Transcript كانسر ريه
كانسر ريه
اپيدميولوژي :سرطان ريه شايعترين سرطان در انسانها نيست ولي كشنده ترين سرطان
مي باشد و %30علت مرگ و مير هاي كل سرطانها را شامل مي شود .
شيوع كانسر ريه در مردان رو به كاهش و در زنان سير ثابتي دارد .ميزان مرگ در مردان
كاهش و در زنان رو به افزايش است .
متاسفانه اكثر بيماران در مراحل پيشرفته تشخيص داده مي شوند .ميزان بقاي 5ساله
تا %15است .
جنس مذكر ،سن كمتر و نژاد سفيد ميزان بقاي باالتري دارند.
اتيولوژي :
Iسيگار %75 :موارد سرطان ريه با سيگار ارتباط داشته است .بطور كلي ميزان سيگار
،مدت مصرف ،وجود فيلتر سيگار در شيوع كانسر ريه موثر مي باشد .
حتي بعد از ترك سيگار نيز عليرغم كاهش ريسك ،اما هميشه نسبت به افراد غير
سيگاري شيوع باالتري دارند .
%25سرطان ريه در مردان و %50در زنان به سيگار مرتبط نيست و اغلب اين
سرطانها آدنوكارسينوم هستند.
خطر سيگاري % 25 passiveفرد سيگاري است .
IIآلودگي ها :
آزبست -آرسنيگ – تركيبات كروم
COPD III
IVسابقه عفونتهاي قبلي مثل TB
Vعوامل ژنتيكي
بافت شناس ي ريه :
ريه شامل دو جزء متصل به هم مي باشد :
-1تراكئوبرونكيال
-2فضا هاي آلوئولي
تراكئوبرونكيال :
تراكئوبرونكيال تا رسيدن به سطح آلوئولي 23بار تقسيم مي شود و از برونكوس اصلي
تابرونشيول انتهايي را شامل مي شود .اين بافت توسط سلولهاي استوانه اي مژكدار
و سلولهاي موكوس ي مفروش است كه هر دو از سلولهاي بازال منشاء مي گيرند .
سلولهاي گابلت كه موكوس ترشح مي كنند در مواجهه با آسيب هاي برونشيال تعداد
و فعاليتشان بيشتر مي شود .
آلوئولي
آلوئولي ها دو نوع سلول اوليه به نام پنومور سيت Iو IIدارند .
نوع %95 : Iسطح آلوئول را مي پوشاند و %40سلولهاي آلوئولي را شامل مي شود اين
سلول ها قادر به توليد مثل و بازسازي نيستند .
نوع %3 : IIسطح آلوئول را مي پوشانند اما %60سلولهاي آلوئولي را شامل مي شوند
%2 .باقيمانده سلولهاي نورواندوكرين هستند .
مسير سرطاني شدن
سه نوع ضايعه به عنوان تغييرات پيش سرطاني مشخص شده اند :
-1ديسپالزي اسكواموس
-2هيپرپالزي آد نوماتو
-3هيپرپالزي ايديوپاتيك
ديسپالزي اسكواموسل :
عوامل شيميايي مثل سيگار باعث تغييرات متاپالستيك در اپي تليوم درخت تراكئوبرونكيال
شده و باعث تبديل آن به بافت اسكواموسل مي شود اين پديده واكنش طبيعي به آسيب
است .
در صورت تداوم تغييرات متاپالزي به ديسپالزي تبديل مي شود كه شامل :
-1افزايش سايز سلول
-2افزايش تعداد اليه هاي سلول
-3افزايش نسبت هسته به سيتوپالسم
-4افزايش ميتوز
اين تغييرات به سه مرحله تقسيم مي شود :
-1خفيف
-2متوسط
-3شديد
هيپرپالزي آدنوماتو:
ضايعه اي است كوچكتر از 5 mmدر پوشش آلوئولي ،سلولهاي تيپ IIرا درگير مي
كند و به آدنوكارسينوم تبديل مي شود .
هيپرپالزي ايديوپاتيك :
نادر بوده و در سلولهاي نورواندوكرين ايجاد مي شود به سمت كارسينوما رشد مي كند
.چون سلولهاي فوق در هر دو بافت تراكئوبرونكيال و آلوئول مشاهده مي شوند در
كل بافت ريه مشاهده مي شود .
پاتولوژي كانسر هاي ريه :
: Non small car
-1اسكواموسل
-2آدنوكارسينوم
-3برونكوآلوئوالر سل كارسينوما
-4كارسينوم سلول بزرگ large cell
تومورهاي نروآندوكرين :
گريد : Iكارسينوئيد typical
گريد :IIكارسينوئيد a typical
گريد : IIIكارسينوئيدsmall cell
اسكواموسل سل كارسينوما :
شيوع %30-40دارد .اغلب در مردان ديده مي شود ارتباط مستقيم با سيگار
دارد .اغلب در نواحي مركزي ريه ديده مي شود .گاهي در محل اسكار بيماريهايي
مثل TBديده مي شود .نكروز مركزي در اين تومورها شايع است
متاستاز اين تومور ها اغلب لنفاتيك است .
آدنوكارسينوم :
شيوع %25-40دارد شايعترين كانسر ريه در زنان است اغلب
در قسمتهاي محيطي ريه ديده مي شود .اين تومور اغلب
متاستاز خوني دارد .
برونكوآلوئوالر كارسينوم :
%5شيوع داشته ،اين تومور اغلب تهاجم و تخريب مجاورتي در پارانشيم نداشته و
آلوئول ها را پر مي كند .شرط اين پاتولوژي نداشتن تخريب پارانشيم ريوي است
اين تومور از طريق هوايي به آلوئول هاي ديگر سرايت مي كند و فرم منتشر بيماري را
ايجاد مي كند .
: Large cell carcinoma
شيوع ، %10-20كانسرمي تواند محيطي يا مركزي باشد .شيوع متاستاز خوني در اين
تومور باال است .
نئوپالسم هاي آندوكرين
كارسينوئيد : typicalدر راههاي هوايي مركزي ديده مي شود و %20هم در نواحي
محيطي ايجاد مي شود .اغلب د ر بيماران جوان ديده مي شود ،اين تومور داراي
عروق فراوان خوني است .شيوع متاستاز %15است .
كارسينوئيد : a typicalبا سيگار مرتبط است ،اغلب در محيط ريه ديده مي شود
شيوع متاستاز به غدد لنفاوي %30-50است .موقع تشخيص %25بيماران
متاستاز دو دست است .
: Small cell carcinoma
با سيگار مرتبط است در نواحي مركزي و محيطي ديده مي شود با ميزان باالي ميتوز
همراه است .شيوع %25دارد .
عالئم باليني :
عالئم باليني بستگي دارد به -1 :نوع پاتولوژي تومور
-2محل قرار گرفتن تومور
-3عالئم پارانئوپالستيك
-4وجود متاستاز
Iنوع پاتولوژي تومور :
در تومورهاي مركزي ( ) small cell carcinomaعالئم تحريك راههاي هوايي و
يا انسداد آن شايع است .سرفه ،هموپتزي ،ويزينگ ،تنگي نفس ،پنوموني
آدنوكارسينوم ها :درد پلوروتيك ،درد قفسه صدري ،پلورال افيوژن
برونكوآلوئوالر :ندول ريوي ،اينفيلتراسيون منتشر ،ترشحات زياد ريوي
IIمحل تومور :
عالئم ريوي :سرفه ،تنگي نفس ،ويز ،هموپتزي ،پنوموني ،آبسه ريوي
عالئم غير ريوي :
-1درد :گرفتاري پلور
گرفتاري جدار قفسه صدري
درگيري اعصاب بين دنده اي
-2گرفتاري عصب فرنيك
-3گرفتاري عصب ركورنت ،گرفتگي صدا
-4سندرم وريد اجوف فوقاني
IIIبيولوژي تومور :استئوآرتروفي هيپرتروفيك ريوي :تندرنس و تورم مچ پا و دست
هيپركلسمي
ترشح نامناسب ADH
سندرم كوشينگ
نوروپاتي محيطي و مركزي
مياستي گراو
IVعالئم متاستاتيك :متاستازها اغلب در ، CNSمهره ها ،كبد در زمان تشخيص %10
موارد آن سرطان ريه متاستاز مغزي داريد .
عالئم :سر درد ،تهوع ،تشنج ،اختالل حركتي
Vعالئم غير اختصاص ي :كاهش وزن ،ضعف ،بي حالي
عالئم باليني به طور خالصه :
سرفه :شايعترين و بي ارزش ترين عالمت است .هرتغييري در كيفيت يا كميت سرفه
مهم است .
هموپتزي :اغلب ميكروسكوپيك يا به صورت رگه هاي خوني
درد قفسه صدري :به صورت مبهم
عالئم عفوني :تب و خلط ،در بيماران مسن بهبود راديولوژيكي پنوموني مهم است .
: Wheezingگرفتاري برونش
گرفتگي صدا :بيشتر عصب سمت چپ است
: S.V.C syndromeاشك ريزش ،ادم صورت و چشم ،برجستگي عروق گردن
تنگي نفس :
بي اشتهايي :
استئوآرتروپالستي
عالئم هورموني :
PTH : S.CC
: large cellژينكوماستي
ارزيابي تومور اوليه :شرح حال ، CT ، CXR ،برونكوسكوپي ،بيوپس ي سوزني ،
توراكوسكوپي ،توراكوتومي
ارزيابي متاستاتيك :درد استخواني ،عالئم عصبي ،عالئم پوستي ،كاهش وزن CT ،
،مدياستينوسكوپي VATS ،
ارزيابي عملكردي :اسپيرومتري ،بررس ي وضعيت قلبي
T1تومور كمتر از ، 3 CMبدون گرفتاري پلور احشايي
T2تومور باالي ، 3 CMتهاجم به پلور احشايي
T3گرفتاري پلور پاريتال
N0بدون گرفتاري غدد لنفاوي
N1گرفتاري غدد لنفاوي ناف ريه
N2گرفتاري غدد لنفاوي مدياستن
N3گرفتاري غدد لنفاوي دور مدياستن
M0عدم وجود متاستاز
M1وجود متاستاز
IA: T1N0M0
IB: T2N0M0
IIB: N1M0, T2N1M0 , T3N0M0
IIA: T1N1M0
IIIA: T3N1M0
T1-3N2
IIIB: T1- 3N2
T4
N3
درمان استاندارد كانسر هاي ريه از stage Iتا III Aلوبكتومي يا پنومونكتومي مي
باشد
Stage III Bو stage IVاقدام جراحي در آنها جايگاهي نداشته و فقط تحت
راديوتراپي و كموتراپي قرار مي گيرند .