PS*K*YATR*K HASTALIKLARIN TEDAV*S*NDE
Download
Report
Transcript PS*K*YATR*K HASTALIKLARIN TEDAV*S*NDE
PSİKİYATRİK HASTALIKLARIN
TEDAVİSİNDE KULLANILAN
İLAÇLAR
Anksiyete;
• kişinin içinde veya dışında gelişen sıkıntılı
duruma karşı oluşan
• emosyonel (psikolojik, ruhsal)
• ve somatik (bedensel)
• nitelikli psikonörolojik bozukluktur.
Anksiyete;
•
•
•
•
•
•
Sıkıntı, korku, kaygı, endişe,
telaş, ruhsal gerginlik, kuruntu,
uykusuzluk, çaresizlik ve yetersizlik duyguları
gibi psikolojik belirtileri vardır.
Ayrıca terleme, çarpıntı, tremor,
iştahsızlık, taşikardi gibi somatik belirtileri
vardır.
Anksiyete tedavisinde
kullanılan ilaçlar;
•
•
•
•
anksiyolitik,
Trankilizan
veya minör trankilizanlar
olarak adlandırılır
Anksiyete tedavisinde
kullanılan ilaçlar;
• Anksiyolitik ilaçlar, sedatif ve hipnotik
ilaçlardan tam olarak ayrılamaz.
• Anksiyolitik ilaçlardan çoğu farklı derecelerde
sedasyon yapar.
• Sedatif etkilerine karşı tolerans gelişebilir.
• 4-6 hafta sureyle kullanıldıklarında bağımlılık
gelişebilir.
• Birden kesilirse tekrar anksiyete görülebilir.
• uyuklama, sedasyon,
• menstrüasyon bozukluğu ve
• geçici bilinç bozukluğu gibi
• yan etkileri vardır
Antipsikotik (Nöroleptik) İlaçlar
•
•
•
•
•
nöroleptik,
antişizofrenik,
majör trankilizanlar
olarak da adlandırılır.
şizofreni, mani veya deliryum gibi,psikozların
tedavisinde kullanılan ilaçlardır.
şizofreni;
• halüsinasyon, düşünme bozukluğu,
• anormal davranışlar ve konuşma bozukluğu ile
• seyreden özel tip psikozdur.
Antipsikotik ilaçlar,
Aşırı bir sedasyon yapmadan;
Hareketlerde yavaşlama,
Çevreye ilgisizlik ve heyecansızlık oluştururlar.
Bu duruma nöroleptik sendrom denir.
şizofreniyi tamamen iyileştiremez ve
hastadaki düşünce bozukluğunu ortadan
kaldıramaz.
• Hastanın bulunduğu ortama uyum sağlamasına
yardımcı olur
•
•
•
•
•
•
• Antipsikotik ilaçlar beyinde ve periferde
dopamin reseptörlerini veya beyinde serotonin
reseptörlerini bloke eder. Bu ilaçların çoğu
kolinerjik, adrenerjik ve histamin reseptörlerini
de bloke eder.
Antipsikotik İlaçların Etkileri
• Antipsikotik Etkileri: Deluzyonlar., ( kuruntu,
hayal, endişe ) halusinasyonları, ajitasyonu ve
hastanın spontan fiziksel hareketlerini azaltarak
sakinleştirir.
• Ekstrapiramidal Etkileri (Parkinson benzeri
belirtiler): Parkinson benzeri belirtiler, uzun
süren tedavi sonrası ortaya çıkar. Bu etkilerin
ortaya çıkmasında dopamin reseptörlerinin
bloke edilmesi rol oynar.
• Antikolinerjik Etkileri: Bulanık görme, ağız
kuruluğu, konfüzyon, sedasyon, kabızlık ve idrar
retansiyonu, antikolinerjik etkilerindendir.
• Diğer Etkileri:Vücut ısısını düzenleyen
merkezleri etkileyerek ısı değişikliklerine yol
açar. Ayrıca α adrenerjik reseptörlerin bloke
olması sonucu ortostatik hipotansiyon ve baş
dönmesi ortaya çıkar.
Antipsikotik ilaçların kullanım
alanları
•
•
•
•
•
•
•
şizofreni ve bazı psikotik hastalıklar,
Psikotik reaksiyonlar,
Anksiyete,
Preanestezik medikasyon,
Bulantı, kusma,
Vertigo,
Alkol vb.bağımlılarda ortaya çıkan yoksunluk
sendromlarının tedavisi,
Fenotiyazinler
• Fenotiyazinler, genellikle psikotik tedavide (
paranoid durumlar, şizofreni, kronik alkolizmle
gelişen psikozlar) kullanılan ilaçlardır.
• Psikotik hastada halüsinasyonların,
delüzyonların tedavisinde yarar sağlar.
Fenotiyazinler
• S.S.S.deki dopaminerjik etkinliği azaltırlar.
• Panik,korku ,düzensiz davranışlar ve
saldırganlık gibi davranışları azaltırlar.
• Antiemetik etkileri vardır.Apomorfin antagonizma?
• Sedatif etki;Fiziksel hareketler…………?
• Psişik durumu düzeltir.
• Barbitürat,narkotikler,alkol+Fenotiyazin?????????
Fenotiyazinler
•
•
•
•
•
•
YAN ETKİLERİ:
Parkinson belirtileri????????????????
Sarılık????????????????
Uyuşukluk,uyuklama,ortostatik hipotansiyon
Seksüel fonksiyonların bozulması,
Jinekomasti
Klorpromazin (Largactyl):
• Sedatif etkisi vardır, uzun sureli kullanımda
sedasyona tolerans gelişebilir.
• Genellik konfüzyonlu hastalarda sedatif olarak
kullanılır.
• İnatçı hıçkırıkların tedavisinde kullanılır.
• Antihistaminik, antikolinerjik ve antiemetik
etkileri de vardır.
Klozapin
• kardiyovasküler, kemik iliği depresyonu gibi yan
etkileri vardır.
• klasik tedaviye cevap vermeyen ağır şizofrenik
hastaların tedavisinde kullanılan ilaçtır.
Bütirofenonlar
• Bütirofenonlar, fenotiyazinlere cevap vermeyen
hastalarda kullanılır.
Tiyoksantenler ve türevleri
• antipsikotik olarak kullanılır.
Antidepresan ve Antimanik
İlaçlar
• Depresyon, mani gibi duygulanım bozukluğuna
bağlı gelişen hastalıkların tedavisinde
kullanılırlar.
Depresyon;
• ilgi duyamama, çaresizlik, umutsuzluk,
• yetersizlik, zihinsel konsantrasyon bozukluğu,
• bellekte zayıflama ve ağlamaya meyil,
uykusuzluk, ölüm korkusu veya ölme isteği
gibi,
• belirtilerin görüldüğü psikolojik
hastalıklardandır.
REAKTİF DEPRESYON
•
•
•
•
•
•
•
İnsanların çevresindeki olaylara aşırı üzülmesi,
Hayal kırıklıkları,
Ruhsal gerginlikler ve
Bazı sosyal olaylara bağlı olarak gelişirler.
Yani belli bir nedene bağlı depresyon gelişir.
Neden ortadan kalkınca depresyon da kalkar.
İLAÇ????????????????
ENDOJEN DEPRESYON
•
•
•
•
•
•
•
Yaşamdan zevk alamama
Kendini suçlama
Uykusuzluk
İştahsızlık
Yorgunluk
Ümitsizlik
İntihara eğilim
ENDOJEN DEPRESYON
•
•
•
•
•
Belirli bir neden var mı????????
Nasıl ortaya çıktığı kesin olarak bilinmiyor.
Beyinde serotonin ve noradrenalin
Seviyesi azalmış.
Ne yapabiliriz???????????
Mani
• Mani ise bunların tersi aşırı istek, neşe,
• konuşma hızında artış, sürekli fikir değişikliği,
• aşırı güven ve uyku gereksiniminde azalma
fakat dinç olma gibi
• belirtilerin olduğu
• kısaca öfori görüntüsünün hakim olduğu
hastalıktır.
Bipolar hastalık
• Depresyon ve mani nöbetleri birbirini izler.
Antidepresan ve Antimanik
İlaçlar
• Antidepresan ve antimanik ilaçlar, bu tür
affektif (duygulanım, durum) hastalıkların
tedavisinde yarar sağlar.
• Antidepresan ilaçlar; doğrudan veya dolaylı
olarak beyinde, norepinefrin, dopamin ve
serotoninin etkilerini artırır.
Antidepresan ve Antimanik
İlaçlar
• Depresyonun serotonin, norepinefrin gibi
• monoaminlerin eksikliğine bağlı,
• maninin ise nörotransmitterlerin aşırı
sentezlenmesine bağlı
• olarak ortaya çıktığı düşünülmektedir.
Trisiklik Antidepresanlar
• sinir uçlarından salınan adrenalin ve
noradrenalinin salındıktan sonra,
• geri alınmasını engeller.
Trisiklik Antidepresanlar
•
•
•
•
•
Trisiklin antidepresanların endikasyonlar.
Endojen depresyon tedavisinde,
Bazı panik bozukluklarda,
İmipramin enurezis nokturnanın tedavisinde,
Depresyona eşlik eden kronik ağrı ve fobik
anksiyete tedavisinde kullanılır.
Trisiklik Antidepresanlar
• Doz aşımında zehirlenme ortaya çıkmışsa
aşağıdaki uygulamalar yapılır:
• Akut zehirlenmede; bilinç, solunum, dolaşım
değerlendirilir,
• Aktif kömür verilir, mide lavajı yapılır,
• Fizostigmin uygulanır,
• Aritmiler kontrol edilir,
• Hastanın genel durumu düzelene kadar kontrol
altında tutulur.
Non Trisiklik Antidepresanlar
• seçici olarak serotonin geri alımını inhibe eder.
• Selektif serotonin geri alım (reuptake)
inhibitörleri de denir.
• Trisiklik antidepresanlara göre yan etkileri
azdır. Etkileri, 2–3 haftada balar.
Non Trisiklik antidepresanların
endikasyonları
• Depresyon,
• Fluoksetin; obsesif – kompulsif bozukluklar,
blumia nevroza, anoreksia nevroza ve panik
bozukluklarda kullanılır.
Mono Amin Oksidaz (MAO)
İnhibitorleri
• Mono Amin Oksidaz enzimi, sinir dokuda ve
• kalın bağırsak, karaciğer gibi dokularda bulunan
mitokondrial enzimdir.
• adrenalin, noradrenalin, serotonin,
• tiramin ve dopamin gibi aminleri metabolize
eder
Mono Amin Oksidaz (MAO)
inhibitorleri
• MAO inhibitörü ilaçlar, MAO enzimini inhibe
ederek aminlerin yıkımını azaltır.
• Beyinde aminlerin düzeyinin artması,
depresyonda yarar sağlar.
MAO İnhibitorlerinin
endikasyonlar.
• Depresyon tedavisinde,
• Uyku bozukluğu tedavisinde narkoleptik
olarak,
• Trisiklik antidepresanlara yanıt vermeyenlerde,
• Fobik durumların tedavisinde,
• Ruhsal dalganımlar, iştah bozukluğu ve
isteksizlikle karekterize atipik depresyonda
kullanılır.
Mono Amin Oksidaz (MAO)
İnhibitorleri
• Bu ilaçlar peynir,bira ve şarap gibi maddelerle
birlikte alınmamalıdır.?????????????????????????
Mono Amin Oksidaz (MAO)
İnhibitorleri
• MAO enzimi tiramini metabolize
eden(parçalayan) bir enzimdir.
• Tiramin ise sempatomimetik madde salınımına
neden olan bir maddedir.
• Peynir,bira ve şarap gibi maddelerde yüksek
miktarda tiramin vardır.
• İlaçlarımız MAO enzimini inhibe edince;
• Bu besinlerdeki tiramin parçalanamaz ve
birikir;
Mono Amin Oksidaz (MAO)
İnhibitorleri
• Böylece sinir uçlarından bol miktarda
sempatomimetik madde salgılanmasına neden
olunur.
• Bu maddeler de hipertansif kirize neden
olurlar.
Kontrendikasyonları:
• Gebelikte kullanılmaz.
Lityum Karbonat
• Lityum tuzlarındandır, manik depresif ve manik
atakların tedavisinde kullanılır.
• Nöron metabolizmasını etkiler.
• Sedatif ve narkotik etkileri yoktur.
Lityum Karbonatın yan etkileri
• Ataksi, tremor,
• Konfüzyon,
• Konvülzyon,