درمان - بهترین پرستار
Download
Report
Transcript درمان - بهترین پرستار
مري
UES : Upper Esophageal Sphincter
LES : Lower Esophageal Sphincter
معده
كارديا
فوندوس
تنه
انتروم يا پيلور
Body
فونكسيون معده
ذخيره غذا
هضم
جذب
ترشح
ترشحات معده
HCL
پپسين
فاكتور داخلي
گاسترين :افزايش حركات و ترشحات
معده
Intrinsic Factor
فونكسيون روده كوچك
حركت
هضم
جذب
ترشحات روده كوچك
هورمون انتروگاسترون
مهار كننده حركات و ترشحات معده
هورمون سكرتين
كاهش ترشحات و حركات معده ،محرك ترشح
بيكربنات از پانكراس
كله سيستوكينين – پانكروزومين
CCK – PZ
محرك ترشحات برون ريز پانكراس و
انقباض كيسه صفرا
فونكسيون روده بزرگ
حركت
جذب
دفع
تغييرات فيزيولوژيك دستگاه گوارش
در سالمندان
كاهش ترشح بزاق
:خشكي دهان ،كاهش
اشتها ،افزايش احتمال عفونت و اشكال
در بلع
مري :كاهش پريستالتيسم و عدم كفايت
LES
معده :كاهش تحرك و تخليه ،كاهش ترشح
اسيد
نشانه هاي گوارشي
درد شكم
سوء هاضمه
بي اشتهايي
رگورژيتاسيون
استفراغ :رنگ ،محتوا ،مقدار،
دفعات
indigestion
ديسفاژي
تجمع گاز در معده يا روده
الگوي دفع :مصرف ملين يا شياف
استئاتوره
در جذب چربي
مدفوع خاكستري
انسداد صفراوي
خون قرمز روشن در مدفوع
GIBتحتاني
مدفوع سياه وقيري
اختالل
تستهاي آزمايشگاهي
: CBCآنمي ،عفونت
الكتروليتها
: S/Eكشت ،چربي ،انگل ،باكتريها ،
خون
خون مخفي
Occult Blood
تستهاي OB
گاياك يا Hemoccult
كمترين حساسيت را دارد .به آمادگي
نياز ندارد
بنزيدين
ارتوتوليدين
Benzidine
Ortthotolidine
CEA
Carcinoemberyonic Antigen
براي غربالگري كانسر كولون بكار نمي
رود .
CEA
درمان موثر
CEA
يا انتشار تومور
عود
تستهاي راديولوژيك
بلع باريم
Barium Swallow
Upper GI series
موارد كاربرد
تشخيص ضايعات مري ،معده و دئودنوم از
جمله فتق مري ،ريفالكس مري ،اولسر ،
تومور و تنگي
آمادگي
NPOاز 6-8ساعت قبل
عدم استعمال دخانيات در صبح روز
باريم سوالو
Double Contrast
مراقبت بعد
افزايش مصرف مايعات
ارزيابي شكم از نظر ديستانسيون
بررسي رنگ مدفوع
آموزش به مددجو در مورد رنگ مدفوع
باريم انما
BE
يا Lower GI Series
موارد كاربرد
تشخيص
پوليپ ،تومور ،تنگي ،انسداد
و ضايعات روده بزرگ
آمادگي
روز قبل مايعات شفاف
عصر روز قبل ملين
NPOاز 6-8ساعت قبل
صبح روز انجام ، BEانما تا پاك شدن
مايعات برگشتي
كنترانديكاسيون
بيماري التهابي حاد ،فيستول يا
پرفوراسيون كولون
مراقبت بعد
استفاده از ملين يا انما براي تسهيل
دفع
افزايش مصرف مايعات
اندوسكوپي
فوقاني :ازوفاگوسكوپي ،گاستروسكوپي
،دئودنوسكوپي
تحتاني :كولونوسكوپي ،
سيگموئيدوسكوپي
،ركتوسكوپي
ازوفاگوگاسترودئودنوسكوپي
EGD
موارد كاربرد
تشخيص
مري
، GIBبدخيمي هاي معده
،واريس
تومور و آشاالزي
آمادگي
6-12ساعت قبل NPO
،تنگي
مراقبت بعد
NPOتا بازگشت رفلكس gag
كنترل V.Sطبق دستور
بررسي از نظر عاليم پرفوراسيون مري يا
معده
عوارض
آسپيراسيون ،خونريزي و پرفوراسيون
كولونوسكوپي
موارد كاربرد
بيرون آوردن اجسام خارجي
برداشتن پوليپ يا بيوپسي
غربالگري كانسركولون
تعيين محل خونريزي
آمادگي
از سه روز قبل رژيم مايعات
دو شب ملين بخورد
صبح روز كولونوسكوپي انما تا شفاف شدن
مايعات برگشتي
NPO
مراقبت بعد
كنترل V.Sتا Stableشدن
بررسي بيمار از نظر عاليم و نشانه هاي
پرفوراسيون روده
آموزش به بيمار در مورد احساس پري و
كرامپ پس از كولونوسكوپي
خونريزي ركتال خفيف در صورت بيوپسي
سيگموئيدوسكوپي
موارد كاربرد
غربالگري مردان باالي 40سال
افراد داراي سابقه فاميلي سرطان
كولون
GIBتحتاني
بيماري التهابي كولون
تقريبا %75همه تومورها و پوليپهاي
روده را مي توان
سيگموئيدوسكوپي كرد .
آمادگي
روز قبل رژيم مايعات
صبح روز سيگموئيدوسكوپي ،انما تا
شفاف شدن مايعات
برگشتي
مراقبت بعد
بررسي بيمار از نظر عاليم و نشانه هاي
پرفوراسيون روده
خونريزي ركتال خفيف در صورت بيوپسي
لوله گذاري دستگاه گوارش
دهان
بيني
ديواره شكم ( گاستروستومي ،
ژژنوستومي )
اهداف لوله گذاري
دكومپرسيون معده
شستشوي معده
رساندن دارو و غذا به بيمار
درمان انسداد
فشار به محل خونريزي
آسپيره كردن محتويات معده براي آناليز
انواع لوله
معده اي
خارج كردن مايع و گاز از دستگاه گوارش
،گرفتن نمونه از محتويات معده و
تغذيه كوتاه مدت
روده اي
عوارض NGT
دهيدراتاسيون
عاليم :خشكي پوست و مخاط ،كاهش برون
ده ادرار و كاهش BP
اقدامات :كنترل Cr، BUN ، I&O
عوارض ريوي
علت :اختالل درسرفه و پاك كردن حلق ،
جابه جايي لوله
عاليم :سرفه هنگام دارو دادن و غذا
دادن ،اشكال در پاك كردن راه هوايي ،
تاكي پنه و تب
اقدامات :سمع ريه ،كنترل ،V.Sتشويق
به تنفس عميق و سرفه
كنترل محل لوله قبل از غذا دادن
تحريك غشاي مخاطي :دهان ،بيني ،مري
و ناي
تغذيه لوله اي يا روده اي
Enteral Feeding
يا
Tube Feeding
مكمل تغذيه خوراكي يا جايگزين آن در
بيماران داراي دستگاه گوارش سالم
تكنيك هاي تغذيه انترال
بر حسب محل لوله ،تحمل بيمار ،راحتی
و هزينه
مداوم با پمپ يا ست سرم
Continuous
تغذيه كوتاه مدت با استفاده از لوله
بيني – روده اي
مزايا :خطر آسپيراسيون ،نفخ شكم ،
تهوع ،اسهال و استفراغ كاهش مي يابد
متناوب يا بولوس
Intermittent or
Bolus
تغذيه طوالني مدت
مزايا :آسايش بيمار
معايب
:افزايش خطر سندرم دامپينگ و
اسهال
دوره اي
Cyclic
تشخيص هاي پرستاري
تغيير در تغذيه R/Tمصرف ناكافي
خطر اسهال R/Tسندرم دامپينگ يا عدم
تحمل تغذيه انترال
خطر پاك شدن غير موثر راه هوايي R/T
آسپيراسيون
خطر كمبود حجم مايعات R/Tدهيدراتاسيون
هيپرتونيك
عوارض تغذيه انترال
گوارشي
مكانيكي
متابوليك
عوارض گوارشي
اسهال
تهوع و استفراغ
تجمع گاز ،احساس پري و كرامپ
سندرم دامپينگ
يبوست
سندرم دامپينگ
اتساع سريع ژژنوم به دنبال تجويز سريع
مايع هيپرتونيك
عاليم :احساس پري ،تهوع ،اسهال ،
دهيدراتاسيون ،هيپوتانسيون
تاكي كاردي
عوارض مكانيكي
پنوموني آسپيراسيون /آتلكتازي
جابه جا شدن لوله
انسداد لوله
تحريك ناي و حلق
عوارض متابوليك
هيپرگليسمي
دهيدراتاسيون ،اختالالت آب و الكتروليت
گاستروستومي
تغذيه طوالني مدت
تشخيص هاي پرستاري
تغيير در تغذيه كمتر از نياز بدن R/T
عوارض تغذيه روده اي
خطر عفونت R/Tوجود زخم و لوله
گاستروستومي
خطر اختالل در انسجام پوست R/T
آنزيمهاي گوارشي و تركيب مواد غذايي
TPN
Total Parentral Nutrition
تغذيه وريدي با استفاده از محلول هاي
داراي غلظت زياد
روشهاي TPN
وريد مركزي :وريد ساب كالوين
ژوگولر داخلي
وريد محيطي PPN
Peripheral Parentral Nutition
يا وريد
موارد كاربرد TPNمركزي
تغذيه طوالني مدت
بيش
از 10روز
افزايش نيازهاي كالري و پروتئين در
بيمار
عدم دسترسي به وريد هاي محيطي مناسب
موارد كاربرد PPN
تغذيه كوتاه مدت
افزايش خطر كاتتر مركزي
تكميل مصرف ناكافي دهان
عوارض TPN
مكانيكي
آمبولي هوا ،پنوموتوراكس ،هموتوراكس
،خونريزي و خارج شدن
كاتتر ،ترومبوفلبيت
عفونت
متابوليك
شايعترين
. 1متابوليسم گلوكز :هيپوگليسمي ،
هيپرگليسمي ،گليكوزوري
ديورزاسموتيك
. 2متابوليسم اسيد هاي آمينه :عدم
تعادل اسيد هاي آمينه سرم
افزايش آمونياك
. 3افزايش يا كاهش الكتروليتها و
اختالالت حفره دهان
پالک های دندانی پوسیدگی
فعالیت باکتری ها بر روی کربوهیدراتها
تحت شرایط زیر افزایش می یابد:
حضور پالک های دندانی
مدت زمان تماس اسیدها با دندان
قدرت اسیدهای تولید شده و قدرت بزاق برای ازبین بردن
آن
استعداد دندان برای پوسیدگی
پالک های دندانی پوسیدگی
درمان :پرکردن ،کشیدن و کاشتن دندان مصنوعی
پیشگیری:
مراقبت از دهان
کاهش مصرف قندها و مواد نشاسته ایی
مالیدن فلوراید روی دندان ها
استفاده از آب غنی شده با فلوراید
اجتناب از کشیدن سیگار
کنترل دیابت
معاینات و درمان ضایعات دندانی
آبسه آلوئول یا بافت محافظ دندان
تجمع چرک در اطراف نوک ریشه دندان
آبسه حاد :ثانویه به التهاب پولپ دندان بدنبال پوسیدگی
دندان
آبسه مزمن:مربوط به آلوئول دندان ها با پیشرفته آهسته و
بدن آگاه شدن بیمار آبسه مراحل تکامل خود را طی میکند
آبسه کور یا گرانولوما
آبسه آلوئول یا بافت محافظ دندان
درد مبهم و مداوم با التهاب سلولی و تورم بافت های
صورت
مشکل در باز شدن دهان
تب خستگی
درمان :تخلیه آبسه
کاهش تورم و کشیدن دندان
آنتی بیوتیک تراپی
مسکن
اختالالت آرواره
درد
بی نظمی درونی مفصل :در رفتگی ،جابجایی دیسک یا
صدمه به کندیل
بیماری دژنراتیو مفصل :آتریت روماتوئید یا استئو آتریت
اختالالت آرواره
تظاهرات بالینی:
درد مبهم تا شدید و ناتوان دهنده که به گوش ها ،دندان ها
و عضالت گردن انتشار می یابد
محدودیت در حرکت
سردرد ،درد گوش ،سرگیجه و اختالالت شنوایی
بررسی :عالیم بالینی – MRI -Xray
درمان
درمان درد و استفاده از وسایل محافظ دندان
درمان جراحی
مداخالت پرستاری:
1تا 4هفته از جویدن غذا اجتناب کند
رژیم مایعات
پیشگیری از عفونت زخم
تعویض پانسمان
اختالالت بزاقی
پاروتیت
سیاالدنایتیس
سنگ غدد بزاقی(سیالولیتیازیس )
پاروتیت
شایعترین التهاب غدد بزاقی (التهاب غده پاروتید)
اوریون (عفونت ویروسی)
در سایر موارد معموال استافیلوکوک
ناشی از برخی داروها یا کم آبی
عالیم :تب ،تورم ،حساسیت در لمس ،اختالل در بلع
درمان :مایع درمانی ،بهداشت دهان ،قطع مصرف
داروهای آرام بخش و مدر (کاهش دهنده تولید بزاق)
آنتی بیوتیک
ایجاد شکافی در غده برای خروج ترشحات
سیالدنایتیس
التهاب غدد بزاقی
عوامل :کم آبی ،پرتو درمانی ،تشکیل ستگ در غدد ،عدم
رعایت بهداشت دهان(فعالیت استافیلوکوک ،پنوموکوک)
نشانه ها :درد ،تورم ،ترشح چرکی
درمان :آنتی بیوتیک
خوردن مایعات
ماساژ
کمپرس گرم
کورتیکواستروئیدها
درمان جراحی
سنگ غدد بزاقی
بیشتر درغدد فک تحتانی
تشخیص :اولتراسونوگرافیXray ،
درد کولیکی
درمان:
جراحی با گشاد کردن دهانه مجرا
سنگ شکنی با امواج با خرد کردن سنگ ها
عوارض جراحی :تورم ،خونریزی
سرطان حفره دهان
عوامل خطر :سیگار ،الکل ،ویروس پاپیلومای انسانی
معموال از نوع سلول های پوششی فلسی
در هر قسمت از حفره دهان بخصوص در لب ها،قسمت
های جانبی زبان و کف دهان
عالیم :توده یا زخم بدو ن درد که به سادگی دچار
خونریزی به شکل تکه قرمز یا سفید
حساسیت در لمس
سختی در جویدن و بلع و صحبت کردن
سرفه با خلط خونی
بزرگی غده های لنفاوی
درمان
سرطان لب :ضایعات کوچک خارج و ضایعات بزرگ
(بیش از 1/3لب)پرتو درمانی یا شیمی درمانی
سرطان زبان:خطر عود باال
پرتو درمانی ،شیمی درمانی
همی گلوسکتومی یا توتال گلوسکتومی
عمل ترمیم با پیوند پوست ناحیه ساعد
تدابیر پرستاری
بررسی وضعیت تغذیه ایی
تست آلن در هنگام پیوند
ساکشن ترشحات
بررسی گرفتن پیوند
ارتباط غیر کالمی
جراحی گردن
جراحی وسیع گردن
جراحی اصالح شده
جراحی ترمیمی:
فلپ پوستی(:پوست و بافت زیرجلدی) دلتوپکتورال
فلپ عضالنی( :بافت زیرجلد ،عضله و پوست) :عضله سینه
ایی بزرگ
فلپ عروقی( :عضله،پوست،استخوان با شریان و ورید)کتف،
رادیال ساعد یا ساق
تشخیص های پرستاری
کمبود آگاهی
پاک شدن ناموثر راه هوایی
درد
عفونت
اختالل در تغذیه
اختالل در تصویر از خود
اختالل در تحرک
مداخالت پرستاری
آموزش به بیمار قبل از عمل
باز نگه داشتن راه هوایی
تسکین درد
مراقبت از زخم
تغذیه کافی
برقراری ارتباط موثر
تحرک جسمی
مشکالت جانبی
عارض بعد از عمل:
خونریزی:
کنترل مرتب عالیم حیاتی
عدم انجام مانور والسالوا
عالیم پارگی:درد شدید در ناحیه اپی گاستر
محل پانسمان از نظر خونریزی چک شود
درهنگام خونریزی :باال آوردن سر تخت ،فشار مداوم بر
روی محل و اطالع به جراح
صدمه عصبی
)chyleفیستول کیل(
ترشحات شیرمانند از مجرای سینه ایی به داخل حفره قفسه
سینه
به دلیل :آسیب به مجرای سینه ایی در حین عمل
تشخیص :افزایش ترشحات چست تیوب حاوی %3چربی
و وزن بیش از 1/012
درمان» پانسمان فشاری ،رژیم اسید چربی متوسط زنجیره
درمان جراحی
صدمه عصبی
صدمه عصب صورتی
عصب یازدهم
عصب حنجره ایی :اشکال در بلع غذا به علت از دست
رفتن نسبی حس گلوت
86
اختالت مری
Disphajia
Achalasia
Des
Hiatal Hernia
Diverticula
GERD
Barrets esophagus
esophagus cancer
پارگی مری
وجود جسم خارجی در مری
سوختگی شیمیایی
تومورهای خوش خیم
آناتومی مری
مری لوله عضالنی با دیواره ی مخاطی به طول cm 25
و رابط فارنکس و گاستر است،از انتهای حلق شروع شده و
به ناحیه ی کاردیا متصل می شود (در حدود 4سانتیمتر
زیر دیافراگم)
در مسیر خود عمود نیست و به همراه قوس های گردنی و
سینه ای مهره ای دارای انحناهایی است.
مری در دو انتهای خود به غضروف کریکوئید در باال و
دیافراگم به طور محکم نگه داشته می شود.
88
Esophagus Anatomy
89
نکاتی کلینیکی در آناتومی مری
الف -چه نقاطی از مری تنگ تر از سایر نواحی می باشد:
5/1: EUS .1سانتیمتر ،تنگ ترین نقطه مری است.
.2محل تقاطع قوس آئورت و برونش اصلی 6/1 :سانتیمتر
9/1-6/1:LUS .3سانتیمتر
نکته :
نواحی تنگ مستعد گیر کردن جسم خارجی و آسیب مری در
اثر مواد سوزاننده می باشند.
90
تقسیم بندی آناتومیک مری
مری گردنی 5 :سانتیمتر
مری سینه ای 25 :سانتیمتر
مری شکمی 2 :سانتیمتر
91
دیسفاژي چیست؟ مبتالیان به دیسفاژي داراي بلع سخت و
دردناك هستند و برخي نیز ممكن است به طور كلي توان
بلع نداشته باشند و یا در بلع مایعات ،غذا یا آب دهان مشكل
داشته باشند .در دیسفاژي ،غذا خوردن به صورت یك
چالش درمي آید .در اغلب موارد ،دیسفاژي باعث مي شود
فرد نتواند كالري و مایعات موردنیاز را به میزان كافي
دریافت كند كه مي تواند منجر به بروز سوء تغذیه و كم آبي
و در نتیجه مشكالت بیشتر در بیمار شود.
عالئم دیسفاژي :بلع سخت ،سرفه یا احساس خفگي،
پیش یا پس از بلع و یا در هنگام بلع ،تغییر در نحوه تنفس
پس از بلع،استفراغ ،صداي گرفته ،نیاز به صاف كردن گلو
به صورت مداوم ،عفونت سینه عودكننده ،درد در قفسه
سینه كه تا معده ادامه دارد ،احساس خستگي ،كاهش وزن
92
دالیل دیسفاژی
عدم هماهنگی در بلعضعف حلقی-اختالالت مری(مثل آشاالزی،اسپاسم مری و)...
فیزیوپاتولوژی
وجود نارسایی در مراحل ارادی بلع و لزوم آن برای رسیدن غذا
به مری ممکن است به دیسفاژی منجر شود.ممکن است اشکال در
حرکت غذا به پشت گلو و شروع حرکات بلعی باشد.ممکن است
عضالت حلق به شدت ضعیف شده باشند.نتیجتا اشکال در حرکت غذا از
حلق دهانی به سمت مری باشد.
93
ارزیابی پرستاری
الف)تهیه سابقه ای از اشکاالت در بلع با پرسیدن سواالتی
درباره ی طبیعت و چگونگی
-1دیسفاژی بیشتر با مایعات است یا جامدات؟
-2دیسفاژی به صورت متناوب است؟
-3هنگامی رخ می دهد که سعی بر بلع کردن صورت می
گیرد؟
-4آیا با نشانه ی دیگری همراه است؟(مانند درد و )...
و سواالتی از این قبیل...
94
مراقبت پرستاری
-1راهنمایی به بیمار در مورد بلعیدن با دهان بسته تا عمل بلع
بهتر صورت گیرد.
-2در مورد تکنیک بلع مضاعف راهنمایی هایی به بیمار می
دهیم.
-3مهیا بودن وسایل ساکشن در طول غذا خوردن.
-4در صورت عدم توانایی در بلعیدن استفاده از تغذیه لوله ای
-5در صورت ضعف مری استفاده از غذای ریز به طور
مستمر
-6به دلیل نیروی ثغل باال نگه سر توصیه می گردد.
-7توجه به وجود اسهال در اثر فقدان فیبر غایی در بیمارانی
تنها قادرند مایعات مصرف کنند.
95
اختالت حرکتی تنه مری و اسفنگتر تحتانی
آن
این اختالالت ناشی از:
-1اشکال د رحرکت جلو برنده
-2اشکال در شل شدن اسفنگتر تحتانی مری
به طور کلی این اختالالت به دو دسته ی
-1اشکاالت اولیه ی مری (آشاالزی،اسپاسم منتشره مری و پر
فشاری اسفنگتر تحتانی مری)
-2بیماری های عمومی عصبی،عضالنی و بافت کالژن
نکته :تفکیک این دو نوع از همدیگر سخت است وباید
برای تشخیص حرکات مری به صورت 24ساعته و تحلیل
فیزیولوژیک مثل
بیش از هزار عمل بلع در حاالت مختلف
ِ
غذا خوردن و یا خواب
آشاالزی
تعریف :اختالل در شل شدن اسفنکتر تحتانی مری
یک اختالل حرکتی اولیه و شایع تر از سایرین اغلب اوقات
علت فقدان کامل حرکات دودی می دانند ولی شواهد امروزی
حاکی از یک اختالل اولیه در اسفنگتر تحتانی مری است (شل
نشدن اسفنگتر تحتانی مری )
98
نمای رادیوگرافیک آشاالزی
99
)(Beak-like
پاتوژنز بیماری
به صورت عصبی(آیدیو پاتیک،عفونت) که این تغییرات منجر
به فشار اسفنگتر تحتانی،ضعف در شل شدن اسفنگتر به هنگام
بلع↑،فشار داخل مجرای مری و در نتیجه از دست رفتن
تدریجی حرکات تنه مری
100
تظاهرات بالینی
.1
.2
.3
.4
.5
.6
ظهور تدریجی دیسفاژی برای جامدات و مایعات
از دست دادن وزن
امکان رخ نمودن درد قفسه صدری
باال آوردن محتویات مری و ریختن آن روی بالش در شب
تست های تشخصی،عکس های رادیوگرافی همراه بلع
باریم،ازوفاگوسکوپی
استفراغ و درد پشت جناغ
101
یافته هاي تشخیصي
اشعه x
بلع باریم
توموگرافي
آندوسكوپي
مانومتري
102
درمان
-1درمان دارویی که به صورت موقت می باشد.داروهای آن
شامل نیتراتها(ایزو سرباید دینیترات)،بالک کننده های کانال
کلسیم (نیفیدیپین) که کم کننده ی فشار les
-5تزریق سم بوتولینم
-2عمل جراحی
-3الپروسکوپی
-4گشادی محل بابالون
103
نمای میو تومی در اشاالزی
104
مراقبت پرستاری
-1نوشیدن آب به همراه غذا واستفاده از مانور والسالوا تا قبل
شروع درمان
-2رژیم سبک
-3باال نگه داشتن سر
-4مراقبت از لحاظ عالیم دال بر سوراخ شدن مری(درد قفسه
سینه،شوک،تنگی نفس و تب)
-5آنتی اسید
105
اسپاسم منتشر
اختاللی حرکتی با پاتوژنز نامشخص ،شاید علت ان به علت
تنیدگی ها و یا پیشرفت سریع انقباضات به طرف پایین که این
انقباضات نتیجه ی غیر طبیعی بودن گرادیان تاخیری اند.
این انقباضات به صورت همزمان وو چند قله ای که ممکن
است دامنه و مدت زمان غیر طبیعی باشد.
106
نمای رادیوگرافیک آشاالزی
107
)(Beak-like
108
تظاهرات بالینی
سختی در هنگام بلع(دیسفاژی و ادینوفاژی)درد قفسه سینهتوانایی محدود مری در پریستالتیسم-هایپرتروفی الیه ی عضالنی دیواره ی مری
109
تشخیص
مانومتری غیر طبیعی در تمام طول مری به خصوص دو سومانتهایی
در این افراد فشار اسفنگتر تحتانی در حالت استراحت طبیعیاست
خاصیت شل شدن اسفگتر در بلع طبیعیانقباضات با خصووصیات:شدت مدت بیشتر،خود به خودی،چندقله ای،همزمان
منظر مارپیچی داردبلع باریماشعه ایکس110
درمان
تجویز آرام بخش و نیترات طوالنی اثر
بلوک کننده های کانال کلسیم
غذا در مقدار کم،اما در دفعات بیشتر
متسع کنندهای قابل ارتجاع
در صورت عدم موفقیت موارد
فوق جراحي
111
مراقبتها ی پرستاری
رژیم غذایی سبک
باال نگه داشتن سر به هنگام خواب شبانه
نوشیدن اب همراه با غذا
کنترل عالئم مثل درد قفسه سینه،شوک،تنگی نفس،تب و ...
112
تفاوت آشاالزی با اسپاسم منتشر
دیسفاژی کمتری دارد.
بیشتر موجب درد سینه ای می شود
بر حالت عمومی بدن تاثیر کمتری می گذارد.
شیوع کمتری دارد.
113
HIATAL HERNIA
ضعیف شدن سوراخ نگهدارنده ی قسمت تحتانی مری به
علت افزایش فشار و ...و باال امدن فندوس معده و ناحیه
اتصال معده به مری
اختاللی شایع و بدون نشانه
تعیین شیوع مشکل
شایع در زنان
114
انواع فتق هیاتال
.1
.2
.3
لغزشی(:)SLIDINGدر این نوع فتق کاردیا به سمت باال
جابجا می شود و وارد مدیاستن می شود .به طور میانگین
افراد 48سال مبتال می شوند.
پاراازوفاژیال|(:)ROLINGفوندوس معده به سمت باال
جابجا می شود و در مجاورت مری قرار می گیرد،کاردیا
در حالت طبیعی است .به طور میانگین افراد 61سال
مبتال می شوند.
مخلوط(:)MIXEDترکیبی از موارد باال ،هم فوندوس و هم
کاردیا به سمت باال حرکت می کند.
115
تظاهرات فتق پارا ازوفاژیال
دیسفاژی
احساس پری بعد از غذا
هماتمز
شکایت تنفسی
نکته:احتمال عالئم سوزش سر دل و برگشت غذا که خاص
فتق لغزشی هستند نیز وجود دارد.
116
تظاهرات فتق لغزشی
اختالالت عملکردی همراه با ریفالکس معده که شامل
.1پیروزیس
REGURGITATION .2
.3دیسفاژی
117
تشخیص
رادیوگرافی
بلع باریم
ازوفاگوسکوپی
اشعه ایکس
118
درمان
جراحی :فوندوپلیکاسیون
استفاده از داروها:نظیر داروهای پروکینتیک،آنژینات،آنتی
اسیدها
تغییر در سبک زندگی:ترک سیگار،کاهش وزن و...
نکته:
به طور کلی درمان در جهت کاهش اسید -پپسین و جلوگیری از
ریفالکس است.
نکته:
جراحی به ندرت و فقط برای موارد حاد انجام می گیرد.
119
مراقبت پرستاری
غذا به مقدار کم و در دفعات زیاد
جلوگیری از دراز کشیدن تا یک ساعت بعد از غذا
باال آوردن پایه های سر تخت
حمایت روحی روانی
آموزش در مورد پوریسیجر بیماری و اعمال جراحی
120
پارگی مری
آسیب مری شایع نیست،اما پارگی ممکن است به سیله فرو
رفتن جسمی برنده یا گلوله به ناحیه گردن،پرفوراسیون
خود به خود(سندرم بورهیر)،روش های تشخیصی،درمانی
صورت بگیرد.
121
تظاهرات بالینی
.1درد مداوم بخصوص اگر به دنبال استفاده از وسایل
تشخیصی در مناطق گردنی تمرکز یافته باشد
.2استفراغ مدام در نوع خود به خودی
.3عالئم پنوموتوراکس
.4دیسترس تنفسی
.5تب
.6لکوسیتوز
نکته:ممکن است بعلت تشابه عالئم با پانکراتیت و یا
پنوموتراکس اشتباه گرفته شود.
122
بررسی و یافته های تشخیصی
اشعه ایکس
فلوروسکوپی
ازوفاگوگرام با حاجب
123
درمان و مراقبت
آنتی بیوتیک وسیع الطیف
سوند بینی معدی وارد تا ضمن بیرون کشیدن ترشحات از
مقدار شیره معده کاسته و از ریفالکس جلوگیری شود.
ممنوعیت از مواد خوراکی
تغذیه کامل وریدی
ممکن است نیاز به جراحی باشد.
تدابیر پرستاری بعد از عمل مشابه با کسانی که تحت
جراحی قفسه ی سینه قرار گرفته اند.
124
جسم خارجی در مری
همچین حالتی به ندرت پیش می اید و معموال نیاز به اقدام
درمانی ندارد.فقط در دو صورت خارج سازی ضروری
است.
.1جسم خارجی تیز باشد(زیرا احتمال اسیب به مری و
پارگی وجود دارد
.2یک جسم خارجی در دستگاه گوارش گیر و آن را مسدود
کند.
125
عوارض:
.1درد و اشکال در بلع
.2تنگی نفس
.3پارگی مری
اقدامات درمانی:به طور کلی باید دو کار انجام گیرد
.1فشار داخل لوله را افزایش دهیم(با تولید گاز توسط سدیم
بی کربنات و اسید تارتاریک)
.2عضالت مری را شل کنیم(گلوکاگون)
در صورت عدم موفقیت در درمان استفاده از آندوسکوپی
تشخیص به وسیله اشعه ایکس
126
سوختگی های شیمیایی
به علت بلع عمدی یا غیر عمدی یک اسید یا باز قوی یا
داروهای غیر قابل حل در مری به افراد مسن،احتمال
سختگی مری وجود دارد.
عالئم:
.1
.2
.3
.4
.5
احساس درد شدید در ناحیه دهان و مری
سوخته شدن لب و دهان و حلق در هنگام بلع
اشکال در تنفس
تب
شوک
127
مراقب ها
در جراحت حاد:مراقبت بر کنترل جراحات فوری بافتی و
احتمال پرفوراسیون(ممنوعیت مواد خوراکی،اجتناب از
شستشوی معده و تهوع،تجویز آنتی بیوتیک و)...
در جراحت مزمن:تمرکز بر تنگی ها و اختالالت بلع
حلقی(متسع کردن مری با bougienageبه دفعات،درمان
جراحی با برداشتن مری و جایگزینی کلون یا معده به جای
آن)
128
درمان:
-1خوراندن مواد خنثی کننده برای محدود کردن سوختگی
شامل:
(aدر مواد قلیایی :سرکه ی رقیق شده،آبلیمو،پرتغال
(bدر موارد اسیدی:شیر،سفیده تخم مرغ،آنتی اسید
-2داروهای استفراغ آور ممنوع
-3درمان هایپوولمیک
-4استفاده از آنتی بیوتیک
-5برداشتن مری و جایگزینی آن با ژژنوم و کلون و حتی
معده
-6متسع کردن مری توسط bougienage
129
مراقبت
پرستاری
پارگی،سوختگی وگیر کردن مواد در مری جزء موقعیت
های اورژانس محسوب می شود.
اقدامات فوری برا ی درمان شوک ودیسترس تنفسی
گرفتن تاریخچه سالمتی کامل از بیمار
سوال در مورد اشتها وبلع وتوصیف درد
میزان مصرف الکل ودخانیات ومیزان غذای مصرفی
روزانه مورد پرسش قرار گیرد
پرستار باید اهداف وبرنامه خود را روی دریافت غذای
کافی،جلوگیری از مشکل تنفسی ناشی از اسپیراسیون
130
دیورتیکول
عبارت است از بیرون زندگی بافت مخاطی و تحت مخاطی
از طریق دیواره ی ضعیف عضالنی
دیورتیکوول ممکن است در یکی از سه قسمت مری ایجاد
شود(میانی،باالیی و پایینی=اپی فرنیک)و یا در طول دیوار
ه داخلی مری
اختالالتی که ئر رادیوگرافی دیده می شوند مثل اسپاسم
ها،دیورتیکول ها و...همگی نتیجه ی تغییرات آناتومیک
اختالل حرکتی مری هستند.در این بین دیورتیکول از همه
ثابت تر بوده و راحت تر نشان می دهد.
تشخیص به وسیله ی بلع باریم
131
دیورتیکول زنکر
دیورتیکول قسمت باالیی مری می باشد.
شایع ترین نوع دیورتیکول که در افراد باالی 60سال دیده
می شود.
132
عالئم بیماران دیورتیکول زنکر
(1
(2
(3
(4
(5
(6
(7
(8
دیسفاژی
برگشت غذایی به دهان با بوی بد و ترشی دهان
قطع خوردن یا نوشیدن
در نهایت کاهش وزن بعلت دیسفاژی و عفونت مکرر
تنفسی بعلت آسپیراسیون مداوم
احساس پری در گردن
آروغ زدن
صدای قل قل
سرفه
133
دیورتیکول زنکر
134
دیورتیکول های تنه مری
اغلب دیورتیکول های تنه مری ثانویه به اختالالت
حرکتی غیر اختصاصی مری بوده که معموالا بعد از
بوجود آمدن دیورتیکول دیسفاژی بیمار بهبود مییابد ولی
سایر عالئم مثل:
Regurgitationغذای هضم نشده جایگزین می گردد.
135
دیورتیکول ناحیه میانی مری:حاد نیست.نیاز به جراحی
ندارد
اپی فرنیک:بزرگترین نوع دیورتیکول هاست.درست در
باالی مری ایجاد می شود.علت آن عملکرد نامناسب
اسفگتر پایینی مری است.معموال بدون نشانه است ولی
گاهی در بیماران سختی در بلع و درد قفسه سینه بوجود می
آید.
136
درمان و مراقبت
تنها وسیله درمان جراحی و برداشتن دیورتیکول(دقت زیاد
هنگام جراحی به خاطر صدمه به ورید و شریان)که طی
این عمل کیسه ی تولید شده همراه با دیواره ی مری
برداشته می شود و در عضله ی انگشتری حلقی برش ایجاد
می شود.
بررسی محل جراحی از نظر نشت از مری و پیدایش
فیستول
شروع شدن غذا و مایعات بعد از اطمینان از عدم و جود
نشت
137
Gastero esophageal reflux disease
138
139
(1
(2
%75پاتولوژی مری را شامل می گردد.
عبارت است از برگشت محتویات غذایی از معده به مری
عالئم:
:typicalسوزش سردل و برگشت غذایی (که عالمت اصلی و
شایع می باشد ولی در بیماریهای دیگر مثل آشاالزی و اسپاسم
مری ،کانسر مری ،کله سیستیت ،گاستریت ،اولسر معده نیز
دیده می شود ،).رگورژیتاسیون ،دیسفاژی ،دیس پیسي
:Atypicalتهوع و استفراغ – – Hoarsenceدرد قفسه سینه –
احساس خفگی – سرفه مزمن
140
دالیل رفالكس
عدم كفایت اسفنگتر تحتاني مري
اختالل در حركات دودي
تنگي پیلور
141
Anatomy of GEJ
142
عوارض رفالکس طوالنی مدت چیست؟
(1
(2
(3
(4
گاستریت اروزیو
تنگی مری
مری بارت
عوارض تنفسی
عامل اصلی عارضه در GERDریفالکس مداوم ترشحات معدی
(اسید و )pepsinیا صفراوی به مری است که به علت مخاط
سنگفرشی تحمل مقاومت در برابر این مواد را ندارند.
عارضه در رفالکس ترشحات DUشدیدتر از معده است.
143
درمان GERD
)(1
)(2
مدیکال
جراحی
144
درمان مدیکال :در غیاب عوارض رفالکس درمان 8تا
12هفته مدیکال توصیه می گردد.
الف -توصیه ها :بلند بودن زیر سر هنگام خواب – نپوشیدن
لباس تنگ – – eat small & frequentبالفاصله بعد از
صرف غذا نخوابیدن -عدم استفاده از قهوه ،الکل ،
شکالت و فلفل – کاهش وزن
ب -دارویی:
(alginic acid) Antiacid+ Na biocorbonate امپرازول :تا %95موفقیت درمانی دارد.145
(1
(2
(3
عدم پاسخ به درمان :
( Endoscopyجهت تعیین وضعیت آسیب مخاطی)
PHسنجی دیستال مری
مانومتری LESو تنه مری
146
Nissen تکنیک
147
Belsy-Mark IV تکنیک
148
اهداف عمل جراحی آنتی رفالکس
(1
(2
(3
(4
(5
فشار مناسب ( LESدو برابر فشار معده )12 mm/Hg
طول کافی مری داخل شکمی ( 5/1تا 2سانتیمتر)
کاردیا بتواند شل گردد (چرخش فوندوس به دور مری و
عدم آسیب به عصب واگ)
عدم کشش روی فوندوپلیکاسیون
مقاومت LESبیش از فشار پریستالتیسم تنه مری نگردد.
149
مراقبت
پرستاری
رژیم پرپروتئین وکم چربی
اجتناب از غذاهای حاوی کافئین
وعده های کوچک وپرتعداد
اجتناب ازسیگار،خم شدن زیاد،بلند کردن اشیاء سنگین
به هنگام خواب سر کمی باال اورده شود
150
مری بارت
تعریف :عبارت است از بروز اپی تلیوم استوانه ای حداقل با فاصله
بیشتر از 3سانتیمتر از LESکه با بیوپسی متاپالزی Intestinal
تأیید گردد )(goblet cell
رفالکس مداوم (بخصوص رفالکس صفراوی)
مری بارت
آدنوکارسینوما مری
151
نمای پاتولوژی مری بارت و دیسپالزی
152
اندیکاسیون جراحی در مری بارت مشابه GERDعادی
است (فرم شدید عالمتدار :بیماری شدید)
در گذشته تنها عارضه بارت را به جراحی معرفی میکردند
(تنگی یا زخم یا متاپالزی و کانسر) ولی امروزه با توجه
به شانس موفقیت با الپاراسکپی امروزه حتی فرمهای مخفی
وغیرعارضه دار بارت را نیز کاندید جراحی می کنند.
153
عوارض مری بارت
(1
(2
(3
-
تنگی
دیسپالزی و کانسر
اولسر
خونریزی
پرفوراسیون
154
تومورهای خوش خیم
در هر قسمتی از مری می توانند رشد کنند.شایع ترین آنها
لیومیوم است که می تواند مری را مسدود کند.
تمایز آنها با ضایعات سرطانی با بیوپسی مشخص می شود.
خارج کردن ضایعات با ازوفاگوسکوپی یا باز کردن قفسه
ی سینه
155
سرطان مری
سرطان مری عبارت است از هجوم سلولهای سرطانی به
ناحیه مری که باعث تنگ شدن محل عبور غذا از مری به
معده میشود .این امر باعث اشکال در بلع غذا و اختالل
حرکتی عضله صاف مری و در نهایت باعث اختالل در
هضم غذا میشود.
156
سلولهای تومور ممکن است در زیر مخاط مری گسترش
یافته یا به طور مستقیم در الیه ی عضالنی یا فراتر از آن
نیز رشد کرده و به قسمت لنفاوی وارد شوند.در این مرحله
انسداد مریر پدید می آید و احتمال پارگی مری به داخل
مدیاستن و آسیب عروق بزرگ وجود دارد.
157
عالیم:در قسمت عمده بیماران دیسفاژی پیشرونده (اشکال
در بلع) به صورت کاهش وزن در مدت کوتاه میباشد.
دیسفاژی ابتدا مربوط به مواد غذایی جامد است و به تدریج
پیشرفت نموده مشمول غذاهای نیمه جامد و حتی مایع نیز
میگردد .احساس توده و برجستگی در گلو و بلع دردناک ،
درد انتشار یابنده به سینه یا پشت ،رگورژیتاسیون (باال
آمدن غذای هضم شده بدون زور و فشار) غذای هضم نشده
همراه با تنفس بدبو و به دنبال آن سکسکه که ممکن است با
استفراغ و پنومونی آسپیراتیو (التهاب الیههای ریه) همراه
باشد ،از دیگر عالئم این بیماری است.
158
تشخیص
تشخیص در 95درصد موارد بوسیله
ازوفاگوستروئودنوسکوپی همراه با بیوپسی (نمونه برداری
از بافت زنده) داده میشود.
سایر روشهای تشخیصی شامل برونکوسکوپی ،
مدیاستینوسکوپی ،اسکن توموگرافی کامپیوتری قفسه
صدری و شکم میباشد که در صورت وسعت گسترش
تومور به مدیاستن و عقدههای لنفاوی انجام میشود.
الپاراسکوپی:بهترین روش برای تشخیص گرفتاری غدد
لنفاوی در سرطان قسمت انتهای مری است.
ودر اینده استفاده از نشانگرهای مولکولی جهت پیش
159
درمان طبی
جهت کسب بهبودی کامل تشخیص سرطان در مراحل اولیه
به طور کلی درمان جهت تسکین عالئم تنظیم می گردد.
در صورت گسترش بیماری :جراحی،شیمی درمانی و پرتو
درمانی
بعداز عمل بیمار سوند بینی معدی خواهد داشت که نباید
دسکاری شود
درمان تسکینی بوسیله متسع کردن مری،درمان
لیزری،جایگذاری یک پروتوز داخلی وپرتو درمانی
160
پاتوفیزیولوژی
سرطان مری می تواند از دو نوع سلول منشا بگیرد:
آدنو کارسینوما و اسکواموس سل کارسینوما
عوامل خطر در ادنو کارسینومای مری شامل ریفالکس
معده به مری است که می تواند منجر به مری برتز همراه
با دیسپالتزی خفیف یا شدید سلولی شود.
عوامل خطر در اسکوامووس سل کارسینوما:خوردن
طوالنی مدت مایعات یا غذاهای داغ،فقر مواد
غذایی،بهداشت بد دهان
161
مراقبت های پرستاری
اصالح کاهش وزن
رژیم پرکالری و پر پروتئین
در صورت ناتوانی بیمار تغذیه ی وریدی و لوله ای
هدف:بهبود وضعیت غذایی و جسمس بیمار در آمادگی برای جراحی،پرتو
درمانی و یا شیمی درمانی
مراقبت های بعد از عمل بعد از کسب هوشیاری(در وضعیت نیمه نشسته و
سپس نشسته قرار گیرد،مراقبت از لحاظ رفالکس ها،کنترل مرتب درجه
حرارت و)...
بعد از هر نوبت تغذیه بیمار حداقل 2ساعت در وضعیت نشسته قرار گیرد
استفاده از ساکشن دهانی
دستکاری نکردن سوند بینی معدی
162