Transcript دانلود
Female Reproductive
System
By Shahnaz Pouladi
Assisstant Proffessor
Bushehr Medical Science University
1
آناتومی :
شامل دستگاه تناسلی خارجی و ساختمان های داخلی تولید
مثل
هیپوتاالموس و هیپوفیزدستگاه تناسلی زنان را تحت تأثیر
قرار می دهد.
2
اندام تناسلی خارجی (ولوا)
3
البیای بزرگ
البیای کوچک
کلیتوریس
مجرای ادراری
واژن
غدد بارتولین
پرینه
4
5
عملکرد سیستم تولید مثل زن :
الف -تخمک گذاری
ب -سیکل قاعدگی
ج -دورۀ یائسگی
6
7
دورۀ یائسگی :
-
8
پایان قابلیت باروری
در سن 45تا 52سالگی اتفاق می افتد
عدم فعالیت تخمدان ها
کوچک شدن اندام های تولید مثل
کاهش ترشح هورمونهای جنسی
معاینه فیزیکی :
-
9
معاینات دوره ای و تست های غربالگری روتین سرطان
معاینات سالیانه پستان و لگن
مالحظات روحی و جسمی به هنگام معاینه
توجه به تخلیه ادرار بیمارقبل از معاینه لگنی
وضعیت قرار گرفتن بیمار هنگام معاینات
مشاهده :
•
10
بررسی اندام خارجی
معاینه البیای کوچک و بزرگ(وجود زگیل های آمیزشی)
بررسی پروالپس رحم
رکتوسل
سیستوسل
بررسی مدخل واژن (ضایعات سطحی مخاطی ،مشاهده پرده
هایمن ،لمس غدد بارتولین)،
معاینه با اسپکلوم :
-
11
تعریف
بررسی سرویکس در زنان زایمان کرده و زایمان نکرده
وجود کیست های خوش خیم nabothiah
وجود کارسینوما (گل کلمی)
عالمت chadwick
پاپ اسمیر:
-
تعریف
انواع ترشحات واژن
ترشحات کدر و چرکی با رنگ خاکستری عفونت باکتریایی
عفونتهای تریکومونایی
ترشحات کف آلود و متعفن و بدبو
عفونتهای
ترشحات غلیظ سفید مایل به زرد و پنیری
کاندیدایی
12
معاینه دو دستی :
-
تعریف
لمس و بررسی سرویکس از لحاظ قوام ،تحرک ،اندازه و موقعیت
سفتی سرویکس عالمت تهاجم بافت نئوپالسم است
در اوایل حاملگی سرویکس نرم است
) (Chandelier Signدرد در حرکت آهسته گردن رحم که نشان دهنده عفونت لگنی است
-
معاینه و لمس رحم
•
•
-
ثابت بودن رحم در لگن عالمت آندومتریوزیس
رحم رتروورسیون یا رتروفلکسیون
معاینه و لمس آدنکس ها
معاینه و لمس واژن و رکتوم
13
ارزشیابی تشخیص ی
) تشخیص سرطان ( پاپ اسمیر-)1
آمادگی الزم قبل از تست طبقه بندی نتایج پاپ اسمیر Normal
ASCUS: atypical squamous cells of
undetermined significance
LSIL :Low grade squamous intraepithelial
lesion
HGSIL
CIS :Carcinoma in situ
14
-)2کولپوسکوپی و بیوپس ی ازسرویکس
در زنان مشکوک به نتایجپاپ اسمیر انجام می شود
تعریف پروسیجر یافته های غیرطبیعی مثللکوپالکیا ـ بافت های
– Punctation
acetowhite
15
-)3انجماد درمانی و لیزر درمانی
در صورت مشکوک به بدخیمی انجام می شود کرایو درمانی انجماد بافت سرویکس توسطنیتروزاکساید است و دارای عوارض است
-)4مخروط برداری Cone Biopsy
در صورتی که یافته های کورتاژ غیرطبیعی باشد ازبیوپسی مخروطی استفاده می شود .
از روش LEEPاستفاده می شودloop electrosurgical excision procedure
16
-مراقبت بعداز پروسیجر
17
-)5دیالتاسیون و کورتاژ
هم درمانی و هم تشخیصی است تعریف پروسیجر آمادگی قبل از پروسیجر و بعد از آن -)6الپراسکوپی
وارد کردن الپاراسکوپ به داخل حفره صفاق هم تشخیصی و هم درمانی است از تزریق CO2استفاده می شود18
Histroscopy -)7
مشاهده مستقیم تمام قسمتهای داخل حفره رحم بهترین زمان 5روز بعد از قاعدگی است برای متسع کردن رحم از N/Sیا D/W 5%استفاده می شود
19
20
Histro salpingography -)8
مطالعه عکسبرداری از رحم و لوله های فالوپ با اشعه Xاستکه با تزریق ماده حاجب انجام می شود
به منظور بررسی علل نازایی یا باز بودن لوله های رحمی یا پیبردن به موارد غیرطبیعی رحم کاربرد دارد .جنبه درمانی هم دارد
آمادگی قبل از پروسیجرCTS -)9
در اختالالت GYNارزش محدودی داردUltrasonography -)10
MRI -)11
21
PMS
22
تعریف
اتیولوژی :سروتونین و ...
عالئم بالینی:
درمان طبی :ورزش -پرهیز از کافئین -غذاهای چرب و مواد
شیرین و استفاده از ویتامین B6ویتامین Eومنیزیم
وروغن پامچال
درمان داروییSEROTONIN INHIBITOR:
مثل sarafem-prozac-fluoxetin-
Prostaglandin inhibitor
داروهای ضد اصطراب مثلxanax:
23
• NURSING CARE
• حمایتهای غذایی و روحی
• DYSMENORRHEA
• Primary dys.
• Secondary dys.
• بررسی ویافته های تشخیصی:
• انجام معاینات کامل لگنی
• درمان:
• اسپرین-مهار کننده های پروستاگالندین-گرم کردن
موضعی-
24
AMENORRHEA
Primary a.
Secondary a.
گرفتن یک تاریخچه بالینی و بررسی آزمایشگاهی
علل:
فشارهای روحی وروانی
حاملگی
اختالالت تغذیه ای
چاقی
ورزشهای سنگین
اختالل غده هیپوفیز و تیروئید
25
تومورهای اندامهای تناسلی
26
تومورهای خوش خیم رحم
میوما :
در %25زنان باالی 30سال روی می دهد
از بافت عضالنی رحم منشا ء می گیرد
تومور به کندی رشد می کند
گاهی بدون عالمت و گاهی موجب خون ریزیهای واژینال می شود
سایر عالئم شامل درد – درد پشت – یبوست – مشکالت ادراری
– منوراژی و متروراژی
27
درمان طبی
بستگی به اندازه عالئم و محل ضایعات دارد
در آوردن تومور (محا فظه کارانه )
هیسترکتومی
• برش میوما از طریق هیسترسکوپ
• میومکتومی الپراسکوپیک
• میولیزالپراسکوپیک
• آ مولیزاسیون شریان رحم
• داروی leuprolide
• داروی mifepriston
28
آندومتریوزیس
ضایعه خوش خیمی است
رشد نا بجای سلولهای رحمی در خارج از رحم
% 15-5 زنان در آمریکا مبتال هستند
علت اصلی دردهای مزمن لگنی و نابا روری است
بروز اندومتریوز به ترتیب فراوانی :تخمدان – لیگامانهای رحمی
خاجی – کولدوساک – جدار خلفی رکتو واژینال – پریتوان رحمی
مثانه ای – سرویکس – جدار خا رجی رحم بافت جوشگاه
الپراتومی – کیسه فتقی – آپاندیس
سابقه خانوادگی – سیکل قاعدگی کمتر از 27روز – خون ریزی
بیشتر از 7روز -قاعدگی در سنین پایین – عدم حاملگی – افراد
مقاوم به NSAIDS
29
پاتوقیزیولوژی آندومتریوز
بافت نابجای آندومتر در پاسخ به افزایش تحریک هورمونی
تخمدان ایجاد می شود
ضایعات معموال کوچک هستند چروکیده و به رنگ قهوه
ای یا کبود مایل به سیاه
آندومتریوز در کیست تخمدان
نظریه انتقال در باره آندومتریوز
30
عالئم بالینی
بسته به محل آندومتریوز عالئم فرق دارد
نوعی قاعدگی دردناک است ( دردهای عمیق زیر دل –
واژ ن و پشت لگن وکمر درد ) خونریزی غیر طبیعی
رحم – تهوع و اسهال
31
بررسی و یافته های تشخیصی
از طریق معاینه دو دستی نودولهای حساس و ثابت یافت
می شوند و حرکت رحم محدود می شود
با استفاده از الپاراسکوپی تشخیص قطعی می شود
32
در مان طبی
درمان دارویی
تدابیر تسکینی
هورمون در مانی ( ( OCP - depo provera
*استفاده از آندروژن صناعی دانازول ( این داروها عوارضی
دارد )
*استفاده از آگونیست های GnRH
Leuprolide*
33
درمان جراحی
جراحی لیزری توسط الپاروسکوپی
الپاراتومی شکمی – هیسترکتومی – بر داشتن تخمدان –
بر داشتن لوله ها ی رحمی – بر داشتن آپاندیس
مراقبت های پرستاری
راهنمایی بیمار در امر بارداری
34
آدنو میو زیس
نفوذ الیه ها و بافت های آندومتریوم به دیواره رحم است
در زنا ن 50 40ساله بیشتر است
عالئم :هیپرمنوره -دیسمنوره – پلی منوره – لکه بینی
قبل از قاعدگی -در معاینه رحم بزرگ وسخت است
درمان جراحی و هیسترکتومی از درمان محافظتی موثرتر
است
35
بیماریهای بد خیم
در آمریکا :
سرطان سرویکس 11300
سرطان رحم 42100
سرطان تخمدان 21600
سرطان واژینال 2160
سرطان وولوار3600
36
سرطان سرویکس
عمدتا سرطان سلولها ی اسکواموس است و بقیه
آدنوکارسینوما و کارسینومای آدنواسکواموس هستند.
سرطان مهاجم سرویکس رو به کاهش است
اغلب در زنان سنین 45- 30دیده می شود
عوامل خطر ساز
• ابتال به HPV
• فعالیت های جنسی ناسالم
• سیگار
37
عالئم بالینی
انواع مختلف سرطان سرویکس وجود دارد
در سرطان پیشرفته سرویکس ترشحا ت زیاد شده و آبکی می
گردد ودر نها یت به رنگ تیره در آمده و به علت نکروز تومور و
عفونت تومور ممکن است چرکی شود .متروراژی یا بعد از
یائسگی لکه بینی ایجاد می شود
درد پا – دیزیوری – خونریزی از مقعد و ادم انتها ها نشانه
پیشرفت بیماری هستند
با پیشرفت سرطان سلولهای خارج از سرویکس از جمله غدد
لنفاوی قسمت قدامی ساکروم را مورد تها جم قرار می دهد
در یک سوم افراد قاعده رحم درگیر می شود
با پیشرفت سرطان کم خونی ایجاد می شود
38
بررسی و یا فته ها ی تشخیصی
با نتیجه آزمایش پاپ اسمیر مشخص می شود
در مراحل پیشرفته بیماری طی معاینه لگنی توده بزرگ قرمز
رنگی نمایان می شود و ضایعات زخم مانند ایجاد می شود
سیستم TNMبرای مرحله بندی استفاده میشود
بیوپسی و کولپوسکوپی
D&C
توموگرافی اسکن
MRI
…39
درمان طبی
ضایعات پیش تهاجمی :
کنترل بیمار از طریق آزمایشات مکرر پاپ اسمیر یا درمان
محافظتی )چک کردن مداوم عالئم حیاتی ،سرمادرمانی،
لیزردرمانی)
در سرطان پیشرفته از کونیزاسیون برای تشخیص استفاده میشود .
با توجه به شرایط زن تصمیم به هیسترکتومی می کنند
سرطان مهاجم
اغلب درمان جراحی ورادیو تراپی
روش جراحی تراکلکتومی رادیکال
احتمال خطر مجدد پس از درمان %35است
40داروهای پالتینوم در سرطان پیشرفته سرویکس استفاده می شود
نئوپالسم حاملگی
Gestational Trphoblstic Neoplasms
معموالً بیماری به دو نوع خوشخیم و بدخیم تقسیم میشود.
مول هیداتید فرم با منشا ء تروفو بالستیک حاملگی است
تاخیر قاعدگی همراه با لکه بینی از عالئم شایع می باشد
استفراغهای بد خیم حاملگی و بزرگی رحم و فشار خون حاملگی
درمان شامل کورتاژ و تخلیه رحم پایش بتا HCG
کوریو کارسینوما در دوره بعد از زایمان بوجود می آید منشاء ان از
سلولهای تروفوبالست جفت است
از اولترا سوند برای تشخیص استفاده می شود
41
سرطان رحم
مرگ و میر این سرطان افزایش یافته
بیشتر آندومتروئید هستند
تماس با استروژن علت اصلی است
عوامل خطر مثل منارک زود هنگام – تاخیر یائسگی –
عدم بچه دار شدن – عدم تخمک گذاری – ناباروری –
دیابت – فشار خون باال – بیماری کیسه صفرا و چاقی
استفاده از تاموکسی فن حائز اهمیت است
42
بررسی و یافته های تشخیصی
بیوپسی ازرحم
درمان طبی
شامل هیستروکتومی است
کنترل سطح آنتی ژن (CA-125(125
پرتو درمانی شکم – لگن وحفره واژن
ضایعات عود کننده واژن به وسیله جراحی و پرتو درمانی
درمان می شود
43