Transcript مدل OSI
اینترنت Internet اينترنت چيست؟ بزرگترين و عمومي ترين شبكه اي است كه از ارتباط و اتصال ميليونها كامپيوتربا يكديگر از طريق خطوط مخابراتي نظير تلفن ,آنتن هاي ماهواره اي ,كابلهاي فيبر نوري و غيره به وجود آمده است و شبكه اي جهاني است كه بدون هيچ مديريت مركزي خدمات گوناگون خود را ارائه مي دهد .به طور خالصه و در يك كالم ,اينترنت مادر همه شبكه هاست ومحيط يكپارچه و جديدي را براي در دسترس گذاشتن اطالعات در سطح جهان به وجود آورده است. تاریخچه اینترنت ()Internet ظهور و پیدایش اینترنت برمی گردد به برنامه های استراتژیک نظامی و دفاعی آمریکا در دهه 50میالدی که توسط موسسه پروژه های تحقیقی پیشرفته )(ARPA ) (Advanced Research Projects Administrationطرحی تحقیقاتی را برای ارتباط کامپیوترها از طریق خطوط تلفن دنبال می نمود. به طوریکه چندین کاربر بتوانند از یک خط ارتباطی مشترک استفاده کنند .در اصل هدف ARPAایجاد یک شبکه اینترنتی نبود و فقط یک اقدام محتاطانه در مقابل تجاوزات احتمالی بود. افراد مختلفی در تشکیل و بوجود آمدن اینترنت نقش و سهم داشته اند .پاول بارون یکی از مهمترین این افراد است. 4 Paul Baran آقای باران تشكیل و تكامل اینترنت را به ساخت یك كلیسا تشبیه كرد و معتقد بود ،طی سال های اخير هر كس سنگی به پایه ها و سنگ های قبلی بنا اضافه می كند و انجام هر كاری وابسته به كارهای انجام شده قبلی است. در سال 1964پایه اولیه اینترنت امروزی را طی مقاله ای مطرح نمود. او از كار سلول های مغزی انسان به عنوان الگو استفاده كرد،او معتقد بود :وقتی سلولهای مغزی از بين بروند ،شبكه عصبی از آنها دیگر استفاده نمی كند و مسير دیگری را در مغز انتخاب میكند .از دیدگاه وی این امكان وجود دارد كه شبكهای با تعداد زیادی اتصالت برای تكرار ایجاد شوند تا در صورت نابودی بخش ی از آن ،همچنان به صورت مجموعه ای به هم پیوسته كار كند. 1960م آغاز كار 1971م تعداد كاربران محدود 1984م حدود 1000نفر 1987م بيش از 10000نفر 1992م بيش از 1000000نفر امروزه صدها ميليون كاربر فهرست توزیع جهانی خطوط اینترنت 7 سرويس گيرنده /سرويس دهنده Client/Server •يكي از مفاهيم مهم در ارائه خدمات اينترنت ,الگوي Client / Serverاست .كامپيوتر ها در شبكه اينترنت به دو دسته سرويس گيرنده Clientو سرويس دهنده Serverتقسيم مي شوند .هريك از برنامه هاي كاربردي در اينترنت از دو بخش سرويس دهنده و سرويس گيرنده تشكيل شده است .نرم افزار سرويس گيرنده برهر كامپيوتر شخص ي متصل به شبكه نصب ميشود .نرم افزار سرويس دهنده Serverبر كامپيوتر بزرگتر يا كامپيوتر ميزبان Hostيا سرويس دهنده اطالعات نصب مي شود .هر دو نرم افزار به صورت مشترك و با همكاري يكديگر عمل مي كنند .يعني بار كاري كامپيوتر را به صورت مشترك به عهده دارند .برنامه سرور مسئول نگهداري داده هايي است كه قرار است در دسترس استفاده كننده قرار گيرد و نيز مسئول يافتن و بازگرداندن اطالعاتي است كه توسط سرويس گيرنده درخواست مي شود. انتقال اطالعات از یک وسیله به وسیله دیگر مستلزم عبور از لیه های متعددی است. معماری های مختلف که توسط شرکت های گوناگون در قالب سیستم عامل شبکه ارائه شده است از ویژگی و لیه های مختلفی برخوردارند. هر لیه از سیستم شبکه در واقع یک ماژول از برنامه است که به صورت مستقل فعالیت کرده و قابل اصالح می باشد. 9 طراحي ليه اي شبکه دلیل لیه بندی کردن شبکه : هر ليه وظيفه مشخص ي دارد و طراح بايد آن را به دقت تشريح نمايد. سرويس هايي که ماهيتا متفاوتند بايد ليه به ليه و جداگانه طراحي شوند. وظيفه هر ليه بايد طبق قراردادها و استانداردهاي جهاني مشخص شوند. تعداد ليه ها نبايد بيش از حد زياد و يا کم باشد. مرز ليه ها بايد به گونه اي انتخاب شود که جريان اطالعات بين ليه ها حداقل باشد. موارد دیگری همچون :ساده سازی پياده سازی ،امکان توسعه راحتتر ،امکان خطايابی راحتتر ،نزديک شدن به رويکردهايی همچون ش یء گرايی. براي آنکه طراحي شبکه ها سليقه اي و پيچيده نشود ،سازمان استاندارد ISOمدلي هفت ليه اي در سال 1980 براي شبکه ارائه کرد .اين مدل هفت ليه اي ) OSI (Open System Interconnectionنام گرفت. (Open System Inter Connection) OSI OSIیک مدل مرجع حاوی مشخصات و تعاریف عام برای ایجاد ارتباط فيزیکی و منطقی بين تجهيزات مختلف موجود در شبکه های ارتباطی دیتا است. این مدل در فوریه سال 1980در کمیته IEEE ،802به تصویب رسیده است وهدف آن استاندارد سازی ساختار شبکه های LANبوده است. 11 مدل هفت ليه اي OSIاز سازمان جهاني ISO مدل مرجع OSI ليه كاربرد ليه ارائه Presentation ليه جلسه Session ليه انتقال Transport ليه شبكه Network ليه پيوند داده ها Data Link ليه فيزيكي Physical Application مدل - OSIليه فيزيکي Physical Layer وظيفه اصلي اين ليه ،انتقال نهایی اطالعات به صورت سيگنال هاي الکتريکي و به صورت صفر و یک و ارسال آن بر روي کانال مي باشد. ليه ،هيچ اطالعي از محتواي پيام ندارد. اين ليه تنها از سخت افزار تشكيل شده است و قراردادهاي سخت افزاري در آن اجرا مي شود. طراح شبکه مي تواند براي طراحي اين ليه از استانداردهاي شناخته شده همانند RS-232و RS- 422و RS-423که سخت افزار آنها موجود است ،استفاده کند. پارامترهايي که در اين ليه بايد مورد نظر باشند: ظرفيت کانال فيزيکي و نرخ ارسال نوع مدولسيون چگونگي کوپالژ با خط انتقال -نوع کابل ،باند فرکانس ي و نوع کانکتور کابل مدل - OSIليه پيوند داده ها Data Link Layer وظيفه اين ليه آن است که با مکانيزم هاي کشف و کنترل خطا ،داده ها را بدون خطا به مقصد برساند. کشف خطا از طريق اضافه کردن بيتهاي کنترل خطا مثل Parity Checkو Checksumو CRCانجام مي شود. اين ليه اطالعات ارسالي ليه هاي بالتر را به واحدهاي استاندارد و کوچکي بنام فريم شکسته و ابتدا و انتهاي آن را کامال مشخص مي کند. اين ليه ارسال فريم ها را طوري تنظيم مي کند که يک دستگاه کند هيچ فريمي را به خاطر آهستگي از دست ندهد. اين ليه وصول داده ها يا عدم وصول داده ها را به فرستنده اعالم مي کند. اين ليه قراردادهايي را براي جلوگيري از تصادم سيگنال ايستگاه هايي که از کانال اشتراکي استفاده مي کنند ،وضع مي کند. وظايف اين ليه نيز با استفاده از سخت افزارهاي ديجيتال انجام مي شود. مدل - OSIليه شبکه Network Layer اين ليه وظيفه دارد بسته هاي اطالعاتي را به مسيرهاي مناسب هدايت کند. در اين ليه بايد تدابيري انديشيده شود که با ازدحام مقابله شود. ازدحام يعني ترافيک بيش از حد بسته ها در يک مسيرياب يا مرکز سوئيچ در اين ليه تمام ماشين ها داراي آدرس جهاني و منحصر به فرد خواهند بود که هر ماشين بر اساس اين آدرس ها اقدام به هدايت بسته ها خواهد کرد. اين ليه ذاتا بدون اتصال Connectionlessاست .يعني تضميني نمي دهد که بسته به مقصد مي رسد يا نه؟ مانند سيستم نامه رساني! هر چند وظايف اين ليه را مي توان بصورت نرم افزاري پياده سازي کرد اما براي بال رفتن سرعت عمل شبکه مي توان يک کامپيوتر خاص را براي اين ليه طراحي کرد. مدل - OSIليه انتقال Transport Layer اين ليه بر اساس خدمات ليه هاي زيرين يک سرويس انتقال بسيار مطمئن و اتصال گرا Connection Orientedرا فراهم مي کند. در اين ليه برخي مشکالت ليه هاي زيرين حل و فصل مي شود: قبل از ارسال اطالعات ،يک بسته ويژه فرستاده مي شود تا آمادگي گيرنده بررس ي شود. بسته هاي فرستاده شده شماره گذاري مي شود تا هيچ بسته اي گم نشود. هر پروسه در اين ليه به عنوان يک ماشين واحد آدرس دهي مي شود. وظايف اين ليه :تقسيم پيام هاي بزرگ به بسته هاي اطالعاتي کوچکتر بازسازي بسته هاي اطالعاتي و تشکيل يک پيام کامل شماره گذاري بسته هاي کوچکتر جهت بازسازي تعيين و تبيين مکانيزم نامگذاري ايستگاه هايي که در شبکه اند. بسته ها در طرف گيرنده دوباره در همين ليه نظم دهي و قابل استفاده براي ليه هاي بالتر خواهند شد. مدل - OSIليه جلسه Session Layer وظایف این لیه : فراهم آوردن شرايط جلسه همانند ورود به سيستم از راه دور ،احراز هويت طرفين نگهداري و توانايي از سرگيري نشست برقراري و مديريت يک جلسه شناسايي طرفين مشخص نمودن اعتبار پيام ها اتمام جلسه حسابداري مشتري هااين ليه و ليه قبل با استفاده از نرم افزار پياده سازي مي شود و فقط بر روي ماشين هاي نهايي وجود دارد و مراکز سويچ به اين ليه ها نيازي ندارند. در اين ليه بر كارهايي از قبيل زمان ارسال و دريافت بسته ها مقدار رسيده و مقدار مانده از بسته ها نظارت مي شود كه به مديرت بسته ها بسيار كمك مي كند . مدل -OSIليه ارائه Presentation Layer در اين ليه استانداردهاي رمز نگاري و فشرده سازي اطالعات تعريف شده است در اين ليه کارهايي گرچه غير بنيادي و ليکن نياز عمومي تلقي مي شوند ،انجام مي شود: فشرده سازي فايل Data Compression رمزنگاري براي ارسال داده هاي محرمانه رمزگشايي Decryption تبديل کدها به يکديگر هنگامي که دوماشين از استانداردهاي مختلفي استفاده مي کنند .مانند تبديل متون EBCDICبه ASCIIو بالعکس. مدل - ISOليه کاربرد Application Layer استاندارد مبادله پيام بين نرم افزارهايي که در اختيار کاربر بوده و به نحوي با شبکه در ارتباطند در اين ليه تعريف مي شود. تعريف استانداردهايي نظير: انتقال نامه هاي الکترونيکي Electronic Mails انتقال مطمئن فايل دسترس ي به بانک هاي اطالعاتي راه دور مديريت شبکه انتقال صفحات وب استانداردهاي ارتباط بين نرم افزارهاي شبكه در اين ليه CMIP MHS VT : FTAM پروتکل های ارتباطی ()Communication Protocols پروتکل مجموعه مقررات و اصولی است که تحت استانداردهای بين املللی برای تبادل داده در یک شبکه ارتباطی وجود دارد. سخت افزارها و نرم افزارهایی که دو طرف یک ارتباط را تشکیل می دهند بایستی از یک پروتکل استفاده کنند تا قادر باشند پیامهای یکدیگر را دریافت و درک کنند. الگوریتمهای ارتباطی ()Communication Algorithm مدلهای استانداردی برای نظم بخش ی به روش انجام امور هستند که ترتیب و توالی فعالیتهای یک کار را استاندارد می کنند. 20 مهمترين فناوري در اينترنت ارتباط بين كامپيوترها و شبكه ها از طريق يك قرارداد) (protocolمي باشد .مجموعه اصلي پروتوكلهايي كه اين تعامل را در ميان كامپيوترها ممكن مي سازد ,به پروتوكل نظارت بر انتقال /پروتوكل اينترنت ( (TCP/IPمشهور است. TCP/IP : Transmission Control Protocol / Internet Protocol TCP/IPتركيبي از دو پروتكل اصلي است :پروتكل كنترل انتقال ( )TCPو پروتكل اينترنت ( . (IP اينترنت بعنوان بزرگترين شبکه موجود ،از پروتکل فوق بمنظور دستيابی به اينترنت و استفاده از سرويس های متنوع آن نظير وب و يا پست الکترونيکی و ارتباط دستگاه های متفاوت استفاده می نمايد. امروزه اکثر شبکه های کامپيوتری بزرگ ( )WANو اغلب سيستم های عامل موجود از پروتکل ،TCP/IP استفاده و حمايت می نمايند ، TCP/IP .امکانات لزم بمنظور ارتباط سيستم های غيرمشابه را فراهم می آورد. از ويژگی های مهم پروتکل فوق : قابليت اجراء بر روی محيط های متفاوت ضريب اطمينان بال قابليت گسترش و توسعه آن -غير انحصاری بودن آن فرآيند برقراری يک ارتباط ،شامل فعاليت های متعددی نظير : تبديل نام کامپيوتر به آدرس IPمعادل مشخص نمودن موقعيت کامپيوتر مقصد بسته بندی اطالعات آدرس دهی و روتينگ داده ها برقراری ارتباط از طریق پروتکل های متعددی که در چهارلیه مجزا سازماندهی شده اند ،میسر می گردد .هر یک از پروتکل های موجود در پشته ، TCP/IPدارای وظیفه ای خاص می باشند . برقراری ارتباط مبتنی بر ، TCP/IPبا فعال شدن يک برنامه بر روی کامپيوتر مبدا آغاز می گردد .برنامه فوق ،داده های مورد نظر جهت ارسال را بگونه ای آماده و فرمت می نمايد که برای کامپيوتر مقصد قابل خواندن و استفاده باشند .در ادامه ،به داده های مربوطه اطالعاتی اضافه می گردد .پس از انجام عمليات فوق ،داده به همراه اطالعات اضافی ،در طول شبکه بحرکت درآمده تا به مقصد مورد نظر برسد .عمليات فوق ، ارتباطی به محيط انتقال شبکه بمنظور انتقال اطالعات نداشته و تحقق عمليات فوق با رويکردی مستقل نسبت به محيط انتقال ،انجام خواهد شد. TCP/IPمدل چهار ليه اي TCP/IP مجموعه قراردادهايي هستند كه در جهت اتصال كامپيوتر ها در شبكه مورد استفاده قرار مي گيرند .به تعريف ديگر قرارداد كنترل انتقال اطالعات مي باشد . پروتکل TCP/IPاز مجموعه پروتکل های ديگر تشکيل شده که هر يک در اليه مربوطه ،وظايف خود را انجام می دهند. سيستم پروتكلي TCP/IPبه اليه هاي مختلفي تقسيم شده است.مدل چهار اليه اي كه در شكل نشان داده شده است مدلي معمولي براي توضيح دادن شبكه بندي در TCP/IPاست. ال يه كاربردي اليه انتقال اليه اينترنت یا شبکه اليه واسطه شبكه مدل –TCP/IPليه اول :لیه واسطه شبکهinterface network layer : در اين ليه تمام استانداردهاي سخت افزاري و انواع پروتكل شبكه تعريف شده و خاصيت بزرگ ليه اين موضوع مي باشد كه در آن ميتوان بين نرم افزار و سخت افزار شبكه ارتباط برقرار كرد. اين ليه درگير با مسايل فيزيکي الکتريکي و مخابراتي کانال انتقال ،نوع کارت شبکه و راه اندازهاي لزم براي نصب کارت شبکه مي باشد. پروتکل هاي تعريف شده در اين ليه مي توانند مبتني بر ارسال رشته بيت يا مبتني بر ارسال رشته بايت باشند. بسته هاي راه دور به مسيرياب از پيش تعريف شده ،هدايت مي شوند. سازماندهي داده ها در واحد فريم و تبديل آن به رشته اي از پالسهاي الكتريكي آنالوگ كه از واسط انتقال عبور خواهند كرد. پروتکل های Ethernetو ، (ATM) Asynchronous Transfer Modeنمونه هائی از پروتکل های موجود در این لیه می باشند . مدل – TCP/IPليه دوم :لیه شبکه – network layer وظيفه اين ليه هدايت بسته هاي IPاز مبدا تا مقصد و مسئول آدرس دهی ،بسته بندی و روتینگ داده ها است . در اين ليه پروتكل IPآدرس دهي و تنظيم مي شود. برقراري ارتباط در اين ليه بدون اتصال است. چندين پروتکل در اين ليه در کنار هم وظيفه مسيريابي و تحويل بسته ها از مبدا تا مقصد را بر عهده دارند .کليدي ترين پروتکل ها در اين ليه ،پروتکل IPاست .ساير پروتکل هاي مهم عبارتند از : IGMP – BOOTP – ARP – RARP- RIP- ICMP در اين ليه مسيرياب ها بايد از شرايط توپولوژيکي و ترافيکي شبکه اطالعاتي را کسب نمايند تا مسيريابي به روش پويا انجام شود. مسئول ارائه توابع عیب یابی و گزارش خطاء در صورت عدم توزیع صحیح اطالعات است( .پروتکل )ICMP در اين ليه ويژگي ارسال چندپخش ي ( ) multicastکه در آن يک ايستگاه قادر است به چندين مقصد گوناگون بسته بفرستد ،پشتيباني شده است( .پروتکل )IGMP مدل – TCP/IPليه سوم :لیه انتقال – transport layer اين ليه يک ارتباط اتصال گرا و مطمئن را در شبکه برقرار مي کند. ابتدايي ترين وظيفه اين ليه آگاهي از وضعيت بسته ها مي باشد كه بسيار مهم است . لیه انتقال ،قابلیت ایجاد نظم و ترتیب و تضمين ارتباط بين کامپیوترها و ارسال داده به لیه ) Applicationلیه بالی خود) و یا لیه اینترنت ( لیه پایين خود) را بر عهده دارد. این لیه دارای دو پروتکل اساس ی است که نحوه توزیع داده را کنترل می نمایند: پروتکل : TCPمسئول تضمين صحت توزیع اطالعات است . پروتکل ) UDP (User Datagram Protocolامکان عرضه سریع اطالعات بدونپذیرفتن مسئولیتی در رابطه با تضمين صحت توزیع اطالعات را برعهده دارد. در مرحله بعد وظيفه اين ليه انتقال اطالعاتي مي باشد كه نياز به امنيت ندارند و سرعت براي آنها مهم تر است . البته در اين ليه براي ارسال اطالعاتي از قبيل صوت و تصوير که سرعت مهم تر از دقت است ارتباط بدون اتصال نيز فراهم شده است. مدل – TCP/IPليه چهارم :لیه کاربرد – application layer تمامی برنامه های کاربردی در این لیه ،قادر به دستیابی به شبکه خواهند بود. در اين ليه برنامه هاي كاربردي قرار دارند و در كل اين ليه ليه ي نرم افزارهاي شبكه مي باشد و همچنين ليه پروتكل هاي نرم افزاري نيز مي باشد . از مهم ترين نكات در خصوص اين ليه قرارداشتن :انتقال فايل ( )FTPو مديريت پست ( )SMTPو بقيه برنامه هاي كاربردي مي باشد . پروتکل های موجود در این لیه بمنظور فرمت دهی و مبادله اطالعات کاربران استفاده می گردند : پروتکل ( FTP )File Transfer Protocolبرای ارسال و دریافت فایل مديريت پست الکترونيکي پروتکل ) HTTP(Hypertext Transfer Protocolبمنظور ارسال فایل هایصفحات وب مربوط به وب . پروتکل IP IP يك آدرس عددي است كه براي ارتباط با شبكه به هر ماشيني در شبكه اختصاص داده مي شود. وظيفه پروتكل IPحمل و تردد بسته هاي حاوي اطالعات و همچنين مسير يابي آنها از مبدا تا مقصد است. IP پس از دريافت اطالعات از TCPشروع به قطعه قطعه كردن آن به قطعه هاي كوچك به اسم FRAGMENTمي نمايد ،پس از اين مرحله براي هر FRAGMENTيك بسته IPمي سازد كه حاوي اطالعات مورد نياز بسته براي حركت در طول شبكه مي باشد و بسته IPرا به بسته TCPاضافه مي كند و شروع به ارسال بسته هاي تكه تكه شده ( )FRAGMENTمي نمايد حال مسير يابها بر اساس تنظيمات قسمت IPبسته ها را به مقصد خود هدايت مي كنند و آن را داخل زير شبكه ها هدايت مي كنند . IPخصوصيات بسته IPحد اكثر 64كيلوبايت فضا را اشغال خواهد كرد. IP در تمامي سيستم هاي عامل با ساختار استانداردي كه دارد به درستي كار مي كنند و نياز به هيچ نوع سخت افزار ندارد . بسته IPساخته شده از تعدادي فيلد مجزا مي باشد كه هر كدام اطالعاتي را در خود دارند كه در زمان مورد نياز اين اطالعات از داخل بسته ها استخراج مي شود و مورد استفاده قرار مي گيرد اين اطالعات شامل مواردي مثل :آدرس IPفرستنده .آدرس IPگيرنده و … ..مي باشد . آی پی نسخه ۶ گسترش روز افزون اینترنت و نیاز به آدرس های بسیار بیشتر تیم Internet Engineering Task Forceرا برآن داشت تا به فکر تکنولوژی های جدیدی باشند تا امکان تعریف آدرس های آی پی بیشتری فرآهم گردد .بهترین راه ساخت مجدد نشانی پروتکل اینترنت بود .در سال 1995میالدی نسخه جدید نشانی پروتکل اینترنت با نام آی پی نسخه 6 معرفی گردید .اندازه آدرس از 32بیت به ۱۲۸بیت افزایش یافت وامکان آدرس دهی تا 2به توان 128آدرس افزایش یافت .این کار تنها تعداد آدرس های اینترنتی را گسترش نداد ،بلکه باعث خواهد شد جدول مسيریاب های اینترنتی (روترها) کوچکتر شود .کلیه سیستمعاملهای جدید سرور و خانگی از جمله ویندوز ویستا به طور کامل پشیبانی میشود چه کس ی اینترنت را کنترل می نماید؟ هیچ کس اینترنتتت از مجموعتته ای از کامپیوترهتتای تخک ت ی تشتتکیل شتتده استتت کتته در نقتتا مختلتتف دنیتتا بتتر استفاده از پروتکل اینترنت توافق نموده اند. سازمانهایی بر روی قواعد خاص ی از اینترنت کنترل دارند از جمله آنها : W3C(World Wide Web Consortium) برروی قواعد وب کنترل دارد. اینترنت در هر مکانی می باشد Hamidreza [email protected] فهرست نهادهای جهانی مدیریت اینترنت مرجع تخصیص اینترنت )(IANA Internet Assigned Number Authority عالی ترین مرجع اینترنت است که قدرت اجرایی را برای مدیریت شبکه اینترنت در اختیار چندین شرکت قرار می دهد. 34 فهرست مرکز اطالعات شبکه های اینترنتی)(Inter NIC Internet Network Information Centre مرکزی است که به نمایندگی از IANAکار کنترل و نظارت بر اینترنت و توزیع IPرا بر عهده دارد InterNIC .در قالب یک قرارداد مشترک با دولت ایاالت متحده و شرکت Network Solutionمسئولیت ثبت و نگهداری دامنه های اینترنتی با پسوندهای comو netو orgرا عهده دار می باشد. 35 فهرست نهاد مرجع ICANN )(Internet Corporation of Assigned Names and Numbers مجموعه خصوص ی غير انتفاعی است که مسئولیت تخصیص فضای آدرس ،IP واگذاری پروتکلها ،مدیریت نظام ثبت دامنه ها و مدیریت عملیاتی روت سرورها را که قبال توسط نهاد IANAانجام می پذیرفت را بر عهده دارد. اعضای هیات مدیره این مجموعه توسط ( مدیر ارشد ) IANAانتخاب شوند. 36 می جستجو در اینترنت موتورجستجو یا جستجوگر به طور عمومی به برنامه ای گفته می شود که کلمات کلیدی را در یک سند یا پایگاه اطالعاتی جستجو می کند .در اینترنت به برنامه ای گفته می شود که کلمات کلیدی موجود در فایل ها و سندهای وب جهانی ،گروه های خبری، منوهای گوفر وآرشیوهای FTPرا جستجو می کند. محبوبیت جستجوگرها مرورگتتر وب یتتا مرورگتتر اینترنتتت بتته نرمافزارهتتای کتتاربردی گفتتته میشتتود کتته بترای دریافتتت ،نمتتایش و متترور اطالعتتات از وب جهانگستتتر متتورد استتتفاده قترار میگيتترد .یتتک منبتتع اطالعتتات بتتا یتتک شناستتاگر یکنواخت منبع شناخته میشود ،این منبع میتواند یک صفحه وب ،تصویر ،ویدئو و یا هر قطعته اطالعاتی دیگری باشد. ه تتر چن تتد مرورگره تتا ب ترای دسترا ت ی ب تته وب جهانگس تتتر طرا تتی ش تتدهاند ،ام تتا از آنه تتا میت تتوان ب ترای دسترا ی به اطالعات سرورهای وب در شتبکههای خصوصت ی و یتا پرونتدهها در سیستتمهای پرونتده استفاده کرد. در ستتال ۲۰۱1اینترنتتت اکستتپلورر ،متتوزیال فایرفتتاکس و گوگتتل کتتروم بتته ترتیتتب بیشتتترین ستتهم را در بازار مرورگرهای اینترنت داشتهاند.