Transcript ความสำคัญของ EQ ที่มีต่อสังคม

วัตถุประสงค์
เพื่อให้ผเู ้ ข้าอบรมสามารถ
1. อธิบายความหมายของ EQ ผูน้ า
2. อธิบายความสาคัญของ EQ ที่มีผลต่อตนเอง, ต่องาน, และต่อสังคม
3. วิเคราะห์ และจาแนกความแตกต่างของผูน้ าที่มี EQ สูง - ต ่า
4. ประเมินระดับความสามารถทางอารมณ์ของตนเองได้
5. กาหนดแนวทางในการพัฒนา และปรับปรุงตนเอง ได้อย่างถูกต้อง
ภาวะผูน้ ากับความฉลาดทางอารมณ์
สวัสดีครับ...
ทุกท่านคงได้ศึกษาเรือ่ งที่เกี่ยวกับภาวะผูน้ ามาแล้ว
หลายเรือ่ ง แต่เรือ่ งที่เรากาลังจะศึกษานี้ ผมว่าเป็ นเรือ่ ง
ที่น่าสนใจและสาคัญมากเรือ่ งหนึ่งสาหรับผูน้ า หลายท่าน
คงสงสัยแล้วใช่ไหมครับว่าเป็ นเรือ่ งอะไร เรือ่ งความฉลาด
ทางอารมณ์ หรือ EQ ครับ
แม้ว่าหลายๆท่านอาจจะรูเ้ รือ่ ง EQ ดีอยูแ่ ล้ว
หรือเพียงเคยได้ยนิ ก็อยากขอเชิญชวนทุก
ท่านมาตรวจสอบตนเองดูอีกครั้งนะครับ ว่า
เรามี EQ อยูใ่ นระดับใด และเราจะพัฒนา
EQ ของตัวเราให้ดียงิ่ ขึ้ นได้อย่างไร และ
ประโยชน์ที่ได้คืออะไร เชิญศึกษาได้เลยครับ
ทำไมเธอทำงำนอย่ำงนี้ นะ บอกกี่ครั้งกี่หนแล้ว
ทำงำนชุย่ ๆ มำตลอดเวลำ ผมเบื่อมำกแล้วนะ
ขอโทษครับ
ผูน้ าที่ไม่สามารถจัดการกับอารมณ์ของตนเองได้
จะมีผลเสียหลายประการ
เราจะมาเรียนรูเ้ รือ่ งความฉลาดทางอารมณ์ของผูน้ ากันนะคะ
ผูน้ า (Leader)
หมายถึง บุคคลที่สามารถชักจูงหรือชี้ นาบุคคลอื่น
ให้ปฏิบตั ิงานสาเร็จตามวัตถุประสงค์ที่วางไว้ได้
อย่างมีประสิทธิผลและประสิทธิภาพ
ถ้าองค์กรเปรียบเหมือนเรือ
กัปตันหรือผูน้ าในเรือ
ต้องมีความรูค้ วามสามารถ
เพื่อพาเรือเข้าสู่ฝั ่งได้อย่างปลอดภัย
“ความฉลาดทางอารมณ์”
(Emotional Quotient)
หมายถึง ความสามารถในการยอมรับความรูส้ ึกของตนเอง ผูอ้ ื่น
เพื่อสร้างแรงจูงใจและจัดการอารมณ์ได้ดีในการสร้างสัมพันธภาพ
ฉันรูว้ ่าขณะนี้ ฉันกาลังโกรธ
ฉันไม่พอใจที่ลกู น้องไม่รบั ผิดชอบ
งาน
ให้เสร็จทันกาหนดเวลา
ตัวอย่างความฉลาดทางอารมณ์
ฉันรูว้ ่าขณะนี้ฉันกาลังโกรธ
ฉันไม่พอใจที่ลกู น้องไม่รบั ผิดชอบงาน
ให้เสร็จทันกาหนดเวลา
ผูน้ าที่ฉลาดรูท้ างอารมณ์
(Emotional Quotient Leadership)
คือ
ผูน้ าที่รบั รู ้ เข้าใจและควบคุมอารมณ์ของตนเอง
เพื่อบริหารจัดการได้อย่างถูกต้องและแสดงออก
ได้อย่างเหมาะสม
มีความสามารถที่จะรับฟั งและสร้างแรงจูงใจ
เพื่อให้เกิดการทางานร่วมกันอย่างมีประสิทธิผล
และประสิทธิภาพ
ตัวอย่างผูน้ าที่ฉลาดรูท้ างอารมณ์
กรณีศึกษา ลูกน้องทางานผิดพลาดและเกิดความเสียหาย
ในระดับหนึ่ง หัวหน้าระงับความโกรธและพูดกับลูกน้อง
ครำวนี้ คุณยังทำไม่ได้ดี ไม่เป็ นไร ครั้งนี้ เป็ นครั้ง
แรก ต่อไปคงทำได้ดีขึ้น ขอให้เรำจำครั้งนี้ ไว้
เป็ นบทเรียน กำรจะทำงำนอะไรต้องวำงแผน
อย่ำงรอบคอบ และต้องมีกำรบริหำรควำมเสี่ยง
ไว้ดว้ ย วำงแผนไว้แล้วก็ตอ้ งคิดเผื่อไว้วำ่ ถ้ำเกิด
ผิดพลำดขึ้ นจะมีแผนสำรองไว้อย่ำงไร ต้องมีกำร
เตรียมพร้อมอยู่ เสมอ
ค่ะ ดิฉนั จะจำไว้ค่ะ
กิจกรรม
จงจับคูค่ วำมหมำยของคำต่อไปนี้
 ผูน้ ำ
 ควำมฉลำดทำงอำรมณ์
 ผูน้ ำที่ฉลำดรูท้ ำงอำรมณ์
บุคคลที่ สามารถชักจูงหรือชี้นาบุคคลอื่ นให้
ปฏิบตั ิงานสาเร็จตามวัตถุประสงค์ที่วางไว้ได้
อย่างมีประสิทธิผลและประสิทธิภาพ
ความสามารถในการยอมรับความรูส้ ึกของตนเอง
ผูอ้ ื่ น เพื่ อสร้างแรงจูงใจและจัดการอารมณ์ได้ดีใน
การสร้างสัมพันธภาพ
ผูน้ ำที่รบั รู ้ เข้ำใจและควบคุมอำรมณ์ของตนเอง เพื่อบริหำรจัดกำรได้อย่ำงถูกต้องและแสดงออกได้อย่ำง
เหมำะสม มีควำมสำมำรถที่จะรับฟั งและสร้ำงแรงจูงใจเพื่อให้เกิดกำรทำงำนร่วมกันอย่ำงมีประสิทธิผลและ
ประสิทธิภำพ
ความสาคัญของ EQ
เรำได้ทรำบควำมหมำยของ EQ กันไปแล้วนะคะ
สำหรับในหน่ วยต่อไปนี้ ทุกท่ำนจะได้ทรำบถึงควำมสำคัญของ EQ
ซึ่งมีท้งั ควำมสำคัญต่อตนเอง
ควำมสำคัญต่องำน
และควำมสำคัญต่อสังคมคะ
ความสาคัญของ EQ ที่มีตอ่ ตนเอง
คนที่มีความฉลาดทางอารมณ์จะสามารถยอบรับในตนเอง ประเมินสมรรถนะของตนเองได้ถูกต้อง
สามารถควบคุมอารมณ์ตนเอง เข้าใจผูอ้ ื่น สามารถปฏิบตั ิงานร่วมกับผูอ้ ื่น และอยูใ่ นสังคมได้อย่างมี
ความสุข
กรณีตวั อย่าง
การประเมินสมรรถนะตนเอง และควบคุมอารมณ์ตนเอง
(กรณีหวั หน้ำงำนรูว้ ำ่ ตนเองไม่ถนัดในด้ำนใด ก็สำมำรถมอบหมำยงำนให้ลกู น้องที่มีควำมรู ้
ควำมชำนำญในงำนด้ำนนั้นทำแทนได้ ถ้ำเค้ำทำไม่ถกู ใจ ต้องอธิบำยสิ่งที่ตอ้ งกำรให้ลกู น้อง
เข้ำใจ)
หัวหน้ำงำน : คุณสดใส ช่วยเอำเนื้ อหำนี้ ไปทำ PowerPoint ให้ทีนะ ผมไม่ถนัดโปรแกรมนี้
สดใส :ได้ค่ะหัวหน้ำ
หลังจำกนั้น สดใสนำไฟล์ที่ทำเสร็จแล้วไปให้หวั หน้ำ เมื่อหัวหน้ำเปิ ดไฟล์งำนดู
ก็รสู ้ ึกไม่ค่อยพอใจในผลงำนนัก เนื่ องจำกสดใสทำมำยังถูกใจ ภำพที่ใช้ก็เป็ นภำพเก่ำไม่สวยงำม
จึงเรียกสดใสเข้ำมำเพื่ออธิบำยควำมต้องกำรและคอนเซ็ปในกำรนำเสนอเพื่อให้สดใสไปแก้ไขงำน
มำให้ใหม่
กรณีตวั อย่าง
 สมชำยเรียกลูกน้องเข้ำมำพบในห้องด้วยเรื่องที่เธอทำงำนผิดพลำดหลำยครั้ง
 เมื่อลูกน้องเข้ำมำพบเธอก็ขอโทษและร้องไห้วำ่ เธอมีปัญหำกับทำงครอบครัว จึงทำให้
เธอไม่มีสมำธิในกำรทำงำน จึงทำให้เกิดควำมผิดพลำดหลำยครั้ง
 สมชำยได้ฟังแล้วก็พิจำรณำให้เธอลำพักผ่อนในช่วงนี้ เพื่อให้เธอไปจัดกำรปั ญหำของ
เธอให้เรียบร้อยก่อน จึงค่อยมำทำงำนในภำยหลัง
(กำรตัดสินใจเช่นนี้ แสดงให้เห็นว่ำสมชำยมีกำรควบคุมอำรมณ์ ไม่แสดงอำรมณ์โกรธ
และลงโทษลูกน้องโดยไม่มีเหตุผล รับฟั งปั ญหำของลูกน้อง และช่วยคิดแก้ปัญหำให้อีก
ทำงหนึ่ ง)
ความสาคัญของ EQ ที่มีตอ่ งาน
กำรทำงำนด้วยอำรมณ์ที่ชำญฉลำด
ควำมสำมำรถทำงอำรมณ์ เป็ นควำมสำมำรถที่จะรับฟั งกำรใช้อิทธิพลเพื่อสร้ำงควำมร่วมจิตร่วมใจ
เพื่อให้คนเกิดแรงจูงใจที่จะทำงำนร่วมกัน คนที่จะขึ้ นสู่ตำแหน่ งที่สงู ต้องมีควำมฉลำดทำงอำรมณ์ ใน
กำรทำงำนในยุคปั จจุบนั ชีวติ ในองค์กรมีควำมซับซ้อน ต้องกำรควำมร่วมจิตร่วมใจในกำรทำงำน ต้อง
ร่วมมือกันทำงำนเพรำะเป็ นยุคแห่งกำรแข่งขันสูง ในสำนักงำนต้องเน้นควำมยืดหยุน่ ทำงำนเป็ นทีม
มุง่ เน้นลูกค้ำหรือผูร้ บั บริกำร มุง่ ผลสัมฤทธิ์ ริเริ่มสร้ำงสรรค์และมองโลกในแง่ดี
ตัวอย่าง
การทางานเป็ นทีม
(ภาพการประชุม รับฟั งความคิดเห็นผูร้ ว่ มงาน)
แต่ดฉิ นั ว่าเมืองกาญจน์ดกี ว่านะคะ โรงแรมทีเ่ ราไปบ่อยๆ
ได้ราคาถูกกว่าด้วย เวลาเดินทางก็พอๆกับชะอานะคะ
หัวหน้าครับผมว่างานสัมมนาทีจ่ ะถึงนี้
เราไปชะอากันดีกว่านะครับใกล้ดี
ความสาคัญของ EQ ที่มีตอ่ สังคม
บุคคลต่ำงต้องอยูร่ ่วมกับผูอ้ ื่นในสังคม กำรที่บุคคลมีภำวะ EQ ที่ดี จะส่งผลให้สำมำรถอยูร่ ่วมกับผูอ้ ื่น
ในสังคมได้อย่ำงมีควำมสุข สังคมมีควำมสงบสุข และเป็ นระเบียบเรียบร้อย
ทั้งนี้ เป็ นผลสืบเนื่ องมำจำกควำมเข้ำใจผูอ้ ื่น กำรสื่อสำรอย่ำงมีประสิทธิภำพ กำรปรับตัว เป็ นต้น
ตัวอย่ำง
กำรเข้ำใจผูอ้ ื่น และสื่อสำรอย่ำงมีประสิทธิภำพ
(ตัวอย่ำงกรณีผบู้ ริหำรมีบุคลิกลักษณะที่เกรี้ ยวกรำด เสียงดัง ไม่ฟังผูอ้ ื่น
ชอบตำหนิ ลกู น้องต่อหน้ำผูค้ นจำนวนมำก
ลูกน้องจะไม่ค่อยอยำกคุยด้วย ทำงำนอยูด่ ว้ ยอย่ำงหวำดกลัว
เกิดผลเสียต่องำน ไม่มีใครอยำกทำงำนด้วย เนื่ องจำกขำดกำรสื่อสำรที่มีประสิทธิภำพ)
การสารวจตนเอง
เรามาลองสารวจกันดีไหมคะ ว่าผูน้ าที่มี
ความฉลาดทางอารมณ์ เขามีคุณลักษณะ
เด่นๆอะไรบ้าง
พอจะนึกออก
แล้วค่ะ
พวกเรา ช่วยกัน
คิดหน่อยครับ
คุณลักษณะของผู้นาที่มคี วามฉลาดทางอารมณ์
ทักษะทาง
สั งคม
ความเห็นอก
เห็นใจ
แรงจูงใจ
การควบคุม
ตนเอง
คุณช่วยขยาย
ความ กันหน่อย
ได้ไหม ฉันงงค่ะ
การตระหนักรู้
ในตนเอง
ดีมากครับ ขอบคุณ
ครับ
การตระหนักรู้ ในตนเอง
การตระหนักรู้ในตนเอง ก็หมายถึง การรับรู้และเข้าใจในตัวเอง ทั้งในเรื่ องของศักยภาพ อารมณ์
และการแสดงออกครับ เรื่ องนี้สาคัญครับ เราทุกคน จาเป็ นที่จะต้องรู ้ถึงจุดอ่อน จุดแข็ง และ
ข้อจากัดของตนเอง เพื่อจะได้บริ หารจัดการได้อย่างถูกต้อง และต้องรู้วา่ จะต้องใช้ความรู้
ความสามารถในด้านใด เวลาใดที่จะผลักดันและขับเคลื่อนงานให้สาเร็จและต้องรู้จกั อารมณ์ของ
ตนเอง รู้จกั อดทน อดกลั้น และสามารถแสดงออกได้อย่างเหมาะสมต่อทุกสถานการณ์ ทุกสถานที่
มีบางคนนะ ทีไ่ ม่ ร้ ู จัก
ตัวเองเลย
การตระหนักรู้ใน
ตนเอง หรือครับ
การควบคุมตนเอง
การควบคุมตนเอง เป็ นเรื่องสาคัญมาก โดยเฉพาะอย่ างยิง่ การควบคุมเรื่องอารมณ์ ผู้นาทีด่ ี ต้ องรู้ จัก
อดทน อดกลั้นต่ อสิ่ งทีท่ าให้ รู้สึกไม่ พอใจ ยิง่ ตาแหน่ งสู งขึน้ ความกดดันก็จะมีมากขึน้ บางคนควบคุม
อารมณ์ ตนเองไม่ ได้ กจ็ ะแสดงพฤติกรรมทีไ่ ม่ เหมาะสมออกมา ผลหรือครับ คนข้ างเคียงทีไ่ ด้ รับ
ผลกระทบก็จะอึดอัด ไม่ สบายใจ ปัญหาก็อาจจะตามมาในรู ปแบบต่ างๆ เราจึงต้ องควบคุมอารมณ์ ให้ ได้
ควบคุมความ
โกรธ
มีสติเข้ าไว้
อย่ าหูเบา
สาหรับการควบคุม
ตนเองหรือครับ
ต้ องฝึ กฟัง
ผู้อนื่
รักษามาตรฐาน
คุณธรรม
กรณีตัวอย่ างการตระหนักรู้ ในตนเองและการควบคุมตนเอง
ผมขอยกตัวอย่ างคนใกล้ ตัวนะครับ
หัวหน้ างานผมเป็ นตัวอย่ างทีด่ ี เขาเป็ นคนเก่ งในเรื่องการนาเสนอมาก
ใครๆก็ชม เขาเองก็ยนิ ดีทจี่ ะให้ ความช่ วยเหลือผู้อนื่ แม้ ในการนาเสนอแต่
ละครั้ง ก็มกั จะมีคนถามกวนๆ แต่ กไ็ ม่ เคยเห็นเขาโกรธ เขาพร้ อมทีจ่ ะ
ตอบด้ วยถ้ อยคาทีส่ ุ ภาพและไม่ แสดงอาการหงุดหงิดใดๆ และเมือ่ มีผ้ ู
เสนอความคิดเห็นทีแ่ ตกต่ าง ก็พร้ อมทีจ่ ะรับฟัง ผมคิดว่ าเป็ นคนที่
น่ าชื่นชม
ขอบคุณค่ ะ ดิฉัน
เข้ าใจแล้ วค่ ะ หัวหน้ า
คุณนอกจากตระหนัก
รู้ ในตนเองแล้ ว ยัง
ควบคุมตนเองได้ ดี
ด้ วย
ยกตัวอย่ างให้
เห็นนะครับ
แรงจูงใจ
แรงจูงใจ ในทีน่ ี้ ดิฉันหมายถึงแนวโน้ มของอารมณ์ และการชี้นา หรืออารมณ์ ที่
เกือ้ หนุนไปสู่ เป้ าหมาย
คิดริเริ่มสร้ างสรรค์
และพร้ อมปฏิบัติเมือ่
มีโอกาส
สาหรับ
แรงจูงใจนะ
คะ
การมุ่งมัน่ ทีจ่ ะวางแนวทาง
ร่ วมกับกลุ่ม
การมุ่งผลสั มฤทธิ์
เพือ่ ความเป็ นเลิศ
มองโลกในแง่ ดี
พร้ อมฝันฝ่ า
อุปสรรค
กรณีตัวอย่ างแรงจูงใจ
ผู้นาที่ดฉิ ันเคยเจอคนหนึ่ง เขาจะมีเป้ าหมายที่ชัดเจน และมีความ
มุ่งมั่นที่จะทาให้ งานสาเร็จ เมื่อเผชิญกับปัญหา เขาจะคิดว่าเป็ น
โอกาสดีที่เขาได้ ฝึกทักษะการตัดสินใจ เขาจะอธิบายให้ ทุกคนที่
เกีย่ วข้ องเข้ าใจสถานการณ์ และเปิ ดโอกาสให้ ทุกคนร่ วมแสดงความ
คิดเห็น เพือ่ ให้ ทุกคนร่ วมกันคิด ร่ วมแก้ปัญหา เพือ่ ไปสู่ เป้ าหมาย
เดียวกัน คุณลักษณะแบบนีเ้ ป็ นการจูงใจที่ทาให้ ทุกคนอยากทางาน
ด้ วยค่ะ
ตัวอย่ างนะ
คะ
ความเห็นอกเห็นใจผูอ้ ื่น
ความเห็นอกเห็นใจผูอ้ ื่น ผมหมายถึง การรับรู้ เข้าใจถึงความรู้สึก ความต้องการ
ของผูอ้ ื่น และรู ้สึกห่วงใยผูอ้ ื่น สิ่ งที่ผนู้ าจะแสดงออกได้คือ การรับฟั งความคิดเห็นผูอ้ ื่น
ให้ความสนใจ ให้โอกาส บริ การด้วยความเต็มใจ
ความเห็นอกเห็นใจ
ผู้อนื่ เหรอ
จะช่ วยอะไรเขาได้
บ้ างไหมนี่
เขาคงลาบากนะทีเ่ จอ
เหตุการณ์ แบบนี้
นี่ถ้าเป็ นเรา จะรู้ สึก
อย่ างไร
สิ่ งทีช่ ่ วยได้ คอื ให้
โอกาสเขา
กรณีตัวอย่ างความเห็นอกเห็นใจผู้อนื่
ลูกน้ องผมคนหนึ่ง มีพฤติกรรมดีมาโดยตลอด แต่ ต่อมา เขาหนีงานบ่ อย
มาก จน เพื่อนๆเริ่มไม่ พอใจ ผู้บังคับบัญชาระดับสูงก็เริ่มเพ่ งเล็ง ผมเอง
คิดว่ าเรื่ องนีต้ ้ องมีสาเหตุ สอบถามได้ ความว่ า แม่ เขาป่ วยมาก เขาเป็ นลูก
คนเดียว ต้ องไปดูแล แต่ ถ้าแม่ เขาอาการดีขนึ ้ ก็จะทางานให้ เต็มที่ ผมก็คุย
ให้ เขาเข้ าใจว่ า เรื่ องนี ้ ถ้ าทุกคนรู้ สาเหตุ ก็คงไม่ มีปัญหา ฉนัน้ ถ้ า
จาเป็ นต้ องไปก็ขอให้ บอกผู้บังคับบัญชาทราบและบอกเพื่อนเพื่อรั บงาน
แทนในกรณีท่ งี านด่ วน และเมื่อต้ องไปก็ขอให้ รีบกลับ และต้ องขอบคุณ
คนที่เขาช่ วยทางานแทนและทางานให้ เต็มที่ ผมว่ าคนเราเมื่อทางานอยู่
ด้ วยกันก็ต้องเข้ าใจ เห็นอกเห็นใจยามเขามีปัญหา นึกถึงถ้ าเป็ นเรา เราก็
คงต้ องทาแบบเดียวกัน
ยกตัวอย่ างให้ เห็น
นะครับ
ความหมายทักษะทางสังคม
ทักษะทางสั งคม หมายถึง ความสามารถในการติดต่ อ ประสาน โน้ มน้ าว แก้ ไขความขัดแย้ ง และ
สามารถร่ วมทางานกับผู้อนื่ ได้ เป็ นอย่ างดี และเป็ นทีย่ อมรับกันโดยทัว่ ไป
คิดริเริ่ม นาการ
เปลีย่ นแปลง
ชักจูง โน้ มน้ าวเก่ ง
จิตบริการ
จริงใจ
เปิ ดเผย
มนุษยสั มพันธ์ ดี
มีภาวะ
ผู้นา
สื่ อสาร
ชัดเจน
รู้ จักกาลเทศะ
มีสัมมา
คารวะ
ทางาน
เป็ นทีม
กรณีตวั อย่ างทักษะทางสังคม
เจ้านายผมในอดีตคนหนึ่ง มีทกั ษะทางสังคมสูงมาก เข้าได้กบั คนทุกกลุม่
ทุกวัย ไม่วา่ จะเป็ นคนกลุม่ ไหน ก็จะชืน่ ชมท่านหมด ท่านเป็ นคนจริงใจ
อารมณ์ดี พูดจาดี ไม่แสดงตนว่าเป็ นนาย เป็ นคนมีอารมณ์ขนั สามารถ
เปลีย่ นบรรยากาศทีต่ งึ เครียดเป็ นบรรยากาศทีค่ รืน้ เครงได้ คิดอะไรใหม่ๆ
หรือมีขอ้ มูลอะไรก็บอกให้ทุกคนได้รบั รูแ้ ละเข้าใจเท่าๆกัน แก้ปญั หาก็เก่ง
ลูกน้องอยากให้นายเป็ นแบบนี้ทุกคน
ตัวอย่างนะครับ
ในช่วงเวลาสั้นๆ คุณทาได้ดีมาก
เลย ช่วยกันคิด เป็ นทีมที่มี
ประสิ ทธิภาพจริ งๆ
เราจะไปศึกษา
เพิ่มเติมและจะ
นามาปรับใช้ค่ะ
จากนี้ไป พวกเรา
จะพัฒนาEQ
ของตนเองกันค่ะ
ขอบคุณครับ พวก
เราเอง ก็ได้เรี ยนรู้
เพิม่ ขึ้นมากครับ
ลักษณะ EQผูน้ า
ผู้นำมีมำกมำยเหลือเกิน แต่ ผ้ ูนำทีแ่ ท้ จริงนั้น
ควรเป็ นผู้นำอย่ ำงไรจึงนับได้ ว่ำเป็ นผู้นำทีด่ แี ท้
ผู้นำทีด่ ี คือผู้ทมี่ ศี ิลปะแห่ ง
กำรเป็ นผู้นำ ซึ่งต้ องมี
EQ ทีส่ ู ง
กำรมีEQ ทีส่ ู ง เป็ นอย่ ำงไร ผู้มี EQ ต่ำเป็ นอย่ ำงไรและ
แตกต่ ำงกันอย่ ำงไร
ลักษณะของผู้นำทีม่ ศี ิลปะแห่ งกำรบริหำรอำรมณ์ ตนเองได้ หรือประเมินได้ ว่ำ
คนอืน่ เขำมีอำรมณ์ ต่อตนเองอย่ ำงไร ผู้นำนั้นนับมีEQสู ง แต่ ถ้ำผู้นำไม่
สำมำรถควบคุมอำรมณ์ ตนเองได้ แสดงออกด้ วยอำรมณ์ ของตน หรือประเมินไม่
ถูกว่ ำคนอืน่ เขำมีอำรมณ์ ต่อตนเองอย่ ำงไร เป็ นผู้นำ ทีมี EQ ต่ำ
ขอให้ ดูลกั ษณะทีแ่ ตกต่ าง
ของผู้มี EQสู ง และตา่ ใน
หน้ าถัดไปค่ ะ
ความแตกระหว่างผูน
้ าทีม
่ ี EQ สูงและตา
่ จะมี
พฤติกรรม ต่อไปนี้
นาภาวะอารมณ์กล ับสู่
พูดก ับทาไม่ตรงก ัน
 ร ับผิดชอบต่อการ
ไม่ร ับผิดชอบต่อการ
สภาพปกติได้เร็ว
แสดงออก
แสดงออก มุง
่ วิจารณ์ผอ
ู้ น
ื่
ึ เชงิ ลบ
 ไม่รส
ู้ ก
 ทาลายขว ัญผูอ
้ น
ื่
 ใชเ้ หตุผลทางจริยธรรม
 ชอบคิดแทนผูอ
้ น
ื่
ไม่ยอมแพ้ตอ
่ อุปสรรค
ื่ มน
 เชอ
่ ั คนเองไม่ฟง
ั ผูอ
้ น
ื่
 ทาเรือ
่ งเล็ กให้เป็นเรือ
่ งใหญ่
ลักษณะผู้นาทีม่ ี EQ สู ง
• นาภาวะอารมณ์ กลับสู่ สภาพปกติได้ เร็ว
• รับผิดชอบต่ อการแสดงออก
• ไม่ ร้ ู สึกเชิงลบ
• ใช้ เหตุผลทางจริยธรรม
• ไม่ ยอมแพ้ ต่ออุปสรรค
ผู้นาทีม่ ี EQ ต่า
• ไม่ รับผิดชอบต่ อการ
• แสดงออก มุ่งวิจารณ์ ผู้อนื่
• ทาลายขวัญผู้อนื่
• ชอบคิดแทนผู้อนื่
• พูดกับทาไม่ ตรงกับ
• เชื่อมั่นคนเองไม่ ฟังผู้อนื่
• ทาเรื่องเล็กให้ เป็ นเรื่องใหญ่
ตัวอย่ างผู้ทมี่ ี EQ สู ง
นันทำเป็ นผู้อำนวยกำรสำนักงำน ทีม่ คี วำมสุภำพ ยอมรับ
และทำตำมกติกำของสำนักงำน แม้ จะไม่ เห็นด้ วยกับมัน
ทั้งหมดก็ตำม แต่ เพือ่ ควำมสำเร็จของหน่ วยงำนที่ตน
รับผิดชอบอยู่ ต้ องกำรให้ ลูกน้ องแสดงออกถึงควำมคิดเห็น
และสร้ ำงควำมสั มพันธ์ ในหมู่คณะโดยกำรแบ่ งปันข้ อมูลที่
เป็ นประโยชน์ แก่ ทมี งำน เสี ยสละให้ กบั ส่ วนรวมเสมอ เป็ นผู้มี
ควำมรู้ในเรื่องขององค์ กรและอย่ ำงดี เป็ นคู่คดิ ทีด่ ขี อง
ผู้ร่วมงำนคนอืน่ ๆ และนำย
ตัวอย่ างผู้ทมี่ ี EQ ต่า
สี
หะ นั้นเป็ นคนฉลำดถูกแต่ งตั้งขึน้ เป็ นรองผู้อำนวยกำร
โดยกำรวำงตัวอยู่ในกรอบ ลูกน้ องไม่ กล้ ำทีจ่ ะปรึกษำ ไม่ กล้ ำ
ทีจ่ ะแสดงควำมคิดเห็น เพรำะต้ องกำรทีจ่ ะให้ ลูกน้ องยอมรับ
และให้ ทำตำมกติกำของตนอยู่เสมอ แม้ จะไม่ เห็นด้ วยกับมันก็
ตำม แต่ เมือ่ ไรทีล่ ูกน้ องแสดงออกถึงควำมคิดเห็นทีไ่ ม่ ตรงกับ
ตนเอง ก็มกั จะขุ่นเคือง เคียดแค้ นเสมอ มักแสดงออก ทำงสี
หน้ ำ ท่ ำทำง มีอำรมณ์ และกำรแสดงออกทำงวำจำทีไ่ ม่ ค่อย
สุ ภำพหรือรุนแรง
นา้ เพชร พึงพอใจหากว่าผู้อ่นื เห็นคล้อยตามตน ลูกน้ อง
ปฏิบัตติ ามคาสั่ง เขาต้ องการให้ ทมี งานจงรักภักดีกับตนเอง
และชอบที่จะบอกทุกอย่ างให้ แก่ ทมี ทาตาม เมื่อการตัดสินใจ
มีผลกระทบต่ อลูกน้ องก็จะมีการอภิปรายกันในทีมงาน เพื่อ
พิจารณาและเสนอแนะแนวทางแก้ ไขที่เป็ นที่พอใจ การ
พบปะกับทีมจึงมีบ่อยครัง้ การใช้ คาพูดเชิงบวกไม่ ตาหนิติ
เตียนใคร ไม่ ชอบความขัดแย้ งพายายามรักษาคนให้ มากกว่ า
งาน เพราะเชื่อว่ าความสาเร็จนัน้ ควรได้ จากความสัมพันธ์ ท่ ี
อบอุ่น
แบบประเมินความฉลาดทางอารมณ์
(Emotional Quotient)
ในแต่ละข้อข้างล่างนี้ ให้ทา่ นประเมินตนเอง เพื่อแสดง
ความฉลาดของท่าน ก่อนตอบพยายามคิดถึงสถานการณ์ที่เป็ นจริง
ที่ทา่ นมีโอกาสได้ใช้ความสามารถเหล่านี้
ระดับคะแนน 1 = มีความสามารถน้อย
ระดับคะแนน 2 = มีความสามารถค่อนข้างน้อย
ระดับคะแนน 3 = มีความสามารถปานกลาง
ระดับคะแนน 4 = มีความสามารถค่อนข้างมาก
ระดับคะแนน 5 = มีความสามารถมาก
..........1 สร้างสัมพันธ์กบั บุคคลที่มีอารมณ์แตกต่างจากท่านได้
..........2 รูส้ ึกเป็ นปรกติ เมื่อตกอยูภ่ ายใต้ภาวะกดดันในสถานการณ์
ต่างๆ
..........3 ส่งเสริมเจตจานงที่ดีในการทางาน
..........4 รูผ้ ลกระทบพฤติกรรมของท่านที่มีตอ่ ผูอ้ ื่น
..........5 ริเริม่ แก้ปัญหาความขัดแย้งกับผูอ้ ื่นได้สาเร็จ
..........6 สงบอารมณ์ได้อย่างรวดเร็วเมื่อมีความโกรธ
..........7 รูต้ วั ว่าตนเองโกรธ
..........8 สามารถรวบรวมพลังได้อย่างรวดเร็วภายหลังเกิดวิกฤติ
..........9 ยอมรับได้เมื่อคนอื่นเป็ นทุกข์
..........10 สร้างฉันทามติกบั ผูอ้ ื่นได้
..........11 รูว้ ่าตนเองมีความรูส้ ึกอย่างไรในขณะนั้น
..........12 ใช้วิธีการพูดกับตนเองเพื่อเปลี่ยนอารมณ์
..........13 สร้างแรงจูงใจเมื่อเวลาทางานที่ไม่น่าสนใจ
..........14 ช่วยผูอ้ ื่นแก้ปัญหาอารมณ์
..........15 ทาให้ผอู ้ ื่นมีความรูส้ ึกที่ดี
..........16 รูต้ วั เมื่อตนเองมีอารมณ์ขุ่นมัว
..........17 สามารถระงับสติอารมณ์เมื่อตนเป็ นเป้าหมายความโกรธ
ผูอ้ ื่น
..........18 หยุดหรือเปลี่ยนนิสยั ที่ไม่ดีได้
..........19 แสดงความรูส้ ึกเห็นอกเห็นใจผูอ้ ื่น
..........20 ให้คาแนะนาและสนองตอบอารมณ์ของผูอ้ ื่น
..........21 รูต้ วั เมื่อท่านใช้กลไกปกป้องตนเอง
..........22 รูต้ วั เมื่อตนเองคิดเชิงลบและหัวเสีย
..........23 ทาอย่างที่พูด
..........24 สามารถพูดคุย สร้างความคุน้ เคยกับผูอ้ ื่นได้
..........25 สะท้อนความรูส้ ึกที่แท้จริงของผูอ้ ื่นได้
1) ตระหนักตนเอง
2) จัดการอารมณ์
3) สร้างแรงจูงใจตนเอง
4) เห็นอกเห็นใจผูอ้ ื่น
5) ทักษะทางสังคม
1.....
2.....
3.....
4.....
5.....
6.....
7.....
8.....
9.....
10.....
11......
12......
13......
14......
15......
16......
17......
18......
19......
20......
21....... รวม ......
22....... รวม ......
23....... รวม ......
24....... รวม ......
25....... รวม ......
เฉลยแบบฝึ กหัด
1. ตระหนักตนเอง
2. จัดการอารมณ์
3. สร้างแรงจูงใจในตนเอง
4. เห็นอกเห็นใจผูอ้ ื่น
5. ทักษะทางสังคม
คะแนนรวมได้ต้งั แต่ 20 คะแนน ผ่าน
คะแนนรวมได้ต้งั แต่ 20 คะแนน ผ่าน
คะแนนรวมได้ต้งั แต่ 20 คะแนน ผ่าน
คะแนนรวมได้ต้งั แต่ 20 คะแนน ผ่าน
คะแนนรวมได้ต้งั แต่ 20 คะแนน ผ่าน
ถ้าคะแนนรวมทั้ง 5 หมวด ตั้งแต่ 100 คะแนนขึ้นไป ถือว่าเป็ น
ผูท้ ี่มีความสามารถทางอารมณ์สูง ต ่ากว่า 100 คะแนนถือว่าต ่า
ในแต่ละหมวด ต ่ากว่า 20 ถือว่าหมวดนั้นต้องปรับปรุง หรือพัฒนา
การวางแผนปฏิบตั ิ : ระยะยาวและระยะสั้น
(Action Plaining : Long and short term)
ระยะยาว : ขอให้ท่านเริ่มลงมือพัฒนาภาวะผูน้ าของตนเอง ตั้งแต่บดั นี้
เป็ นต้นไป โดย
1. สร้างภาพตนเองที่ได้รบั หลังการพัฒนาในอีก 6 เดือนข้างหน้า
1.1
1.2
1.3
1.4
2. จุดเด่นที่เป็ นภาวะผูน้ าของท่าน (เดิม)
2.1
2.2
2.3
2.4
3. จุดเด่นที่เป็ นภาวะผูน้ าของท่านที่คาดว่าจะเกิดขึ้นมาใหม่
3.1
3.2
3.3
3.4
การวางแผนปฏิบตั ิ : ระยะยาวและระยะสั้น
(Action Plaining : Long and short term)
ระยะสั้น (Short term) ในขั้นการดาเนินการพัฒนาตนเองตามแผนระยะยาว
6 เดือนนั้น
ท่านสามารถซอยออกเป็ นขั้นตอนย่อยๆ เพื่อนาไปสู่เป้าหมายระยะยาวอย่างไร
1. ท่านมีอะไรจะต้องทาบ้างในช่วงเวลาอีก 3 เดือนข้างหน้า
1.1
1.2
1.3
2. ท่านมีอะไรจะต้องทาบ้างเมื่อครบ 1 เดือนนับจากนี้
2.1
2.2
2.3
3. ท่านมีอะไรจะต้องทาบ้างเมื่อครบ 1 สัปดาห์นบั จากนี้
3.1
3.2
3.3
3.4
4. ท่านมีอะไรจะต้องทาบ้างในวันพรุง่ นี้
4.1
4.2
4.3
4.4
สรุป
ความฉลาดทางอารมณ์ มีพ้ นฐานจากการปฏิ
ื
บตั งิ าน คนพัฒนางาน
งานก็พฒ
ั นาคน งานคือชีวิต ชีวิตก็ตอ้ งทางาน เราทางานที่เรารัก
เรารักงานที่เราทา ชีวิตก็มีความสุข ความสาเร็จ ต้องเป็ นคนริเริ่มสร้างสรรค์
มุ่งผลสัมฤทธิ์ในงานที่ทา สิ่งแวดล้อมรอบตัวเราเปลี่ยนแปลงเป็ นนิรนั ดร
เราต้องปรับตัวเองอยูเ่ สมอ ยอมรับนวัตกรรม ความคิดข้อมูลใหม่ๆ
บางครั้งเป็ นผูน้ า บางครั้งก็เป็ นผูต้ าม
การเป็ นผูน้ า
ต้องรูจ้ กั การใช้อิทธิพล นาทีม มีความสานึกทางการเมือง
อ่านกระแสสังคมและการเมืองในองค์การ มีความเห็นอกเห็นใจผูอ้ ื่น
มีความมั ่นใจในตนเอง และพัฒนาผูอ้ ื่น
“เพียงเท่านี้คุณก็ได้แนวทางการพัฒนาตนเองให้มี
ความฉลาดทางอารมณ์แล้ว อย่าลืมนาไปปฏิบตั นิ ะครับ”