Transcript plani i biznesit - Besart L. Hajrizi

PLANI I BIZNESIT
1
Pse të planifikojmë?
 We should be concerned about the future
because we will have to spend the rest of
our lives there/Charles Kettering/
 Planifikimi është përgjegje në mosnjohjen e
ardhmëris,në rreziqet e mundshme
 Failing to plan is planning to fail/ai i cili nuk
planifikon,ai planifikon mossuksesin/
2
Pregaditjet e planit të biznesit
 Çka është plani i biznesit,kush e përgadit si
dhe kujt i shërben?
 Çka do të thotë për palët e treta plani i
biznesit
 Informatat e nevojshme për përgatitje
 Struktura e një plani biznesi të mirë
 Hapat e zakonshëm për bërjen e një plani
të biznesit
 Prezentimi i planit të biznesit
3
Qëllimi i planit të biznesit
 Njohja e punës në përgjithsi
 Parashtrimi i punës me
faktet,pengesat
 Paramendimi i vizionit dhe njohja e
bashkëpuntorëve me të
 Shmangëja e gabimeve të mundshme
4
Parashikimi i biznesit
 What business are we in?/cili është
biznesi ynë/
 Koncepti themelor/filozofia e afarizmit
e orientuar kah blerësit/
 Cila është në të vërtetë puna
/biznesi/ i fotografistit? Çka në të
vërtetë ai ,,prodhon’’?
5
Si të planifikojmë
 Të planifikohet ajo që do të ndodh
d.m.th realja
 I suksesshëm = i mirë + efikasitet
 Puna
plani
aktiviteti
6
Shkaqet e planit të biznesit
 Ndërmarrësi e vërteton iden e tij
afariste-është një udhërëfyes për
kryerjen e punëve
 Një dokument i shkruar për grupet
tjera të interesuara (bankat,
investitoret, bleresit)
 Aftësim i ndërmarrësit për afarizëm të
suksesshëm
7
Mbështetja në planifikim tek
ndërmarrjet e vogla
 Trajnimi si dhe aftësimi për të bërë biznes
planin
 Ndihmat e dhënë nga këshilltari
 Doracakët për biznes plane:
1. Për idet e reja afariste
2. Për ndërmarrjet në rritje (me projekte)
3. Për ndërmarrjet industriale
4. Për me ndihmë ndërmarrjeve në vështërsi
8
Ndihma e këshilltarit
Plotësimi i ideve afariste
Zbulimi i dobësive dhe jopërshtatshmëria në ide
Vërejtjet lidhur me optimizmin e tepruar për treg
Këshillat lidhur me burimet e mundshme financiare
Vlerësimet realiste si dhe projekcionet financiare
Vlerësimi kritik i përmbajtjes si dhe i prezentimit të
planit
 Këshillat lidhur me organizimin,lokacionin,ndarjen e
punëve
 Këshillat lidhur me ofertën parnerve afarist






9
Përmbajtja e biznes planit 1
Analiza e afarizmit/pjesa narrative/
 Përshkrimi i prodhimit
 Përshkrimi i tregut dhe blerësve potencial
 Konkurenca
 Strategjia e tregut
 Lokacioni, ndërtesat, paisjet, makinat
 Menaxhmenti dhe organizimi,prona
 Vlerësimi i rrezikut dhe planit kohor
 Përsoneli i punësuar
10
Përmbajtja e biznes planit 2





Projekcionet financiare
Llogaritë e fitimit dhe humbjes
Bilanci i rrjedhës së parasë
Bilanci i gjendjes
Pika e rentabilitetit dhe treguesit
financiar
11
Angazhimi i punës kreative
 Në një plan biznesi të suksesshëm
duhet të punohet 150-180 orë pune
1. Mbledhja e informatave
2. Analiza e informatave
3. Bërja e planit (25-30 faqe max)
4. Rregullimi i planit
5. Plotësimi i planit
12
Problemet në kulturën e
planifikimit
 Zhvillimi i biznes planit nga ana e
ndërmarrësit
 Plotësimi i biznes planit
 Kalimi prej planit fillestar të afarizmit
në planifikim kontinual
 Kyçja e bashkëpuntorve në përgatitje
e tij-komunikimi i hapur
13
Rregullat e shkruarjes se
biznes planit
 Gjuhë e bukur dhe e qartë
 Përmisime në gabimet eventuale në
shtypje
 Aplikimi i madhësis dhe formës së
shkronjave
 Vëllim i arsyeshëm numrash/tabelat/
14
Faqja e parë: Informacioni
 Shenja grafike (logo) e ndërmarrjes
 Titulli: plani i biznesit për
/produktin/shërbimin)
 Emërtimi i ndërmarrjes (tel, fax, e-mail)
 Emri dhe mbiemri i ndërmarrsit-pronarit
 Datimi
 Klauzula për fshehtësin afariste të planit
 Personit/subjektit të cilit plani i është
dedikuar
15
I – Dega e veprimtarisë (1)





A. Dega/veprimtaria
Madhësia e tanishme e degës
Subjektet kryesore të degës
Faktorët kryesor të sukssesit afarist
Parashikimi i rritjes,potencialit të tregut si
dhe strukturës së tij
 Trendet e parashikuara në
teknologji,trende,ligjëshmëri,ruajtjen e
ambientit
16
Ndërmarrja, produkti/shërbimi
B. NDËRMARRJA
 Data e regjistrimit,statusi juridikisht legal
 Themeluesit(pronarët,bashkëpronarët)
 Veprimtaria e
ndërmarrjes(kryesorja,veprimt.plotësuese)
 Caqet e zhvillimit për 2-3 vitet e ardhshme
17
Produkti/shërbimi (3)
C.

1.
2.
3.
4.
5.


PRODHIMI/SHËRBIMI
Përshkrimi i prodhimit /shërbimit
Kërkesat që do ti plotëson
E veçanta/individualiteti
Shërbimet plotësuese
Vendi që zë në degë
Faza e zhvillimit të produktit/shërbimit
Krahasimi me produktet e konkurencës
Mundësit e mbrojtjes juridike të produktit
18
Kërkimi dhe analiza e tregut-1
A. Vendndodhja e tregut
B. Përshkrimi/analiza e blerësve të mundshëm
1. Kush janë blersit,ndërsa kush janë
shfrytzuesit e produktit/shërbimit
2. Shtrirja gjeografike e blerësve
3. Elementet qenësore të produktit për ta
4. Vendosja për blerje-faktorët
5. A është bërë veç porosia e produktit
19
Kërkimet, analiza e tregut-2
C. Caqet e tregut/segmentimi/niche
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Madhësia e tregut(Kosova,apo më gjërë)
Sjelljet e tregut në të kaluarën
Parashikimi i rritjës së tregut
Elementet kryesore të tregut/kufizimet për hyrje
Parashikimet për ndryshimet e mundshme në të
ardhmën
Caqet e segmentimit të tregut
Planet për tregjet exportuese
20
III Kërkimet dhe analizat e
tregut - 2
D. KONKURENCA
 3-5 konkurentët kryesor
 Përparsitë dhe dobësitë e konkurentëve
 Ngjashmërit dhe dallimet me konkurentët
 Strategjia kryesore në treg e konkurencës
 Probabiliteti/mundësia e hyrjes së
ndërmarrjeve të reja
 Fuqia e konkurencës nga jashtë.
21
Parashikimi i shitjes
 Parashikimi i shitjeve për 3-5 vjet është
çelës i planit
 Vitin e parë plani bëhet çdo muaj
 Vitin e dytë dhe të tretë çdo kuartal
 Ky vlersim bëhet në sasi (Q) dhe vlerë
(W)
22
III Zhvillimi dhe prodhimi
Zhvillimi i produktit/teknologjisë
 Shkalla e zhvillimit të produktit
 Mundësitë e gjeneratës së re
 Blersit e rinj në bazë të përmisimit /diverzifikimit të
produktit
 Zhvillimi i produktit në sistem zingjiror
 Mundësit e përmisimit teknologjik
 Mbrojtja e veçantis së produkteve
23
Lokacioni afarist
 Përzgjedhja e makrolokacionit
(regjioni, vendi)
 Përzgjedhja e mikrolokacionit
(hapsira, përparsitë dhe dobësitë)
 Pronësia e hapësirës (vetanake apo e
huazuar)
24
Zhvillimi- prodhimtaria
Operacionet e prodhimit
1. Vendimi për furnizim/kooperim ose
prodhim
2. Skicimi i procesit të prodhimit
Plani i furnizimit me lëndë të parë
1. Elementet kryesore të furnizimit
2. Përzgjedhja e furnitorve-fur.altrenativ
3. Organizimi i furnizimit dhe udhëheqja me
rezerva
4. Kontrolla hyrëse e kualitetit të lëndës së
parë dhe paisjeve
25
Hapësira afariste
 Nevojat e hapësirës(tani,për 3-5 vjet)
 Si të merret kjo hapësirë,nevojat e
investimeve në rirregullim
 Aspektet financiare të menaxhimit të
hapësirës
26
Prodhimi -3
F. Plani i pajimeve dhe makinave
 Përshkrimi i nevojave për pajime dhe
makina
 Plani i furnizimit të pajimeve dhe
makinave(mënyra)
 Aspektet financiare të menxhimit të
makinave dhe paisjeve
27
Plani i punësimit të personelit
 Plani i punësimit për 3-5 vjet
 Mënyrat e punësimit: e rregullt (sipas
marrveshjes) me afat të caktuar
 Shpërblimi i
personelit,avancimi,aftësimi
28
Strategjia e shitjes
Misioni i ndërmarrjes
A.Formimi i çmimeve
1.
2.
3.
4.
5.
Formimi i çmimeve,fitimi
Politika rreth zbritjes së çmimeve
Reagimi i konkurencës
Politika e modifikimit të çmimeve
Afati special i pagesës
29
Strategjia e shitjes
 Kanalet disrtributive
 Shitja komerciale, industriale,
institucionale
 Mjetet e transportit (vetanake të
nënkontraktuara)
 Frekuencat e shpërndarjës
 Personeli shitës
30
Reklama & promovimi
 Plani i realizimit të promovimit
 Parallogaritë për reklama
 Propaganda ekonomike (shpallja në shtyp,
radio, tv)
 Ambalazha
 Katalogjet
 CD propaganda
 Shitjet promovuese
 Ekspozitat
31
Shërbimet pas shitjes
 Garancionet
 Rrjeti servisues
 Shërbimet tjera pas shitjes
32
Marketing
 Doing business without advertising is
like winkling at the girl in the dark.
You know what you are doing, but
nobody else does.
Stuart Britt
33
Menaxhmenti, organizimi,
pronësia
 Prezentimi i ndërmarrsve dhe përcaktimi i
roleve (funksioneve)
 Të arrituart e deritanishme (referencat) e
ndërmarrësve
 Shpërblimi për menaxhmentin
 Organi mbikqyrës
 Expertët e jashtëm
 Politika e punësimit dhe aftësimi i
personelit
 Struktura e pronësis në ndërmarrje
34
Projeksionet financiare-1
A. Përmbledhje e rezultateve
financiare për 3/tri/vitet e fundit
 Përmbledhja e rezultateve financiare
 Analiza dhe vlerësimi i afarizmit dhe
gjendjes
B. Bilanci fillestar i ndërmarrjes
 Mjetet e nevojshme për fillim
 Mënyra e financimit të mjeteve fillestare
35
Projekcionet financiare - 2
C.
Projekcionet financiare për 3-5 vite
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Skenari i afarizmit(parashikimet)
Përllogaritja e fitimit dhe humbjes
Përllogaritja e rrjedhës së parasë
Përllogaritja e bilancit
Analiza dhe kontrolla e shpenzimeve
Vlerësimi i pikës së rentabilitetit
36
Parashikimet e projekcionit
financiar
 Lëvizja e rezervave (lënda e parë,
prodhimit)
 Pagesa e faturave si dhe pagesat
vetanake
 Lëvizja e vëllimit të shitjes (sezona)
 Investimet fillestare dhe të
mëvonshme në afarizëm
 Përllogaritja e amortizimit
37
Parashikimet e projekcionit
financiar-2
 Kamatat në kreditë e marra
 Mundsitë e shfrytëzimit të hapësirës
dhe
paisjeve
 Ngjarjet në treg (pjesëmarrja,
çmimet, lirimet)
 Shitjet në tregje të ndryshme,
ndryshimet në çmime
38
Analiza dhe vlersimi i
rrezikut dhe problemet
 Vërtetimi se cilat janë mundësit e
reziqeve dhe problemet në punë
 Vlersoni gjasat e përmbushjes së tyre
 Vlersoni gjasat e efekteve financiare
gjegjësisht pasojat
 Pregaditja e planit në rast të
problemeve eventuale
39
Plani kohor/afatet





Aktivitetet kryesore të nevojshme
Afati real i realizimit
Bartësi i aktivitetit
Mjetet e nevojshme
Mundësit alternative
40
Shtojcat e planit të biznesit
Skica e hapësirës
Fotografitë e hapësirës afariste
Detajet e analizës së tregut
Skicimi i rrjedhës së prodhimit
Përshkrimi teknik i
prodhimit/Shërbimeve/Teknologji
 Fotografitë/Skicat e produktit





41
Shtojcat e planit të biznesit-2








Shembujt e reklamave
Shembujt e shpalljeve
Skema e organizimit
Biografitë/Referencat
Blerësit potencial/Lista
Kopja e kontratave
Shënimet financiare për vitet e mëhershme
Regjistri i paisjeve dhe furnitorve
42
Prezentimi i planit të biznesit
A. Tërheqja e planit për treg
 Prezentimi i entuziazmit ndërmarrës, njohja
e punës, dega, tregu, konkurenca,
perspektiva, të veçantat e planit
B. Lexueshmëria dhe dukja
 Forma dhe përmbajtja, dendësia, thuktësia,
reale, gjatësia e zgjedhur, fotografitë e
zgjedhura, tabelat, teksti
43
Puna e mundëshme dhe e
premtuar
 Pa premtime të mëdha
 Paralajmrimi për rreziqet
 Përpunon të gjitha llojet e punëve
44
Prezentimi gojor
Qëllimi i prezentimit të mirë
 Prezentimi i punës,ndërmarrësit,mundësit
dhe njohuritë
Rregullat e prezentimit të mirë gojor
 Hapësira ku bëhet prezentimi gojor
 Rëndësia e veshëmbathjes,’’body
language’’shprehja e fëtyrës,të shprehurit
 Përdorimi dhe përzgjedhja e fjalëve
Sjellje të kujdesshsme ndaj ndëgjuesve
45
Arsyet e mosrealizimit të
planit
 Qëllimet joreale të ndërmarrësit
 Qëllimet e pamatura mirë
 Ndërrmarrësi nuk ka qenë i përkushtuar
punës për arsye se ka pasur mundësi tjera
 Përvojat e pamjaftueshme në planifikim
 Jokuptueshmëria ose mosnjohja për reziqet
e mundshme ose dobësit e ndërmarrjes
 Vlerësimi i tepërt i nevojave të
konsumatorve
46
FALEMINDERIT!
47