Duygu Durum Bozukluklar*
Download
Report
Transcript Duygu Durum Bozukluklar*
Duygu Durum
Bozuklukları
Bölüm 10
Depresyon ve Maninin Genel
Özellikleri
Depresyon
Üzüntü
Endişe
Suçluluk
Değersiz hissetme
İştahta azalma
Cinsel istek kaybı
Mani (iki uçlu duygu durum
bozukluğu-Bipolar)
Sinirlilik
Aşırı hareketlilik
Konuşkanlık
Fikir uçuşması
Dikkatte dağılma
Temelsiz aşırı coşku
Hoşa giden faaliyetlerle
aşırı uğraş
Cinsel kabarma
İUDDB
Depresyona göre daha az görülür
Dönemlerin tekrarlama olasılığı fazladır
Bipolarite ve yaratıcılık
Yaratıcı düşüncede
etkisi olabileceği
gözlenmektedir
Michelangelo, Van
Gogh, Tchaiskovky....
Ancak hepsinde
yaratıcılık beklenemez
ya da yaratıcı olan
herkeste bipolarite
beklenemez
Unipolar???bipolar???
Kanıtlar böyle bir
ayrımın geçerli olduğu
yönünde
Ancak bazı açılardan
gözlenen örtüşmeler
nedeniyle farklı
kategori olarak ele
almanın geçersizliği
de öne sürülmekte
Heterojenite!!!
Oldukça heterojen bir grup olması
kategorizasyonu güçleştirmektedir
Örn. Kaygı bozukluğu + depresyon
Siklotimi
Depresyon +
hipomani
Psikanalitik Kuram
Freud Yas ve
Melankoli
Oral dönemde
çocuğun ihtiyaçlarının
az ya da çok
karşılanması
Başka insanlara ağır
düzeyde bağımlı olma
SEVİLEN KİŞİNİN
KAYBI
Kayıp kişi içe
alınmaktadır
(introjection)
Psikanalitik Kuram
Yas tutulan kişiye
karşı bilinçaltı
düzeyde duyulan
olumsuz duygular
Kendine yönelme----öfke, suçluluk
Yas çalışmasında,
ölen kişiden
ayrışmanın
sağlanması hedeflenir
Psikanalitik Kuram
Depresyon kendine
döndürülmüş kızgınlık
mıdır????
Çalışmalardan destek
gelmemiştir
Ancak bazı temel
sayıltılar etkili olabilir
(bilişlerin temeli)
Bilişsel Kuram
Beck
Çocukluk & ergenlik dönemi
Kayıplar, reddler, önemli
yaşam olayları
ŞEMALAR
Bilişsel Kuram
Bilişsel yanlılık ve çarpıtmalar
Keyfi çıkarsama
Seçici soyutlama
Aşırı genelleme
Büyütme küçümseme
Bilişsel Kuram
Öğrenilmiş çaresizlik
Atıfların yeniden
formülsayonu
umutsuzluk
Bilişsel Kuram
Çarpıtma mı?
Gerçekçi
değerlendirme mi?
Normaller------fazla
mı iyimser
Bilişsel Kuram
Öğrenilmiş çaresizlik kuramı
Yükleme biçimleri
Umutsuzluk kuramı
Bilişsel Kuram
Düşünce
Duygu
Duygu
Düşünce
Çaresizlik ve umutsuzluk
kuramındaki sorunlar
Ne tip bir depresyon? Reaktif depresyon—
umutsuzluk depresyonu??
Üniversite öğrencileri örneklemi—analog??
Depresyona mı kaygıya mı özgü??
Yüklemeler evrensel bir süreç olamayabilir
Yükleme tarzının kalıcı olduğu iddiası
depresyon geçtiğinde gözlenememiştir.
Kişilerarası Kuramlar
Sosyal Destek----Coyne
Başkalarının olumsuz tepkilerini kışkırtma
Carnelly...
Kendini doğrulayan kehanet
Kişilerarası Kuramlar
Kişilerarası davranış örüntüleri
depresyondan önce de var mı?
Genellikle evet----
Zayıf sosyal beceriler---(döngüsel)
Biyolojik Kuramlar-Beyin Yapısı
Biyolojik KuramlarNörotransmitterler
Seratonin
Geri alım
İnhibitörleri
Duygu Durum Bozuklukları-2
Bipolar Bozukluk
Bipolar Duygu Durum Bozukluğu
Bozukluğun depresif dönemine
odaklaşılmış; tek uçlu ile benzerlik
göstermekte...
Mani durum koruyucu bir işleve mi sahip?
Bipolar Duygu Durum Bozukluğu
Kağıt kalem testinde benlik değeri açısından:
Manikler > normaller > depresifler
Yapılandırılmış bellek testinde ise:
Mani, depresif < normaller
BDDB-Biyolojik Kuramlar
Birinci derece akraba %10-25
Tek yumurta ikizleri %72
Çift yumurta % 14
11. kromozomdaki başat bir gen???
Henüz tam kanıtlanmamıştır.
Bipolar-Kromozom
BDDB-Biyolojik Kuramlar
Nöro-kimya
Nörepniefrin
Serotonin
Monoamin oksidaz engelleyicileri
BDDB-Biyolojik Kuramlar
Lityum
Nöral aktiviteyi artıran/azaltan bazı
nörkimyasalları etkilemektedir
G-proteinlerin düzenlenmesi süreci
BDDB-Biyolojik Kuramlar
Norendokrin
Kortizol düzeyinin
depresiflerde yüksek
olması
BDDB-Biyolojik Kuramlar
Beyin Yapısı
Etiyoloji
Biyolojik etiyoloji lehine göstergeler
Psikolojik müdahalelerin gereksizliğine mi
işaret eder????
DUALİZİM
BDT=> İLAÇ TEDAVİSİ
Tedavi
Psikodinamik
Bastırılmış çatışma, içe dönük kızgınlığı dışa
vurma
Bilişsel davranışçı terapiler
Bdt
Bdt + ilaç
Bdt, ilaç, kişiler arası terapi
Biyolojik Tedaviler
EKT
İlaç tedavisi
Anti depresanlar
lityum
İNTİHAR
Tablo 10.4 İntihar Girişimi Olanlarla İntihar Edenlerin Karşılaştırılması
Özellikler
Girişimciler
İntihar Edenler
• Cinsiyet
• Yaş
• Yöntem
Çoğunlukla Kadın
Çoğunlukla Genç
Az Ölümcül (ilaç, kesme)
Çoğunlukla Erkek
Yaşla Risk Artar
Daha Saldırgan (Silah,
• Tanılar
Distimik Bozukluk
Sınır Kişilik Bozukluğu
Şizofreni
Öfke ve Depresyon
Durumun Değişmesi
Yardım Çağrısı
Çabuk İyileşme
Yaşadığı için Rahatlama
Tekrar Etmeme Sözü
Major Duygudurum Bzk.
Alkolizm
• Baskın Duygu
• Motivasyon
• Hastanede Gidiş
• Girişimle İlgili
Tutum
Atlama)
Umutsuzluk ve Depresyon
Ölüm
Durkheim’ın İntiharla İlgili
Sosyolojik Kuramı
• Egoist İntihar
• Elsever (Alturistik) İntihar
• Anomik İntihar
Shneidman’ın İntihara Yaklaşımı
1)
2)
3)
4)
Tablo 10.5: İntiharın Ortak On Yönü
İntiharın ortak amacı bir çözüm aramaktır.
İntiharın ortak hedefi bilinçliliğin
durdurulmasıdır.
İntiharda ortak uyarıcı, dayanılamayacak
psikolojik acıdır.
İntiharda ortak stres verici faktör, engellenmiş
psikolojik gereksinmelerdir.
5. İntiharda ortak duygu çaresizlikumutsuzluktur.
6. İntiharda ortak bilişsel durum ikircikli olmaktır.
7. İntiharda ortak algısal durum daralmadır.
8. İntiharda ortak eylem saldırganlıktır.
9. İntiharda ortak kişilerarası eylem, intihar
niyetini iletmektir.
10. İntiharda ortak tutarlı yön, yaşam boyu başa
çıkma örüntüsüdür.
İntiharın Önlenmesi
Tablo 10.6
İntihar Eğilimli Hastanın Tedavisinde
Genel İlkeler
İntiharla Çalışmada Klinik ve Etik
Sorunlar
Doktor Yardımı ile İntihar
Dr. Jack Kervorkian