Transcript File 1
การพัฒนาโรงเรียนสู่ความ เป็ นเลิศ ดวยระบบประกั นคุณภาพ ้ โดยใช้โรงเรียนเป็ นฐาน ( ๙ กันยายน ๒๕๕๖ ณ โรงแรม เบเวอรีฮ ่ ิลดปาร ค) ์ ์ ดร.เชาวฤทธิ ์ จงเกษกรณ ์ ศึ กษานิเทศกเชี ่ วชาญ ์ ย สานักงานเขตพืน ้ ทีก ่ ารศึ กษา มัธยมศึ กษา เขต ๔๒ จาแนก จัดกลุม ่ เกง่ หาความสั มพันธ ์ ความคิดรวบยอด โครงสรางการคิ ด ้ Structure of thinking ดี วิจารณ ์ สรางค านิ ้ ่ ยม คาดหมายแนวโน้ม ผลตอเนื ่ ่ อง สร้างทางเลือก สุข เลือกทีด ่ ก ี วา่ ตัดสิ นใจ เห็ นภาพตลอดแนว โครงสรางค านิ ้ ่ ยม โครงสรางการกระท า ้ Structure of Acting Structure of Valuing วางแผน ภาระงาน ดาเนินงาน ติดตามปรับปรุง รวบรวมประสบการณ ์ / ข้อมูล Experience approach encode decode ลงมือปฏิบต ั ิ จริง ฟัง อาน ่ สั งเกต บันทึก Performing การลงมือทาจริง ใช้ความรู้ ค้นพบไดเอง ้ นวัตกรรม Construction of Knowledge สร้าง ความรู้ ใช้กระบวนการคิด ลงสรุปอยางสอดคล อง ่ ้ กับขอมู ล จริ ง ้ School-Based Management การบริหารโดยใช้โรงเรียน เป็ นฐาน ดร.เชาวฤทธิ ์ จงเก ศึ กษานิเทศกเชี ่ วชาญ ส ์ ย กรอบแนวทางการ บรรยาย SBM ในตางประเทศ(ความเป็ นมา ่ ความหมาย หลักการ ความสาคัญ กลไก ปัจจัย และอุปสรรค) การบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็ นฐานใน ประเทศไทย (ความเป็ นมา ความหมาย หลักการ ภารกิจ บทบาทหน้าที่ มาตรฐานและตัวบงชี ่ ้ การบริหารโรงเรียน นิตบ ิ ุคคล การบริหารการเปลีย ่ นแปลง คณะกรรมการสถานศึ กษา) แนวทางการทาให้การบริหารโดยใช้ SBM ใน ตางประเทศ ่ ความเป็ นมา ความหมาย หลักการ ความสาคัญ กลไก ปัจจัย อุปสรรค ความเป็ นมา : กระแสการ ปฏิรป ู ทัว่ โลก 1. กระจายอานาจสู่ทองถิ น ่ ้ 2. การบริหารแบบมีส่วนรวม ่ 3. ธรรมาภิบาล 4. ให้องคการบริ หารจัดการดวย ้ ์ ตนเอง 5. ใช้เทคโนโลยีช่วยบริหารจัดการ กระแสการปฏิรป ู การศึ กษาทัว ่ โลก 1. โรงเรียนมีอส ิ ระและ รับผิดชอบ มากขึน ้ 2. สอนวิธเี รียนรูมากกว า่ ้ การบอก ความรู้ 3. เป็ นสั งคมแหงการเรี ยนรู้ ่ 4. การบริหารเชิงคุณภาพ 5. เน้นผลทีเ่ กิดกับผูเรี ้ ยน เป็ นสาคัญ 6. บริหารจัดการแบบมีส่วนรวม ่ SBM เริม ่ ที่ อเมริ ก า การศึ กษามีปญ ั หา คุณภาพตา่ แขงขั ่ นกับนานาชาติไมได ่ ้ มีการศึ กษาและหาวิธก ี าร แกปั ้ ญหาและปรับปรุงการจัด การศึ กษาอยางต อเนื ่ ่ ่ อง ปี ค.ศ. 1988 เกิดแนวคิดการให้ โรงเรียนรับผิดชอบและมีบทบาท SBM แพรกระจายไปยั ง ่ ประเทศ ทีท ่ าการปฏิรป ู การศึ กษา ทัSite-based ว่ โลก management Whole school reform School self-governance Chartered schools autonomous schools โรงเรียนชุมชน Etc. ความหมายของ SBM แนวคิดการบริหาร การศึ กษาทีท ่ าให้ โรงเรียนมีความคลองตั ว ่ ใน การจัดการ ศึ กษามากทีส ่ ุด หลักการเดิมของ SBM การกระจายอานาจให้สถานศึ กษามาก ขึน ้ การบริหารจัดการแบบมีส่วนรวมของผู ่ ้ ทีเ่ กีย ่ วของ ้ การให้สถานศึ กษามีความสามารถ บริหารจัดการดวยตนเอง ้ การตรวจสอบและถวงดุ ล ่ ความสาคัญของ SBM ความรับผิดชอบ ความคลองตั ว ่ และรวดเร็ว ความพึงพอใจ ความรูสึ ้ กเป็ น เจ้าของ แกปั ้ ญหาไดตรง ้ จุดและทัน ความคิดริเริม ่ สรางสรรค ้ ์ ไดรั อสูง ้ บความรวมมื ่ ระดมความเชีย ่ วชาญ จากทุกฝ่าย ไดรั ้ บการสนับสนุ น ทรัพยากรจากชุมชน และเครือขาย ่ เป็ นไปตามความ กลไกการ บริหาร คณะกรรมการโรงเรียน (School Board) เป็ นกลไกทีส ่ าคัญอยางยิ ง่ ่ สาหรับการบริหาร คณะกรรมการโรงเรียนประกอบดวยผู ้ ้ มีส่วนไดเสี ้ ย (Stakeholders) กับการ จัดการศึ กษาของโรงเรียน ผูเป็ ้ นประธานคณะกรรมการโรงเรียน มาจากกลุมผู งในการ ่ มี ้ บทบาทเขมแข็ ้ บริหาร ปัจจัยความสาเร็จของ SBM การกระจายอานาจจากส่วนกลางไปยัง สถานศึ กษาอยางแท จริ ่ ้ ง ความพรอมของโรงเรี ยนในการรับการกระจาย ้ อานาจ ความเขมแข็ งของคณะกรรมการโรงเรียน ้ การสนับสนุ นจากการเมืองและรัฐบาล การยอมรับและการสนับสนุ นจากผูปกครองและ ้ ชุมชน การปรับเปลีย ่ นกฎหมายและระเบียบให้ สถานศึ กษาคลองตัวขึน ้ อุปสรรคของ SBM รัฐบาลและส่วนกลางไมได ู ่ ด ้ าเนินการปฏิรป การบริหารอยางรวดเร็ ว จริงจังและ ่ ตอเนื ่ ่ อง การเปลีย ่ นแปลงวัฒนธรรมองคกรที ่ ์ จะเกิดการตอต โรงเรียนทาไดยาก ้ ่ าน ้ สั บสน กวาจะเห็ นผลสาเร็จอาจตองใช ่ ้ ้ เวลากวา่ 10 ปี อโรงเรียนขาด ่ ยูเหนื หน่วยงานบริหารทีอ ่ ความเขมแข็ ง ้ ผูบริหารโรงเรียนขาดภาวะผูนา อภิปราย 1 เหตุผลในการปฏิรป ู การศึ กษาของไทยเหมือน หรือแตกตางจากต างประเทศ ่ ่ หรือไม่ อยางไร ่ ทานเห็ นดวยกั บการนา ่ ้ แนวคิด SBM มาใช้กับการ การบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็ นฐาน ในประเทศไทย ความเป็ นมา ความหมาย หลักการ ภารกิจ บทบาทหน้าที่ การบริหารโรงเรียนนิตบ ิ ุคคล มาตรฐานและตัวบงชี ่ ้ การบริหารการเปลีย ่ นแปลง คณะกรรมการสถานศึ กษา บทบาทหน้าที่ ผอ.รร. ในฐานะเลขาฯ คณะ ความเป็ นมาของการใช้แนวคิด SBM ในประเทศไทย ไดทะยอยมอบอ านาจให้โรงเรียนมา ้ กอนแล ว านาจยังอยู่ ่ ้ แตศู ่ นยรวมอ ์ ส่วนกลาง ดวยโครงสร าง กฎหมาย ้ ้ และบทบาทหน้าที่ คณะกรรมการโรงเรียนส่วนใหญไม ่ ่ เขมแข็ งและไมมี ้ ่ บทบาทในการบริหาร มีการนาแนวคิด SBM อยูเบื ้ งหลัง ่ อ การปฏิรป ู การศึ กษา โดยแฝงอยูใน ่ รัฐธรรมนูญ 2540 มาตรา 81 ปัญหาการ บริหารการศึ กษา ของไทย กอน พ.ศ.2540 ่ 1. กระจุกอานาจที่ ส่วนกลาง 2. ลาช ่ ้า ไมยื ่ ดหยุน ่ ขาดประสิ ทธิภาพ 3. ไมตรงตามความ ่ ตองการ ้ ของผูเรี ยนและ ้ ชุมชน 4. ไมประสานสั มพันธ ์ ่ กับชุมชน แนวทางปรับระบบ บริหารการศึ กษา ก่อนปี 2540 1. เพิม ่ ประสิ ทธิภาพ 2. เพิม ่ การมีส่วนรวม ่ 3. เน้นผลการปฏิบต ั งิ าน 4. ให้โรงเรียน รับผิดชอบบริหาร ดวยตนเองมาก ้ ขึน ้ รัฐธรรมนูญ’40 มาตรา 81 พ.ร.บ.การศึ กษา เเผนแมบท ่ ปฏิ ร ป ู แหงชาติ ่ การศึ กษา พ.ศ.2542 หมวด 1 ทั่วไป หมวด 2 สิทธิ หน้าที่ หมวด 4 แนวการจัดการศึ กษา หมวด 3 ระบบการศึกษา หมวด 5 การบริหาร หมวด 6 มาตรฐาน & คุณภาพ หมวด 9 เทคโนโลยี หมวด 7 บุคลากร หมวด 8 ทรัพยากร ผลการปฏิรูประบบบริหารตาม หมวด 5 ยุบรวมหน่วยงานระดับกรม เลิกหน่วยงานระดับเขตการศึ กษา จังหวัดและอาเภอ โดยตัง้ เขตพืน ้ ที่ การศึ กษาขึน ้ มาแทน ทาหน้าทีเ่ ป็ น หน่วยบริการทางการศึ กษา กระจายอานาจไปยังเขตพืน ้ ที่ การศึ กษาและสถานศึ กษาโดยตรงและ มากขึน ้ การบริหารโดยกระทรวง/กรม เป็นฐาน ฐานอานาจในการบริหารการศึ กษาของกระทรวงศึ กษาธ การบริหารโดยใช้ โรงเรียนเป็นฐาน School-Based Management : การบริ SBMหาร ในประเทศไทย โดยใช้ โรงเรียนเป็ น ฐาน การบริหารที่ โรงเรียนเป็ น ฐาน การบริหารโดยใช้โรงเรียน เป็นฐาน หมายถึง “แนวคิดการ กระจายอานาจ ให้ โรงเรียนของรัฐ มีความ รับผิดชอบและคลองตั วในการ ่ บริหารมากขึน ้ ” หลักการสาคัญของการบริหารโดยใช้ โรงเรียนเป็ นฐาน (สาหรับประเทศไทย) 1. การกระจายอานาจ 2. การบริหารแบบมี ส่วนรวม ่ 3. การบริหารจัดการที่ ภารกิจ การบริหารโดยใช้โรงเรียน เป็นฐาน การบริหารงาน วิชาการ การบริหารงานบุคคล การบริหารงบประมาณ บทบาทหน้าทีข ่ องโรงเรียน ทีบ ่ ริหารโดยใช้โรงเรียน เป็ นฐาน เป็ นหนวยรองรับการกระจายอานาจการ ่ บริหารและจัดการศึ กษา เป็ นหน่วยงานรับผิดชอบจัดการศึ กษาทีอ ่ ยู่ ใกลชิ ชุมชน ้ ดกับนักเรียน ผูปกครอง ้ และผูมี ่ วของมากที ส ่ ด ุ ้ ส่วนเกีย ้ มีหน้าทีใ ่ นการบริหารและจัดการศึ กษาให้ มีคุณภาพและเบ็ดเสร็จทีส ่ ถานศึ กษามาก ทีส ่ ุด มีหน้าทีใ ่ นการรวมเสริ มสรางความ ่ ้ การบริหารโรงเรียน นิตบ ิ ุคคล ตาม พ.ร.บ.ระเบียบบริหาร ศ.ธ. 2546 ให้โรงเรียนของรัฐมีฐานะ เป็ นนิตบ ิ ุคคล เริม ่ ตนให ้ ้โรงเรียนทดลอง รับผิดชอบบริหารทรัพยสิ์ นทีม ่ ผ ี ู้ บริจาคให้โรงเรียน เป็ นการให้ความสาคัญกับแนวคิด การบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็ น มาตรฐานและตัวบงชี ่ ้ การบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็ น ฐาน 2549 มาตรฐานดานการกระจาย ้ อานาจ มาตรฐาน 1-4 มาตรฐานดานการบริ หารแบบ ้ มีส่วนรวม มาตรฐาน 5-6 ่ มาตรฐานดานการบริ หารจัดการ ้ โรงเรียนทีด ่ ี มาตรฐาน 7-9 มาตรฐานที่ 1 สถานศึ กษามีอส ิ ระและความคลองตั ว ่ ในการบริหารจัดการดานวิ ชาการ เพือ ่ ้ ประโยชนของผู เรี ์ ้ ยน เป็ นสาคัญ ตัวบงชี ่ ้ 1. สถานศึ กษามีการพัฒนาหลักสูตรสถานศึ กษา ทีท ่ น ั สมัย สอดคลองกั บความตองการของ ้ ้ ผูเรี ้ ยน ชุมชนและสั งคม 2. สถานศึ กษามีการบริหารหลักสูตรอยางเป็ น ่ ระบบ ครบวงจร และตอเนื ่ ่อง 3. สถานศึ กษามีการจัดกิจกรรมการเรียนรูที ้ ่ หลากหลาย ยืดหยุน ่ เหมาะสม กับ ธรรมชาติและความตองการของผู เรี ้ ้ ยน มาตรฐานที่ 1 สถานศึ กษามีอส ิ ระและความคลองตั ว ่ ในการบริหารจัดการดานวิ ชาการ เพือ ่ ประโยชนของ ้ ์ ผู้เรียนเป็ นสาคัญ (ตอ) ่ 4. สถานศึ กษามีระบบอานวยการ กากับ ติดตาม และนิเทศงานวิชาการเพือ ่ การ พัฒนาคุณภาพการเรียนการสอนอยาง ่ จริงจังและตอเนื ่ ่อง 5. สถานศึ กษามีการจัดหาและใช้สื่ อและ เทคโนโลยีในการเรียนการสอนอยางมี ่ ประสิ ทธิภาพ 6. สถานศึ กษามีฐานขอมู ้ ลและใช้แหลงเรี ่ ยนรู้ ทัง้ ภายในและภายนอกสถานศึ กษาเพือ ่ การ เรียนการสอน 7. สถานศึ กษามีวธิ ก ี ารประเมินผลการเรียนรู้ที่ มาตรฐานที่ 2 สถานศึ กษามีอส ิ ระและความคลองตั วในการ ่ บริหารงานบุคคล เพือ ่ ประโยชนของผู ้เรียนเป็ นสาคัญ ์ ตัวบงชี ่ ้ 1. สถานศึ กษาสามารถเสนอขอ อัตรากาลังและมาตรฐานตาแหน่ง ของครูและบุคลากรทีต ่ รงกับความ ตองการได ้ ้ 2. สถานศึ กษามีส่วนรวมในการสรร ่ หาและคัดเลือกครูและบุคลากรตาม มาตรฐานที่ 2 สถานศึ กษามีอส ิ ระและความคลองตั วในการ ่ บริหารงานบุคคล เพือ ่ ประโยชนของผู ้เรียนเป็ นสาคัญ ์ 3.สถานศึ กษามีการพัฒนาครูและบุคลากร ให้เป็ นมืออาชีพในการปฏิรป ู การเรียนรู้ อยางต อเนื ่ ่ ่ อง 4. สถานศึ กษามีการพิจารณาให้ประโยชนตอบ ์ แทนและดาเนินการทางวินย ั แกครู ่ และ บุคลากรอยางเป็ นธรรม ่ 5. สถานศึ กษามีการระดมและสรางเครื อขาย ้ ่ ทรัพยากรบุคคลและองคกรในชุ มชน เพือ ่ ์ มาตรฐานที่ 3 สถานศึ กษามีอส ิ ระและความคลองตั ว ่ ในการบริหารจัดการงบประมาณ เพือ ่ ประโยชน์ ของผู้เรียนเป็ นสาคัญ ตัวบงชี ่ ้ 1.สถานศึ กษามีระบบงบประมาณที่ มุงเน ่ ้ นผลงาน และสนับสนุ นการ ปฏิรป ู การเรียนรู้ 2.สถานศึ กษามีการระดมทรัพยากรและ การลงทุนจากแหลงต และมีการ ่ างๆ ่ ออกระเบียบการใช้เงินรายได้ เพือ ่ มาตรฐานที่ 3 สถานศึ กษามีอส ิ ระและความคลองตั ว ่ ในการบริหารจัดการงบประมาณ เพือ ่ ประโยชนของผู เรี ้ ยนเป็ นสาคัญ ์ 3. สถานศึ กษาสามารถบริหารงบประมาณ สาหรับการดาเนินกิจกรรมตางๆอย าง ่ ่ เหมาะสม รวดเร็ว ทันเวลา และ เป็ นไปเพือ ่ ประโยชนสู ์ งสุดของผูเรี ้ ยน 4. สถานศึ กษามีระบบการตรวจสอบการใช้เงิน งบประมาณ สิ นทรัพย ์ และรายไดอย ้ างมี ่ ประสิ ทธิภาพ 5. สถานศึ กษามีการรายงานการใช้เงินตอต ่ น ้ มาตรฐานที่ 4 สถานศึ กษามีอส ิ ระและความคลองตั ว ่ ในการบริหารทัว่ ไป เพือ ่ ประโยชนของ ์ ผู้เรียนเป็ นสาคัญ ตัวบงชี ่ ้ 1. สถานศึ กษามีระบบการบริหารงานธุรการ การพัสดุ งานอาคารสถานที่ การ ประชาสั มพันธ ์ และการสราง ้ ความสั มพันธกั น ่ ทีค ่ ลองตั ว ์ บชุมชนทองถิ ้ ่ และสนับสนุ นการปฏิรป ู การเรียนรู้ 2. สถานศึ กษามีมาตรการตรวจสอบความ ถูกตอง โปรงใสในการบริ หารจัดการงาน ้ ่ ธุรการ การเงินและบัญชี การพัสดุ งาน อาคารสถานที่ การประชาสั มพันธ ์ และการสรางความสั มพันธกั น ่ ้ ์ บชุมชนทองถิ ้ ของตนเอง มาตรฐานที่ 5 สถานศึ กษามีระบบการบริหารและจัด การศึ กษา แบบมีส่วนรวมโดยองค คณะบุ คคลและ ่ ์ าย เครื อ ข ่ ตัวบงชี ้ ่ 1. สถานศึ กษาจัดให้มีกระบวนการสรรหาและ คัดเลือกกรรมการสถานศึ กษาอยางโปร งใส ่ ่ 2. คณะกรรมการสถานศึ กษามีความเขาใจใน ้ เป้าหมายการดาเนินงานทีช ่ ด ั เจนตรงกัน และมีความสามัคคีในการทางานรวมกั น ่ 3. คณะกรรมการสถานศึ กษามีส่วนรวมใน ่ การตัดสิ นใจและวางแผนกับสถานศึ กษา อยางมี ประสิ ทธิภาพ ่ มาตรฐานที่ 5 สถานศึ กษามีระบบการบริหารและจัด การศึ กษา แบบมีส่วนรวมโดยองค คณะบุ คคลและ ่ ์ เครือขาย ่ 4. คณะกรรมการสถานศึ กษาขัน ้ พืน ้ ฐานมี การจัดวาระการประชุมทีม ่ งพั ุ่ ฒนา คุณภาพการศึ กษาและเน้นประโยชน์ ผูเรี ้ ยนเป็ นสาคัญ 5. สถานศึ กษามีการนามติและความเห็ น ของคณะกรรมการสถานศึ กษาขัน ้ ั ิ พืน ้ ฐานและเครือขายไปสู ่ การปฏิบต ่ อยางจริ งจัง ่ มาตรฐานที่ 6 สถานศึ กษาเปิ ดโอกาสและส่งเสริมให้ผูที ่ ส ี ่ วน ้ ม เกีย ่ วของ ้ หารและจัด มีส่วนรวมในกระบวนการบริ ่ การศึ กษา ตัวบงชี ่ ้ 1. สถานศึ กษาเปิ ดโอกาสและส่งเสริมให้ ผูปกครองและผู มี ่ วของเข ามามี ้ ้ ส่วนเกีย ้ ้ ส่วนรวมในการจั ดกิจกรรมตาง ๆ ่ ่ เพือ ่ พัฒนาคุณภาพผูเรี ้ ยน 2. ผูปกครองและผู มี ่ วของมี ส่วน ้ ้ ส่วนเกีย ้ รวมในกระบวนการบริ หารกิจกรรมที่ ่ มาตรฐานที่ 7 สถานศึ กษามีระบบการบริหารและจัด การศึ กษา ทีส ่ อดคลองกั บจุดมุงหมายของ ้ ่ พระราชบัญญัตก ิ ารศึ กษาแหงชาติ ่ ตัวบงชี้ ่ 1. สถานศึ กษามีระบบการบริหารทัง้ ดาน ้ วิชาการ งบประมาณ การบริหารบุคคล และการบริหารทัว่ ไปทีม ่ งเน ุ่ ้ นสิ ทธิและ ประโยชนสู ์ งสุดของผูเรี ้ ยนเป็ นสาคัญ 2. สถานศึ กษามีระบบการบริหารภายใน ที่ เน้นการกระจายอานาจการตัดสิ นใจ เพือ ่ การมีส่วนรวมของทุ กฝ่ายทีเ่ กีย ่ วของและ ่ ้ ประสิ ทธิภาพในการบริหาร มาตรฐานที่ 8 สถานศึ กษามีระบบการบริหารและจัดการศึ กษา ทีย ่ ด ึ หลักธรรมาภิบาล เพือ ่ มุงผลประโยชน ของ ่ ์ ผู้เรียนเป็ นสาคัญ ตัวบงชี ่ ้ 1. ผู้บริหารและกรรมการสถานศึ กษาปฏิบต ั ต ิ นตาม จรรยาบรรณ เป็ นแบบอยางที ด ่ ี เป็ นทีย ่ อมรับ ่ ของผู้เรียน ครู ผู้ปกครอง และ ชุมชน 2. สถานศึ กษามีระบบการบริหารและจัดการศึ กษา ภายในทีย ่ ด ึ หลักนิตธ ิ รรม คุณธรรม ความ โปรงใส และตรวจสอบได้ ่ 3. สถานศึ กษามีความสามารถ ในการจัดการศึ กษา ไดอย ประสิ ทธิภาพ โดยใช้ทรัพยากร ้ างมี ่ อยางประหยั ดและคุ้มคา่ ่ สถานศึ กษามีระบบการบริหารและจัด การศึ กษา ทีพ ่ รอมรั บการตรวจสอบคุณภาพและ ้ ประสิ ทธิภาพ ตัวบงชี ่ ้ 1. สถานศึ กษามีระบบการประกัน คุณภาพภายในทีพ ่ รอมรั บการประเมิน ้ ภายนอก และการตรวจสอบจาก ชุมชน 2. สถานศึ กษามีระบบสารสนเทศเพือ ่ การ บริหารทีม ่ ฐ ี านขอมู ้ ลในการบริหารทัง้ ดานวิ ชาการ งบประมาณ บุคลากร ้ กฎกระทรวงกาหนดหลักเกณฑและ ์ วิธก ี าร กระจายอานาจการบริหารและการจัด การศึ กษา พ.ศ.2550 ประกาศ ณ วันที่ 8 พฤษภาคม 2550 หลักการและเหตุผล เพือ ่ ให้เป็ นไปตาม มาตรา 39 แหง่ พ.ร.บ.การศึ กษาแหงชาติ ่ พ.ศ.2542 แกไขเพิ ม ่ เติม(ฉบับที่ 2) ้ พ.ศ.2545 และมาตรา 44 แหง่ พระราชบัญญัตริ ะเบียบบริหารราชการ กระทรวงศึ กษาธิการ พ.ศ.2546 กาหนดให้กระทรวงศึ กษาธิการกระจาย อานาจการบริหารและการจัดการศึ กษาทัง้ ดานวิ ชาการ งบประมาณ การบริหารงาน ้ หลักการกระจายอานาจการ บริหาร และการจัดการศึ กษา ความพรอมและความเหมาะสมในการปฏิ บต ั ห ิ น้าที่ ้ ของคณะกรรมการเขตพืน ้ ทีก ่ ารศึ กษา สานักงานเขตพืน ้ ทีก ่ ารศึ กษาและสถานศึ กษา ที่ จะสามารถรับผิดชอบดาเนินการตามขีด ความสามารถไดอย ประสิ ทธิภาพ ้ างมี ่ 2. ความสอดคลองกั บกฎหมาย กฎ ระเบียบ ้ ประกาศ หรือมติคณะรัฐมนตรีทเี่ กีย ่ วของกั บเรือ ่ ง ้ ทีจ ่ ะกระจายอานาจ 3. ความเป็ นเอกภาพดานมาตรฐานและนโยบายด าน ้ ้ การศึ กษา 4. ความเป็ นอิสระและความคลองตั วในการ ่ 1. หลักการกระจายอานาจการบริหาร และการจัดการศึ กษา(ตอ) ่ 6. มุงให ่ ถานศึ กษา ่ ้เกิดผลสาเร็จอยูที ่ ส โดยเน้นการกระจายอานาจให้แก่ สถานศึ กษาให้มากทีส ่ ด ุ เพือ ่ ให้ สถานศึ กษามีความเขมแข็ ง และมี ้ ความคลองตั ว ่ 7. เพิม ่ คุณภาพและประสิ ทธิภาพให้แก่ สถานศึ กษา 8. เพือ ่ ใหผูมห ี นาทีร่ บ ั ผิดชอบในการ แนวทางการกระจาย อานาจ • คอยเป็ นคอยไป ่ ่ • คานึงถึงความพรอมของผู ้ ้รับ การกระจายอานาจ • ให้เป็ นไปตามประกาศของ สานักงานปลัดกระทรวง หรือ สพฐ. บทบาทของคณะกรรมการ สถานศึ กษา ในการรับการกระจายอานาจของ สถานศึ กษา • กากับ สนับสนุ น และส่งเสริม การบริหารและการจัดการศึ กษา ของสถานศึ กษา • ทาหน้าทีค ่ ณะกรรมการเชิง นโยบายและทีป ่ รึกษา • ให้ความเห็นชอบในเรือ ่ งที่ เกีย ่ วกับการกระจายอานาจ บทบาทหน้าที่ คณะกรรมการสถานศึ กษา • กากับ • สนับสนุ น • ส่งเสริม • เห็นชอบ • การบริหารงาน วิชาการ • การบริหาร งบประมาณ • การบริหารงาน บุคคล • การบริหาร บทบาทหน้าทีผ ่ อ ู้ านวยการ โรงเรียน ในฐานะเลขานุ การคณะกรรมการ สถานศึ ก ษา 1. เป็ นผูแทนสถานศึ ก ษาในการบริ หาร ้ จัดการและประสานงานกับหน่วยงาน ทีเ่ กีย ่ วของ ้ 2. เป็ นผูบั ้ งคับบัญชาครูและบุคลากรใน สถานศึ กษา 3. รางนโยบาย และแผนพัฒนาของ ่ สถานศึ กษา บทบาทหน้าทีผ ่ อ ู้ านวยการโรงเรียน ในฐานะเลขานุ การคณะกรรมการ สถานศึ กษา(ตอ) ่ 5. จัดทาสาระหลักสูตรสถานศึ กษาให้ บความตองการของ สอดคลองกั ้ ้ ทองถิ น ่ ้ 6. อานวยการและเป็ นผู้นาในการ ดาเนินงานตามแผนของสถานศึ กษา 7. สารวจและจัดทาแผนส่งเสริมและ สนับสนุ นให้เด็กในเขตบริการไดรั ้ บ บทบาทหน้าทีผ ่ อ ู้ านวยการโรงเรียน ในฐานะเลขานุ การคณะกรรมการ สถานศึ กษา(ตอ) ่ 8. ดาเนินการพิทก ั ษสิ์ ทธิเด็ก ดูแลเด็กพิการ เด็กดอยโอกาส และเด็กทีม ่ ค ี วามสามารถ ้ พิเศษให้ไดรั ้ บการพัฒนาเต็มตามศักยภาพ 9. วางแผนและอานวยการ กากับ ติดตาม และประเมินผลการบริหารจัดการ ดาน ้ ดานการ วิชาการ ดานงบประมาณ ้ ้ บริหารงานบุคคล และดานการบริ หารทัว่ ไป ้ ของสถานศึ กษา 10.ระดมทรัพยากรเพือ ่ การศึ กษา ตลอดจน วิทยากรภายนอกและภูมป ิ ญ ั ญาทองถิ น ่ เพือ ่ ้ บทบาทหน้าทีผ ่ อ ู้ านวยการโรงเรียน ในฐานะเลขานุ การคณะกรรมการ สถานศึ กษา(ตอ) ่ 11.สรางความสั มพันธระหว างสถานศึ กษากับ ้ ์ ่ ชุมชน ประสานงานกับองคกรทั ง้ ภาครัฐและ ์ เอกชน เพือ ่ ให้สถานศึ กษาเป็ นแหลงวิ ่ ทยาการ ของชุมชนและมีส่วนในการพัฒนาชุมชนและ ทองถิ น ่ ้ 12.จัดทารายงานผลการดาเนินงานประจาปี การศึ กษากอนเสนอต อสาธารณชน ่ ่ 13. รางเสนอแต งตั ่ รึกษา ่ ่ ง้ คณะกรรมการทีป สถานศึ กษาตอผู ่ อ ้ านวยการสานักการศึ กษา หรือผูที ่ อ ู้ านวยการสานักการศึ กษามอบหมาย ้ ผ บทบาทหน้าทีผ ่ อ ู้ านวยการโรงเรียน ในฐานะเลขานุ การคณะกรรมการ สถานศึ กษา(ตอ) ่ 14. เสนอแตงตั ่ ่ ง้ คณะอนุ กรรมการเพือ ดาเนินการอืน ่ ๆ ตามทีเ่ ห็ นสมควร 15. ทาหน้าทีเ่ ลขานุ การคณะกรรมการ สถานศึ กษา ในการออกหนังสื อเชิญ ประชุม จดบันทึกการประชุม การดาเนินงานทางธุรการและการ ติดตอประสานงาน ่ 16. ประสานงานกับคณะกรรมการ บทบาทหน้าทีผ ่ อ ู้ านวยการโรงเรียน ในฐานะเลขานุ การคณะกรรมการ สถานศึ กษา(ตอ) ่ 17. จัดทาทะเบียน บัญชี และเอกสารทีเ่ กีย ่ วของกั บ ้ คณะกรรมการสถานศึ กษา 18. ปฏิบต ั ห ิ น้าทีอ ่ น ื่ ๆที่ เกีย ่ วของ ้ อภิปราย 2ปัญหาในการบริหาร โดยใช้โรงเรียนเป็น ฐานมีอะไรบาง ทาน ้ ่ เห็นวาควรแก ไขปั ญหา ่ ้ เหลานั าง ่ ้นอยางไรบ ่ ้ พัก 15 นาที ครับ แนวทางการทาให้ การบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็ นฐาน ประสบความสาเร็จ ผู้บริหาร ดวยอ านาจ ้ มาช้านาน ทุกเรือ ่ งราว “การตัดสิ นใจ” เหลือคณา เสนอผาน ่ แตทว า การบริ ห าร ่ ่ ปัจจุบน ั ภารกิจ ส่วนนั้น พลันแก้ไข ตอง “ร วมคิ ด ร วมท า ้ ่ ่ ไปยังผู้ เกีย ่ วของ ้ ทุกแหงหน ่ ผู้มีส่วน ไดเสี ้ ย ในชุมชน ผู้ปกครอง ประชาชน ในองคกร ์ ตามขอบขาย การบริหาร ่ งานทุกครัง้ คือแตงตั ่ ง้ “กรรมการ” ตองผ านก อน ้ ่ ่ จัดลาดับ ตรวจสอบ เพือ ่ ประเมิน ในกรอบ ภาพรวมใหญ่ ไวปรั พัฒนา ้ บปรุง คราตอไป ่ “กระบวนการ” ทีย ่ ง่ิ ใหญ่ ในทุกงาน นี่คอ ื ภาพ การบริหาร ปัจจุบน ั ทีพ ่ ลิกผัน แปรไป ในทุกดาน ้ จาเป็ นแลว ้ “มืออาชีพ” ที่ เชีย ่ วชาญ บทบาทของโรงเรียนในการบริหารเชิงระบบภายใต้แนวค โรงเรียนทีม ่ ค ี ุณภาพ Input ปัจจัย ทรัพยากรบุคคล *ครู ผูบ้ ริ หาร บุคลากร Process กระบวนการ กระบวนการเรียนรู้ *เน้นผูเ้ รี ยน *บรรยากาศเอื้อต่อการเรี ยน ทรัพยากร วัตถุ เทคโนโลยี *กายภาพ *หลักสู ตร *สื่ อ เทคโนโลยี แหล่งเรี ยนรู ้ ทรัพยากรงบประมาณ การบริหารโดยใช้ โรงเรียนเป็ นฐาน การประกันคุณภาพการศึกษา Product ผลผลิต / ผู้เรียน ผลลัพธ ์ *เก่ง ดี มีสุข *มีมาตรฐาน โรงเรียน * ชุมชนชื่นชอบ * เป็ นแบบอย่าง บริบท ทีต ่ ง้ั สภาพแวดลอม ทีเ่ หมาะสม Context ้ บทบาทของ สพท. ในการรับการกระจายอานาจของ สถานศึ กษา ส่งเสริม สนับสนุ น กากับ ดูแล และประเมินผลการ ดาเนินงานของสถานศึ กษา ให้ปฏิบต ั งิ านตามอานาจ หน้าทีท ่ ไี่ ดรั ้ บการกระจาย อานาจ ตามแนวทางที่ บทบาทของ สพฐ. สนับสนุ น ส่งเสริมและกากับการ กระจายอานาจ 1. ส่งเสริม สนับสนุ นให้มีการปฏิบต ั งิ านตามอานาจ หน้าทีท ่ ไี่ ดรั ้ บการกระจายอานาจอยางมี ่ ประสิ ทธิภาพ 2. จัดให้มีระบบการกากับ ดูแล ติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและนิเทศการกระจายอานาจให้เป็ นไป ตามกฎหมาย 3. ให้ขอเสนอแนะหรื อแนะนาการใช้อานาจ ้ ตลอดจนมีอานาจยับยัง้ และแกไขการใช ้ ้อานาจของ คณะกรรมการเขตพืน ้ ทีก ่ ารศึ กษา เขตพืน ้ ที่ การศึ กษาและสถานศึ กษาให้เป็ นไปตามกฎหมาย 4. ศึ กษา วิเคราะห ์ เพือ ่ การปรับปรุงพัฒนาระบบ การกระจายอานาจอยางต อเนื ่ ่ ่ อง 5. รายงานผลการดาเนินการกระจายอานาจและ SAIJAI MODEL รูปแบบการบริหาร SBM ให้ สาเร็จ S Satisfaction = ความพึงพอใจ A Awareness =ความตระหนัก I Inspiration =แรงบันดาลใจ J Justice =ความยุตธิ รรม โปรงใส สุจริต ่ A Attempt =ความพยายาม การดาเนินงานทีจ ่ ะช่วยให้ การบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็ น ฐาน ประสบความสาเร็จ เร็การท วขึน ้ าให้สั งคมไทยเห็นความสาคัญของ 1. การบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็ นฐาน 2. การทาให้นักการเมืองทองถิ น ่ ส.ส. และ ้ ส.ว. เขาใจ และตระหนักถึงความจาเป็ น ้ ของการบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็ นฐาน 3.การทาให้กระทรวงศึ กษาธิการ หน่วยงาน ส่วนกลาง และ สพท. ยอมกระจาย อานาจไปยังสถานศึ กษามากขึน ้ 4.การพัฒนาผูบริ ้ หารโรงเรียนและครูให้มี การดาเนินงานทีจ ่ ะช่วยให้ การบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็ น ฐาน ประสบความสาเร็จ เร็ ว ขึ น ้ 5. การพัฒนาคณะกรรมการสถานศึ กษาให ้ ปฏิบต ั ห ิ น้าทีไ่ ดเข งและตอเนื ้ มแข็ ้ ่ ่ อง 6. การวิจย ั และพัฒนารูปแบบการบริหาร โดยใช้โรงเรียนเป็ นฐานให้เหมาะสมกับ ขนาด ประเภท และระดับของ สถานศึ กษา 7.การวิจย ั ศึ กษากลยุทธหรื ์ อแนวทางการ บริหารโดยใช้โรงเรียนเป็ นฐานให้ประสบ การดาเนินงานทีจ ่ ะช่วยให้ การบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็ น ฐาน ประสบความสาเร็จ เร็ ว ขึ น ้ 9.การยกยองเชิดชูเกียรติผบริ ู หาร โรงเรียน ่ ้ และคณะกรรมการสถานศึ กษาทีเ่ ป็ นแบบอยางที ่ ่ ดีในการบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็ นฐาน 10.กระทรวงศึ กษาธิการจัดอัตรากาลังครูให้ เพียงพอ จานวนนักเรียนตอห ่ ้องเรียนไมเกิ ่ น 25 คน จานวนนักเรียนตอโรงเรี ยนไมเกิ ่ ่ น ยนจัดการศึ กษาไมเกิ 600 คน แตละโรงเรี ่ น ่ 2 ช่วงชัน ้ 11. จัดสรรงบประมาณใหโรงเรียนอยางเหมาะสม อภิปราย 3 ทานได พบแบบอย างที ด ่ ใี นการ ่ ้ ่ บริหารโดยใช้โรงเรียนเป็ นฐาน บางหรื อไม่ (การกระจายอานาจ ้ การบริหารแบบมีส่วนรวม การ ่ บริหารจัดการทีด ่ ี การทางานของ คณะกรรมการสถานศึ กษา ความ คลองตั วในการบริหารโรงเรียน) ่ กรุณายกตัวอยางพรอมอธิบาย วิถส ี าหรับผูบริ ้ หาร ในการบริหารโดยใช้ โรงเรียนเป็ นฐาน ในประเทศไทย 10ทักษะ พืน ้ ฐานสาหรับ ผู้บริหาร 1. รูจักวางยุทธศาสตรและกาหนด ้ ์ โครงการ 2. รู้งานการจัดซือ ้ จัดจ้าง จัดหา การ บริหารการเงิน 3. เข้าใจงานบริหารบุคคลทีค ่ รบวงจร ตัง้ แต่ สรรหา บรรจุ แต่งตัง้ โยกย้าย ความดีความชอบ และการ พัฒนาตลอดการทางาน 10ทักษะ พืน ้ ฐานสาหรับ ผู้บริหาร 6. มีทก ั ษะการประเมินความสาเร็จของ โครงการ 7. สามารถเขียนรายงาน สรุปวิเคราะห์ นาเสนอโครงการขนาดใหญ่เข้าสู่การ พิจารณาของผู้บังคับบัญชาได้ 8. มีการประชาสั มพันธ์เผยแพร่ผลงาน 9. เป็ นผู้นาการเปลีย ่ นแปลงและการสร้าง ความเข้มแข็งของทีมงาน 10. บริหารจัดการตามหลักธรรมาภิบาล มี 10ทักษะ เพิม ่ เติมทีค ่ วรมี 11.การสร้างความพึงพอใจให้ลูกค้า (Customer Service ) 12. เป็ นผู้จัดบริการทีม ่ ค ี วามสามารถ (Service Providers) 13. รู้จักวางแผนการตลาด (Marketing) 14. สร้างภาพลักษณ์ โรงเรียนได้ดี (Public Branding) 10ทักษะ เพิม ่ เติมทีค ่ วรมี 16. รู้จักสร้างเครือข่าย(Net Working) 17. มีทก ั ษะการนาเสนอและขายแนวคิด ( Public Convincing and Presentations) 18. ใช้กลยุทธขับเคลือ่ นยุทธศาสตร์( Strategic Road Mapping) 19. สร้างทีมทางานได้หลายรูปแบบ 20. แปลงแผนงานสู่ความสาเร็จได้ อภิปราย 4 จงยกตัวอยางผู ่ ้บริหาร โรงเรียนทีพ ่ บ ความสาเร็จในการ บริหารโดยใช้โรงเรียน เป็นฐาน อธิบายวา่ อภิปราย 5 อภิปราย ทัว่ ไป ติดตอสอบถาม ขอข้อมูลเพิม ่ เติม ่ ปรึกษาหารือ ดร. เชาวฤทธิ ์ เกษกรณ ์ Dr.Chaowarit Jongkatkorn จง สานักงานเขตพืน ้ ทีก ่ ารศึ กษามัธยมศึ กษา เขต ๔๒ 17๑/๙๗ ถ.มาตุล ี อ.เมือง จ. ถนนนครสวรรค-พิ ์ ษณุ โลก อ.เมือง จ.นครสวรรค ์ นครสวรรค ์ ๖๐๐๐๐ โทรศัพท ์ 056-221396 โทรสาร 056-221396 มือถือ 081-8889147 Emails : [email protected] [email protected] www. : kmchaowarit.com กลุมนิ ่ เทศติดตามและประเมินผลการจัด