Transcript FMEA

‫گروه مشاورین کارافرین علیرضا مداح‬
‫‪09121554226‬‬
‫‪FMEA‬‬
‫تجزيه و تحليل خطا و‬
‫آثار آن‬
‫آهدآف آين دوره‬
‫بخش آول ‪ :‬مفاهيم و آهدآف ‪FMEA‬‬
‫بخش دوم ‪ :‬آنوآع ‪ ,،FMEA‬مزآيا و كاربرد آن‬
‫بخش سوم ‪ :‬روش آجرآی ‪FMEA‬‬
‫بخش چهارم‪ :‬كار گروهي‬
‫بخش پنجم‪MFMEA :‬‬
‫گروه مشاورین کارافرین علیرضا مداح‬
‫‪09121554226‬‬
‫تعريف ‪FMEA‬‬
‫الف‪ :‬عبارتست از مجموعه اي از فعاليتها و اقدامات سيستماتيك با رويكردي‬
‫پيشگيرانه بمنظور‪:‬‬
‫• شناساي ي و ارزيابي اشكاالت (خرابيها) بالقوه يك‬
‫محصول يا يك فرايند و تجزيه و تحليل اثار ان‬
‫• تعريف اقداماتي كه بتواند احتمال وقوع اشكاالت را كاهش داده و يا از ميان‬
‫بردارد‬
‫• مستند سازي فرايند‬
‫گروه مشاورین کارافرین‬
‫‪09121554226‬‬
‫ب ‪ :‬تجزيه و تحليل حاالت خرابي و اثار ان‬
‫يك تكنيك قوي وساخت يافته تجزيه و تحليل‬
‫و ارزيابي طراحي و فرايند است كه تاكيد بر‬
‫اجراي اقدامات اولويت بندي شده در جهت‬
‫بهبود محصول و فرايند مي باشد‪.‬‬
‫• هدف از اقدامات اولويت بندي شده كاهش ريسك ناشي‬
‫ازوجود اشكاالت بالقوه درمحصول وفرايند وافزايش قابليت‬
‫اطمينان انها مي باشد ‪.‬‬
‫گروه مشاورین کارافرین علیرضا مداح‬
‫‪09121554226‬‬
‫ج ‪ FMEA :‬يك روش تحليلي آست كه به سازمان‬
‫كمك ميكند تا آشكاالت بالقوه موجود در محصول‬
‫و فرآيند رآ شناساي ي نموده و قبل آز وقوع علت‬
‫آنها رآ بر طرف نمايد‪.‬‬
‫فلسفه و مباني كار‬
‫‪ - 1‬حدود ‪ 80‬درصد تمامي خطاها و عيوبي كه در‬
‫جريان توليد و ساخت يك محصول پديد امده‬
‫و در محصول نمود پيدا ميكند ريشه در نقايص‬
‫توسعه و طراحي و برنامه ريزي دارد‪.‬‬
‫‪ - 2‬حدود ‪ 60‬درصد از نقايصي كه در زمان گارانتي‬
‫يك محصول بروز ميكند ريشه در طراحي ناقص‪،‬‬
‫معيوب يا نارسا دارد‪.‬‬
‫‪60‬‬
‫‪40‬‬
‫‪0‬‬
‫‪ 100‬لاير‬
‫يك لاير‬
‫مشتري‬
‫كنترل‬
‫ساخت و مونتاژ‬
‫‪20‬‬
‫طرآحي مهندسي‬
‫طراحي‬
‫هزينه در مقابل خطا‬
‫‪ 1000‬لاير‬
‫قاعده ده دهي‪ :‬پيشگيري آز بروز خطامنافع آقتصادي‬
‫فرآوآني دآرد‬
‫طرآحي‪:‬يك لاير‬
‫مشتري‪ 10000:‬لاير‬
‫خريد‪ 10 :‬لاير‬
‫هزينه خطاهاي ممكن‬
‫فرآيندساخت ‪100:‬لاير‬
‫آنبارش‪ 1000:‬لاير‬
‫گروه مشاورین کارافرین‬
‫‪09121554226‬‬
‫محصول خوب وآما‬
‫مخالف نياز مشتري‬
‫عدم موفقيت‬
‫‪QFD‬‬
‫محصول عالي‬
‫محصول نامناسب‬
‫توجه به طرآحي و فرآيند‬
‫‪FMEA‬‬
‫هدف ‪FMEA‬‬
‫‪ -1‬چگونه يك محصول ممكن است خراب شود‪.‬‬
‫‪ -2‬حالت خرابي چه اثاري مي تواند داشته باشد‪.‬‬
‫‪ -3‬شدت اثار خرابي چقدر مي باشد‪.‬‬
‫‪ -4‬چه چيزي مي تواند باعث بروز حاالت خرابي شود‪.‬‬
‫‪ -5‬چقدر احتمال خرابي دارد‪.‬‬
‫‪ -6‬اين كنترلها چقدر موثر بوده است‪.‬‬
‫‪ -7‬در حال حاضر چه كنترل هاي ي لحاظ شده است‪.‬‬
‫‪ -8‬ريسك اين حاالت خرابي چقدر است‪.‬‬
‫‪ -9‬براي كاهش ريسك چه كارهاي ي ميتوان كرد‪.‬‬
‫‪-10‬بهبود كيفيت قابليت اطمينان وايمني محصوالت‪.‬‬
‫‪ -11‬كاهش هزينه هاوزمانهاي طراحي مجدد و اصالح محصوالت‬
‫‪ -12‬شناساي ي ويژگيهاي بحراني و مهم‪.‬‬
‫پيشينه ‪FMEA‬‬
‫‪ - 1‬دهه ‪ 60‬از طرف ناسا براي سفينه اپولو‬
‫‪ - 2‬دهه ‪ 70‬در موسسات و نيروگاههاي اتمي‬
‫‪ - 3‬سال ‪ 1977‬در ‪SAE‬‬
‫‪ - 4‬سال ‪ 1985‬صنايع خودرو ‪ ,‬فورد راهنماي ‪Q101‬‬
‫و در المان تحت استاندارد ‪( DIN25448‬تحليل‬
‫اثرات اتفاقي)‬
‫‪ - 5‬سال‪ 1986‬صنايع اتومبيل المان در انجمن كيفيت‬
‫المان ( ‪) DGQ‬‬
‫انواع ‪ FMEA‬و مزاياي ان‬
‫بخش دوم‪:‬‬
‫آنوآع ‪ FMEA‬و مزآياي آن‬
‫‪SFMEA‬‬
‫سيستم‬
‫‪DFMEA‬‬
‫)طراحي(‬
‫آنوآع‪FMEA‬‬
‫‪PFMEA‬‬
‫فرايند‬
‫‪PFMEA‬‬
‫‪DFMEA‬‬
‫‪SFMEA‬‬
‫فرايند‬
‫طراحي‬
‫سيستم‬
‫فرآيند توليد‪,‬محيط‬
‫كاري ماشين آالت و‬
‫روشهاي كارو نيروي‬
‫آنساني‬
‫تمركز‪ :‬كاهش اثار‬
‫خطاهاي فرايند (طرح‬
‫فرايند)‬
‫هدف ‪ :‬افزايش كيفيت‬
‫و قابليت اطمينان و‬
‫بهروري كلي فرايند‬
‫و كاهش هزينه هاي ان‬
‫قطعات مشكل‬
‫تمركز‪ :‬كاهش اثار خطاها بر روي‬
‫طراحي محصول(مدارك طراحي)‬
‫هدف ‪ :‬افزايش كيفيت و قابليت‬
‫اطمينان طراحي و كاهش هزينه هاي‬
‫ان‬
‫سيستمهاي آصلي و‬
‫زير سيستمها‬
‫تمركز‪ :‬بر روي طرح محصول به‬
‫منظوركاهش اثارخطاها برروي سيستم‬
‫هدف ‪ :‬افزايش كيفيت و قابليت اطمينان‬
‫سيستم و كاهش هزينه هاي ان‬
‫كاربرد ‪FMEA‬‬
‫‪ - 1‬برنامه ريزي آز پيش تعيين شده كيفيت محصول( ‪)APQP‬‬
‫‪ - 2‬حل مساله ( ‪)PROBLEM SOLVING‬‬
‫‪ - 3‬بهبود مستمر ( ‪) CONTINUOUS IMPROVEMENT‬‬
‫‪ - 4‬طرآحي محصول ( ‪) PRODUCT DESIGN‬‬
‫‪ - 5‬فرآيند ساخت و مونتاژ‬
‫‪- S P C6‬‬
‫ضرورت و مزآياي ‪FMEA‬‬
‫‪ - 1‬مشتري و بازار تحليل خطا در فرايند را طلب ميكند‪.‬‬
‫‪ - 2‬نيازمندي نظامهاي كيفي مانند ‪QS9000- ISO/TS 16949‬‬
‫‪ - 3‬تغييرات در طراحي را كاهش ميدهد‪.‬‬
‫‪ - 4‬تهيه وسايل اندازه گيري و ازمون بموقع را امكان پذير و برنامه‬
‫ريزي ميكند ‪.‬‬
‫‪ - 5‬توان وقابليت كيفي شرك تها را قابل رويت ميكند و نقاط ضعف را‬
‫شناساي ي ميكند‪.‬‬
‫‪ -6‬صرفه جوي ي در هزينه هاي بازرسي‬
‫‪ - 7‬برخورد هدفمند با نقاط ضعف و قوت‬
‫‪ - 8‬تحليل خطا مشكالت كلي رآ هدف مي گيرد‪.‬‬
‫‪ - 9‬ميزآن موفقيت تحليل خطا رآ آندآزه گيري ميكند‪.‬‬
‫‪ - 10‬مذآكرآت و مباحثات باعث آفزآيش سطح آطالعات و‬
‫هماهنگي همكارآن مي شود‬
‫‪ - 11‬يك سند زنده آست كه منبع آطالعاتي آرزشمند درباره‬
‫فرآيند آست‪.‬‬
‫فوآيد ‪FMEA‬‬
‫‪ - 1‬كاهش تعداد موارد خرابي محصول كه مشتري با ان مواجه‬
‫مي شود‪.‬‬
‫‪ - 2‬كوتاه شدن دوره تكوين محصول‬
‫‪ - 3‬كاهش هزينه ها‬
‫‪ - 4‬بهبود وجهه شركت و باال بودن توان رقابتي ان‬
‫‪ - 5‬افزايش كاراي ي در تخصيص منابع‬
‫‪ - 6‬صرفه جوي ي در زمان به هنگام طراحي محصوالت يا‬
‫فرايندهاي مشابه‬
‫مرحله تدوين ‪FMEA‬‬
‫ي‬
‫دآنش‬
‫ساخت‬
‫ح‬
‫ي‬
‫خريد‬
‫قطعات‬
‫تجهيزآت‬
‫خريدني‬
‫توليد‬
‫فرآيند‬
‫توليد‬
‫خدمات‬
‫بكارگيري‬
‫محصول‬
‫ول‬
‫ل‬
‫حي‬
‫تحليل‬
‫فرآيند‬
‫كيفيت‬
‫پيمانكارآن‬
‫كنترل آماري‬
‫فرآيند‬
‫تحليل‬
‫وضعيت‬
‫موآرد كاربرد ‪FMEA‬‬
‫قطعات تغيير‬
‫يافته‬
‫قطعات جديد‬
‫كاربرد ‪FMEA‬‬
‫شرآيط آستفاده‬
‫آز قطعات‬
‫تغيير فرايند‬
‫برآي محصول و‬
‫شيوه هاي جديد‬
‫تحليل خطا يك‬
‫كار گروهي‬
‫كاري مبتكرآنه‬
‫و خالقانه‬
‫پردآختن به خطا‬
‫بر حسب آولويت‬
‫تحليل خطا‬
‫تعيين ضرورت ‪PFMEA‬‬
‫در ‪DFMEA‬‬
‫آستفاده آز نرم آفزآرها‬
‫رآ توصيه ميكند‬
‫مكمل شيوه هاي طرآحي‬
‫آست نه جايگزين‬
‫تعريف مشتري‬
‫سطوح باالتر‬
‫سيستم‬
‫مصرف كننده‬
‫نهاي ي‬
‫تعريف مشتري‬
‫عمليات بعدي‬
‫مهندسين فرآيند‬
‫ساخت و مونتاژ‬
‫‪( SFMEA‬سيستم)‬
‫آين نوع آز ‪ FMEA‬روشي سيستماتيك آست كه به منظور تحليل و بررسي يك‬
‫سيستم و زير سيستم هاي آن درآبتدآي ي ترين مرآحل طرآحي آستفاده مي شود‪.‬‬
‫‪SFMEA‬عموما بر روي حاالت بالقوه خرآبي كه مي توآند در عملكرد هاي‬
‫سيستم رخ دهد متمركز ميشود‪.‬‬
‫آين خرآبيها آز وجود نقصان و يا كمبودهاي ي درطرآحي سيستم و يا بوآسطه وجود‬
‫تقابل بين عملكرد مولفه هاي سيستم يا زير سيستم ناشي مي شوند‪.‬‬
‫‪( SFMEA‬آدآمه)‬
‫‪SFMEA‬در برگيرنده مرآحل طرآحي مفهومي‬
‫تكوين آزمايش و آرزيابي سيستم مي باشد و‬
‫به بررسي آثرآت متقابل آجزآ و زير سيستمهاي‬
‫ديگر مي پردآزد‪.‬‬
‫طرح در آين مرحله فرآيند تكاملي دآرد و چگونگي آستفاده آز روشها وتكنولوژيهاي‬
‫مختلف برآي رسيدن به يك سيستم آيده آل مطرح ميباشد‪.‬‬
‫‪( SFMEA‬آدآمه)‬
‫نتيجه آين تجزيه وتحليل آطالعات آوليه يرآي ‪DFMEA‬‬
‫خوآهد بود‪.‬در وآقع ‪ DFMEA‬پس آز تكميل ‪SFMEA‬‬
‫تهيه مي شود و عموما علل خرآبي در ‪SFMEA‬حالت‬
‫خرآبي در ‪ DFMEA‬ميباشند‪.‬‬
‫آجرآي ‪SFMEA‬آطالعات مهمي رآ برآي آجرآي ‪ DFMEA‬تهيه مي كند‪.‬‬
‫آگر چه آثار خرآبي در آين فرمها تغييري نمي كند‪ .‬آما علل خرآبي در‬
‫‪SFMEA‬حاالت خرآبي ‪ DFMEA‬خوآهند بود‪.‬‬
‫تعريف سيستم‬
‫منظور آز سيستم مجموعه آي نظام يافته ميباشد‬
‫كه برآي هدف خاصي طرآحي شده آست كه خود‬
‫شامل آجزآ يا زير سيستمهاي ديگر ميباشد‪.‬‬
‫مانند ‪ :‬سيستم روغنكاري موتور و يا سيستم خنك‬
‫كننده‬
‫مزآياي ‪ FMEA‬سيستم ‪:‬‬
‫‪ -1‬كمك به آنتخاب يك سيستم مطلوب وبهينه آز بين گزينه‬
‫هاي مختلف‬
‫‪ - 2‬كمك به تعيين تغييرآت مورد نياز در ويژه گي هاي‬
‫سيستم‬
‫‪ - 3‬شناساي ي حاالت خرآبي بالقوه ناشي آز تعامل آجزآي‬
‫سيستم‬
‫‪ - 4‬كمك به تعيين آحتمال وقوع حالت خطا بمنظور‬
‫برآورد آهدآف كلي گزينه هاي مختلف سيستم‬
‫‪ - 5‬شناساي ي آزمونهاي مورد نياز سيستم‬
‫‪ - 6‬كمك به تعيين سخت آفزآرهاي آضافي مورد نياز سيستم‬
‫تيم ‪ FMEA‬سيستم‬
‫مسوئل آجرآوهدف‬
‫گذآري و نظارت‬
‫مهندسي‬
‫خريد‬
‫مشتري‬
‫تيم سيستم‬
‫توليد‬
‫عضوثابت‬
‫تضمين و كنترل‬
‫كيفيت‬
‫طرآحي‬
‫تعريف حاالت بالقوه خرآبي‬
‫هر نوع عيب مشكل و يا حتي فرصتي برآي بهبود درسيستم مي توآند يك حالت خرآبي‬
‫باشد ‪ .‬معموال وقتي درمورد حاالت بالقوه خرآبي بحث ميشود بايد به آزدست رفتن‬
‫كارآئي سيستم فكر كرد‪ .‬برآي هر عملكرد سيستم بايد خرآبي هاي مربوط به آن منعكس‬
‫شود‪.‬‬
‫مثال ‪ :‬ترموستات عمل نمي كند‪.‬‬
‫رله عمل نمي كند‪.‬‬
‫آثر بالقوه خرآبي‬
‫اثر بالقوه خرابي نتيجه و پيامد يك حالت خرابي سيستم است‪.‬‬
‫اين نتيجه و اثر ممكن است بر خود سيستم ‪ ,‬محصول‪ ,‬مشتري و يا مقررات دولتي باشد ‪.‬‬
‫مثال ‪:‬‬
‫حالت خرابي سيستم خنك كننده ‪:‬ترموستات عمل نميكند‬
‫ اثر خرابي بر سيستم هاي ديگر‪:‬هيچ‬‫ اثر خرابي بر محصول ‪:‬موتور داغ ميكند‪.‬‬‫ اثر خرابي بر مشتري‪ :‬عملكرد خودرو مختل مي شود‪.‬‬‫و مشتري كامال ناراضي است‪.‬‬
‫علل بالقوه خرآبي‬
‫علل بالقوه خرآبي ‪:‬‬
‫سيستم عبارتست آز آشكال‪ ,‬كمبود و يا نقصاني در طرآحي سيستم كه نتيجه آن وقوع‬
‫حاالت خرآبي آست‪.‬‬
‫به آين نك ته بايد توجه كرد كه وقتي روي عاملي تمركز كنيم‬
‫بايد بدنبال علت ريشه آي باشيم نه نشانه هاي خرآبي‪.‬‬
‫علل بالقوه خرآبي‬
‫برآي شناساي ي خوب ودرست علت خرآبي بايد سيستم رآ شناخت و با طرح سوئآالت‬
‫مناسب به دنبال علل ريشه آي خرآبي بود‪.‬‬
‫يك حالت خرآبي مي توآند آز عاملي در يكي آز آجزآ يا چند جزء‬
‫در سيستم و يا وجود تقابل بين آجزآء سيستم مورد بررسي‬
‫با سيستم هاي ديگر بوجود آيد ‪ .‬آين تقابلها ممكن آست شامل عوآمل آنساني نيز‬
‫باشند‪.‬‬
‫كنترلهاي جاري‬
‫عبارتست آز يك روش ( رويكرد) آزمايش‪ ،‬مروري بر طرآحي‬
‫و يا تحليل مهندسي‪.‬‬
‫آينها برخي آز آبتدآي ي ترين روشهاي تشخيص يك خرآبي در سيستم هستند ‪ .‬مي‬
‫توآنند خيلي ساده باشند و يا خيلي تكنيكي و پيشرفته ( شبيه سازي كامپيوتري يا‬
‫تستهاي آزمايشگاهي) ‪ .‬هدف آين آست كه هرچه زودتر نقصهاي طرآحي سيستم‬
‫تشخيص دآده شود ‪ .‬عقيده بر آين آست‬
‫كه تشخيص آوليه در ‪ SFMEA‬موجب مي شود كنترلهاي طرآحي كارآمدتر‬
‫شوند ‪.‬‬
‫تشخيص‬
‫تشخيص عبارتست آز آحتمال آينكه كنترلهاي جاري يك‬
‫سيستم بتوآنند حاالت خرآبي ياعلل خرآبي رآ قبل آز آينكه‬
‫طرآحي آجزآ سيستم آغاز شود ‪,‬تشخيص دهند‬
‫تعيين رتبه تشخيص‬
‫بايد توآناي ي هر كدآم آز كنترلهاي جاري (و يا متدهاي تشخيص تعريف شده) رآ در‬
‫تشخيص خرآبي قبل آز آينكه مشخصات سيستم به تاييد نهاي ي برسد ‪ ,‬تخمين زد‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر آيا كنترلهاي تعيين شده برآي طرآحي سيستم كارآ هستند يا خير؟ جدول زير‬
‫يك رآهنماي پيشنهادي برآي آنتخاب رتبه تشخيص آست ‪.‬‬
‫تشخيص‬
‫تشخيص‬
‫معيار‬
‫رتبه‬
‫تقريبا قطعي‬
‫در مرحله طرآحي مفهومي روشهاي تشخيص مطمئني وجود دآرد‬
‫‪1‬‬
‫خيلي زياد‬
‫در مرحله طرآحي آوليه تحليلهاي كامپيوتري مطمئني وجود دآرد‬
‫‪2‬‬
‫زياد‬
‫نسبتازياد‬
‫در مرآحل طرآحي آوليه مدلسازي يا شبيه سازي وجود دآرد‬
‫آزمايشهاي ي بر روي آجزآ سيستم نمونه هاي آوليه وجود دآرد‬
‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫متوسط‬
‫آزمايشهاي ي بر روي آجزآ سيستم در پيش آز توليد وجود دآرد‬
‫‪5‬‬
‫نسبتا كم‬
‫آزمايشهاي ي بر روي آجزآ سيستم مسابه وجود دآرد‬
‫‪6‬‬
‫كم‬
‫آزمايشهاي ي بر روي محصول با نمونه آوليهاي كه آجزآ سيستم آن نصب شده آست وجود دآرد‬
‫خيلي كم‬
‫آزمايشهاي دوآم مطمئني بر روي محصولي كه آجزآ سيستم آن نصب شده آست وجود دآرد‬
‫‪7‬‬
‫‪8‬‬
‫بندرت‬
‫فقط تكنيكهاي نامطمئن يا ناتوآنمند وجود دآرد‬
‫‪9‬‬
‫غير ممكن‬
‫متد و يا روش تشخيصي وجود ندآرد‬
‫‪10‬‬
‫‪ FMEA‬طرآحي‬
‫• روشي سيستماتيك براي شناساي ي اولويت بندي‬
‫و اقدام در قبال نارسائيهاي ناشي از طراحي كه‬
‫مي تواند منجر به بروز حاالت خرابي در محصول‬
‫شود‪.‬‬
‫هدف ‪ :‬پيشگيري ازمواجه شدن مشتري با حاالت خرابي‬
‫محصول‬
‫مزآياي ‪ FMEA‬طرآحي‬
‫‪ -1‬كمك به آرزيابي عيني نيازمندي ها و گزينه هاي مختلف طرآحي‬
‫‪ – 2‬كمك به آنجام طرآحي آوليه به منظور تحصيل قابليت‬
‫ساخت ومونتاژ‬
‫‪ – 3‬آفزآيش آحتمال شناساي ي حاالت خرآبي بالقوه و آثارآنها‬
‫بر سيستم در مرحله طرآحي و توسعه محصول‬
‫‪ – 4‬تهيه ليستي آز حاالت خرآبي بالقوه و آثار آنها بر روي‬
‫مشتري آولويت بندي شده ودر نتيجه برقرآري يك سيستم‬
‫آولويت بندي شده برآي بهبود طرآحي ‪.‬‬
‫‪ – 5‬كمك به شناساي ي ويژگيهاي بحرآني وبا آهميت وبالقوه‬
‫‪ – 6‬فرآهم نمودن يك چارچوب مدون برآي آرآئه و بررسي‬
‫و آرزيابي پيشنهادآت وآقدآمات الزم برآي كاهش ريسك‬
‫‪ -7‬تامين آطالعات مفيد برآي صحه گذآري طرآحي‬
‫‪ -8‬پرهيز آز هزينه هاي دوباره كاري‬
‫‪ -9‬آولويت بندي آقدآمات مرتبط با بهبود طرآحي‬
‫‪ -10‬تقويت حس تعلق تيمي نسبت به پروژه‬
‫كاربرد ‪FMEA‬طرآحي ‪:‬‬
‫• برنامه ريزي آز پيش تعيين شده كيفيت محصول (‪:)APQP‬‬
‫ قطعات و محصوالت جديد‬‫ قطعات و محصوالت تغيير يافته‬‫ قطعات مشترك در شرآيط جديد كاركردي‬‫‪ -‬بهبود مستمر‬
‫تيم ‪ FMEA‬طرآحي‬
‫نت‬
‫فروش‬
‫مشتري‬
‫مسئول اجراوهدف‬
‫گذاري و نظارت‬
‫مدير پروژه‬
‫تيم طراحي‬
‫توليد‬
‫عضوثابت‬
‫مهندسي محصول‬
‫تضمين و كنترل‬
‫كيفيت‬
‫مشتري‬
‫مشتري نهاي ي و يا مصرف كننده‬
‫مهندسي محصول) طراحان(‬
‫مهندسي توليد ) پروسه نويسي(‬
‫محصول وعملكرد قطعات‬
‫• آشاره به ‪:‬‬
‫• نام قطعات تشكيل دهنده‬
‫• آشاره مختصر به عملكرد قطعات‬
‫• آشاره به شرآيط كاركردي قطعه‬
‫توجه ‪ :‬آگر قطعه دآرآي عملكرد مختلفي باشد ‪ .‬عملكرد با بيشترين آثر ثبت‬
‫مي گردد‪.‬‬
‫حالت بالقوه خرآبي‬
‫• به هر حالتي آطالق مي شود كه قطعه و يا محصولي عملكرد مورد آنتظار رآ‬
‫تامين نكند ‪.‬‬
‫• مثال ‪:‬‬
‫• روغن ريزي‬
‫• لنگي‬
‫• لرزش زياد‬
‫• زنگ زدگي‬
‫بايد موآظب بودكه حالت‬
‫خرآبي با آثر آن آشتباه نگردد‬
‫منابع تعيين حالت بالقوه خرآبي‬
‫• ‪FMEA‬هاي گذشته‬
‫• بازخوردهاي مشتري‬
‫• نتايج كنترلهاي فرآيند‬
‫• نتايج آزمونها‬
‫•در تعيين حاالت خرآبي مي بايست به شرآيط عملكردي‬
‫و محيطي نيز توجه گردد ‪.‬‬
‫آثار بالقوه خرآبي‬
‫•برآي تعيين آثار خرآبي مي بايست به موآرد زير توجه گردد ‪:‬‬
‫•آثر حالت خرآبي بر عملكرد قطعه و تاثير بر سيستم ‪ ,‬زير سيستم و تاثير بر‬
‫عملكرد خودرو و تاثير بر مشتري نهاي ي‬
‫• چيزي كه مشتري مي بييند و آحساس مي كند ‪.‬‬
‫• لحاظ كردن آيمني قطعه و رعايت آستاندآردها‬
‫•در تعيين حاالت خرآبي مي بايست به شرآيط عملكردي‬
‫و محيطي نيز توجه گردد ‪.‬‬
‫شدت آثر ( )‪SEVERITY‬‬
‫•شدت آثر عبارتست آز ميزآن جدي بودن آثر حالت خرآبي بر مشتري دآخلي‬
‫و نهاي ي‬
‫توجه ‪ :‬آعضاي تيم مي بايست در مورد شدت آثر توآفق كامل دآشته باشند‪.‬‬
‫علل بالقوه خرآبي‬
‫• علل بالقوه خرآبي به آشكاالتي مربوط مي شود كه مربوط به نقصهاي طرآحي‬
‫مي باشد ‪ .‬مانند ‪:‬‬
‫• تركيب نامناسب موآد‬
‫• در نظر گرفتن سختي نامناسب موآد‬
‫علل بالقوه خرآبي‬
‫نقصها و كمبودها باعث مي شوند كه ‪:‬‬
‫• آخالل در عملكرد قطعه بوجودآيد ( آلويت آول ) مانند‪:‬‬
‫• سطح درگيري نامناسب چرخدنده‬
‫• آخالل در فرآيند ساخت و مونتاژ (آلويت دوم) بوجود آيد‪:‬‬
‫• مشخصات نامناسب فرآيند‬
‫• سيستم نامناسب حمل و نقل‬
‫آحتمال وقوع‬
‫• عبارتست آز آحتمال وقوع خرآبي در طي طول عمر طرآحي شده قطعه‬
‫•‪:‬آساس تعيين رتبه وقوع‬
‫• آطالعات و سوآبق موجود در قطعات مشابه‬
‫• در غير آين صورت آستفاده آز قسمت ديگر جدول‬
‫كنترلهاي جاري (پیشگیرآنه و تشخیص)‪ /‬ضریب تشخیص‬
‫• تكنيكهاي آرزيابي فعلي و گذشته طرح ‪:‬مانند‬
‫• آزمونهاي عملكرد و دوآم‬
‫• بررسي و آزمون نمونه هاي آوليه‬
‫• آناليزهاي مختلف موآد‬
‫•تمامي روشهاي كنترلي آستفاده شده قبل آز تصويب طرح رآ مي بايست‬
‫درستون مربوطه بياوريم‪.‬‬
‫‪ FMEA‬فرآيند‬
‫( ) ‪PFMEA‬‬
‫‪FMEA‬فرآيند يك رويكرد سيستماتيك تاكيد بيشتر آن‬
‫بر روي حاالت شكستي آست كه ممكن آست بر آثر‬
‫نارساييها و يا آستفاده آزموآد‪ ،‬قطعات‪ ،‬ماشين آالت‪،‬‬
‫نيروي آنساني و روشهاي نامطلوب در فرآيند توليد محصول‬
‫بوجود آيد‪.‬‬
‫مزآياي ‪ FMEA‬فرآيند ‪:‬‬
‫• شناساي ي نارساي ي هاي فرآيند‬
‫• آفزآيش قدرت تشخيص و شناساي ي علل توليد محصول‬
‫نامنطبق و پيشگيري آز آن‬
‫• ثبات بيشتر در خروجي فرآيند‬
‫• آلويت بندي آقدآمات برآي بهبود‬
‫كاربرد ‪ FMEA‬فرآيند ‪:‬‬
‫• طرحريزي آز پيش تعيين شده كيفيت محصول‬
‫• فرآيند تاييد قطعات توليدي‬
‫تيم ‪ FMEA‬فرآيند‬
‫مسوئل آجرآوهدف‬
‫گذآري و نظارت‬
‫واحد نت‬
‫مهندسي‬
‫تيم فرآيند‬
‫مشتري‬
‫توليد‬
‫عضوثابت‬
‫آنبار‬
‫تضمين و كنترل‬
‫كيفيت‬
‫آنوآع ‪FMEA‬‬
‫كجا‬
‫چه چيز‬
‫چه وقت‬
‫چه كسي‬
‫سيستم‬
‫محصول‬
‫سيستم‬
‫طرح‬
‫محصول‬
‫قبل آز‬
‫طرآحي‬
‫مهندسي‬
‫طرآحي‬
‫قطعات‬
‫مشكل دآر‬
‫مدآرك‬
‫طرآحي‬
‫بعد آز‬
‫سيستم‬
‫طرآحي‬
‫فرآيند‬
‫فرآيند‬
‫توليد‬
‫طرح‬
‫فرآيند‬
‫بعد آز طرآحي‬
‫فرآيند‬
‫رهبر و رآبط‬
‫گروه‬
‫تعيين مشتري‬
‫تاريخ شروع و‬
‫پايان‬
‫آعضاي گروه‬
‫كاربرگ‬
‫‪FMEA‬‬
‫تعيين محدوده‬
‫‪FMEA‬‬
‫• نقش كار گروهي ‪:‬‬
‫آلف ‪ :‬گروه آصلي‬
‫ب‪ :‬گروه هاي پشتيبان‬
FMEA ‫آستاندآردهاي‬
MIL-STD-16291 “Procedures For Performing
Failure Mode and Effect Analysis‫؛‬
IEC 812 “Procedures for failure Mode and
Effect Analysis
BS 5760-5 “Guide to failure Mode and
Criticality Analysis
SAE-J-1739 “Potential Failure Mode and Effects
Analysis in Design and Potential Failure Mode and
Effects Analysis in Manufacturing and Assembly
Processes Reference Manual
‫بخش سوم‪:‬‬
‫روش آجرآي‪FMEA‬‬
‫موآردي كه تيم ميبايست توجه كند‪:‬‬
‫آشناي ي با قطعه و فرآيند توليد آز طريق ‪:‬‬
‫‪ – 1‬طرح و نقشه هاي آوليه موجود قطعات‬
‫‪ – 2‬نمودآرهاي بلوكي يا جريان فرآيند‬
‫‪ – 3‬آلزآمات مشتري‬
‫‪ FMEA – 4‬طرآحي (و برآي محصوالت مشابه و قبلی)‬
‫‪ FMEA - 5‬فرآيند برآي قطعات مشابه يا قبلي‬
‫حاالت بالقوه خرآبي‬
‫آلف ‪ :‬شناساي ي حاالت خرآبي آز رآههاي زير ‪:‬‬
‫ بازخوردهاي مشتريان خارجي و دآخلي‬‫ گزآرش عيوب مشاهده شده در محصوالت توليدي‬‫ بررسي ‪FMEA‬هاي مشابه يا گذشته‬‫ب ‪ :‬آنجام طوفان مغزي برآي شناساي ي حاالت بالقوه خرآبي‬
‫ج ‪ -‬توجه به آثر خرآبي عمليات قبلي كه حالت خرآبي عمليات بعدي باشد ‪.‬‬
‫حالت بالقوه خرآبي‬
‫‪Potential Faiure Mode‬‬
‫تمامي خطا هاي قابل تصور برآي قطعه و عملكردآن مي‬
‫بايست ليست گردد‪.‬در آين خصوص بررسي موآرد گارآنتي‬
‫طول عمر وقابليت آطمينان و آطالعات برآي قطعات‬
‫مشابه پيشنهاد مي گردد‪.‬‬
‫توجه ‪ :‬در ‪FMEA‬فرآيند فرض مي شود موآد و قطعه ورودي سالم آست ‪.‬‬
‫حالت بالقوه خرآبي‬
‫‪Potential Faiure Mode‬‬
‫مثال ‪:‬‬
‫ عدم هم محوري سورآخهاي دور فلنچ‬‫ بزرگ تر بودن قطر بيروني فلنج‬‫ باال بودن آرتفاع نشيمنگاه جاي كاسه نمد‬‫ چسبندگي نامناسب رنگ‬‫‪ -‬كوچك بودن قطر محل كنس بلبرينگ‬
‫آثار بالقوه خطا (تبعات خطا)‬
‫فرض مي گردد كه خطا آتفاق آفتاده آست مي بايست‬
‫كه خطا رآ آنطوري كه مشتري آن رآ درك كرده آست‬
‫بيان شود‪ .‬يادآور مي شود كه مشتري ميتوآند دآخلي‬
‫و يا خارجي باشد‪.‬‬
‫شناساي ي آثار بالقوه ‪:‬‬
‫بهتر آست برآي شروع كار آز آثار شناخته شده آستفاده گردد مانند ‪:‬‬
‫‪ -1‬سوآبق ‪ FMEA‬هاي آنجام شده‬
‫‪ -2‬شكايت مشتريان‬
‫‪ -3‬گزآرشات مربوط به گارآنتي ها و آقالم برگشتي ها‬
‫شناساي ي آثار بالقوه ‪:‬‬
‫آثرآت بالقوه نتيجه و پيامد حاالت خرآبي آست كه بر روي عمليات بعدي و يا‬
‫مشتري نهاي ي بروز مي كند ‪ .‬مانند ‪:‬‬
‫حالت خرآب‪ :‬خارج آز مركز بودن سورآخ قطعه‬
‫آثر بر مشتري ‪ :‬صدآ مي دهد‬
‫آثر بر عمليات بعدي‪:‬قابل مونتاژ نمي باشد‪.‬‬
‫آهميت ( شدت ‪) Severity‬‬
‫آين عامل عاملي آست كه آثرآت خطاي وقوع يافته رآ‬
‫بر مشتري يا ميزآن جدي بودن آثر خرآبي بر محصول و يا مشتريان دآخلي و‬
‫خارجي نشان مي دهد‪.‬‬
‫كالس بندي‬
‫‪Classification‬‬
‫ميزآن آهميت قطعه كه بر آيمني محصول و آنطباق با آستاندآردهاي ملي و‬
‫نيز رضايت مشتري تاثير مستقيم دآرد ‪.‬‬
‫علل بالقوه خطا‪Potential Causes of Failure‬‬
‫در اين قسمت هر علت قابل تصور كه بتوان به خطاي موردنظر نسبت داده شده‬
‫مي بايست تدوين گردد‪.‬‬
‫اين علتها مي بايست بر حسب مولفه هاي فرايند به گونه اي بيان شود كه امكان‬
‫كنترل و اصالح وجود داشته باشد‪.‬‬
‫دستگاه تنظيم نيست‬‫‪-‬فشار روغن پايين است‬
‫موآرد مورد توجه‪:‬‬
‫• مي بايست عوآمل ريشه آي خرآبي رآ يافت‪.‬‬
‫• تمامي علتها ميبايست وآضح شناساي ي و ليست شود ‪.‬‬
‫• آز ذكر عوآمل مبهم پرهيز شود‪.‬‬
‫• تا حد آمكان آز علتهاي شناساي ي شده ‪ FMEA‬هاي قبلي آستفاده شود‪.‬‬
‫• آستفاده آز تكنيك طوفان ذهني و در صورت نياز آستفاده آز نمودآر آستخوآن‬
‫ماهي‬
‫موآرد مورد توجه ‪:‬‬
‫• پاسخي به سئواالت زير ‪:‬‬
‫• چرا قطعه خراب مي شود ؟‬
‫• پارامترهاي موثر بر خرابي فرايند چيست ؟‬
‫• چه عواملي باعث خارج از كنترل شدن فرايند مي شود ؟‬
‫آحتمال وقوع‬
‫‪Occurrence‬‬
‫در آين قسمت آحتمال وقوع علل بالقوه خطا مرحله قبل رآ با آنتخاب عدد ‪1-10‬‬
‫تعيين مي كنيم‪.‬‬
‫در صورت وجود مي توآن آز دآده هاي آماري مرتبط با فرآيندهاي مشابه آستفاده‬
‫نمود‪.‬‬
‫مانند ‪:‬‬
‫• مقادير قابليت توآناي ي فرآيند ( ‪)CPk‬‬
‫• تعدآد خرآبي و يا نسبت خرآبي‬
‫• ميزآن دوباره كاري‬
‫روش تشخيص ( آقدآمات كنترلي )‬
‫‪Detection Method‬‬
‫تمامي روشهاي آزمون كه مي توآن بوسيله آن آز علل بروز خطاهاي بالقوه و يا خطاهاي‬
‫مشهود رآشناساي ي كرده و تشخيص دآد‪ .‬در آين حالت فرض بر آين آست كه خطا آتفاق‬
‫آفتاده آست ‪ .‬مي بايست تعيين گردد كنترلهاي جاري به چه ميزآن آز آرسال قطعه به‬
‫مشتري جلوگيري مي كند‪.‬‬
‫آنوآع كنترلها‪:‬‬
‫‪-1‬كنترلهاي فرآيند) ‪( SPC‬‬
‫‪-2‬آرزيابي خروجيهاي فرآيند ( بازرسي)‬
‫قابليت تشخيص ( رتبه تشخيص‪) Detection‬‬
‫تخميني آست آز شانس آينكه كنترلهاي جاري بتوآند حالت‬
‫خرآبي رآ قبل آز خروج قطعه آز فرآيند ساخت و يا مونتاژ‬
‫شناساي ي كند‪.‬‬
‫آين آحتمال قبل آز آينكه قطعه و يا محصول بدست مشتري برسد مي بايست با آنتخاب‬
‫عددي بين ‪ 1-10‬و با آستفاده آز جدول مربوطه تعيين نمود ‪ .‬در آين حالت خطا آتفاق‬
‫آفتاده‬
‫آست ‪ .‬در آين حالت تناسب تمامي آقدآمات و بازرسي هاي‬
‫موجود برآي كشف خطا رآ مي توآن آرزيابي نمود‪.‬‬
‫آولويت ريسك( ‪RPN ( Risk Priority Number‬‬
‫آولويت ريسك حاصل ضرب آرزيابي آختمال وقوع ‪,‬شدت و قابليت تشخيص مي‬
‫باشد‪.‬كه نشان دهنده ميزآن آهميت و تقدم آقدآمات رفع خطا رآ مشخص مي‬
‫نمايد‪.‬‬
‫‪RPN= S*O*D‬‬
‫آقدآمات پيشنهادي ‪Recommendation Action‬‬
‫آقدآمات هدفمند برآي رفع خطا وآرآئه توصيه هاي مناسب برآي وآحدهاي ذيربط‬
‫• ‪ RPN‬هاي باال‬
‫• شدت آثر باال ‪ -‬آثر ‪ 9‬و ‪10‬‬
‫• باال بودن حاصل ضرب شدت در وقوع‬
‫• شدت آثرآتي كه برآي كاركنان مخاطره آميز باشد‪.‬‬
‫شدت آثر‬
‫آحتمال وقوع‬
‫آحتمال تشخيص‬
‫آقدآمات توصيه شده‪:‬‬
‫هدف ‪ :‬كاهش رتبه هاي شدت‪ ,‬وقوع و يا مرتبه تشخيص‬
‫ميباشد‪.‬‬
‫كاهش شدت فقط با تغيير طرآحي محصول و يا فرآيند آنجام مي شود ‪.‬‬
‫برآي كاهش آحتمال وقوع دو حالت ممكن آست ‪:‬‬
‫‪ - 1‬آز بين بردن يا تحت كنترل قرآر دآدن علت خرآبي‬
‫‪ - 2‬تغيير در طرآحي محصول يا پروسه توليد ‪.‬‬
‫برآی باال بردن تشخیص در کوتاه مدت‪ ،‬می توآن کنترل ها رآ تقویت نمود‬
‫مسوئليت‪Responsibility‬‬
‫وآحدهاي مسوئل برآي آقدآمات پيشنهادي مشخص و كنترل هاي زمانبندي شده جهت‬
‫آطمينان آزآجرآي دقيق ضروري آست‪.‬‬
‫شروع فرآيند ‪:‬‬
‫تيم در آغاز كار بايد موآرد زير رآ مرور كند ‪:‬‬
‫ طرحها و نقشه هاي آوليه‬‫ نمودآر فرآیند‬‫ آلزآمات مشتری‬‫طرآحي برآي محصوالت مشابه‬
‫‪FMEA‬‬
‫مثال‬
‫شروع‬
‫مرآحل‬
‫فرآيند‬
‫تصميم‬
‫توقف‬
‫مثال‬
‫پشت ترآشي‪,‬دآخل‬
‫ترآشي پخ زني‬
‫دآخلي و خارجي‬
‫آطالح قطعه در‬
‫صورت آمكان‬
‫خير‬
‫كنترل آندآزه‬
‫پخها ‪,‬ك ف ترآشي‪,‬‬
‫قطر دآخلي‬
‫تاييد‬
‫خان كشي قطر دآخلي وخشن‬
‫ترآشي قطر خارجي‬
‫مثال‬
‫آطالح قطعه در‬
‫صورت آمكان‬
‫كنترل قطر‬
‫سورآخ دآخلي‬
‫وسطح بروچ‬
‫شده‬
‫خير‬
‫تاييد‬
‫قالويز زني‬
‫سورآخها‬
‫پس آز ترسيم فرآيند توليد مي بايست نمودآر تفصيلي‬
‫نيز ترسيم گردد‬
‫صيقل ترآشي قطر‬
‫خارجي وزآويه‬
‫صفحه دنده‬
‫تعيين آندآزه‬
‫نمونه و دوره هاي‬
‫بازرسي‬
‫تعيين آيستگاه هاي‬
‫بازرسي‬
‫موآرد مهم در‬
‫جريان فرآيند‬
‫تعيين روشهاي‬
‫آندآزه گيري و‬
‫آزمون‬
‫تعيين روشهاي‬
‫تجزيه و تحليل‬
‫روش تحليل خطا ‪:‬‬
‫آطالعات پايه ‪:‬‬
‫()‪Basic Data‬‬
‫در آين قسمت آطالعاتي مانند نام قطعه سيستم و يا زير مجموعه ثبت مي گردد‬
‫كاركرد سيستم) ‪: (Function of System , Process‬‬
‫در آين قسمت وظيفه و عمل قطعه در فرآيند ساخت و يا مونتاژ نوشته مي گردد‪ .‬شرح‬
‫مختصري آز فرآيند در صورت آمكان آزعالئم آختصاري آستفاده شود‪.‬‬
‫روش شناساي ي حاالت بالقوه خرآبي‪:‬‬
‫• آستفاده آز تكنيك طوفان ذهني برآي شناساي ي آشكاالت بالقوه‬
‫شناساي ي آين که چه مشكلي ممكن آست پيش آید آگر‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫قطعه مطابق نقشه ساخته نشده باشد ‪.‬‬
‫قطعه در شرآيط عملكردي فني قرآر گيرد ‪.‬‬
‫قطعه تحت شرآيط كاركردي معيني قرآر گيرد ‪.‬‬
‫ساير قطعات خرآب شود‬
‫آستفاده آز تكنيك طوفان ذهني برآي شناساي ي‬
‫آشكاالت بالقوه بر روي ‪:‬‬
‫•آعضاي تيم با طرح سوئآالتي مشابه زير و پاسخگوي ي به آن كليه حاالت خرآبي بالقوه‬
‫رآ شناساي ي كنند ‪.‬‬
‫‪ - 1‬چگونه قطعه مورد بررسي نمي توآند در آين فرآيند تلرآنسهاي مهندسي رآ رعايت‬
‫كند؟(مثال آبعاد نادرست)‬
‫‪ - 2‬آپرآتورها و مونتاژ كننده ها در فرآيند هاي بعدي چه‬
‫چيزهاي ي غير قابل قبولي رآ پيدآ مي كنند؟(مثال آثر‬
‫آبزآر بر روي قطعه)‬
‫آستفاده آز تكنيك طوفان ذهني برآي شناساي ي‬
‫آشكاالت بالقوه بر روي ‪:‬‬
‫‪ - 3‬مصرف كننده( مشتري نهاي ي)چه جيزهاي غير قابل قبولي‬
‫رآ پيدآ مي كند؟(مثال ظاهر نامناسب لقي و سرو صدآ)‬
‫‪ - 4‬چگونه قطعات توليدي در فرآيند هاي بعدي مي توآند‬
‫مشكل ساز باشد ؟‬
‫‪ - 5‬چه آتفاقي در آين فرآيند رخ مي دهد كه باعث مي شود‬
‫قطعه مورد پذيرش وآقع نشود؟‬
‫آستفاده آز تكنيك طوفان ذهني برآي شناساي ي‬
‫آشكاالت بالقوه بر روي ‪:‬‬
‫• عملكرد محصول‬
‫• مرآحل مونتاژي بعدي فرآيند‬
‫• سيستم هاي مرتبط‬
‫• مشتريان محصول يا خدمت توليدي‬
‫• عوآمل مرتبط با آيمني محصول‬
‫• در قبا ل قوآنين و مقررآت و آلزآمات‬
‫شناساي ي آثار بالقوه ‪:‬‬
‫با طرح سوئآالت زير آز طوفان ذهني آثرآت بالقوه رآ شناساي ي كنيد ‪:‬‬
‫‪ .1‬چگونه آين حالت خرآبي بر روي عملكرد يا فعاليتهاي بعدي آثر مي گذآرد ‪.‬‬
‫‪ .2‬مشتري نهاي ي چه چيزي مي بيند‪ ،‬مي شنود و يا تجربه مي كند ‪.‬‬
‫‪ .3‬آيا با آستاندآردهاي ملي و يا صنعتي تطابق دآرد ‪.‬‬
‫شدت آثر‬
‫آين پارآمتر آرزيابي آثار شكست در صورت وقوع آن مي باشد‪.‬‬
‫بايد دقت كرد كه مي بايست آثر خطا رآ درجه بندي نمود نه شكست رآ‪.‬‬
‫‪-‬شدت عبارتست آز ميزآن جدي بودن آثر خرآبي بر روي مشتري‬
‫آگر برآي هر آلگوي شكست چند آثر وجود دآشته باشد هر آثر مي بايست دآرآي شدت‬
‫خودش باشد‪.‬‬
‫شدت آثار خرآبي بالقوه‬
‫شدت‬
‫شرح‬
‫رتبه‬
‫خيلي زياد‬
‫تحت تاثير قرار دادن ايمني مشتري و يا عدم تطابق با‬
‫مقررات دولتي‬
‫‪9 - 10‬‬
‫زياد‬
‫موجب عدم رضايت شديد مشتري گردد‬
‫‪7-8‬‬
‫متوسط‬
‫موجب نا رضايتي نسبي مشتري گردد‬
‫‪5-6‬‬
‫كم‬
‫كمي باعث نا رضايتي مشتري گردد‬
‫‪3-4‬‬
‫جزي ي‬
‫اك ثر مشتريان متوجه ان نمي شوند‬
‫‪1-2‬‬
‫شدت آثار خرآبي بالقوه‬
‫شدت‬
‫شرح‬
‫رتبه‬
‫خطرناك‬
‫عدم رعایت قوانین دولتی‬
‫‪10‬‬
‫جدي‬
‫هر شکست باعث نارضایتی مشتری و یا کارمند می شود‬
‫‪9‬‬
‫خيلي زياد‬
‫بد كار كردن دستگاه و غير قابل استفاده شدن‬
‫زياد‬
‫مشتري بطور محسوس ناراضي خواهد شد‬
‫‪8‬‬
‫‪7‬‬
‫متوسط‬
‫بدكاركردن محصول و زيرمجموعه هاي ان‬
‫‪6‬‬
‫كم‬
‫نارضايتي مشتري باعث تاثير محسوس در سيستم ويا محصول‬
‫‪5‬‬
‫با كمي تغيير در محصول يا فرايند مي توان بر شكست غلبه كرد‬
‫جزي ي‬
‫شكست باعث ايجاد دردسر براي مشتري مي شود‬
‫‪4‬‬
‫‪3‬‬
‫خيلي جزي ي‬
‫شكست ممكن است براي مشتري محسوس نباشد‬
‫‪2‬‬
‫هيچ‬
‫شكست براي مشتري محسوس نيست و تاثيري بر فرايند ندارد‬
‫‪1‬‬
‫خيلي كم‬
‫شدت آثار خرآبي بالقوه‬
‫شدت آثر بر مشتري نهاي ي‬
‫شدت‬
‫مخاطره آميز بدون‬
‫هشدآر‬
‫مخاطره آميز با‬
‫هشدآر‬
‫خيلي زياد‬
‫زياد‬
‫متوسط‬
‫شدت آثر بر مشتري نهاي ي‬
‫رتبه‬
‫‪10‬‬
‫‪9‬‬
‫‪8‬‬
‫‪7‬‬
‫متوسط‬
‫‪6‬‬
‫كم‬
‫‪5‬‬
‫خيلي كم‬
‫‪4‬‬
‫‪3‬‬
‫خيلي جزي ي‬
‫‪2‬‬
‫جزي ي‬
‫هيچ‬
‫‪1‬‬
‫علل بالقوه خرآبي‪:‬‬
‫نارساي هاي ي در محصول كه ‪:‬‬
‫• مي توآند باعث خرآبي محصول هنگام آستفاده آز آن گردد‬
‫• مي توآند باعث آيجاد خطا در فرآيند توليد و يا مونتاژ گردد‬
‫شناساي ي علل بالقوه‬
‫• آگر محصول يا قطعه آي بدرستي ساخته و يا مونتاژ شده‬
‫باشد چه مشكلي مي توآند در حين آستفاده آز آن رخ دهد‬
‫چه عاملي مي توآند باعث بروز خطا در توليد و يا مونتاژ شود ‪.‬‬
‫شناساي ي علل بالقوه‬
‫•‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫مي توآن نقصها و كمبود هاي فرآيند كه موجب بروز خرآبي مي شوند رآ به كمك‬
‫سوئآالت زير تعيين نمود ‪:‬‬
‫چرآ قطعه توليدي در فرآيند تحت بررسي خرآب ميگردد ‪.‬‬
‫جه مشخصه هاي آز فرآيند باعث آيجاد حالت خرآبي مي شود ‪.‬‬
‫منابع تغييرآت در فرآيند چه هستند ‪.‬‬
‫چه عوآملي باعث مي گردد كه فرآيند خارج آز كنترل شود‪.‬‬
‫آيا محصول ورودي كامال سالم و بي عيب آست ‪.‬‬
‫تعيين آحتمال وقوع‬
‫‪Occurrence‬‬
‫• عدد وقوع تخميني آست آز فرآوآني حاالت خرآبي ناشي آز علت تحت بررسي‪.‬آين‬
‫فرآوآني بر آساس تعدآد خرآبيهاي ي آست كه پيش بيني مي شود در حين توليد بوجود‬
‫آيند نه تعدآد خرآبيهاي ي كه مشاهده شده آند‪.‬‬
‫• برآي تعيين آحتمال وقوع مي بايست سوآبق فرآيندهاي مشابه در صورت وجود‬
‫بررسي گردد‪ .‬مانند‪:‬‬
‫مقادير ضريب توآناي ي فرآيند ) ‪( CPK-- PCR‬‬
‫• مقادير خرآبي هاي ثبت شده‬
‫• نرخ ضايعات و قطعات تعميري‬
‫• آستفاده آز نظر خبرگان مربوطه ( قضاوت ذهني )‬
‫معيارهاي پيشنهادي برآي آرزيابي وقوع ‪Occurrence‬‬
‫احتمال خ رابي‬
‫خيل ي زيا د‪ :‬خراب ي تق ريبا اجتناب ناپ ذير اس ت‬
‫زيا د‪ :‬خراب ي مك ررم شابه ف راين د هاي گ ذشت ه‬
‫متوس ط‪ :‬خرابيهاي گ اه و بيگاه اما نه خرابيهاي عم د ه‬
‫پايي ن‪ :‬تع داد ان دك خراب ي‬
‫‪Cpk‬‬
‫رتب ه‬
‫ي ك خراب ي د ر‪2‬مور د‬
‫‪0.33‬‬
‫‪10‬‬
‫ي ك خراب ي د ر‪3‬مور د‬
‫‪0.33‬‬
‫‪9‬‬
‫ي ك خراب ي در ‪ 8‬مور د‬
‫‪0.51‬‬
‫‪8‬‬
‫ي ك خراب ي در ‪ 02‬مور د‬
‫‪0.67‬‬
‫‪7‬‬
‫ي ك خراب ي د ر‪ 08‬مور د‬
‫‪0.83‬‬
‫‪6‬‬
‫ي ك خراب ي د ر‪ 004‬مور د‬
‫‪1‬‬
‫‪5‬‬
‫ي ك خراب ي د ر‪ 0002‬مور د‬
‫‪1.17‬‬
‫‪4‬‬
‫ي ك خراب ي در ‪00051‬مور د‬
‫‪1.33‬‬
‫‪3‬‬
‫ي ك خراب ي در ‪000051‬مور د‬
‫‪1.5‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1.67‬‬
‫‪1‬‬
‫ن رخ محتم ل خرابي‬
‫ناد ر‪ :‬خرابي بعي د اس ت در ف راين د هاي م شابه خزابي م شاه كدهمتن رشازدهي ك خراب ي د ر‪0000051‬مور د‬
‫روش تشخيص‬
‫تشخيص براوردي است از شانس اينكه كنترل جاري بتواند حالت خرابي راقبل از اينكه‬
‫قطعه فرايند توليد يا مونتاژ را ترك كند پيدا كند‬
‫فاك تورهاي قابل توجه بشرح زير است‪:‬‬
‫جقدر اطمينان به كاليبره بودن گيج داريد ؟‬
‫چقدر به اپراتور اطمينان داريد ؟‬
‫ايا كنترل سيستم بازخورد دارد ؟‬
‫روش تشخيص‬
‫سئواالتي كه مي تواند به تعيين رتبه تشخيص كمك كند‪:‬‬
‫‪ -1‬كنترل جاري چقدر مي تواند علت خرابي را شناساي ي كند ؟‬
‫‪ -2‬ايا كنترل بر روي علت خرابي است يا حالت خرابي ؟‬
‫اعضاي گروه مي بايد تمامي كنترلهاي موجود براي هر الگوي‬
‫شكست راجهت اختصاص يك درجه تشخيص فهرست نمايند‪.‬‬
‫الزم بذكر است فقط كنترلهاي ي كه ازمايش شده و صحت‬
‫دارند مي بايست فهرست شود‪.‬‬
‫• به يادداشته باشيم كه هركنترلي براي خودمحدوديتهاي ي دارد‬
‫تشخيص‬
‫آحتمال‬
‫تشخيص‬
‫شرح‬
‫رتبه‬
‫آطمينان كامل به‬
‫عدم تشخيص‬
‫ضعف كنترل هاي موجود در شناساي ي خطا هاي‬
‫بالقوه و يا فقدآن كنترل‬
‫‪10‬‬
‫بسيار كم‬
‫موجب عدم رضايت شديد مشتري گردد‪ .‬كنترلها آحتماال نميتوآنند خرآبي رآ‬
‫كشف كند‬
‫‪9‬‬
‫كم‬
‫موجب نا رضايتي نسبي مشتري گردد‪ .‬كنترلها شانس چندآني برآي كشف خطا‬
‫ندآرند‬
‫‪7-8‬‬
‫متوسط‬
‫زياد‬
‫خيلي زياد‬
‫كمي باعث نا رضايتي مشتري گردد‪ .‬كنترلها ممكن آست بتوآنند شكست رآ‬
‫كشف نمايند‬
‫آك ثر مشتريان متوجه آن نمي شوند‪ .‬كنترلها شانس زياد ي خطاها رآ كشف مي‬
‫كنند‬
‫آطمينان آز شناساي ي خطاي بالقوه در مرحله طرآحي‪ .‬كنترلها به آحتمال زياد خرآبي رآ‬
‫كشف مي كنند‬
‫‪5-6‬‬
‫‪3-4‬‬
‫‪1-2‬‬
‫تشخيص‬
‫شدت‬
‫معيار‪ :‬آحتمال شناساي ي عيوب توسط كنترلهاي موجود‬
‫رتبه‬
‫عدم آطمينان كامل‬
‫كنترل موجود در شناساي ي علت و حالت خرابي ناتوان است‬
‫‪10‬‬
‫خيلي بندرت‬
‫كنترل موجودخيلي بندرت علت و حالت خرابي را شناساي ي ميكند‬
‫‪9‬‬
‫بندرت‬
‫كنترل موجودبندرت مي توآند علت وحالت خرآبي رآشناساي ي كند‬
‫‪8‬‬
‫‪7‬‬
‫خيلي كم‬
‫كنترل موجودبه احتمال خيلي كم علت وحالت راشناساي ي ميكند‬
‫كم‬
‫احتمال كم كنترل موجودعلت وحالت خرابي راشناساي ي مي كند‬
‫متوسط‬
‫نسبتا زياد‬
‫زياد‬
‫خيلي زياد‬
‫تقريبا هميشه‬
‫احتمال متوسطكنترل موجودتوان شناساي ي علت وحالت خرابيدارد‬
‫آحتمال نسبتا زيادكنترل ميتوآندعلت و حالت خرآبي رآ شناساي ي‬
‫كند‬
‫‪6‬‬
‫‪5‬‬
‫احتمال زيادكنترل موجود علت وحالت خرابي را شناساي ي ميكند‬
‫‪4‬‬
‫‪3‬‬
‫احتمال خيلي زيادكنترل موجود ميتواند علت و حالت خرابي را شناساي ي مي كند‬
‫‪2‬‬
‫تقريبا هميشه كنترل موجود مي تواند علت و حالت خرابي را شناساي ي مي كند‬
‫‪1‬‬
Recommended Action‫آقدآمات پيشنهادي‬
‫آقدآمات توصيه شده‪:‬‬
‫گروه مشاورین کارافرین‬
‫‪09121554226‬‬
‫• برآي باال بردن تشخيص نيز دو حالت زير وجود دآرد‪:‬‬
‫‪-1‬آفزآيش يا بهبود روش كنترل جاري)به عنوآن يك فعاليت‬
‫موقتي(‬
‫‪-2‬با كنترل يا حذف حالت خرآبي ميتوآنيم تشخيص رآ كاهش‬
‫دهيم‪ .‬در آين حالت وقوع نيز كاهش پيدآ مي كند‪.‬‬
‫آقدآمات توصيه شده‪:‬‬
‫تهيه فرم ‪ FMEA‬بدون آقدآم آصالحي بي معني و بي آثر آست ‪.‬‬
‫آگر كنترل روي علت خرآبي باعث كاهش خرآبي نشود‬
‫زآيد آست كنترل بايد يك آقدآم وآكنشي سريع برآي‬
‫آصالح به همرآه دآشته باشدكه در آين حالت ضمن‬
‫آينكه عدد تشخيص يك مي شود رتبه وقوع كاهش‬
‫مي يابد‪.‬‬
‫مديريت آقدآمات‬
‫كاهش‬
‫كاهش‬
‫كاهش‬
‫شد ت‬
‫تغيير طرآحي محصول‬
‫حذف حاالت خرآبي‬
‫وقوع‬
‫تغيير طرآحي يا‬
‫فرآيند‬
‫پيشگيري آز علل وقوع‬
‫يا كاهش نرخ وقوع آنها‬
‫تشخيص‬
‫آفزآيش روشهاي كنترل‬
‫يا بهبود آنها‬
‫بهبود قابليت شناساي ي‬
‫حالت خرآبي‬
‫مديريت جلسات‬
‫• مي بايست قبل آز شروع جلسات آطالعات‬
‫مرتبط رآ بين آعضا توزيع كرد‪.‬‬
‫• به زمانبندي جلسات و طوالني نشدن آن‬
‫ميبايست توجه كرد‬
‫• آهدآف پروژه مي بايست تعريف شود‪.‬‬
‫• همه آعضا مي بايست نقش فعالي در جلسات دآشته باشند‪.‬‬
‫• آيجاد آرتباط موثر با ساير آعضاي گروه‪.‬‬
‫• رهبر پروژه بايد بر كارها نظارت دآشته باشد‪.‬‬
‫كار عملي‬
‫گروه مشاورین کارافرین‬
‫‪09121554226‬‬
‫‪Machinery FMEA‬‬
‫يك روش آستاندآرد‬
‫جهت بهبود آيمني آپرآتور‬
‫كارآئي و توآناي ي ماشين‬
‫برآي آرزيابي دستگاه‬
‫و آبزآر در فاز طرآحي‬
‫‪MFMEA‬همانند ‪ DFMEA‬مي باشد و در فاز طرآحي يك‬
‫ماشين آز قوآنين خود تبعيت مي كند ‪.‬‬
‫دو مورد آز آستفاده‬
‫‪MFMEA‬‬
‫زماني كه حجم طرآحي خيلي‬
‫كم آست و بدست آوردن‬
‫آمار خرآبي بر روي پروتو‬
‫تايپها عملي نيست ‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر تعدآد ماشين‬
‫هاي حاصل آز طرآحي بسيار‬
‫پايين آست و نمونه سازي‬
‫منطقي و عملي نيست‪.‬‬
‫وقتي كه زمان مصرف‬
‫محصول حاصل آز طرآحي‬
‫خيلي طوالني باشد ‪ .‬مثال‬
‫يك ماشين ترآش جهت‬
‫مصرف در طي ‪ 10‬سال‬
‫طرآحي مي گردد‪.‬‬
‫فوآيد آجرآي‪MFMEA‬‬
‫‪ -1‬بهبود آيمني‪ ,‬قابليت آطمينان و دوآم‬
‫تجهيزآت و آبزآرها‬
‫‪ -2‬تعريف و آجرآي تغييرآت طرآحي در مرآحل آغازين طرح به‬
‫منظور كاهش هزينه هاي طرآحي و تاخير در تحويل به موقع‬
‫‪ -3‬كاهش ميزآن مخاطره در برنامه هاي توليد محصول‪0‬‬
‫‪ -4‬كاهش هزينه هاي تعميرآت و نگهدآري ماشين آالت و‬
‫آبزآرها در طي دوره عمر‪.‬‬
‫حاالت خرآبي‬
‫حاالت خرآبي در ماشين حاالتي هستند كه باعث‬
‫ميشوند تا ماشين نتوآند آهدآف طرآحي رآ به‬
‫آنجام برساند‪.‬‬
‫بعبارتي ديگر حالت خرآبي در ماشين وآقعه آي‬
‫آست كه ماشين نميتوآند قطعه آي رآ مطابق‬
‫با مشخصات خوآسته شده و بر آساس برنامه‬
‫دآده شده توليد كند و يا توآناي ي الزم رآ ندآرد‪.‬‬
‫حاالت خرآبي‬
‫‪ -1‬خرآبي در مولفه هاي ماشين كه مي توآند باعث خرآبي‬
‫ماشين شود‪ .‬مانند خرآبي بلبرينگ يا شكست يك شفت‪.‬‬
‫‪ -2‬خرآبي در سيستم يا زير سيستم ماشين مانند آفزآيش‬
‫لرزش ماشين يا كاهش سيكل‪.‬مثال دور ماشين‪.‬‬
‫‪ -3‬آستفاده خالف قاعده آز ماشين كه مي توآند باعث خرآبي‬
‫سيستم ماشين شود ‪.‬مثال بار بردآري زياد با سرعت باال‬
‫حاالت خرآبي ماشين آالت‬
‫آلف ‪ :‬عملكردي‬
‫مانند‪:‬‬
‫‪-1‬خرآبي عملكرد در زمان دستور فعاليت ( ماشين در زماني‬
‫كه بايد كار كند متوقف شود)‪.‬‬
‫‪-2‬خرآبي در آيستاندن عملكرد در زمان دستور فعاليت(ماشين‬
‫در زماني كه بايد متوقف شود ‪ ,‬توقف نكند)‪.‬‬
‫‪-3‬سايش ‪ :‬آبزآر در زماني سريع تر آز زمان طرآحي فرسوده شود‪.‬‬
‫ب ‪ -‬سخت آفزآري‪:‬‬
‫مانند‪ :‬شكستن‪ ,‬تاب بردآشتن ‪ ,‬نشتي و در مولفه ها‬
‫آثر خرآبي ماشين‬
‫اثر خرابي نتيجه حاالت خرابي يك زير سيستم است كه معموال‬
‫در قالب تاثير گذاردن بر مقوله ايمني بيان مي شود‪.‬‬
‫هفت اثر خرابي‪:‬‬
‫‪ -1‬توقف دستگاه ‪:‬‬
‫ضررهاي ي كه ناشي از ضررهاي عملكردي(مكانيكي ‪ ,‬شيمياي ي‪,‬‬
‫الك تريكي ) يا تقليل عملكرد ( مثل كار نكردن يك اسپيندلر‬
‫روي يك مولتي اسپيندل ) روي يك قطعه از دستگاه كه باعث‬
‫مي شود دستگاه بدليل تعميرات متوقف شود‪.‬‬
‫‪ - 2‬تنظيم پ ي در پ ي دستگاه ‪:‬‬
‫ضررهاي ي كه نتيجه تنظيم هاي پ ي در پ ي دستگاه هستند مانند تعويض پ ي در پ ي آبزآر ‪,‬‬
‫تعويض قالب يا تغيير شرآيط دستگاه جهت توليد قطعات ديگر ‪.‬‬
‫‪ - 3‬آوقات هدر رفته ‪:‬‬
‫ضررهاي ي كه نتيجه مسايل غيرمهم مانند گيركردن قطعه در دستگاه ‪.‬‬
‫‪ - 4‬كاهش زمان توليد ‪:‬‬
‫ضررهاي ناشي آز آختالف زمان آيده آل توليد يك قطعه و زمان وآقعي توليد قطعه توسط‬
‫ماشين مي باشد‪.‬‬
‫‪ -5‬توقف در شروع كار‪:‬‬
‫زمان الزم برآي شروع توليد پس آز توقف دستگاه در زمانهاي ي‬
‫مانند ( آخر هفته ‪ ,‬تعطيالت يا بين دو شيفت)‬
‫‪ - 6‬خرآبي قطعات توليد شده بوسيله دستگاه ‪:‬‬
‫ضررهاي ناشي آز زماني كه برآي دوباره كاري يا تعمير قطعات معيوب صرف مي شود يا‬
‫توليد قطعه معيوب‪.‬‬
‫‪ -7‬خرآبي آبزآر ‪:‬‬
‫ضررهاي ناشي آز خرآبي آبزآر يا شكست آبزآر يا شكست آبزآر يا سايش آبزآرهاي ي مانند‬
‫( آبزآر برش ‪ ,‬فيكسچر ها ‪ ,‬آبزآر جوش ) در آين حالت آبزآر جزئي آز ماشين فرض نشده‬
‫آست‪.‬‬
‫علل بالقوه خرآبي‬
‫هر خرآبي در ماشين مي توآند ناشي آز دو علت باشد ‪:‬‬
‫‪ - 1‬نقص در طرآحي‬
‫‪ - 2‬وجود نوسانات در پروسه هاي آستفاده آز ماشين( كه‬
‫قابل آصالح و كنترل مي باشد )‬
‫وقوع حالت خرآبي‬
‫گروه مشاورین کارافرین‬
‫‪09121554226‬‬
‫وقوع عبارت آست آز شانس آينكه يك حالت خرآبي در زمان مصرف به دليل علت‬
‫خاصي در ماشين رخ دهد‪ .‬توجه دآشته باشيد كه گاهي آز آوقات بعضي آز كنترلها مي‬
‫توآنند باعث كاهش وقوع خرآبي شود ‪ .‬در آين موآقع جهت تقريب عدد وقوع به آين‬
‫نوع آز كنترلها نيز بايد توجه شود ‪.‬‬
‫كنترلهاي طرآحي ‪ /‬ماشين‬
‫كنترلهاي طرآحي يا ماشين عبارتند آز روشها تكنيكها‬
‫شيوه ها يا تستهاي ي كه به منظور ‪:‬‬
‫آلف ‪ :‬جلوگيري آز وقوع علت يا حالت خرآبي يا كاهش‬
‫آحتمال وقوع آنها‬
‫ب‪ :‬تشخيص حالت خرآبي و هدآيت در جهت تعريف آقدآمات‬
‫آصالحي‬
‫ج ‪ :‬تشخيص حالت خرآبي بكار مي روند ‪.‬‬
‫برآي درك بهتر آنوآع كنترلهاي طرآحي ‪/‬ماشين مثالهاي ي‬
‫ذيال ذكر مي شوند‬
‫كنترلهاي ماشين‬
‫كنترلهاي طرآحي‬
‫سنسورهاي مجاورت‬
‫سنسورهاي دما‬
‫چرآغ فشار روغن‬
‫تعميرآت پيشگيرآنه‬
‫سنسور لرزش‬
‫آناليز بدترين حالت‬
‫مطالعه تلرآنسها‬
‫شبيه سازي‬
‫مرور طرح‬
‫مارجين گذآري‬
‫نك ته ‪:‬‬
‫هدف يك طرآح ماشين بايد توليد يك ماشين قدرتمند باشد‬
‫كه تا حد آمكان نياز به كنترل ماشين ندآشته باشد ‪.‬‬