Transcript Slide 1
استئوپروز و نقش مکمل های دارویی در جلوگیری از آن osteoporosis گروه هدف دوره آموزشی :تکنسین و کمک تکنسین دارویی تدوین و گردآوری :دکتر علی محمدی ,دکتر علیرضا حسن زاده ,اعظم همتی زمستان92 ) )osteoprosisپوکی استخوان يك بيماري اسكلتي با كاهش قدرت استخواني كه خطر شكستگي را افزايش می یابد استخوان های ران ،ستون فقرات ،مچ دست ،دنده ها ،لگن و بازوی فوقانی عناصر استخوان از نظر کیفیت تغییر نمی‌کند ،ولی از نظرکمیت کاهش می‌یابد. زنان بسیار بیشتر از مردان دچار پوکی استخوان می‌شوند ولی مرگ و میر در مردان بیشتر از زنان می باشد هیچ نشانه ای قبل از شکستگی وجود ندارد ( بیماری خاموش ) 200ميليون نفر زن در جهان در آمریکا ۲۶میلیون نفر 1/5میلیون نفر دچار شکستگی در سال سه میلیون نفر در بریتانیا 230هزار مورد شکستگی در سال حدود ۸۰درصد مبتالیان را زنان تشکیل میدهند در استرالیا هر 5الی 6دقیقه یک بیمار با شکستگی ناش ی از پوکی استخوان در بیما رستان پذیرش می شود. 5/2میلیارد دالر در آمریکا فقط برای زنان نوع اوليه (فیزيولوژيک) در واقع يك فرآيند ناش ي از كمبود استروژن می باشد تولید استروژن در تخمدانها بعد از یائسگی متوقف میشود کمبود استروژن در ايجاد استئوپروز نقش ي اساس ي دارد. مكانیزم اين كه كمبود استروژن چگونه باعث از دست رفتن استخوان مي شود معلوم نيست ،ولي شواهد به نفع افزايش بازجذب استخواني است .در كمبود استروژن استخوانها به اثر بازجذبي هورمون پاراتیروئيد حساس تر مي شوند. به همین دليل توجه به پوكي استخوان در زنان بعد از يائسگي مسئله مهمي است داروها گلوکوکورتيکوئيد کاهش کلسیوم سرم و افزایش P.T.Hسرم افزایش دفع ادراری کلسیوم کاهش جذب کلسیوم از روده باعث کاهش استروژن سرم می شوند باعث کاهش فعالیت استئوبالست ها می شوند ( کاهش طول عمر) 50درصد بیماران مصرف کننده مزمن دچار پوکی استخوان می شوند اگر کس ي در نيمه اول زندگي ، کلسيم ،خوب مصرف نکند ، به سختي مي تواند آنرا در نيمه دوم زندگي جبران کند میزان کلسيم مورد نيازروزانه افراد ۱۰تا ۲۰سالگي ۲۰تا ۳۵سالگي ۳۵تا ۵۰سالگي باالي ۵۰سال مصرف دار و استفاده از کلسيم (روزانه ۱۰۰۰ميلي گرم) مصرف مقدار کافي ويتامین دي پياده روي حداقل ۲۰دقيقه در روز و سه بار در هفته ويتامين دي تشخیص استئوپروزیس با آزمایش توده استخوان تشخیص داده می شود ) ( Body - Mass - Density ) BMD نتیجه این آزمایش T- Scoreنامیده میشود شرایط طبیعی استئوپنی ( دانسیته کم استخوان ) استئوپروزیس T- Score باالتر از 1 بین - 2/5و 1 - 2/5یا پایین تر نتیجه : T-Scorباالتر از 1 ویتامین D دریافت کلسیوم ورزش کردن توده استخوان طبیعی است نتیجه : T-Scorبين 1و - 2/5 نتیجه -2/5 : T-Scorو یا پایين تر پیگیری درمان تغییر سبک زندگی شروع دارو توده استخوان کمتر است تغییرات مهم سبک زندگی افزایش دریافت کلسیم افزایش مقدار ورزش هفتگی ترک سیگار عدم مصرف الکل افزایش دریافت ویتامین دی کاهش دوز کورتیکو استرویید ها ( با مشورت پزشک ) داروهای مورد استفاده ( ) 1 بی فسفونیت ها : )• Risedronate ( Actonel )• Alendronate (Fosamax )• Etidronat (Didrocal • Pamidronate ساالنه انفوزیون وریدی آهسته)• Zolendronat(Aclasta این داروها توده استخوانی را افزایش میدهند 4الی 8درصد در ستون فقرات و 1الی 3درصد در استخوان هیپ تاثیرحداکثر این داروها به 3الی 4سال زمان نیاز دارد توصیه های طالیی دارویی قرص بی فسفونیت هاباید صبح با معده خالی همراه یک لیوان آب مصرف شوند بیمار باید نیم ساعت بعد از آن ایستاده باشد و نه چيزی بخورد و نه بیاشامد مکمل های کلسیوم باید حداقل با دو ساعت فاصله با داروها مصرف شود عارضه نادر ولی خطرناک مصرف بی فسفونیت ها استئونکروزیس فک یا مرگ استخوانی عارضه شایع در بیماران سرطانی مصرف کننده Pamidronatمی باشد در صورت نیاز به کشیدن دندان یا ایمپلنت باید دندانپزشک را از مصرف این داروها مطلع نمود داروهای مورد استفاده ( )2 Calcitonin ي سلولها را نسبت به کلسيم کاهش داده فعاليت استئوکالست ن نفوذپذير اين هورمو در برداشت کلسيم از استخوانها و تشديد فعاليت ها را متوقف کرده از طريق وقفه ن ي را تسهيل و تشديد مي کندشکستگی ستو استئوبالست ها عمل استخوان ساز فقرات را 50درصد و بقیه استخوان ها را 16درصد را کاهش میدهد داروهای مورد استفاده ( ) 3 هورمون درمانی جایگزینی H . R . T استروژن درمانی نیاز به مصرف طوالنی مدت دارد ( 5سال ) به علت ارتباط با افزایش بیماری های قلبی عروقی و سرطان سینه به تنهایی توصیه نمی شود داروهای مورد استفاده ( ) 4 تنظیم کننده های انتخابی گیرنده استروزن ) Raloxifene ( Evista شبیه استروزن عمل می نمایند وقوع شکستگی را در ستون فقرات 50درصد کاهش میدهد ولی در سایر استخوان ها تاثیری ندارد این دارو عالیم یائسگی را شدید تر میکند ( گر گرفتگی )hot flushes خطر افزایش لخته خون و سکته کشنده وجود دارد اگر براي درمان پوکي استخوان ،دارو مصرف می کنید کلسيم کافي نخوريد ،اين داروها هيچ فايده اي ندارند ،زيرا ماده اصلي در بدنتان وجود ندارد که اين داروها کمک کنند تا استخوان با آن ساخته شود يا از تخريب استخوان جلوگیري کنند