Transcript آشنايي با نظام 5s - وبسایت تخصصی تربیت بدنی

‫آشنايي با نظام پنج ‪s‬‬
‫و‬
‫روش طراحي و استقرار آن‬
‫در سازمانها‬
‫فهرست‪:‬‬
‫‪1‬تعاريف‪،‬مقدمات و آشنايي كلي با نظام ‪s5‬‬‫‪2‬جايگاه نظام ‪s 5‬در نهضت توليد ناب‬‫‪3‬معرفي مدلي براي ساختار اجرايي و گامهاي طراحي و‬‫استقرار نظام ‪s5‬‬
‫‪4‬آشنايي با پنج ‪ s‬نظام ‪s 5‬و روشهاي پياده سازي آنها‬‫‪ 1-4)s‬اول ‪:‬ساماندهي‬
‫‪ 2-4)s‬دوم‪ :‬نظم و ترتيب‬
‫‪ 3-4)s‬سوم‪ :‬پاكيزه سازي‬
‫‪ 4-4)s‬چهارم‪ :‬استانداردسازي‬
‫‪ 5-4)s‬پنجم‪ :‬انضباط و نگهداري‬
‫‪5-‬نتايج و مزاياي استقرار نظام ‪S5‬‬
‫‪1‬تعاريف‪،‬مقدمات و آشنايي‬‫كلي با نظام ‪S5‬‬
‫‪5S‬چيست؟‬
‫• پايه اي ترين و اصولي ترين‬
‫ابزار ارتقا بهره وري سازماني‬
‫است(سوزوكي)‬
‫• پايه و اولين گام نظامهاي جامع‬
‫بهره وذي همچون‪TPM‬‬
‫‪TQC ،TQM‬و‪JIT‬‬
‫• بسيار فراتر از پاكيزه سازي‬
‫ساده است‬
‫‪5S‬در يك نگاه‬
‫استانداردسازي‬
‫‪5S‬‬
‫پاكيزه سازي‬
‫نظم و ترتيب‬
‫انضباط‬
‫ساماندهي‬
‫رديف‬
‫‪S‬اول‬
‫‪S‬دوم‬
‫رديف‬
‫ساماندهي‬
‫‪SEIRI-SORT‬‬
‫نظم و ترتيب‬
‫‪SEITON-SET IN ORDEER‬‬
‫پاكيزه سازي‬
‫‪S‬سوم‬
‫‪SEISO‬‬
‫‪SHINE‬‬
‫استاندارد سازي‬
‫‪S‬چهارم‬
‫‪SEIKETSU‬‬
‫‪STANDARDIZE‬‬
‫‪S‬پنجم‬
‫انضباط و نگهداري‬
‫‪SHITSUKE‬‬
‫‪SUSTAIN‬‬
‫خالصه اي از اصول‬
‫‪S5‬‬
‫هدف‬
‫تشخيص ضروري از غير‬
‫ضروري و دور ريختن اشيا‬
‫زايد‬
‫استقرار اقالم در بهترين مكان‬
‫حذف اتالفها‬
‫رفع آلودگيها و منشا آنها‬
‫روش‬
‫استفاده از برچسب قرمز‬
‫‪1‬استفاده از نقشه كارگاه‬‫‪2‬تعيين اقالم مبتني بر فكر‬‫‪3‬نامگذاري و جايگزاري همه‬‫چيز‬
‫پاكيزه سازي‬
‫پاكيزه سازي كامل محيط‬
‫بازبيني و رفع عيب‬
‫پاكيزه نگهداري محيط‬
‫پيشگيري از آلودگي‬
‫بهبود نگهداري اقالم‬
‫رنگ آميزي‬
‫‪1‬تعيين استانداردهاي اجرايي‬‫سه ‪ S‬قبلي‬
‫استاندارد سازي وضعيت‬
‫حاصله از اجراي سه ‪ S‬قبلي‬
‫براي حفظ وضعيت‬
‫شكل دهي عادات صحيح و‬
‫انضباط فردي و گروهي در‬
‫رعايت استانداردها‬
‫‪2‬بهره گيري از مديريت‬‫ديداري‬
‫تكرار و عادت زايي‪-‬‬
‫فرهنگسازي‬
‫آموزش و تكرار آن‬
‫مميزي و كنترل‬
‫ارتباط ‪S 5‬با سايز سيستمهاي سازماني‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫سيستم انبارداري‬
‫سيستم برنامه ريزي توليد‬
‫سيستم حمل و نقل‬
‫سيستم تحويل كاال‬
‫سيستم استقرار تجهيزات و‬
‫ماشين آالت‬
‫سيستم ارزيابي كاركنان‬
‫سيستم پيشنهادها‬
‫و‪...‬‬
‫توالي اجراي برنامه هاي كايزن به پيشنهاد تسوچيا‬
‫‪JIT‬‬
‫‪TPM‬‬
‫‪KSS‬‬
‫‪5S‬‬
‫‪TQC‬‬
‫‪QCC‬‬
‫چرا بهتر است جنبش كايزن با ‪s 5‬شروع شود؟‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫فعاليتهاي ‪s 5‬براي مبتديان آسانتر است‪.‬‬
‫كاركنان پاكيزه گي را دوست دارند و بيشتر‬
‫مشاركت مي كنند‬
‫در مورد اينكه مزاياي ‪s 5‬منحصر به مديران‬
‫نبوده و به نفع كاركنان نيز هست‪،‬كسي ترديد نمي‬
‫كند‬
‫نياز به هزينه چنداني ندارد‬
‫سريعتر نتيجه مي دهد و صف شكن است‪.‬‬
‫نتايج بسيار مشهود و شوق برانگيز است‪.‬‬
‫در تغيير پارادايم سازمان از بي تفاوتي و ركود به‬
‫تحرك و بهبود طلبي بسيار موثر است ‪.‬‬
‫سيماي سازمانهاي مشكل دار‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫كاركنان ظاهري خسته و آشفته دارند‪.‬‬
‫كاركنان صميمي نيستند‪.‬‬
‫غيبت از كار‪،‬باالست‪.‬‬
‫كاركنان پيشنهادي براي اصالح و پيشرفت كارها‬
‫ارائه نمي نمايند‪.‬‬
‫فعاليتي در زمينه‪ QCC‬ها به چشم نمي خورد‪.‬‬
‫ضايعات‪،‬دوباره كاري و بزگشتي باالست‪.‬‬
‫تجهيزات و محيط كار ‪،‬كثيف و آلوده اند‪.‬‬
‫ابزار و اقالم بدون نظم و ترتيب پراكنده اند‪.‬‬
‫موجودي انبار و حجم كاالي نيم ساخته باالست‬
‫تعداد حوادث باالست‬
‫آفت ساده نگري به ‪S5‬‬
‫نبايد نظام ‪S 5‬را به پاكيزه‬
‫سازي و رنگ آميزي محدود‬
‫دانست ‪،‬چرا كه اين نظام‪،‬‬
‫همراه با كايزن‪،‬تكنيك حل‬
‫مسئله و اتالف زدايي منشا‬
‫مزاياي بسياري براي سازمان‬
‫خواهد بود‬
‫ارتباط ‪S 5‬با نظامهاي تضمين كيفيت‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫رديابي محصول‪:‬بند‪8‬‬
‫انبارش و نگهداري ‪:‬بند ‪15‬‬
‫كنترل مدارك‪:‬بند ‪5‬‬
‫نگهداري سوابق و مستندات‪:‬بند ‪16‬‬
‫كاليبراسيون‪:‬بند ‪11‬‬
‫بطور كلي انضباط و انسجام سازماني الزم‬
‫براي پياده سازي استانداردها‬
‫نكاتي در باره استقرار نظام ‪S5‬‬
‫‪1‬هيچ ره ميان بري براي اجراي ‪S 5‬وجود ندارد‪.‬‬‫‪2‬نبايستي اقدامات اجرايي با حمالي همراه باشد‬‫‪3‬از چاشني رقابت در استقرار نظام ‪S 5‬بايستي‬‫بهره جست‪.‬‬
‫‪4‬كاركنان را بايستي به همفكري و ارائه پيشنهاد در‬‫ايجاد ‪s 5‬تشويق كرد‬
‫‪5‬شايد اجراي ‪s 5‬ساده بنظر برسد ولي چندان هم‬‫آسان نيست و كمتر سازماني تا نهادينه سازي‬
‫كامل نظام پيش رفته است‬
‫‪-2‬آشنايي با جايگاه نظام ‪S 5‬در نهضت‬
‫توليد(خدمات) ناب‬
‫‪LEAN PRODUCTION‬‬
‫و نهضت اتالف زدايي‬
‫مكتب مديريتي توليد يا خدمات ناب‬
‫‪LEAN POODUCTION‬‬
‫‪TOYOTA PRODUCTION SYSTEM‬‬
‫• شركت تويوتا با معرفي مكتب مديريتي بنام‬
‫توليد ناب(‪)LEAN PRODUCTION‬‬
‫انقالب سوم در مديريت توليد را به دانش‬
‫مديريت معرفي نموده است‪.‬‬
‫• توليد ناب بر محور اتالف ستيزي استوار‬
‫است‬
‫• در اين مكتب ‪،‬نظامهاي بهره وري همچون‬
‫‪ JIT،QCC ،SS:‬و… همه فلسفه اتالف‬
‫زدايي دارند‬
‫هيواليي به نام مودا‬
‫• مودا به مثابه هيواليي ارزش‬
‫افزوده سازمان را مي بلعد‬
‫• اين هيوال گاها قابل رويت و‬
‫در بسياري مواقع غير‬
‫مشهود است و تشخيص آن‬
‫نياز به عينك مودابيني دارد‬
‫• توليد ناب بر محور مودا‬
‫ستيزي استوار است‬
‫اتالفهاي هفت گانه‬
‫در محيطهاي توليدي‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫ا‪-‬اتالف توليد بيش از حد‬
‫‪-2‬اتالف انتظار‬
‫‪-3‬اتالف حمل و نقل‬
‫‪-4‬اتالف موجودي انبار‬
‫‪-5‬اتالف حركت‬
‫‪-6‬اتالف فرآيند‬
‫‪-7‬اتالف مرجوعي ها‬
‫فنون بهره وري‬
‫براي توسعه يافتگي‬
‫صنعتي در واحد‬
‫هاي كوچك ومتوسط‬
‫‪3‬معرفي مدلي تجربي براي ساختار اجرايي و‬‫گامهاي استقرار نظام ‪S5‬‬
‫ساختار اجرايي نظام ‪S5‬‬
‫‪-1‬نظارت بر تيمهاي اجرايي‬
‫‪-2‬تصميم گيري در مورد اقالم‬
‫غير ضروري مهم تيمها‬
‫‪-3‬تصميم گيري در مورد‬
‫بودجه اجرايي ‪S5‬‬
‫‪-4‬تهيه و تصويب استانداردهاو‬
‫دستورالعمل اجرايي‬
‫‪-5‬تصميم گيري در زمينه‬
‫انگيزش تيمها‬
‫كميته راهبري ‪S5‬‬
‫تيمهاي اجرايي ‪S5‬‬
‫انجام فعاليتهاي‬
‫اجرايي استقرار نظام‬
‫‪ S5‬بر مبناي كار‬
‫تيمي‬
‫دبير خانه ‪S5‬‬
‫‪-1‬اجراي مستمر ‪ S5‬پس از‬
‫استقرار‬
‫‪-2‬مميزيهاي ماهانه( با‬
‫همراهي سايرين)‬
‫‪-3‬گزارش دهي و اطالع‬
‫رساني‬
‫‪-4‬مديريت فعاليتهاي‬
‫فرهنگسازي و آموزش‬
‫فرآيند استقرار نظام ‪S5‬‬
‫مستند سازي از وضعيت موجود‬
‫(قبل ازاجراي ‪S) 5‬توسط تيمها‬
‫آديت مستند سازي وآموزش عملياتي پياده سازي ‪ S‬اول‬
‫توجيه و آموزش‬
‫مديران ارشد‬
‫تشكيل كميته راهبري‬
‫و كميته هاي اجرايي‬
‫آديت عملكرد تيمها براي ‪ S‬اول و اموزش ‪ S‬دوم‬
‫تعيين محدوده پروژه‬
‫آديت عملكرد تيمها براي ‪ S‬دوم و اموزش ‪ S‬سوم‬
‫آديت تيمها براي ‪ S‬سوم و آموزش و اجراي ‪ S‬چهارم‬
‫آموزش و اجراي اقدامات ‪ S‬پنجم‬
‫پرزنتيشن نهايي و انتخاب تيمهاي برتر‬
‫(انتخاب واحدهاي پايلوت)‬
‫آموزش كلي و مقدماتي‬
‫نظام ‪S 5‬به اعضا تيمها‬
‫‪4‬آشنايي با پنج ‪ s‬نظام ‪s 5‬و روشهاي‬‫پياده سازي آنها‬
‫رئوس فعاليتهاي گام مستند سازي‬
‫‪ -1‬مرزبندي و تعيين محدوده فعاليت تيمها(واحدهاي منتخب‬
‫براي اجرا)‬
‫‪-2‬تشكيل و اعالم موجوديت تيمهاي اجرايي و تعيين نقشهاي‬
‫تيم بين اعضا‬
‫‪-3‬ترسيم نقشه و لي اوت محل فعاليت واحدها‬
‫‪-4‬ترسيم نمودار فلشي عمليات‬
‫‪-5‬عكسبرداري از زواياي ثابت(قبل و بعد از اجراي ‪S5‬‬
‫‪-6‬فيلمبرداري از وضعيت واحدها (قبل و بعد از اجراي‬
‫‪) S5‬‬
‫‪-7‬ليست برداري از تمام اقالم و موجوديهاي واحدها‬
‫‪-8‬تهيه و نصب تابلوهاي مديريت ديداري ‪S5‬‬
‫رئوس فعاليتهاي ‪ S‬اول‪:‬ساماندهي‬
‫ساماندهي(جداسازي اقالم ضروري از غير ضروري)‪:‬شناسايي اقالم غيرضروري بر مبناي اولويت‬
‫نگهداري اشيا و جداسازي ان از اقالم ضروري‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫مضار وجود اقالم غير ضروري‬
‫مالكهاي تفكيك اقالم ضروري از نيمه ضروري و غير‬
‫ضروري‬
‫تكنيك برچسب قرمز(‪)RED TAG‬‬
‫موانع فرهنگي پيشاروي ساماندهي‬
‫ريشه يابي داليل انباشته شدن اقالم غيرضروري‬
‫استانداردسازي عمليات ‪ S‬اول‬
‫مميزي اجراي ‪ S‬اول توسط تيمها و تعيين اقدامات‬
‫اصالحي‬
‫انتخاب تيم برتر‬
‫مضار وجود اقالم غير ضروري در محيط‬
‫‪1‬كند كردن عمليات‬‫‪2‬اشغال فضاي مفيد‬‫‪3‬معطلي سرمايه‬‫‪4‬استهالك اقالم مفيد‬‫‪5‬أيجاد اتالف وقت براي جستجوي اقالم ضروري‬‫‪6‬ناآراسته و شلوغ كردن محيط كار‬‫‪7‬گم شدن اقالم ضروري‬‫‪8-‬افزايش حوادث و مشكالت أيمني‬
‫فرآيند انجام ‪ S‬اول‬
‫تشكيل جلسه تيم و تقسيم كار براي انجام اقدامات‬
‫ليست برداري از تمام اقالم ‪،‬بررسي آنها و تفكيك به‪:‬‬
‫خراب تعمير‬
‫ناپذير‬
‫خراب تعمير‬
‫ناپذير‬
‫برچسب زرد بزنيد‬
‫مواد اوليه يا‬
‫كاالي در جريان‬
‫ساخت اضلفي‬
‫اعالم به برنامه ريزي‬
‫جهت اقدام اصالحي‬
‫اعالم به ‪ PM‬جهت تعمير‬
‫مطلقا غير‬
‫ضروري‬
‫اسقاطي و از‬
‫رده خارج‬
‫برچسب قرمز بزنيد‬
‫بسيار ضروري‬‫ضروري‬‫نيمه ضروري‬‫‪-‬كمتر ضروري‬
‫به محوطه برچسب‬
‫قرمزها ببريد‬
‫اعالم به‬
‫كميته راهبري‬
‫جهت تعيين‬
‫تكليف‬
‫خير‬
‫آيا تيم‬
‫اختيار‬
‫تعيين تكليف‬
‫دارد؟‬
‫بلي‬
‫غيرضروريها را جدا كنيد‬
‫فروخته شود‬
‫بازيافت شود‬
‫به تامين كننده بركردانده شود‬
‫تعيين تكليف اقالم غير ضروري به يكي از حاالت‬
‫به ديگران اهدا شود‬
‫دور ريخته ششود‬
‫نگهداري تا تعيين تكليف‬
‫جابجا كردن به مكان مناسب تا تعيين تكليف‬
‫رديف‬
‫اول‬
‫راهنماي تشخيص اقالم ضروري از غير‬
‫ضروري‬
‫تعدد استفاده در واحد زمان‬
‫كمتر از يكساعت‪،‬‬
‫يكبار استفاده شود‬
‫از يكساعت تا يكروز‬
‫دوم‬
‫يكبار استفاده شود‬
‫از يكروز تا يكماه‬
‫سوم‬
‫يكبار استفاده شود‬
‫از يكماه تا ششماه‬
‫چهارم‬
‫يكبار استفاده شود‬
‫پنجم‬
‫بيش از ‪ 6‬ماه يكبار‬
‫استفاده شود‬
‫ششم‬
‫مورد استفاده آن‬
‫مشخص نيست‬
‫نوع‬
‫بسيار‬
‫ضروري‬
‫ضروري‬
‫نيمه ضروري‬
‫كمتر ضروري‬
‫غير ضروري‬
‫مطلقا غير‬
‫ضروري‬
‫اتالفهاي هفت گانه‬
‫در محيطهاي توليدي‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫ا‪-‬اتالف توليد بيش از حد‬
‫‪2‬اتالف انتظار‬‫‪3‬اتالف حمل و نقل‬‫‪4‬اتالف موجودي انبار‬‫‪5‬اتالف‬‫حركت‬
‫چرا اقالم غير ضروري انباشته مي شوند؟‬
‫‪1‬نقص در سيستم برنامه ريزي توليد‬‫‪2‬نقص در سيستم مكانيابي ماشين آالت‬‫‪3‬انتخاب نادرست مكتن انبارها‬‫‪4‬مشكالت كيفي و برگشتي محصوالت ‪ QC‬يا مشتري‬‫‪5‬ضعف در سيستم سفارش مواد اوليه يا قطعات‬‫‪6‬تغيير در طرح توليد يا محصوالت‬‫‪7-‬عادت غلط تكثير و نگهداري مازاد مدارك‬
‫رئوس فعاليتهاي ‪ S‬دوم‪:‬نظم و ترتيب‬
‫نظم و ترتيب‪:‬تعيين بهترين مكان براي اقالم ضروري‬
‫‪1‬مالك تعيين مكان‬‫‪2‬آموزش اتالفها‬‫‪3‬اصل بهترين يك‬‫‪4‬مديريت ديداري(نامگذاري‪،‬نشانه گذاري‪،‬تهيه شناسنامه‬‫واحدها‪،‬تجهيزات و)‪..‬‬
‫‪5‬مزاياي ‪ S‬دوم‬‫‪6‬بهره گيري از روش‪FIFO‬‬‫‪7‬استانداردسازي عمليات ‪ S‬دوم‬‫‪8‬مميزي اجراي ‪ S‬دوم توسط تيمها و تعيين اقدامات اصالحي‬‫‪ 9-‬انتخاب تيم برتر‬
‫مبناي تعيين مكان اقالم‬
‫• تعدد استفاده در واحد زمان‬
‫• فيزيك جنس و بهتري حالت قرار گرفتن‬
‫(اقالم سنگين‪،‬پايين باشند‪-‬اقالم هم خانواده يكجا‬
‫باشند)‬
‫• ايمني‬
‫• استانداردهاي نگهداري(دما‪،‬نور و)…‬
‫• آراستگي و چشم نوازي‬
‫رديف‬
‫اول‬
‫راهنماي تشخيص اقالم ضروري از غير‬
‫ضروري‬
‫تعدد استفاده در واحد زمان‬
‫نوع‬
‫كمتر از يكساعت‪،‬‬
‫يكبار استفاده شود‬
‫از يكساعت تا يكروز‬
‫دوم‬
‫يكبار استفاده شود‬
‫از يكروز تا يكماه‬
‫سوم‬
‫يكبار استفاده شود‬
‫از يكماه تا ششماه‬
‫چهارم‬
‫يكبار استفاده شود‬
‫پنجم‬
‫بيش از ‪ 6‬ماه يكبار‬
‫استفاده شود‬
‫ششم‬
‫مورد استفاده آن‬
‫مشخص نيست‬
‫بسيار‬
‫ضروري‬
‫ضروري‬
‫نيمه ضروري‬
‫كمتر ضروري‬
‫غير ضروري‬
‫مطلقا غير‬
‫ضروري‬
‫مكانيابي‬
‫در دسترس خود قرار داده يا با‬
‫خود حمل كنيد‬
‫در محل كار و در نقطه كانوني(ميز‬
‫يا تابلو ابزار) قرار دهيد و پس از‬
‫استفاده به جايش برگردانيد‬
‫در محل كار و در نقطه كانوني‬
‫قرار دهيد و پس از استفاده به جايش‬
‫برگردانيد‬
‫دور از دسترس و در انبار‬
‫نگهداري كنيد‬
‫نگهداري نكنيد يا دور از‬
‫دسترس و در انبار نگهداري‬
‫نماييد‬
‫نگهداري نكنيد‬
‫اتالفهاي هفت گانه‬
‫در محيطهاي توليدي‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫ا‪-‬اتالف توليد بيش از حد‬
‫‪-2‬اتالف انتظار‬
‫‪-3‬اتالف حمل و نقل‬
‫‪-4‬اتالف موجودي انبار‬
‫‪-5‬اتالف حركت‬
‫‪-6‬اتالف فرآيند‬
‫‪-7‬اتالف مرجوعي ها‬
‫مزاياي ‪ S‬دوم‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫پيدا كردن اقالم به سادگي‬
‫پيدا كردن اقالم به سرعت(زير ‪ 30‬ثانيه)‬
‫سهولت رفت و آمد‬
‫هماهنگي بين كاركنان در ناميدن اقالم‬
‫هماهنگي بين كاركنان در قرار دادن مكان‬
‫اقالم‬
‫بهبود أيمني‬
‫بهبود فرآيند‬
‫بهبود لي اوت‬
‫دلپذير و آراستگي محيط كار‬
‫اصل‪:‬يك بهترين است و كاربرد آن در نظام ‪S5‬‬
‫‪1‬يك ساعت جلسه‬‫‪2‬يك صفحه گزارش‬‫‪3‬يك دقيقه مكالمه تلفني‬‫‪4‬يك پرونده براي هر موضوع‬‫‪5‬يك نام براي ناميدن اقالم توسط همه‬‫‪6‬يك مكان براي قرار دادن هرچيز‬‫‪7‬يك كپي از هر نامه‬‫‪8‬انجام يك كار در هر زمان‬‫‪9‬وجود مدارك يك كار روي ميز‬‫‪10-‬يكبار بررسي نامه وارده‬
‫مديريت ديداري در ‪ S‬دوم‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫عنوان قسمتهاي كاري‬
‫عنوان ابزار و ماشين االت‬
‫عنوان كاركنان ‪،‬سمت و وضعيت حضور آنها‬
‫لي اوت استقرار ماشين االت و كاركنان در قسمت‬
‫خط كشي مسير رفت و آمد و محدوده كاري ايستگاهها‬
‫ترانس پارنت كردن دربهاي كمدها و كشوها‬
‫ديده شدن ساين بردها و ليبلها از دور‬
‫استفاده از بولتنهاي زنده و بزرگ‬
‫استفاده از برچسبها‪،‬نمايه گذاري و نشانه گذاري(جهت باز و‬
‫بسته كردن شيرها‪ ،‬جهت باز و بسته كردن تسمه ها و زنجيرها‪،‬ميزان‬
‫حرارت‪ ،‬قطر‪ ،‬ولتاژ‪ ،‬جهت‪،‬نوع محلول لوله ها‪،‬هشداردهنده‪،‬نكات‬
‫بحراني‪،‬جاي پيچها‪،‬ميزان دقت ابزار و)…‬
‫• تعيين ميزان ميزان مجاز انبارش اقالم در انبارها يا‬
‫أيستگاههاي كاري‬
‫رئوس فعاليتهاي ‪ S‬سوم‪:‬پاكيزه سازي‬
‫پاكيزه سازي‪:‬پاكيزه سازي و پاكيزه داري محيط كار و تمامي اقالم‬
‫•مزاياي پاكيزه بودن محيط كار‬
‫•پاكيزه داري‪،‬تعهد اخالقي نسبت به ابزار كار‬
‫•مبارزه با منشا آلودگيها در پاكيزه سازي‬
‫•رنگ آميزي و اصول آن در ‪S5‬‬
‫•پاكيزه سازي پايه ‪ PM‬و‪TPM‬‬
‫• استانداردسازي عمليات ‪ S‬سوم‬
‫•مميزي اجراي ‪ S‬سوم توسط تيمها و تعيين اقدامات اصالحي‬
‫• انتخاب تيم برتر‬
‫مزاياي ‪ S‬سوم‬
‫• تاثير مثبت بر بهداشت محيط كار‬
‫• تاثير مثبت بر بهداشت رواني محيط كار‬
‫• رفع نواقص اجراي دو ‪ S‬قبلي‬
‫• پيشگيري از خرابي و از كار افتادگي‬
‫ماشين آالت‬
‫موارد پاكيزه سازي‬
‫•پاكيزه سازي دستگاهها‬
‫•پاكيزه سازي كف كارگاه‬
‫•پاكيزه سازي ديوارها‪،‬پنجره ها‬
‫•پاكيزه سازي كمدها‪،‬كشوها‬
‫•پاكيزه سازي ابزارها‬
‫•پاكيزه گي كاركنان و لباس كاري انها‬
‫•پاكيزه سازي مكانهاي عمومي‬
‫•و‪. ..‬‬
‫تاثير پاكيزه سازي در‪TPM‬‬
‫• در پاكيزه سازي منشا آلودگي رفع مي شود و نه‬
‫آلودگي‬
‫• پاكيزه سازي همراه با بازبيني نقاط بحراني‬
‫دستگاهها همراه است‪( .‬اتصاالت‪،‬روغن خورها و)…‬
‫• پاكيزه سازي فرآيند تشخيص و تصحيح مشكالت‬
‫(قبل از تبديل شدن به مسئله‪).‬‬
‫• فهم درون و بيرون هر چيز ‪،‬از نتايج پاكيزه سازي‬
‫صحيح است‬
‫اصول رنگ آميزي در ‪ S‬سوم‬
‫• استفاده فراگير از رنگ و رنگ آميزي محيط‬
‫• استفاده از رنگهاي شاد و روشن‬
‫• استفاده از رنگهاي ببري براي هشدارها و خطر‬
‫• رنگ آميزي دستگاهها و لوله هاي ماشين آالت (با‬
‫رنگهاي متفاوت بر حسب نوع محلول)‬
‫• استفاده از زمانهاي توقف كار براي تجديد رنگ آميزيها‬
‫رنگ شناسي ژاپني‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫آب‬
‫بخار‬
‫هوا‬
‫گاز‬
‫اسيد‬
‫روغن‬
‫برق‬
‫آبي‬
‫قرمز تيره‬
‫سفيد‬
‫زرد روشن‬
‫بنفش يا خاكستري‬
‫قهوه أي‬
‫قرمز يا زرد روشن‬
‫تعهد نامه پاكيزه گي به روايت اوسادا‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫من تعهد ميكنم‪:‬‬
‫چيزي يا جايي را حتي االمكان كثيف نكنم‪.‬‬
‫ريخت و پاش ننمايم‬
‫هر چيزي را بالفاصله پس از كثيف شدن‬
‫تميز نمايم‬
‫نوشته ها و رنگ آميزيهاي كهنه را‬
‫بازنويسي و رنگ نمايم‬
‫از نظر پاكيزه نگهداري ‪،‬محل كار همچون‬
‫خانه خود بدانم‬
‫خود را مسئول تميزي محيط كار خود بدانم‬
‫نكاتي در زمينه پاكيزه سازي‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫تمام كاركنان از هر رده مسئول پاكيزه گي‬
‫محيط كاري خويش هستند‬
‫پاكيزه گي مي بايستي با ابزار مناسب انجام‬
‫شود تا مفرح بوده و مشقت بار نباشد‬
‫نيروهاي خدماتي بر پاكيزه سازي مكانهاي‬
‫عمومي متمركز گردند‬
‫پاكيزه گي فعاليتي مستمر است‬
‫در پاكيزه گي اصل بر جلوگيري از آلوده‬
‫شدن است‬
‫رئوس فعاليتهاي ‪ S‬چهارم‪:‬استانداردسازي‬
‫استانداردسازي‪:‬استاندارد نمودن وضعيت حاصله از اجراي سه ‪ S‬قبلي‬
‫•تعيين چگونگي‪،‬زمان و مسئولين انجام دوره اي‬
‫اقدامات سه ‪ S‬قبلي‬
‫•بهره گبري از مديريت ديداري در استاندارد سازي‬
‫•تهيه آيين نامه اجرايي ‪S 5‬با تركيب استانداردهاي قبلي‬
‫تعهد نامه پاكيزه گي به روايت اوسادا‬
‫• در استانداردها بايستي زمانهاي انجام دوره اي ‪s‬‬
‫ها مشخص باشد‬
‫• انجام ‪s 5‬پنج دقيقه أي روزانه‬
‫• انجام ‪s 5‬هفتگي‬
‫• انجام ‪s 5‬اساسي دوبار در سال(با مشاركت‬
‫همه‪،‬تعطيلي كار و بصورت برنامه ريزي شده و جذاب )‬
‫رئوس فعاليتهاي ‪ S‬پنجم‪:‬انضباط‬
‫انصباط‪:‬زمينه سازي (أيجاد آگاهي و تعهد) فردي و گروهي براي انجام دقيق‪،‬درست‬
‫و بموقع استانداردها توسط كاركنان‬
‫•آموزش‬
‫•فرهنگسازي‬
‫•مميزي(خود مميزي و مميزي رسمي)‬
‫•ايجاد عادات صحيح‬
‫نقش مديريت ارشد در نظام ‪s5‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫مطالعه و كسب آگاهي از تئوري ‪s 5‬و شركت در همايشها و بازديدها‬
‫تعيين مسئول(فرد يا واحد)مناسب براي استقرار نظام ‪،‬اعطاي اختيارات‬
‫مناسب و حمايت از وي‬
‫الزام مديران مياني به نقش پذيري و تشكيل تيمهاي اجرايي‬
‫ابراز حمايت عملي و واقعي از نظام ‪s 5‬در جلسات مديريتي و گردهمايي‬
‫كاركنان و حضور در جلسات موردي نظام‬
‫تامين نيازمندي هزينه أي(آموزشها‪،‬هزينه هاي عملياتي‪،‬خريد ابزار پاكيزه‬
‫سازي ‪،‬بهره گيري از مشاور ‪،‬بودجه انگيزشي)‬
‫آزاد كردن وقت مورد نياز كاركنان براي انجام فعاليتها‬
‫جسارت در تصميم گيري تعيين تكليف اقالم غير ضروري مهم و ساير‬
‫پيشنهادهاي دست اندركاران ‪s5‬‬
‫پيگيري و دنبال كردن پيشرفت پروژه از مسئولين‬
‫پيوند سيستمي نظام ‪s 5‬با ساير سيستمهاي مديريتي‪:‬ارزيابي مديران‪،‬واحدها‬
‫و كاركنان و…‬
‫ثبات قدم و اجتناب از تعجيل در نهادينه سازي نظام‬
‫‪5-‬نگاهي بر نتايج و مزاياي استقرار نظام ‪S5‬‬
‫بهبود ايمني‬
‫افزايش مطلوب ميزان‬
‫عملكرد‬
‫تنوع محصول‬
‫كاهش هزينه‬
‫برنامه ريزي‬
‫تحويل به موقع‬
‫كيفيت باال‬
‫تغيير مستمر‬
‫ضايعات صفر‬
‫نقصها صفر‬
‫تاخير صفر‬
‫شكستن صفر‬
‫تشخي ص م كانهاي خطرناك ازنظر‬
‫اي مني‬
‫حذف غير ضروري م وج ودي طي فرآيند‬
‫پاك ي و تميزي ف ضا ي‬
‫كارگاهي‬
‫حفظ و ن گ هدار ي‬
‫‪5S‬‬
‫به حداقل رساندن بردا شت ن و‬
‫گ ذا شت ن ضايعات‬
‫پاكيزگي‬
‫انبارش مناسب م لزوم ات‬
‫بازرسي‬
‫كاهش م لزوم ات غير ضرور ي‬
‫به حداقل رساندن ج ستجو ي‬
‫ضايعات‬
‫نظم و ترتيب‬
‫انضباط‬
‫آ ساني درك م حيط كار‬
‫)ي هاگراك بولط م تخانش(‬
‫حذف ايرادها در ن گ هدارنده ها و انتخاب‬
‫قط عات‬
‫حذف انبارش غير ضرور ي‬
‫ا ستقرار جانمايي ها برا ي‬
‫گ ذا شت ن ا شيا‬
‫جلوگيري از ش كست ن‬
‫گ مشدن ك م‬
‫آ ش كارسازي م ش كالت در‬
‫كارگاه‬
‫حذف عيوب‬
‫درك م طلوب و بهتر از م لزوم ات‬
‫افزايش طول ع مر تج هيزات‬
‫بدون عيوب‬
‫ساماندهي‬
‫‪5S‬‬
‫مزاياي نظام ‪S5‬‬
‫‪ -1‬اتالف زدايي‬
‫زماني با كاهش‬
‫زمان دسترسي به‬
‫اقالم‬
‫مزاياي نظام ‪5‬س‬
‫‪-2‬بهبود وضعيت تعمير و‬
‫نگهداري(‪ )PM‬و‬
‫جلوگيري از خرابيها و‬
‫توقفات ناخواسته ماشين‬
‫آالت‬
‫مزاياي نظام ‪5‬س‬
‫‪-3‬بهبود بهره وري‬
‫تجهيزات و ابزار آالت‬
‫بدليل استفاده‬
‫صحيح‪،‬مكانيابي‬
‫صحيح‪،‬بازگرداندن پس‬
‫از مصرف به مكان مقرر‬
‫و جلوگيري از گم شدن‬
‫آنها‬
‫مزاياي نظام ‪5‬س‬
‫‪-4‬بهبود كيفيت محصوالت‬
‫و خدمات‬
‫از آنجاييكه پاكيزه گي‬
‫محيط كار اولين شرط‬
‫كيفيت است‪.‬‬
‫مزاياي نظام ‪5‬س‬
‫‪-5‬تقويت كار تيمي‬
‫چرا كه عمليات اجرايي‬
‫نظام در قالب فعاليت‬
‫تيمها صورت مي پذيرد‬
‫مزاياي نظام ‪5‬س‬
‫‪-6‬بهبود روحيه كاركنان‬
‫بدليل آراستگي ‪،‬زيبايي‬
‫و دلپذير تر شدن محيط‬
‫كار‬
‫مزاياي نظام ‪5‬س‬
‫‪-7‬افزايش ايمني و پيشگيري‬
‫از حوادث‬
‫بدليل بازرسيهاي ادواري‪،‬رنگ‬
‫آميزيها‪،‬هشدارها‪،‬مشخص كردن‬
‫مكانهاي خطر‪،‬حساسيت پوشش‬
‫كاركنان‪،‬حساسيت به حفظ‬
‫دستگاهها‪،‬حساسيت به رعايت‬
‫استانداردها و ‪...‬‬
‫مزاياي نظام ‪5‬س‬
‫‪-8‬نهادينه سازي انضباط ‪،‬‬
‫نظم و ترتيب و رعايت‬
‫استانداردها در ميان‬
‫كاركنان‬
‫مزاياي نظام ‪5‬س‬
‫‪-9‬تاثير مثبت بر‬
‫بازديد كنندگان‬
‫مزاياي نظام ‪5‬س‬
‫‪- 10‬شكستن حال و‬
‫هواي ركود و ايجاد‬
‫پارادايم بهبود جويي‬
‫در ميان كاركنان‬
‫سازمان‬
‫مزاياي نظام ‪5‬س‬
‫‪-11‬كاهش ضايعات و دوباره كاريها‬
‫(با مكانيابي صحيح براي اشيا‪،‬مواد‬
‫خام‪،‬محصوالت و حذف اقالم غير ضروري و‬
‫كاهش حجم قطعات و محصوالت نيم ساخته)‬
‫مزاياي نظام ‪5‬س‬
‫‪-12‬مزاياي ‪ S5‬از ديدگاه ‪JIT‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫حذف موجودي غيرضروري طي‬
‫فرآيند‬
‫حذف انبارش غير ضروري‬
‫كاهش ملزومات غيرضروري‬
‫آشكارسازي مشكالت در كارگاه‬
‫ساير مزاياي نظام ‪5‬س‬
‫• سهولت شمارش و انبار گرداني‬
‫• ايجاد اشتياق در كاركنان براي ماندن‬
‫در محيط كار‬
‫• ايجاد شناخت مطلوب كارگاهي و درك‬
‫محيط كار‬
‫نتايج نظام ‪5‬س‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫محيط كار آراسته‬
‫ابزار و اقالم آراسته‬
‫همكار آراسته‬
‫رفتار آراسته‬
‫پندار آراسته‬
‫فرآيندهاي آراسته‬