محلول های مایع درمانی
Download
Report
Transcript محلول های مایع درمانی
1
،
محلول های مایع درمانی
2
BMSU - NF [email protected]
محلول های مایع درمانی:
-1ایزوتونیک :اسموالریته( با تونیسیته) یکسان با سرم وسایر مایعات بدن ،یکی از موارد مصرف محلول
های ا یزوتونیک جبران کاهش فشار خون در اثر کاهش حجم است رینگر الکتات ونرمال سالین( در
داخل عروق باقی می ماند).
-2هیپرتونیک :اسموالریته باالتر از اسموالریته سرم ،کشیده شدن مایع از اجزای بینابینی وداخل سلول به
درون رگ های خونی( بعد از عمل جراحی کاهش ادم -تنظیم B.Pو برون ده ادرار D/W5% -در
نیم نرمال سالین -کلراید سدیم -%3آلبومین -%25خطر شوک
عدم مصرف :اختالل عملکرد قلب یا کلیه
-3هیپو تونیک :اسموالریته پایین تر از اسموالریته سرم .مایع به خارج از رگ های خونی رانده می شود
و وارد سلول ها وفضاهای بینابینی می شود .سلول ها هیدراته ،کاهش مایع گردش خون
موارد مصرف :کتواسیدوز دیابتی -درمان دیورتیک-
مثال 0 /5 :نرمال سالین D/W5%در آب ودکستروز %2/5
عدم مصرف:ادم مغزی یا افزایش فشار داخل جمجمه()ICP
PH>7/5خون عدم مصرف رینگر الکتات
بیماری کبدی عدم مصرف رینگر الکتات به دلیل عدم سوخت وساز الکتات
BMSU - NF [email protected]
3
تجویز مایع درمانی:
بر اساس غلظت یک محلول :ورید محیطیکم غلظت
" مرکزی غلیظ
روش های تجویز:
انفوزیون مداوم Continuous infusionدراز مدت
انفوزیون متناوب Intermit ten infusionکوتاه
مدت() AB
انفوزیون مستقیم infusion Directیکباره
انفوزیون شلیک -IV Push:IVبولوس Bolus
BMSU - NF [email protected]
4
روش های تجویز:هدف -مدت درمان -سن-
شرح حال بیمار
سرعت جریان :IV
عوارض :التهاب ورید یا( فلبیت) ارتشاح – افزایش بیش از حد حجم -نارسایی
قلب وادم ریوی وواکنش های ناخواسته دارویی
یک درخواست IVصحیح:
نوع ومقدار محلول
هر گونه ماده افزودنی وغلظت آن مثل meq 10کلراید سدیم در 500میلی
D/W5%در آب
سرعت وحجم انفوزیون
مدت انفوزیون
سیاست مرکز درمانی :درخواست های IVتا 24ساعت قابل انجام هستند مگر
اینکه طور دیگری قید شود
BMSU - NF [email protected]
5
محاسبه سرعت جریان:
میکرو دریپ (Micro dripریز چکان) 15قطره=cc1
ماکرودریپ ) ( Macro dripدرشت چکان) "= " 60
تنظیم سرعت جریان:
قطره در دقیقهgtt/min
میلی لیتر درساعتml/h
BMSU - NF [email protected]
6
کنترل سرعت جریان:
فواصل کنترل سرعت جریان IVبستگی به وضعیت ،سن بیمار ،محلول یا داروی IVتجویز شده
دارد.
بیمار ان به شدت بد حال
بیمار انی که با شدت بیش از حد مایع وضعیت بدتری پیدا می کنند( )HTN
بیماران خردسال
" سالمند
" که در صورت ارتشاح می توانند باعث آسیب بافتی شوند
اشتباه در دوز داروها( میدازوالم به شیرخوار -مورفین( انفوزیون مداوم طی 18ساعت فوت
بیمار)
ارتشاح به داخل دست دیستروفی سمپاتیک رفلکس Reflex Sympathetic Dystrophy
آسیب به عصب رادیال
سندرم کمپارتمانعدم درمان گانگرون وقطع انگشت Compartment Syndrome
نیاز به فاشیوتومی
BMSU - NF [email protected]
7
ثبت آغاز مایع درمانی:
اندازه ونوع ابزار
نام فرد
تاریخ وزمان
محل IV
نوع محلول
هر گونه مواد افزودنی
سرعت جریان
استفاده از هر گونه ابزار انفوزیون
عوارض یا پاسخ بیمار واقدامات پرستاری
آموزش به بیمار واثبات یادگیری بیمار
BMSU - NF [email protected]
8
برچسب پانسمان:
برچسب IV
تاریخ
نوع ابزار
تاریخ وزمان
تعویض پانسمان
نام ونام خانوادگی
پانسمان شفاف
نام وشماره شناسایی بیمار وشماره اتاق
تاریخ وزمان آویختن ظرف
هر گونه مواد افزودنی ومقدار آن
سرعت جریان
نام ونام خانوادگی
BMSU - NF [email protected]
9
اوراق مایع درمانی:
تاریخ -سرعت جریان -استفاده از یک ابزار الکترونیک-
نوع محلول – شماره ظرف محلول -تاریخ وزمان
تعویض پانسمان و لوله ها
اوراق جذب ودفع :خون وفراورده های خونی وسایر
تزریقات را هر 2-1ساعت ثبت کنید
BMSU - NF [email protected]
10
ثبت خاتمه مایع درمانی:
تاریخ وزمان
دلیل ختم درمان
بررسی محل فصد قبل وبعد از خروج ابزار فصد
واکنش بیمار وعوارض واقدامات پرستاری
سالم بودن ابزار فصد درهنگام خروج
اقدامات پیگیری وپانسمان
BMSU - NF [email protected]
11
آموزش به بیمار:
.1
.2
.3
.4
.5
.6
.7
.8
توضیح روش کار(داشتن یک کاتتر ونشان دادن خروج
سوزن وبه دست بیمار دادن)
مدت زمان باقی ماندن کاتتر
درد گذرا
لزوم مایع درمانی
محدودیت حرکت و CBR
آموزش به خانواده
رفع اضطراب
ثبت در پرونده بیمار
BMSU - NF [email protected]
12
تجربه ورود کاتتر به شریان
اسکالپ وین سوزن تیز ونازک عیب :احتمال ارتشاح
ست سوزن بالدار
BMSU - NF [email protected]
13
ورید های ممنوع:
وریدهای ساق (گردش خون آن ها به راحتی مختل می
شود).
وریدهای سطح داخلی مچ دست وبازو(کوچک وبرای
بیمار راحت نیستند)
وریدهای بازوی همان طرف در بیمار ماستکتومی(
برداشتن پستان)
وریدهای بازویی که دارای شانت یا فیستول شریانی
وریدی بوده یا بازویی که تحت درمان ترومبوز یا سلولیت
است.
BMSU - NF [email protected]
14
متسع کردن ورید:
•
•
•
•
تورنیکه پوست سرد:مالیدن وضربه های مالیم یا
کمپرس گرم به مدت 5-10دقیقه
5سانتی متر پهنی تورنیکت
15-20سانتی متر باال تر از ورود کاتتر
بیش از 2دقیقه باقی نماند به خصوص در سالمندان
BMSU - NF [email protected]
15
آماده کردن محل فصد:
•
•
•
•
محل تمیز -ورید ثابت -بیحسی موضعی – شستن دست ها-
دستکش -شیو موها -عدم تراشیدن موها
تمیز کردن با بتادین -الکل%70
30-60ثانیه تامحلول خشک شود
حساسیت به ید ولیدوکائین
BMSU - NF [email protected]
16
متورم کردن ورید:
.1
.2
.3
.4
.5
.6
بستن تورنیکه
دوشیدن رگ
مشت کردن دست
پایین تر از سطح بدن قرار گرفتن
گرم کردن دست
ضربه زدن به دست
BMSU - NF [email protected]
17
پانسمان محل ورود کاتتر:
.1
.2
.3
.4
بتادین
جنتامایسین
گاز خشک
پانسمان شفاف(شیشه ای)
BMSU - NF [email protected]
18
روش های چسب زدن
: .1شیروانی
.2روش U
.3روشH
BMSU - NF [email protected]
19
استفاده از آتل
در کودکان حتما ولی در بزرگترها استفاده نشود.
پانسمان IVهر 3-7روز به دلیل مرطوب شدن ،آلودگی شل
شدن تعویض شود.
محل فصد هر 48-72ساعت به شکل چرخشی تعویض
گردد.
BMSU - NF [email protected]
20
عوارض موضعی مایع درمانی:
• ارتشاح -فلبیت -جابجایی کاتتر -تحریک یا درد ورید
درمحل فصد -خم شدن یا شکستن کاتتر -هماتوم -اسپاسم
وریدی -واکنش وازو واگال -ترومبوز – ترومبوفلبیت-
آسیب عصب ،رباط یا زردپی
• عوارض منتشر :آمبولی هوا -واکنش حساسیتی -عفونت
سپتی سمی
• بیشترین خطر ارتشاح
BMSU - NF [email protected]
21
انواع سرمها
-7رینگر الکتات
-1آمینو اسیدها
-8رینگر
-2دکستران
-9کلروسدیم
-3کربوهیدرات ها
-4دکستروز %5والکل -10 %5ژالتین تعدیل یافته(هماکسل)
-5اینترا لیپید
-6مانیتول
BMSU - NF [email protected]
22
انواع سرم ها وفراورده های آن:
آمینو اسیدها :با کربوهیدرات ها به کار می روند(کربوهیدرات ها حابس پروتئین). گروه درمانی :تغذیه تزریقی وماده کالری زا( دربیمارانی که کمبود پروتئین دارند این سرم مواد الزم برای ساخت پروتئین را فراهم می کند ). اشکالAmino Acid %5 ، %10 : میزان مصرف :در بزرگساالن 1-5/1g/kg/d/ayودر کودکان 2-3 g/kg/dayحداقل ظرف 8ساعت همراه با سرم قندی%5و%10موارد مصرف:
آنسفالوپاتی کبدی ،سیروز ،هپاتیت تغذیه حمایتی عدم استفاده از مجرای گوارش ی مختل شدن جذب معده ای -روده ای سوختگی های وسیع عفونت ها وترومابرای 10-12روز تغذیه درمانی -عدم دسترس ی به ورید های مرکزی
BMSU - NF [email protected]
23
آمینو اسیدها:
موارد منع مصرف:
کاهش حجم خون در گردش
نقص مادزادی متابولیسم اسیدهای امینه
حساسیت
نارسایی شدید کلیوی
بیماری های شدید کبدی
آنسفالوپاتی کبدی
اغمای کبدی
نگهداری :درجه حرارت کمتر از 25درجه سانتیگراد وانجماد جلوگیری شود.
تداخالت :تتراسیکلین :کاهش اثرات حفظ کننده پروتئن اسیدهای امینه
مخلوط اسیدهای امینه با اسید فولیک باعث رسوب کلسیم
" بی کربنات سدیم باعث رسوب کلسیم ومنیزیم وکاهش فعالیت انسولین می شود.
" "
عدم انفوزیون همزمان واز یک محل با خون(اگلوتیناسیون کاذب)
BMSU - NF [email protected]
24
آمینو اسیدها:
عوارض جانبی:
---------CNSتشنج -از دست دادن هوشیاری واغتشاش شعور
---------CVادم –CHF -ادم ریوی
------SKINبر افروختگی -احساس گرما -ادم ناحیه تزریق – فلبیت وترومبوز وریدی
-------U.Tقند درادرار
-------G.Tتهوع واستفراغ ودرد شکم
مراقبت های پرستاری:
از طریق ورید مرکزی یا با سرم قندی رقیق واز ورید محیطی
هرگز نباید بییش از 4cc/kg/hrتجویز شود.
شروع انفوزیون باسرعت2ml/mi
هر 24ساعت وسایل تزریق تعویض هر 48ساعت محل تزریق تعویض شود.
الکترولیت ها -گلوکز -BUN -آزمایشات کبدی وکلیوی وCa
V/Sهر 4ساعت وکنترل -I&Oتوزین روزانه
بهداشت دهان ودندان ,کاهش حرکات روده ای واقدامات الزم جهت داشتن دفع طبیعی
هنگام TPNاحساس طعم یا بوی غذا تا اینکه حواس به موضع دیگری معطوف شود.
بیمار از نظر افزایش حجم مایعات بدن کنترل شود.
وزن در یک حد ثابت حفظ ویا افزایش یابد.
فقط از محلول های شفاف ،فاقد ذرات معلق استفاده شود.
بیمار از نظر از دست دادن الکترولیت ها از راه NGTاستفراغ وترشحات فیستول گوارش ی بررس ی شود.
BMSU - NF [email protected]
25
-2دکسترانDextran:
گروه درمانی :جانشین شونده پالسماDex 70
6% in Nacl 0.9%
Dex 70
6% in Dextrose 5%
Dex 40 10% in Nacl 0.9%
Dex 40 10% in Dextrose 5%
ترکیبات:دکستروز وNaclمکانیسم اثر :افزاینده سریع االثر حجم پالسما ،اثر کلوئیدی اسموتیک دارد که مایعات را از فضای بینابینی به
داخل عروق کشیده وباعث افزایش حجم خون می شود.
دکستران 40چسبندگی اریتروسیت ها را کم کرده وسبب کاهش ویسکوزیته خون می شود.
میزان مصرف:درمان شوک بزرگساالن 2g/kgدر روز اول وبعد 1 g/kgدر روز می باشد.
درمان نباید بیش از 5روز طول بکشد به عنوان پروفیالکس ی آمبولی ریوی وترومبوز وریدی 1/g/kgتا سه روز
تجویز می شود.
BMSU - NF [email protected]
26
-2دکسترانDextran:
موارد مصرف :شوک ناش ی از خونریزی ،سوختگی ،جراحی ودیگر تروماها
به عنوان پروفیالکس ی وترومبوز وریدی و آمبولی ریوی در افرادی که
عمل جراحی مفصل ران انجام داده اند.
موارد منع مصرف :ادم ریوی ،ترومبوسیتوپنی ،اختالالت انعقاذی،
اختالالت خون ریزی دهنده ،در بیماران کلیوی با الیگوری شدید یا
آنوری ،دهیدراتاسیون شدید.
موارد احتیاط مصرف :نارسایی قلبی ودر خونریزی ها
نا سازگاری :پرومتازین vit c ،هیچ دارویی به این سرم اضافه نمی شود.
اثر بر آزمایشات BS ، HCT :وتیتر آنزیم های ALTو AST
BMSU - NF [email protected]
27
-2دکسترانDextran:
عوارض جانبی:
C.Vسنگینی قفسه سینه
G.Iتهوع واستفراغ
SKINکهیر ،خارش ،نشت زیر جلد
R.Sویزینگ
M.Sدرد مفاصل
توجهات پرستاری -1:عالئم آلرژیک باید دکستران قطع شود .وسایل احیا :آنتی هیستامین -اپی نفرین یا افدرین
-2هیدراته کردن بیماربا دکستران هیپر تونیک کلوئیدی
-3در صورت افزایش ) ، C.V.P (7-14cm H2oیا در صورتی که بیمار پس از دریافت 500س ی س ی دکستران دچار الیگوری یا آنوری شدسرعت
انفوزیون را کم یا قطع کنید (تجویز مانیتول).
-4قبل ازترانسفوزیون خون ،ست سرم و رگ را با %/9 Naclبشویید( انعقاد خون در ست سرم).
-5دکستروز زمانی که خون کامل یا فرآورده های خونی در دسترس نیست تجویز می شود.
-6کنترل P- BP- CVP- I&Oهر 5-10دقیقه در ساعت اول وبعد هر ساعت یکبار – عالئم افزایش حجم مایعات یا حساسیت مفرط
-7در صورت باال بودن غیر طبیعی HCTویا افت آن به کمتر از %30به پزشک اطالع داده شود.
-8گزارش عوارض جانبی توسط بیمار
-9آموزش علت تجویز دارو به بیمار وخانواده
-10سرعت انفوزیون 500س ی س ی اول طی 15-30دقیقه وبعد بر حسب شرایط بیمارتعیین می شود.
BMSU - NF [email protected]
28
-3کربوهیدراتها:
منبع کالری
کالری 1 3/4گرم گلوکز
کالری 1 9گرم چربی
کالری 1 4گرم گلوکز
دکستروز %10از راه ورید مرکزی تا التهاب ایجاد نکند. مصرف هم زمان دکستروز با چربیتجویز دکستروز به تنهایی :افزایش متابولیسم -تولید –CO2افزایش نیاز تنفس ی-
هیپر گلیسمی -نیاز به انسولین
گروه درمانی :تامین کننده نیاز غذایی
اشکال سرم Nacl%9/0 -%10 -%5 :و Nacl%/45 -%5وNacl %/33 -%5
و%33/3ویال های%20و%50
BMSU - NF [email protected]
29
دکستروز
مواردمصرف :درمان موقتی نارسایی گردش خون وشوک زمانی که سایر فرآورده های
افزاینده حجم پالسما در دسترس نباشد.جایگزینی مایعات در سوختگی
ودهیدراتاسیون.
دکستروز موجب کاهش از دست رفتن نیتروژن وپروتئین وایجاد دیورز می شود.
محلول های غلیظ بیش از%25باید فقط از طریق کاتترهای ورید مرکزی تجویز شوند.
دکستروز به CO2و H2oمتابولیزه میشود.
* -موارد منع مصرف:
-1کمای دیابتی یا حساسیت به غالت وفراورده های آن
با احتیاط در بیماران تحت درمان طویل املدت با کورتیکو استروئیدها ونارسایی
قلبی ونارسایی شدید کلیوی ،ادم همراه با احتباس سدیم وانسداد ادراری
تداخالت :کاهش کمبود ویتامین های گروه -Bهمراه با خون نباشد(گلوتیناسیونکاذب)RBC
BMSU - NF [email protected]
30
دکستروز
*-ناسازگاری ها:
آمپی سیلین -مانیتول -دیازپام -اریترومایسن -فنی توئین -پروکائین
آمیدوخون کامل
*-روش تجویز CC50 :محلول %50را با سرعت ، 3CC /min
انفوزیون متناوب توصیه نمی شود .سرعت انفوزیون باالتر
از 5/0g/kg/hrسبب گلیکوزوری در افراد سالم می شود.
* -حداکثر سرعت نباید بیشتر از 8/0g/kg/hrباشد.
اثر بر تست های آزمایشگاهی :افزایش گلوکز سرم وادرار می شود.BMSU - NF [email protected]
31
دکستروز
عوارض جانبی:
: c.vفلبیت وترومبوز
:C.N.Sسندرم هیپر اسموالر(گیجی -عدم هوشیاری) به دلیل تجویز سریع
متابولیک :تب ،افزایش حجم مایع ،هیپرناترمی ،هیپوکاملی
سایر موارد :نشت زیر جلد
* -توجهات پرستاری:
-1جلوگیری از نشت :سفتی – نکروزمحلول های هیپرتونیک با سرعت تجویز نشود قند خون و شیفت مایع
-2تجویز محلول های هیپر تونیک باعث دیورز اسموتیک می شود.
-3در صورت نیاز جانشین الکترولیت تجویز شود.
-4برای پیشگیری از عود هیپوگلیسمی پس از قطع محلول های هیپرتونیک دکستروز %5و%10
-5کنترل I&Oوتوزین روزانه وعالئم افزایش بار در افراد مسن وبیماران قلبی وکلیوی
-6بررس ی از نظر افزایش قند خون
-7کنترل الکترولیت های سرم وتعادل اسید وباز طی تجویز طویل املدت
-8ورید محیطی بزرگ حداکثر انفوزیون دکستروز باید با سرعت 5/0g/kgدرساعت باشد.
-9کنترل محل تزریق از نظر نکروز و فلبیت-تحریک وبرآمدگی.
-10باقیمانه دور ریخته شود.
-11منجمد نشود.
-12گزارش عوارض جانبی از طرف بیمار
-13آموزش علت تجویز مایعات وریدی به بیمار وخانواده
-14محلول های هیپرتونیک بیش از محلول های ایزوتونیک یاهیپوتونیک موجب تحریک می شود.
-15اضافه کردن انسولین به محلول
-16اضافه کردن پتاسیم به محلول
BMSU - NF [email protected]
32
-4دکستروز%5والکل %5
گروه درمانی :تامین کننده نیاز غذایی ومولد انرژیاشکالInfusion Solution 500ml : 5.6 cal 1 mlالکل
انرژی
3.4 cal 1 grدکستروز
انرژی
ترکیبات:کربو هیدرات والکل
میزان مصرف 1-2 :لیتر در 24ساعت
اتیل الکل تقریبا با سرعت10-20ml/hrمتابولیزه می شود.اگرسرعت انفوزیون
بیش از سرعت متابولیسم باشد اثر تسکین بخش الکل ظاهر خواهد شد.
سرعت حداکثر انفوزیون/5-8/0g/kg/hr :
BMSU - NF [email protected]
33
-4دکستروز%5والکل %5
موارد منع مصرف:صرع ،عفونت مجاری ادراری ،الکلیسم ،اغمای دیابتی
احتیاط مصرف :اختالالت کبدی -شوک – پس از جراحی جمجمه -خون ریزی بعد از زایمان -اختالالت کلیوی-
دیابتی ها -احتمال ادم یا احتقان ریوی -مبتالیان به نقرس حاد.
تداخالت دارویی :فنی توئین -وارفارین -فوروسماید – بعض ی از داروهای پایین آورنده فشار خون-باربیتورات ها-
پالزیل -مترونیدازول -انسولین -A.S.A -سایمیتدین.
عوارض جانبی:
CNSسر گیجه -عدم درک زمان،مکان وارتباط های فردی
SKINعفونت در محل تزریق -ترومبوز یا فلبیت وریدی
عوارض جانبی:سایر موارد :تب
مراقبت های پرستاری:
عدم مصرف محلول غیر شفاف
دور ریختن باقی مانده سرم
استفاده از بزرگترین ورید محیطی وآنژیوکت مناسب
سرعت انفوزیون بر حسب شرایط بیمار وعالئم بالینی
در صورت بروز ضعف سیستم عصبی کم یا قطع کردن سرعت انفوزیون
BMSU - NF [email protected]
34
اینترا لیپیدEmulsified fat :
گروه درمانی :محلول مغذی برای تغذیه تام وریدی(چربی)
اشکال دارویی Injection saybean oil 10%
Egg Yolk phospholipids 1.2%
ترکیبات -1 :روغن لوبیای سویا یا آفتاب گردان
تری گلیسریدهای خنثی وعمدتا اسید های چرب
اجزای اصلی اسید های چرب (لینولئیک -اولئیک -پاملتیک -سیتریک -لینولنیک) حاوی % 2/1زرده
تخم مرغ ( به عنوان امولسیون کننده) وگلیسرول (به عنوان تنظیم تونو سیته آن)-
(ایزوتونیک)
موارد مصرف:
تامین کالری کمکی برای تغذیه تام وریدی TPN
پیشگیری ازکمبود اسیدهای چرب
درمان کمبود اسیدهای چرب در بزرگساالن وکودکان حدود %8-10مقدار کالری مورد نیاز روزانه
تزریق وریدی شود.
BMSU - NF [email protected]
35
اینترا لیپیدEmulsified fat :
موارد منع مصرف:
اختالل متابولیسم چربی -موارد پاتولوژیک چربی خون -پانکراتیت حاد اگر همراه با زیادی چربی خون باشد – آلرژی شدید
به تخم مرغ -نوزادان مبتال به بیلی روبین خون
موارد مصرف با احتیاط:
آسیب شدید کبدی -بیماری ریوی -کم خونی -اختالالت انعقاد خون -خطر بروز آمبولی چربی
عوارض جانبی:
CNSسر درد -سر گیجه -خواب آلودگی -بی خوابی -تشنجات کانونی
CV شوک
SKIN بر افروختگی -تعریق مفرط – کهیر – خارش
Liver یرقان وبزرگ شدن کبد
GI تهوع واستفراغ
چشم فشار داخل چشم
خون چربی خون -انعقاد خون
سایر موارد:
تحریک در محل انفوزیون -عفونت – ترومبوفلبیت -تب -اشکال در تنفس - CP -سیانوز
BMSU - NF [email protected]
36
مراقبت های پرستاری:
•
•
•
•
•
•
•
ارزیابی وضعیت تغذیه بیمار
تجویز در طول شب برای راحتی بیمار
آزمایشات –CBCتست های کبدی ،انعقادی ،چربی سرم
4-6ساعت پس از انفوزیون کنترل T.G, Chol
برای هر بطری از یک رگ جدید(مرکزی یا محیطی)
در کودکان ونوزادان طی 24ساعت تجویز
از به کار بردن فیلتر سلولزی در مسیر جریان این فراورده باید خود داری کرد ذرات چربی 5/0mcgبزرگتر از فیلتر
سلولزی 2/0 mcg
عدم مصرف سرم در صورت تجزیه یا روغنی شدن
استفاده از پمپ تزریق برای جلوگیری از سرعت زیاد تزریق
•
•
•
•
•
•
تعویض تمام لوله های تزریق IVدر هر انفوزیون به دلیل رشد باکتری
مراقبت از بیمار در نیم ساعت اول از نظر بروز عوارض جانبی
بررس ی عملکرد کبد در طول درمان دراز مدت ودر صورت بروز اختالل قطع این سرم
با آمینو اسید ،دکستروز – الکترولیت یا ویتامین ها مخلوط وازیک ورید تزریق شود.
در صورت انجماد ودرجه حرارت اتاق دور ریخته شود
هموگلوبین چربی های پالسما تست های عملکرد کبدی وشمارش پالکتی در ابتدای کار وفواصل منظم.
•
•
– -کنترل روزانه محل انفوزیون از نظر التهاب و عفونت
BMSU - NF [email protected]
37
مانیتولManitol:
گروه درمانی :دیورتیک -ضد گلوکوم -ضد همولیز
اشکال %10 :و%20
میزان مصرف : IV :بزرگساالن 1- 5/1g/kg/dayو کودکان2-3 g/kg/day:
در مدت زمان 8ساعت همراه با سرم قندی %5و %10
موارد مصرف -1 :درمان ادم مغزی(فشار داخل جمجمه)
-2فشار داخل چشم برای اعمال جراحی داخل چشم(کاتاراکت وگلوکوم)
-3درمان کم ادراری در نارسایی کلیه
-4تسریع دفع ادراری مواد (سالسیالت – باربیتورات -لیتیم) وجلوگیری از آسیب
-5پیشگیری از همولیز و هموگلوبین آزاد خون در حین جراحی پروستات برای اندازه گیری سرعت
فیلتراسیون گلومرو لی
نیمه عمر 100دقیقه ودر صورت بی کفایتی کلیه 36ساعت
زمان شروع اثر 1-3دقیقه ودفع دارو از راه کلیه است وحدود %10از دارو طی 3ساعت پس از تزریق وریدی
دفع می شود.
BMSU - NF [email protected]
38
مانیتولManitol:
موارد منع مصرف:
بی ادراری همراه با نکروز حاد توبولر
از دست دادن شدید آب بدن
خونریزی فعال داخل جمجمه ،احتقان یا ادم ریوی
مصرف بااحتیاط :اختالل قلبی ریوی -هیپر کاملی وهیپوناترمی وکاهش حجم خون
تداخالت :مسمومیت با –digمصرف هم زمان با دیگر مدرها
عوارض جانبی:
CNSسر درد -سر گیجه
GI تهوع واستفراغ
چشم :تاری دید
پوست :بثورات جلدی وکهیر
:UTدفع ادرار
خشکی غیر عادی دهان یا تشنگی شدید
توجهات پرستاری:
در دمای پایین بلور تشکیل می شود .در آب گرم و ست دارای فیلتر
منجمد نشود -اندازه گیری الکترولیت ها
BMSU - NF [email protected]
39
رینگر الکتات:
محلول یونی حجم خون وتعادل آب و الکترولیت
گروه درمانی :الکترولیت ،جانشین پالسما
ها را برقرار می سازد.
ترکیباتNa+ 130meq{:
k+ 4meq
ca++ 3meq
cl_ 109meq
meq 28در هر لیتر
الکتات
میزان مصرف :حداکثر مقدار مصرف 5/1 -3:لیتر یا %2-6وزن بدن در روز است.
موارد مصرف :جایگزینی مایعات والکترولیت ها ،برقراری تعادل مجدد آب والکترولیت بدن به
خصوص قبل وبعد از جراحی مصرف می شود.
منع مصرف :ادم -آلکالوزمتابولیک -اسیدوز ناش ی از اسید الکتیک -k+,ca++ -نارسا یی قلبی-
اختالل شدید کلیوی -احتباس سدیم -آلکالوز تنفس ی
BMSU - NF [email protected]
40
رینگر الکتات:
تداخالت دارویی :کورتیکو استروییدها موجب افزایش خطر هیپوناترمی می
شوند.
ناسازگاری دارویی :آمفوتریپسین -آمپی سیلین -کلرودیازواکساید -دیازپام-
اریترومایسن -متی سیلین -متیل پردنیزولون -فنی توئین -پتاسیم فسفات-
سدیم سوکسینات – سدیم بیکربنات -تیوپنتال وخون
عوارض جانبی CV :حجم خون
پوستتراوش به زیر پوست ،عفونت
متابولیکاختالل الکترولیتی وتب
-1NC ناسازگاری وسیع وتوجه به آن
-2توجه به تعادل مایعات والکترولیت -3درد وتورم محل تزریق وآموزش علت
آن -4عدم مصرف محلول کدر وپاره شده -5فشار به کیسه سرم یا استفاده
از پمپ
BMSU - NF [email protected]
41
-8رینگرRinger
ایزوتونیک چند الکترولیتی شامل یون های اساس ی وطبیعی پالسما
هر 100س ی س ی شاملNacl 60/8 mg :
kcl 30 mg
cacl 33 mg
1 litشاملNa+ 147meq :
k+ 4meq
ca++ 4meq
cl_ 155meq
PH=6
میزان مصرف %2-6 :وزن بدن
موارد مصرف :جایگزینی مایعات والکترولیت ها
منع مصرف:هیپرناترمی -نارسایی قلبی وکلیوی
BMSU - NF [email protected]
42
-8رینگرRinger
موارد احتیاط :نارسایی قلبی-هیپر کاملی
تداخالت :کورتیکو استروییدها موجب افزایش خطر هیپوناترمی می
شوند.
عوارض جانبی C.V :حجم خون -ترومبوز وریدی
SKINتراوش به زیر پوست -عفونت در محل تزریق و فلبیت
متابولیک :اختالل الکترولیتی
تنفس ی :ادم ریوی – تب
-1NC ورید سطحی -2عوارض ترومبوتیک در صورت استفاده از
وریدهای پا -3فشار مستقیم به کیسه -4احتمال ادم ریوی -5کنترل
دقیق مایعات والکترولیت ها
BMSU - NF [email protected]
43
-9کلروسدیم:
کلروسدیم Nacl 0.45% - 0.9%, :وویال%5
Cl , Na 154 meq/l
موارد مصرف :جایگزینی مایعات والکترولیت ها در کمی سدیم
منع مصرف :عدم مصرف محلول %5ودر موارد افزایش غلظت سدیم وکلر پالسما
موارد احتیاط -R.F- CHF :کاهش پروتئین خون -کورتیکو استرویید ساملندان پس از جراحی
تداخالت :کورتیکو استروییدها موجب افزایش خطر هیپوناترمی می شوند.
ناسازگاری دارویی :آمفوتریپسین -اینترا لیپید -کلرودیازواکساید -دیازپام - -متیل پردنیزولون -فنی
توئین
عوارض جانبی CV - HF :تشدیدCHF
--متابولیک:اسیدوز افزایش NaوکاهشKتنفس ی:ادم ریوی (در صورت تزریق مقدار زیاد یا سریع محلول) ایست تنفس ی
خون :هیپر اسموالریتی
سایر:تب – نشت زیر جلد عفونت -فلبیت -ترومبوسیتوز وریدی
BMSU - NF [email protected]
44
-9کلروسدیم:
-1N.C محلول %5جهت جبران کمبود شدید سدیم کمتر از
120meq/litمصرف شود.
-2کنترل الکترولیت ها -3کنترل بیمار از نظر حفظ آب والکترولیت
ها -4محلول خاص شستشو نباید جهت تزریق استفاده شود-5 .
منجمد نشود.
BMSU - NF [email protected]
45
– 10ژالتین تعدیل یافته (هماکسل) :Haemaccel
گروه :حجیم کننده پالسما
اشکال :سرم های +5/3gr/100ccالکترولیت ها
ترکیبات :سدیم -کلسیم -نیتروژنpolymer sate -
میزان مصرف :در شوک ناش ی از حجم خون HCT- 500-1000ccکمتر از %25
نباشد.
در سوختگی مقدار سرم در هر 24ساعت=درصد سطح سوخته ضربدر1CC/Kg
به مدت دوروز
موارد مصرف :شوک -سوختگی -پریتونیت -التهاب لوزاملعده -صدمات توام با له
شدگی بافت – از دست دادن آب و الکترولیت ها
منع مصرف :ندارد
احتیاط مصرف HF :شدیدو RFتنفس ی بیماران تحت درمان باDig
BMSU - NF [email protected]
46
– 10ژالتین تعدیل یافته (هماکسل) :Haemaccel
احتیاط مصرف HF :شدیدو RFتنفس ی بیماران تحت درمان باDig
تداخالت :به دلیل وجود کلسیم با فراورده های خونی مخلوط نشود.
تداخل با تست های آزمایشگاهی :باآزمایشات چربی وکراتینین تداخل ایجاد می کند.
عوارض جانبی :حساسیت ،افزایش بیش از حد حجم خون ،اثر بر انعقاد خون
-1N.C محلول تادرجه حرارت بدن گرم شود 500-2 .س ی س ی در عرض 1ساعت -3
آزاد شدن هیستامین در صورت تزریق سریع بیماران آسماتیک خطرناک -4کنترل
بیمار از لحاظ عالئم حساسیتی -5باقیمانده سرم دور ریخته شود -6.با Naclو
رینگرو خون هپارینه قابل اختالط است -7.داروهای محلول در آب با این سرم
سازگار ومی توانند همراه باآن از راه انفوزیون تجویز شوند.
-8عدم مخلوط باخون سیتراتهیون های ca++باعث کلسیفیکاسیون مجدد می
شوند.
-9در صورت کدر شدن مصرف نشود.
BMSU - NF [email protected]
47
منبع:
-1سرم درمانی مراقبت های پرستاری( سرم ها وفراورده های آن)
فروزان آتش زاده شوریدهعضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی
انتشارات فکر نو1378
-2راهنمای درمان وریدی:
دالنی ،کونی وایت ،راهنمای درمان وریدی ،کونی وایت دالنی
مری لولوئیز ترجمه بهمن رضایی تبریز :انتشارات ساالر1374
Intravenous therapy a Guide to Quality care -3
-4آی.وی.تراپی ( درمان داخل وریدی به زبان ساده) سوزان کی.مارکل -پول
ترجمه :دکتر بابک عزیز افشاری نشر طبیب 1384
BMSU - NF [email protected]
48
49
BMSU - NF [email protected]
50
BMSU - NF [email protected]