Transcript Ders Amaç ve Hedefleri Nasıl Yazılır?

Ders
amaç, hedef ve kazanımları
nasıl yazılır?
Hüseyin İlhan
02.04.2012
Necla Özdemir Konferans Salonu
Avrupa Birliği
Bologna Süreci
• Yüksek
öğretimin
yeniden
yapılandırılması
2
Eğitim-öğretim,
araştırma ve geliştirme
çalışmaları
• Fakültemizin
• stratejik amaç ve
hedeflerini,
süreçleri,
performans
göstergelerini,
performans
hedeflerini ve
maliyetini
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
• kısa ve orta
vadeli planlarda
belirlemek,
izlemek ve
özdeğerlendirme
yaparak
iyileştirme
planları ve
eylemleri
ADEK YAPILANMASI
Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Kurulu
ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ
YÖNETİM KURULU
SENATO
STRATEJİK PLAN
ESOGU-ADEK
ADEK DANIŞMA KURULLARI
FAKÜLTE ADEK KURULLARI
BÖLÜM/BİRİM KOMİSYONLARI
3
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Türkiye Yükseköğrenim Yeterlilikler
Çerçevesi
4
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Ana Süreçler
5
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Yapılması gerekenler






6
Programın eğitim amaçları yazılmalı,
Program çıktıları/yeterlikleri belirlenmeli,
Belirlenen program çıktılarına ulaşmak için hangi
derslerin verilmesi gerektiğine karar verilmeli,
Her bir ders için “Öğrenme Kazanımları” yazılmalı,
Ders öğrenme kazanımlarına ulaşabilmek için gerekli iş
yükü ve Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS ) kredileri
hesaplanmalı,
Ders öğrenme çıktıları/kazanımları ile program
çıktılarının/yeterliliklerinin uyumu için Program
Kalite Güvence Sistemi kurulmalı
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öncelikli yapılması gerekenler

Ders saatlerinin azaltılması




Dikey entegrasyon




7
1 Sınıf 921 saat  691 saat
2 Sınıf 899 saat  674 saat
3 Sınıf 1065 saat  799 saat
AnatomiFizyoloji, Biyokimya Fizyopatoloji  Patoloji
Propödetik  Yakınma, Semptom, Bulgular, Tanı
Yatay entegrasyon (Bir dersten önce alınması gereken
dersler)
 İç Hastalıkları - Cerrahi, Çocuk Hastalıkları - Çocuk
Cerrahisi, Kardioloji - Kalp Damar Cerrahisi, Nöroloji Beyin Cerrahisi, Göğüs Hastalıkları – Göğüs Cerrahisi
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Ders planı
Ders planında dersin oluşturulması;
Amaç + Hedef + Öğrenim Kazanımları
 Amaç



Hedefler


Kazandırmak istediğimiz özellikler. Hedef eğiticinin öğrencide
öğretim süreci sonunda kazanmasını beklediği özelliktir.
Öğrenim Kazanımları

8
Öğrencinin öğreneceklerini ölçülebilir biçimde ifade eden geniş
ve genel beyandır.
Eğitim süreci sonunda mezunlardan gerçekleştirmeleri beklenen
davranışları tanımlayan genel, bir cümlelik ifadelerdir.
Öğrenme süreci tamamladıktan sonra, başarılı olmuş bir
öğrencinin, neleri bilmesi, anlaması ve/veya yapabilmesi
gerektiğini açıklayan ifadelerdir.
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
DERS AMACI
Ders amacı nasıl yazılmalı?
Nelerin öğretileceği ölçülebilir biçimde ifade
edilmelidir.
 Dersin amacı program çıktılarıyla uyumlu
olmalıdır.
 Kullanılabilen fiiller:

Bilmek, Anlamak, Belirlemek, Kavramak, Aşina olmak
Örnek:
 “kadın genital organlarının siklik
değişimlerinin öğretilmesi kavranması ”
10
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Ders amacı nasıl yazılmalı?
Örnek:
 Konu:Konjenital Malformasyonlar
 Amaç:


11
Malformasyon tarifi, ilgili kavramların açıklanması ve
malformasyon gelişim etkenlerinin açıklanması (Ölçülebilir
değil)
Malformasyon tarifini yapmak, ilgili kavramları açıklamak
ve malformasyon gelişimini kavramak
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Ders amacı nasıl yazılmalı?
Amaçlar genellikle eğiticinin bakış açısından
dersin genel içeriğini ve yönünü belirtmek üzere
yazılır.
Örnek:
Bir dersin amacı
 “öğrencilere sindirim sisteminin temel özelliklerini
tanıtmak”,
 “tıp tarihine genel bir giriş yapmak” veya
 “solunumun temel dinamiklerini anlamak”
olabilir.

12
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Ders amacı nasıl yazılmalı?
Örnek:
 Konu: Baş ağrısı
 Amaç: Bu ders sonunda öğrenciler baş
ağrısının birinci basamakta sık görülen
nedenleri ve uygun yaklaşımlar hakkında bilgi
sahibi olacaklardır.
13
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
DERS HEDEFLERİ
Ders hedefleri nasıl yazılmalı?
Öğrenci davranışına dönük olmalıdır. Eğiticinin
yapacakları hedef olamaz. O nedenle hedefler
öğrenci davranışına dönüştürülecek ve
öğrenme özelliğini belirtecek şekilde
yazılmalıdır.
Örnek:



15
Çocuklarda pnömoni nedenlerini öğretebilme (Yanlış)
Çocuklarda pnömoni nedenlerini açıklayabilme (Doğru)
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Ders hedefleri nasıl yazılmalı?
Hedef cümlelerin sonuna hedefin bulunduğu
basamağın özelliğine uygun sözcükler gelir.
 Hedef cümlelerin sonunda “bilgisi, becerisi, gücü,
yeteneği, oluş, ilgililik, farkındalık, hoşgörürlük”
gibi sözcüklerden biri ya da “_bilme” fiiliyle biten
bir birleşik cümle bulunmalıdır.
 Örnek:


16
Yenidoğan sarılığının biyokimyasal temellerini
söyleyebilme ve tanıda kullanabilme
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Ders hedefleri nasıl yazılmalı?
Hedefler öğrenme ürününü dile getirmelidir.
Öğrenme sürecine dönük ifadeler hedef
olamaz.
 “yapar,çizer, bilir” ya da “yapmalı, öğretmeli,
yapmak, bilmek” gibi fiillerle hedef yazılamaz.
 Örnek:


17
“öğrenci bilimsel yöntemi kullanır” ifadesi yanlıştır.
Çünkü burada bir öğrenme ürünü değil bir süreç
söz konusudur.
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Ders hedefleri nasıl yazılmalı?
Konu başlıkları hedef olamaz.
Örnek:



Sıvı-elektrolit denge bozukluğu (Yanlış)
Sıvı-elektrolit denge bozukluğunu tanıyabilme ve
düzeltebilme (Doğru)
Hedefler birbirini tamamlayıcı, yani
binişik/bitişik olmalıdır. Bir hedefin kapsamının
bittiği yerde bir diğeri başlamalıdır.
 Hedefler birbirini destekler nitelikte olmalıdır.

18
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Ders hedefleri nasıl yazılmalı?
Örnek:
Kan basıncını ölçebilme
 Koltuk altı ateşini ölçebilme
 Dakikadaki nabız sayısını ölçebilme
 …

Örnek:


19
Asit-baz dengesi hakkında bilgi verilmesi (Yanlış)
Asit-baz dengesini kavrayabilme (Doğru)
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
ÖĞRENİM ÇIKTISI / KAZANIMLARI
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?
Öğrenme çıktısı/kazanımı nedir?
Bir öğrenme sürecinin (ders) sonunda öğrencinin



21
bilmesi,
yapması,
uygulaması gerekenler (bilgi, beceri, tutumlar, değer vb.)
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?
Öğrenme çıktıları;
 Öğrencinin,
neleri bileceği, kavrayacağı,
 neleri yapacağının,
 nelere yetkin olacağının açık, gözlenebilir,
ölçülebilir tanımlarıdır.
“Öğrencim, dersin sonunda hangi bilgi, beceri ya da
tutumlara sahip olmalıdır?”

22
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?

23
Öğrenme çıktısı yazımında sık tekrarlanan hatalardan biri,
amaçların eğitici açısından ifade edilmesidir.

Öğrencilerin sindirim sistemi hakkında bilgi edinmelerine
yardımcı olma (Yanlış)

Sindirim sisteminin nasıl çalıştığını kendi ifadeleriyle
açıklama (Doğru)
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?




24
İyi yazılmış öğrenme çıktıları, öğretme-öğrenme süreci
sonunda kazanılacak öğrenme ürününü betimlerler.
Öğrenme çıktıları, öğrencinin süreçte ne bileceği, ne
anlayacağı, ne yapabileceğini ifade eden bilgi ve beceriler
bütünüdür.
Bir anlamda, süreçte öğrenciden ne beklenildiği konusunda
öğrenciye ipuçları verir.
Süreç içinde yapılacakları değil, süreç sonunda kazanılacakları
ifade ederler.
 Sınıfta hücre bölünmesini gösteren bir film izleme (Yanlış)
 Hücre bölünmesinin fazlarını açıklayabilme (Doğru)
 Hücrelerin insan vücudundaki işlevlerini açıklama (Doğru)
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?


Öğrenme çıktılarının diğer önemli bir niteliği, açık ve
anlaşılır olmasıdır.
İyi belirtilmiş bir öğrenme çıktısında, belirlenen
eylemi ya da davranışı açıkça tanımlayan bir fiil
bulunmalıdır.
 Sindirim sistemini bilme (Yanlış)

25
Sindirim sistemini oluşturan organların işlevlerini
açıklayabilir. (Doğru)
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?



26
Öğrenme çıktılarının dördüncü özelliği ölçülebilir (gözlenebilir)
olmasıdır.
Öğretme-öğrenme etkinliği sonunda kazanılacak davranışın
ölçülebilir-gözlenebilir bir fiille ifade edilmesi gerekir.
Aksi halde, davranışın oluşup oluşmadığını belirlemek
mümkün olmayacaktır.

Yaratıcı düşünme (Yanlış)

Orijinal bir endüstriyel ürün tasarlayabilir. (Doğru)
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?
Konu başlıkları öğrenim çıktısı olamaz.
Örnek:
Konu: Temel radyoterapi
Amaç:
Hedefefler:
Öğrenim Çıktıları:
1. Radyasyon onkolojisinin kanser tedavisindeki yeri
2. Moleküler ve hücresel radyobiyolojik temeller
3. Radyoterapi-moleküler etkileşme
4. Radyoterapi fiziği

27
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?
Ders:Temel Radyoterapi
 Amaç: Onkolojik tedavi yaklaşımı olarak radyoterapinin

tümör ve normal doku üzerindeki moleküler, hücresel ve
organ düzeyindeki etki mekanizmalarının kavranması

Hedefler:



28
Radyoterapinin moleküler, hücresel etki
mekanizmalarını kavrayabilme
Radyoterapinin normal doku üzerine olan etkilerini
kavrayabilme
Radyoterapinin tümör dokusu üzerine olan etkilerini
kavrayabilme
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?

Öğrenim Çıktıları/kazanımları:
Radyoterapinin moleküler düzeyde etki
mekanizmalarını açıklayabilir.
 Radyoterapinin hücresel düzeyde etki
mekanizmalarını açıklayabilir.
 Radyoterapinin normal doku üzerine olan
etkilerini açıklayabilir.
 Radyoterapinin tümör dokusu üzerine olan
etkilerini açıklayabilir.

29
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?

Öğrenim Çıktıları/kazanımları:
Radyoterapinin;
 moleküler düzeyde etki mekanizmalarını
açıklayabilir.
 hücresel düzeyde etki mekanizmalarını
açıklayabilir.
 normal doku üzerine olan etkilerini açıklayabilir.
 tümör dokusu üzerine olan etkilerini açıklayabilir.
30
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?
Öğrenme çıktılarının sonuna
“bilgisi, becerisi, gücü, yeteneği, oluş,
farkındalık” gibi
sözcüklerden biri getirilmeli ya da cümle
“…-ebilme, _ebilir”
ifadesi ile sonlandırılmalıdır.
31
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?
Gözlenebilir ve ölçülebilir fiiller belirlenmeli;
“…çizebilme, …gösterebilme, …problem
çözebilme, …açıklayabilme, …örnek verebilme,
…hatırlayabilme, …tasarlayabilme,
…uygulayabilme, …eleştirebilme,
…karşılaştırabilme, …çalıştırabilme,
listeleyebilme, …kullanabilme” gibi.

32
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?
Bilmek, anlamak, öğrenmek, aşina olmak,
maruz kalmak, haberdar olmak gibi belirsiz
terimlerden kaçınılmalıdır.
 Her bir öğrenme çıktısına, dersin içeriğini
belirten bir ifade ile başlanılıp eylemin amacını
bildirdikten sonra cümle, bir eylem fiili ile
bitirilmelidir.
 Her bir öğrenme çıktısı için tek bir fiil
kullanılmalıdır.

33
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?

Öğrenim çıktısı yazılırken kullanılacak olan
fiiller, o dersin sınavlarında sorulabilecek olan
soruların içeriği ile uygun olmalıdır.
(tanımla, hesapla, yorumla, göster, analiz et,
değerlendir, tartış vs. gibi)
34
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?
Örnek:
 Ders: Aile Hekimliğinin Temelleri
 Bu ders sonunda örenciler aile hekimliğinde
sık görülen sağlık sorunlarının birinci
basamaktaki sevk ölçütlerini tartışabilir.
35
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Öğrenim çıktısı/kazanımı nasıl yazılır?
Örnekler:
 Bir problemi çözmenin olası yolları içinden en
uygun olanına karar verebilme.
 Verilen bir tarihî konuda bir araştırma
planlayabilme.
 Gözlenmiş bir olgunun sebebini açıklamak için
hipotezler oluşturabilme.
 Uygun istatistik yöntemleri kullanarak bir testin
güvenilirliğini hesaplayabilir.
 Bilişim teknolojilerini kendi alanında kullanabilir.
36
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Mayoz ve mitoza uğrayan hücrelerin genotipini
tahmin etme
 Reaksiyonları ekzotermik ve endotermik olarak
sınıflandırma
 Klinik tanıyı belirlemek için kanıta dayalı tıbbın
ilkelerini uygulama
 Hasta eğitimi programı organize edebilir.
 Hastalarla iyi ilişkiler kurmaya karşı isteklilik
gösterme
 Aseptik tekniği kullanarak cerrahi pansuman
yapabilir.

37
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?


38
Tıp bilişimi teknolojilerini tanır (tanıması beklenir).
Bilişim teknolojilerinin sağlık alanındaki
uygulamalarını fark eder/ açıklar (açıklaması
beklenir)..
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
Bloom Taksonomisi
Öğrenme tipleri
Değerlendirme
Bilişsel alan
Sentez
Analiz
•Sonuçlandır
Uygulama
Kavrama
Bilgi
• Tanımlama
•
Listeleme
• Adlandırma
• Tanıma
• Söyleme
• Yazma
• Belirtme
39
• Hatırlama
•Ayırt etme
•Ölçme
• Betimleme
• Uygulama
•Sorgulama
• Hesaplama
• Çalıştırma
•Envanter
• Ayırt etme
• Gösterme
• Eşleştirme
• Yorumlama
• Sıralama
• Kullanma
yapma
•Sınıflandırm
a
• Gruplama
• Çözme
• Seçme
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
•Birleştirme
• Kurma
• Ölçme
• Sorgulama
• Tasarlama
• Geliştirme
• Açıklama
ma
•Karar verme
•Savunma
•Tayin etme
•Yargılama
•Tahmin etme
•Eleştirme
•Karşı çıkma
Bloom Taksonomisi
Öğrenme tipleri
Psikomotor Alan
Yaratma
Duruma
uydurma
Beceri haline
getirme
Klavuzlama
• Uyarlama
• Yeniden
Uyarılma
•
Duyma
•Dinleme
•Gözlemleme
•Hissetme
•Tatma
•İzleme
40
• Taklit etme
•Gösterme
•Tekrar etme
•Tamamlama
•Kopyalama
•Otomatik olarak
•Rehberle yapma
yapma
örgütleme
• Değiştirme
• Gözden
geçirme
•Gözlem altında
yapma
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
•Birleştirme
•Planlama
•Yaratma
•Oluşturma
Bloom Taksonomisi
Öğrenme tipleri
Duyuşsal Alan
Kişilik haline
getirme
Örgütleme
Değer verme
Tepkide Bulunma
•Düzenleme
Alma
•Uyarlama
• İlgilenme
• Razı olma
Farkına varma
• işbirliği yapma
• Dikkat etme
• Kabul etme
• Gözleme
• Gönüllü olma
•
41
• Benimseme
•Karşı koyma
•Sorumluluk
•Düzeltme
duyma
• Özen gösterme
• Tercih etme
•Yer alma
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?
•Destekleme
•Savunma
•Koruma
•Hizmet etme
•Zorlama
Dr Hüseyin İlhan
/4403
0532.221 66 53
[email protected]
Bu sunumun ppt ve doc dosyalarına
http://tip.ogu.edu.tr adresinden ulaşabilirsiniz.
42
Ders amaç, hedef ve öğrenim kazanımları
nasıl yazılır?