Transcript سیستم عصبی مرکزی

‫کسي که داراي‬
‫عزمي راسخ‬
‫است‪،‬جهاني را مطابق‬
‫ميل خويش عوض‬
‫ميکند‪.‬‬
‫ضد دردهای مخدر‬
((Narcotic
Analgesics))
‫آشنایی با این دسته دارویی‪:‬‬
‫اثرات این داروها در بدن از طریق پیوند با گیرنده هایی اپیوئیدی در بدن اعمال می گردد این گیرنده‬
‫ها شامل‪:‬‬
‫یادگیری‬
‫دیسفور‬
‫ی‬
‫خاطره‬
‫توهمات‬
‫دلـتـا‬
‫سیـگـما‬
‫حرکات دستگاه گوارش‬
‫تحریک قلب‬
‫آنالژزی‬
‫مــو‬
‫آنالژزی‬
‫اوفوری‬
‫کاتاتونی‬
‫اثرات رفتاری‬
‫دپرسیون تنفس ی‬
‫وابستگی فیزیکی‬
‫آنالژزی(در سطح نخاع)‬
‫کـاپـا‬
‫دیورز‬
‫تنطیم درجه حرارت‬
‫میوز‬
‫آرامش‬
‫براساس اث ـراتی که اپیـوئیدها برروی گیـرنده های اپیوئیدی اعمال می کنند ‪ ،‬این داروها به‬
‫سه گروه تقسیم بندی می شوند‪.‬‬
‫آگونیست ها‬
‫عمدتاتمایل به‬
‫آگونیست – آنتاگونیست‬
‫آنتاگونیست ها‬
‫گیرنده‬
‫مو‬
‫آث‬
‫ار‬
‫مشابه با اپیوئیدهای درونی بدن‬
‫مشتقات نیمه صناعی مرفین‬
‫داروهای این گروه‬
‫مپریدین هیدروکلراید(( دمرول ))‬
‫)‪MEPRIDINE HCL(DEMEROL‬‬
‫داروشناس ی‪:‬‬
‫این دارو آگونیست صناعی مخدر است‪.‬تقریبا ‪1/0‬مرفین قدرت دارد‪.‬در مقایسه با مورفین ممکن است در‬
‫درمان درد ناش ی از آسیب عصبی موثرتر باشد ‪.‬مپردین اثرات مالیم و اگولیتیکی و ضد انقباض ی دارد‪.‬این‬
‫دارو جریان خون مغز ‪،‬میزان متابولیسم مغز و ‪ICP‬راکاهش می دهد‪.‬ازسد جفتی عبور کرده و ممکن‬
‫است سبب ضعف نوزاد گردد‪.‬فعالیت بیحس کنندگی قوی داشته و بیدردی اپیدورال ویااسپاینال آن‬
‫همراه با بلوک حس ی‪ ،‬حرکتی و سمپاتیک گردد‪.‬به این دلیل که محرک موضعی است برای بیحس ی سطحی‬
‫استفاده نگردد‪.‬‬
‫موارد مصرف‪:‬‬
‫پریمدیکاسیون ‪ ،‬بی دردی ‪ ،‬جلوگیری و درمان لرز بعداز عمل‪.‬‬
‫مقدار مصرف‪:‬‬
‫کنترل بیدردی‪mg/kg1/0 -6/0:‬‬
‫اپیدورال‪mg/kg1 -2:‬‬
‫اسپاینال‪mg/kg2/0-1:‬‬
‫فرآیند دفع‪:‬‬
‫کبدی‬
‫تداخالت دارویی‪:‬‬
‫توسط آگونیستهای آلفا‪2‬بیدردی شدت یافته وطوالنی گردد‪.‬افزودن اپینفرین به مپریدین به صورت‬
‫اینتراتکال یا اپیدورال باعث افزایش اثرات جانبی وطوالنی شدن مهارحرکتی گردد‪.‬به همراه مهارکننده‬
‫‪ MAO‬واکنش های شدید و گاهی کشنده اتفاق می افتد‪.‬اثرات جانبی ایزونیازید را شدیدتر می کند ‪.‬‬
‫عوارض جانبی ‪:‬‬
‫سیستم قلبی – عروقی‪ :‬کاهش ‪BP‬وایست قلبی‬
‫ریوی‪ :‬تضعیف تنفس ‪ ،‬ایست تنفس ‪ ،‬اسپاسم حنجره‬
‫سیستم عصبی مرکزی‪ :‬سرخوش ی ‪،‬کسلی‪،‬آرامبخش ی‪،‬حمالت تشنجی‪،‬وابستگی روانی‬
‫گوارش ی‪ :‬یبوست‪،‬اسپاسم دستگاه صفراوی‬
‫عضله اسکلتی‪ :‬سفتی دیواره قفسه سینه‬
‫آلرژیک‪ :‬کهیر و خارش‬
‫مرفین سولفات‬
‫داروشناس ی‪:‬‬
‫‪MORPHINE SULFATE‬‬
‫مورفین درانسان بیدردی‪،‬سرخوش ی‪،‬آرامبخش ی و کاهش توانایی در تمرکز ایجاد کند‪.‬علت دردباقی می ماند‬
‫ولی حتی دزهای اندک مرفین آستانه دردرا افزایش و احساس تحریکات مضررا تعدیل نموده‪،‬چنانکه‬
‫دیگربه صورت درد تجربه نمیگردد‪.‬دردهای مداوم و مبهم به شکل موثرتری نسبت به دردهای تیز و‬
‫متناوب‪،‬توسط مرفین تسکین پیدا میکند‪.‬هنگامی که مخدرها قبل ازآنکه تحریکات دردناک رخ دهد‪،‬تجویز‬
‫گردند‪،‬بیدردی چشمگیر تر است‪ .‬بیدردی داخل مفصلی به دنبال اتصال مرفین به گیرندههای مخدر در‬
‫غشا سینوویوم اتفاق می افتد‪.‬این دارو در درمان دردهای حاد کاربرد دارد‪.‬‬
‫موارد مصرف‪:‬‬
‫پریمدیکاسیون ‪ ،‬بی دردی‪،‬بیهوش ی‪،‬درمان دردهمراه با ایسکمی عضله قلب‪،‬و درمورد تنگی نفس همراه با‬
‫نارسایی حادبطن چپ و ادم ریوی‪.‬‬
‫مقدار مصرف‪:‬‬
‫کنترل بیدردی‪ :‬داخل وریدی یکباره‪µ/kg10-60‬‬
‫اپیدورال یکباره‪µ/kg1-4:‬‬
‫فرآیند دفع‪:‬‬
‫کبدی‬
‫تداخالت دارویی‪:‬‬
‫اثرات تضعیف کننده الکل‪،‬آرامبخشها‪،‬مخدرها‪،‬آنتی هیستامین ها‪،‬فنوتیازین ها‪،‬بوتیروفنون ها‪،‬‬
‫مهارکننده های ‪ MAO‬و ضدافسردگیهای ‪3‬حلقه ای روی گردش خون و سیستم عصبی مرکزی راتقویت‬
‫می کنند‪.‬بیدردی آن توسط آگونیستهای آلفا‪ 2‬شدت یافته و طوالنی میگردد‪،‬افزودن اپی نفرین اینتراتکال‬
‫تا اپیدورال باعث افزایش اثرات جانبی(مثل تهوع)و طوالنی شدن مهارحرکتی می شود‪.‬‬
‫سرنوشت دارو در بدن‪:‬‬
‫شروع اثر‪ :‬داخل وریدی کمتر از ‪1‬دقیقه‪ ،‬اپیدورال یا اسپاینال‪60-15‬‬
‫اوج اثر‪ :‬داخل وریدی ‪ ،20-5‬اپیدورال یا اسپاینال ‪ 90‬دقیقه‬
‫طول اثر‪ :‬داخل وریدی‪7-2‬ساعت‪،‬اپیدورال یا اسپاینال ‪24-6‬ساعت‬
‫عوارض جانبی ‪:‬‬
‫سیستم قلبی–عروقی‪:‬کاهش ‪،BP‬افزای‪، BP‬کاهش‪،HR‬بی نطمی های قلبی‪،‬سفتی دیواره قفسه سینه‬
‫ریوی‪ :‬اسپاسم حنجره‪،‬اسپاسم برونش‬
‫سیستم عصبی مرکزی‪ :‬سرخوش ی ‪،‬کسلی‪،‬تاری دید‪،‬سنکوپ‬
‫گوارش ی‪ :‬یبوست‪،‬اسپاسم دستگاه صفراوی‪،‬بی اشتهایی‪،‬تهوع‪،‬استفراغ‪،‬تاخیر در تخلیه معده‬
‫عضله اسکلتی‪ :‬سفتی دیواره قفسه سینه‬
‫ادراری‪ :‬احتباس ادرار‪،‬اثر ضد ادراری‪،‬انقباض حالب‬
‫چشمی‪ :‬نتگی مردمک‬
‫آلرژیک‪ :‬کهیر و خارش‬
‫فنتانیل(سوبلیماز)‬
‫داروشناس ی‪:‬‬
‫‪FENTANYL‬‬
‫این مشتق فنیل پیپریدین یک آگونیست قوی مخدراست‪.‬به عنوان یک مسکن فنتانیل‪125-75‬بار قوی تراز‬
‫مورفین است‪ .‬شروع اثر سریع وطول اثرکوتاه فنتانیل مربوط به حاللیت بیشترآن درچربی در مقایسه با‬
‫مرفین می باشد‪.‬تضعیف تهویه آن وابسته به مقدار دارو بوده و ممکن است بیشترازبیدردی آن ادامه‬
‫یابد‪.‬جریان خون مغز‪،‬میزان متابولیسم مغز‪،‬و ‪ICP‬کاهش می یابد‪.‬فنتانیل با دروپریدول ترکیب می شود‬
‫تا بیدردی نورولپتیکی ایجاد کند‪.‬‬
‫موارد مصرف‪:‬‬
‫بی دردی‪،‬بیهوش ی‬
‫مقدار مصرف‪:‬‬
‫کنترل بی دردی بیمار ‪ :‬داخل وریدی یکباره‪15-70 mg‬‬
‫اپیدورال ‪ :‬یکباره ‪)08/0-0/16mg/kg( 4- 8mg‬‬
‫فرآیند دفع‪:‬‬
‫کبدی‬
‫تداخالت دارویی‪:‬‬
‫اثرات تزریق کننده آن بر گردش خون وتهویه توسط مخدرها ‪ ،‬آرام بخشها ‪ ،‬هوشبرهای تبخیری و‬
‫نایتروس اکساید تقویت میشود‪.‬‬
‫بی دردی آن توسط آگونیستهای ‪ ( a2‬مثل کلونیدین ‪ ،‬اپینفرین ) تقویت میگردد ‪ .‬در مقادیر زیادتر سفتی‬
‫عضله موجب اختالل در تهویه میشود ‪ .‬افزودن اپینفرین به فنتالین اینتراتکال یا اپیدورال باعث افزایش‬
‫اثرات جانبی ( مثل تهوع ) و طوالنی شدن مهار حرکتی میشود‪.‬‬
‫سرنوشت دارو در بدن‪:‬‬
‫شروع اثر ‪ :‬داخل وریدی ‪30‬ثانیه ‪ ،‬اپیدورال یا اسپاینال ‪ 4-10‬دقیقه‬
‫اوج اثر ‪ :‬داخل وریدی ‪ 5-15‬دقیقه ‪ ،‬اپییدورال اسپاینال کمتر از ‪ 30‬دقیقه‬
‫طول اثر ‪ :‬داخل وریدی ‪ 30-60‬دقیقه ‪ ،‬اپیدورال یا اسپاینال ‪ 1-2‬ساعت‬
‫عوارض جانبی ‪:‬‬
‫سیستم قلبی عروقی ‪ :‬کاهش فشار خون ‪ ،‬کاهش تعداد ضربات قلب‬
‫ریوی ‪ :‬تضعیف تنفس ‪ ،‬قطع تنفس‬
‫سیستم عصبی مرکزی ‪ :‬تاری دید ‪ ،‬حمالت تشنجی ‪ ،‬گیجی‬
‫گوارش ی ‪ :‬اسپاسم دستگاه صفراوی ‪ ،‬تهوع ‪ ،‬استفراغ ‪ ،‬تاخیر در تخلیه معده‬
‫چشمی ‪ :‬تنگی مردمک‬
‫عضله اسکلتی ‪ :‬سفتی عضالت‬
‫‪.‬سوفنتانیل سیترات(سوفنتا)‬
‫داروشناس ی‪:‬‬
‫)‪SUFENTANYL CITRAT(SUFENTA‬‬
‫این دارو یک تیامیل آنالوگ فنتانیل است که ‪ 5-7‬برابر آن قدرت بی دردی دارد‪.‬اثرات قلبی عروقی ‪ ،‬عموما‬
‫مثل اثرات فنتانیل است‪.‬سوفنتانیل ممکن است موجب کاهش تعداد ضربان قلب وابسته به مقدار‬
‫مصرف به علت تحریک هسته واگ در در بصل النخاع گردد که ممکن است برای کاهش برونده قلبی کافی‬
‫باشد‪.‬این دارو باعث کاهش نیازهای متابولیک مغز به اکسیژن میشود ‪.‬‬
‫مقدار مصرف‪:‬‬
‫کنترل بی دردی بیمار از راه داخل وریدی ‪ :‬یکباره ‪) 04/0- 2/0 mg/kg( 2-10 mg‬‬
‫کنترل بی دردی بیمار از طریق اپیدورال ‪ :‬یکباره ‪) 08/0 mg/kg( 4mg‬‬
‫تداخالت دارویی‪:‬‬
‫اثرات تضعیف کننده تهویه ای آن توسط آمفتامینها ‪ ،‬مهارکنندههای ‪،MAO‬فنوتیازینهاوضد‬
‫افسردگیهای سه حلقه ای نیز تقویت میگردد‪.‬بی دردی آن توسط آگونیستهای آلفا‪(2‬مثل‬
‫کلونیدین‪،‬اپینفرین)تقویت میشود‪ .‬سفتی عضله در مقادیر زیادتر برای ایجاد اختالل در تهویه کافی‬
‫است ‪.‬افزودن اپینفرین به فنتانین اینتراتکال یا اپیدورال باعث افزایش اثرات جانبی (مثل تهوع) و طوالنی‬
‫شدن مهار حرکتی میشود‪.‬احتمال کاهش تعداد ضربان قلب به همراه استفاده از وکورونیم افزایش‬
‫میابد ‪.‬‬
‫عوارض جانبی ‪:‬‬
‫سیستم قلبی – عروقی ‪ :‬کاهش فشار خون‪ ،‬کاهش تعداد ضربان قلب‬
‫ریوی‪ :‬تضعیف تنفس ‪ ،‬قطع تنفس‬
‫سیستم عصبی مرکزی‪ :‬گیجی‪ ،‬آرامبخش ی ‪ ،‬سرخوش ی ‪ ،‬کسلی‪ ،‬اضطراب‬
‫چشمی‪ :‬تنگی مردمک‬
‫عضله اسکلتی‪ :‬سفتی عضله‬
‫پنتازوسین(فورترال)‬
‫داروشناس ی‪:‬‬
‫‪PENTAZOCINE‬‬
‫این دارو یک ضد دردقوی است‪.‬بامقادیرکم سبب آرامبخش ی ومقادیر زیاد سبب بیقراری وسرخوش ی می‬
‫گردد‪ .‬یک ضددردمناسب برای کودکان وافراد پیر به این علت که تضعیف تنفس ی وقلبی آن به مراتب کمتر‬
‫ازمورفین است‪.‬این دارو در دردهای مزمن وحادکاربرددارد‪.‬عوارض جانبی این داروهمانند مورفین‬
‫است‪.‬ازدسته ی داروهای آگونیست‪-‬آنتاگونیست است‪.‬نیمه عمر این دارو‪2‬تا‪3‬ساعت است‪.‬دپرسیون تنفس ی‬
‫ناش ی ازاین دارو بوسیله تجویز نالوکسان قابل برگشت است‪.‬‬
‫کدئین‬
‫داروشناس ی‪:‬‬
‫‪CODEINE‬‬
‫اثرات فارماکولوژیکی مشابه با مورفین دارد ‪ ،‬از جمله اینکه کدئین اثر بخش ی خوراکی یهتری از مورفین دارد‪.‬‬
‫قدرت اثرکدئین ازمورفین کمتراست ‪ .‬حداکثر دز آنالژزیک آن‪60‬میلی گرم ودز‪15‬میلی گرم آن اثرضدسرفه‬
‫دارد‪.‬‬
‫قدرت این دارو ‪10‬برابر بیشتر از آسپیرین است‪.‬‬
‫متادون‬
‫داروشناس ی‪:‬‬
‫‪METHADONE‬‬
‫یک اپیوئید صناعی است که عمدتا روی گیرنده مو اثرمی کند‪.‬اثر بخش ی خوبی از طریق خوراکی دارد و‬
‫نیمه عمرآن طوالنی است(‪24‬تا‪36‬ساعت)‪.‬کاربرد اصلی آن برای درمان عالیم نشانگان قطع‬
‫مخدرهاست(خصوصا هروئین)‪ .‬اما به عنوان ضددرد نیز استفاده می گردد که دزضددردآن ‪5/2‬تا‪10‬میلی‬
‫گرم ازطریق خوراکی است‪.‬‬
‫از نظر قدرت بیدردی مانند مورفین است‪.‬مصرف طوالنی این دارو اعتیاد آور است‪.‬‬
‫بوپری نورفین‬
‫داروشناس ی‪:‬‬
‫‪BOPRENORPHINE‬‬
‫این دارو از لحاظ ساختمانی شبیه مورفین است‪.‬قدرت ضد دردی آن ‪ 25‬تا ‪ 50‬برابرمورفین است‪ .‬طول‬
‫اثر‪ 6‬ساعت و دپرسیون تنفس ی آن ممکن است دراثر تجویز نالوکسان معکوس نگردد‪.‬این دارو تنها‬
‫مخدری است‪ ،‬که مصرف زیر زبانی هم دارد‪ .‬برای ازبین بردن دردهای متوسط و شدید کاربرد دارد ‪ .‬از‬
‫جمله عوارض جانبی این دارو می توان به باال آوردن‪،‬گیجی و دل به هم خوردگی را ذکر کرد‪.‬‬
‫منابع‬
‫‪ :‬داروهای بیهوش ی وریدی(تالیف‪:‬سوتا امیگوی)(ترجمه‪:‬عباسعلی عباس نژادو‪).....‬‬
‫فارماکولوژی(تالیف‪:‬دکتر عبد الرسول سبحانی و ‪)....‬‬
‫اصول بیهوش ی و جراحی در اتاق عمل(تالیف‪:‬دکتر اکبر خمسه)‬
‫ای با من و پنهان شده از دل سالمت می کنم‬
‫تو کعبه ای هر جا روم قصد مقامت می کنم‬
‫هرجا که هستی حاضری از دور بر ما‬
‫ناظری‬
‫استاد راهنما‪:‬دکتر حمزه ای‬
‫گردآورنده و ارائه دهنده‪:‬سعید پاسبان‬
‫دانشجوی هوشبری ترم‪4‬‬
‫بهار ‪1389‬‬