Transcript ไทยกับสหประชาชาติ

ไทยกับสหประชาชาติ
่
กองสันติภาพ ความมันคงและการลดอาวุ
ธ
กรมองค ์การระหว่างประเทศ กระทรวงการ
ต่างประเทศ
2 กุมภาพันธ ์ 2557
1
หัวข้อการบรรยาย
้
่
• ข้อมู ลพืนฐานเกี
ยวกั
บสหประชาชาติ
หรือ “UN”
่
• งานด้านสันติภาพและความมันคงใน
กรอบสหประชาชาติ และบทบาทของ
ไทย
• การรณรงค ์การสมัคร UNSC ของไทย
วาระปี ค.ศ. 2017-2018
2
้
่
ข้อมู ลพืนฐานเกี
ยวก
ับ UN
• จุดกาเนิ ด
- ผลของสงครามโลก
้ั สอง
่
ครงที
- ผู ช
้ นะสงคราม
- 24 ตุลาคม 1945
3
กฏบัตรสหประชาชาติ
วัตถุประสงค ์ของ UN
่
1) สันติภาพและความมันคง
ระหว่างประเทศ
2) การปกป้ องและคุม
้ ครองสิทธิ
มนุ ษยชน
3) ความก้าวหน้าทางเศรษฐกิจ
และสังคม
4) ความยุตธ
ิ รรมและกฏหมาย
ระหว่างประเทศ
4
หลักการสาคัญตามกฏบัตรฯ
- ความเสมอภาคทาง
อธิปไตย
่
- ความมันคงร่
วมกัน
- เอกภาพระหว่าง
มหาอานาจ
- การไม่แทรกแซงกิจการ
ภายในประเทศ
- การไม่ใช้กาลังและการ
แก้ไขระงับกรณี พพ
ิ าท
โดยสันติวธ
ิ ี
5
ระบบของสหประชาชาติ
• สานักงานใหญ่ ณ
นครนิ วยอร ์ก
่ เจนี
่
• สานักงานอืนที
วา
เวียนนา และไนโรบี
• สมาชิก 193
ประเทศ
• ภาษาทางาน 6
6
องค ์กรหลักของสหประชาชาติ
คณะมนตรีความ
่
มันคง
Security Council
(SC)
ศาลยุตธ
ิ รรมระหว่างประ
ทศ
International Court of
Justice (ICJ)
สานัก
เลขาธิการ
Secretaria
t
สมัชชาสหประชาชาติ
General Assembly
(GA)
คณะมนตรีเศรษฐกิจและ
สังคม
Economic and Social
Council (ECOSOC)
คณะมนตรีภาวะทร ัส
ตี
Trusteeship
Council
7
สมัชชาสหประชาชาติ (UN General
• ประกอบด้วยสมาชิ
ก UN ทุก
Assembly)
ประเทศ
• เปิ ดสมัยประชุมในเดือน
กันยายนของทุกปี
• มีคณะกรรมการ 6 กรรมการ
• ข้อมติไม่มผ
ี ลผู กพันทาง
กฎหมาย
หน้าที่
่ าหนดทิศ
1. อภิปรายเพือก
ทางการดาเนิ นงาน/กาหนด
บรรทัดฐานระหว่างประเทศที่
สาคัญ
่
2. ศึกษาและจัดทาคาแนะนาเพือ
8
คณะกรรมการหลักภายใต้สมัชชา
สหประชาชาติ
• การประชุมเต็มคณะ (Plenary)
• คณะกรรมการ 1 (การลดอาวุธ และความ
่
มันคง)
• คณะกรรมการ 2 (เศรษฐกิจ การคลัง และ
่
อม)
สิงแวดล้
• คณะกรรมการ 3 (สังคม มนุ ษยธรรม และ
ว ัฒนธรรม)
• คณะกรรมการ 4 (การเมืองพิเศษ และการ
ปลดปล่อยอาณานิ คม)
9
สานักเลขาธิการสหประชาชาติ
- สนับสนุ นงานของ
่
หน่ วยงานอืนๆ
- นายบัน คีมูน
เลขาธิการ
สหประชาชาติคน
ปั จจุบน
ั
- UNSG ส่งเสริมคุณค่า /
หลักการสากล
- บทบาท UNSG ในการ
10
่
คณะมนตรีความมันคงฯ
่
• ธารงสันติภาพและความมันคงระหว่
างประเทศ
• สมาชิกถาวร 5 ประเทศ มีสท
ิ ธิ veto และสมาชิก
ไม่ถาวร 10 ประเทศ
่
• ข้อมติของ UNSC มีผลผู กพัน / มาตรการควา
บาตร / PKO
11
คณะมนตรีเศรษฐกิจและสังคม
(ECOSOC)
• ร ับผิดชอบงานด้าน
เศรษฐกิจและสังคม
• มีสมาชิก 54 ประเทศ
วาระ 3 ปี ทยอยกัน
ครบวาระ
• ประสานงานก ับ
่ ของ
หน่ วยงานอืนๆ
UN อาทิ UNICEF /
UNDP / FAO /
UNEP / WIPO เป็ น
ต้น
12
คณะมนตรีภาวะทร ัสตี
(Trusteeship Council)
่ วย
• ทาหน้าทีช่
ปลดปล่อย
ดินแดน
ภาวะทร ัสตีให้
ได้ร ับอิสรภาพ
่
• ยุตบ
ิ ทบาทเมือปี
่
2537 เมือ
ดินแดน
ภาวะทร ัสตีแห่ง
13
ศาลยุตธ
ิ รรมระหว่างประเทศ
(International Court of Justice)
• ก รุ ง เ ฮ ก ป ร ะ เ ท ศ
เนเธอร ์แลนด ์
• เป็ นองค ์กรหลักทางด้า น
ตุ ล า ก า ร ข อ ง
สหประชาชาติ
• ผู พ
้ พ
ิ ากษา 15 คน
• วาระการด ารงต าแหน่ ง
9 ปี
• พิจารณาข้อขัดแย้งทาง
กฎหมายระหว่างประเทศ
14
บทบาทของ UN ด้านสันติภาพและ
่
ความมั
นคง
้
• ภัยคุกคามดงเดิ
ั ม vs
ภัยคุกคามแบบใหม่
• ความขัดแย้งระหว่างร ัฐ vs
ภายในร ัฐ
• หน่ วยงานหลักของ UN ที่
ร ับผิดชอบ – UNGA /
UNSG / UNSC
15
ความสัมพันธ ์ระหว่างไทยกับ
สหประชาชาติ
ประเทศไทยเป็ นสมาชิก
สหประชาชาติ
่ นที่ 16 ธ ันวาคม
เมือวั
พ.ศ. 2492
นับเป็ นสมาชิกลาดับที่
55
พร ะ บ า ท สมเ ด็ จ พ ระ เ จ้า อ ยู ่ หัว แ ล ะ
สมเด็จ พระราชินี ณ ส านัก งานใหญ่
ส ห ป ร ะ ช า ช า ติ ณ น ค ร นิ ว ย อ ร ก
์
ร ะ ห ว่ า ง ก า ร ป ร ะ ชุ ม ส มั ช ช า
สหประชาชาติ ปี ค.ศ. 1967
16
สานักงานสหประชาชาติในประเทศไทย
• คณะกรรมาธิก ารเศรษฐกิจ และสัง คมส าหร บ
ั
เอเชียและแปซิฟิก (Economic and Social
Commission for Asia and the
้
่ทกรุ
ี่ งเทพฯ
Pacific- ESCAP) ตังอยู
่ งขององค
้ั
• เป็ นทีต
์การระหว่างประเทศภายใต้กรอบของ
่ ๆ
สหประชาชาติ และองค ์การอืน
มากกว่า 30 สานักงาน เช่น FAO ICAO
UNAIDS UNDP UNESCO UNHCR UNICEF
UNODC โดยมี UN Country Team เป็ นหน่ วย
ประสานงาน
17
บุคคลสาค ัญของไทยในสหประชาชาติ
พระเจ้าวรวงศ ์เธอ
พระองค ์เจ้าวรรณไวทยากร
่
กรมหมืนนราธิ
ปพงศ ์ประพันธ ์
ประธานสมัชชาสหประชาชาติ
สมัยประชุมที่ 11 ปี ค.ศ. 1956
ดร. ถนัด คอมันตร ์
ประธานคณะมนตรีภาวะทร ัสตีแห่ง
สหประชาชาติ
่
ประธานการประชุมคณะมนตรีความมันคง
แห่งสหประชาชาติ
ประธานคณะผู ท
้ รงคุณวุฒริ ะดับสู ง ด้านภัย
่
คุกคาม ความท้าทายและการเปลียนแปลง
ปี
ค.ศ. 2003
พล.อ. สิทธิ เศวตศิลา
นายอานันท ์ ปั นยารชุน
ดร.ศุภช ัย พานิ ชภักดิ ์
เลขาธิการ UN Conference on Trade and
Development (UNCTAD)
วาระปี ค.ศ. 2005-2009, 2009-2012
18
พระเจ้าหลานเธอ
พระองค ์เจ้าพัชรกิตย
ิ าภา
ประธานคณะกรรมาธิการว่าด้วยการป้ องก ัน
อาชญากรรม และความยุตธ
ิ รรมทางอาญา (CCPCJ)
สมัยที่ 21 ปี ค.ศ. 2012
นายสรรพสิทธิ ์
คุม
้ ประพันธ ์
ตาแหน่ งสมาชิก Committee on the Rights of the
Child (CRC) วาระปี ค.ศ.2009-2012
่
น.พ. สาลี เปลียนบางช้
าง
ผู อ
้ านวยการ World Health Organization
Regional Director for South East Asia
(WHO/SEARO)
วาระปี ค.ศ. 2004-2009 และ ค.ศ. 2009-2014
นายสีหศ ักดิ ์ พวงเกตุแก้ว
ประธานคณะมนตรีสท
ิ ธิมนุ ษยชนแห่ง
สหประชาชาติ วาระปี 2010-2011
ดร. โสมสุดา ลียะวนิ ช
ตาแหน่ งสมาชิก World Heritage Committee
(WHC) วาระปี ค.ศ.2009-2013
ดร. เกรียงศ ักดิ ์ กิตติช ัยเสรี
สมาชิก International Law Commission (ILC)
วาระปี ค.ศ.2012-2016
19
่
งานด้านสันติภาพและความมันคงในกรอบ
UN
และบทบาทของไทย
่
1. คณะมนตรีความมันคงแห่
งสหประชาชาติ
(UN Security Council)
2. การลดอาวุธ
่ นติภาพในกรอบ
3. ปฏิบต
ั ก
ิ ารเพือสั
สหประชาชาติ
20
่
1. คณะมนตรีความมันคงแห่
ง
สหประชาชาติ
ข้อมติและการดาเนิ นการตามข้อมติ UNSC
• ข้อมติ UNSC มีพน
ั ธกรณี ผูกพันทางกฎหมายที่
ร ัฐสมาชิกต้องปฏิบต
ั ต
ิ าม
่
• ข้อมติส่วนใหญ่จะไม่เกียวข้
องมาตรการการใช้
กาลัง
• ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ค ว่ า บ า ต ร ( Sanctions
Committee)
กากับดู แลมาตรการคว่าบาตร
ต่ า ง ๆ ไ ด้ แ ก่ ค ว่ า บ า ต ร ท า ง อ า วุ ธ อ า ยัด
ทร ัพย ์สิน และการห้ามเดินทาง
้ อการ
• กฎหมายภายในของบางประเทศยังไม่เอือต่
ปฏิบต
ั ต
ิ ามข้อมติ
• การด าเนิ น การแตกต่า งกัน ตามระบบกฎหมาย
ของแต่ละประเทศ
21
่
หน้าทีของ
UNSC
1. การระงับกรณี พพ
ิ าท
โดยสันติ
2. การดาเนิ นการ
่
เกียวกั
บภัยคุกคามต่อ
สันติภาพ การละเมิด
สันติภาพ และการ
กระทาการรุกราน
3. ตามข้อบทที่ 25 ของ
กฎบัตรสหประชาชาติ
ร ัฐสมาชิก
สหประชาชาติม ี
22
ไทยกับ UNSC
่
- ไทยเป็ นสมาชิกไม่ถาวรของ UNSC เมือปี
2528 - 2529 โดยเป็ นประธาน UNSC 2 ครง้ั
้ั นสมาชิกไม่ถาวรฯ วาระ
- ไทยสมัครร ับเลือกตงเป็
ปี 2560 – 2561
- เหตุผล
่ นในเวที
่
- ยกระดับสถานะและสร ้างความเชือมั
ระหว่างประเทศ
- เป็ นโอกาสเสริมสร ้างความสัมพันธ ์ทวิภาคี
กับประเทศต่างๆ
- สามารถปกป้ องและผลักดันผลประโยชน์
่
ด้านความมันคงและด้
านเศรษฐกิจได้ทน
ั ท่วงทีและ
23
่ ไทยจะผลั
่
สิงที
กดันใน UNSC
• การเป็ นตัวแทนของ
ประเทศ
กาลังพัฒนา / ประเทศ
สายกลาง
่ นสะพาน
• การทาหน้าทีเป็
่
่
เชือมโยงกลุ
่มต่างๆ ทีมี
มุมมอง
ท่าที และผลประโยชน์
ต่างกัน
่
• ต ัดสินใจโดยยึดมันใน
หลักการและความ
24
สหประชาชาติ
คือ องค ์การระหว่างร ัฐ (intergovernmental) ที่
้ นโดยประเทศสมาชิ
้
- ก่อตังขึ
ก
่
- ทางานครอบคลุมทัง้ 3 เสาหลัก คือ ความมันคง
สิทธิมนุ ษยชน เศรษฐกิจและ
การพัฒนา
่ ได
่ ้ร ับมอบหมาย (mandate) จากประเทศสมาชิก รวมทัง้
- ทางานตามหน้าทีที
ร ับนโยบาย (policy) จากประเทศสมาชิก
- มีเลขาธิการสหประชาชาติเป็ นหัวหน้าสานักงาน
- ทางานโดยประสานและร่วมมือกับประเทศสมาชิก รวมทัง้ ผูม้ ส
ี ว่ นได ้ส่วนเสีย
่
อืนๆ
้ั ตก
- การทางานมีทงมิ
ิ ารรณรงค ์ (advocacy) การเป็ นผูจ้ ด
ั การหารือ
(convening power) และการสนับสนุ นศักยภาพของร ัฐ (capacity
building) รวมทัง้ เป็ นเวทีในการสร ้างบรรทัดฐานระหว่างประเทศ (norm
setting)
่ นเหล่านี มาจากภาษี
้
- ประเทศสมาชิกจ่ายค่าบารุงตามสัดส่วนศักยภาพ ซึงเงิ
่
ประชาชน และนาไปใช ้เพือการด
าเนิ นภารกิจของสหประชาชาติ และจ่าย
่
เงินเดือนให ้กับเจ ้าหน้าทีขององค
์กร
สหประชาชาติ ไม่ใช่
ประโยชน์ทไทยได้
ี่
ร ับจากการเป็ นสมาชิก
สหประชาชาติ
่
แสวงหาความ
• การร ักษาความมันคงของประเทศ
่
เป็ นธรรมในกรณี เกิดความขัดแย้งกับประเทศอืน
่
• การมีส่วนร่วมแสดงข้อคิดเห็นและท่าทีเพือ
ปกป้ องผลประโยชน์ของไทยในเวทีระหว่าง
้
่
ประเทศ รวมทังแสดงศ
ักยภาพ วิสย
ั ทัศน์ เพือ
่ อ
นาไปสู ่การสร ้างความน่ าเชือถื
• การร่วมเจรจาเอกสารหรือจัดทาความตกลง
ระหว่างประเทศ
• การร่วมกาหนดบรรทัดฐานระหว่างประเทศที่
สาคัญในประเด็นต่างๆ
• การเข้าร่วมกิจกรรม/โครงการความร่วมมือที่
เป็ นประโยชน์ตอ
่ การพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
่
26
การประเมินผลการดาเนิ นงานของ
สหประชาชาติ
ความสาเร็จของสหประชาชาติ
• การธ ารงไว้ซ ึ่งสัน ติ ภ าพและความมั่นคงระหว่ า ง
้ั ่ 3) โดยยึด มันใน
่
ประเทศ (ยังไม่ ม ีส งครามโลกคร งที
หลักการแก้ไขความขัดแย้งโดยสันติวธ
ิ ี
• บทบาทของกองกาลังร ักษาสันติภาพในการร ักษาและ
่
่
ฟื ้ นฟู สันติภาพในประเทศทีประสบปั
ญหาความมันคง
• การล้มเลิกระบบอาณานิ คม (decolonization)
• การให้ความช่วยเหลือด้านมนุ ษยธรรม และด้านการ
พัฒนา
• การป้ องกันการละเมิดสิทธิมนุ ษยชน
• การลดความยากจน ความหิวโหย
27
่
• การอนุ ร ักษ ์ทร ัพยากรธรรมชาติและสิงแวดล้
อม