Transcript ژئوپلیتیک استان آذربایجان غربی وتحولات شمال عراق بر امنیت آن

‫ژئوپليتيک استان آذربايجان غربی‬
‫وتحوالت شمال عراق بر امنيت آن‬
‫دکتر محمد اخباري‬
‫پا ئيز ‪1388‬‬
‫ه م م ممه در م م م پ ر م م ممم ه م م م د م م م م م م د م م م م د م م ممه‪.‬ني زه ‪،‬نگ م م م‬
‫مم پ مم ا همم‬
‫ه ‪،‬دن ظ ه م م ‪،‬ا ت ه م م ا ا ديم ممد ه م م م م‬
‫ني داخ ذ ی م ‪،‬هم وم زص عم ي م‬
‫اصميمی د از‬
‫خ ت اش ه ی زن گی‪،‬ب پ م دنش ع ت ی ير ‪.‬‬
‫طم م ممی م م ممم هم م ممم دخير‪ ،‬م م م نی هم م م ی دادنم م ممی ني م م م ای د‬
‫م م م م م م ممم‬
‫د م م م م م م م ني می رم م م م م م ممم پ م م م م م م م د د م م م م م م ممه ني م م م م م م م ی‬
‫ت‪ ،‬ع ‪ ،‬عم م م م م م ‪،‬ا ات‪،‬دط ع ت‪،‬د ا ط ت ا يي م م م م ممردت‬
‫‪.‬‬
‫مت ن ي ی‬
‫هيچ ا‬
‫ت‬
‫دي دز ا خ ا د ن دن دز بم‬
‫دنط ق‪ ،‬ا دپ ا ل انيراي‬
‫اخيد ني ز‬
‫ن‬
‫د ه‪.‬‬
‫ازگ ب ز ه س ي نظ‬
‫دنس نه ‪ ،‬ز نه ا وك ته‬
‫جه ني‪ ،‬ن ه دز پ هست كم بم يير بي ن يش ‪.‬‬
‫ل ب يه ي و كه ب‬
‫د ن د ط ا ز ‪،‬كشف ا ك‬
‫تر ن م ا‬
‫ير‪،‬‬
‫ت ي پ يير ا‬
‫ادژ يرازي د د ‪.‬‬
‫د ممن ا ك ‪ ،‬م ز اي م‬
‫ني ي د د ‪.‬‬
‫ي وم ا ا يير‪،‬ا‬
‫پهي‬
‫• ا يه‬
‫دي ب م دي ب ز ه س م ي جه م پ ا يي مميپ ممهه ه م ا ن ممش ه م‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫د ي‪:‬‬
‫ز صد ن‬
‫يش دا ا الت‬
‫د د ه ي كنش دنم‬
‫نم‬
‫گ هي دز ا ه ي يش‬
‫پ د ا اصميه يري ه ي بم ه گ‬
‫م م تپ دهت ممر ن دههم م ا م م هم م ي ج ممت ا دنم م ا‬
‫ممي ا دنم م ه ج ي ممم ا م م ز ني د‬
‫ز‪.‬‬
‫د ن كش كش انه ي م ا ا كم ي كمم دو مم ل‬
‫ب دي‬
‫خ‬
‫م‬
‫خ نظ‬
‫م‬
‫يم ا ام ادمي د ‪ ،‬ام ش‬
‫ب ني ا مش يطي د‬
‫ب‬
‫ا‬
‫يط دخلی ا خ جی د ب‬
‫‪-1‬‬
‫يط دخلی‬
‫‪-2‬‬
‫يط خ جی‬
‫هشه دن دز‬
‫ا دنم يه‬
‫ضيف ه‬
‫مش (د کن ر پ)‬
‫يش ( ني گ)‬
‫يش بينی‬
‫د ز بی‬
‫ب نی ر‬
‫يه‪:‬‬
‫ابييپ د ترداژی جمه ی د ی د دپ ز ي م د ي ا ع طدب ب د ن‬
‫يطه ی‬
‫د رم " جمه ی د ی د دپ بم يد ا ع‬
‫ضن م‬
‫د يتی خ ا همچ يپ ن نی ته دت‪ ،‬ب ک د ترداژی ه اجهی ب دی‬
‫پ د ی عی دجم د "‬
‫بدم ب ته دت ن‬
‫ي س ی‪ ،‬ني ی ا بم جه نی پ ن زن گی‬
‫یا‬
‫د از وک‬
‫ک خ م پ يشم دی د رم اپ پ بم ای بسي ی دز هشه ه ب ز د‬
‫خ بسي ر ا ي ل هست ‪.‬‬
‫ا زه ی ي ف ر‬
‫بم د همم ا ديد دپ‪ ،‬ا ل انه‬
‫م ا ع ص ا ب د ن جه پ د‬
‫دز د ن ا‪ ،‬د ن جه پ ب دی نظ ه می ن د دپ رم ا دپ اثبي ا ا‬
‫ز‬
‫خته ی ي س ی‪ ،‬د ص ی‪ ،‬ه گی‪ ،‬دج م عی ا ‪ ...‬د طی ی ر ا بم ا ت‬
‫ل د ن د ن ‪ ،‬بسي ه ش ب دنگيز‬
‫بدي دنط ق مت ب د ط ا يط‬
‫ا وتی ی ا دن ته زد ب ‪.‬‬
‫‪.‬‬
‫جمه ی د ی د دپ نيز بم ع دپ ب ز گ ی دز جم عم ا ته هيچگ دز‬
‫د ‪ .‬د ن و لی د رم يط‬
‫ي ف ج يم د ن غ ن‬
‫د يتی جمه ی د ی بيش دز پ رم د دی ع ب ‪ ،‬ته ه ی‬
‫بی م ی د ب د ‪.‬‬
‫همتر ن ا ژ د يتی ک نظ ‪ ،‬يينی ا د ته دت بم ع ه ‪،‬‬
‫دپ ک د ترداژی شخص د د ي هم د ب عث‬
‫د‬
‫‪ ،‬ا هگ نگی‬
‫می ته دت ج ا‬
‫د ا د ن رش‬
‫ا د ن پ بم ع ه ی د يتی ره ا دپ ب ‪.‬‬
‫ت د رم ه ف پ‬
‫د ترداژی هنر ب ن م ی ب دی ک عمد بد‬
‫ن ش همی د ب زی ی ر ‪.‬‬
‫ه فب ن م ی‬
‫ی ک ان‬
‫ا عمد ع د ب‬
‫ب عث ی‬
‫خ گ ع ت هيه‬
‫آنجاكه د دپ هم جزوتوليد كنندگان اصلي انرژي است و هم‬
‫دوكريدور بين املللي از آن مي گذرد و افزون بر آن داراي نقش‬
‫گذرگاهي برجسته اي است ‪،‬همانندي پلي مي باشد كه‬
‫كشورهاي سه قاره اروپا آسيا و آفريقا را مي تواند به هم‬
‫متصل كند ‪.‬‬
‫از اين رو بهترين گزينه در ميان كشورهاي منطقه است كه‬
‫درزمينه هاي مختلفي از جمله اقتصادي ‪،‬فرهنگي و‪ ...‬مي تواند‬
‫به عنوان مبنايي جهت ايجاد و گسترش همگرايي و همكاري در‬
‫آسياي جنوب غربي ايفاي نقش كند‪.‬‬
‫ا ديد ا ژ يه ی ژئ پد يکی د ي‬
‫لی د دپ‬
‫د ن ض ع ه ف ب س ی بيپ ا ژ يه ی ژئ پديتيکی ا ج د ي می ز يپ د دپ رم‬
‫ه ن ع ا يم ‪,‬ب س ئد عی‬
‫ي س ی ا د ي لی ا اير د هست ا ب‬
‫وظم د ير رم د ن د ‪,‬ا ط ح ی ه ی عی‬
‫د يتی ا ي س ی‬
‫ع ا دز‪:‬‬
‫ط م ا جه پ‬
‫‪ -1‬يي ج د ي می د دپ‬
‫‪ -1/1‬د تپ ه اد دن ژی جه پ يينی خديج س ا ی خ‬
‫‪ -2/1‬د تپ خ ا ي نم يينی ط م ا د جه پ‬
‫ي ‪ ،‬د اپ ا د‬
‫‪ -3/1‬د تپ ا قی م‬
‫‪ -4/1‬د تپ رش پ کمد د ترداژی ه ی ب ی ا ب ی جه پ‬
S-petersburg
Oktao
IRAN
Bandar Abbas
port
Bombay
South-north corridor
‫كريدور شمال به جنوب‬
Bandar Imam Khomeini
‫كريدور شرق به غرب‬
‫ودم كه‪ :‬يير ژ ه ع دق‪:‬‬
‫ژ مي ب د‬
‫ك ‪ ،‬پس دز نگ ني ع د ‪ ،‬دهتر د‬
‫طقد‬
‫‪ .‬كم ي م ي س ي م د يتي خديج س ا خ ا ي نم‪،‬‬
‫ا‬
‫ب‬
‫ط ق طد يي ه ي ك د ي ن ش ك ا ب اد گتپ همس مي‬
‫ه ي همس مي‪ ،‬دز گ اد گتپ يا دن‬
‫نم ‪ .‬كي دز د ن‬
‫كمك ع دق ج بم ك ب دي ا هش ن ش د دپ ا ع بس پ‬
‫گ د ن همك ي س م دسطيپ‬
‫داپك ا ب زد ن ب ‪.‬‬
‫يشبيني ي ‪ .‬ز د ه گ ي كم ع دق ج دز ي ك ژ ه ن ك‬
‫‪ .‬ام الت ض د د يلي پ بم و د د خ ده‬
‫بم ك د د‬
‫ي ‪ .‬ب شكيد ه يپ وك تي ع دق ا و ا ز ي بم ن‬
‫ه ش ج پ ك ال ا هب ييم ا نيز ي ت ن پ ب‬
‫ب ز گ دپ دخلي ا خ جي ي ل ع دق بس گي د ‪.‬‬
‫يدة زی‪145‬‬
‫يدة زی‪144‬‬
‫يدة زی ‪ 30‬ا ‪35‬‬
‫‪945 KM‬‬
‫‪759 KM‬‬
‫ه نم ذاد‬
‫‪765 KM‬‬
‫‪48 KM‬‬
‫‪1205 KM‬‬
‫در پ ه‬
‫‪511 KM‬‬
‫دال پر دغ‬
‫‪1609 KM‬‬
‫‪2045 KM‬‬
‫ب‬
‫دک ي ر‬
‫‪785 KM‬‬
‫‪978 KM‬‬
‫ب‬
‫دا‬
‫‪1260 KM‬‬
‫ا‬
‫در حالي كه بنيادهاي نظري ژئوپوليتيك فقط در‬
‫دوران اخير مطرح شده اند‪ ،‬كاربرد عملي آن ‪،‬‬
‫احساس غريزي امكانات ژئوپوليتيك و درك تاٌثير‬
‫عميق آن بر توسعه سياسي‪ ،‬به اندازه تاريخ خود‬
‫داراي قدمت است‪ .‬ژئوپوليتيك در دوقرن اخير يك‬
‫مفهوم بسيارسيال بوده است ‪ .‬با قبض و بسط‬
‫مؤلفه هاي ثابت و متغير ژئوپوليتيكي نظريات‬
‫متعددي ظهوركرده اند‪ .‬دسته بندي اين نظريات ما را‬
‫به چهار گفتمان اساسي در حوزه ژئوپوليتيك‬
‫رهنمون مي سازد‪ .‬بررسي گفتمان هاي ژئوپوليتيكي‬
‫حاكي ازرابطه عميق بين مؤلفه هاي ژئوپوليتيكي و‬
‫امنيت د ر سطح داخلي ‪ ،‬منطقه اي و بين المللي‬
‫مي باشد‪.‬‬
‫طرح مساله‬
‫يکی از مشخصه های بارز در توسعه فضايی ايران‪ ،‬وجود نابرابريهای منطقه ای است‪ .‬بر اساس‬
‫مطالعات انجام شده‪ ،‬اين شکاف در مواردی ح ّتی از ده برابر نيز تجاوز میکند‪ .‬الگوی فوق‪،‬‬
‫نشان دهنده وجود انزوای اقتصادی و فقدان پيوند بين اقتصاد اين مناطق با اقتصاد م ّلی است‬
‫(کالنتری‪ .)1377 ،‬پايين بودن بسياری از شاخصهای توسعه استانها و بويژه شهرستانهای‬
‫مرزی در بخشهای آموزش‪ ،‬بهداشت‪ ،‬درآمد سرانه‪ ،‬نرخ بيکاری‪ ،‬سهم مشارکت زنان و ‪...‬‬
‫سيمای بارز توسعه در فضای سرزمينی ايران ميباشد‪.‬‬
‫با نگاهی به شاخصهای توسعه اقتصادی‪ -‬اجتماعی در طی چهار دهه گذشته‪ ،‬وجود نوعی عدم‬
‫توازن منطقه ای در سطوح فضايی کشور‪ ،‬امری کامالا قابل لمس ميباشد و پژوهشهای زيادی در‬
‫اين حوزه صورت گرفته است که در اين زمينه ميتوان به «پويايی شناسی توسعه و نابرابری‬
‫استانها در ايران» (اميراحمدی‪« ،)1375 ،‬درجه توسعه يافتگی استانها و همسازی ملی در‬
‫ايران» (اميراحمديان‪« ،)1378 ،‬سنجش درجه توسعه يافتگی استانهای کشور با استفاده از‬
‫تحليل تاکسونومی» (رضوانی‪« ،)1381 ،‬داده هايی از عدم تعادل در جامعه ايران؛ استانهای‬
‫‪Afrakhteh,‬مرزی» (علينقی‪ )1375 ،‬و «مسائل توسعه منطقه ای و شهرهای مرزی» (‬
‫) اشاره کرد‪2006.‬‬
‫بيشتر اين پژوهشها دربرگيرنده ی بازه زمانی ‪ 1355-75‬بوده و نتايج حاصل از آنها نيز بيانگر‬
‫حاکميت الگوی عدم توازن فضايی در پهنه سرزمينی ايران میباشد‪ .‬اما در اين بخش از مقاله‪ ،‬تالش بر‬
‫تحوالت و يا عدم تغيير در‬
‫اين خواهد شد که تا با استناد به جديدترين داده های آماری (‪ ،)1385‬سير ّ‬
‫روندهای سابق را مورد کنکاش قرار دهيم‪ .‬بر اين اساس‪ ،‬با تمرکز بر روی ‪ 19‬شاخص اقتصادی‪-‬‬
‫)‪ ،‬شاخص ‪HDI‬اجتماعی (نسبت شهرنشينی‪ ،‬نرخ اشتغال جمعيت فعال و شاخص توسعه انسانی‬
‫اقتصادی (جمعيت باالی خط فقر و تعداد کارگاههای بزرگ صنعتی)‪ ،‬شاخص اجتماعی (نسبت باسوادی‬
‫در مردان و زنان‪ ،‬تعداد دانشجو‪ ،‬تعداد اعضای هيات علمی‪ ،‬پوشش تحصيلی‪ ،‬تعداد پزشک‪ ،‬تعداد تخت‬
‫بيمارستانی‪ ،‬اميد به زندگی‪ ،‬تعداد خانه بهداشت‪ ،‬ميزان بهره مندی از تلفن‪ ،‬ضريب نفوذ اينترنت‪ ،‬بهره‬
‫مندی از آب‪ ،‬برق و گاز) و در نهايت‪ ،‬شاخص سياسی (تعداد کارکنان رسمی و تعداد نمايند پارلمانی) به‬
‫ابعاد مختلف توسعه يافتگی و يا توسعه نيافتگی بپردازيم‪.‬‬
‫‪1-‬‬
‫د‬
‫پ ذ ي ج پ بی هم د دز لح ظ د ص ي‪ ،‬ه گي‪ ،‬ي س ي ا‬
‫ط ل ا خ بم‬
‫نظ ي بم ع دپ كي دز ههام ن د په ي م زي كش‬
‫اخ ااز د‬
‫عد دهمي نظ يدش دز ي ا يم ا عثم ني‬
‫س هه ه ه ا د ه ي د ا طي‪ ،‬ا نده ا‬
‫م ا طم ل ع‬
‫يي وس س‬
‫سير ج م ه ي پ بم عد‬
‫ده ي ج‬
‫‪.‬‬
‫د‬
‫ا بم دپ‬
‫هج‬
‫دع اميد پ‬
‫‪-2‬اضيي‬
‫د ا ع ت بد‬
‫د ا طي ا م‬
‫ب عث بم اج‬
‫كم ب‬
‫م‬
‫تپ‬
‫خ ص ا پ د يكي د ن د پ ييني د‬
‫هم ي ا يت بم دهمي‬
‫قي‪ -‬يمي ك‬
‫ب جه‬
‫دع ي كمه ي د ا طي پ د م ا د ‪ .‬د ن اضيي‬
‫سير جم ه‬
‫پ م نمه ‪ ،‬مده ا ام نده ي ي‬
‫س يه ي نظ ي ط م دز دهمي ز يب خ د ن ‪.‬‬
‫•‬
‫• بسیاری از متخصصان‪ ،‬گروه های قومی ایران را به سه‬
‫دسته تقسیم کرده اند ‪ :‬گروه آریایی ها (شامل افغان ها‪،‬‬
‫هزاره ها ‪ ،‬بلوچ ها ‪ ،‬بختیاری ها ‪ ،‬فارس ها ‪ ،‬اصفهانی ها‬
‫‪ ،‬کرمانی ها‪ ،‬یزدی ها ‪ ،‬گیالنی ها ‪ ،‬مازندرانی ها ‪ ،‬تالشی‬
‫ها ‪ ،‬کردها و لرها)‪،‬گروه ایرانیان غیر آریایی(ترک‪،‬‬
‫قشقایی‪ ،‬ترکمن‪ ،‬موقول‪ ،‬ارمنی‪ ،‬سامیها یعنی عرب ها‪،‬‬
‫یهودیها و آشوری ها) و سایر گروههای مختلط ‪(.‬الطایی ‪،‬‬
‫‪) 203 :1378‬‬
‫•‬
‫قومیت احساس و ادراک مشترک در بین اعضای یک قوم است که به برخورداری از •‬
‫ریشه های تاریخی‪ ،‬جغرافیایی واحد‪ ،‬زبان‪ ،‬مذهب‪ ،‬آداب و رسوم و خاطرات مشترک‬
‫اعتقاد دارند و به دلیل همین پیشینه و ویژگی ها خود را متمایز از دیگران دانسته و‬
‫آرمان زیست در سرزمین معین در سر می پرورانند‪(.‬عصاریان‬
‫نژاد‪.)1382،86،‬قومیت عبارت است از بر خورداری اعضای گروه از ریشه‬
‫جغرافیایی‪ ،‬زبان‪ ،‬مذهب و آداب و رسوم‪ ،‬موسیقی و الگوهای سکونت مشترک و‬
‫برخوردار از مالحظات سیاسی مشابه بویژه در رابطه با سرزمین و نهادهای سیاسی و‬
‫برخورداری از نوعی احساس تمایز و متفاوت بودن از دیگران(بورگاتا‪:1380 ،‬‬
‫‪.)7‬از دیدگاه مک لین قومیت چگونگی تعلق به یک گروه قومی است که شامل آگاهی‬
‫نسبت به ریشه های تاریخی و سنت های مشترک است ‪.‬از دیدگاه دیوید رادستون‬
‫قومیت عبارت است از ترکیب پیچیده ویژگی های فرهنگی ‪ ،‬نژادی و تاریخی که به‬
‫وسیله آن جوامع به خانواده های سیاسی مجزا و احتماالً خصمانه تقسیم می شچندو بر‬
‫همین مبنا پرسش سیاسی اجتماعی‪ ،‬هویت ملی را بر می انگیزند‪(.‬نویدنیا‪: 1382 ،‬‬
‫‪.)13‬‬
‫در کشورهایی مثل ایران که با پدیده تکثر قومی و فرهنگی •‬
‫روبه رو هستند‪ ،‬نوع و چگونگی این مناسبات و پیچندها‬
‫میان حکومت و اقوام از طریق طراحی و تعریف رویه‬
‫های قانونی و اجرایی مشخص که مجموعه آنها سیاست و‬
‫مدیریت قومی نامیده می شود‪ ،‬تعیین شده است‪ .‬نقد و‬
‫بررسی تاریخ سیاسی و اجتماعی و تحوالتی که در کشور‬
‫به وقوع پیوسته گویای آن است که مناسبات میان اقوام و‬
‫حکومت ها به ویژه در تاریخ معاصر ایران با نوسان ها و‬
‫فراز و نشیب های زیادی مواجه بوده است‪.‬‬
‫ایران به جهت قرار گرفتن در گذرگاه مهاجرت های •‬
‫تاریخی‪ ،‬با ترکیب قومیت های مختلف در بافت جمعیتی‬
‫خود مواجه است که به تناسب پیشینه تاریخی و تحوالت‬
‫سیاسی و اجتماعی در گستره سرزمین توزیع و مستقر شده‬
‫اند‪ .‬مهاجرت های تاریخی بین سه قاره آفریقا‪ ،‬اروپا و آسیا‬
‫به سکونت اقوام مختلف و در هم آمیختگی نژادی و پیدایش‬
‫اقوام انجامیده است‪.‬‬
‫•‬
‫• «ریچارد تابر» محقق و ایرانشناس معاصر عقیده دارد که به کار بردن اصطالحات‬
‫گروه قومی‪ ،‬و قومیت‪ ،‬هنگام بحث درباره گفتمان های خاص هویت درایران به جای‬
‫روشن کردن و نشان دادن پیچیدگی فرهنگی جامعه‪ ،‬واقعیت ها را مخدوش و تیره می‬
‫سازد‪ .‬چرا که اقوام در ایران برخالف گروه ها و ملیت های مهاجر به آمریکای شمالی‬
‫که تعریف های اولیه گروه های قومی و قوم گرایی در نتیجه بررسی وضعیت آنها‬
‫ارائه شده است‪ ،‬ریشه های تاریخی طوالنی دارند‪ .‬این مجموعه ها تحت تأثیر میراث‬
‫فرهنگی و سیاسی‪ ،‬کشور مبنای تجربه مشترک جامعه ایرانی قرار گرفته اند‪ .‬بنابراین‬
‫گروه قومی‪ ،‬به عنوان واژه ای که از گفتمان جامعه شناختی غرب به عاریه گرفته‬
‫شده‪ ،‬برای توضیح مقوله اقوام در ایران مفهومی نارسا است و مانع تحلیل ظرافت ها‬
‫وابهام می شود‪(.‬فصل نامه آفاق امنیت‪)2 :1386،‬‬
‫• هویت ایرانی وهویت قومی اقوام این سرزمین به صورت مجزا و منفک از همدیگر‬
‫تعریف نمی شوند بلکه شناسه ها و عوامل مختلف این دو را به هم پیچند داده‪ ،‬به‬
‫صورتی که تفکیک آنها مشکل و غیرممکن شده است‪.‬‬
‫• توزيع مکانی و جمعيتی گروه های زبانی‪ -‬مذهبی‬
‫• اگر چه ایران کشوری با اکثریت فارسی زبان می باشد‬
‫ولیکن با وجود شش گروه زبانی (قومیت) عمده در درون‬
‫این واحد ملی و تاثیرات شگرف آنها بر سیر تحوالت‬
‫تاریخی و بروز بعضی از حوادث خشونت بار‪ ،‬واقعیتی‬
‫است که نباید نادیده انگاشته شود‪ .‬بر این اساس ‪ ،‬جهت‬
‫پیش بینی وضعیت امنیتی کشور در سال های آتی و‬
‫طراحی یک الگوی امنیتی مناسب‪ ،‬توجه به این تجربه‬
‫تاریخی کامالً ضروری می باشد‪.‬‬
‫به نظر می رسد در چنین شرایطی‪ ،‬سیاست راهبردی •‬
‫صحیح برای جمهوری اسالمی ایران‪ ،‬رویکرد رویارویی‬
‫با تنوع قومی نیست‪ .‬مسووالن کشور بر اساس آموزه‬
‫اساسی اسالم "رحمابینهم" باید ضمن پذیرش واقعیت تنوع‬
‫قومی‪ ،‬با آن مدارا کرده و با سیاستی صحیح آن را مدیریت‬
‫کنند‪ .‬بدین ترتیب الگوی چند فرهنگ گرایی به عنوان‬
‫رویکرد سیاست گذاری عمومی برای مدیریت تنوع قومی‬
‫بسیار مناسب است‪ .‬این الگو می تواند مبنایی برای تفاهم‪،‬‬
‫تعامل و گفتگو میان سیاست گذاران ملی و نخبگان قومی‬
‫باشد‪.‬‬
‫سم ط ي ی ا ژاهش ی کن د تر د ‪ ،‬ي اف بم دا ق ا ي‬
‫ظم دپ ک می ا ط دح ط ي ت )‪ (Think Thank‬ک‬
‫ن‬
‫ي ه ی ب دن دزی ن ا دن ده ی نگی‪ ،‬ب ب د ی‬
‫ا يت ي‬
‫نشستی ب ع دپ‬
‫«د‬
‫دپ ن‬
‫خ م‪ ،‬ط حی ب دی‬
‫د يسه»‬
‫بم ع ت ا ژ ‪Iran another caseunknow for fedralism‬‬
‫طق‬
‫پ هی ا ک ت ی ا ن د ی‬
‫بم ب س ی هگ نگی‬
‫زی د دپ‪ ،‬دخ ‪ .‬د ن نشس رم ا ط کد ن‪ ،‬سئ ل‬
‫يز د دپ ا دهبر ا م ب دن دزی جمه ی د ی هي ت و رمم‬
‫ک دد ی ‪.‬‬
‫بخش ی د ع ت ن م د لی خ ب دی د ديته ی‬
‫د ترد‬
‫جمييتی د دپ عی‬
‫ی د دپ ش ح ب‬
‫رم د هم‬
‫د ‪ «:‬س م هه گ د ن اد يي د‬
‫ی ا نژد ی ا خم ه ی‬
‫د دپ د دی ن نی‬
‫ا درثر جميي رش تشکد دز‬
‫خ دف هبی د‬
‫ذ ه ‪ ،‬ر ه ‪ ،‬بد چ ه ‪ ،‬ا رمن ه ا ع ده ی خ ز پ‬
‫هست ‪.‬‬
‫د ن ا ه ‪ ،‬ب اپ ک ن ش بسي‬
‫ب زی خ ده ر !‬
‫همی‬
‫رش‬
‫وز‬
‫ی دهبر ه ی خ‬
‫نک م بد ذر د کم‪ ،‬ک می ه‬
‫د ن ا ب ا ه ی در‬
‫ه ی پدم س ی ا نظ ی عديم د دپ ا‬
‫د ن طدب د ‪،‬‬
‫ط ي ی د ترداژ ک د ن رش نيز‬
‫دخ‬
‫د انه‬
‫ت‬
‫م ا‬
‫ی ا‬
‫دجهم ب د دپ د ام ر ای‬
‫ی‬
‫هبی ا ط ح ط ت‬
‫شخيص د دن ‪.‬‬
‫م د يه د ترداژ ک ک ب ای‬
‫رم ي ل ر‬
‫د‬
‫بم ی ج ی‬
‫ي س ی جمه ی‬
‫د ي د م ب و رمي‬
‫هه ی دخير‬
‫س د ی‬
‫پ انش ه ی ی د انه‬
‫د ی د دپ ي فی ر‬
‫دن ‪.‬‬
‫هم ب‬
‫ر ؟‬
‫ب دپ‪.:‬‬
‫د ف‪ -‬نظه ا د ي ‪ ،‬جد يری دز س ئد ن‬
‫يس پ ا بد هس پ‪ ،‬خ ز پ‪ ،‬ذ ي ج پ‪.‬‬
‫دمی د ب د س د ي ‪ -‬د دني ود ر يه‪.‬‬
‫ب‪ -‬ي‬
‫ف ر يه‪.‬‬
‫دب دی‬
‫ج‪ -‬د ي بم‬
‫دنسج‬
‫لی ا‬
‫می پ ‪:‬‬
‫ته‬
‫دت دخلي‬
‫اه ي ي س ي ي ن ا‬
‫اه ي ي‬
‫د ديته ي ني‬
‫ام دپ د ص ي‬
‫نيراه ي سلح‬
‫د د‬
‫ب‬
‫ته‬
‫دت خ جي‬
‫نظ ي •‬
‫د ص ي •‬
‫ي س ی ا و قي •‬
‫دج م عي ا ه گي •‬
‫ته دز ج نب ا ه كش‬
‫ز نه ي بيپ دملدلي •‬
‫ه چي پ بيپ دملدلي •‬
‫اهه ي ا ا مستي •‬
‫•‬
‫ومن هللا التوفيق‬