Transcript اکسیداز
ویبریو کلرا تهیه کننده: خانم فتاحی کارشناس آزمایشگاه تاریخچه • جایگاه دیرینه وبا در دلتای گنگ در شبه قاره هند بوده ودرقرن 19میالدی موج های پاندمی وبا دربسیاری ازنقاط جهان گسترانیده شد .وعامل آن از بیوتیپ التور ویبریوکلرا o1بوده است. • ویبریو کلرا O139دراواخرسال 1992میالدی درهند پیدا شد .سپس به سرعت به بنگالدش ودیگر کشورهای آسیایی کشیده شد. نگاهي به وضعيت كنوني وبا در جهان • سالیانه حدود 100تا 150هزار مورد ابتال به بیماری وبا به سازمان جهانی بهداشت گزارش میشود كه بیشترین آن ازآفریقا ،آسیا و آمریكای جنوبی است . • بنابر برآورد این سازمان ،تنها حدود 5درصد از موارد، ثبت و گزارش میشود. • علت عدم گزارش صحیح ،نداشتن نظام مراقبت ،ناتوانی در تشخیص موارد ابتال و ترس از برقراری محدودیتها و موانع در تجارت و مسافرتهای بینالمللی می باشد. خصوصيات ميكروبي بيماري وبا • • • • • ویبریوكلرا در آب های تمیز حدود یک هفته زنده مي ماند . در آبهای حاوی مواد آلی یا آلوده حدود یک ماه و در آبهای شور دریاها تا چند سال زنده میماند . زمانی که حرارت محیط (دماي باالي 20درجه سانتیگراد ) ،میزان شوری آب و مواد غذایی الزم برای رشد میکروب مناسب باشند، ویبریو کلرا سریع رشد و تکثیر پیدا کرده و به حد بیماریزایی می رسد. همین امر توجیه کننده حفظ چرخش بیماری در طی فصل سرما و بروز مجدد آن در فصل گرماست. نكته مهم در انتقال بیماري وبا توانایی زنده ماندن ویبریو کلرا در محیط یخچال و حتی داخل یخ است که اگر آب آلوده ،برای تولید یخ استفاده شده باشد ،می تواند سبب ابتالی مصرف کنندگان شود. • هر چند میکروب وبا نسبت به خشکی یا حرارت حساس است و از بین می رود ،اما میتواند در سطح مواد غذایی مانند سبزیجات تا 4روز زنده بماند • میکروب وبا نسبت به اسید معده حساس است و معموال در معده از بین می رود ،مگر این که آب یا غذای خورده شده بسیار آلوده باشد ،یا این که فرد داروهایی برای کاهش اسیدیته معده مصرف كند .بنابراین افرادي كه از داروهاي آنتي اسید استفاده مي نمایند بیشتر از دیگران در معرض ابتالء به وبا هستند راههای انتقال • مخزن اصلي وبا آبهاي سطحي است و راه سرایت شایع در اپیدمیها ،آب آلوده و غذاي آلوده است . • هرچند انسانها به طور اتفاقي با مصرف آبهاي آلوده ، آلوده ميشوند ولي نقش اصلي را در چرخه گسترش این بیماري ایفا ميكنند زیرا خوردن آب یا غذاهاي آلوده به مدفوع آدمي شایعترین راه ابتال به این بیماري است. • به دالیل ناشناخته ،افراد با گروه خوني Oبیشترین خطر ابتال و گروه خوني ABكمترین شانس ابتال به این بیماري را دارندO>> B > A > AB . • امكان شیوع بیماری در مردان بیشتر از زنان است . میكروب بیماري وبا اواخر تابستان تا اواسط مهر با خنك شدن هوا فعالتر ميشود و تا آن زمان نمي توان گفت بیماري مهار شده است .در نواحي اندمیك ،بیماري در فصول تابستان و پاییز شایعتر است. • وبا در مناطق اندمیك عمدتا ً بیماري اطفال است اما هنگامي كه بیماري وارد جمعیتي مي شود بالغین و كودكان را به طور مساوي گرفتار مي كند. راههاي پيشگيري از وبا • شستشوي مستمر دست ها با آب و صابون • استفاده از آب آشامیدني سالم • در صورت عدم دسترسي به منابع آب كلرینه ( آب چشمه ) با افزودن مقداري آب لیمو به آب آشامیدني غیر كلرینه مي توان با ایجاد محیط اسیدي با میكروب وبا مقابله نمود . • • • • پاكسازي انگل زدایي ضدعفوني شستشوي میوه وسبزیجات • پرهیز از تهیه خوراكي هاي غیر بسته بندي از مكان هاي عمومي • عدم خرید خوراكي ها از دستفروشان مواد غذایي • محدود كردن مسافرت ها خصوصا" به مكان هاي مشكوك به وبا • پرهیز از مصرف آبمیوه و بستنيهاي غیر پاستوریزه • -عدم استفاده از مواد غذایي (خصوصا" غذاهاي دریایي ) خام و خوب پخته نشده نمونه های جدا شده ویبریوکلرا گروه سرمی o1برمبنای چندین ویژگی فنوتیپی دردوبیوتیپ کالسیک والتور طبقه بندی می شوند. سروتیپ های گروه سرمی O1شامل اینابا،اوگاوا،هیکوجیما می باشد. بیشتر ویبریوکلرای جدا شده درزمان های طغیان وبا از گروه سرمی o1یا o139سم ساز است. مورفولوژی باکتری مستقیم یا خمیده متحرک دارای فالژل منوتریش(قطبی) بیهوازی اختیاری اکسیداز مثبت گلوکز را به عنوان منبع کربن وانرژی مورد استفاده قرار می دهند. خواص بیوشبمیایی • • • • • تخمیرگلوکز بدون ایجاد گاز اکسیداز ،کاتاالز ،ژالتین مثبت اوره آز ،آرژینین MR-VP ،منفی بیش از چند دقیقه در معده سالم زنده نمی ماند. در PHقلیایی به خوبی رشد می کند. عالیم بالینی • • • • • • • • اسهال آبکی معموال بیماری خفیف وبدون عالیم از دست رفتن گردش وحجم خون اسیدوز متابولیک ازدست رفتن پتاسیم بدن غلیظ شدن خون وکبودی پوست دهان خشک وچشم های فرورفته کالپس عروقی ومرگ به سرعت رخ می دهد. • • • • • • دوره نهفتگی بیماری 2تا 3روز می باشد. شروع ناگهانی اسهال واستفراق دیده می شود. %75افراد مبتال بدون عالمت می باشند. %25دچار بیماری خفیف می شوند. %5از بیماران نیاز به توجه پزشکی دارند. تنها درحدود %2ازبیماران ،بیماری چنان پیشرفت می کند که به شکلی مرگباربه نام ( )cholera gravisدر می آید. مکانیسم بیماری زایی • • • • • • • وبا بیماری اسهالی ترشحی است. انتروتوکسین حساس به حرارت دارد. اثر آن ایجاد اختالل در عبورآب والکترولیت از جدار مخاط روده است. در نتیجه آدنیالت سیکالز به حالت فعال باقی می ماند. تولید AMPحلقوی می کند. آب والکترولیت بیش از حد در روده ترشح شده تولید مدفوع آب برنجی می کند. • ویبریو کلرا در روده باریک تکثیر می یابد به علت این که میکروب سبب آسیب و زخمی شدن جدار روده نمی شود، معموأل تب ایجاد نشده و اسهال خونی هم دیده نمیشود. جداسازی ویبریو • • • • سواپ رکتال که درمحیط کری بلر قرار داده شده را روی محیط TCBSاول کشت می دهیم. به مدت 18تا 24ساعت در 37درجه انکوبه می کنیم. سواپ را وارد محیط آب پپتونه قلیایی نموده پس از 6تا 8ساعت گرما گذاری ازسطح و باالترین بخش محیط برداشت کرده در TCBSدوم کشت می دهیم. جدا سازی روی TCBS • • • • پس ازانکوباسیون کلنی های مشکوک به ویبریو کلرا روی محیط TCBSبه صورت کلنی های صاف ،زردرنگ و براق به قطر 4-2میلی متر به نظر می رسند. رنگ زرد ناشی از تخمیر سوکروز در محیط است. از روی TCBSبرروی دو تا محیط نوترینت و سایر محیط های افتراقی کشت می دهیم. ارگانیسم هایی همچون ویبریو پاراهمولیتیکوس که سوکروز راتخمیر نمی کنند ،پرگنه هایی به رنگ سبز تا آبی متمایل به سبز می سازند. آزمون های بیوشیمیایی غربالگری • • • • • اکسیداز :مثبت آزمون رشته :مثبت محیط :KIAواکنش به صورت شیب قلیایی ،ته اسیدی، بدون گاز ،بدون H2Sاست محیط :LIAواکنش به صورت شیب قلیایی (ارغوانی) ،ته قلیایی ،بدون گاز ،بدون H2Sاست .واکنش قلیایی در ته محیط نشانه دکربوکسیله شدن لیزین است. محیط H2S :SIMمنفی ،ایندول مثبت ،حرکت مثبت است. آزمایش اکسیداز • این آزمون روی کلنی های رشد کرده روی محیط های بدون کربوهیدرات مانند KIAیا نوترینت انجام می شود. • جهت انجام این آزمون ازکلنی های رشد کرده روی TCBSاستفاده نکنید ،زیرا ممکن است نتایج مثبت یا منفی کاذب در پی داشته باشد. • برای خواندن نتیجه واکنش اکسیداز باید زمان مناسب (کمتر از 10ثانیه) رعایت شود. • 2تا 3قطره از معرف اکسیداز را روی تکه ای کاغذ صافی در ظرف پتری قرار دهید. • از کلنی با حلقه پالتینی در سرتاسر کاغذ مرطوب بگسترانید. • در واکنش مثبت رشد باکتری بی درنگ به رنگ ارغوانی تیره در خواهد آمد. اختالف ویبریو کلرا والتور نام باکتری همولیز حساسیت به پلی میکسین آزمایش VP ویبریو کلرا منفی مثبت منفی التور مثبت منفی مثبت Vibrio Cholera Non O1 • • • • • ویبریوهای غیر قابل آگلوتیناسیون که از مدفوع بیماران اسهالی جدا می شود. حجم مایعات خارج شده به اندازه ویبریوکالسیک نیست. بیماری خودبخود محدودشونده است. از قسمت های مختلف بدن انسان جدا می شود. سپتی سمی وعفونت گوش میانی هم ایجاد می کند. موفق باشید