Transcript دستکاری قیمت

‫واحد اسالمشهر‬
‫‪1‬‬
2
‫مقدمه‬
‫موضوع دست کاری در بازارهای مالی در جهت منافع فردی‪ ،‬همواره‬
‫ّ‬
‫مطرح بوده و شدت و ضعف آن در بازارها در دوره های مختلف و با‬
‫توجه به تکامل و بهره مندی آن ها از قوانین مناسب ضد دست کاری و‬
‫ابزارهای نظارتی‪ ،‬متفاوت است‪ .‬بی شک شناسایی عوامل تأثیرگذار در‬
‫دستکاری قیمت به منظور جلوگیری از وقوع دست کاری قیمت در‬
‫بورس اوراق بهادار نقش مؤثری در شفافیت بازار‪ ،‬قیمت گذاری‬
‫منصفانه ی دارایی های سرمایه ای و ارتقای کارایی بازار خواهد‬
‫داشت‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫تعریف‬
‫دستكاري عبارت است از یك رفتار آگاهانه و از قبل طراحي‬
‫شده به منظور فریب سرمایهگذاران براي كنترل یا تأثیرگذاري‬
‫مصنوعي بر بازار یك نوع اوراق بهادار‪ .‬دستكاري میتواند‬
‫دربرگیرندة تعدادي از فن هایي باشد كه به منظور تأثیرگذاري‬
‫بر عرضه یا تقاضاي یك نوع اوراق بهادار باشد كه شامل‬
‫پراكندن اطالعات غلط یا گمراهكننده در مورد یك شركت‪،‬‬
‫محدود كردن نرخ شناوري یك نوع اوراق بهادار به نوعي كه‬
‫باعث محدودیت در دسترسي عمومي بدان شود‪ ،‬قیمتها و یا‬
‫معامالتي كه هدف آن ایجاد تصویري غلط و گمراهكننده از‬
‫تقاضا براي یك نوع اوراق بهادار میباشد‬
‫‪4‬‬
‫قوانين و مقررات ضد دستكاري و فريبكاري ‪(manipulation).‬‬
‫مقررات فروش استقرضي ‪(short selling rules) .‬‬
‫مقررات مشاركت محدود در خالل عرضة اوراق بهادار‬
‫الزامات افشاگري در رابطه با اوراق بهادار‬
‫‪5‬‬
‫ابزارها و سازوكارهاي ضد دستكاري‬
‫‪ .‬تحت نظر قرار دادن و بررسي بازار‬
‫‪ .‬روشهاي محاسبة شاخص ‪(methods for calculation of index).‬‬
‫‪ .‬ساير الزامات و سازوكارهاي ديگر‬
‫‪6‬‬
‫زمينه هاي دستكاري قيمت در بازار بورس اوراق بهادار تهران‬
‫ نبود سازوكارهایي بازدارندة دستكاري قیمت در بازار بورس از قبیل‬‫نبود‬
‫قوانین ضد دستكاري و فریبكاري‪.‬‬
‫ نبود ابزارها و سازوكارهاي مدیریت ریسك در بازار سرمایه‪.‬‬‫ نوسانات شدید بازار و به تبع آن باال بودن ریسك سرمایهگذاري‬‫ كمعمق بودن بازار سرمایه‬‫ تنوع كم اوراق بهادار قابل معامله‬‫ ساختار دولتي بازار سرمایه‬‫ آمیختگي بازار پول و سرمایه‬‫‪7‬‬
‫انواع دستکاری‬
(information-based manipulation).‫دستكاري بر مبناي اطالعات‬
(action-based manipulation). ‫دستكاري بر مبناي عمل‬
(trade-based manipulation). ‫دستكاري بر مبناي معامله‬
8
‫الجيت‬
‫شبكه عصبي مصنوعي‬
‫روش تحليل مميزی‬
‫‪9‬‬
‫نتيجه گيری‬
‫وجود مشکالت ساختاری در بورس تهران از قبیل ‪:‬عدم تنوّ ع‬
‫ابزارهای مالی‪ ،‬کوچک بودن اندازه ی شرکت های بورسی ‪ ،‬فقدان‬
‫ابزارهای مدیریت ریسک ‪ ،‬ضعف سیستم های اطالع رسانی و‬
‫نظارتی و برخی از اقدامات و سیاست های ا ّتخاذ شده از قبیل افزایش‬
‫حد نوسان قیمت و حتی حذف حد نوسان قیمت در برهه ای از قلمرو‬
‫زمانی که مطالعه ی دست کاری قیمت انجام گرفته‪ ،‬موجب شده است‬
‫که تمایل به دست کاری قیمتها در بازار افزایش یابد ‪.‬‬
‫براساس اطالعات گردآوری شده از خبرگان بازار‪ ،‬در بورس تهران‬
‫امکان بروز دو نوع دستکاری از سوی سهام داران اصلی شرکت ها و‬
‫کارگزاران بورس وجود دارد‪ ،‬که عبارتند از ‪ :‬دست کاری برمبنای‬
‫‪ 10‬معامالت و اطالعات وبیشتر ترکیبی از این دو نوع است‪.‬‬
‫نتیجه گیری‬
‫•‬
‫هم چنین با برازش و آزمون مدل لوجیت دو ارزشی مشخص شد که احتمال بروز دست کاری برای‬
‫شرکت های کوچک و با شفافیت اطالعات کم و نقدشوندگی پایین‪ ،‬بیشتر خواهد بود هم چنین یافته‬
‫های دیگر تحقیق بیان کننده ی این است که کوچک بودن انداز ه ی شرکت نیز در کنار عدم شفافیت‬
‫اطالعات‪ ،‬عامل مهم دیگری است که انگیز ه ی دست کاری قیمت را افزایش میدهد لذا ‪ ،‬پیشنهاد م‬
‫ی شود که حد نوسان قیمت معامالت روزانه ی سهام شرک ت های کوچک پذیرفته شده در بورس‪،‬‬
‫کاهش یابد و از این طریق انگیزه ی دست کاری قیمت توسط معامل ه گران در بازار به حداقل‬
‫ممکن برسد ‪ .‬کاهش ح ّد نوسان قیمت امکان افز ایش یا کاهش سریع قیمت سهام شرکت ها در بورس‬
‫را کاهش خواهد داد ‪ . .‬از آن جایی که دست کاری قیمت در بورس‪ ،‬یکی از عوامل اصلی‬
‫ناکارآمدی بورس و موجب سلب اعتماد سرما ه گذاران‪ ،‬به خصوص سرمایه گذاران حقیقی خواهد‬
‫شد‪ ،‬لذا وجود چنین مد ل هایی برای پیش بینی احتمال بروز دستکاری و انجام اقدامات بازدارنده‪،‬‬
‫‪11‬‬
‫نقش مهمی در جهت توسعه ی بورس اوراق بهادار تهران خواهد داشت ‪.‬‬
‫منابع‬
‫آزمون مدل هاي الجيت و شبكه عصبي مصنوعي جهت پيش بيني‬
‫دستكاري قيمت در بورس اوراق بهادار تهران ‪،‬‬
‫ميرفيض فالح شمس ‪،‬‬
‫حميدرضا کردلوئي‬
‫***‬
‫بررسی عوامل تأثير گذار بر دست کاری قيمت‬
‫در بورس اوراق بهادار تهران‬
‫میرفیض فالح شمس‬
‫***‬
‫طراحي الگوي پيشبيني دستكاري قيمت‬
‫در بورس اوراق بهادار تهران‬
‫دكتر ميرفيضفالح شمسي‬
‫علي تيموري شندي‬
‫‪12‬‬
‫سپاس از توجه شما‬
‫‪13‬‬