هايپوکسی و هايپوکسمی

Download Report

Transcript هايپوکسی و هايپوکسمی

‫هايپوكسمي‪:‬‬
‫‪ ‬عبارت است از كاهش ميزان اكسيژن خون‬
‫شرياني‬
‫هايپوكسي‪:‬‬
‫‪ ‬زماني كه كاهش اكسيژن در سطح سلولي‬
‫منجر به كاهش اكسيژناسيون بافتي گردد‬
‫‪‬‬
‫اندازه گيري هايپوكسي نسوج غير ممكن‬
‫است ولي مي توان ميزان اكسيژن خون‬
‫شرياني را سنجيد‬
‫‪‬‬
‫ميزان طبيعي اكسيژن خون شرياني ‪ 80‬تا ‪100‬‬
‫ميلي متر جيوه است‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫خفيف‪:‬ميزان اكسيژن خون شرياني‪ 60‬تا ‪79‬‬
‫ميلي متر جيوه است‬
‫در غلظت ‪ 60‬درصد اشباع اكسيژن يا ‪sat o2‬‬
‫‪ 90‬بوده و بافتها خوب اكسيژنه مي شوند‬
‫متوسط‪ 40:‬تا ‪ 59‬ميلي متر جيوه‬
‫شديد‪:‬زير ‪ 40‬ميلي متر جيوه‬
‫‪ ‬سيستم تنفسي‪:‬‬
‫‪ ‬افزايش تعداد و عمق تنفس‪،‬در نتيجه تنگي‬
‫نفس‪،‬استفاده از عضالت فرعي‪،‬تعريق‪ ،‬سيانوز‬
‫با افزايش تالش و تقال ي تنفسي يك سيكل معيوب‬
‫ايجاد مي شود زيرا مصرف اكسيژن باالتر مي رود كه‬
‫نتيجه خستگي و احتماال ايست تنفسي است‬
‫با رساندن اكسيژن به بيمار نياز به كوشش برطرف و‬
‫الگوي طبيعي برقرار مي گردد‬
‫‪ ‬سيستم گردش خون‪:‬‬
‫‪ ‬برون ده قلب جهت جبران افزايش‬
‫‪ ‬تاكيكاردي‪،‬ديسريتمي‪،‬افزايش فشار خون ‪،‬اختالل در‬
‫قدرت انقباضي قلب و در نهايت افت فشار خون‬
‫‪ ‬سيستم ‪:CNS‬‬
‫‪ ‬تغيير وضعيت ذهني(اختالل در قضاوت‪،‬بي قراري‪،‬بي‬
‫توجهي‪،‬خواب آلودگي و كما)‬
‫‪ ‬ساير عاليم‪:‬‬
‫‪ ‬خستگي‪،‬كاهش حجم ادرار و اسيدوز متابوليك‬
‫‪‬‬
‫هايپوونتيالسيون آلوئولي ناشي از اختالل در‬
‫زنجيره تهويه اي‬
‫‪ ‬عدم تناسب تهويه –پرفيوژن‬
‫فضاي مرده آلوئولي شنت راست به چپ‬
‫‪‬‬
‫اختالل در انتشار گازها‪:‬فيبروز ريه‪،‬ساركوئيدوز‬
‫‪‬‬
‫هايپوكسي هايپوكسميك‪:‬‬
‫به هر دليلي كه درصد اكسيژن هواي دمي كاهش يابد‬
‫مانند تنفس در ارتفاعات‬
‫با افزايش تهويه آلوئولي و تجويز اكسيژن بر طرف مي‬
‫گردد‬
‫هايپوكسي ركودي ‪:Stagnatic‬‬
‫ركود و كند شدن جريان خون در بيماريهايي نظير‬
‫آترواسكلروز‪،‬ترومبوز‪،CHF،MI،‬ايست قلبي‪-‬ريوي و انواع شوكها‬
‫اقدامات‪:‬اصالح حجم مايعات‪،‬تجويز داروهاي محرك قلب‪،‬تنگ‬
‫كننده عروقي و احياء‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫هايپوكسي آنميك‪:‬‬
‫كاهش غلظت هموگلوبين و يا كاهش ظرفيت حمل اكسيژن‬
‫توسط هموگلوبين به بافت‬
‫انواع آنمي‪،‬مسموميت با گاز ‪ CO‬ومت هموگلوبينمي‬
‫درمان‪:‬ترانسفوزيون خون‬
‫تجويز اكسيژن با فشار باال‬
‫هايپوكسي سمي ‪:Histotoxi‬‬
‫اشكال در انتقال اكسيژن به داخل سلولها ‪،‬اختالل در سطح‬
‫سلولي است‬
‫مسموميت با سيانور درمان‪:‬تيوسولفات سديم‬
‫و اورمي درمان شامل دياليز‬
‫‪‬‬
‫هايپوكسي ناشي از عواملي كه سبب‬
‫آلكالوز ميشوند‬
‫درمان‪:‬تصحيح آلكالوز‬
‫‪‬‬
‫هايپوكسي ناشي از افزايش نياز‬
‫سوختگي شديد وتيروتوكسيكوز‬
‫درمان ‪:‬رفع علت اوليه‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ ‬گاز اكسيژن با فشار بيش از اتمسفر به بيمار رسانده‬
‫مي شود(بيش از ‪ 21‬درصد)‬
‫‪ ‬درمان هايپوكسمي جلوگيري از هايپوكسي‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اهداف‪:‬‬
‫كاهش كار تنفسي‬
‫برداشتن فشار از روي ميوكارد‬
‫درهنگام تجويز بايد عوامل زير را در نظر داشت‪:‬‬
‫برون ده قلب‪،‬اكسيژن خون شرياني‪،‬غلظت‬
‫هموگلوبين‪،‬نيازهاي متابوليكي‬
‫روشهاي تشخيص نياز به اكسيژن‬
‫‪‬‬
‫عبارت است از اندازه گيري غير تهاجمي و‬
‫مداوم ميزان اشباع اكسيژن خون شرياني‬
‫است‬
‫‪‬‬
‫اصطالحي كه براي نشان دادن ‪ Sao2‬توسط‬
‫پالس اكسيمتري از آن استفاده مي شود‬
‫‪ Spo2‬است‬
‫‪Spo2 ‬توسط قرار دادن پروب بر روي نرمه گوش‪،‬نوك‬
‫بيني‪،‬انگشت يا ديگر قسمتهاي نيمه شفاف بدن كه‬
‫ضربات بستر شرياني آنها قابل اندازه گيري است‬
‫كنترل مي شود‬
‫‪ ‬ديود منتشر كننده نور بر روي پروب دو نور با طول‬
‫موجهاي قرمز و مادون قرمز توليد مي كند‬
‫‪ ‬گيرنده اسپكتروفوتومتري مقدار نور جذب شده‬
‫برگشتي را ثبت مي كند‬
‫‪ ‬نور قرمز توسط هموگلوبين هاي احياء شده‬
‫و نور مادون قرمز توسط اكسي هموگلوبين جذب مي‬
‫شود‬
‫اين اطالعات به مانيتور پالس اكسيمتري منتقل و يك‬
‫محاسبه لگاريتمي انجام مي گيرد ‪.‬ميزان ‪Spo2‬در‬
‫واقع درصدي از هموگلوبين توتال است كه با اكسيژن‬
‫اشباع شده است‬
‫‪ ‬براي افتراق بين خون شرياني و وريدي‪،‬پالس‬
‫اكسيمتري از قوانين پله تيسموگرافي جهت اندازه‬
‫گيري تغييرات حجم خون استفاده مي كند‬
‫‪ ‬خون شرياني داراي نبض است ‪،‬اما ساير خونها نظير‬
‫وريدي و بافتي نبض ندارند‬
‫‪ ‬در خون شرياني‪،‬بدليل تغيير حجم خون در زمان ايجاد‬
‫نبض‪،‬جذب نور متفاوت و منحني حاصله تغييرات‬
‫ضربان دار را نشان مي دهد كه پالس تنها آنها را‬
‫نشان مي دهد‬
‫‪ ‬تداخل دو موج حاصله‬
‫‪ ‬آناليز اسپكتروفوتومتر‬
‫‪ ‬پارازيتها حركت بيمار‬
‫‪ ‬هموگلوبين هاي غير طبيعي نظير كربوكسي هموگلوبين و مت‬
‫هموگلوبين‬
‫‪ ‬مواد راديو اپك رنگي وريدي‬
‫‪ ‬پوستهاي تيره‬
‫‪ ‬الكهاي ناخن(سياه‪،‬آبي‪،‬سبز و گچي)‬
‫‪ ‬ناخنهاي مصنوعي ضخيم‬
‫‪ ‬هر حادثه اي كه نبض عروقي را كاهش دهد‪:‬هايپوترمي‬
‫شديد‪،‬هايپوتانسيون شديد‪،‬انفوزيون داروهاي وازوكونتريكتيو‬
‫‪ ‬فشار بر روي شريان‪:‬نظير پر باد كردن كاف فشار خون‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫غير تهاجمي و بدون درد‬
‫نياز به كاليبره ندارد‬
‫ناحيه بسيار كوچكي از بدن‬
‫ابزار با ارزش براي مانيتورينگ روتين‬
‫استفاده در تمام سنين‬
‫قابل حمل‬
‫كنترل پرفيوژن در صدمات اندامهاي ديستال‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫گزارش غلط مقادير ‪Spo2‬‬
‫وقتي ‪ Spo2‬برابر ‪ 90‬درصد باشد تحت شرايط طبيعي‬
‫يعني(درجه حرارت‪Paco2،PH،‬وسطح خوني ‪2.3DPG‬‬
‫در حد نرمال)ميزان ‪paO2‬در حدود ‪ mmHg 60‬خواهد‬
‫بود‬
‫هر عاملي كه روي ميل تركيبي ‪ Hb‬و ‪ o2‬اثر بگذارد‬
‫مي تواند روي ارتباط بين ‪ Spo2‬و ‪ Pao2‬تاثير بگذارد‬
‫پالس اكسيمتري به تنهايي نمي تواند براي فرايند‬
‫جداسازي از ونتيالتور مورد استفاده قرار گيرد‬
‫‪ ‬پرستار بايد در رفع آنها بكوشد‬
‫‪ ‬تداخالت نوري‪:‬‬
‫پوشاندن محل با مواد عايق‬
‫‪ ‬شنت نوري‪:‬‬
‫استفاده از سايز مناسب‬
‫‪ ‬نبض دار شدن وريد‪:‬‬
‫فشار نرم و با فشار كم بر روي انگشت‬
‫‪ ‬برقراري سيگنالهاي ديداري و شنيداري‬
‫‪ ‬كنترل ‪(ABG‬بين ‪ Spo2‬و ‪ O2sat‬تا حدود ‪ 2‬درصد‬
‫اختالف طبيعي است)‬
‫‪ ‬تنظيم حدود باال و پايين نبض‪:‬‬
‫‪ 10‬ضربه در دقيقه باالتر و پايين تر از ضربانات‬
‫قلب بيمار‬
‫‪ ‬و آالرم صدا‪:‬حد باال ‪ 100‬درصد و حد پايين‬
‫ميزان تايين شده توسط پزشك و يا پروتوكل‬
‫بخش‬
‫‪ ‬مانيتورينگ ‪ CO2‬انتهاي بازدمي ‪ ET CO2‬يك روش‬
‫غير تهاجمي براي كنترل ‪ CO2‬آلوئولي در انتهاي‬
‫بازدم است‬
‫‪ ‬مقدار ‪ ET CO2‬را در بالين بيمار توسط مانيتوري كه‬
‫هم به صورت عددي و هم شكل گرافيكي ميزان ‪CO2‬‬
‫را نشان مي دهد‪،‬اندازه گيري كرد‪.‬‬
‫‪ ‬اندازه گيري و ثبت عددي مقدار ‪ CO2‬در گاز بازدمي را‬
‫كاپنوگرافي گويند‬
‫مانيتورها از دو روش براي آناليز غلظت ‪ CO2‬در‬
‫انتهاي بازدم استفاده مي كنند‬
‫اسپكترومتري حجمي‬
‫جذب مادون قرمز از طريق اسپكتروفوتومتري‬
‫‪‬‬
‫قادر است نمونه گاز را از نظر غلظت ‪،CO2،O2‬نيتروژن و حتي‬
‫گازهاي بيهوشي آناليز كند‬
‫‪‬‬
‫چون بسيار گران وحساس است براي مانيتورينگ بيشتر از يك‬
‫بيمار مورد استفاده قرار مي گيرد‬
‫‪‬‬
‫گاز بازدمي از طريق راه هوايي مصنوعي بيمار نمونه گيري‬
‫مي شود و از طريق لوله مخصوصي جهت آناليز به طرف‬
‫اسپكترومتر هدايت مي شود‬
‫‪‬‬
‫چون نمونه گاز هر بيمار جداگانه است امكان كنترل بيمار به‬
‫طور مداوم وجود ندارد‬
‫‪‬‬
‫پرتابل و كم هزينه و به طور مداوم‬
‫‪‬‬
‫سنسورها‪:‬‬
‫مستقيم به لوله تراشه‬
‫مسير انتقال گاز بازدمي به دستگاه‬
‫درون دستگاه مانيتور‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در حضور تهويه و پرفيوژن طبيعي ريه‪،‬مقدار ‪ Paco2‬بين ‪ 35‬تا‬
‫‪ 45‬ميليمتر جيوه‪،‬مقدار ‪ ETCO2‬حدود ‪ 2‬تا ‪ 5‬ميلي متر جيوه‬
‫كمتر از ‪ Paco2‬است‬
‫‪ ‬بنابراين اگر‪ ETCO2‬و‪ ABG‬با هم كنترل شود از تفريق مقدار‬
‫‪ Paco2‬از ‪ ETCO2‬ايندكسي به دست مي آيد كه به آن‬
‫‪ a-AD CO2‬گفته مي شود‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫افزايش اين ايندكس زنگ خطري براي وجود موارد غير طبيعي‬
‫است‬
‫در كل افزايش ‪ETCO2‬دليل بر هايپوونتيالسيون و كاهش دليل‬
‫بر هايپر ونتيالسيون است‬
‫‪‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫ابزار های الزم برای اکسیژن درمانی به ‪ 2‬گروه عمده تقسیم می‬
‫شوند‪.‬‬
‫سیستم های با جریان زیاد اکسیژن‬
‫سیستم های با جریان کم اکسیژن‬
‫‪ .1‬کانوال ی بینی‬
‫‪ ‬متداولترین ابزار‬
‫‪ ‬تجویز ‪ 1‬تا ‪ 6‬لیتر اکسیژن در دقیقه‬
‫‪ 24 FIO2 ‬تا ‪ 44‬درصد‬
‫‪ ‬مزایا‪ :‬استفاده آسان‪ ،‬تحمل خوب‪ ،‬تحرک بیشتر‪ ،‬راحتی در سرفه‬
‫‪،‬صحبت و غذا خوردن‬
‫‪ ‬معایب‪ :‬عدم کنترل دقیق غلظت اکسیژن( بستگی به حجم جاری و‬
‫‪RATE‬تنفس)‪ ،‬تحریک ‪،‬خشکی و آزردگی مخاط‬
‫‪.2‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ماسک ساده صورت‪:‬‬
‫تجویز اکسیژن با سرعت ‪ 6‬تا ‪ 10‬لیتر‬
‫‪ 40FIO2‬تا ‪60‬‬
‫عدم تجویز اکسیژن زیر ‪ 5‬لیتر( تجمع هوای باز دمی)‬
‫مزایا‪ :‬تجویز ‪FIO2‬بیشتر‬
‫معایب‪ :‬عدم تحمل ‪ ،‬اختالل در فعالیت ها نظیر غذا خوردن‪...‬‬
‫الف) با استنشاق مجدد بخش ی از هوا ی بازدمی‬
‫‪ 6O2 ‬تا ‪ 10‬لیتر‬
‫‪ 60 FIO2 ‬تا ‪80‬‬
‫‪ ‬استفاده از یک سوم هوای بازدمی‬
‫ب) ماسک بدون استنشاق هوای بازدمی‬
‫‪ 6 O2 ‬تا ‪ 15‬لیتر‬
‫‪ 95 FIO2 ‬تا ‪100‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 4 O2‬تا ‪ 8‬لیتر‬
‫‪FIO2‬حدود ‪ 40‬درصد‬
‫مزیت‪ :‬رساندن رطوبت زیاد به بیمار‬
‫معایب‪ :‬عدم کنترل ‪FIO2‬دقیق‬
‫‪ ‬استفاده در اطفال‬
‫نکات‪:‬‬
‫‪ .1‬کنترل درجه حرارت چادر‬
‫‪ .2‬کنترل رطوبت چادر‬
‫‪ .3‬کنترل از نظر تجمع ‪CO2‬‬
‫‪ .4‬استریلیتی چادر‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫روی لوله تراشه قرار می گیرد‪.‬‬
‫اکسیژن با فشار باال داده می شود‪.‬‬
‫می توان با ایجاد مقاومت در سر راه بازدم ‪ PEEP cm 5‬ایجاد‬
‫کرد‪.‬‬
‫‪ ‬ماسک ونچوری‪:‬‬
‫قابل اعتماد ترین و دقیق ترین روش برا ی تجویز غلظت صحیح و‬
‫کنترل شده اکسیژن‪.‬‬
‫به علت سرعت باالی جریان همواره میزان ثابتی از اکسیژن به بیمار می‬
‫رسد‪.‬‬
‫بر حسب رنگ آداپتور قابل تعویض بین ‪ 4‬تا ‪ 8‬لیتر ‪ 24 fio2 ، o2‬تا‬
‫‪ 49‬در صد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫هایپو ونتیالسیون‬
‫مسمومیت با اکسیژن‬
‫صدمات چشمی‬
‫آتلکتازی جذبی‬