هورمون

Download Report

Transcript هورمون

‫فصل پنجم ‪ -‬هورمون‬
‫نام دبیر ‪ :‬خانم شریفی‬
‫هیپوفیز‬
‫تیروئید‬
‫ترشح‬
‫هورمون‬
‫از غدد‬
‫درون ریز‬
‫لوزاملعده‬
‫پاراتیروئید‬
‫آدرنال یا فوق‬
‫کلیوی‬
‫جنس ی‬
‫هورمون ماده اي است كه از سلول ترشحي خارج ‪ ،‬و از طريق خون‬
‫يا مايع بين سلولي به سلول هدف ميرسد و فعاليت آن را تغيير ميدهد‪.‬‬
‫انواع هورمون‬
‫ها ‪‬‬
‫هورمونها از نظر تركيب شيميايي به سه دسته تقسيم مي شوند ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫هورمونهاي پپتیدي ‪ :‬كه مي توانند پپتيد ساده باشند يا گليكوپپتيد‪.‬‬
‫يك هورمون پپتيدي ساده در بدن انسان مثل انسولين و هورمون‬
‫گليكوپپتيدي مثل ‪FSH‬و ‪ LH‬‬
‫‪‬‬
‫هورمون هاي استروئیدي ‪ :‬كه از كلسترول منشا مي گيرند مثل‬
‫هورمون هاي جنسي (استروژن ‪ ،‬تستسترون)‬
‫‪‬‬
‫هورمونهاي آمیني ‪ :‬كه فقط از يك اسيدآمينه يكروزين تشكيل يافته‬
‫اند كه شامل هورمونهاي تيوييدي و هورمونهايي ميباشند كه از قسمت‬
‫مركزي غده فوق كليوي ترشح مي شوند و عبارتند از دوپامين ‪ ،‬‬
‫آدرنالين و نورآدرنالين‬
‫‪‬‬
‫هورمون رشد یکی از هورمون هایی است که در تنظیم‬
‫رشد بدن ما دخالت دارد‪ .‬این هورمون از غدهٔ هیپوفیز که‬
‫در زیر مغز قرار دارد‪ ،‬ترشح می شود‪.‬‬
‫هورمون رشد با تأثیر بر استخوان ها باعث رشد ق ِد ما می‬
‫شود ‪.‬این هورمون همچنین با تأثیر بر استخوان ها تولید‬
‫سلول های خونی را زیاد می کند و جذب کلسیم در‬
‫استخوان را افزایش می دهد‪ .‬رشد قد تا حدود ‪ ۲۰‬سالگی‬
‫ادامه دارد‪ .‬ترشح کم یا زیاد هورمون رشد در این دوران‬
‫باعث ایجاد ناهنجاری هایی مثل کوتاه قدی و بلند قدی‬
‫غیرعادی می شود‪.‬‬
‫چهار غده به اندازه نخود سبز هستند که پشت غده تیروئید قرار دارند‪.‬‬
‫خارج كردن هر چهار غده پاراتیروئید در زمان كوتاهی باعث مرگ‬
‫میشود كه علت آن انقباض شدید و پیوسته عضالت در اثر کاهش کلسیم‬
‫خون است‪.‬‬
‫این غدد سطح کلسیم را در بدن تنظیم می کنند و به ساخت استخوان ها‬
‫و دندان های سالم کمک می کنند‪.‬‬
‫علت پركاري تیروئید‬
‫كامال مشخص نیست‪ .‬به نظر مي رسد برون ده بیش از حد غده تیروئید غیر طبیعي آن‬
‫توسط ایونوگلبولینهاي در گردش خون مربوط باشد‪ .‬ماد هاي به نام محرك طویل االثر‬
‫تیروئید با غلظت زیاد در سرم بسیاري از مبتالیان به یپوتیروئیدي مشاهده شده است كه‬
‫امكان دارد با نقص سیستم ایمني بیمار ارتباط داشته باشد‪ .‬امكان دارد به دنبال ضربه‬
‫روحي‪ -‬استرس یا عفونت ایجاد شود‪ .‬علل شایع دیگر پركاري تیروئید عبارتند از ‪:‬‬
‫تیروئییت و مصرف زیاد از حد هورمونهاي تیروئیدي‪.‬‬
‫در سال گذشته با نوعی از ديابت به نام ديابت بزرگسالی آشنا شديد که‬
‫چاقی‪ ،‬عدم تحرک و خوردن بيش از حد کربوهيدرات و چربی احتمال‬
‫بروز آن را بيشتر می کند‪ .‬نوع ديگری از ديابت که ديابت جوانی يا‬
‫وابسته به انسولين ناميده می شود‪ ،‬به ميزان ترشح هورمون انسولين‬
‫مرتبط است‪ .‬در اين نوع ديابت که بيشتر ارثی است‪ ،‬کاهش انسولين‬
‫غده‬
‫باعث افزايش قند خون و بروز عالئم ديابت می شود‪ .‬همچنين با ٔ‬
‫پانکراس (لوزالمعده) و نقش های آن در دستگاه گوارش آشناييد‪ .‬اين غده‬
‫کننده قند (گلوکاگون) در‬
‫با دو نوع هورمون کاهنده (انسولين ) و زياد‬
‫ٔ‬
‫تنظيم قند خون نيز نقش اساسی دارد‪.‬‬
‫پانکراس‬
‫کبد‬
‫سلول های ماهیچه ای‬
‫قند خون طبیعی‬
‫گرسنگی‬
‫افزایش قند خون‬
‫خوردن غذا‬
‫شکسته شدن‬
‫گلیکوژن به گلوکز‬
‫کاهش قند خون‬
‫گلوکاگون‬
‫در ديابت بزرگسالی چاقی‪،‬عدم تحرک و خوردن بيش از حد کربوهيدرات‬
‫و چربی احتمال بروز آن را بيش تر می کند‪.‬‬
‫‪.1‬غذا در معده تبدیل به گلوکز(قند) میشود‪.‬‬
‫‪.2‬قند وارد جریان خون میشود‪.‬‬
‫‪.3‬پانکراس انسولین ترشح میکند‬
‫ولی نمی تواند به خوبی عمل‬
‫کند‪.‬‬
‫‪.4‬گلوکز نمی تواند به خوبی وارد‬
‫سلول ها شود‪.‬‬
‫‪.5‬مقدار قند خون باال می رود‪.‬‬
‫اما در ديابت جوانی يا وابسته به انسولين‪ :‬به ميزان ترشح‬
‫هورمون انسولين مرتبط است و بيش تر ارثی است‪.‬‬
‫کاهش انسولين‪،‬باعث افزايش قند خون و بروز عالئم ديابت‬
‫ميشود‪.‬‬
‫انسولین از طریق‬
‫پانکراس ترشح میشود‪.‬‬
‫در این نوع دیابت همواره باید‬
‫انسولین به بدن تزریق شود‪.‬‬
‫هنگام مشاهده ی هر گونه از‬
‫این عالیم باید به پزشک‬
‫مراجعه کنید‪.‬‬
‫عاليم ابتال به ديابت بزرگسالی‪:‬‬
‫وقتی ما در شرایط ویژه ای مانند ترسیدن‪ ،‬مرگ‬
‫عزیزان‪ ،‬تصادف‪ ،‬ناراحت شدن از رفتار دیگران‬
‫و… قرار می گیریم‪ ،‬تغییراتی در رفتار و بدن ما‬
‫رخ می دهد که ابتدا شدت آن بیشتر است ولی بعد‬
‫از مدتی از شدت آن کاسته می شود؛ مثأل‬
‫فشارخون‪ ،‬ضربان قلب و تنفس زیاد می شود؛‬
‫رنگ چهره تغییر می کند و گاهی با خشم یا حتی‬
‫گریه کردن همراه می شود‪ .‬در این گونه موارد نیز‬
‫دستگاه های تنظیم کنند ٔه عصبی و هورمونی به‬
‫کمک بدن می آیند؛ به ویژه بعضی هورمون ها که‬
‫از غدد فوق کلیه ترشح می شوند‪ .‬هورمون های‬
‫این غده به روش های مختلف در این شرایط به‬
‫بدن کمک می کنند‪ .‬مثأل قندخون‪ ،‬فشارخون و‬
‫ضربان قلب را باال می برند‪ .‬چون باال رفتن موارد‬
‫در مدت طوالنی خطرناک است‪ ،‬پس از مدتی ترشح‬
‫این هورمون ها خود به خود کاهش می یابد‪.‬‬
‫عالئم و‬
‫نشانه‬
‫های‬
‫استرس‬
‫‪-1‬با صرف غذا آرامش بیابید‬
‫‪-2‬از خود سه سوال بپرسید‬
‫‪ -3‬با دویدن از بار مشكالتتان بكاهید‬
‫‪-4‬دیدگاههای خودتان را بررسی كنید‬
‫‪ -5‬نفسهای عمیق بكشید‬
‫‪-6‬خنده كنان تنش زدایی كنید‬
‫‪-7‬چای سبزفشار روحی را كاهش می‬
‫دهد‬
‫‪-8‬به فكر بی كاری واستراحت خود هم‬
‫باشید‬
‫‪-9‬تمرینات آرام بخشی(ریلكسیشین )انجام‬
‫دهید‬
‫کلسیم یکی از اجزای معدنی خون است که به تنظیم‬
‫ضربان قلب‪ ،‬انتقال پیام عصبی‪ ،‬انقباض عضالت و‬
‫تشکیل استخوان و دندان ها کمک می کند‪.‬‬
‫افزایش یا کاهش غلظت کلسیم خون می تواند مشکالت‬
‫جدی و گاهی تهدیدکننده زندگی به بار آورد‪ ،‬به نحوی‬
‫که غشاهای تمام سلول های بدن‪ ،‬عضالت‪ ،‬استخوان‬
‫ها‪ ،‬غدد پاراتیروئید و هورمون های پاراتیروئیدی (که‬
‫تنظیم کننده جذب و استفاده از کلسیم هستند) همگی‬
‫تحت تأثیر قرار می گیرند‪.‬‬
‫‪ 1‬کاهش فعالیت غدد پاراتیرویید به علت بیماری‬
‫یا آسیب به هنگام جراحی در گردن‬
‫دریافت ناکافی کلسیم و ویتامین در رژیم‬
‫‪ 2‬غذایی‬
‫‪ 3‬سوءجذب از دستگاه گوارشی‬
‫‪ 4‬پانکراتیت‬
‫‪ 5‬نارسایی کلیه‬
‫‪ 6‬سوختگی یا عفونت شدید‬
‫‪ 7‬کاهش غلظت منیزیم خون‬
‫‪ 8‬افزایش غلظت کلسیم خون‬
‫وجود شکستگیهای متعدد و استراحت‬
‫‪ 9‬طوالنیمدت در تخت‬
‫‪ 10‬پرکاری غدد پاراتیرویید‬
‫‪ 11‬میلوم متعدد‬
‫دوره بلوغ‬
‫تخمدان ها در محوطهٔ شکم و کنار رحم قرار دارند‪ .‬تخمدان ها از‬
‫ٔ‬
‫به بعد فعال می شوند و هر ماه يک عدد سلول جنسی ماده (تخمک) را‬
‫آزاد می کنند‪ .‬همچنين تخمدان ها با توليد هورمون های جنسی زنانه ضمن‬
‫رشد اندام باعث بروز صفات ثانويه در زنان مثل رشد سينه ها‪ ،‬رشد‬
‫استخوان لگن و رويش مو در بعضی از قسمت های بدن می شوند‪.‬‬
‫رحم‬
‫تخمدان‬
‫دوره بلوغ به بعد‪ ،‬ضمن توليد تعداد‬
‫بيضه ها در کيسهٔ بيضه قرار دارند‪ ،‬از‬
‫ٔ‬
‫زيادی سلول های جنسی نر(اسپرم) هورمون جنسی مردانه را نيز به خون‬
‫ترشح می کنند‪ .‬اين هورمون ضمن تحريک رشد اندام های مختلف به‬
‫ويژه ماهيچه ها و استخوان ها باعث بروز صفات ثانويه در مردان می‬
‫شود؛ مثل بم شدن صدا‪ ،‬روئيدن مو در صورت و قسمت های ديگر بدن‪.‬‬
‫مثانه‬
‫میزراه‬
‫مجرای خروج اسپرم‬
‫بیضه‬