Transcript معاینات
External clinical examination ضايعات كلينيكي خارج دهاني • • • • آزمايشات كلينكي قسمتي از پروسة جمع آوري اطالعات بيشترين تكنيك مورد استفاده توسط دندانپزشكان مشاهده ديداري و ملس است. مشاهده از طريق ارزيابي رنگ ،بافت و فرم ،خشك كردن نواحي مرطوب براي كاهش انعكاس نور ملس از طريق شناخت نواحي نرمال ساختمانهاي ناحية مورد معاينه و شناخت ساختمان بافتي نرمال آنها ارزيابي عمومي بيمار • وضعيت تغذيه ،قد بيمار • طرز راه رفتن و نشستن • اندام هاي انتهايي ( بازوها ،دست ها ،ناخن ها) • عالئم حياتي معاينه سر • فرم صورت • پوست وضعيت تغذيه ،قد بيمار • قد اشاره به ارتفاع و ساختمان دارد • وضعيت تغذيه ارزيابي چاقي و الغري بيمار از طريق ارزيابي قد و وزن • وزن باال مربوط به ادم يا چربي؟ معاينه سر • فرم صورت • پوست طرز راه رفتن و نشستن • Giantيا همان راه رفتن كه يا به صورت كم تحرك است يا به صورت پرانرژي و ... • Postureيا وضعيت بدن كه بدن بيمار به سمت جلو يا عقب كج شده است. • پي بردن به وضعيت غيرنرمال منجر بع گرفتن تاريخچه مي شود. اندام هاي انتهايي ( بازوها ،دست ها ،انگشتان ،ناخن ها) • هدف ثبت تغيير رنگ پوست و تغيير فانكشن • تغييرات مي تواند ناش ي از بيماريهاي سيستميك باشد. بازوها • پوست بازوها از لحاظ بيماريهاي سيستميك مثل ليكن پالن، اريتمامولتي فرم و وزيكوبولوز و ...بررس ي مي شود. • از دست دادن پيگمانتاسيون مثل يرقان ،سيانوز و ... • از دست رفتن فانكشنال و آتروفي عضالت. دست ها و انگشتان • سايز دست ها و انگشتان • مفاصل از لحاظ قرمزي و تورم • ميزان حركت ناخن ها • تغييرات آنها پاتوگنومونيك نيست. • تغييرات مي تواند نشانه اي از بيماريهاي سيستميك باشد. • اجزاي ناخن ها )1 :كورتيكول )2بستر يا ماتريكس ناخن )3النوال )4خود ناخن • • • • Lovibondزاوية ناخن با پوست رشد ناخن ها 1/0mmدر هر روز رنگ يا خونريزي در بستر ناخن گوده يا شيار عالئم حياتي BP HR RP O.T • • • • فشار خون • • • • هدف مشخص كردن بيماريهاي ناش ي از فشار خون يا بيماريهايي كه باعث فشار خون مي شود. اسفيگومانومتر و استاتوسكوپ به صورت غيرمستقيم براي گرفتن فشار خون استفاده مي شود. اضطراب ،افزايش فعاليت ،وضعيت بدن ،اندازه بازوبند فشار ون استفاده مي شود. اضطراب ،افزايش فعاليت ،وضعيت بدن ،اندازه بازوبند فشارخون و سرخرگ عوامل مؤثر در خواندن فشار خون هستند. طرز گرفتن فشار خون • • • • • نشستن بيمار به صورت ، upprightبازو همسطح قلب و بازوبند يك اينچ باالي anterubitalقفل مي شود. ملس سرخرگ روي مچ و بستن بازوبند و ناپديد شدن نبض و پمپ كردن تا باالي فشار بيستول به صورت حدس ي كم كردن هواي بازوبند تا نخستين صدا شنيده شود كه فشار بيستول است. ادامه امتداد صدا و كم كردن هواي بازوبند تا اينكه صدا ناپديد شود كه اين نقطه فشار دياستول است. فشار به صورت سپتول نوشته مي شود. دياستول • يك بار گرفتن نتيجه قطعي نمي دهد. نبض • فشار براي احساس نبض و ضربان • تعداد نرمال 72بار در ثانيه • ارزيابي ريتم و حجم تعداد تنفس • تعداد تنفس همان تعداد دم در دقيقه است. • تعداد باال و پايين رفتن قفسه سينه كه تعداد نرمال آن 18ـ 14بار در دقيقه است. • ارزيابي حجم تقريبي مبادله هوا درجه حرارت بيمار • استفاده از ترمومتر • درجه حرارت نرمال 6/98 ّ F 5/0 • عفونت علل شايع افزايش حرارت • هايپوترمي به علت كاهش متابوليسم مثل ميكس ادم معاينه سر • هدف ارزيابي آنومالي هايي كه به وسيله مشكالت دهاني ،ژنتيكي يا سيستميك ايجاد شده است مثل بيماري پاژه. • ارزيابي ، T.M.Jغدد بزاقي و سينوس ها • معاينه سر شامل :صورت ،مو ،پوست ،چشم ها ،گوش ها و حفره هاي لنفاوي پيش و پشت گوش و سينوس هاي پارانازال و T.M.Jو غده پاروتيد. شكل صورت • چشم ها ،بيني ،گوش ها از لحاظ اندازه و تناسب ،شكل صورت از لحاظ تقارن ،نيم رخ براي ارزيابي فك باال و پايين • رنگ پوست • تورم ها پوست • مشاهده و ملس • رنگ ،بافت ،االستيسيتي و حضور يا عدم حضور ادم • پيگمانتاسيون مو • جنس • رنگ • الگوي پخش چشم بسياري از بيماريهاي با درگيري داخل دهاني شامل تغييرات چشمي نيز هستند. آناتومي چشم • بخشهاي خارجي: )1پالكها )2غدد اشكل )3مژه ها • بخشهاي داخلي: )3اتاقك )2اتاقك داخلي )1عدس ي )5قرنيه خارجي )4صلبيه )7مردمك )6عنبيه )4بخش ملتحمه عوامل مهم در معاينه چشم • • • • • كروي عدس ي نقص در عننبيه ( كلوبوماس) تغييرات رنگي در صلبيه نازك شدن صلبيه ميزان ريزش اشك )1غدد اشكي Puncta )2 )3مجاري اشكي )4كيسه اشكي )5مجزاي نازوالكريمال تست اشك Schirmer در بيماران زير 40سال 15 ،ميلي متر در بيماران باالي 40سال 15 ،ـ 10ميلي متر ارزيابي كره چشم از لحاظ شكل و اندازه )1اگزوفتاملوس = جلو آمدگي كره چشم )2هايپرتلوريسم = افزايش فاصله بين چشمها معاينه پلكها معاينه پلك پايين معاينه پلك باال مراحل معاينه پلك باال • • • • از بيمار مي خواهيم عضالت را شل كرده به پايين نگاه كند. مژه هاي باال را گرفته ،پايين و جلو مي كشيم نرمه انگشت يا كهنه اي منحني روي سطح ** مي كشيم. پلك را برگردانده و سطح ملتحمه را معاينه مي كنيم. گوش • Pinna • مجراي گوش خارجي Pinana • • • • • Helix Antihelix Conchca Lobe Meatus • Tragus • Antiragus موقعيت نرمال گوش مبدأ هليكس روي خطي از كانتوس خارجي چشم قرار دارد. ً Pinnaتقريبا 8تا 12سانتي متر طول دارد غيرنرمالي هاي گوش مكان زائده ماستوئيد شاخك دار درد هنگام ملس ( احتمال ماستوئيديت ) لنف نودهاي پيش گوش ي يا بعد گوش ي لنف نودهاي دور گوش ي مقابل تراگوس قرار دارند. لنف نودهاي پشت گوش ي در خلف گوش نزديك مبدأ عضله استرنوئيد قرار دارند. عوامل لنف آدنوپاتي (1عفونت فرق سر ،مناطق تمپورال ،فرونتال يا چشمه (2عفونتهاي ويروس ي سيستميك TMJ در مقابل تراگوش قرار داشته هنگام فانكشن ملس مي شود. هر دو مفصل در يك زمان ملس مي شوند. مسير باز شدن با انحراف هشدار دهنده است. صداهاي غيرنرمال به علت نقص عملكرد عضالت جونده با اختالل داخلي كپسول مفصلي پرگشت پذير Creptius به علت اتصال استخوان به استخوان غير قابل برگشت بيشترين بازشدگي دهان بين 40تا 55ميلي متر به اندازه 3انگشت فرد غده پاروتيد در مقابل بردر خارجي راموس منديبل قرار گرفته و از جهت خلفي تا كنار عضله SCMكشيده شده است. توسط ملس كردن معاينه مي شود. هنگام بلم لوب گوش را باال مي برد. بيني )1پل بيني )4پايه )7كلومال )2نوك بيني )5سپتوم )3پره ها )6سوراخهاي خارجي سينوس فرونتال در خط وسط باالي چشمها تشخيص توسط ملس و عبور نور سينوس ماگزيالري تشخيص توسط دق كردن و عبور نور معاينه گردن معاينات بصري شامل: (1 (2 (3 (4 ثبت آنوماليهاي ماليم تغييرات پوست از دست رفتن عملكرد ماهيچه ها انبساط عروق مثلثهاي گردن مثلث قدامي مثلث خلفي مثلث قدامي (1ساب منديبوالر (2كاروتيد (3ساب منتال (4مثلث عضالني مثلث خلفي (1مثلث اكس ي پتيال (2مثلث ساب كالوين عضالت گردن SCM (1 (2ترانسپريوسل غدد لنفاوي گردن )1ساب منديبوالر )3غدد گردني قدامي و خلفي )5سوپراكالويكوالر )2ساب منتال )4ساب اكس ي پتيال غده تيروئيد دو لوب آن توسط istmusبه هم وصل مي شوند. عصب V •عصب پنجم عملكرد حس ي و حركتي را با هم دارد و داراي هسته هايي در پونز است. •الياف حس ي از گانگليون تري جمينال 3شاخه مي شود: 1ـ افتامليك به ملتحمه ،قرنيه ،عدس ي ،غدد اشكي و پلك چشم مي رود. 2ـ ماگزيالري به دندانهاي ماگزيالري مي رود همچنين به غشاي موكوس ي بيني ،كام سخت و نرم ،ناحيه لوزه ها و فارنكس. 3ـ منديبوالري كه به دندانهاي منديبوالر ،لثه ،غشاي موكوس ي زبان مي رود. • الياف حركتي در امتداد شاخه ماگزيالري كه فانكشن حركتي به عضالت جونده مي دهد. • راه امتحان كردن الياف حركتي اين است كه از بيمار بخواهيم دندانهايش را محكم ببندد و ميزان انقباض عضالت تمپورال و ماستر را يادداشت كنيم. • الياف حس ي يا از طريق ارزيابي پاسخ بيمار به فشار تيزو گنگ و آهسته در امتداد مسير هر شاخه يا پاسخ بع محركهاي گرم و سرد. • ارزيابي عيني و درستي عصب تري جمينال از طريق رفلكس Coreal عصب VII • عصب هفتم يا فاسيال عصب حركتي عضالت حالت دهنده صورت است. • اختالل عصب باعث اختالل عملكرد عضالت مي شود. • لبخند زدن ،بستن چشم ها ،چين خوردن پوست در گوشه ها ،چين و چروك پيشاني تحت تأثير اين عصب هستند. • هسته ها در Varroliپونز هستند. • آسيب پروگزيمال هسته ،پاروليز مركزي بنابراين بيمار ممكن است در حالت لبخند زدن، چشم هاي بسته و پيشاني چروكيده بدون آسيب به ساير فانكشن ها باشد. • الياف حس ي عصب هفتم 3/2قدامي زبان را براي حس چشايي عصب دهي مي كنند. • ارزيابي آنها از طريق قرار دادن مزه شوري ،ترش و ...در نواحي مختلف زبان است. • اين عصب مسئول تحريك ترشح بزاق و اشك است از طريق قسمت اتونوم خود ارزيابي نورولوژيك • مشاهده اصلي ترين تكنيك است. • وضعيت مغز ،اختالل گفتاري ،تعيين مكاني ،وضعيت چشم ها و راه رفتن و تعادل • اختالل اعصاب كرانيال در سر و گردن تظاهر مي كند. • تعيين وضعيت اعصاب توسط دندانپزشك و ارجاع به نورولوژيست. تقسيم بندي اعصاب كرانيال • دسته اول اعصاب 6 ،4 ،3 ،2 ،1و 8 • دسته دوم اعصاب 5و 7 • دسته سوم اعصاب 11 ،10 ،9و 12 عصب Iيا Olfactory عصب Iمسئول حس بويايي است. اختالل حس بويايي وابسته به رسپتورها ،بولب يا مسير است. سن و *** از كم شدن عملكرد جلوگيري مي كند. عصب IIيا Optic اختالل بينايي منجر به ديد لكه اي يا كاهش ديد در يك يا هر دو چشم مي شود. تعيين منطقة كاهش ديد با پوشاندن يك چشم وفوكوس كردن روي بيني معاينه كننده و تعيين ميدان ديد. تفاوت الگوي كاهش ناش ي از ضايعات شبكيه ،مسير بينايي ،عصب اپتيك ،لوب تمپورال و لوب پريتال است. عصب IIIو عصب IVو VIو VIII عصب 3مسئول نگاه به باال و پايين و برگرداندن چشم ها به طور متوسط و همچنين بلند كردن پلك و به هم فشردن مردمك در پاسخ به نور است. عصب 4يا تروكئار چشم را به باال و پايين مي برد. عصب 6چشم را به طرفين حركت مي دهد. عصب 8مسئول شنوايي و تعادل است كه اختالل در ا» منجر به تغيير شنوايي ، tinnitus ،سرگيجه مي شود. ارزيابي عصب 8به وسيلة يك Ticking watchصورت مي گيرد. عصب IXيا گلوسوفارنژيال عصب گلوسوفارنژيال حس 3/1خلفي زبان شامل چشيدن و غشاي موكوس ي حلق را تأمين مي كند. عصب حركت عضالت تنگ كننده مياني خلق را تأمين مي كند. قسمت حس ي بوسيلهلمس 3/1خلفي و قسمت حركتي از طريق رفلكس تهوع ارزيابي مي شود كه بيمار نرمال به باال بردن كام نرم از طريق عضالت تنگ كننده مياني حلق با گفتن آه ارزيابي مي شود. عصب Xيا واگ عصب 10فانكشنال حس قلب ،ريه ،روده و فانكشنال حركتي كام نرم ،حلق و حنجره را تأمين مي كند. براي تست قسمت حركتي بيمار بايد آه بگويد كه كام نرم به صورت قرينه بلند شود مگر در فلج عصب اختالل عصب ريكارنت الرنژيال باعث گرفتگي صدا يا تضعيف صدا مي شود. عصب XIيا اكسوري قسمت حركتي آن فانكشن عضالت استرنوماستوئيد و عضالت تراپزيوس را تأمين مي كند. عصب XIIيا هايپوگلوس مسئول حركت زبان است در فلج عصب به سمت غيرفانكشنال حركت مي كند. گاهي اوقات فلج عصب باعث آتروفي زبان مي شود.