روشهای بیهوشی

Download Report

Transcript روشهای بیهوشی

‫بسم هللا الر حمن الر حیم‬
‫• مقدمه‪:‬‬
‫صالحیت دارترین کس ی که مشخص میکند بیمار را باید با‬
‫چه روش برای عمل جراحی آماده کرد پزشک متخصص‬
‫بیهوش ی است ‪.‬‬
‫وی با در نظر گرفتن عوامل مختلفی مثل سن بیمار‪،‬‬
‫بیماری های زمینه ای که بیمار ممکن است داشته باشد‪،‬‬
‫نوع عمل جراحی و بسیاری عوامل دیگربهترین و مناسب‬
‫ترین انتخاب را برای بیمار در نظر میگیرد‪ .‬وی برای این‬
‫تصمیم سالها آموزش دیده و تجربه دارد‪ .‬پس بهتر است‬
‫تصمیم گیری در مورد نوع بیحس ی یا بیهوش ی به پزشک‬
‫متخصص بیهوش ی سپرده شود مگر در مواقعی که ایشان‬
‫بیمار را در انتخاب بین دو یا چند روش آزاد میگذارد‪.‬‬
‫بسیار دیده میشود که بیماران تمایل دارند در حین جراحی نوع خاص ی از‬
‫بیحس ی یا بیهوش ی برای آنها استفاده شود‪ .‬بعض ی ها تمایل دارند کامال بیهوش‬
‫شوند و در حین جراحی اصال چیزی نفهمند و بعد از عمل جراحی بیدار شوند‪.‬‬
‫بعض ی از افراد از بیحس ی ناحیه ای که با استفاده از تزریق ماده بیحس ی در‬
‫ناحیه کمر انجام میشود وحشت دارند و فکر میکنند بعد از جراحی‪ ،‬کمر آنها‬
‫ضعیف میشود‪ .‬بعض ی دیگر که بیماری داخلی خاص ی مثل بیماری های قلبی یا‬
‫ریوی دارند فکر میکنند که اگر بیهوش نشوند و بیحس شوند خطر کمتری آنها‬
‫را تهدید میکند‪.‬‬
‫یک متخصص بیهوش ی در مالقات قبل از عمل با بیمار باید روحیه و حاالت‬
‫فیزیکی او را در نظر بگیرد و روش بیهوش ی و پیش داروی آن را تنها با در نظر‬
‫گرفتن این مسایل تجویز نماید که نوع و مقدار پیش داروهای انتخابی بستگی‬
‫به هدف متخصص بیهوش ی دارد‪.‬در واقع می توان گفت بعد از تجویز این‬
‫داروها بیهوش ی شروع شده است ‪.‬‬
‫ترجیح داده می شود که بیمار بیدار کمی خواب آلود و فارغ از ترس و نگرانی به‬
‫اتاق عمل آورده شود و بتواند همکاری کامل نماید‪.‬‬
‫اهداف تجویز پیش داروهای بیهوش ی ‪:‬‬
‫• کاهش اضطراب‬
‫• ایجاد آرامش‬
‫• بی دردری و فراموش ی‬
‫• کاهش ترشحات بزاقی‬
‫• کاهش نیاز به هوشبرها‬
‫• جلوگیری از تهوع و استفراغ‬
‫مهمترین داروهایی که به عنوان پیش دارو مصرف می شوند عبارتند از ‪ :‬سداتیوها‪،‬‬
‫مخدرها‪ ،‬آنتی کولینر ژیک ها و ‪...‬‬
‫انواع روش های بیهوش ی و هوشبرها ‪:‬‬
‫• هوشبر های وریدی‬
‫• هوشبر های استنشاقی‬
‫• بی حس ی های موضعی‬
‫• شل کننده های عضالنی‬
‫• مخدر ها‬
‫بیهوش ی عمومی ‪:‬‬
‫• در این روش پزشک متخصص بیهوش ی با تزریق داروهای تزریقی و استفاده از‬
‫گاز های تنفس ی خاص ی بیمار را کامال بیهوش میکند‪ .‬با استفاده از این روش‬
‫تقریبا هر نوع عمل جراحی را میتوان برای بیمار انجام داد‪.‬‬
‫عوارض این روش‪:‬‬
‫• احتمال بیشتر خونریزی حین جراحی‬
‫• احتمال بیشتر لخته شدن خون در رگ ها بعد از جراحی‬
‫• بیمار ممکن است بعد از جراحی تا مدتی سردرد و تهوع و خواب آلودگی داشته‬
‫باشد‪.‬‬
‫در این نوع بیهوش ی‪ ،‬بیمار معموال اختیار تنفس را در حین بیهوش ی ندارد و برای‬
‫تنفس بیمار از ماشین تنفس مصنوعی استفاده میشود‪ .‬این دستگاه اکسیژن را‬
‫از راه لوله ای که پزشک متخصص بیهوش ی در ابتدای عمل جراحی از راه دهان‬
‫در نای وی میگذارد به او میرساند‪ .‬گر چه لوله در انتهای جراحی از نای بیمار‬
‫خارج میشود ولی ممکن است نای بیمار تا چند روز احساس ناراحتی و سوزش‬
‫داشته باشد‪.‬‬
‫بیهوش کننده های عمومی به دو دسته تقسیم می شوند ‪:‬‬
‫• هوشبر های وریدی‬
‫• هوشبر های استنشاقی‬
‫که معموال این دارو ها را همراه با داروهای الحاقی تجویز می کنند‪.‬‬
‫بیهوش کننده های داخل وریدی‪:‬‬
‫• بیهوش کننده های داخل وریدی جامدات غیر قابل انفجار می باشند ‪ .‬این ترکیبات سبب از بین‬
‫رفتن سریع هوشیاری می شوند اما بیهوش ی و شلی عضالنی ایجاد شده کافی نمی باشد به همین‬
‫دلیل این ترکیبات به ندرت به تنهایی مصرف می شود مگر در عملیات جراحی کوچک و کوتاه ‪.‬‬
‫• همگی این ترکیبات برای بیهوش ی اساس ی یعنی رسیدن به درجه ای از عدم هوشیاری پیش از‬
‫تجویز داروهای بیهوش کننده بکار می رود‬
‫بیهوش کننده های داخل وریدی را می توان به گروه های زیر تقسیم نمود‪:‬‬
‫• باربیتورات ها‬
‫• بنزودیازپین ها‬
‫• استروئید ها‬
‫• مشتقات سیکلوهگزانون و ‪..‬‬
‫بیهوش ی با تجویز وریدی باربیتوراتها برای بیمار نا خوشایند نیست و بیمارانی که قبال با‬
‫این روش بیهوش شده اند آنرا به سایر روشها تر جیح می دهند‪ .‬از این رو بیهوش ی‬
‫عمومی را با هوشبر های وریدی آغاز و با سایر دارو های بیهوش ی ادامه می دهیم‪.‬‬
‫باربیتورات ها مشهور ترین هوشبر های وریدی هستند و رایج ترین باربیتورات مورد‬
‫مصرف تیوپنتال است ‪.‬‬
‫داروهایی که در طبقه بندی هوشبر های وریدی هستند در اغلب موارد برای ایجاد‬
‫القای بیهوس ی مورد استفاده قرار می گیرند‪.‬‬
‫• عوارض ناخواسته بیهوش کننده های وریدی ‪:‬‬
‫‪-1‬ضعف تنفس ی‬
‫‪-2‬تپش نامنظم قلب‬
‫‪-3‬سرفه‬
‫‪-4‬اپاسم برونش‬
‫‪-5‬اسپاسم حنجره‬
‫‪-6‬کاهش فشار خون‬
‫‪-7‬حرکات عضالت غیر ارادی‬
‫‪-8‬تهوع و استفراغ پس از جراحی‬
‫نظریات متعددی برای بیان نحوه عملکرد مواد بیهوش کننده ارایه شده است‬
‫نظریات فیزیکی و نظرات بیوشیمیایی‪.‬‬
‫نظریات فیزیکی‪:‬‬
‫عمدتا بر اساس دو خاصیت فیزیکو شیمیایی ملکول ماده بیهوش کننده یعنی‬
‫قابلیت قطبی شدن و حجم ملکول بنا نهاده شده است‪.‬‬
‫نظرات بیوشیمیایی‪:‬‬
‫بر پایه آثاری است که بیهوش کننده ها در سیستم های بیوشیمیایی ایجاد می‬
‫نمایند ‪.‬‬
‫ولیکن هیچیک از این نظرات با شواهد تجربی بدون شبهه حمایت نشده است‪.‬‬
‫• بیهوش کننده های استنشاقی‪:‬‬
‫این ترکیبات بیهوش کننده های فرار نیز نامیده می‬
‫شوند‪ .‬بیهوش کننده های استنشاقی ممکن است‬
‫گاز یا مایعات فرار باشند‪.‬‬
‫برخی از آنها مخلوط های قابل انفجاری با هوا و سایر‬
‫گازها تشکیل می دهند‪ .‬این مواد به شدت در‬
‫قدرت‪ ،‬سالمت و توانایی درایجاد گستره بی دردی و‬
‫شل کنندگی عضالنی متفاوتند‪.‬‬
‫عمق بیهوش ی به سرعت می تواند با تغییر غلظت‬
‫استنشاقی تغییر نماید و به علت حذف سریع آنها‬
‫ضعف تنفس ی پس از جراحی وجود ندارد ‪.‬‬
‫گاز های بیهوش کننده اصلی عبارتند از ‪:‬‬
‫سیکلو پروپان ‪ ،‬اتیلن و نیتروزاکساید‬
‫که گاز ‪ N2O‬سريعا توسط آلوئول های ریه جذب می شود و این گاز توسط‬
‫هموگلبین خون حمل نمی شود بلکه توسط پالسما خون حمل شده و در هیچ‬
‫واکنش شیمیایی بدن شرکت نمی کند ‪.‬‬
‫در حال حاضر متداول ترین هوشبر های استنشاقی در کشور ما مایع تبخیر شونده‬
‫هالوتان ‪،‬‬
‫ایزو فلوران ‪ ،‬سوفلوران و گاز ‪ N2O‬می باشد‪.‬‬
‫گاز های بیهوش کننده اصلی عبارتند از ‪:‬‬
‫سیکلو پروپان ‪ ،‬اتیلن و نیتروزاکساید‬
‫که گاز ‪ N2O‬سريعا توسط آلوئول های ریه جذب می شود و این گاز توسط‬
‫هموگلبین خون حمل نمی شود بلکه توسط پالسما خون حمل شده و در هیچ‬
‫واکنش شیمیایی بدن شرکت نمی کند ‪.‬‬
‫در حال حاضر متداول ترین هوشبر های استنشاقی در کشور ما مایع تبخیر شونده‬
‫هالوتان ‪،‬‬
‫ایزو فلوران ‪ ،‬سوفلوران و گاز ‪ N2O‬می باشد‪.‬‬
‫شل کننده های عضالنی ‪:‬‬
‫برای درک بیشتر مکانیسم اثر شل کننده های عضالنی باید ابتدا فیزیولوژی‬
‫عسب و محل اتصال آنها را دانست‪.‬بین دو سوی غشای نورون اختالف‬
‫پتانسیل الکتریکی وجود دارد ‪ .‬غشای عصب و عضله در حال استراحت پالریزه‬
‫است یعنی در هنگام پتانسیل آرامش پتانسیل درون سلول نسبت به بیرون آن‬
‫منفی است ‪.‬با وارد کردن جریان الکتریکی حالت پالریزه مرحله استراحت تغییر‬
‫می کند و پتانسیل غشائ تا حد صفر و بیشتر افزایش می یابد و غشاء پالریزه‬
‫می شود و در زمان کوتاهی پتانسیل داخل غشاء نسبت به خارج آن مثبت تر‬
‫می شود و بالفاصله به حالت اول بر می گردد ‪.‬‬
‫• پتانسیل عمل بعد از تولید در یک نقطه از سلول عصبی نقطه به‬
‫نقطه در طول رشته عصبی سیر می کند ‪.‬وقتی پیام عصبی به پایانه‬
‫اکسون می رسد می تواند به سلول های دیگر منتقل شود محلی را‬
‫که در آن یک نورون با سلول دیگر ارتباط بر قرار می کند‬
‫"سیناپس" می نامند ‪.‬در سیناپس ها سلول نورون به سلول دیگر نمی‬
‫چسبد بلکه بین پایانه اکسون و سلول دریافت کننده فاصله کمی وجود‬
‫دارد که به آن "فضای سیناپسی" می گویند انتقال پیام عصبی از‬
‫نورون پیش سیناپسی به نورون پس سیناپسی با آزاد شدن ماده ای‬
‫که "انتقال دهنده پیام عصبی" نام دارد انجام می شود که انتقال دهنده‬
‫عصبی اصلی در ماهیچه های آدمی " استیل کولین "است‬
‫اما غشاهای تحریک پذیر دیگری نیز وجود دارد که در حضور یک‬
‫ماده شیمیایی واکنش نشان می دهند یعنی به طور شیمیایی تحریک‬
‫می شوند در انتهای عصب و زیکولهایی قرار دارند که حاوی استیل‬
‫کولین است وقتی تحریک الکترکی وارد انتهای عصب می شود‬
‫باعث آزاد شدن کلسیم شده و این عمل باعث رهایی ماده و اسطه ای‬
‫استیل کولین به داخل فضای سیناپسی می شود‪ .‬استیل کولین آزاد‬
‫شده با گیرنده های محل انتهایی غشاء عضله واکنش می دهد که این‬
‫امر منجر به دپالریزه شدن صفحه انتهایی شده و به این ترتیب پیام‬
‫منتقل شده و عضله منقبض می شود ‪.‬‬
‫شل کننده ها به دو گروه تقسیم می شوند ‪:‬‬
‫‪-1‬آنهایی که با گیرنده استیل کولین ترکیب شده و باعث دپوالریزه شدن‬
‫صفحه محرک انتهایی می شوند یعنی کارشان مانند استیل کولین‬
‫است ولی خاصیت استیل کولین را ندارند و باعث انقباض نمی شوند‬
‫(دپوالریزان)‬
‫‪-2‬آنهایی که با گیرنده استیل کولین ترکیب شده و مانع از دپوالریزه‬
‫شدن صفحه محرکه انتهایی می شوند بجای استیل کولین می نشینند‬
‫و مانع از کار استیل کولین می شوند(نان د پوالریزان یا رقابتی)‬
‫بعض ی از داروهایی که جزو شل کننده های عضالنی هستند عبارتند از‪:‬‬
‫• ساکسینیل کولین‬
‫• اتراکوریوم‬
‫• پانکرانیوم‬
‫• و غیره‬
‫مخدر ها ‪:‬‬
‫• موادی هستند که به گیرنده های اختصاص ی مخدر ها متصل شده و ایجاد بی‬
‫دردی می نمایند هنگامی که عضوی آسیب ببیند از انتهای اعصاب آسیب دیده‬
‫پیام های عصبی حامل درد به نخاع و سپس به مغز انتقال می یابند بعد از‬
‫رسیدن پیام عصبی درد به طناب عصبی پیام درد توسط گروهی از انتقال‬
‫دهنده های عصبی به نام "انکفالین" ها سرکوب می شود هنگامی که‬
‫"انکفالین" ها به نورون های نخا عی می پیوندند از انتقال پیام به مغز‬
‫جلوگیری می کنند ‪.‬‬
‫• مواد مخدر عملکردی مشابه با انکفالین ها دارند و به گیرنده های پروتئینی‬
‫درد در طناب عصبی می پیوندند و از انتقال پیام درد به مغز و احساس درد‬
‫جلوگیری می کنند‪.‬‬
‫بی دردی )‪ (ana lgesie‬به واسطه فعالیت گیرنده های مو دلتا و کاپا‬
‫می باشند‬
‫این گیرنده ها بطور طبیعی در بدن توسط موادی به نام "اندورفین"‬
‫فعال می شوند ‪.‬‬
‫اتصال مخدر ها به گیرنده های اختصاصی سبب مهار فعالیت ادنیل‬
‫سیکالز می شود‬
‫عالوه بر این مخدر ها مانع از انتقال یون کلسیم از میان غشا سلولی‬
‫شده و مانع از فعالیت پیش سیناپسی به وسیله ممانعت از ترشح ناقل‬
‫های عصبی شامل استیل کولین دوپا مین ‪ ،‬نوراپی نفرین و ماده ‪p‬‬
‫می شوند‪.‬‬
‫مخدر ها و دارو های روان گردان در تسکین درد و القای بی خوابی نقش دارند ‪.‬‬
‫بسیاری از این مواد از گیاهان تیره خشخاش بدست می آید‪.‬‬
‫مواد مخدری که از تریاک استخراج می شوند شامل ‪:‬مرفین ‪،‬هرویین و کدئین هستند‬
‫‪.‬پزشکان برای تسکین درد بیماران گاه از کدیین استفاده می کنند ‪.‬‬
‫مرفین یکی از موثر ترین تسکین دهنده های درد می باشد‪ .‬مرفین و سایر مشتقات طبیعی‬
‫گیاه خشخاش جزو اپیات ها می باشند اپیات ها دارو های صناعی و ترکیبات‬
‫اندروژنی هستند که آثار شبه مرفینی ایجاد می کنند و اپیوئید ها را تشکیل می‬
‫دهند‪.‬‬
‫از مخدر هایی مثل مرفین و مپردین به عنوان پیش داروی بیهو ش ی نیز استفاده می‬
‫شود‪ .‬فنتالین‪ ،‬سوفنتالین و الفنتالین با توجه به طول اثرشان برای القا و‬
‫نگهداری بیهوش ی استفاده می شود‪.‬‬
‫به طور کلی همه مخدر ها در ایجاد بی دردی قبل و یا بعد از عمل نقش دارند از‬
‫لحاظ قدرت ایجاد بی دردی با مرفین مقایسه می شود‪.‬‬
‫بی حس کننده های موضعی ‪:‬‬
‫بی حس ی موضعی حالتی است که بر اثر مسدود شدن انتقال حس از یک ناحیه بدن به‬
‫سیستم عصبی مرکزی بوجود می آید‪ .‬بی حس کننده های موضعی گروهی از داروهای‬
‫دارای ساختمان مشابه را تشکیل می دهند که کانالهای سدیم غشاهای تحریک پذیر را‬
‫مسدود می کند‪.‬‬
‫این دارو ها را به طور موضعی از طریق مالیدن یا تزریق وریدی استفاده کرد‪.‬‬
‫انواع بیحس ی‪:‬‬
‫بیحس ی اندام ‪:‬‬
‫در این روش داروی تزریقی بیحس کننده خاصی در کنار اعصابی‬
‫که به اندام میروند تزریق میشود‪ .‬این کار موجب میشود قسمتی از‬
‫اندام که با آن اعصاب حس دهی میشود بیحس شود‪ .‬با بیحس شدن‬
‫محل‪ ،‬پزشک میتواند عمل جراحی را انجام دهد‪ .‬این روش عارضه‬
‫بسیار کمی دارد ولی در همه انواع اعمال جراحی قابل انجام نیست‪.‬‬
‫بیحس ی ناحیه ای ‪:‬‬
‫در این روش پزشک متخصص بیهوش ی‪ ،‬داروی تزریقی بیحس کننده خاص ی را در‬
‫ستون مهره بیمار و در کنار رشته های عصبی که از نخاع خارج میشوند تزریق‬
‫میکند‪ .‬با این کار هر دو اندام پایینی بیمار از کمر به پایین بیحس میشوند و‬
‫میتوان تمام اعمال جراحی اندام تحتانی را با این روش انجام داد‪.‬‬
‫خوبی این روش اینست که خونریزی حین عمل جراحی کم است و احتمال لخته‬
‫شدن خون در اندام تحتانی که از مشکالت جدی بعد از اعمال جراحی است‬
‫در این روش کمتر از روش بیهوش ی عمومی است‪ .‬سردرد بعد از جراحی و مشکل‬
‫در ادرار کردن در چند روز اول بعد از جراحی میتواند از مشکالت احتمالی‬
‫استفاده از این روش باشد‪.‬‬
‫بیهوش ی نخاعی چیست؟‬
‫این روش تزریق داروی بیهوش ی موضعی به قسمتی از‬
‫گودی کمر با استفاده از یک سوزن بسیار ظریف‬
‫است ‪.‬‬
‫این روش چگونه عمل می کند؟‬
‫بیهوش ی موضعی اعصابی را که به رحم و گردن رحم وارد می شود بی حس می‬
‫کند در نتیجه انقباض های رحم دیگر حس نخواهد شد ‪.‬‬
‫مزایای بیهوش ی نخاعی چیست؟‬
‫‪-1‬تسکین درد به صورت بسیار موثر و سریع‬
‫‪-2‬یک بار تزریق می شود و بر عکس روش اپیدورال نیازی نیست که یک لوله در‬
‫پشت شما باقی بماند‪.‬‬
‫معایب بیهوش ی نخاعی چیست؟‬
‫‪-1‬قابلیت تحرک را محدود می کند زیرا پاها حس نخواهد داشت‬
‫‪-2‬مدت اثر آن کوتاه است( حدود ‪ 2‬ساعت)‬
‫‪-3‬بیش از یک بار نمی توان از آن استفاده کرد‬
‫‪-4‬ممکن است بیمار احساس لرزه شدید داشته باشد‬
‫‪-5‬ممکن است بیمار سردرد پیدا کند (هرچند استفاده از سوزنهای مدرن و ظریف تر‬
‫احتمال بروز این عارضه را کاهش دهد)‬
‫‪-6‬ممکن است بیمار احساس خارش یا تهوع داشته باسد و در دفع ادرار با مشکل‬
‫مواجه شود‪.‬‬
‫چند نکته مفید و مهم در بیهوش ی نخاعی‪:‬‬
‫‪-1‬بیمار باید هنگام تزریق ساکن و بی حرکت بماند‬
‫‪-2‬بر تنفس عمیق و یکنواخت تمرکز نماید‬
‫‪-3‬بازدم خود را به آرامی بیرون بدهد و شانه ها را شل و آرام نگه دارد‬
‫بیحس ی در دندانپزشکی‪:‬‬
‫کشف مهم بیحس کننده در علم پزشکی توسط یک دندانپزشک‬
‫آمریکایی به نام ‪ artford‬در سال ‪ 1844‬انجام شد و آن گاز‬
‫خنده آور نیتروزاکساید بود‪.‬‬
‫وی پس از انجام بیحسی (بیهوشی)‪ ،‬دندان فردی را بدون احساس‬
‫درد‪،‬‬
‫کشید‪ .‬در پایان دهه اول قرن بیستم‪ ،‬بیحسی موضعی جایگزین‬
‫بیهوشی عمومی در مطب دندانپزشکی گردید‪.‬‬
‫معرفی توسط شیمیدان آلمانی ‪Einharn Alfred‬در ‪، 1904‬‬
‫دندانپزشکی را با حذف درد از اعمال دندانپزشکی متحول ساخت‪.‬‬
‫انواع مختلف بیهوش ی‬
‫• بیهوش ی و جراحی ‪ -‬انواع مختلف بیهوش ی‬
‫• “‪ ”Narkos‬واژه سوئدی مترادف برای بیهوش ی استت و "بتدون احستاس" معنتی‬
‫میدهتتد‪ .‬بتتا توجتته بتته نتتوع عمتتل جراحتتی یتتا آزمای ت ی کتته بایتتد انجتتام شتتود انتتواع‬
‫مختلف بیهوش ی به کار برده میشود‪ .‬انتخاب روش بیهوشت ی بته ستن کتودک‪ ،‬نتوع‬
‫عمتتل جراحتتی و همچنتتین وضتتعیت ستتالمتی بیمتتار بستتتگی دارد‪ .‬پزشتتک متخصتتص‬
‫بیهوش ی مسئول این تصمیمگیری است‪.‬‬
‫بیهوش ی عمومی‪:‬‬
‫ر‬
‫• ب تراج اجت تراج بیهوش ت م عم تتوما ابتتتدا بومتتار در پوزيشتتن س تتوپا ن ق ترار داده متتا ش تتود ‪ .‬در‬
‫صتتورتا تته از قبتتل ختتط ورتتتدج نداشتتته باشتتد بتراج وج گرفت ته متتا شتتود و فتتاف فشتتار‬
‫خ تتون اتوماتو تتا ‪ ،‬سنس تتور ا س تتو ن (پ تتالس ا س تتومترج) و ‪ EKG‬نی تتز ف تتار گذاش تتته م تتا‬
‫شود‪.‬ا ستیژن با تد بتا ماستا و بتراج چنتد دقوقته داده شتود‪ .‬ممكتن استت میتزان متم از‬
‫داروهاج داخل ورتدج و شل ننده عضالنا بعنتوان تستت دوز داده شتود تتا هتر گونته‬
‫وا نش نامطلوب بومار مشاهده شود ‪.‬‬
‫• القتتاج بیهوشت م بتتا تزرتتتق ستتريع داروهتتاج داختتل ورتتتدج مثتتل تووپنتتتال (‪، )Pentothal‬‬
‫پروپوف تتل (‪ )Diprovan‬تتا متوهگزتت تتال (‪ )Brevital‬انج تتام ش تتود ‪ ( .‬ب تراج فودف تتان از‬
‫عوامتتل استنشتتاقب غیتتر بتتد بتتو مثتتل ستتووفلوران {‪ }Ultan‬بوستتوله ماستتا استتتفاده متتا‬
‫شتتود و هنگتتاما تته هوشتتوارج بومتتار از دستتت رفتتت ختتط ورتتتدج گرفتتته متتا شتتود و ستا ر‬
‫داروهتتاج بیهوش ت م داده متتا شتتود)‪ .‬بتتا از دستتت رفتتتن هوشتتوارج بومتتار ‪ ،‬ا ستتیژن و س تا ر‬
‫گازها به تتدرتج بوستوله ماستا داده متا شتد ‪ .‬در متواردج ته زمتان عمتل فوتتاه استت تا‬
‫شلب عموق نواز نيست ‪ ،‬ادامه بیهوش م را ما توان با ا داروج ورتدج به تنهايا ادامته‬
‫داد ا با داروهاج استنشاقب ه با ماسا صتورت و ا تروج دهتانا تا بتا الرن تتال ماستا‬
‫تجوتز ما شود ‪.‬‬
‫بیهوش ی منطقه ای‪:‬‬
‫بیهوشت ت ی منطقه تتای یعن تتی اس تتتفاده از داروی بیهوشت ت ی موض تتعی در نزدیک تتی بخ ت ت ی از‬
‫بتتدن کتته دارای رشتتتههای عصتتبی زیتتاد استتت‪ .‬ایتتن کتتار باعت بتتیحس شتتدن بخ ت ی‬
‫از بتتدن میش تتود ک تته توس تتط آن رش تتته اعصتتاب تغذی تته میش تتد‪ .‬ای تتن نتتوع بیهوش ت ی‬
‫معمتتوال بتته طتتور ختتاو بترای کودکتتان بتته هنگتتام بیهوشت ی عمتتومی انجتتام میشتود‪.‬‬
‫ایتتن روش ترجیحتتا بتته عنتتوان مکمتتل بیهوشت ی عمتتومی اعمتتال میشتتود تتتا درد طتی‬
‫جراحتتی و پتتس از آن تستتکین داده شتتود‪ .‬بیهوشت ی اپیتتدورال یتتا استتپاینال مثالهتتایی‬
‫از بیهوش ی منطقهای هستند‪.‬‬
‫بیهوش ی موضعی‪:‬‬
‫بیهوش ت ی موضتتعی بتتدین معنتتی استتت کتته داروی بیهوش ت ی رو یتتا زیتتر پوستتت استتتعمال‬
‫میش تتود‪ .‬ب تتدون توج تته ب تته چگ تتونگی وارد ش تتدن آن ب تته ب تتدن‪ ،‬بیهوش ت ی موض تتعی از‬
‫انتقال احساس درد در فیبرهای عصبی که با ماده بیهوش ی تمتاس پیتدا میکننتد‬
‫جلتتوگیری بتته عمتتل میتتیورد کتته در اینصتتورت ناحیتته متتورد نظتتر بتتیحس میشتتود‪.‬‬
‫یتتک داروی بیهوش ت ی موضتتعی استتت کتته پتتیش از ق ترار دادن لولتته ‪EMLA‬کتترم‬
‫س تتیاهرگی‪ ،‬روی پوس تتت مالی تتده میش تتود‪ .‬بیهوش ت ی موضتتعی همچن تتین میتوان تتد ب تته‬
‫همتراه بیهوشت ی عمتتومی اعمتتال شتتود تتتا احستتاس درد را طتتی متتدت جراحتتی و پتتس‬
‫از آن کاهش دهد ‪.‬‬
‫بیحس ی ناحیه ای‪:‬‬
‫• تزری تتق م تتاده بیحس ت ی ب تته داخ تتل ی تتا اط تراف اعص تتاب(ش تتبکه ب تتازویی‪.‬ف تتوق ترق توه‬
‫ای‪.‬زیر بغلی‪.‬مچ دست‪ .‬ران‪ .‬سیاتیک‪.‬زانو)‪.‬‬
‫• یتتا تزریتتق وریتتدی داروبنتتام بلتتوک‪:Bier‬بتتداخل انتتدامی کتته بتتا تورنیکتتت بستتته‬
‫شده باشد و باز کردن ان ‪ 30‬دقیقه پس از شروع بیحس ی‬
‫روش استنشاقی بیهوش ی‪:‬‬
‫ترکیتتب داروهتتا بتتا اکستتید ازت و اکستتیژن یتتا فقتتط اکستتیژن بتتا ماستتک و لولتته‪ .‬یتتا بتتا‬
‫تکنیک داخل تراشه ای‬
‫روش وریدی بیهوش ی ‪:‬‬
‫باربیتوراتهتتا‪.‬بنزودیازپینهتتا‪.‬غیتتر باربیتوراتهتتا‪.‬کتتاهش دهنتتده هتتای هوشتتیاری‪.‬مختتدرها بتته تنهتتایی‬
‫یا با داروهای استنشاقی‬
‫بی حس ی نخاعی ‪:‬‬
‫بتتی حس ت ی یتتا بیهوش ت ی نختتاعی یکتتی از شتتایعترین انتتواع بیهوش ت ی منطقتته ای میباشتتد ‪،‬‬
‫ایتتن روش مستتتلزم تزریتتق متتاده بیحس ت ی بتته داختتل متتایعی کتته اط تراف اعصتتاب‬
‫قسمت تحتانی نخاع را احاطه کترده میباشتد و بترای اعمتال جراحتی در زیتر کمتر‬
‫ویتتا ناحیتته لگتتن استتتفاده متتی شتتود ‪ .‬بیمتتار بطتتور کامتتل از قستتمت کمتتر بتته پ تائین‬
‫برای متدت دوستاعت بتی حتس میشتود « ایتن زمتان بستته بته داروی بیحست ی کته‬
‫استفاده می شود فرق میکند »‬
‫بیحس ی موضعی ‪:‬‬
‫ب ترای جراح تتی ه تتاتی ک تته در قس تتمت ک تتوچکی از ب تتدن ب تته اس تتانی امک تتان تزری تتق م تتاده‬
‫بیحس ی موضعی در محتل جراحتی وجتود دارد ‪ ،‬ایتن تکنیتک اغلتب توستط جترا‬
‫و ی تتا پزش تتک عم تتومی در واح تتدهای جراح تتی کوچ تتک انج تتام میش تتود و اغل تتب تنه تتا‬
‫ب ترای اعم تتال جراح تتی س تتاده و کوت تتاه همانن تتد بخی تته زدن زخ تتم و ی تتا خ تتارج ک تتردن‬
‫خال مورد استفاده دارد ‪.‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫اسامی دیگربی حس ی نخاعی(‪:)Spinal Anesthesia‬‬
‫ اسپاینال‪.‬‬‫ راش ی‪.‬‬‫ اینتراتکال‪.‬‬‫این روش بی حس ی اولین بارتوسط راش ی توسط داروی کوکائین انجام‬
‫شد‪.‬‬
‫افرادی که نباید اسپاینال شوند‪:‬‬
‫ بیمارانی که مشکل انعقاد دارند مانند بیمارانی که به هموفیلی‬‫دچارند‪.‬‬
‫ بیماری که در ناحیه کمر عفونت دارد‪.‬‬‫ بیماری که نا هنجاری ستون مهره ای دارد‪.‬‬‫ بیمارانی که فشار مغزی (‪)Icp‬باال دارند‪.‬‬‫کنتراندیکاسیون برای بی حس ی اسپاینال دو نوع می باشد‪:‬‬
‫‪-A‬نسبی‪:‬در بعض ی از موارد انجام می دهیم و در بعض ی از موارد‬
‫انجام نمی دهیم یا به عبارتی در شرایط خاص این نوع بی‬
‫حس ی را انجام می دهیم‪.‬‬
‫‪-B‬مطلق‪:‬نباید این نوع بی حس ی را انجام داد‪.‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫نسبی مانند‪:‬‬
‫ دیسک کمر‪.‬‬‫ درد کمر‪.‬‬‫ بیمارانی که مشکل روانی دارند(بیمار روانی)‪.‬‬‫ در بچه ها‪.‬‬‫ در بیمارانی که دچار کم خونی هستند‪.‬‬‫ بیماری که کاهش حجم خون دارد‪.‬‬‫ در بیمارانی که در ناحیه ی تزریق سوزن عفونت دارند‪.‬‬‫مطلق مانند‪:‬‬
‫ بیماری خون ریزی دهنده‪.‬‬‫ بیماری که عفونت سیستمی داشته باشد(عفونت منتشر در‬‫خون)‪.‬‬
‫ فشار خون(‪)BP‬پایین‪.‬‬‫ امراض نخاعی‪.‬‬‫‪ -‬فشار مغزی(‪)Icp‬باال‪.‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫اندیکاسیون‪:‬‬
‫ در اعمال اندام تحتانی‪.‬‬‫ ناحیه ی رکتال‪.‬‬‫ واژینال‬‫ فتق ها‪.‬‬‫ جراحی های اورولوژی‪.‬‬‫ بیماران غذا خورده‪.‬‬‫ بیماران معتاد‪.‬‬‫ بیماری که مشکل راه هوایی دارد‪.‬‬‫ بیمارانی که بیماری سیستمیک کبدی‪-‬کلیوی دارند‪.‬‬‫در بی حس ی نخاعی باید‪:‬‬
‫ همه ی ارزیابی قبل از عمل را انجام دهیم (مانند‪:‬سابقه ی‬‫خانوداگی یک بیماری خاو‪-‬حساسیت‪-‬مصاحبه‪-‬مشاوره و‪)...‬‬
‫با تمام تشکیالت آزمایشات را بررس ی می کنیم‪.‬‬
‫ ناحیه ی تزریق را بررس ی می کنیم‪.‬‬‫ موارد مصرف دارو و وجود عفونت‪.‬‬‫ بیمار ‪ %100‬پریمدیکشن می گیرد(آرام بخش‪-‬مخدر‪-‬ضدتهوع و‬‫استفراغ‪-‬باال برنده فشار خون مانندافدرین)‪.‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫عوارض اسپاینال‪:‬‬
‫ افت فشار خون‪.‬‬‫ خطر برادی کادری‪.‬‬‫ سر درد پس از عمل‪.‬‬‫ تهوع‪.‬‬‫ دو بینی و وزوز گوش‪.‬‬‫ انتقال عفونت‪.‬‬‫ دیسکوپاتی(التهاب‪-‬ورم‪-‬درد در ناحیه ی دیسک)‪.‬‬‫ آسیب عصبی(احتمال آسیب به نخاع) که نادر می باشد‪.‬‬‫ احتباس ادراری و اختالل ژنیتال‪.‬‬‫ بی حس ی نخاعی باال(‪.)High Spinal‬‬‫‪ -‬کاهش تهویه‪.‬‬
‫• جه ت تتت انج ت تتام ب ت تتی حس ت ت ی اپی ت تتدورال بیم ت تتار در وض ت تتعیت نشس ت تتته خوابی ت تتده ب ت تته هل ت تتو(‬
‫‪Lateral‬‬
‫‪)Decubitus‬قرار گرفته و پوست ضدعفونی شده و سوزن (‪)Gauage18 Tuohy17 or‬‬
‫• از میان برآمدگی پوستی حاصل از تزریق حس بر موضتعی بته فضتای بتین مهتره ای کمتری تعیتین شتده‬
‫فرو برده می شود‪.‬‬
‫• روش رایت ت تتج تشت ت تتخیص فضت ت تتای اپیت ت تتدورال‪,‬روش از دست ت تتت رفت ت تتتن مقاومت ت تتت (‬
‫‪Of‬‬
‫‪Loss‬‬
‫‪)Resistance‬است‪.‬‬
‫• در ص تتورتی ک تته قص تتد عب تتور ک تتاتتر باش تتد‪,‬ک تتاتتر از می تتان س تتوزن عب تتور داده ش تتده و ‪3-2‬س تتانتی مت تتر در‬
‫فضتتای اپیتتدورال بتته جلتتو بتترده متتی شتتود ونتتس از ختتروج ستتوزن و ثابتتت کتتردن کتتاتتر بتته پشتتت بیمتتار‪،‬‬
‫تستتت دوز محلتتول بتتی حست ی موضتتعی (‪ml3‬لیتتدوکائین ‪5/1‬درصتتد بتتا انتتی نفتترین یتتک دویستتت هتزارم )‬
‫تزریق می شودکه اگر بعد از‪3-5‬دقیقه موجب بتی حست ی ‪ Saddle Area‬یتا بتی حرکتتی نشتد‪ ,‬عتدم‬
‫قرار گیری تصادفی کاتتر در زیر عنکبوتیه را تایید می کند‪.‬‬