Transcript دانلود
مایع درمانی ane 1 نقش آب در ساختار بدن موجودات • • • • • • تا %90وزن بدن تعداد زيادي از موجودات زنده را آب تشكيل مي‌دهد. تا %60وزن بدن انسان را آب تشكيل مي‌دهد. تا %70وزن ماهيچه‌هاي انسان را آب تشكيل مي‌دهد. تا %80خون انسان را آب تشكيل مي‌دهد. تا %90ريه‌هاي انسان را آب تشكيل مي‌دهد. و %70مغز انسان را آب تشكيل مي‌دهد 2 اقسام مایعات بدن: • مایعات %60وزن بدن انسان با توجه به سن وجنس ومیزان چربی بدن. • مایعات بدن در کودکان ،مردان وافراد الغر بیشتر است. 3 مایع درمانیInfusion therapy درمان داخل وریدی ) Intravenous) IV therapy اهداف مایع درمانی: .1 .2 .3 .4 ایجاد وحفظ تعادل مایع والکترولیت تجویز داروها وعوامل شیمی درمانی انتقال خون وفراورده های خونی تجویز غذاهای تزریقی ومکمل های غذایی BMSU - NF [email protected] 4 خطرهای مایع درمانی: .1 .2 .3 .4 .5 .6 خونریزی ارتشاح( infiltrationتزریق محلول IVبه داخل بافت های اطراف به جای رگ خونی) عفونت مسمومیتorerdose ناسازگاری بین داروها یا محلول های IV پاسخ حساسیتی(آلرژیک) 5 تدابیر مایع درمانی وتزریقات مناسب: آب :در بالغین روزانه به 2-3لیتر آب نیاز است. آب از دست رفته:نامحسوس 700ML 100 mlدر مدفوع 100MLتعریق 1000 -2000 mlدر ادرار 6 7 در انتخاب روش تزریق مناسب: -1سن -2وضعیت عروق -3تشخیص -4طول درمان -5دفعات تزریق -6حجم مایع تزریق -7نوع محلول یا داروی تزریقی 8 9 • انواع اسکالپ وین: شكل رنگ سایز زرد 20G سبز 21G مشکی 22G آبی 23G 24G نارنجی 10 25G انواع آنژیوکت: شكل 11 ابعاد سوزن قدرت ورود مایع سایز رنگ 0.9×25mm 36ml/min 22G آبی 1.0×32mm 54ml/min 20G صورتی 1.3×45mm 96ml/min 18G سبز 1.7×50mm 196ml/min 16G خاکستری 2.2×50mm 343ml/min 14G نارنجی روش های دیالتاسیون ورید: .1 .2 .3 .4 .5 .6 .7 تورنیکه :کنترل نبض بعد از بستن ( ده تاپانزده سانتی متر باالی تزریق) بیش از 2دقیقه بسته نشود. نیروی جاذبه :عضو چند دقیقه پایین تر از سطح قلب دوشیدن :ماساژ از قسمت باالتر از (پروگزیمال) به طرف پایین (دیستال) ضربه آهسته گره کردن مشت کمپرس گرم تمدد اعصاب :آرام کردن بیمار -تمرکز فکری وتصورات ذهنی وکاهش استرس 12 بیحسی موضعی قبل از وارد کردن سوزن: وسیله تزریقی بزرگتر از 18 بیمار نگران وحساس مزایا درد،نگرانی ،اضطراب معایب هزینه ،واکنش های آلرژیک ،درد ناشی از فرو رفتن سوزن اضافی ،سوزش بالقوه آلودگی و عفونت لیدوکائین %1 استفاده از سرنگ توبرکولین 1-26-سی سی لیدوکائین آسپیره 45-90 -ثانیه صبر ضدعفونی کردن محل :بتادین والکل %70 13 روش های ورود به رگ: -Aروش مستقیم :با یک حرکت پوست وتمام الیه های عروقی را سوراخ کنید از روی ورید یا کنار ورید -Bروش غیر مستقیم :ابتدا پوست اندکی پایین تر از نقطه ورود به رگ سوراخ ،سپس زاویه ورود وسیله تزریقی کاهش وبا حرکت دوم وسیله دیواره رگ را سوراخ می کند. بازگشت خون: عدم مشاهده بازگشت خون :بررسی وسیله تزریقی ،تورنیکه باز، اتصال به ست تزریقی وتزریق مقدار کم محلول تورم خروج سوزن بیشتر از 2بار وارد رگ نشوید. 14 حفظ وتوقف درمان داخل وریدی: تعویض ست سرم هر 24ساعت بر چسب زمان تعویض کانول یا سوزن هر 48-72ساعت تعویض پانسمان هر 24-48ساعت هر 8ساعت بررسی محل پانسمان کنترل محل تزریق :از نظر قرمزی ادم ترشح ونشت BMSU - NF [email protected] 15 محلول های مایع درمانی: -1ایزوتونیک :اسموالریته( با تونیسیته) یکسان با سرم وسایر مایعات بدن ،یکی از موارد مصرف محلول های ا یزوتونیک جبران کاهش فشار خون در اثر کاهش حجم است رینگر الکتات ونرمال سالین( در داخل عروق باقی می ماند). -2هیپرتونیک :اسموالریته باالتر از اسموالریته سرم ،کشیده شدن مایع از اجزای بینابینی وداخل سلول به درون رگ های خونی( بعد از عمل جراحی کاهش ادم -تنظیم B.Pو برون ده ادرار- D/W5%در نیم نرمال سالین -کلراید سدیم -%3آلبومین -%25خطر شوک عدم مصرف :اختالل عملکرد قلب یا کلیه -3هیپو تونیک :اسموالریته پایین تر از اسموالریته سرم .مایع به خارج از رگ های خونی رانده می شود و وارد سلول ها وفضاهای بینابینی می شود .سلول ها هیدراته ،کاهش مایع گردش خون موارد مصرف :کتواسیدوز دیابتی -درمان دیورتیک- مثال 0 /5 :نرمال سالین D/W5%در آب ودکستروز %2/5 عدم مصرف:ادم مغزی یا افزایش فشار داخل جمجمه()ICP 16 تجویز مایع درمانی: بر اساس غلظت یک محلول :ورید محیطیکم غلظت " مرکزی غلیظ روش های تجویز: انفوزیون مداوم Continuous infusionدراز مدت انفوزیون متناوب Intermit ten infusionکوتاه مدت() AB انفوزیون مستقیم infusion Directیکباره انفوزیون شلیک -IV Push:IVبولوس Bolus 17 آموزش به بیمار: .1 .2 .3 .4 .5 .6 .7 .8 توضیح روش کار(داشتن یک کاتتر ونشان دادن خروج سوزن وبه دست بیمار دادن) مدت زمان باقی ماندن کاتتر درد گذرا لزوم مایع درمانی محدودیت حرکت و CBR آموزش به خانواده رفع اضطراب ثبت در پرونده بیمار 18 متسع کردن ورید: • تورنیکه پوست سرد:مالیدن وضربه های مالیم یا کمپرس گرم به مدت 5-10دقیقه • 15-20سانتی متر باال تر از ورود کاتتر • بیش از 2دقیقه باقی نماند به خصوص در سالمندان 19 عوارض موضعی مایع درمانی: • ارتشاح -فلبیت -جابجایی کاتتر -تحریک یا درد ورید درمحل فصد -خم شدن یا شکستن کاتتر -هماتوم -اسپاسم وریدی -ترومبوز –آسیب عصب ،رباط یا زردپی • عوارض منتشر :آمبولی هوا -واکنش حساسیتی -عفونت سپتی سمی • بیشترین خطر ارتشاح 20 انواع محلولها -7رینگر الکتات -1آمینو اسیدها -8رینگر -2دکستران -9کلروسدیم -3کربوهیدرات ها -4دکستروز %5والکل -10 %5ژالتین تعدیل یافته(هماکسل) -5اینترا لیپید -6مانیتول 21 مانیتو لManitol: گروه درمانی :دیورتیک -ضد گلوکوم -ضد همولیز موارد مصرف -1 :درمان ادم مغزی(فشار داخل جمجمه) -2فشار داخل چشم برای اعمال جراحی داخل چشم(گلوکوم) -3درمان کم ادراری در نارسایی کلیه -4تسریع دفع ادراری مواد (سالسیالت – باربیتورات -لیتیم) وجلوگیری از آسیب -5پیشگیری از همولیز و هموگلوبین آزاد خون در حین جراحی پروستات برای اندازه گیری سرعت فیلتراسیون گلومرو لی نیمه عمر 100دقیقه ودر صورت بی کفایتی کلیه 36ساعت زمان شروع اثر 1-3دقیقه ودفع دارو از راه کلیه است وحدود %10از دارو طی 3 ساعت پس از تزریق وریدی دفع می شود. 22 مانیتو لManitol: موارد منع مصرف: بی ادراری همراه با نکروز حاد توبولر از دست دادن شدید آب بدن خونریزی فعال داخل جمجمه ،احتقان یا ادم ریوی مصرف بااحتیاط :اختالل قلبی ریوی -هیپر کالمی وهیپوناترمی وکاهش حجم خون تداخالت :مسمومیت با –digمصرف هم زمان با دیگر مدرها عوارض جانبی: CNSسر درد -سر گیجه GI تهوع واستفراغ چشم :تاری دید پوست :بثورات جلدی وکهیر :UTدفع ادرار خشکی غیر عادی دهان یا تشنگی شدید توجهات پرستاری: در دمای پایین بلور تشکیل می شود .در آب گرم و ست دارای فیلتر منجمد نشود -اندازه گیری الکترولیت ها 23 ژالتین تعدیل یافته (هماکسل) :Haemaccel گروه :حجیم کننده پالسما اشکال :سرم های +5/3gr/100ccالکترولیت ها ن ترکیبات :سدیم -کلسیم -نیتروژ ن میزان مصرف :در شوک ناش ی از حجم خو در سوختگی مقدار سرم در هر 24ساعت=درصد سطح سوخته ضربدر 1CC/Kgبه مدت دوروز موارد مصرف :شوک -سوختگی -پریتونیت_صدمات توام با له شدگی بافت – از دست دادن آب و الکترولیت ها منع مصرف :ندارد احتیاط مصرف HF :شدیدو RFتنفس ی بیماران تحت درمان باDig 24 ژالتین تعدیل یافته (هماکسل) :Haemaccel احتیاط مصرف HF :شدیدو RFتنفس ی بیماران تحت درمان باDig تداخالت :به دلیل وجود کلسیم با فراورده های خونی مخلوط نشود. تداخل با تست های آزمایشگاهی :باآزمایشات چربی وکراتینین تداخل ایجاد می کند. عوارض جانبی :حساسیت ،افزایش بیش از حد حجم خون ،اثر بر انعقاد خون -1N.C محلول تادرجه حرارت بدن گرم شود 500-2 .س ی س ی در عرض 1ساعت -3آزاد شدن هیستامین در صورت تزریق سریع بیماران آسماتیک خطرناک -4کنترل بیمار از لحاظ عالئم حساسیتی -5باقیمانده سرم دور ریخته شود -6.با Naclو رینگرو خون هپارینه قابل اختالط است -7.داروهای محلول در آب با این سرم سازگار ومی توانند همراه باآن از راه انفوزیون تجویز شوند. عدم مخلوط باخون سیتراتهیون های ca++باعث کلسیفیکاسیون مجدد می شوند. در صورت کدر شدن مصرف نشود. محلولی حامل برای انسولین است. 25 منبع: ی( سرم ها وفراورده های آن) -1سرم درمانی مراقبت های پرستار فروزان آتش زاده شوریدهعضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی انتشارات فکر نو1378 -2راهنمای درمان وریدی: دالنی ،وایت ،راهنمای درمان وریدی ،وایت دالنی مری لولوئیز ترجمه بهمن رضایی تبریز :انتشارات ساالر1374 Intravenous therapy a Guide to Quality care -3 -4آی.وی.تراپی ( درمان داخل وریدی به زبان ساده) سوزان کی.مارکل -پول ترجمه :دکتر بابک عزیز افشاری نشر طبیب 1384 26 27