โคลงสุ ภาษิตนฤทุมนาการ กิจ ๑๐ ประการทีผ่ ้ ปู ระพฤติยงั ไม่ เคยเสียใจ • ๏ บัณฑิตวินิจแล้ ว ทศนฤทุมนาการ เหตุผ้ ูประพฤติปาน โทมนัสเพราะกิจนี้ แถลงสาร สอนเอย ชื่อชี้ ดังกล่ าว นั้นนอ ห่ อนได้ เคยมี ผู้รู้กล่าวถึง ๑๐ ประการ ทีผ่

Download Report

Transcript โคลงสุ ภาษิตนฤทุมนาการ กิจ ๑๐ ประการทีผ่ ้ ปู ระพฤติยงั ไม่ เคยเสียใจ • ๏ บัณฑิตวินิจแล้ ว ทศนฤทุมนาการ เหตุผ้ ูประพฤติปาน โทมนัสเพราะกิจนี้ แถลงสาร สอนเอย ชื่อชี้ ดังกล่ าว นั้นนอ ห่ อนได้ เคยมี ผู้รู้กล่าวถึง ๑๐ ประการ ทีผ่

โคลงสุ ภาษิตนฤทุมนาการ
กิจ ๑๐ ประการทีผ่ ้ ปู ระพฤติยงั ไม่ เคยเสียใจ
•
๏ บัณฑิตวินิจแล้ ว
ทศนฤทุมนาการ
เหตุผ้ ูประพฤติปาน
โทมนัสเพราะกิจนี้
แถลงสาร สอนเอย
ชื่อชี้
ดังกล่ าว นั้นนอ
ห่ อนได้ เคยมี
ผู้รู้กล่าวถึง ๑๐ ประการ ทีผ่ ู้ประพฤติยงั ไม่ เคยเสี ยใจ เพราะเป็ นความ
ประพฤติดีในไตรทวาร (กาย วาจา ใจ ) อันจะยังให้ เกิดผลดีแก่ผู้ประพฤติ
เองและต่ อสั งคมส่ วนรวม อันได้ แก่
ครู ภาทิพ ศรีสุทธิ์ โรงเรียนสุ ราษฎร์ ธานี
๑. เพราะความดีทั่วไป
๏ ทาดีไป่ เลือกเว้ น
แต่ ผูกไมตรีไป
ทาคุณอุดหนุนใน
ไร้ ศัตรู ปองมล้ าง
ผู้ใด ใดเฮย
รอบข้ าง
การชอบ ธรรมนา
กลับซ้ องสรรเสริญ
การ ทาความดีน้ันไม่ ควรเลือกกระทากับผู้ใดผู้หนึ่ง ควรทากับคนทัว่ ๆไป
และทาความดีเพิม่ ขึน้ ด้ วยความชอบธรรม จะได้ ไม่ มีศัตรูคดิ ร้ าย
จะมีกแ็ ต่ ผู้ยกย่ องเชิดชู
ครู ภาทิพ ศรีสุทธิ์ โรงเรียนสุ ราษฎร์ ธานี
๒. เพราะไม่ พูดร้ ายต่ อใครเลย
๏ เหินห่ างโมหะร้ อน
สละส่ อเสี ยดมารษา
คาหยาบจาบจ้ วงอาไปหมิ่นนินทาบ้ าย
ริษยา
ใส่ ร้าย
ฆาตขู่ เข็ญเฮย
โทษให้ ผู้ใด
การอยู่ห่างไกลความหลงและความริษยาไม่ พดู จากล่าวเท็จให้ ร้ายผู้อนื่
ไม่ พูดอาฆาตใคร และไม่ พูดนินทากล่าวโทษผู้ใด
ครู ภาทิพ ศรีสุทธิ์ โรงเรียนสุ ราษฎร์ ธานี
๓. เพราะถามฟังความก่ อนตัดสิ น
•
๏ ยินคดีมีเรื่องน้ อย
ยังบ่ ลงเห็นไป
ฟังตอบสอบคาไข
ห่ อนตัดสิ นห้ วนห้ วน
ใหญ่ ไฉน ก็ดี
เด็ดด้ วน
คิดใคร่ ครวญนา
เหตุด้วยเบาความ
การได้ ยนิ ได้ ฟังเรื่องราวใดๆ มาไม่ ควรจะเชื่อในทันที ต้ องไตร่ ตรอง
คิดใคร่ ครวญให้ ดีก่อนที่จะตัดสิ นใจเชื่อ
ครู ภาทิพ ศรีสุทธิ์ โรงเรียนสุ ราษฎร์ ธานี
๔. เพราะคิดเสี ยก่ อนจึงพูด
๏ พาทีมีสติร้ัง
รอบคอบชอบแลผิด
คาพูดพ่างลิขติ
ฟังเพราะเสนาะต้ อง
รอคิด
ก่ อนพร้ อง
เขียนร่ าง เรียงแฮ
โสตทั้งห่ างภัย
ก่ อน ทีจ่ ะพูดสิ่ งใดให้ ต้งั สติให้ รอบครอบก่อน เพราะการพูดดี
ก็เหมือนกับการเขียนที่มีการเรียบเรียงไว้ แล้ ว ใครฟังก็เกิดความ
ไพเราะ และไม่ เป็ นอันตรายต่ อตัวผู้พูด
ครู ภาทิพ ศรีสุทธิ์ โรงเรียนสุ ราษฎร์ ธานี
๕. เพราะอดพูดในเวลาโกรธ
๏ สามารถอาจห้ ามงด
ปางเมื่อยังโกรธา
หยุดคิดพิจารณา
ชอบผิดคิดเห็นแม้ น
วาจา ตนเฮย
ขุ่นแค้ น
แพ้ชนะ ก่ อนนา
ไม่ ย้งั เสี ยความ
การรู้จักหักห้ ามตนเองไม่ ให้ พูดในขณะทีย่ งั โกรธอยู่โดยให้ หยุดคิดพิจารณา
ว่ าพูด แล้วจะเป็ นฝ่ ายแพ้หรือชนะ หรือพูดไปแล้วจะเป็ นฝ่ ายถูกหรือฝ่ ายผิด
หากไม่ รู้จักยับยั้ง อาจสร้ างความเสี ยหายให้ กบั ผู้พูดได้
ครู ภาทิพ ศรีสุทธิ์ โรงเรียนสุ ราษฎร์ ธานี
๖. เพราะได้ กรุณาต่ อคนทีถ่ ึงอับจน
๏ กรุ ณานรชาติผ้ ู
ช่ วยรอดปลอดความกษัย
ผลจักเพิม่ พูนใน
ชนจักชู ชื่อช้ อน
พ้องภัย พิบัตเิ ฮย
สว่ างร้ อน
อนาคต กาลแฮ
ป่ างเบือ้ งปัจจุบัน
การมีความเมตตากรุณาและให้ ความช่ วยเหลือแก่ผู้ทปี่ ระสบภัย
ทาให้ เขารอดพ้นจากความทุกข์ ยาก ผลทีไ่ ด้ รับคือผู้คนจะพากันสรรเสริญ
ทั้งในปัจจุบันแล้วอนาคต
ครู ภาทิพ ศรีสุทธิ์ โรงเรียนสุ ราษฎร์ ธานี
๗. เพราะขอโทษบรรดาที่ได้ ผดิ
๏ ใดกิจผิดพลาดแล้ ว
หย่ อนทิฐิมานะ
ขอโทษเพือ่ คารวะ
ดีกว่ าปดอ้ อมค้ อม
ไป่ ละ ลืมเลย
อ่ อนน้ อม
วายบาด หมางแฮ
คิดแก้ โดยโกง
เมื่อกระทาการสิ่ งใดผิดพลาดแล้ว ก็ควรลดความอวดดีลง และรู้จักกล่าว
คาขอโทษ เพือ่ ลดความบาดหมางลง ดีกว่ าคิดหาทางแก้ตัวไปทั้งๆที่ผดิ
ครู ภาทิพ ศรีสุทธิ์ โรงเรียนสุ ราษฎร์ ธานี
๘. เพราะอดกลั้นต่ อผู้อนื่
๏ ขันตีมีมากหมั้น
ใครเกะกะระราน
ไป่ ฉุนเฉียวเฉกพาล
ผู้ประพฤติดงั่ นั้น
สั นดาน
อดกลั้น
พาเดือด ร้ อนพ่อ
จักได้ ใจเย็น
การมีความอดทนอดกลั้นต่ อผู้ทมี่ าข่ มเหงรังแก ไม่ ฉุนเฉียว
เหมือนคนพาลคนเกเร ซึ่งลักษณะนีค้ อื เป็ นคนใจเย็น ซึ่งจะไม่ พบ
กับความเดือดร้ อน
ครู ภาทิพ ศรีสุทธิ์ โรงเรียนสุ ราษฎร์ ธานี
๙. เพราะไม่ ฟังคาคนพูดเพศนินทา
๏ ไป่ ฟังคนพูดฟุ้ ง
เท็จและจริงจานเจือ
คือมีดเทีย่ วกรีดเถือ
ฟังจะพาพลอยเข้ า
ฟั่นเฝื อ
คละเคล้ า
ท่ านทั่ว ไปนา
พวกเพ้อรังควาน
ไม่ ควรฟังคนทีช่ อบพูดเพ้อเจ้ อเท็จบ้ างจริงบ้ าง เพราะคนทีพ่ ูดเช่ นนั้น
เปรียบเสมือนคนทีเ่ ทีย่ วถือมีดทาร้ ายผู้อนื่ หากเราฟัง จะพาเราเข้ าไปอยู่
ในกลุ่มคนทีพ่ ูดจาเพ้อเจ้ อเหลวไหลไปด้ วย
ครู ภาทิพ ศรีสุทธิ์ โรงเรียนสุ ราษฎร์ ธานี
๑๐. เพราะไม่ หลงเชื่อข่ าวร้ าย
๏ อีกหนึ่งไป่ เชื่อถ้ อย คาคน
บอกเล่ าข่ าวเหตุผล
สื บสอบประกอบจน
ยังบ่ ด่วนยักย้ าย
ลือแฮ
เรื่องร้ าย
แจ่ มเท็จ จริงนา
ตื่นเต้ นก่ อนกาล
ไม่ ควรเชื่อคาคนร่าลือในเรื่องร้ ายใด ๆ ควรสอบถามข้ อเท็จจริ งเสี ยก่อน
ไม่ ควรตระหนกตกใจในสิ่ งทีย่ งั ไม่ รู้ชัดเจนหรือในเรื่องทีย่ งั ไม่ เกิด
ครู ภาทิพ ศรีสุทธิ์ โรงเรียนสุ ราษฎร์ ธานี
โคลงสุ ภาษิตนฤทุมนาการ
๏ ข้ อความตามกล่ าวแก้
ควรแก่ ความพิจารณ์
แม้ ละไป่ ขาดปาน
ควรระงับดับสู้
สิ บประการ นีน้ อ
ทัว่ ผู้
โคลงกล่ าว ก็ดี
สงบบ้ างยังดี
คาสอนทั้ง ๑๐ ประการนีค้ วรนาไปพิจารณาเพือ่ ปฏิบัติทุกผู้คน
แม้ ไม่ สามารถปฏิบัติได้ ท้งั หมด ปฏิบัติได้ เพียงบางข้ อก็ยังเป็ นผลดี
แก่ผู้ปฏิบัติ
ครู ภาทิพ ศรีสุทธิ์ โรงเรียนสุ ราษฎร์ ธานี