محدثه حجّامی
Download
Report
Transcript محدثه حجّامی
موضوع :
اطالعاتی که برای تصمیم گیری سودمند
استاد راهنما :
دکتر محفوظی
تهیه کنندگان :
فاطمه محمدزاده ،محدثه ّ
حجامی
مهر 90
اطالعاتی که برای تصمیم گیری سودمندند
صورتهای مالی به چه منظور تهیه می شود؟ یا بهتر بگوییم برای چه کسانی تهیه می شود؟
برای استفاده کنندگان از صورتهای مالی
استفاده کنندگان از صورتهای مالی چه کسانی هستند؟ ذینفعان
مانند سرمایه گذاران ،سهامداران ،مدیران ،دولت ،بانکها ،اتحادیه های کارگری و ...ذینفعان برای تامین نیازهای اطالعاتی
خود و تصمیم گیریهای آگاهانه از صورتهای مالی استفاده می کنند که نیازهای اطالعاتی ذینفعان متفاوت می باشد بنابراین
صورتهای مالی باید بر گونه ای تهیه شوند که برای تمامی گروههای ذینفع سودمند باشند.
Dوجه مشترک اطالعاتی بین U,D,Cما به دنبال آن هستیم که وجه مشترک این 3گروه را افزایش دهیم و تضاد منافع آن
را کاهش دهیم.
بین U,C,Pتضاد منافع وجود دارد
گروه C: 1شرکت مداری :مهمترین گروه را تشکیل می دهند .شرکتها ،تهیه کنندگان صورتهای مالی هستند.
Cرا ثابت نگه می داریم و u,pبه سمت Cحرکت می کنند.
گروه U : 2استفاده کنندگان U :ثابت است c,p ،به سمت Uحرکت می کنند.
گروه p : 3حرفه مداری :به صورتهای مالی اعتبار می دهد ،نقش اعتباردهی دارد( .تهیه صورتهای مالی بر اساس
P)CAAPثابت است C,U،به سمت Pحرکت می کنند.
برقراری ارتباط بین اطالعات ارائه شده در صورتهای مالی با نیازهای ذینفعان سودمندی اطالعات از نظر تصمیم گیری
دیدگاه مبتنی بر سودمندی اطالعات نقطه ی مقابل دیدگاه تصدی گری است.
ارائه اطالعات با توجه به نیازهای users
منافع شرکت
ارائه اطالعات در موفقیت یا شکست مدیر در اعمال مدیریت بر
حسابداران پس از رویارویی با این مساله ،دست نیاز به سوی تئوریهای علوم اقتصادی و مالی ،دراز کردند.
تئوری تصمیم انفرادی
تئوری سرمایه گذاری
یک نفر در شرایط نامطمئن ،اقدام به اتخاذ
تصمیماتی مبتنی بر کارآیی می نماید.
بازده
1600
احتمال
%30
قدرت سودآوری باال
خرید سهام شرکت a1 x
%70
0
000/10آقای بیل
225
قدرت سودآوری پایین
خرید اوراق قرضه بدون ریسک دولتی با بازدهa2
%2/25
$
الف ) با توجه به صورتهای مالی گذشته شرکت (احتمال پیشین)
اگر pسهام پایین باشد :می توان نسبت به
آینده شرکت xخوشبین بود.
ب) pبازار کنونی سهام شرکت xرا مورد بررسی قرار می دهد
اگر pسهام باال باشد :می توان نسبت به
آینده شرکت xبدبین بود.
ج) میزان مطلوبیت یا رضایت بیل از بازده سرمایه
افراد ریسک گریزند یا ریسک پذیرند یا خنثی؟
تعریف ریسک :
فاصله بین چیزی که ما انتظار داریم اتفاق بیافتد و ممکن است اتفاق بیافتد.هر چه فاصله بیشتر شود ،ریسک ،ریسک پذیر
از نظر تئوری در دنیا وجود ندارد ،ریسک مطلوبیت بوجود نمی آورد ،بنابراین هیچکس ریسک نمی پذیرد چون مطلوبیت
ندارد.
ریسک گریز
خنثی
توجه بر مطلوبیت
توجه به بازده
بنابراین ،افراد ریسک گریزند ،بجای مبلغ دالری ،میزان مطلوبیت را در نظر می گیریم.
در این شرایط آقای بیل چه تصمیمی اتخاذ می کند؟
a2 -1را انتخاب می کند
-2سرمایه گذاری خود را متنوع می
سازد.
-3کسب اطالعات بیشتر می نماید.
مثالا قرار است گزارش سال کنونی شرکت ظرف چند روز آینده منتشر شود.
()GNخبر خوب % 80
سود خالص باال است
( )BNخبر بد
% 20
حتی اگر سود آوری شرکت xاندک مهم باشد .باز هم احتمال GNباال خواهیم داشت زیرا سود محاسبه شده بر مبنای
تاریخی است که به طور کامل قابل اتکا و اثرگذاری نمی باشد.
خبر خوب % 10
قدرت سودآوری پایین
خبر بد
% 90
آقای بیل می تواند برای محاسبه حالت های محتمل آینده با توجه به اطالعات گذشته و حال و رویدادهای متحمل و مشروط
از قضیه بیشتر استفاده کند :
= GNخبرهای خوب
= Hقدرت سودآوری باال
=Lقدرت سودآوری پایین
=GNخبرهای بد
سیستمهای اطالعاتی
اطالعات صورتهای مالی وقتی سودمند است که سرمایه گذار بتواند با کمک آن بازده آتی سرمایه گذاری را بدست آورد.
در حسابداری مبتنی بر بهای تمام شده تاریخ ارزش
پیش بینی قدرت سودآوری آینده ش یا
اطالعات صورتهای مالی گذشته کافی نمی باشد
پیش بینی جریانهای نقدی آینده شرکت
بنابراین از اطالعات صورتهای مالی کنونی
(ارزش فعلی) استفاده می کنیم.
سودخالص
خبرخوب
سودخالص
خبر بد
در مثال آقای بیل :
سودکنونی باال
سودکنونی پایین
GN
BN
احتمال %77یش بینی قدرت سودآوری آتی شرکت قدرت
سودآوری آینده شرکت
در شرایط آرمانی ،می توان ارزش کل شرکت را بر مبنای ارزش فعلی تعیین نمود اما در دنیای واقعی نمی توان ارزش کل شرکت را بر مبنای ارزش فعلی تعیین
نمود لیکن هنور هم صورتهای مالی برای سرمایه گذاران سودمند هستند ،نبودن شرایط آرمانی باعث می شود که صورت سود و زیان دارای محتوای اطالعاتی
شود.
تعریف :
سیستم اطالعاتی جدولی است که با مشروط بودن هر رویداد می تواند احتمال هر یک از اقالم صورتهای مالی را بیان کند.
جنجال آفرینی یا پایین بودن
حتی در شرایط سودآوری باال ممکن است شرکت در بردارنده ی خبرهای بد باشد
کیفیت سودخالص نامیده می شود(.نقطه ی ضعیف بین اطالعات صورتهای مالی کنونی و عملکرد آتی شرکت)(یعنی
اطالعات خود را بر اساس اطالعات جدید بروز کند).
)1
سیستم اطالعاتی ،آگاهی دهنده است
در اینجا دو حالت پیش می آید :
)2سیستم اطالعاتی ،توان آگاهی دهندگی ندارد.
دامنه آگاهی دهندگی به میزان اثر گذار بودن و قابل اتکا بودن صورتهای مالی بستگی دارد.
ارزش فعلی
تاریخی
مثالا :ارزش بازار دارائی های سرمایه ای نسبت به بهای تمام شده تاریخی ،توان بیشتری دارند.
اثرگذاری اطالعات
نکته :
احتماالت قطر اصلی سیستم اطالعاتی
احتماالت خارج از قطراصلی سیستم اطالعاتی
نکته :استفاده از روش بازار
قابل اتکا بودن اطالعات
احتماالت قطر اصلی سیستم اطالعاتی
احتماالت خارج از قطر اصلی سیستم اطالعاتی
اگر اطالعات هم قابل اتکا و هم اثرگذار باشند
باعث سودمندی اطالعات صورتهای مالی می شود.
راه حل :همانند حسابداری شناسایی ذخایره ارائه اطالعات مکمل بر اساس ارزش فعلی
.
بینی بهتر بازده
میزان آگاهی دهندگی
یا
کیفیت سود
سودمندی اطالعات
پیش
اطالعات:
*تعریف :اطالعات مدرک یا شاهدی است که به صورت بالقوه بر تصمیم فرد اثر میگذارد *.
این تعریف به آینده تعلق دارد .
اطالعات وقتی سودمندند که هم اثرگذار باشند و هم قابل اتکا .
در تهیه اطالعات نیز باید به فزونی منافع بر مخارج توجه نمود .
*اطالعات یک کاالی قدرتمند است*
((سرمایهگذاران ریسک گریزند و تصمیمات بخردانه اتخاذ می نمایند )).
فرد هنگام تصمیمگیری به گونهای عمل مینماید که به باالترین مطلوبیت مورد انتظار دست یابد .
اگر سرمایهگذاران بخواهند تصمیمات خوبی اتخاذ نمایند باید بدین گونه عمل کنند .
سرمایهگذارانی که تصمیمات بخردانه میگیرند ،ریسک گریزند .
تابع مطلوبیت = )u(x
در مثال قبل توضیح داده بودیم که E(a1) =480
= 12مطلوبیت
E(a2)= 225
= 15مطلوبیت
با اینحال که بازده مورد انتظار آقای بیل بیشتر است باز هم آقای بیل در اوراق قرضه ،سرمایهگذاری میکند زیرا آقای بیل
ریسک گریز است .
قدرت سودآوری باال
%70
a1
1133/33
قدرت سودآوری پایین
%30
= 20مطلوبیت مورد انتظار
ریسک ،مطلوبیت مورد انتظار را باال میبرد هر چند که بازده مورد انتظار تغییری نکند در این حالت ،سرمایهگذار
از نظر ریسک خنثی است ( .ریسک برای فرد ،اهمیتی ندارد ).
U(x) = bxشیب خط
تابع مطلوبیت سرمایهگذاری که از نظر ریسک خنثی است .هنگامی سرمایهگذار از نظر ریسک خنثی است که تصمیمات
خود را براساس بازده مورد انتظار اتخاذ نماید .
اصول تنوع بخشیدن به پرتفوی
در بخش قبل گفتیم که سرمایهگذاران ریسک گریزند یعنی پذیرش کمترین ریسک و باالترین بازده ممکن با اصل تنوع بخشیدن به پرتفوی میتوان
مقداری از ریسک را از بین برد .
گفتیم که سرمایهگذاران ریسک گریزند پس پیش از سرمایهگذاری ،مطلوبیت مورد انتظار فرد باید محاسبه شود .
اصول تنوع بخشیدن ،پرتفوی (بخش: )1
مثال 3-2فرض کنید یک سرمایهگذار ریسک گریز (خانم تونی ) 200دالر میخواهد سرمایهگذاری کند و میخواهد سهام
شرکت Aرا بخردو قیمت هر سهم بازار 20دالر است .براساس برآوردهای 74درصد احتمال دارد که قیمت این سهام
دردورة بعد در بازار به 22دالر برسد و 26درصد احتمال دارد که قیمت هر سهم به 17دالر برسد .و شرکت مزبور در
پایان دورة سود تقسیمی هر سهم را به مبلغ یک دالر پرداخت خواهد کرد .
حل :بازده مورد انتظار این سرمایهگذار به صورت زیر است :
اگر قیمت سهام باال رود :
اگر قیمت سهام پایین رود :
محاسبه نرخ بازده مورد انتظار و واریانس :
دالر 1022+10 =230دالر
دالر 1017+10 =180دالر
سؤال :آیا با این مطلوبیت خانم تونی میتواند سرمایهگذاری جذابی داشته باشد ؟
نتیجه این میشود که اگر خانم تونی سرمایهگذاری را بپذیرد تصمیم خوبی نخواهد گرفت او میتواند مورد بهتری برای
سرمایهگذاری پیدا کند که با همین بازده مورد انتظار دارای ریسک کمتری باشد .این اصل را تنوع بخشیدن به پرتفوی
گویند.
مثال :فرض کنید سهام شرکت Bهم در بازار معامله میشوند و ارزش بازار هر سهم 10دالر است .سود تقسیمی این
سهام یک دالر میباشد .فرض کنید
ما باید برای پرتفوی متشکل از 6سهم Aو 8سهم Bمطلوبیت مورد انتظار را محاسبه کنیم .
احتمال
سود تقسیمی
کل بازده
A
B
5742/0
230دالر
=
14
+
84
+
132
1658/0
214دالر
=
14
+
68
+
132
1008/0
200دالر
=
14
+
84
102 +
+
68
102
1592/0
184دالر
=
14
+
1
نکته ! در هر سیستم اقتصادی حالتها یا رویدادهایی وجود دارد و این حالتها را عامل مینامند .که بر بازدة هر سهام اثر
میگذارد .البته رویدادی که بتواند بر بازدة سهام اثر بگذارد و به دو بخش تقسیم کردهاند :
-1عامل موجود در کل سیستم اقتصادی -2عامل خاص یک شرکت
اگر همه عوامل از نوع خاص هر شرکت باشد ،بازدهیها مستقل از یکدیگرند و هیچ همبستگی با هم نخواهند داشت یعنی
کواریانس آن صفر است .
محاسبة نرخ بازده مورد انتظار و واریانس :
این مطلوبیت در حالت سرمایهگذاری فقط در یک سهم به 1580/0میرسد که در این حالت افزایش یافته و به 1626/0
رسیده است .
نتیجه :سرمایهگذاری ریسک گریز میتواند با استفاده از اصل تنوع بخشیدن به پرتفوی ریسک خود را کاهش دهد.
-3-6تصمیمگیری برای سرمایهگذاری مطلوب :
اگر فرض بر این است که پرتفوی متشکل از 2سهم از یک سهم بهتر است ،در آن صورت باید اذعان کرد که پرتفوی
متشکل از 3سهم از 2سهم بهتر خواهد بود .اگر هزینههای معامله نادیده گرفته شود .
امکان دارد برخی از سرمایهگذاران بخواهند میزان سرمایة خود را در پرتفوی بازار کاهش دهند و با این پولها اقدام به
خرید دارایی بدون ریسک کنند و برخی دیگر احتمال دارد وامی با نرخ بدون ریسک بگیرند و بر سرمایهگذاری خود
بیفزایند .هر نوع اقدامی صورت گیرد همة سرمایهگذاران تا زمانی که بتوانند بین ریسک و بازده نوعی ارتباط برقرار کنند
از فرمایی مربوط به تنوع بخشیدن با داراییها بهرهمند خواهند شد .
تصمیمگیری برای تشکیل پرتفوی مطلوب :
تعریف بتا :سرمایهگذاران باید بتوانند با هزینه معقولی ،بیشتر منافع و مزایای حاصل از تنوع بخشیدن به سرمایهگذاریها
دست یابند و آگاهی پیدا کردن از بازده مورد انتظار و بتای آنها برای سرمایهگذاران سودمند است ،این آگاهی آنها را قادر
میسازد بازدة مورد انتظار و میزان ریسک پرتفویهای مختلف مورد نظر خود را برآورد نمایند .
یعنی باالترین سطح ارتباط بین ریسک و بازده را نشان میدهند .
محاسبة بتا :با BAنشان میدهند به صورت زیر است .
: BAنشان دهندة میزان تغییرات Aبراساس تغییرات بازار است .
) : Cov(A,Mکوواریانس بازدهی Aو بازدهیهای پرتفوی بازار است .
) : Vor(Mباعث استاندارد کردن واریانس بازده میشود که بتوان بتای شرکتهای مختلف با هم مقایسه شود .
مثال :برای محاسبه بتای سهم ، Aفرض کنید احتمال بازده مشروط Aبه شرح زیر است :
هنگامیکه بازده Mزیاد باشد :
هنگامیکه بازده Mپایین باشد :
احتمال اینکه بازده Aزیاد باشد = 90/0
احتمال اینکه بازده Aزیاد باشد = 10/0
احتمال اینکه بازده Aکم باشد = 1/0
احتمال اینکه بازده Aکم باشد = 90/0
با توجه به مثال کتاب در بورس تورنتو داریم :
M
%80احتمال دارد شاخص بورس تورنتو %10باال رود .
%20احتمال دارد که شاخص بورس تورنتو
%5/2باال رود .
با توجه به شاخص تورنتو داشتیم :
با مقایسه بین بتای Aو بتای Bبه این نتیجه رسیدیم که BBاز BAکمتر است .سرمایهگذاری که سهام Bرا بخرد در
برابر افت و خیزهای بازار سهام مصونیت بیشتری دارد .
ریسک
Bبتا
ریسک پرتفوی با افزایش تعداد اوراق بهادار :
ریسک را با نماد واریانس نشان دادیم .ما میخواهیم ریسک خود را کم و بازده مورد انتظار را افزایش دهیم پس باید
واریانس خود را کاهش دهیم .برای اینکار متنوع سازی میکنیم .متنوع سازی در 2سهام را بررسی کردیم .حال
میخواهیم ببینیم متنوع سازی تعداد بیشتر مثالا n=10چه اتفاقی خواهد افتاد .در هر 10بعد کاال یک مقدار معین مثالا
01/0ریسک سیستماتیک وجود دارد اگر تمام این 01/0ریسک سیستماتیک را برای n=10جمعش کنیم واریانس میشود
. 10
نتیجه میگیریم که متنوع سازی زیاد باعث ریسک بیشتر شده .با توجه به این مطلب برای بیشتر سرمایهگذاران اطالعات
سودمند اطالعاتی است که بتوانند به سرمایهگذاران کمک کند که بتاها و بازدهیهای اوراق بهادار را برآورد کند .
تعریف ریسک سیستماتیک :
ریسکی که نمی توان از طریق تنوع بخشیدن با سرمایه گذاری ها منتفی نمود .یعنی یک حداقل ریسکی وجود دارد.
.
واکنش موسسه های حرفه ای حسابداری در برابر دیدگاه مبتنی بر «سودمند بودن» تصمیم :
دستور العمل انجمن حسابداران رسمی کانادا در بخش : 1000
هدف صورت مالی که استفاده کنندگان صورت های مالی بتوانند از اطالعات سودمندی برای تخصص دارایی ها و و
قضاوت بر کار مدیریت تصمیمات آگاهانه اتخاذ کنند.
معایب بخش 1000این است که در مورد ریسک چیزی بیان نمی کند.
نخستین هدف از نظر بلکویی وظیفه پاسخگویی (حسابدهی) گزارش های مالی می باشد که بیشتر در مورد موفقیت یا عدم
موفقیت مدیریت شرکت در استفاده از منابع می باشد.
نخستین هدف گزارشگری مالی از نظر اسکات :
ارائه اطالعاتی که برای استفاده کنندگان کنونی ،بالقوه سودمند واقع شوند تا آنها در مورد سرمایه گذاری ،دادن اعتبار یا
اتخاذ تصمیمات مشابه با شیوه ای بخردانه عمل کنند
این هدف حلقه ای است بین دیدگاه مزبور و تئوری تصمیم گیری اقتصادی .یعنی کسانی که تصمیم بخردانه میگیرند تا مطلوبیت مورد انتظار
خود را با حداکثر برسانند.
دومین هدف گزارشگری مالی از نظر اسکات :
ارائه اطالعات برای استفاده کنندگان تا آنها بتوانند مبلغ ،زمان و میزان عدم اطمینان دریافت های نقدی آینده با صورت
سود تقسیمی یا بهره و وجوه حاصل از فروش ،بازخرید یا سررسید اوراق بهادار یا وام ها را محاسبه نمایند .هدف دوم به
آینده توجه دارد .مقصود آن اطالعاتی دربارة دریافت های نقدی آینده از محل سود تقسیمی یا بهره است.و بیانگر این مطلب
است که سرمایه گذاران خواستار اطالعاتی دربارة ریسک و بازدهی و نیز مبلغ مورد انتظار خودهستند.
نظر بلکویی هم همینگونه بوده است فقط با توجه بر اینکه در مورد ریسک از قضاوت شخصی خوداستفاده می کند.
هدف سوم بلکویی :در مورد تغییر و نوآوری
هدف چهارم بلکویی :در مورد استفاده کننده
و غیر
است.
استاندارد شماره (:)SFAC1( )1
هیئت استانداردهای حسابداری مالی نشان دهندة رابطه مستقیم «تئوری تصمیم » با حسابداری مالی و گزارشگری است.
استاندارد شماره (:)SFAC2( )2
از طریق ارائه ویژگی هایی که می توان اطالعات مالی را به گونه ای ارائه کرد که سودمند واقع شوند در واقع اطالعات
سیستم حسابداری باید یک سیستم اطالعاتی آگاهی دهنده ارائه کند که بتوان بدان وسیله صورته های مالی جاری را با بازده
و رویداد آینده مرتبط ساخت.
دو ویژگی عمده آگاهی دهنده عبارت اند از اثرگذاری و قابل اتکا بودن اطالعات .اطالعات اثرگذار اطالعاتی است در
مورد بازدهی های آینده برباورهای سرمایه گذاران اثر بگذارد .و این نوع اطالعات در موعه مقرر (به هنگام) ارائه شوند.
اطالعات قابل اتکا مصداقی از صداقت است که گزارش مزبور موید سنجش یا محاسبه آن می باشند .این اطالعات باید دقیق
،درست و بدون اعمال نظر شخصی و عاری از تعصب باشد.
تا دلی آتش نگیرد
حرف جانسوزی ندارد
با تشکر