بسمه تعالی رویکردهای نوین در آموزش ومشاوره شغلی New approaches In Education & Career Counseling تاریخچه و اهمیت مشاوره شغلی در دنیا : دوره های مختلف تاریخی با تحوالت.
Download ReportTranscript بسمه تعالی رویکردهای نوین در آموزش ومشاوره شغلی New approaches In Education & Career Counseling تاریخچه و اهمیت مشاوره شغلی در دنیا : دوره های مختلف تاریخی با تحوالت.
بسمه تعالی رویکردهای نوین در آموزش ومشاوره شغلی New approaches In Education & Career Counseling تاریخچه و اهمیت مشاوره شغلی در دنیا : دوره های مختلف تاریخی با تحوالت مشاوره شغلی همگام می باشد: دوره شکار و شبانی دوره کشاورزی دوره فئودالیزم دوره صنعتی دوره فراصنعتی (ارتباطات -اطالعات) تقسیم بندی الوین تافلر از دوره های تاریخی: موج اول :خشونت (دوره سنت) موج دوم :ثروت (دوره مدرنیسم) موج سوم :دانش (دوره پست مدرنیسم) تحوالت روشهای انتخاب شغل درطول تاریخ: انتخاب شغل به صورت موروثی انتخاب شغل از روی شکل ظاهری بدن و چهره(مورفوسایکالوژی) انتخاب شغل از روی شکل و اندازه محیط جمجمه(فرنولوژی) انتخاب شغل از روی بررس ی اجرام سماوی در لحظه تولد(آسترولوژی) انتخاب شغل از روی خط شناس ی و شیوه نگارش(گرافولوژی) انتخاب شغل از روی اصول روانشناس ی علمی و نظریه های شغلی نظریه های انتخاب شغل: ► نظریه های غیر روانی: .1 اجتماعی و تاریخی اقتصادی فرهنگی تصادف و شانس .2 .3 .4 نظریه های روانی : .1 .2 .3 .4 .5 نظریه رشدی -فرایندی گینزبرگ نظریه خودپنداره سوپر نظریه شخصیتی هالند نظریه نیازهای آنا رو نظریه تصمیم گیری تیدمن و اوهارا عوامل رشدي مؤثربرانتخاب شغل: .1آرزوها وتخيالت والدين .2اكتشاف در محيط .3جايگاه فرزندان وترتيب تولد .4سبك تربيتي والدين .5بازيهاي كودكي .6برآوردن نيازهاي هشيار و ناهشيار .7الگوي عمل بودن والدين درباره مشاغل .8ترغيب كالمي وشغل والدين واطرافيان .9فرهنگ خانواده وجايگاه فرزندان دختروپسر درشغل .10سازماندهي اوقات فراغت .11درگیركردن فرد در موقعيتهاي يادگیري .12خودپنداره و عزت نفس رویکرد *CIPدر مشاوره شغلی حيطه اجرا حيطه مهارتهاي تصميم گیري CASVE شغل شناس ي خود شناس ي هرم پردازش اطالعات *Cognitive information processing مؤلفه های خودشناس ی شغلی: شخصیت رغبت مهارت ارزش باور شخصيت: قراردادي تهوري واقع بين شخصيت جستجو گر اجتماعي هنري رغبت ها: بيان شده آزمون شده نمايان شده فهرست شده به داده ها به مردم رغبت به ايده ها به اشياء استعداد: كالمي عددي حركتي فضايي موسيقي هماهنگي دستها وانگشتان ارزشها: .1ايثار -مبادله .2فردگرايي -جمع گرايي .3طبيعت انسان ( خوب -بد -خنثي ) .4ارتباط فرد با طبيعت ( مسلط بر طبيعت -مغلوب طبيعت -هماهنگ با طبيعت ) .5جهت گیري زماني ( حال -گذشته -آينده ) فصلي ( چرخش ي ) .6فعاليت ( بودن در حال خودانگيخته -بودن در حال كنترل شده -انجام دادن ) .7كنترل خود -عدم كنترل خود .8وظيفه شناس ي به پدر و مادر .9كمك به ديگران -ثروت اندوزي .1زيباشناس ي .11خالقيت .12پيشرفت .13استقالل كاري .14منزلت اجتماعي .15قدرت .16امنيت .17همكاران .18تنوع باورها: تقدير وشانس تفكرعلمي تفكرنسبي تفكر مطلق كار وتالش خرافه گرايي كليشه هاي جنسيتي فمينيستي ديدگاه هاي سنتي غلط درباره كار وشخصيت زنان: زن بايد بین شغل وخانواده يكي را انتخاب كند. بین زنان ومردان در انجام دادن كارها تفاوت اساس ي وجود دارد. زنان هرگز توانايي رقابت با مردان رادر كارها ندارند. اگر زن يك خانواده كار كند به اين معني است كه مرد خانواده فرد بي لياقتي است. زنان از نظر عقلي از مردان در سطح پائین تري هستند(.ناقص العقل بودن) زنان موجوداتي احساساتي ودرمانده هستند كه نميتوان مشاغل مهم را به آنان سپرد. زنان فقط وظيفه خانه داري،بچه داري وحمايت عاطفي از خانواده را دارند. زنان به خوبي مردان نمي توانند كارها را انجام دهند وهميشه بايد دستمزد آنها كمتر از مردان باشد. ديدگاه افراطي درباره كار وشخصيت زنان(فمينيسم راديكال): زنان ازنظر توانايي ها واستعدادها كامال با مردان برابرهستند. زنان بايد به هر قيمتي كه شده حقوق پايمال شده تاريخي واجتماعي خود را از مردان بگیرندوحتي وارد مبارزه با مردان شوند. براي اينكه اولین گام را در برابري زن ومرد برداشت بايد سبك لباس پوشيدن،تفريحات وسرگرميهاي آنان دقيقا يكي شود. تمام مشاغلي را كه مردان قادرند انجام دهند زنان نیز ميتوانندانجام دهند. براي پاسخ به تاريخ مردساالري الزم است يك تاريخ زن ساالري داشته باشيم. ديدگاه متعادل براساس يافته هاي علمي نسبت به زنان: .1بيشتر تفاوتهاي بین زن ومرد مربوط به انتظارات وتوقعات والدين وسبك تربيتي مختلف والدين ميان دختر وپسراست ونه مربوط به تفاوتهاي اساس ي و ذاتي بین دو جنس. .2زنان در خصوص نيمكره راست ازمردان قويترهستند بنابراين از نظر: توانايي همدلي و همدردي با ديگران توانايي دريافتهاي شهودي توانايي كالمي وسيالي وروان بودن زبان توانايي ابراز احساسات برقراري روابط اجتماعي دقت وظرافت وتوجه به تفاوتها حس زيبايي شناس ي قدرت حافظه وبه خاطر سپردن هوش موسيقيايي وريتميك باالتراز مردان هستند. ادامه: .3مشاغلي كه در آنها شأن ومنزلت زن زير سؤال میرود وياباعث فرسودگي جسمي و رواني آنان ميشود مناسب زنان نميباشد هرچندكه توانايي انجام آنرا داشته باشند. .4بنابر استداللت باال زنان درانجام برخي از مشاغل از مردان موفق بوده اند همانطور كه مردان در برخي از مشاغل از زنان موفق ترند واين مربوط به تفاوتهاي جنس ي وجنسيتي است. .5احتمال موفقيت زنان در مشاغل اجتماعي -هنري -تهوري باال تر از مشاغل واقع بین -فكري و قراردادي است. .6زنان بايد به مسأله تبعيض جنسيتي در محيطهاي كار توجه كافي داشته باشند. راهبردهای شغل شناس ی: .1کسب اطالعات تحصیلی و شغلی .2مهارتهای تحلیل شغل .3مهارتهای کاریابی منابع كسب اطالعات تحصيلي و شغلي : مهمترين منابع كسب اطالعات تحصيلي و شغلي در كشورما به قرار زير است: • افراد:مثل صاحبان مشاغل،فارغ التحصيالن ودانشجويان،والدين و • • • • خويشاوندان،مشاوران. سازمانها :مثل مراكز كاريابي،وزارت كار،آموزش وپرورش،سازمان فنی وحرفه ای، سازمان همياري اشتغال فارغ التحصيالن،فرهنگسراهاي كار ،دفاتر كاريابي شهرداريها،دانشكده كارآفريني،مراكز جهاد دانشكاهي،سازمان تعاون. سايتها :مثل www.jobportal.ir ، www.jobiran.com ، www.eshteghal.ir ، www.bazarekar.ir ، www.bashgahekar.ir مهمترين سايتهاي تستهاي مشاوره شغليwww.parinc.com : .www.psychocorp.com ، روزنامه ها ونشريات :هفته نامه بازاركار،نيازمنديهاي روزنامه ها،هفته نامه جامع،تهران امروز،دنياي اقتصاد. مهارتهای تحلیل شغل : • شرح وظایف • شرح مهارتهای الزم برای انجام شغل • شرح محیط فیزیکی شغل • شرایط احراز شغل • شرایط جسمانی و روانی • مدارک تحصیلی • روابط انسانی حاکم بر محیط کار مهمترين تست هاي شغلي عبارتند از: پرسشنامه استعدادسنجي شخصيت شناس ي " رغبت سنج شغلي " ارزشهاي شغلي " بلوغ شغلي " نگرش سنج شغلي " پيشرفت تحصيلي " دقت(بینایی ،حس ی-حرکتی) ” مهارتهای کاریابی : • • • • مهارتهاي شبكه سازي مهارتهاي رزومه نويس ي مهارتهاي شركت در مصاحبه استخدامي مهارتهاي ارتباط با كارفرما و شناخت بازار كار مخفي. سبك هاي تصميم گیري: دينكليج ( )1998هشت سبك تصميم گیري را مشخص كرده است: سبك تصميم گیري تاخیري :افراد داراي اين سبك از تصميم گیري حاشيه مي روند وهمواره مي گويند بعدا درباره ي اين موضوع فكر مي كنند. سبك جبرگرا :افراد داراي اين سبك براين باورند كه چه آنها بخواهند وچه نخواهند چیزي كه بايد اتفاق بيفتد مي افتد وآنها اراده اي در تصميمات خود ندارند. سبك دنباله رو :افراد داراي اين سبك اجازه مي دهند ديگران براي آنها تصميم بگیرند واز تصميمات ديگران بدون چون وچرا تبعيت مي كنند. ادامه: سبك فلج كننده :افراد داراي اين سبك هنگام تصميم گیري آنقدر مضطرب وترسيده هستند كه معتقدند قادر به تصميم گیري نيستند يا احساس مي كنند براي تصميم گیري از طرف ديگران تحت فشارند اما از نتايج تصميم گیري ميترسند. سبك تكانش ي :افراد داراي اين سبك روش معقول ومنطقي براي رسيدن به تصميمات خود را ندارند وبيشتر بر اساس خلق خود رفتار مي كنند به عبارتي اول تصميم مي گیرند وبعد فكر مي كنند. سبك سردرگم :افراد داراي اين سبك درباره ي موضوع تصميم گیري خود آنقدر اطالعات جمع مي كنند كه عمال در ميان اين اطالعات گم مي شوند. سبك شهودي :افرادي هستند كه اعتقاد دارند بايد در تصميم گیري به حرف دلشان گوش كنند همچنین اعتقاد زيادي به خرافات،فال گرفتن واستخاره دارند. سبك با برنامه :اين افراد كارشان مبتني بر منطق و برقراري تعادل ميان شناخت وهيجان است،آنها براين باورند كه برسرنوشت خويش حاكمند وتمام امور در اراده ي آنهاست. توانمند سازی شغلی: )1رویکرد مکانیکی)(Mechanic تصمیم دراین رویکرد توانمندسازی به معنای تفویض قدرت گیری به زیردستان محسوب میشود.آنچه اهمیت دارد تغییرات در سطح سازمانی است. ُ )2رویکرد ارگانیکی)(Organic توانمندسازی دراین رویکرد به معنی ریسک پذیری،رشد وتغییر کارکنان و اعتماد به آنها و پذیرفتن اشتباهات آنها می باشد. ویژگيهای رویکرد مکانیکی: )1از مدیریت عالی شروع میشود. )2چشم اندازواهداف سازمانی به روشنی تعریف می شود. )3وظایف ونقشها وپاداشهای کارکنان مشخص میشود. )4مسئولیت ها تفویض میشوند. )5کارکنان در قبال نتایج پاسخگو هستند. راهبردهای توانمندسازی مکانیکی کارکنان: )1فراهم کردن اطالعات )2پیوندبا نتایج )3اعتمادسازی )4سبک رهبری )5تشکیل گروههای کاری )6تفویض اختیار )7استقالل وآزادی عمل کارکنان ُ ویژگیهای رویکرد ارگانیک: )1توانمندسازی از رده پائین شروع می شود وبا توجه به نیازهای کارکنان تعیین می شود. )2رفتار توانمند برای کارکنان الگو می شود. )3در مورد کارکنان اعتماد وجود دارد. ابعاد توانمندسازی روانشناختی: )1احساس شایستگی )2احساس خودمختاری )3احساس موثربودن )4احساس معنی داربودن )5احساس اعتماد