Transcript Document

‫موضوع ‪ :‬مقایسه سالمت روان و رضایت زناشویی کارکنان اداری و ‪‬‬
‫درمانی بیمارستان اعصاب و روان با کارکنان بخش اداری و درمانی‬
‫بیمارستان شهید محمدی بندرعباس‬
‫بیان مساله ‪:‬‬
‫‪ ‬خانواده نظامی اجتماعی و طبیعی است که ویژگی های خاص خود را دارد‪ .‬پس از ازدواج هریک از‬
‫همسران انتظار دارند خانواده جدید همان شکلی را پیدا کند که برای او مطلوب و آشناست هر کدام می‬
‫کوشند واحد زن و شوهری را در راستای مطلوب و پذیرفته خود سازمان دهد و دیگری را برای هم سازی‬
‫با خود تحت فشار گذارد(مینوچین ‪ .) 1999 ،‬معموال رفتارهای فردی موجب شکل گیری قواعد مراودات‬
‫در بین زوجین می شود بنابراین پذیرش سلیقه ها و رفتار همسر و یا به عبارتی دیگر ‪ ،‬بروز رفتارهای‬
‫مقبول از سوی همسر می تواند روابط دو تایی را شکل دهد و زمینه را برای برقراری تفاهم در بین‬
‫زوجین ایجاد کند و در واقع می توان گفت رضایت زناشویی یک ارزیابی کلی از وضع فعلی ارتباط ارائه‬
‫می دهد( احمدی ‪ .) 1382 ،‬پدید آمدن اختالف و تعارض بین زن و شوهر طبیعی است و به دلیل ماهیت‬
‫کنش ورزی همسران گاه پیش می آید که اختالف دیدگاه روی دهد یا نیازها برآورده نشود و در نتیجه‬
‫همسران نقش ها مجدداً تعریف بشود و نقش های اضافی حذف شود( پالسکی وایتال ‪ .) 1998 ،‬تمامی‬
‫موارد ذکر شده می توانند از عوامل تهدید کننده سالمت روانی باشند‪ .‬در مراکز درمانی اعصاب و روان‬
‫کارکنان بخش درمانی نسبت به کارکنان بخش اداری در معرض استرس بیشتری می باشندکه این می تواند‬
‫در بهداشت روان آنان و زندگی زناشویی شان تاثیر منفی داشته باشد ‪.‬سوال اصلی این تحقیق این است که‬
‫سالمت روان و رضایت زناشویی کارکنان بخش اداری و درمانی مرکز آموزشی درمانی اعصاب و روان‬
‫با کارکنان بخش اداری و درمانی مرکز آموزش درمانی بیمارستان شهید محمدی بندرعباس تفاوت وجود‬
‫دارد‪.‬‬
‫اهمیت و ضرورت پژوهش ‪:‬‬
‫‪ ‬غالبا هر همسر مفهوم خاصی از نقش زن و شوهر دارد که بر انتظاراتش از طرف دیگر ( همسر ) اثر می گذارد حال‬
‫اگر انتظارات نقش تامین نشود به تعارض و ناسازگاری خواهد انجامید( شعاری نژاد ‪ .) 1373 ،‬ضرورت توجه به‬
‫سالمت روان و رضایت زناشویی کارکنان بیمارستان یک امر بدیهی و آشکار بوده به همان میزان که بازده کاری‬
‫وانجام امور مربوط به بیماران در بخش درمانی و هم چنین امور مربوط به پرسنل در بخش اداری ضروری و مهم می‬
‫باشد ‪ ،‬تامین بهداشت روانی و سالمت روانی کارکنان نیز امری مهم و اجتناب ناپذیر است‪ .‬هدف از این تحقیق‬
‫عبارتست از بررسی رابطه رضایت زناشویی و سالمت روان کارکنا ن بخش اداری و درمانی بیمارستان شهید محمدی‬
‫با کارکنان بخش ادرای و درمانی بیمارستان ابن سینامی باشد‪ .‬به منظور بهبود بخشیدن به کیفیت زندگی خانوادگی و‬
‫ارائه راه کارهای مناسب به مدیران و مسئوالن مراکز مشاوره و زوج ها جهت کاهش میزان جدایی و طالق و هم چنین‬
‫برنامه ریزی های دقیق و مناسب تری برای باالبردن بهداشت روانی خانواده ها و رسیدن به جامعه ای سالم ‪.‬از آنجا که‬
‫محیط شغلی تاثیر زیادی در بهداشت روانی کارکنان و هم چنین بهداشت روانی نیز در وضعیت زندگی زناشویی و‬
‫رضایت از آن موثر می باشد انجام این تحقیق مفید می باشد و پیشنهادات قابل ارائه در راستای انجام تحقیق می تواند‬
‫اطالعات ارزنده ای در اختیار مسئولین مربوطه قرار دهد و با توجه به اینکه تحقیقی تحت عنوان تحقیق حاضر در‬
‫استان هرمزگان انجام نشده است اهمیت آن را دوچندان می کند‪ .‬نتایج این تحقیق می تواند اطالعات سودمندی در اختیار‬
‫مسئولین بیمارستان شهید محمدی بندرعباس و هم چنین بیمارستان اعصاب و روان ابن سینا قرار دهد و هم چنین نتایج‬
‫تحقیق نشان داده است که وضعیت رضایت زناشویی و سالمت روان کارکنان بخش اعصاب و روان پایین تر از بخش‬
‫عادی است ‪.‬بدین منظور تصمیم گرفته شد تحقیقی در زمینه بررسی رضایت زناشویی و سالمت روان کارکنان بخش‬
‫اداری و درمانی مرکز آموزشی درمانی اعصاب و روان ابن سینا با کارکنان بخش اداری و درمانی بیمارستان شهید‬
‫محمدی بندرعباس صورت پذیرد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫اهداف تحقیق ‪:‬‬
‫‪ ‬اهداف کلی ‪:‬‬
‫‪ ‬مقایسه سالمت روان و رضایت زناشویی کارکنان بخش اداری و درمانی مرکز آموزشی درمانی‬
‫اعصاب و روان با کارکنان عادی مرکز آموزشی درمانی بیمارستان شهید محمدی بندرعباس‬
‫‪‬‬
‫‪ ‬اهداف جزئی ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪1‬مقایسه سالمت روان کارکنان بخش روانی با کارکنان عادی‬‫مقایسه رضایت زناشویی کارکنان بخش روانی با کارکنان عادی‬
‫مقایسه سالمت روان کارکنان زن بخش روانی با کارکنان عادی‬
‫مقایسه سالمت روان کارکنان مرد بخش روانی با کارکنان عادی‬
‫مقایسه رضایت زناشویی کارکنان زن بخش روانی با کارکنان عادی‬
‫مقایسه رضایت زناشویی کارکنان مرد بخش روانی با کارکنان عادی‬
‫‪‬‬
‫فرضیه های تحقیق ‪:‬‬
‫‪ ‬فرضیه کلی ‪:‬‬
‫‪ ‬بین سالمت روان و رضایت زناشویی کارکنان بخش اداری و درمانی مرکز آموزشی‬
‫درمانی اعصاب و روان با کارکنان عادی مرکز آموزشی درمانی بیمارستان شهید‬
‫محمدی بندرعباس تفاوت وجود دارد‪.‬‬
‫فرضیه های جزیی ‪ :‬‬
‫‪ -1 ‬بین سالمت روان کارکنان بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد‪.‬‬
‫‪ ‬بین رضایت زناشویی کارکنان بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد‪.‬‬
‫‪ ‬بین سالمت روان کارکنان زن بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد‪.‬‬
‫‪ ‬بین سالمت روان کارکنان مرد بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد‪.‬‬
‫‪ ‬بین رضایت زناشویی کارکنان زن بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد‪.‬‬
‫‪ ‬بین رضایت زناشویی کارکنان مرد بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد‪.‬‬
‫تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تعاریف مفهومی ‪:‬‬
‫تعریف رضایت زناشویی ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪-2-6-1‬تعریف سالمت روان ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪ -1-7-1‬تعاریف عملیاتی ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪-2-7-1‬تعریف عملیاتی رضایت زناشویی ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪-3-7-1‬تعریف عملیاتی سالمت روان‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪-4-7-1‬تعریف کارکنان اداری ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪-5-7-1‬تعریف کارکنان درمانی ‪:‬‬
‫‪ ‬احساسات عینی از خشنودی رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر ‪ ،‬زمانی که همه جنبه های ازدواج شان را در‬
‫نظر می گیرند ‪ ،‬رضایت یک متغیر یک نگرش ی است و بنابراین یک خصوصیت فردی زن و شوهر محسوب می شود (هاکینز‬
‫‪ 1989 ،‬به نقل از سلیمانیان ‪.) 1373 ،‬‬
‫‪ ‬از نظر سازمان بهداشت جهانی سالمت روانی عبارت است از ‪ :‬قابلیت فرد در برقراری ارتباط موزون و هماهنگ با‬
‫دیگران‪ ،‬توانایی در تغییر و اصالح محیط اجتماعی خویش و حل مناسب و منطقی تعارض های هیجانی و تمایالت شخص ی‬
‫خود( میرکمالی‪. ) 1373،‬‬
‫‪ ‬در این پژوهش منظور از رضایت زناشویی نمره ای است که فرد در پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ به دست می آورد‪.‬‬
‫‪ ‬در این پژوهش منظور از سالمت روان نمره ای است که فرد در پرسشنامه ‪ scl90‬به دست می آورد‪.‬‬
‫‪ ‬در این پژوهش منظور از کارکنان اداری افرادی هستند که در قسمت اداری بیمارستان مانند کارگزینی ‪ ،‬آموزش ‪ ،‬کتابخانه‬
‫‪ ،‬پذیرش ‪ ،‬حسابداری ‪ ،‬روابط عمومی ‪ ،‬مدارک پزشکی ‪ ،‬منش ی دفاتر ‪ ،‬کارکنان اداری تماس مستقیم با بیمار ندارند و‬
‫کارهای دفتری مربوط به بیمارستان را انجام می دهند ‪.‬‬
‫‪ ‬در این پژوهش منظور از کارکنان درمانی افرادی هستند که ارتباط مستقیم با بیمار دارند مانند پزشکان ‪ ،‬پرستاران ‪،‬‬
‫بهیاران ‪ ،‬روانشناس بالینی و در روند بهبودی بیماران مشارکت دارند ‪.‬‬
‫پیشینه خارجی ‪:‬‬
‫پیشنیه داخلی‬
‫‪‬‬
‫تحقیقات انجام شده در ایران‬
‫‪‬‬
‫حسینی )‪ ، (1378‬تحقیقی تحت عنوان مقایسه بهداشت روان وفرسودگی شغلی كاركنان مرد شاغل در واحدهای درمانی وغیردرمانی بیمارستان شهیدزاده بهبهان انجام داد ‪.‬تحقیق از نوع علی‪ -‬مقایسه ای و جامعه آماری كلیه كاركنان مرد بیمارستان درسال ‪ 1387‬بودند ‪.‬برای‬
‫‪‬‬
‫انجام پژوهش ‪ 100‬نفر از كاركنان مرد ‪ 50‬نفر درمانی و ‪ 50‬نفرغیردرمانی به شیوه تصادفی ساده انتخاب شدند‪.‬ابزار اندازه گیری پرسشنامه سالمت روان)‪، (GHQ‬پرسشنامه فرسودگی شغلی)‪ (MBI‬بود‪ .‬داده ها با استفاده ازآمارتوصیفی و هم چنین آزمون ‪ t‬گروههای‬
‫مستقل تجزیه و تحلیل شدند‪ .‬نتایج نشان داد بین كاركنان درمانی وغیر درمانی از لحاظ بهداشت روان وفرسودگی شغلی تفاوت معنی داری وجود دارد (‪.)P< 0001/0‬‬
‫حاجی بابایی (‪ ، )1379‬تحقیقی تحت عنوان مقایسه سالمت روان‪ ،‬کیفیت زندگي‪ ،‬صمیمیت و نگرش هاي مذهبي در متاهلین با گذشت و بدون گذشت شاغل در مراکز بهداشتي و درماني شهر آبدانان انجام داد طرح پژوهش حاضر توصیفي و از نوع علي‪-‬مقایسه اي است ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫جامعه این پژوهش کارکنان متاهل شبکه بهداشت شهر آبدانان بودند که کل آن ها ‪ 170‬نفر به عنوان نمونه پژوهش‪ ،‬مورد مطالعه قرار گرفتند‪ .‬براي سنجش متغیرهاي مورد مطالعه در این پژوهش از مقیاس گذشت خانواده)‪ ، (Family Forgiveness Scale‬پرسش نامه‬
‫سالمت عمومي‪ ، GHQ‬پرسش نامه کیفیت زندگي)‪ ، (WHO-QOL-BREF‬پرسش نامه صمیمیت و پرسش نامه نگرش هاي مذهبي استفاده شد‪ .‬براي تحلیل داده ها از روش آماري تحلیل واریانس چند متغیري و تحلیل واریانس تک متغیري استفاده شد ‪.‬یافته هاي‬
‫پژوهش ‪ :‬آزمون فرضیه هاي پژوهش نشان داد که کارکنان متاهل باگذشت و بدون گذشت از نظر سالمت روان)‪ ، (F=20.28‬کیفیت زندگي )‪ (F=13.45‬و صمیمیت )‪ (F=48.52‬تفاوت معناداري دارند‪ .‬هم چنین نتایج این پژوهش نشان داد که بر خالف فرضیه این پژوهش‪،‬‬
‫کارکنان متاهل باگذشت و بدون گذشت از نظر نگرش هاي مذهبي )‪ (F=0.14‬تفاوت معناداري نداشتند (‪ .)P< 0001/0‬بحث و نتیجه گیري ‪ :‬افرادي که به همسر خود گذشت بیشتري نشان مي دهند‪ ،‬سالمت روان بیشتري دارند‪ ،‬کیفیت زندگي بهتري دارند و میزان‬
‫صمیمیت بین آن ها باالتر است ‪ .‬هم چنین ممکن است که افراد باگذشت و بدون گذشت‪ ،‬نگرش هاي مذهبي متفاوتي نداشته باشند‪ .‬بررسي رابطه بین رضایت شغلي و ویژگي هاي شخصیتي و دموگرافیك كاركنان اداري و غیراداري جزیره كیش در تحقیق حاضر رابطه بین‬
‫رضایت شغلي و ویژگي هاي شخصیتي ودموگرافیك كاركنان اداري و غیر اداري جزیره كیش مورد بررسي قرار گرفت ‪.‬نمونه تحقیق شامل ‪ 121‬نفر از كاركنان جزیره كیش بود كه با روش تصادفي ساده انتخاب شدند‪ .‬با استفاده از پرسشنامه هاي شاخص توصیف شغلي‬
‫اسمیت‪ ،‬ترجیح شغلي هالند‪ ،‬تیپ شخصیتي ‪ A‬و ‪ ، B‬و پرسشنامه ویژگي هاي دموگرافیك داده ها جمع آوري شدند‪ .‬یافته ها حاكي از عدم وجود رابطه بین رضایت شغلي كلي و ویژگیهاي دموگرافیك بین كاركنان بود ‪ .‬ولي بین بعضي از مؤ لفه ها تفاوت معني داري وجود‬
‫داشت از قبیل‪ :‬گروه شغلي و سن با مولفه رضایت از سرپرست (غیر اداري) ‪ ،‬وضعیت تاهل‪ ،‬تحصیالت‪ ،‬سن و سابقه كار به ترتیب با مولفه هاي رضایت از حقوق و سرپرست(اداري)‪ .‬رابطه بین ویژگي ها ي شخصیتي با رضایت شغلي كلي در كاركنان جزیره كیش رد‬
‫شد‪ ،‬ولي در بعضي از مولفه ها این رابطه مورد تایید قرار گرفت كه عبارتند از ‪ :‬تیپ ‪ A‬و ‪ B‬با مولفه رضایت از همكاران (در هر دو گروه)‪ ,‬تیپ تهوري با مولفه رضایت ازكار‪ ،‬تیپ واقع بین بامولفه رضایت از سرپرست وتیپ قرار دادي بامولفه رضایت از حقوق( غیر‬
‫اداري)‪،‬و تیپ هاي واقع بین و تهوري با مولفه رضایت ازحقوق (اداري)‪ .‬در مجموع افرادبا تیپ شخصیتي ‪ A‬رضایت بیشتري از شغل خود نسبت به تیپ ‪ B‬كسب كردند‪ .‬تیپ تهوري بیشترین میزان رضایت از شغل را در بخشهاي غیر اداري و تیپ اجتماعي بیشترین‬
‫میزان رضایت را در گروه اداري كسب كردند‪ .‬همچنین بین رضایت شغلي كاركنان اداري و غیر اداري تفاوت معني داري مبني بر رضایت بیشتر قشر غیر اداري به دست آمد‪ .‬رابطه بین رضایت شغلي كلي و میزان تحصیالت در كل كاركنان تایید شد‪ ،‬و نتایج نشان داد‬
‫كه بیشترین و كمترین میزان رضایت شغلي به ترتیب مربوط به افراد با مدارك دیپلم و لیسانس مي باشد‪ .‬در مجموع نتایج نشان داد كه تاثیر ویژگي هاي دموگرافیك بر میزان رضایت شغلي به مراتب قوي تر از ویژگي هاي شخصیتي بود‪.‬‬
‫شاهی (‪ ، )1390‬تحقیقی تحت عنوان رابطه سالمت روان و رضایت مندی زناشویی زوجین انجام داد‪ .‬هدف این پژوهش‪ ،‬تعیین رابطه بین سالمت روان ورضایت مندي زناشویی در زوج هاي مناطق آسیب خیز شهر گرگان بود ‪.‬روش این تحقیق با استفاده از مدل تحلیل‬
‫‪‬‬
‫رگرسیون چندمتغیره و تحلیل واریانس‪ ،‬رابطه بین سالمت روان و رضایت مندي زناشویی در ‪ 300‬مرد و زن متأهل مناطق آسیب خیز شهر گرگان ارزیابی شد‪ .‬سالمت روان توسط پرسشنامه سالمت عمومی ‪ 28‬سؤالی(‪ )GHQ-28‬و رضایت مندي زناشویی با استفاده از‬
‫فرم ‪ 47‬سؤالی پرسشنامه رضایتمندي زناشویی انریچ اندازه گیري شد‪ .‬یافته های تحقیق رضایتمندي زناشویی توسط سطح سالمت روان فرد پیش بینی شد‪ .‬هم چنین افسردگی و اضطراب به صورت معناداري ‪ 52 /5‬درصد افراد‪ ،‬داراي اختالل روانی در سطح بالینی بودند‬
‫و با رضایت مندي زناشویی همبستگی داشت‪ .‬در این جمعیت‪ 74/51،‬بود که نشان دهنده رضایت مندی در حد متوسط است‪ .‬نتیجه گیري سالمت روان فرد‪ ،‬پیش بینی کننده رضایت مندي زناشویی است‪ .‬باتوجه به این یافته ها می توان با ارتقاي سالمت روان فرد‪،‬‬
‫رضایت مندي زناشویی زوج ها را ارتقاء داد‪.‬‬
‫بنائیان (‪ ، ) 1391‬در تحقیقی به عنوان بررسی ارتباط سالمت روان و رضایت زناشویی زنان متاهل انجام داد‪ .‬این مطالعه یك مطالعه توصیفي تحلیلي مي باشد‪ .‬در این پژوهش از دو پرسشنامه ‪ 28‬سوالي سالمت روان گلدبرگ و ‪ 47‬سؤالي رضایت زناشویي انریچ‬
‫‪‬‬
‫(‪ )Enrich‬به عالوه سؤاالتي پیرامون عوامل دموگرافیك استفاده شده است‪ .‬جامعه پژوهش را زنان متاهل بروجن كه در سال ‪ 1384‬به مراكز بهداشتي درماني شهر بروجن مراجعه كرده بودند تشكیل مي داد كه ‪ 400‬نفر آنها در مطالعه شركت داده شدند پس از تكمیل‬
‫پرسشنامه ها‪ ،‬اطالعات توسط نرم افزار ‪ SPSS‬و با كمك آزمون هاي آماري میانگین ‪ ،‬همبستگي اسپیرمن و كاي دو تجزیه و تحلیل آماري شد‪ .‬نتیجه تحقیق نشان داد اكثر واحدهاي پژوهش داراي رضایت نسبي از زندگي زناشویي خود بودند‪ .‬از طرفي بین دو فاكتور‬
‫رضایت زناشویي و سالمت روان زنان ارتباط معني دار آماري مشاهده شد و زنان برخوردار از سالمت روان مناسب تر از نظر رضایت مندي زناشویي وضعیت بهتري نشان دادند‪ )P<05/0( .‬بیشترین مشكل زنان در بعد سالمت روان مربوط به مشكالت عملكرد‬
‫اجتماعي و در بعد رضایت زناشویي نیز مشكالت ارتباطي با همسرانشان بود‪ .‬در ابعاد مختلف سالمت روان بین افسردگي و رضایت زناشویي بیشترین همبستگي منفي آماري مشاهده شد‪)P<05/0( .‬بین متغیر هاي تحصیالت زن و مرد و وضعیت رضایت زناشویي و‬
‫سالمت روان رابطه آماري معني داري مشاهده شد‪ )P<05/0(.‬بدین صورت كه با افزایش سطح تحصیالت زن و مرد رضایت زناشویي و وضعیت سالمت روان زنان مناسب تر بود‪ .‬نتیجه کلی با توجه به نتایج حاصل از پژوهش‪ ،‬لزوم انجام مشاوره قبل از ازدواج و در‬
‫طول زندگي زناشویي به منظور پیشگیري و درمان زود هنگام مشكالت احتمالي در سالمت روان زن و مردودرنتیجه كاهش احتمال بروز تعارضات زناشویي و بهبود مهارت هاي ارتباطي آنها مطرح مي گردد‪.‬‬
‫نظری (‪ ، )1385‬تحقیقی تحت عنوان بررسی تاثیر مشاوره راه حل محور بر رضایت زناشویی زوجین هر دو شاغل انجام داد‪ .‬مشاوره راه حل محور یکی از انواع درمان های کوتاه مدت است‪ .‬جامعه پژوهشی شامل آن دسته از کارکنان ادارات آموزش و پرورش و‬
‫‪‬‬
‫بهداشت شهرستان شاهرود می باشد که همسر آنها نیز شاغل است‪ .‬نمونه پژوهش شامل ‪ 24‬زوج است که از بین زوجینی که حاضر به شرکت در مطالعه شدند به صورت تصادفی انتخاب شده اند‪ ..‬ابزار پژوهش عبارت است از پرسشنامه رضایت زناشویی فرم تجدید نظر‬
‫شده (‪ )MSI-R‬که توسط اشنایدر ساخته شده است‪ .‬برای تجزیه و تحلیل داده ها عالوه بر استفاده از روش های آماری توصیفی از آزمون تحلیل واریانس کرت های تقسیم شده استفاده شده است‪ .‬تحلیل داده ها نشان می دهد که مشاوره راه حل محور به طور معناداری‬
‫رضایت زناشویی کلی و همه ابعاد آن را بهبود بخشیده است ‪.‬‬
‫سلیمی (‪ ، ) 1389‬در تحقیقی تحت عنوان بررسی سالمت روانی و رابطه آن با فرسودگی شغلی و رضایت از زندگی کارکنان یک دانشگاه نظامی در سال ‪ 1389‬هدف این پژوهش ضرورت توجه به سالمت روانی نیروهای نظامی یک امر بدیهی و آشکار بوده و به همان‬
‫‪‬‬
‫میزان که سالح و تجهیزات و تاکتیک های نظامی بر نبرد ضروری می باشد ‪ ،‬تامین بهداشت روانی و سالمت روانی نیروهای رزمنده نیز امری اجتناب ناپذیر است‪ .‬براین اساس پژوهش حاضر می کوشد تا وضعیت سالمت روانی و رابطه آن با فرسودگی شغلی و‬
‫رضایت از زندگی را مورد بررسی قرار دهد‪ .‬روش این پژوهش از نوع مطالعه مقطعی به شیوه همبستگی است که روی ‪ 250‬نفر از کارکنان یک دانشگاه نظامی ‪ ،‬با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انجام شده است‪ .‬ابزار مورد تحقیق پرسشنامه سالمت‬
‫روان (‪ ، )SCL 90‬پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش و پرسشنامه رضایت از زندگی (‪ )SWLS‬می باشد‪ .‬براساس یافته های این مطالعه ‪ ،‬بین وضعیت تاهل و سواالت اضافی ‪ ،‬روان پریشی ‪ ،‬ترس مرضی ‪ ،‬پرخاشگری ‪ ،‬اضطراب ‪ ،‬افسردگی ‪ ،‬وسواس – اجبار و‬
‫شکایات جسمانی رابطه معنی داری وجود دارد (‪ )P> 05/0‬بین افکار پارانوئید‪ ،‬حساسیت در روابط بین فردی و وضعیت تاهل رابطه معنی دار وجود ندارد ‪ ،‬یافته ها نشان می دهد با توجه به سطح معنی داری متغیرها بین نوع درجه و سواالت اضافی روان پریشی‪،‬‬
‫ترس مرضی ‪ ،‬پرخاشگری‪ ،‬اضطراب ‪ ،‬افکار پارانوئید ‪ ،‬حساسیت در روابط بین فردی افسردگی ووسواس – اجبار و شکایات جسمانی رابطه معنی دار وجود دارد (‪ . )P >001/0‬براساس یافته ها ‪ ،‬بین رضایت از زندگی و سالمت روان رابطه معنی دار وجود دارد‬
‫(‪ . )P >001/0‬نتیجه گیری ‪ :‬سالمت روانی افراد رابطه معنادار با فرسودگی شغلی و رضایت از زندگی آن ها دارد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫روش پژوهش ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫روش این تحقیق توصیفی از نوع علی مقایسه ای است ‪.‬در این پژوهش ‪ ،‬مقایسه سالمت روان و رضایت‬
‫زناشویی کارکنان بخش اداری و درمانی مرکز آموزشی درمانی بیمارستان اعصاب و روان با کارکنان‬
‫عادی مرکز آموزشی و درمانی شهید محمدی بندرعباس مورد بررسی قرار گرفته است ‪.‬‬
‫جامعه آماری‪:‬‬
‫جامعه آماری شامل کلیه کارکنان مرکز آموزشی درمانی بیمارستان شهید محمدی بندرعباس به‬
‫تعداد‪1000‬نفر وکلیه کارکنان بیمارستان اعصاب و روان ابن سینا بندرعباس به تعداد‪80‬نفر می باشد‪.‬‬
‫نمونه و روش نمونه گیری‪:‬‬
‫در این تحقیق با استفاده از روش تصادفی از کارکنان مرکز آموزشی درمانی بیمارستان شهید محمدی‬
‫بندرعباس به تعداد ‪66‬نفر که همگی متأهل بودند و واجد شرایط پرسش نامه بودند انتخاب و به پرسش نامه‬
‫مورد نظر پاسخ دادند‪.‬‬
‫بندرعباس به تعداد ‪278‬نفر ونمونه آماری کارکنان بیمارستان اعصاب و روان ابن سینا‬
‫روش اجراي پژوهش‪:‬‬
‫‪ ‬برای پرسشنامه مورد استفاده یک برگه به عنوان راهنما و یک برگه نیز جهت توجیه و دریافت‬
‫مشخصات مورد نیاز افراد مورد نظر جامعه پژوهشی در نظر گرفته شده است‪ .‬در برگه توجیه‬
‫خانواده ها نگاهی در خصوص اهمیت و ضرورت دستیابی به ویژگی های همسران در جوامع و‬
‫توصیه به پاسخگویی واقع بینانه و از روی صداقت و هم چنین اطمینان دادن به ایشان در مورد‬
‫محرمانه بودن اطالعات دریافت شده ‪ ،‬بیان شد‪ .‬در برگه راهنما نیز به نحوه پاسخگویی و اظهار نظر‬
‫در مورد جمالت بیان شده در پرسشنامه اشاره شده است‪ .‬پرسشنامه به صورت پنج گزینه ای که در‬
‫اصل یک نگرش سنج از نوع لیکرت است در نظر گرفته شده است که به هر گزینه آن از یک تا‬
‫پنج امتیاز داده می شود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫روش تجزيه و تحليل داده ها‪:‬‬
‫برای جمع آوری اطالعات از روش مصاحبه که معموال در تحقیقات ‪‬‬
‫کاربردی استفاده می شود انجام شده‪ ،‬برای تحلیل داده ها از آمار‬
‫میانگین ‪ ،‬انحراف معیار ‪ ،‬همبستگی و آمار استنباطی استفاده توصیفی‬
‫انجام ‪ 16‬ویراست ‪ spss‬تمام تحلیل ها با استفاده از نرم افزار ‪.‬شده است‬
‫گرفتند‪ .‬برای بررسی مقایسه سالمت روان و رضایت زناشویی کارکنان‬
‫بخش اداری و درمانی مرکز آموزشی درمانی اعصاب و روان با‬
‫کارکنان بخش اداری و درمانی مرکز آموزشی درمانی بیمارستان شهید‬
‫‪ .‬محمدی بندرعباس از روش تحلیل واریانس یک راهه استفاده شده است‬
‫ابزار جمع آوري داده ها‪:‬‬
‫‪ ‬ابتدا با استفاده از روش کتابخانه ای مبانی نظری و پیشینه تحقیق‬
‫گردآوری شد‪ ،‬سپس با استفاده از پرسشنامه های سالمت روان ‪ scl90‬و‬
‫رضایت زناشویی انریچ داده های تحقیق جمع آوری و تجزیه و تحلیل شد‪.‬‬
‫روش تجزيه و تحليل داده ها‪:‬‬
‫آن ها به بیمارستان شهید پس از تهیه و تایید پرسش نامه توسط اساتید راهنما و مشاور ‪ ،‬جهت تکمیل ‪‬‬
‫در ابتدا توضیح مختصری در مورد پرسشنامه به کارکنان محمدی و بیمارستان ابن سینا مراجعه نموده‬
‫ارایه نمود ‪ ،‬تکمیل پرسشنامه ها به منزله موافقت آزمودنی ها بخش اداری و درمانی هر دو بیمارستان‬
‫اطالعات بدون الزام در ذکر نام گردآوری شد‪ .‬ابتدا ‪ .‬برای شرکت در این طرح پژوهشی تلقی می شود‬
‫شرکت کنندگان اطالعات جمعیت شناختی خود شامل( جنسیت ‪ ،‬سن ‪ ،‬سطح تحصیالت ‪ ،‬مدت ازدواج ‪،‬‬
‫رضایت زناشویی و تعداد فرزند ‪ ،‬شغل ‪،‬مقطع تحصیلی ) را در ابتدای پرسشنامه نوشته و بعد پرسشنامه‬
‫‪ .‬سالمت روان تکمیل نمودند‬
‫متغیر‬
‫منابع‬
‫سالمت روان‬
‫بین گروهی‬
‫درون گروهی‬
‫کل‬
‫مجموع‬
‫مجذورات‬
‫‪153/43‬‬
‫‪137/69‬‬
‫‪290/112‬‬
‫درجه‬
‫آزادی‬
‫‪1‬‬
‫‪292‬‬
‫‪293‬‬
‫میانگین‬
‫مجذورات‬
‫‪153/43‬‬
‫‪237/0‬‬
‫مقدار‪F‬‬
‫‪258/182‬‬
‫سطح‬
‫معنی داری‬
‫‪000/0‬‬
‫متغیر‬
‫منابع‬
‫رضایت‬
‫زناشویی‬
‫بین گروهی‬
‫مجموع‬
‫مجذورات‬
‫‪944/6‬‬
‫درجه‬
‫آزادی‬
‫‪1‬‬
‫میانگین‬
‫مجذورات‬
‫‪944/6‬‬
‫درون گروهی‬
‫‪876/49‬‬
‫‪142‬‬
‫‪351/0‬‬
‫کل‬
‫‪821/56‬‬
‫‪143‬‬
‫مقدار‪F‬‬
‫‪770/19‬‬
‫سطح‬
‫معنی داری‬
‫‪000/0‬‬
‫متغیر‬
‫منابع‬
‫سالمت روان‬
‫بین گروهی‬
‫مجموع‬
‫مجذورات‬
‫‪305/20‬‬
‫درجه‬
‫آزادی‬
‫‪1‬‬
‫میانگین‬
‫مجذورات‬
‫‪305/20‬‬
‫درون گروهی‬
‫‪480/17‬‬
‫‪176‬‬
‫‪099/0‬‬
‫کل‬
‫‪784/37‬‬
‫‪177‬‬
‫مقدار‪F‬‬
‫‪449/204‬‬
‫سطح‬
‫معنی داری‬
‫‪000/0‬‬
‫متغیر‬
‫منابع‬
‫سالمت روان‬
‫بین گروهی‬
‫مجموع‬
‫مجذورات‬
‫‪849/17‬‬
‫درجه‬
‫آزادی‬
‫‪1‬‬
‫میانگین‬
‫مجذورات‬
‫‪849/17‬‬
‫درون گروهی‬
‫‪684/25‬‬
‫‪114‬‬
‫‪225/0‬‬
‫کل‬
‫‪534/43‬‬
‫‪115‬‬
‫مقدار‪F‬‬
‫‪224/79‬‬
‫سطح‬
‫معنی داری‬
‫‪000/0‬‬
‫متغیر‬
‫منابع‬
‫رضایت‬
‫زناشویی‬
‫بین گروهی‬
‫مجموع‬
‫مجذورات‬
‫‪931/4‬‬
‫درجه‬
‫آزادی‬
‫‪1‬‬
‫میانگین‬
‫مجذورات‬
‫‪931/4‬‬
‫درون گروهی‬
‫‪626/18‬‬
‫‪95‬‬
‫‪196/0‬‬
‫کل‬
‫‪558/23‬‬
‫‪96‬‬
‫مقدار‪F‬‬
‫‪125/25‬‬
‫سطح‬
‫معنی داری‬
‫‪000/0‬‬
‫متغیر‬
‫منابع‬
‫مجموع‬
‫مجذورات‬
‫درجه‬
‫آزادی‬
‫میانگین‬
‫مجذورات‬
‫مقدار‪F‬‬
‫سطح‬
‫معنی‬
‫داری‬
‫رضایت‬
‫زناشویی‬
‫بین گروهی‬
‫‪013/2‬‬
‫‪1‬‬
‫‪013/2‬‬
‫‪864/7‬‬
‫‪007/0‬‬
‫درون گروهی‬
‫‪519/11‬‬
‫‪45‬‬
‫‪256/0‬‬
‫کل‬
‫‪532/13‬‬
‫‪46‬‬
‫نتیجه گیری‪:‬‬
‫‪ ‬نتایج تحقیق نشان داد که‪ -1‬بین سالمت روان کارکنان بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد و‬
‫سالمت روان کارکنان عادی نسبت به کارکنان بخش روانی در وضعیت بهتری قرار دارد ‪.‬نتایج آزمون‬
‫تحلیل واریانس یک راهه متغیرهای پژوهش ‪ ،‬با توجه به مقدار (‪F )258/182‬به دست آمده و اینکه مقدار‬
‫(‪P)000/0‬به دست آمده کمتر از ‪ 05/0‬می باشد‪،‬بنابراین فرضیه نتیجه می گیریم که بین سالمت روان‬
‫کارکنان زن بخش روانی با کارکنان زن عادی تفاوت وجود دارد‪.‬یه پژوهشی تایید می شود‪.‬‬
‫‪ - ‬بین رضایت زناشویی کارکنان بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد و رضایت زناشویی‬
‫کارکنان بخش عادی نسبت به کارکنان بخش روانی در وضعیت بهتری قرار دارد‪ .‬نتایج آزمون تحلیل‬
‫واریانس یک راهه متغیرهای پژوهش‪ ،‬با توجه به مقدار (‪F )770/19‬به دست آمده و اینکه‬
‫مقدار(‪P )000/0‬به دست آمده کمتر از ‪ 05/0‬می باشد‪ ،‬بنابراین فرضیه پژوهشی تایید می شود و نتیجه‬
‫می گیریم که بین رضایت زناشویی کارکنان بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد‪ .‬این نتایج با‬
‫تحقیق رجبی(‪ ، )1389‬که نشان داد‪ ،‬بررسی ساختار عاملی مقیاس رضایت زناشویی در کارکنان دانشگاه‬
‫شهید چمران به نوعی همسو می باشد‪.‬در تبیین یافته های فوق آنچه در ازدواج مهم است سازگاری‬
‫زناشویی و رضایت از ازدواج می باشد‪.‬‬
‫‪ - ‬بین سالمت روان کارکنان زن بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد و سالمت روان کارکنان‬
‫زن عادی نسبت به کارکنان بخش روانی در وضعیت بهتری قرار دارد‪ .‬نتایج آزمون تحلیل واریانس یک‬
‫راهه متغیرهای پژوهش‪ ،‬با توجه به مقدار (‪F )449/204‬به دست آمده و اینکه مقدار(‪P )000/0‬به‬
‫دست آمده کمتر از ‪ 05/0‬می باشد‪ ،‬بنابراین فرضیه پژوهشی تایید می شود و نتیجه می گیریم که بین‬
‫رضایت زناشویی کارکنان بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد ‪.‬این نتایج با تحقیق‬
‫جعفری‪،‬نیک نشان و عابدی (‪ ،)1387‬که نشان داد ‪ ،‬بررسي وضعیت سالمت رواني كاركنان شركت‬
‫پاالیش نفت اصفهان به نوعی همسو می باشد‪.‬‬
‫‪ ‬بین سالمت روان کارکنان مرد بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد و سالمت روان کارکنان‬
‫مرد عادی نسبت به کارکنان بخش روانی در وضعیت بهتری قرار دارد ‪.‬نتایج آزمون تحلیل واریانس یک‬
‫راهه متغیرهای پژوهش‪ ،‬با توجه به مقدار(‪F )224/79‬به دست آمده و اینکه مقدار (‪P )000/0‬به دست‬
‫آمده کمتر از ‪ 05/0‬می باشد‪ ،‬بنابراین فرضیه پژوهشی تایید می شود و نتیجه می گیریم که بین رضایت‬
‫زناشویی کارکنان بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد‪ .‬این نتایج با تحقیق سلیمی(‪ ،) 1389‬که‬
‫نشان داد‪ ،‬بررسی سالمت روانی و رابطه آن با فرسودگی شغلی و رضایت از زندگی کارکنان یک‬
‫دانشگاه نظامی به نوعی همسو می باشد‪.‬‬
‫‪ ‬بین رضایت زناشویی کارکنان زن بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد و رضایت زناشویی کارکنان‬
‫زن بخش عادی نسبت به کارکنان بخش روانی در وضعیت بهتری قرار دارد ‪.‬نتایج آزمون تحلیل واریانس یک‬
‫راهه متغیرهای پژوهش‪ ،‬با توجه به مقدار(‪F )152/25‬به دست آمده و اینکه مقدار(‪ P)000/0‬به دست آمده‬
‫کمتر از ‪ 05/0‬می باشد‪ ،‬بنابراین فرضیه پژوهشی تایید می شود و نتیجه می گیریم که بین رضایت زناشویی‬
‫کارکنان بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد‪ .‬این نتایج با تحقیق مرجان مرداني حموله‪ ،‬مهین روزي‬
‫طلب (‪،)1387‬که نشان داد ‪ ،‬بررسی تاثیر آموزش مهارتهاي زندگي بر رضایت زناشویي كاركنان زن‬
‫بیمارستان به نوعی همسو می باشد‪.‬‬
‫‪ ‬بین رضایت زناشویی کارکنان مرد بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد و رضایت زناشویی کارکنان‬
‫مرد بخش عادی نسبت به کارکنان بخش روانی در وضعیت بهتری قرار دارد ‪.‬نتایج آزمون تحلیل واریانس یک‬
‫راهه متغیرهای پژوهش‪ ،‬با توجه به مقدار (‪F )864/0‬به دست آمده و اینکه مقدار (‪P )000/0‬به دست آمده‬
‫کمتر از ‪ 05/0‬می باشد‪ ،‬بنابراین فرضیه پژوهشی تایید می شود و نتیجه می گیریم که بین رضایت زناشویی‬
‫کارکنان بخش روانی با کارکنان عادی تفاوت وجود دارد ‪.‬این تحقیق با تحقیق حسینی تحت عنوان مقایسه بهداشت‬
‫روان کارکنان مرد شاغل در واحدهای درمانی و غیر درمانی بیمارستان شهید زاده بهبهان انجام داد سازگار‬
‫است‪ ،‬نتایج تحقیق او نشان داد که بین کارکنان درمانی و غیر درمانی از لحاظ بهداشت روان تفاوت معنی داری‬
‫وجود دارد‪ .‬نتایج تحقیق او با نتایج تحقیق حاضر مشابه است ‪.‬‬
‫پيشنهادات‪:‬‬
‫‪ ‬تحقیقی تحت عنوان تحقیق حاضر در سایر بیمارستانهای شهرستان بندرعباس و استان هرمزگان انجام‬
‫شود‪.‬‬
‫‪ ‬پیشنهاد می شود پژوهش هایی از این نوع در نمونه های بزرگ تر و گسترده تر از نظر عوامل اجتماعی‬
‫انجام پذیرد‪.‬‬
‫‪ ‬در پایان از زحمات اساتید محترم ‪ ،‬مخصوصا دکتر فالح چای و‬
‫دکتر زینلی پورکه بنده را در این زمینه راهنمایي کردند‬
‫سپاسگزارم‬
‫‪ ‬و آرزوي سالمتي و توفیق براي تک تک شما عزیزان را دارم‪.‬‬