كانسر ريه

Download Report

Transcript كانسر ريه

‫كانسر ريه‬
‫اپيدميولوژي ‪ :‬سرطان ريه شايعترين سرطان در انسانها نيست ولي كشنده ترين سرطان‬
‫مي باشد و ‪ %30‬علت مرگ و مير هاي كل سرطانها را شامل مي شود ‪.‬‬
‫شيوع كانسر ريه در مردان رو به كاهش و در زنان سير ثابتي دارد ‪ .‬ميزان مرگ در مردان‬
‫كاهش و در زنان رو به افزايش است ‪.‬‬
‫متاسفانه اكثر بيماران در مراحل پيشرفته تشخيص داده مي شوند‪ .‬ميزان بقاي ‪ 5‬ساله‬
‫تا ‪ %15‬است ‪.‬‬
‫جنس مذكر ‪ ،‬سن كمتر و نژاد سفيد ميزان بقاي باالتري دارند‪.‬‬
‫اتيولوژي ‪:‬‬
‫‪ I‬سيگار ‪ %75 :‬موارد سرطان ريه با سيگار ارتباط داشته است ‪ .‬بطور كلي ميزان سيگار‬
‫‪ ،‬مدت مصرف ‪ ،‬وجود فيلتر سيگار در شيوع كانسر ريه موثر مي باشد ‪.‬‬
‫حتي بعد از ترك سيگار نيز عليرغم كاهش ريسك ‪ ،‬اما هميشه نسبت به افراد غير‬
‫سيگاري شيوع باالتري دارند ‪.‬‬
‫‪ %25‬سرطان ريه در مردان و ‪ %50‬در زنان به سيگار مرتبط نيست و اغلب اين‬
‫سرطانها آدنوكارسينوم هستند‪.‬‬
‫خطر سيگاري ‪ % 25 passive‬فرد سيگاري است ‪.‬‬
‫‪ II‬آلودگي ها ‪:‬‬
‫آزبست‪ -‬آرسنيگ – تركيبات كروم‬
‫‪COPD III‬‬
‫‪ IV‬سابقه عفونتهاي قبلي مثل ‪TB‬‬
‫‪ V‬عوامل ژنتيكي‬
‫بافت شناس ي ريه ‪:‬‬
‫ريه شامل دو جزء متصل به هم مي باشد ‪:‬‬
‫‪-1‬تراكئوبرونكيال‬
‫‪-2‬فضا هاي آلوئولي‬
‫تراكئوبرونكيال ‪:‬‬
‫تراكئوبرونكيال تا رسيدن به سطح آلوئولي ‪ 23‬بار تقسيم مي شود و از برونكوس اصلي‬
‫تابرونشيول انتهايي را شامل مي شود ‪ .‬اين بافت توسط سلولهاي استوانه اي مژكدار‬
‫و سلولهاي موكوس ي مفروش است كه هر دو از سلولهاي بازال منشاء مي گيرند ‪.‬‬
‫سلولهاي گابلت كه موكوس ترشح مي كنند در مواجهه با آسيب هاي برونشيال تعداد‬
‫و فعاليتشان بيشتر مي شود ‪.‬‬
‫آلوئولي‬
‫آلوئولي ها دو نوع سلول اوليه به نام پنومور سيت ‪ I‬و ‪ II‬دارند ‪.‬‬
‫نوع ‪ %95 : I‬سطح آلوئول را مي پوشاند و ‪ %40‬سلولهاي آلوئولي را شامل مي شود اين‬
‫سلول ها قادر به توليد مثل و بازسازي نيستند ‪.‬‬
‫نوع ‪ %3 : II‬سطح آلوئول را مي پوشانند اما ‪ %60‬سلولهاي آلوئولي را شامل مي شوند‬
‫‪ %2 .‬باقيمانده سلولهاي نورواندوكرين هستند ‪.‬‬
‫مسير سرطاني شدن‬
‫سه نوع ضايعه به عنوان تغييرات پيش سرطاني مشخص شده اند ‪:‬‬
‫‪-1‬ديسپالزي اسكواموس‬
‫‪-2‬هيپرپالزي آد نوماتو‬
‫‪-3‬هيپرپالزي ايديوپاتيك‬
‫ديسپالزي اسكواموسل ‪:‬‬
‫عوامل شيميايي مثل سيگار باعث تغييرات متاپالستيك در اپي تليوم درخت تراكئوبرونكيال‬
‫شده و باعث تبديل آن به بافت اسكواموسل مي شود اين پديده واكنش طبيعي به آسيب‬
‫است ‪.‬‬
‫در صورت تداوم تغييرات متاپالزي به ديسپالزي تبديل مي شود كه شامل ‪:‬‬
‫‪-1‬افزايش سايز سلول‬
‫‪-2‬افزايش تعداد اليه هاي سلول‬
‫‪-3‬افزايش نسبت هسته به سيتوپالسم‬
‫‪-4‬افزايش ميتوز‬
‫اين تغييرات به سه مرحله تقسيم مي شود ‪:‬‬
‫‪-1‬خفيف‬
‫‪-2‬متوسط‬
‫‪-3‬شديد‬
‫هيپرپالزي آدنوماتو‪:‬‬
‫ضايعه اي است كوچكتر از ‪ 5 mm‬در پوشش آلوئولي ‪ ،‬سلولهاي تيپ ‪ II‬را درگير مي‬
‫كند و به آدنوكارسينوم تبديل مي شود ‪.‬‬
‫هيپرپالزي ايديوپاتيك ‪:‬‬
‫نادر بوده و در سلولهاي نورواندوكرين ايجاد مي شود به سمت كارسينوما رشد مي كند‬
‫‪ .‬چون سلولهاي فوق در هر دو بافت تراكئوبرونكيال و آلوئول مشاهده مي شوند در‬
‫كل بافت ريه مشاهده مي شود ‪.‬‬
‫پاتولوژي كانسر هاي ريه ‪:‬‬
‫‪: Non small car‬‬
‫‪-1‬اسكواموسل‬
‫‪-2‬آدنوكارسينوم‬
‫‪-3‬برونكوآلوئوالر سل كارسينوما‬
‫‪-4‬كارسينوم سلول بزرگ ‪large cell‬‬
‫تومورهاي نروآندوكرين ‪:‬‬
‫گريد ‪ : I‬كارسينوئيد ‪typical‬‬
‫گريد ‪ :II‬كارسينوئيد ‪a typical‬‬
‫گريد ‪ : III‬كارسينوئيد‪small cell‬‬
‫اسكواموسل سل كارسينوما ‪:‬‬
‫شيوع ‪ %30-40‬دارد ‪ .‬اغلب در مردان ديده مي شود ارتباط مستقيم با سيگار‬
‫دارد ‪ .‬اغلب در نواحي مركزي ريه ديده مي شود ‪ .‬گاهي در محل اسكار بيماريهايي‬
‫مثل ‪ TB‬ديده مي شود ‪ .‬نكروز مركزي در اين تومورها شايع است‬
‫متاستاز اين تومور ها اغلب لنفاتيك است ‪.‬‬
‫آدنوكارسينوم ‪:‬‬
‫شيوع ‪ %25-40‬دارد شايعترين كانسر ريه در زنان است اغلب‬
‫در قسمتهاي محيطي ريه ديده مي شود ‪ .‬اين تومور اغلب‬
‫متاستاز خوني دارد ‪.‬‬
‫برونكوآلوئوالر كارسينوم ‪:‬‬
‫‪ %5‬شيوع داشته ‪ ،‬اين تومور اغلب تهاجم و تخريب مجاورتي در پارانشيم نداشته و‬
‫آلوئول ها را پر مي كند ‪ .‬شرط اين پاتولوژي نداشتن تخريب پارانشيم ريوي است‬
‫اين تومور از طريق هوايي به آلوئول هاي ديگر سرايت مي كند و فرم منتشر بيماري را‬
‫ايجاد مي كند ‪.‬‬
‫‪: Large cell carcinoma‬‬
‫شيوع ‪ ، %10-20‬كانسرمي تواند محيطي يا مركزي باشد ‪ .‬شيوع متاستاز خوني در اين‬
‫تومور باال است ‪.‬‬
‫نئوپالسم هاي آندوكرين‬
‫كارسينوئيد ‪ : typical‬در راههاي هوايي مركزي ديده مي شود و ‪ %20‬هم در نواحي‬
‫محيطي ايجاد مي شود ‪ .‬اغلب د ر بيماران جوان ديده مي شود ‪ ،‬اين تومور داراي‬
‫عروق فراوان خوني است ‪ .‬شيوع متاستاز ‪ %15‬است ‪.‬‬
‫كارسينوئيد ‪ : a typical‬با سيگار مرتبط است ‪ ،‬اغلب در محيط ريه ديده مي شود‬
‫شيوع متاستاز به غدد لنفاوي ‪ %30-50‬است ‪ .‬موقع تشخيص ‪ %25‬بيماران‬
‫متاستاز دو دست است ‪.‬‬
‫‪: Small cell carcinoma‬‬
‫با سيگار مرتبط است در نواحي مركزي و محيطي ديده مي شود با ميزان باالي ميتوز‬
‫همراه است ‪ .‬شيوع ‪ %25‬دارد ‪.‬‬
‫عالئم باليني ‪:‬‬
‫عالئم باليني بستگي دارد به ‪-1 :‬نوع پاتولوژي تومور‬
‫‪-2‬محل قرار گرفتن تومور‬
‫‪-3‬عالئم پارانئوپالستيك‬
‫‪-4‬وجود متاستاز‬
‫‪ I‬نوع پاتولوژي تومور ‪:‬‬
‫در تومورهاي مركزي (‪ ) small cell carcinoma‬عالئم تحريك راههاي هوايي و‬
‫يا انسداد آن شايع است‪ .‬سرفه ‪ ،‬هموپتزي ‪ ،‬ويزينگ ‪ ،‬تنگي نفس ‪ ،‬پنوموني‬
‫آدنوكارسينوم ها ‪ :‬درد پلوروتيك ‪ ،‬درد قفسه صدري ‪ ،‬پلورال افيوژن‬
‫برونكوآلوئوالر ‪ :‬ندول ريوي ‪ ،‬اينفيلتراسيون منتشر ‪ ،‬ترشحات زياد ريوي‬
‫‪ II‬محل تومور ‪:‬‬
‫عالئم ريوي ‪ :‬سرفه ‪ ،‬تنگي نفس ‪ ،‬ويز ‪ ،‬هموپتزي ‪ ،‬پنوموني ‪ ،‬آبسه ريوي‬
‫عالئم غير ريوي ‪:‬‬
‫‪-1‬درد ‪ :‬گرفتاري پلور‬
‫گرفتاري جدار قفسه صدري‬
‫درگيري اعصاب بين دنده اي‬
‫‪-2‬گرفتاري عصب فرنيك‬
‫‪-3‬گرفتاري عصب ركورنت ‪،‬گرفتگي صدا‬
‫‪-4‬سندرم وريد اجوف فوقاني‬
‫‪ III‬بيولوژي تومور ‪ :‬استئوآرتروفي هيپرتروفيك ريوي ‪ :‬تندرنس و تورم مچ پا و دست‬
‫هيپركلسمي‬
‫ترشح نامناسب ‪ADH‬‬
‫سندرم كوشينگ‬
‫نوروپاتي محيطي و مركزي‬
‫مياستي گراو‬
‫‪ IV‬عالئم متاستاتيك ‪ :‬متاستازها اغلب در ‪ ، CNS‬مهره ها ‪ ،‬كبد در زمان تشخيص ‪%10‬‬
‫موارد آن سرطان ريه متاستاز مغزي داريد ‪.‬‬
‫عالئم ‪ :‬سر درد ‪ ،‬تهوع ‪ ،‬تشنج ‪ ،‬اختالل حركتي‬
‫‪ V‬عالئم غير اختصاص ي ‪ :‬كاهش وزن ‪ ،‬ضعف ‪ ،‬بي حالي‬
‫عالئم باليني به طور خالصه ‪:‬‬
‫سرفه ‪ :‬شايعترين و بي ارزش ترين عالمت است ‪ .‬هرتغييري در كيفيت يا كميت سرفه‬
‫مهم است ‪.‬‬
‫هموپتزي ‪ :‬اغلب ميكروسكوپيك يا به صورت رگه هاي خوني‬
‫درد قفسه صدري ‪ :‬به صورت مبهم‬
‫عالئم عفوني ‪ :‬تب و خلط ‪ ،‬در بيماران مسن بهبود راديولوژيكي پنوموني مهم است ‪.‬‬
‫‪ : Wheezing‬گرفتاري برونش‬
‫گرفتگي صدا ‪ :‬بيشتر عصب سمت چپ است‬
‫‪ : S.V.C syndrome‬اشك ريزش ‪ ،‬ادم صورت و چشم ‪ ،‬برجستگي عروق گردن‬
‫تنگي نفس ‪:‬‬
‫بي اشتهايي ‪:‬‬
‫استئوآرتروپالستي‬
‫عالئم هورموني ‪:‬‬
‫‪PTH : S.CC‬‬
‫‪: large cell‬ژينكوماستي‬
‫ارزيابي تومور اوليه ‪ :‬شرح حال ‪ ، CT ، CXR ،‬برونكوسكوپي ‪ ،‬بيوپس ي سوزني ‪،‬‬
‫توراكوسكوپي ‪،‬توراكوتومي‬
‫ارزيابي متاستاتيك ‪ :‬درد استخواني ‪ ،‬عالئم عصبي ‪ ،‬عالئم پوستي ‪ ،‬كاهش وزن ‪CT ،‬‬
‫‪ ،‬مدياستينوسكوپي ‪VATS ،‬‬
‫ارزيابي عملكردي ‪ :‬اسپيرومتري ‪ ،‬بررس ي وضعيت قلبي‬
‫‪ T1‬تومور كمتر از ‪ ، 3 CM‬بدون گرفتاري پلور احشايي‬
‫‪ T2‬تومور باالي ‪ ، 3 CM‬تهاجم به پلور احشايي‬
‫‪ T3‬گرفتاري پلور پاريتال‬
‫‪ N0‬بدون گرفتاري غدد لنفاوي‬
‫‪ N1‬گرفتاري غدد لنفاوي ناف ريه‬
‫‪N2‬گرفتاري غدد لنفاوي مدياستن‬
‫‪ N3‬گرفتاري غدد لنفاوي دور مدياستن‬
‫‪ M0‬عدم وجود متاستاز‬
‫‪ M1‬وجود متاستاز‬
IA: T1N0M0
IB: T2N0M0
IIB: N1M0, T2N1M0 , T3N0M0
IIA: T1N1M0
IIIA: T3N1M0
T1-3N2
IIIB: T1- 3N2
T4
N3
‫درمان استاندارد كانسر هاي ريه از ‪ stage I‬تا ‪ III A‬لوبكتومي يا پنومونكتومي مي‬
‫باشد‬
‫‪Stage III B‬و ‪ stage IV‬اقدام جراحي در آنها جايگاهي نداشته و فقط تحت‬
‫راديوتراپي و كموتراپي قرار مي گيرند ‪.‬‬