Transcript دانلود
آناتومی دستگاه تناسلی دستگاه تناسلی زنان اندامهای تناسلی داخلی • واژن • سرویکس • رحم اندامهای تناسلی خارجی مونس پوبیس لبهای بزرگ لبهای کوچک کلیتوریس غدد بارتولن فورشت هایمن وستیبول غددپیشابراهی Mons pubis برجستگی بالشتک مانند پر از چربی است که باالی سمفیز پوبیس قرار گرفته .پس از بلوغ پوست این ناحیه با موهای مجعد پوشیده می شود که مانند صفحه ای سپر مانند آن را می پوشانند .درزنان این موها بصورت مثلث که قاعده آن در قسمت فوقانی سمفیز پوبیس است البیاماژور ازلحاظ رویان شناس ی معادل اسکروتوم درمردان است . 7-8سانتیمترطول و 2-3سانتیمترعرض و 1-1.5ضخامت دارند. لیگامان گرد درحاشیه فوقانی آنها ختم می گردند. درسمت خلف ،البیای بزرگ نازک می شوند و با بخش پوشاننده جسم پرینه ادغام می شوند و posterior commisureرا تشکیل می دهند. سطح داخلی آنها فاقد مو است. فاقد بافت عضالنی و دارای شبکه غنی وریدی می باشد . غنی ازغدد سباسه و آپوکرین هستند. البیا ماینور معادل بخش شکمی پنیس هستند که به سمت باال امتداد یافته و در آنجا به دو الیه تقسیم می شوند: -1جفت الیه فوقانی یکی می شوند تا پره پوس را تشکیل دهند . -2جفت الیه های تحتانی بهم می پیوندند فرنولوم کلیتوریس را می سازند. حاشیه تحتانی آن با هم یکی شده و فورشت ( ) Forchetteرا می سازند. از بافت همبندی تشکیل شده واجد تعداد زیادی عروق رشته های االستین ،مقداری رشته های عضالنی صاف است .پایانه های عصبی متعددوبی نهایت حساس هستند. غدد سباسه فراوان دارند .فولیکول مو ،غدد اکرین و غدد آپوکرین ندارند. Perineum کلیتوریس این عضو همتای پنیس در مردان هستند قابل نعوظ است و دربه هم پیوستگی قدامی البیا ماینور و درنوک وستیبول قرارداردو باالی پیشابراه قرارگرفته است. کلیتوریس ازglans – :یک تنه – دو پایه ( ) crura تشکیل شده. تنه کلیتوریس حاوی دو جسم غاری می باشد. وستیبول 6ورودی به وستیبول بازمی شود: پیشابراه واژن دو مجرای غدد بارتولن غدد اسکن بخش خلفی وستیبول ،بین فورشت و ورودی واژن حفره ناویکوالرنامیده می شود . غدد وستیبوالر -1دو غده بارتولن حدود ./5-1سانتیمترقطردارند و هرکدام درزیربولبهای وستیبوالرو در عمق انتهای تحتانی عضله بولبوکاورنوزوس دردو طرف ورودی واژن قراردارند.مجاری آنها 1/5-2سانتیمترطول دارند و درناحیه دیستال هایمن درساعت 5و 7بازمی شوند . -2غدد جنب پیشابراهی شبکه ای غدد هستند که مجاری آنها عمدتا در امتداد سطح تحتانی پیشابراه بازمی شوند ازبزرگترین آنها غدد اسکن خوانده می شوند. التهاب و انسداد مجاری غدد جنب پیشابراه می توانند باعث تشکیل دیورتیکول پیشابراه گردند. بولب وستیبول تجمع بادامی شکل از وریدها با 3-4 سانتیمتر طول و 1-2عرض و -1 0/5سانتیمتر ضخامت هستند.در زیر عضله بولبو کاورنوس و بر روی وستیبول قرار دارند. Hymenal ring هایمن • این پرده از بافت همبند االستیک و کالژن تشکیل شده است سطح داخلی و خارجی توسط اپی تلیوم مطبق سنگفرشی پوشیده شده . • تغییرات ناشی از زایمان در پرده بکارت به شکل ندولهای متعدد که به آن کارنکول گفته می شود. انواع هایمن واژن • مجرایی صاف و روی هم خوابیده است که درمنطقه ای که پرده بکارت وجوددارد شروع و به فورنیکس رحمی که گردن رحم را دربرمی گیرند ختم می شود. • ازقدام توسط بافت همبند ی که سپتوم وزیکو واژینال نامیده می شود ازمثانه وپیشابراه جدا می شود درسمت خلف بین بخش تحتانی واژن و رکتوم که با یکدیگرسپتوم رکتو واژینال را تشکیل می دهند. • 1/ 4فوقانی واژن توسط بن بست داگالس( ) cul –de-sacازرکتوم جدا می شود. واژن • • • • طول دیواره قدامی 6-8سانتیمترو خلفی 7-10سانتیمتراست .واژن توسط سرویکس به فورنیکس قدامی ،خلفی و دو فورنیکس جانبی تقسیم می شود . لبه های عرض ی نازک و متعددی به نام روگا درامتداد طول دیواره های قدامی و خلفی واژن وجود دارد . هیچ غده ای درواژن نیست .واژن توسط ماده ای شفاف ازشبکه مویرگی ساب اپیتلیال واژن نشات می گیرد مرطوب می شود. به عنوان کانال زایمان درهنگام زایمان عمل می کند. خونرسانی واژن • • • • خونرسانی به واژن از طریق شریان واژینال که خود شاخه خلفی شریان ایلیاک داخلی ( هیپوگاستریک داخلی) تامین می شود. شریان رکتال میانی به قسمت میانی واژن خونرسانی می کند. شریان رحمی به قسمت فوقانی واژن خونرسانی می کند. رکتال میانی و رحمی هر دو از شاخه خلفی ایلیاک داخلی منشعب می شوند. پرینه • پرینه ناحیه ای بین رانها قرار دارد .پرینه در قدام به سمفیزپوبیس در بخش قدامی – جانبی به شاخهای ایسکیوپوبیک و توبروزیته های ایسکیال و در سمت خلفی جانبی به لیگامانهای ساکروتوبروس و در خلف به کوکسیس محدود می گردد. • • • • خطی فرض ی که توبریزیته های ایسکیال را بهم وصل می کند ،پرینه را به دو مثلث قدامی (اوروژنیتال ) و خلفی ( آنال ) تقسیم می کند. مثلث قدامی ،درباال به شاخهای پوبیس و درطرفین به توبریزیته های ایسکیال و درخلف به عضله پرینه ای عرض ی سطحی محدود می گردد. مثلث قدامی حاوی عضالت پرینه ای سطحی ،ایسکیو کاورنوس ، بولبوکاورنوس ؛ غدد بارتولن ،بولبهای وستیبوالر،پایکها وتنه کالیتوریس مثلث خلفی شامل حفره های ایسکیو رکتال ،کانال مقعدی است. رحم رحم شبیه گالبی پهن و مسطح است این عضو از دو قسمت بخش فوقانی و مثلثی ( ) bodyو بخش تحتانی استوانه ای (cervix )تشکیل شده است. رحم بین مثانه و رکتوم قرار دارد و در حفره لگن حقیقی در خانم های غیر حامله قرار دارد. شامل سه قسمت هست: .1فاندوس ،قسمت گرد و گنبدی شکل رحم که در باالی رحم قرار دارد. .2تنه رحم ( )body .3ایسموس ( ))isthmusبخشی از رحم است که بین سوراخ داخلی سرویکس و حفره اندومتر قرار گرفته . رحم • پوزیشن رحم تمایل به جلو دارد ( ) antroversionدارد. • فاندوس رحم 90در صد از بافت عضالنی و 10در صد از بافت پیوندی تشکیل شده است. • قویترین ناحیه از نظر انقباض فاندوس است. عملکرد رحم • ارگانی برای قاعدگی دریافت تخمک بارور شده و نگهداری و تغذیه آن تا زمان تولد حمایت و حفاظت جنین انقباض در زمان زایمان و کمک به خروج جنین. سرویکس • • • • • تحتانی ترین بخش رحم است که به داخل واژن برآمده شده و فضایی به نام فورنیکس را ایجاد کرده است. قسمت فوقانی سرویکس (سوپرا واژینالیس) درباالی محل اتصال واژن به سرویکس قراردارد. قسمت طرفین سرویکس سوپرا واژینالیس به لیگامان کاردینال اتصال دارد. سرویکس حدود 2تا 4سانتیمترطول دارد. حاوی غدد ترشحی زیادی است که موکوس ترشح می کند. اکتوسرویکس اکتوسرویکس ازاپی تلیوم سنگفرش ی مطبق غیرکراتینیزه پوشیده شده است درمقابل کانال اندوسرویکس توسط الیه اپی تلیوم استوانه ای ترشح کننده موسین پوشیده شده است . درجریان بارداری اپی تلیوم اندوسرویکس متعاقب بزرگ شدن ،cxطی فرایندی به نام اروزیون به سمت بیرون امتداد یافته و روی اکتو سرویکس را می پوشاند. Nabothian cyst • این اپی تلیوم استوانه ای وارونه شده ممکنست تحت تاثیر اسیدیته واژن یا التیام جراحات طی فرایندی به نام متاپالزی اسکواموس توسط اپی تلیوم سنگفرشی جایگزین شود.این جایگزینی گاه باعث مسدود شدن شیارهای اندو سرویکس می گردد.در این صورت موکوس که توسط شیارها ایجاد شده تجمع می یابد و باعث تشکیل کیست های نابوتین می شود. لیگامان های رحم لیگامان پهن()broad. lig. ازدو ساختاربال مانند تشکیل شده اند که ازحاشیه های خارجی رحم به دیواره های جانبی لگن کشیده شده اند.آنها حفره لگنی را به دو قسمت قدامی و خلفی تقسیم می کنند. لیگامان های رحم suspensory lig. Of ovary لیگامان آویزان کننده تخمدان • صفاقی که اززیرانتهای فیمبریا لوله های رحمی به جدارلگن کشیده می شود لیگامان اینفاندیبولوپلویک را بوجود می آورند که ازدرون آن عروق به نحو قابل توجهی هیپرتروفیه می شوند. لیگامانهای رحمی mackenrod سرویکال عرضی (کاردینال) • قاعده ضخیم رباط پهن در امتداد با بافت همبند کف لگن قرار دارد .متراکم ترین قسمت این لیگامان ،لیگامان کاردینال یا سرویکال عرضی یا mackenrodنامیده می شود.این رباط در موقعیت داخلی محکم به رحم و بخش فوقانی واژن می چسبد. لیگامانهای رحم Round lig. لیگامان گرد • کمی زیرو قدام به محل انشعاب لوله های رحمی منشا می گیرند هر لیگامان گردبه سمت خارج و پایین به کانال اینگوینال گسترش می یابند و ازآن می گذرد تا درنهایت در بخش فوقانی البیا بزرگ پایان می یابد. لیگامان های رحمی یوتروساکرال از نقطه اتصال خود در موقعیت خلفی –جانبی به بخش فوقانی واژنی سرویکس امتداد می یابد و با درجاتی از واریاسیون به فاسیای روی ساکرم متصل می شود. لیگامانهای رحمی لوله های رحمی • • • • • طول لوله رحمی 8-14سانتیمتر هستند بخش بینابینی ایسموس ،آمپول و اینفاندیبولوم تقسیم می شود . بخش بینابینی درمیان دیواره عضالنی رحم قراردارد . ایسموس () 2-3یا بخش باریک لوله که به رحم می پیوندد به تدریج به بخش خارجی و عریض تری به نام آمپول ()5-8تبدیل می شود. اپیتلیوم لوله استوانه ای مژک دار است. تخمدان • • • • • اندازه تخمدانها درزنان مختلف بسیار متفاوت است . 2.5-5سانتیمترطول 1.5-3سانتیمترعرض 0.6 -1.5سانتیمترضخامت تخمدانها دربخش فوقانی حفره لگنی درفرو رفتگی مختصری که دردیواره جانبی لگن بین رگهای منشعب از عروق ایلیاک داخلی و خارجی وجود دارد جای می گیرند .این فرو رفتگی حفره تخمدانی waldeyer ovarian fossaگفته می شود. نقش تخمدان • تخمک گذاری • تولید و ترشح هورمونهای استروژن و پروژسترون خونرسانی رحم • خون شریانی رحم عمدتا از طریق شریان رحمی تامین می شود که شاخه ای از شریان ایلیاک داخلی می باشد .شریان رحمی با ایجاد یک زاویه قائمه از روی حالب عبور می کند و در وسط سوراخ داخلی به گردن رحم میرسد .ورید رحمی همراه با شریان می باشد و به ورید ایلیاک داخلی تخلیه می شود .عروق لنفاوی قعر رحم همراه با شریان تخمدانی سیر می کنند و در سطح مهره L1به غدد لنفاوی پاراآئورتیک تخلیه می شوند .عروق لنفاوی تنه و گردن رحم به غدد لنفاوی ایلیاک داخلی و خارجی میریزند .بعضی از عروق لنفاوی همراه با رباط گرد رحم از درون کانال اینگوینال (مجرای مغبنی) عبور می کنند و به غدد لنفاوی مغبنی سطحی تخلیه میکند. استخوان بی نام • ایلیوم • ایسکیوم • پوبیس استخوان لگن دو استخوان بی نام که خودشامل : ایلیوم ،ایسکیوم ،و پوبیس ساکرم خلفی کوکسیس خلفی مفاصل لگن چهار مفصل لگنی وجود دارد • یک سمفیز پوبیس • دو مفصل ساکروایلیاک • یک مفصل ساکروکوکسیژیال تقسیمات لگن • لگن توسط خط اتنهایی به دو قسمت لگن کاذب در باال و لگن حقیقی در پایین تقسیم می شوند. • لگن حقیقی یک کانال استخوانی است و توسط ساکرم و کوکسیس در عقب و ایسکیوم و پوبیس در اطراف و جلو احاطه شده است. سطوح لگن حقیقی • سطح مدخل لگن یا تنگه فوقانی • سطح تنگه خروجی یا تنگه تحتانی • سطح لگن میانی ( کوتاهترین قطر لگن) اقطار لگن مدخل لگن سه قطر دارد • قطر عرضی • مایل • قدامی خلفی لیگامانهای لگنی لیگامانهایی که به استخوان لگن متصل می شوند به چهار گروه تقسیم می شوند • • • • رباطهایی که ساکروم و ایلیوم را به هم متصل می کنند ساکروایلیاک می گویند. رباطهایی که ساکرم و کوکسیس را بهم متصل می کنند لیگامان ساکرو کوکسیژیال گفته می شود. رباطهایی که بین دو استخوان پوبیس هستند لیگامان پوبیس داخلی گفته می شوند. دو لیگامان ساکروتوبروس و ساکرواسپینوس است که دیواره خلفی لگن را تشکیل می دهند. اشکال لگن لگن ژنیکوئید لگن آندروئید لگن آنتروپوئید پالتی پلوئید ویژگیهای چهار نوع لگن ویژگی ژنیکوئید آندروئید آنتروپوئید پالتی پلوئید ورودی لگن پهن باریک باریک پهن دیواره های طرفی مستقیم همگرا واگرا واگرا خارایسکیال بدون برجستگی برجسته بدون برجستگی یدون برجستگی بریدگی سیاتیک گرد باریک پهن پهن قوس پوبیس 90 کمتراز90 بیشتراز90 بیشتراز90 شیوع 50 20درصد 25 5درصد