• حرکت رفت یا محاسبه زودترین زمان وقوع یک فرایند‬
‫• داراي ‪ 3‬قانون است‪:‬‬
‫• قانون ‪ -3‬زودترين زمان ختم فعاليت (‪ )i-j‬برابر است با‬
‫زودترين زمان شروع فعاليت‪ ،‬بعالوه زمان انجام آن‬
‫فعاليت‪.‬‬
‫محاسبه زودترین زمان وقوع‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪139‬‬
‫• زمان هر فعاليت روي كمان مربوطه نوشته شده است‪.‬‬
‫• واحد زمان در اين شكل “روز” است‪.‬‬
‫• براي شروع محاسبه يك تاريخ براي رويداد آغازين شبكه‬
‫تعيین مي‌شود‪.‬‬
‫محاسبه زودترین زمان وقوع (حل)‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪140‬‬
‫محاسبه زودترین زمان وقوع (حل)‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪141‬‬
‫محاسبات روش مسیر بحرانی‬
‫• حرکت برگست یا محاسبه دیرترین زمان وقوع یک فرایند‬
‫• محاسبات حركت برگشت‪ ،‬به منظور تعيین ديرترين زمان وقوع هر‬
‫گره و ديرترين زمانهاي شروع و پايان هر يك از فعاليتهاي شبكه‬
‫انجام مي‌شود‪.‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪142‬‬
‫• داراي سه قانون مي‌باشد‪:‬‬
‫• قانو ‌ن‪ -1‬ديرترين زمان مجاز براي وقوع گره پاياني را برابر با‬
‫مقدار مورد نظر (از پيش تعيین شده) يا برابر زودترين زمان‬
‫وقوع آن گره در نظر بگیريد‪.‬‬
‫محاسبات روش مسیر بحرانی‬
‫• حرکت برگست یا محاسبه دیرترین زمان وقوع یک فرایند‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪143‬‬
‫• داراي سه قانون مي‌باشد‪:‬‬
‫• قانون ‪ -2‬ديرترين زمان وقوع گره ‪j‬يا ختم فعاليت (‪ )i-j‬را‬
‫برابر با كوچكترين مقدار ديرترين زمانهاي شروع فعاليتهاي‬
‫بعد از فعاليت (‪ )i-j‬بگیريد‪ ،‬يعني‬
‫محاسبات روش مسیر بحرانی‬
‫• حرکت برگست یا محاسبه دیرترین زمان وقوع یک فرایند‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪144‬‬
‫• داراي سه قانون مي‌باشد‪:‬‬
‫• قانون ‪ -3‬ديرترين زمان شروع فعاليت (‪ )i-j‬برابر با ديرترين‬
‫زمان ختم فعاليت منهاي مدت زمان اجراي آن است‪.‬‬
‫محاسبه دیرترین زمان وقوع (حل)‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪145‬‬
‫محاسبه دیرترین زمان وقوع (حل)‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪146‬‬
‫محاسبه دیرترین زمان وقوع (حل)‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪147‬‬
‫شبكه با ديرترين و زودترين تاريخ وقوع‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪148‬‬
‫شناوری در تاریخ‌های وقوع رویداد‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪149‬‬
‫• مراجعه به شكل قبل مشاهده مي‌شود كه به عنوان مثال گره‬
‫‪ 1‬مي‌تواند در هر تاريخي بین روزهاي ‪ 4‬تا ‪ 8‬اتفاق بيفتد‪.‬‬
‫• در اينجا گفته مي‌شود كه رويداد (گره) ‪ 1‬داراي شناوري است‬
‫و مقدار اين شناوري عبارتست از‪:‬‬
‫‪8-4=4‬‬
‫• تعريف‪ :‬مقدار شناوري رويداد عبارتست از تفاضل بین‬
‫زودترين تاريخ و ديرترين تاريخ وقوع‬
‫رویدادهای بحرانی‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪150‬‬
‫• در يك شبكه رويدادهائي هستند كه داراي شناوري صفر‬
‫مي‌باشند‪.‬‬
‫• زودترين و ديرترين تاريخ هاي وقوع اين رويدادها همواره‬
‫مساوي بوده و هر تغيیري در اين تاريخ ها باعث خواهد شد كه‬
‫زمان الزم براي تكميل پروژه را تغيیر دهد‪.‬‬
‫مسیر بحرانی‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪151‬‬
‫• در هر شبكه حداقل يك راه وجود دارد كه شامل طوالني ترين‬
‫زمان مي‌باشد‪ .‬اين راه را مسیر بحراني مي نامند‪.‬‬
‫• مقدار شناوري مسیر بحراني همواره برابر صفر است‪.‬‬
‫• مسیر بحراني از رويداد آغازين تا پاياني‪ ،‬همواره از رويدادهاي‬
‫بحراني عبور مي نمايد‪.‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪152‬‬
‫مدیریت منابع‬
‫انسانی‬
‫رابطه اعضا در تیم پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪153‬‬
‫رابطه اعضا در تیم پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪154‬‬
‫رابطه اعضا در تیم پروژه‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪155‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪156‬‬
‫مدیریت خطاها‬
‫خطاهای هزینه و زمان‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪157‬‬
‫حسین دهقان‬
‫دانشکده فنی و مهندس ی جم‬
‫‪158‬‬
‫محاسبه هزینه‬