روشهای کشت خون و مایع نخاع کامل شده جدید کشوری 84

Download Report

Transcript روشهای کشت خون و مایع نخاع کامل شده جدید کشوری 84

‫روشهای صحیح انتقال نمونه و انجام و تفسیرآزمایشهای‬
‫باکتریولوژی مایع نخاع‬
‫دکتر محمد مهدی اجتهادی‬
‫‪ CSF ‬نمونۀ یک نمونۀ اورژانس بوده و باید هرچه سریع تر آزمایش و‬
‫نتایج آن گزارش شود‪.‬‬
‫‪ ‬الزم به ذکر است که حداکثر زمان گردش کاری‪ ،‬نباید بیش ازیک ساعت‬
‫(در حرارت اتاق) باشد‪.‬‬
‫الزم است نمونه ها هرکدام به حجم تقریبی ‪1ml‬تا ‪ 3‬در‬
‫سه لولۀ استریل درپیچ دار شامل لولۀ شمارۀ ‪(1‬مخصوص‬
‫آزمایش های بیوشیمیایی)‪ ،‬لولۀ شمارۀ ‪(2‬مخصوص آزمایش های‬
‫میکروب شناسی )‪ ،‬لولۀ شمارۀ ‪(3‬جهت بررسی سلولی) جمع آوری‬
‫شود و برای انجام آزمایش های مربوط به آزمایشگاه‬
‫ارسال شوند‪.‬‬
‫نکات ضروری‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫از قراردادن نمونه در یخچال‪ ،‬حرارت زیاد و نور شدید اجتناب شود‪.‬‬
‫از به کار بردن پنبه‪ ،‬جهت بستن سر لوله ها اکیدا خودداری شود‪.‬‬
‫برای انتقال لوله ها از جالوله ای مناسب استفاده شود‪.‬‬
‫درصورتی که امکان آزمایش فوری نمونه در آزمایشگاه میکروب شناسی‬
‫وجود نداشته باشد‪ ،‬از محیط ترانس ایزولیت استفاده شود‪.‬‬
‫الزم است نمونه توسط پزشک یا پرستار به آزمایشگاه منتقل شود‪.‬‬
‫در صورت مشکوک بودن به مننژیت مننگوکوکی و تاخیر در انجام حتما بایستی‬
‫درپوش لوله محتوی ‪ CSF‬را شل کرده و در فضای ‪ CO2‬دار نگهداری نمود‬
‫در صورت مقدور نبودن ‪ CSF‬به آزمایشگاه آن را در ‪ 35‬درجه و در محیط انتقالی‬
‫بایستی نگهداری کرد‬
‫فرم درخواست‬
‫‪ .1‬نام بیمار‬
‫‪ .2‬نام پدر‬
‫‪ .3‬سن و جنس‬
‫‪ .4‬نام بیمارستان‬
‫‪ .5‬شمارۀ اتاق‪ /‬شمارۀ تخت‬
‫‪ .6‬نام و نشانی پزشک‬
‫‪ .7‬محل آناتومیک جمع آوری نمونه(نخاع کمری‪ ،‬شانت و ‪)...‬‬
‫‪ .8‬تاریخ و ساعت جمع آوری نمونه‬
‫‪ .9‬تشخیص بالینی و تاریخچۀ بیماری‬
‫‪ . 10‬مصرف آنتی بیوتیک و نوع آن در ‪ 48‬ساعت اخیر‬
‫‪ .11‬نوع نمونه خون‪CSF /‬‬
‫‪ . 12‬آزمایش مورد درخواست(کشت‪ ،‬شمارش سلولی‪ ،‬بیوشیمی‪….‬‬
‫‪ ‬تعریف( ماکروسکوپی – گزانتوکروم بودن – خون ریزی مغزی یا جراحت نمونه برداری )‬
‫نمونه گیری توسط پزشک ) ‪ - ) L4-L5‬عدم انحراف سوزن به اطراف= پارگی ورید اپی دورال‬
‫کار ‪CSF‬برداشتن مواد زائد و سیرکوله کردن مواد غذایی – ترشح از کوروئید پلکسوس ( مشیمیه )‬
‫‪ ‬شرح حال بیمار‬
‫‪ ‬کنترل مشخصات کامل نمونه‬
‫‪ ‬زمان گرفتن نمونه و انتقال به آزمایشگاه‬
‫‪ ‬چگونگی انتقال‬
‫‪ ‬تحویل صحیح نمونه و تعداد لوله ها ی محتوی ‪CSF‬‬
‫‪ ‬بررسی ‪ : CSF Leakage‬در نمونه های ‪ Rhinorrhea‬و ‪ Otorrhea‬و طریقه اثبات نشت مایع‬
‫نخاع و تشخیص افتراقی از دیگر مایعات – جستجوی اختصاصی بتا ‪ 2‬ترانسفرین جایگزین روشهای‬
‫قدیمی – بررسی ‪ Tau protein‬در اثر فعالیت نورآمینیداز مغزی عامل شناسایی ‪ CSF‬از سایر‬
‫مایعات به روش ‪ High Resolution Electrophoresis‬تفکیک شده برروی باندهای جدا و‬
‫اضافه کردن آنتی بادی اختصاصی ترانسفرین‬
‫‪ ‬توضیح درباره نشت ‪ CSF‬در جراحی ها و عفونتها و انسداد ناشی از تومور ‪ ,‬نقص مادرزادی قاعده‬
‫جمجمه ‪ ,‬هیدروسفال و طریقه انجام مایعات مشکوک با روش قدیمی و جدید‬
‫نمونه گیری‬
‫مایع مغزی نخاعی و خون باید هرچه سریع تربه‬
‫آزمایشگاه منتقل شده و تحت آزمایش قرارگیرند‪.‬‬
‫محیط ترانس ایزولیت‬
‫قانون صفر ویک ‪:‬‬
‫قانون صفر‪ :‬خرابی ها را صفر کن ‪ ,‬پاسخ دهی را فوری سازوحتی‬
‫المقدور کار ها را اتومیشن ساز‬
‫قانون یک ‪ :‬یک بار انجام بده ‪ ,‬درست انجام بده و همیشه به کار‬
‫ببر‬
‫‪ ‬عالئم مننژیت ‪:‬‬
‫‪ Neckredity ‬و ‪ ( ........‬توضیح ) – ‪ ( Pleocytosis‬افزایش شمارش سلولی )‬
‫• ‪ -‬پتشی و پورپورا در پوست‬
‫• روش انجام ‪:‬‬
‫ارسال نمونه در ‪ 3‬یا ‪ 4‬لوله‬
‫• عدم استفاده از لوله شماره ‪ -1‬ازلوله ‪ 3‬و ‪ 4‬برای شمارش سلولی و بیوشیمی ‪ -‬استفاده از لوله شماره ‪ 2‬برای‬
‫آزمایشات باکتریولوژی‬
‫• ماندن ‪ CSF‬خون آلود درخارج از یخچال بیش از ‪ 1‬ساعت غیر مجاز – سانتریفوژ با دور کم برای بعضی موارد‬
‫حداقل ‪ 15‬دقیقه‬
‫در صورت عدم وجود ‪ WBC‬حتما رنگ آمیزی و کشت الزم است ( دالیل – مورد نادر )‬
‫تهیه الم گرم و بلودومتیلن بسیار با اهمیت ( توضیح و خطاهای آن – برای انسجام سلول اضافه کردن یک یا دو قطره‬
‫آلبومین ‪ 22‬درصد یا دو قطره پالسما) – المهای شستشو شده با الکل یا استریل‬
‫غالب سلولها در مننژیت باکتریایی ‪ – PMN‬غالب سلولها در کودکان معموال لنفوسیت که سایز آنها از لنفوسیتهای‬
‫خون محیطی بزرگتر می باشد‬
‫تهیه رسوب بسیار با اهمیت ( تهیه رسوب با روش سایتوسانتریفوژ حتی با حجم کم بسیار با اهمیت )‬
‫در صورت عدم وجودباکتری در الم مستقیم باز هم کشت ضروری است – رنگ آکریدین اورنج حساس‬
‫تراز گرم – تستهای بیوشیمیایی همزمان با آزمایشات باکتریایی(ازصاف ترین مایع ) ‪ -‬حداقل مایع نخاع ‪1‬‬
‫سی سی اما برای تشخیص مایکوباکتریوم و قارچ حداقل ‪ 5‬تا ‪ 10‬سی سی‬
‫توضیح درباره روش استوارت ( مننژیت سلی ‪ ,‬در اثر ماندن ‪ CSF‬ایجاد کدورت شبیه تارعنکبوت یا‬
‫‪) Cobwet‬‬
‫تشخیص دقیق مننگوکوک ( الم مستقیم گرم و بلو با کنترل کیفی محیط کشت ‪ ,‬فضای مناسب ‪ ,‬مدت‬
‫نگهداری ‪ ,‬بررسی خواص بیوشیمیایی و افتراقی ‪ ,‬انجام تست دقیق اکسیداز – تشخیص کلنی و ‪) .........‬‬
‫توضیح کامل تست اکسیداز ‪ ( :‬تترا متیل بهتر از دی متیل – انجام تست روی کلنی حاصل از محیط کشت‬
‫بدون گلوکز – عدم انجام تست برای گرم منفی ها در محیط ‪ EMB‬و ‪ MAC‬و ‪ - XLD‬انجام تست با لوپ‬
‫توضیح کامل تست اکسیداز ‪ ( :‬تترا متیل بهتر از دی متیل –‬
‫انجام تست روی کلنی حاصل از محیط کشت بدون گلوکز –‬
‫پالتینی –عدم‬
‫ایجاد منفی کاذب در مخلوط سودوموناز ونیسریه‬
‫انجام تست برای گرم منفی ها در محیط ‪ EMB‬و ‪ MAC‬و‬
‫‪ - XLD‬انجام تست با لوپ پالتینی – ایجاد منفی کاذب‬
‫محلول کهنه‬
‫کلنی وکه گاهی به علت‬
‫اطراف‬
‫شدن )‬
‫سودوموناز‬
‫مخلوط‬
‫(سیاه در‬
‫و‬
‫نیسریه ها در محیط کشت – بی ارزش بودن تغییر رنگ (‬
‫درصد کهنه‬
‫علت محلول‬
‫کلنی که‬
‫آن )بااطراف‬
‫کردنشدن‬
‫خنثی سیاه‬
‫اسید‬
‫گاهی به‪0/1‬‬
‫محلول‬
‫افزودن‬
‫می باشد – اتواکسیداسیون و کاهش‬
‫ها در محیط کشت – بی ارزش بودن تغییر رنگ‬
‫می باشد – اتواکسیداسیون و کاهش حساسیت تست‬
‫اسکوربیک و کاهش سرعت اتو اکسیداسیون‬
‫حساسیت تست و خنثی کردن آن با افزودن محلول ‪0/1‬‬
‫درصد – خواندن تست حداکثر ‪ 30‬تا ‪ 60‬ثانیه ‪ -‬در صورت‬
‫شدن‬
‫صورتاتوآبی رنگ‬
‫محلول در‬
‫اسید بودن‬
‫– بی ارزش‬
‫اکسیداسیون – بی‬
‫کاهش سرعت‬
‫اسکوربیک و‬
‫ارزش بودن محلول در صورت آبی‬
‫‪ -18‬در‬
‫کلونیثانیه‬
‫‪ 30‬تا ‪60‬‬
‫حداکثر‬
‫خواندن‬
‫رنگ شدن –‬
‫ساعته ژلوز خون دار – در معرض قرار گرفتن کلنی ها با‬
‫روی‬
‫انجامتستتست‬
‫تاخیری‬
‫راکسیون‬
‫صورت راکسیون ناخیری انجام تست روی کلونی ‪18‬‬
‫ساعته ژلوز خون دار – در معرض قرار‬
‫گرفتن بعد‬
‫اکسیژن و‬
‫تستو)بعد انجام تست )‬
‫انجاماکسیژن‬
‫کلنی ها با‬
‫• شاخص مننژیت = افزایش پروتئین – قند کمتر از ‪ – 40‬افزایش ‪ PMN‬و افزایش اسید الکتیک‬
‫• باکتریهای مولد عفونت‬
‫• مننگوکوک در اطفال و بزرگساالن‬
‫• نوزادان = استرپتوکوک بتا گروه ‪ ( B‬آگاالکتیه ) و باسیلهای گرم منفی و لیستریا مونوسیتوژنز ( همولیز بتا‬
‫‪ ,‬ذوب ژالتین با حالت سرو وارونه و ویژگی در رنگ گرم و ‪( Cold Enrichment‬‬
‫•‬
‫• نقش کورینه باکتریوم ‪ Falseni‬به عنوان فلور طبیعی پوست که در افرادی که شنت دارند جدا می شود‬
‫( عفونتهای بیمارستانی )‬
‫لیستریا اوانوی که به صورت نادر جدا می شود ( دارای همولیز کامل و دوبل همولیز )‬
‫• توضیح درباره موارد نادر لپتوسپیرا ( توضیحات در رابطه با الم ‪ Wet‬و تشخیص در زیر سطح محیط‬
‫کشت تیوگلیکوالت در درجه حرارت ‪ 35‬و ‪ ( 22‬تاریکی ) حداقل مدت ‪ 5‬تا ‪ 7‬روز و بررسی حرکت آن‬
‫با دیافراگم بسته یا نور کم‬
‫• کمپیلوباکترفتوس‬
‫• مننژیت غیر چرکی ( ‪ : ) Aseptic Meningitis‬با افزایش لنفوسیت و سایر سلول های تک هسته ای‬
‫( پلئوسایتوزیس ) در ‪ CSF‬و کشت منفی مشخص می شود – عالئم بالینی تب ‪ ,‬سردرد ‪ ,‬سفتی و گرفتگی‬
‫گردن ‪ ,‬تهوع و استفراق وجود دارد ‪-‬‬
‫مننژیت ویروسی ‪ :‬مثال آنتروویرسها ( کوکساکی ‪ ,‬اکوویروس و پولیوویروس ) – حدود ‪ 80‬درصد مننژیت‬
‫ویروسی را بویژه در اواخر تابستان ایجاد می کند – ‪ HSV2‬که مننژیت همراه با تاول ناحیه ژنیتال ایجاد‬
‫می کند – بهترین روش تشخیص ‪ RT PCR‬می باشد‬
‫مننژیت انگلی ‪ :‬آمیب با زندگی آزاد مثل نگلریا فاولری و گونه های آکانتاموبا با انتشار مستقیم از مخاط بینی‬
‫در شنا کردن یا غواصی – با انتشار خونی مثل توکسوپالسما بویژه در اختالل سیستم ایمنی مثل ‪HIV‬‬
‫آمیب هیستولیتیکا و الرو تنیاسولیم که در مغز دیده شده اند ‪ ,‬عالئم مننژیت ظاهر می کند که آمیب ها با الم‬
‫مرطوب از رسوب ‪ CSF‬با میکروسکوب فاز کنتراست ( با میکروسکوب معمولی با کندانسور بسته ) قابل‬
‫تشخیص است ‪ -‬تشخیص دیگر با رنگ تری کوروم از المهای مرطوب‬
‫مننژیت قارچی ‪ :‬بیشتر برای تشخیص کریپتوکوکوس نئو فورمنس ( ‪ India Ink‬یا جوهر هندی ‪ ,‬یک‬
‫قطره از رسوب ‪ CSF‬با ‪ 1/3‬حجم از جوهر هندی‪ -‬افزودن ‪ 0/05‬سی سی ماده محافظ تایمروسال برای‬
‫جلوگیری از آلودگی ) – روش آگلوتیناسیون آنتی ژن کپسولی با ذرات التکس‬
‫بعضی از سویه ها جدا شده از بیماران مبتال به ایدز بدون کپسول هستند‬
‫سیفلیس عصبی یا نروسیفلیس =‪ VDRL‬مثبت – پروتئین بیش از ‪ 40‬و سلول تک هسته ای بیش از ‪5‬‬
‫‪ ( -‬منفی کاذب = مقدار ناکافی آنتی ژن در اوایل عفونت و مصرف آنتی بیوتیک‬
‫– مثبت کاذب = واکسیناسیون هموفیلوس و ترشح آنتی ژن از مکانهای آلوده )‬
‫اختصاصیت ‪ VDRL‬برای تشخیص باال ‪,‬مشروط بر این که ‪ RBC‬در ‪ CSF‬نباشد ( واکنش مثبت کاذب )‬
‫– آزمون ‪ FTA abs‬بسیار حساس – واکنش ‪ FTA abs‬سرم و ‪ CSF‬مثبت‬
‫دیگر پارامترهای نشخیص در مننژیت‬
‫ تهیه اسمیر گرم و بلودو متیلن در ‪CSF‬‬‫ کشت در محیط های بالد آگار و شکالتی در حضور ‪ BHI – CO2‬برای میکروب و قارچ‬‫– رشد کریپتوکوکوس نئوفرمنس در ‪ BA‬بعد از ‪ 1‬هفته ‪ -‬محیط تیوگلیکوالت‬
‫* نروبروسلوز‪ -‬توضیح کامل و ارائه کیس نادر‬
‫* نوزادان تا ‪ 1‬ماهگی کلی باسیل و دیگر گرم منفی ها‬
‫ ‪3‬ماه تا ‪ 18‬ماه – هموفیلوس آنفوالنزا و لیستریا‬‫ سنین باال مننگوکوک – پنوموکوک و‪ ........‬و موارد باال‬‫ افتراق بین مننژیت ویروسی از باکتلایر ‪:‬‬‫انجام آزمون اسید الکتیک ( به دلیل تولید الکتات میکروارگانیسم ) و ‪ CRP‬در ‪CSF‬‬
‫( سطح الکتات ویروسی کمتر از ‪ 35‬و باکتلایر بیشتر از ‪ – 35‬شمارش ‪ WBC‬بیش‬
‫از‪1800‬تا ‪ 2000‬مننژیت باکتریایی)‬
‫هر چند میکروارگانیزم های متعددی عامل مننژیت عفونی‬
‫هستند‪ ،‬ولی شایع ترین میکروارگانیزم های عامل این بیماری‬
‫استرپتوکک پنومونیه‪ ،‬هموفیلوس آنفلوانزه و نایسریا‬
‫مننژیتیدیس است ‪.‬‬
‫هموفیلوس آنفلوانز ‪ :‬ه کوکوباسیل گرم ‪CSF-‬‬
‫هموفیلوس آنفلوانزه‪ -‬کشت صحیح و رشد مناسب روی محیط آگار خون دار‪.‬‬
‫نایسریا مننژیتیدی ‪ :‬س دیپلوکک گرم منفی ‪CSF -‬رنگ آمیزی گرم‬
‫استرپتوکوکوس پنومونی ‪CSF -‬رنگ آمیزی گرم‬
‫سترپتوکوکوس پنومونی ه‪ -‬کشت صحیح و رشد مناسب روی محیط آگار خون دار‪.‬‬
‫‪ ‬روش آگلوتیناسیون التکس ‪:‬‬
‫برای تشخیص سریع انواع خاص مننژیت – مهمترین کاربرد در تشخیص درمان ناقص مننژیت‬
‫آزمایش آگلوتیناسیون التکس‬
‫‪ ‬برای یافتن ذرات یا بقایای باکتری ها در مایع مغزي نخاعي می توان از آنتی سرم های اختصاصی‬
‫براساس روش آگلوتیناسیون طبق دستورالعمل کیت استفاده کرد ‪.‬‬
‫‪ ‬اگر بالفاصله پس از دریافت نمونه قادر به انجام روش آگلوتینا سیون التکس نباشید‪ ،‬می توان نمونه را در‬
‫‪ 2-8 ‬د رجه برای چند ساعت یا در برودت ‪ °20-‬برای زمان بیشتری نگه داری کرد ‪.‬‬
‫روش انجام آزمایش ‪:‬‬
‫مایع رویی – ‪CSF‬را به مدت ‪ 5‬دقیقه در بن ماری جوش قراردهید‪.‬‬
‫– سوسپانسیون التکس را به آرامی تکان دهید تا یکنواخت شود‪.‬‬
‫– یک قطره از هر یک از سوسپانسیون های التکس را روی یک‬
‫اسالید تمیز بچکانید‪.‬‬
‫– ‪ 30-50 μL‬از ‪CSF‬را به هریک از قطره های سوسپانسیون اضافه کنید‪.‬‬
‫– الم را به مدت ‪ 2‬تا ‪ 10‬دقیقه با دست و درصورت وجود روتاتور در‬
‫‪ 100rpm‬بچرخانید‪.‬‬
‫در زیر نور کافی و بدون استفاده از ذره بین بررسی کنید‪.‬‬
‫خواندن نتایج ‪:‬‬
‫نتیجۀ مثبت ‪ :‬کالمپینگ قابل مشاهدۀ ذرات التکس ظرف‪ 2‬دقیقه ظاهر‬
‫می شود‪.‬‬
‫نتیجۀ منفی ‪ :‬سوسپانسیون در این حالت به صورت هوموژن (یکنواخت)‬
‫و شیری باقی می ماند‪.‬‬
‫‪ :‬آگلوتیناسیون با شفاف شدن مایع زمینه زمانی اتفاق می افتد که باکتری با آنتی سرم هومولوگ مواجه‬
‫شود (چپ)‪ .‬واکنش منفی زمانی رخ می دهد که باکتری با آنتی سرم هترولوگ مخلوط شود (وسط) و‬
‫مخلوط باکتری با سرم فیزیولوژی(راست) که همچنان کدر و یکنواخت می ماند‪.‬‬
‫‪ ( Mix Cell Reaction‬واکنش سلولی مختلط ) ‪ :‬که در مننژیت سلی ‪ ,‬قارچی ‪ ,‬مزمن‬
‫میکروبی‬
‫مثل لیستریا و پاره شدن آبسه های مغزی و مننژیت انگلی دیده می شود –( لنفوسیت ‪ ,‬پالسما سل ‪ ,‬نوتروفیل )‬
‫( توضیح )‬
‫نکات مهم ‪:‬‬
‫‪ .1‬در مننژیت میکروبی معموال تعداد ‪ PMN‬ها بیشتر از ‪ 60‬درصد شمارش افتراقی می باشد‬
‫‪ .2‬در ‪ 25‬درصد موارد مننژیتهای ویروسی در مراحل اولیه ممکن است درصد ‪ PMN‬باالتر از ‪ 50‬یا‬
‫‪ 60‬درصد شمارش افتراقی باشد‬
‫‪ .3‬تعداد ‪ PMN‬بعد از ‪ 2‬ساعت ماندن ‪ CSF‬در حرارت اتاق تا حدود ‪ 60‬تا ‪ 68‬درصد افت میکند‬
‫‪ .4‬نوتروفیلی ناشی از مننژیت ویروسی پس از ‪ 2‬یا ‪ 3‬روز جای خود را به لنفوسیتوز خواهد داد‬
‫‪ .5‬در مننژیت سلی افزایش ‪ ADA‬در نمونه ‪ CSF‬شاخص تشخیصی بسیار مفیدی است ( آنزیم ترشح شده‬
‫از لنفوسیت ‪ T‬و ماکروفاژها و موثر در تکثیر لنفوسیت – باکتری سل داخل سلولی و محرک ایمنی سلولی‬
‫و محرک افزایش ‪) ADA‬‬
‫روشهای صحیح نمونه گیری وانجام کشت خون و تفسیر آن‬
‫دکتر محمد مهدی اجتهادی‬
‫جداسازی عوامل میکروبی از کشت خون به عوامل متعددی بستگی‬
‫دارد که مهم ترین آنها عبارتند از‪:‬‬
‫نوع باکتریمی و اورگانیسم عامل‬
‫روش نمونه گیری‬
‫حجم خون گرفته شده‬
‫تعداد و دفعات خونگیری و زمان آن‬
‫روش کشت و امکانات آزمایشگاهی‬
‫‪ %15‬عفونت های بیمارستانی را این عفونت ها تشکیل داده ‪%40 ،‬‬
‫موارد کل باکتریمی را تشکیل میدهد و با توجه به احتمال مرگ و میر‬
‫بسیار ‪ ،‬مهم ترین عفونت های بیمارستانی را تشکیل میدهد‪.‬‬
‫نمونه گیری (ضد عفونی کامل و مطلوب – ایزوپروپیل الکل ‪ ,‬اتانول ‪ ,‬کلروهگزیدین و‬
‫بتادین)‬
‫توضیحات‬
‫زمان مناسب نمونه گیری – تعداد نمونه ها – نمونه در گیرنده های سرم‬
‫عدم نمونه گیری از شنت یا کاته تر به دلیل ارگانیسم از مجرای درونی یا از سطح‬
‫خارجی – انتقال باکتری به سطح پلی استیرنی کاته تر به دلیل پروتئین سطحی و تجمع‬
‫ارگانیسم و تشکیل بیوفیلم‬
‫مواضع نمونه گیری )بویژه برای بروسال از سه موضع هم زمان ) ‪ ( -‬توضیح )‬
‫حجم نمونه ‪ :‬در بالغین ‪ 10‬تا ‪ 20‬سی سی – کودکان و نوزادان ‪ 1‬تا ‪ 5‬سی سی – رقت‬
‫‪1/5‬‬
‫یک نوبت یا سه نوبت در مدت یک ساعت‬
‫گزارش زمان جدا شدن باکتری بویژه در کشت مثبت استافیلوکوک های کواگوالز منفی و‬
‫ارتباط آن با عفونتهای بیمارستانی‬
‫پاساژهای مکرر با فاصله مناسب – شرایط میکروآئروفیل – تهیه محیط کاستاندا ( بروسال و قارچ )‬
‫انتقال نمونه ‪ 2‬تا ‪ 4‬ساعت در حرارت ‪ – RT‬نگذاشتن نمونه در یخچال‬
‫شاخصهای مثبت شدن نمونه – گاز– انعقاد و لیزشدن و کدورت ‪ (...‬به جز بروسال – ‪) Blind culture‬‬
‫‪ = )0/05( SPS‬ضد کمپلمان – ضد فاگوسیتوز‪ -‬ضد انعقاد – آنتی آمینو گلیکوزید –جاذب مواد پلی آمین مهار کننده رشد‬
‫نسبت خون به محیط کشت = ‪1‬به ‪ – 5‬حجم محیط کمتر از ‪ 40‬سی سی نباشد‬
‫‪ ( Ventin‬هوادهی )‬
‫ارزیابی بی هوازی ها ( محیط کشت مایع کمترین فضای خالی داشته باشد ) – استفاده از محیط تیوگلیکوالت براث‬
‫ ‪ BHI‬براث ( توضیح کامل ) ‪ -‬نتایج نهایی ( توضیح کامل )‬‫‪ : Limulus Lysate Test‬جهت تشخیص آندوتوکسین باکتریهای گرم منفی‬
Contamination is often heaviest in
work areas and on worker hands
‫‪ ‬انتقال به محیط کشت ( کاستانیدا و معمولی ) – انواع محیط کشت – استفاده از ضد انعقاد (‪) SPS‬‬
‫‪ ‬محیط کشت – اولین پاساژ بعد از ‪ 18‬تا ‪ 24‬ساعت ( پنوموکوک ‪ -‬به علت آنزیمهای اتولیتیک )‬
‫‪ ‬معایب ‪ : SPS‬جلوگیری از رشد نیسریا ها ‪ ,‬گاردنرال واژینالیس ‪ ,‬استرپتوباسیلوس مونیلی فورمیس و‬
‫پپتواسترپتوکوکوس آنائروبیوس ( اضافه کردن ½ درصد ژالتین اثر مهاری را خنثی می کند )‬
‫‪ ‬محیطهای کشت هیپراسموتیک ( با افزایش سوکروز ‪ ,‬سوربوز ‪ ,‬مانیتول ) برای باکتری های بدون دیواره‬
‫یا دیواره تخریب شده در اثر آنتی بیوتیک ( ‪ RBC‬در این محیط لیز می شود )‬
‫‪ ‬محیط کشت مناسب برای جلوگیری از اثر آنتی بیوتیک ( اضافه کردن رزین باعث جذب آنتی بیوتیک در‬
‫محیط می شود که عملی شبیه پنی سلیتاز دارد )‬
‫‪ ‬سیستم لیز سلولی در کشت خون یا لیزسانتریفوگیشن ( ایزوالتور ) ‪ :‬لوله حاوی ساپونین‬
‫برای لیز ‪ ,‬پلی پروپیلن گالیکول برای کاهش تولید کف ‪ SPS ,‬به عنوان ضد انعقاد ‪,‬‬
‫‪ EDTA‬برای استخراج کلسیم و مهار فعالیت کمپلمان و ایجاد لخته ‪ ,‬ماده شیمیایی خنثی‬
‫حاوی فلوئور‬
‫روش کار ‪ :‬سانتریفوژ به مدت ‪ 30‬دقیقه ( تغلیظ ارگانیسم ) ‪ ,‬دور ریختن مایع رویی‬
‫‪ ,‬تکان دادن شدید رسوب ‪ ,‬کشت روی آگار جامد‬
‫‪ ‬مزایا ‪ :‬سرعت باال جداسازی آسان بویژه در قارچ های رشته ایی ‪ ,‬پیدایش‬
‫کلنی واقعی ‪ ,‬تشخیص بهتر آنتی بیوتیک ‪ ,‬امکان کلنی کانت در خون ‪,‬‬
‫تشخیص سریع باکتریمی حاصل لز چند میکروب ‪ ,‬امکان انتخاب محیط‬
‫کشت اختصاصی برای کشت اولیه و جدا سازی میکروب داخل سلول مثل‬
‫بروسال‬
Lysis Centrifugation Isolator
Lysis Centrifugation Isolator
‫‪ ‬دستیابی باکتری به سیستم گردش خون به صورت ‪ :‬استقرار مستمر – متناوب و گذرا می باشد که تهدیدی‬
‫برای تمامی ارگانهای بدن است‬
‫‪ ‬جداسازی بستگی به نوع باکتریمی ‪ ,‬روش جمع آوری نمونه ‪ ,‬حجم خون ‪ ,‬دفعات کشت و تفسیر نتایج دارد‬
‫‪ ‬تشخیص بعضی باکتری ها نشان دهنده وجود نئوپالسم مخفی یا زمینه ای و کاهش توانایی فاگوسیت های‬
‫میزبان است‬
‫( کلستریدیوم سپتیکوم – استرپتوکوکوس بویس – آئروموناس هیدروفیال و پلزیوموناس و کمپیلوباکتر )‬
‫‪ ‬جدا سازی استرپتوکوکوس آنژینوزیس نشانه ای از آبسه می باشد‬
‫‪ ‬وجود قارچ نشانه بحرانی از وضعیت سرکوب سیستم ایمنی ( کاندیدا ) – در نوزادان با رژیم غذایی مکمل‬
‫لیپیدی با روش تزریق ( ماالسزیا فورفور )‬
‫‪ ‬جدا سازی ویروس در خون ‪ :‬ویروس اپشتین بار در اثر آلودگی لنفوسیت – ‪CMV‬‬
‫آلودگی مونوسیت و لنفوسیت و ‪ – PMN‬ویروس ‪ HIV‬آلودگی لنفوسیت ‪ T‬و به ندرت‬
‫ماکروفاژ‬
‫‪ ‬باکتریمی کاذب ‪ :‬مثبت شدن کشت خون به دلیل آلوده شدن نمونه در حین نمونه گیری‬
‫‪ ‬جدا شدن کلستریدیوم پرفرنژنس از خون نشانه آلودگی می باشد ( بر عکس بقیه‬
‫کلستریدیوم ها )‬
‫عفونتهای بیمارستانی ( ‪ ) Nosocomial Infections‬و مالحظات در کشت خون‬
‫افراد آلوده – اشاره به اسینتوباکتر و مقایسه با سودوموناس های قبلی و کورینه باکتریوم‬
‫عفونتهای خارج عروقی و حاصل کشت خون مثبت از مسیر لنفاوی به خون‬
‫عفونتهای انتقالی از طریق کاته تر درون وریدی (یکی از معایب کلنیزلسیون باکتری و‬
‫قارچ)‬
‫آنوریسم ( التهاب اندوتلیال و تخریب آن برآمدگی و ار هم گسیختگی و بسترعفونت‬
‫( شریان )‬
‫ترومبو فلبیت چرکی ‪ :‬التهاب دیواره ورید ‪ ,‬تخریب اندوتلیال و ایجاد لخته و‬
‫بسترعفونت ( ورید)‬
‫بر اساس کربن رادیواکتیو ناشی از پالمیتات به عنوان منبع کربن توسط‬
‫باکتری‬
‫عیب این روش = فقط مثبت بودن را با معیار های باال مشخص می کند و نوع‬
‫باکتری را بایستی با روشهای معمول و افتراقی تشخیص دهیم‬
BacT/AlERT
3D/ bioMérieux
BacT/AlERT
3D/ bioMérieux
BacT/AlERT
3D/ bioMérieux
‫علتهای‬
‫خطا در‬
‫الم گرم‬
‫‪ .1‬کهنه بودن لوگل‬
‫‪ .2‬داغ بودن لوپ‬
‫‪ .3‬کشت کهنه‬
‫‪ .4‬اثر آنتی بیوتیک‬
‫‪ .5‬ضخیم بودن الم‬
‫‪ .6‬افزایش زمان فیکساسیون و نقش الکل در منافذ پپتیدوگلیکان‬
‫‪ .7‬کافی نبودن زمان رنگ بر‬