Transcript دانلود
Female Reproductive System By Shahnaz Pouladi Assisstant Proffessor Bushehr Medical Science University 1 آناتومی : شامل دستگاه تناسلی خارجی و ساختمان های داخلی تولید مثل هیپوتاالموس و هیپوفیزدستگاه تناسلی زنان را تحت تأثیر قرار می دهد. 2 اندام تناسلی خارجی (ولوا) 3 البیای بزرگ البیای کوچک کلیتوریس مجرای ادراری واژن غدد بارتولین پرینه 4 5 عملکرد سیستم تولید مثل زن : الف -تخمک گذاری ب -سیکل قاعدگی ج -دورۀ یائسگی 6 7 دورۀ یائسگی : - 8 پایان قابلیت باروری در سن 45تا 52سالگی اتفاق می افتد عدم فعالیت تخمدان ها کوچک شدن اندام های تولید مثل کاهش ترشح هورمونهای جنسی معاینه فیزیکی : - 9 معاینات دوره ای و تست های غربالگری روتین سرطان معاینات سالیانه پستان و لگن مالحظات روحی و جسمی به هنگام معاینه توجه به تخلیه ادرار بیمارقبل از معاینه لگنی وضعیت قرار گرفتن بیمار هنگام معاینات مشاهده : • 10 بررسی اندام خارجی معاینه البیای کوچک و بزرگ(وجود زگیل های آمیزشی) بررسی پروالپس رحم رکتوسل سیستوسل بررسی مدخل واژن (ضایعات سطحی مخاطی ،مشاهده پرده هایمن ،لمس غدد بارتولین)، معاینه با اسپکلوم : - 11 تعریف بررسی سرویکس در زنان زایمان کرده و زایمان نکرده وجود کیست های خوش خیم nabothiah وجود کارسینوما (گل کلمی) عالمت chadwick پاپ اسمیر: - تعریف انواع ترشحات واژن ترشحات کدر و چرکی با رنگ خاکستری عفونت باکتریایی عفونتهای تریکومونایی ترشحات کف آلود و متعفن و بدبو عفونتهای ترشحات غلیظ سفید مایل به زرد و پنیری کاندیدایی 12 معاینه دو دستی : - تعریف لمس و بررسی سرویکس از لحاظ قوام ،تحرک ،اندازه و موقعیت سفتی سرویکس عالمت تهاجم بافت نئوپالسم است در اوایل حاملگی سرویکس نرم است ) (Chandelier Signدرد در حرکت آهسته گردن رحم که نشان دهنده عفونت لگنی است - معاینه و لمس رحم • • - ثابت بودن رحم در لگن عالمت آندومتریوزیس رحم رتروورسیون یا رتروفلکسیون معاینه و لمس آدنکس ها معاینه و لمس واژن و رکتوم 13 ارزشیابی تشخیص ی ) تشخیص سرطان ( پاپ اسمیر-)1 آمادگی الزم قبل از تست طبقه بندی نتایج پاپ اسمیر Normal ASCUS: atypical squamous cells of undetermined significance LSIL :Low grade squamous intraepithelial lesion HGSIL CIS :Carcinoma in situ 14 -)2کولپوسکوپی و بیوپس ی ازسرویکس در زنان مشکوک به نتایجپاپ اسمیر انجام می شود تعریف پروسیجر یافته های غیرطبیعی مثللکوپالکیا ـ بافت های – Punctation acetowhite 15 -)3انجماد درمانی و لیزر درمانی در صورت مشکوک به بدخیمی انجام می شود کرایو درمانی انجماد بافت سرویکس توسطنیتروزاکساید است و دارای عوارض است -)4مخروط برداری Cone Biopsy در صورتی که یافته های کورتاژ غیرطبیعی باشد ازبیوپسی مخروطی استفاده می شود . از روش LEEPاستفاده می شودloop electrosurgical excision procedure 16 -مراقبت بعداز پروسیجر 17 -)5دیالتاسیون و کورتاژ هم درمانی و هم تشخیصی است تعریف پروسیجر آمادگی قبل از پروسیجر و بعد از آن -)6الپراسکوپی وارد کردن الپاراسکوپ به داخل حفره صفاق هم تشخیصی و هم درمانی است از تزریق CO2استفاده می شود18 Histroscopy -)7 مشاهده مستقیم تمام قسمتهای داخل حفره رحم بهترین زمان 5روز بعد از قاعدگی است برای متسع کردن رحم از N/Sیا D/W 5%استفاده می شود 19 20 Histro salpingography -)8 مطالعه عکسبرداری از رحم و لوله های فالوپ با اشعه Xاستکه با تزریق ماده حاجب انجام می شود به منظور بررسی علل نازایی یا باز بودن لوله های رحمی یا پیبردن به موارد غیرطبیعی رحم کاربرد دارد .جنبه درمانی هم دارد آمادگی قبل از پروسیجرCTS -)9 در اختالالت GYNارزش محدودی داردUltrasonography -)10 MRI -)11 21 PMS 22 تعریف اتیولوژی :سروتونین و ... عالئم بالینی: درمان طبی :ورزش -پرهیز از کافئین -غذاهای چرب و مواد شیرین و استفاده از ویتامین B6ویتامین Eومنیزیم وروغن پامچال درمان داروییSEROTONIN INHIBITOR: مثل sarafem-prozac-fluoxetin- Prostaglandin inhibitor داروهای ضد اصطراب مثلxanax: 23 • NURSING CARE • حمایتهای غذایی و روحی • DYSMENORRHEA • Primary dys. • Secondary dys. • بررسی ویافته های تشخیصی: • انجام معاینات کامل لگنی • درمان: • اسپرین-مهار کننده های پروستاگالندین-گرم کردن موضعی- 24 AMENORRHEA Primary a. Secondary a. گرفتن یک تاریخچه بالینی و بررسی آزمایشگاهی علل: فشارهای روحی وروانی حاملگی اختالالت تغذیه ای چاقی ورزشهای سنگین اختالل غده هیپوفیز و تیروئید 25 تومورهای اندامهای تناسلی 26 تومورهای خوش خیم رحم میوما : در %25زنان باالی 30سال روی می دهد از بافت عضالنی رحم منشا ء می گیرد تومور به کندی رشد می کند گاهی بدون عالمت و گاهی موجب خون ریزیهای واژینال می شود سایر عالئم شامل درد – درد پشت – یبوست – مشکالت ادراری – منوراژی و متروراژی 27 درمان طبی بستگی به اندازه عالئم و محل ضایعات دارد در آوردن تومور (محا فظه کارانه ) هیسترکتومی • برش میوما از طریق هیسترسکوپ • میومکتومی الپراسکوپیک • میولیزالپراسکوپیک • آ مولیزاسیون شریان رحم • داروی leuprolide • داروی mifepriston 28 آندومتریوزیس ضایعه خوش خیمی است رشد نا بجای سلولهای رحمی در خارج از رحم % 15-5 زنان در آمریکا مبتال هستند علت اصلی دردهای مزمن لگنی و نابا روری است بروز اندومتریوز به ترتیب فراوانی :تخمدان – لیگامانهای رحمی خاجی – کولدوساک – جدار خلفی رکتو واژینال – پریتوان رحمی مثانه ای – سرویکس – جدار خا رجی رحم بافت جوشگاه الپراتومی – کیسه فتقی – آپاندیس سابقه خانوادگی – سیکل قاعدگی کمتر از 27روز – خون ریزی بیشتر از 7روز -قاعدگی در سنین پایین – عدم حاملگی – افراد مقاوم به NSAIDS 29 پاتوقیزیولوژی آندومتریوز بافت نابجای آندومتر در پاسخ به افزایش تحریک هورمونی تخمدان ایجاد می شود ضایعات معموال کوچک هستند چروکیده و به رنگ قهوه ای یا کبود مایل به سیاه آندومتریوز در کیست تخمدان نظریه انتقال در باره آندومتریوز 30 عالئم بالینی بسته به محل آندومتریوز عالئم فرق دارد نوعی قاعدگی دردناک است ( دردهای عمیق زیر دل – واژ ن و پشت لگن وکمر درد ) خونریزی غیر طبیعی رحم – تهوع و اسهال 31 بررسی و یافته های تشخیصی از طریق معاینه دو دستی نودولهای حساس و ثابت یافت می شوند و حرکت رحم محدود می شود با استفاده از الپاراسکوپی تشخیص قطعی می شود 32 در مان طبی درمان دارویی تدابیر تسکینی هورمون در مانی ( ( OCP - depo provera *استفاده از آندروژن صناعی دانازول ( این داروها عوارضی دارد ) *استفاده از آگونیست های GnRH Leuprolide* 33 درمان جراحی جراحی لیزری توسط الپاروسکوپی الپاراتومی شکمی – هیسترکتومی – بر داشتن تخمدان – بر داشتن لوله ها ی رحمی – بر داشتن آپاندیس مراقبت های پرستاری راهنمایی بیمار در امر بارداری 34 آدنو میو زیس نفوذ الیه ها و بافت های آندومتریوم به دیواره رحم است در زنا ن 50 40ساله بیشتر است عالئم :هیپرمنوره -دیسمنوره – پلی منوره – لکه بینی قبل از قاعدگی -در معاینه رحم بزرگ وسخت است درمان جراحی و هیسترکتومی از درمان محافظتی موثرتر است 35 بیماریهای بد خیم در آمریکا : سرطان سرویکس 11300 سرطان رحم 42100 سرطان تخمدان 21600 سرطان واژینال 2160 سرطان وولوار3600 36 سرطان سرویکس عمدتا سرطان سلولها ی اسکواموس است و بقیه آدنوکارسینوما و کارسینومای آدنواسکواموس هستند. سرطان مهاجم سرویکس رو به کاهش است اغلب در زنان سنین 45- 30دیده می شود عوامل خطر ساز • ابتال به HPV • فعالیت های جنسی ناسالم • سیگار 37 عالئم بالینی انواع مختلف سرطان سرویکس وجود دارد در سرطان پیشرفته سرویکس ترشحا ت زیاد شده و آبکی می گردد ودر نها یت به رنگ تیره در آمده و به علت نکروز تومور و عفونت تومور ممکن است چرکی شود .متروراژی یا بعد از یائسگی لکه بینی ایجاد می شود درد پا – دیزیوری – خونریزی از مقعد و ادم انتها ها نشانه پیشرفت بیماری هستند با پیشرفت سرطان سلولهای خارج از سرویکس از جمله غدد لنفاوی قسمت قدامی ساکروم را مورد تها جم قرار می دهد در یک سوم افراد قاعده رحم درگیر می شود با پیشرفت سرطان کم خونی ایجاد می شود 38 بررسی و یا فته ها ی تشخیصی با نتیجه آزمایش پاپ اسمیر مشخص می شود در مراحل پیشرفته بیماری طی معاینه لگنی توده بزرگ قرمز رنگی نمایان می شود و ضایعات زخم مانند ایجاد می شود سیستم TNMبرای مرحله بندی استفاده میشود بیوپسی و کولپوسکوپی D&C توموگرافی اسکن MRI …39 درمان طبی ضایعات پیش تهاجمی : کنترل بیمار از طریق آزمایشات مکرر پاپ اسمیر یا درمان محافظتی )چک کردن مداوم عالئم حیاتی ،سرمادرمانی، لیزردرمانی) در سرطان پیشرفته از کونیزاسیون برای تشخیص استفاده میشود . با توجه به شرایط زن تصمیم به هیسترکتومی می کنند سرطان مهاجم اغلب درمان جراحی ورادیو تراپی روش جراحی تراکلکتومی رادیکال احتمال خطر مجدد پس از درمان %35است 40داروهای پالتینوم در سرطان پیشرفته سرویکس استفاده می شود نئوپالسم حاملگی Gestational Trphoblstic Neoplasms معموالً بیماری به دو نوع خوشخیم و بدخیم تقسیم میشود. مول هیداتید فرم با منشا ء تروفو بالستیک حاملگی است تاخیر قاعدگی همراه با لکه بینی از عالئم شایع می باشد استفراغهای بد خیم حاملگی و بزرگی رحم و فشار خون حاملگی درمان شامل کورتاژ و تخلیه رحم پایش بتا HCG کوریو کارسینوما در دوره بعد از زایمان بوجود می آید منشاء ان از سلولهای تروفوبالست جفت است از اولترا سوند برای تشخیص استفاده می شود 41 سرطان رحم مرگ و میر این سرطان افزایش یافته بیشتر آندومتروئید هستند تماس با استروژن علت اصلی است عوامل خطر مثل منارک زود هنگام – تاخیر یائسگی – عدم بچه دار شدن – عدم تخمک گذاری – ناباروری – دیابت – فشار خون باال – بیماری کیسه صفرا و چاقی استفاده از تاموکسی فن حائز اهمیت است 42 بررسی و یافته های تشخیصی بیوپسی ازرحم درمان طبی شامل هیستروکتومی است کنترل سطح آنتی ژن (CA-125(125 پرتو درمانی شکم – لگن وحفره واژن ضایعات عود کننده واژن به وسیله جراحی و پرتو درمانی درمان می شود 43