Transcript از کبد خود مراقبت کن و به فکر هپا تیت باش

‫از کبد خود مراقبت کن و به فکر هپا تیت باش‬
‫مراقبت اپید میولوژیک هپاتیت‬
‫ساختار مراقبت هپاتیت شامل اجزا و سطوح ‪:‬‬
‫سطوح‪:‬‬
‫‪ ‬جمع آوری اطالعات ‪ ،‬برنامه ریزی ‪ ،‬ارائه خدمات‬
‫اجزا ‪:‬‬
‫هسته مرکزی‪ ،‬استانی و شهرستانی و آزمایشگاههای مرکز ی ومحیطی‬
‫سطوح ارائه خدمات در برنامه مراقبت هپاتیت‬
‫‪ ‬خانه های بهداشت‬
‫‪ ‬مراکز بهداشتی و درمانی شهری و روستایی‬
‫‪ ‬مرکز بهداشت شهرستان‪ ،‬بیمارستانهای عمومی ‪ ،‬آزمایشگاههای‬
‫خصوص ی و دولتی‬
‫‪ ‬بیمارستان ویا مراکز درمانی و آزمایشگاههای تخصص ی و فوق‬
‫تخصص ی‬
‫تعاریف بیماری هپاتیت‬
‫‪ ‬مورد مظنون ‪:‬‬
‫موردی که عالئم بالینی هپاتیت ‪ B‬حاد یا مزمن را داشته باشد‬
‫و این عالئم شامل ‪:‬‬
‫خستگی ‪،‬درد شکم ‪ ،‬بی اشتهایی تهوع واستفراغ متناوب و زردی‬
‫و یا فردی که سطح آمینوترانسفراز سرم وی بیش از‪2-2/5‬‬
‫برابر طبیعی باشد‬
‫تعاریف بیماری هپاتیت‬
‫‪ ‬مورد قطعی ‪:‬‬
‫‪ ‬مورد مظنونی که از نظر آزمایشگاهی به تایید رسیده باشد‪.‬‬
‫‪HBsAg( ‬مثبت‪ IgM anti HBc ،‬مثبت ‪ ،‬یا ‪HBV‬‬
‫‪(DNA‬به روش ‪)PCR‬‬
‫وظایف سطح اول (خانه های بهداشت)‬
‫‪ -1 ‬واکسیناسیون‬
‫‪ -2 ‬شناسایی موارد مظنون به هپاتیت با عالئم بالینی‬
‫‪ -3 ‬ارجاع موارد مظنون به مراکز بهداشتی و درمانی‬
‫‪ -4 ‬شناسایی افراد و گروههای در معرض خطر ‪ ،‬مشاوره و ارجاع آنها‬
‫جهت بررس ی در مرکز بهداشتی و درمانی‬
‫‪ -5 ‬پیگیری اقدامات مورد نیاز بهداشتی و درمانی فرد آلوده وتکمیل‬
‫فرم مراقبت بیماری در پرونده خانوار‬
‫‪ -6 ‬ثبت موارد آلوده ‪ ،‬آموزش وپیگیری اطرافیان و افراد خانواده آنها‬
‫از نظر پیشگیری از آلودگی و تکمیل فرم مراقبت بیماری در پرونده‬
‫خانوار‬
‫سطح دوم ارائه خدمات‬
‫‪ ‬بیماری یابی غیر فعال و بررسی موارد مظنون توسط‬
‫پزشک‬
‫‪ ‬تکمیل فرم بررسی ‪ ،‬مشاوره و آموزش به بیمار و‬
‫اطرافیان توسط پزشک وکاردان‬
‫‪ ‬در خواست آزمایش های مورد نیاز در توسط پزشک‬
‫‪ ‬دستور پیگیری و انجام واکسیناسیون افراد خانواده‬
‫فرد مبتال‬
‫‪ ‬پیگیری بیمار در تمام مراحل ارائه خدمات از زمان‬
‫شناسایی ‪ ،‬بررسی و ارائه خدمات‬
‫ادامه‬
‫‪‬‬
‫بررس ی منبع آلودگی ‪ ،‬پیگیری موارد تماس یافته با منبع آلودگی‬
‫‪‬‬
‫ارائه گزارسش به سطوح باالتر و اعالم پس خوراتپند به سطوح پایین تر به منظور ثبت در پرونده‬
‫بیمار‬
‫‪‬‬
‫آموزش پرسنل بهداشتی و درمانی تحت پوشش در مرکز و خانه بهداشت توسط پزشک وکاردان‬
‫‪‬‬
‫نظارت برفعالیت پرسنل مرکز بهداشتی و درمانی و خانه های بهداشت توسط پزشک وکاردان‬
‫‪‬‬
‫ثبت دقیق موارد بیماری در دفاتر و پروندها وتعیین مراجعه بعدی بیماری‬
‫‪‬‬
‫ارسال آمار واطالعات موارد شناسایی شده به مرکز بهداشت شهرستان در پایان ماه توسط کاردان‬
‫با تایید پزشک‬
‫سطح سوم ارائه خدمات‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تعیین پزشک فوکال پوینت هپاتیت‬
‫پیش بینی و تامین واکسن مورد نیاز و ‪HBIG‬در سطح شهرستان‬
‫نظارت برحسن اجرای برنامه‬
‫تعیین ونظارت براجرای برنامه های آموزش ی ارائه شده‬
‫نظارت برصحت و دقت مواد آلودگی ثبت شده در مراکز بهداشتی و درمانی‬
‫اطمینان از دریافت گزارشات مواردآلوده مراجعه کننده به مطب ها ها ‪ ،‬مراکز‬
‫انتقال خون ‪ ،‬ترک اعتیاد ‪ ،‬و مشاوره ها ‪،‬‬
‫جمع بندی وارسال آمار ارسال شده از مراکز بهداشتی و درمانی به مرکز‬
‫بهداشت استان‬
‫اطمینان از محرمانه بودن اطالعات بیماران در مراکز بهداشتی و درمانی‬
‫نظام ثبت و گزارش دهی‬
‫‪ ‬تشخیص به موقع ‪ Out Break‬هپاتیت حاد‬
‫‪ ‬بررسی وضعیت اپید میولوژیک وروند بیماری‬
‫‪Out Break‬‬
‫زمانی که دو مورد یا بیشتر از بیماری در محلی (مثل بیمارستان‬
‫یا مرکز بهداشتی و درمانی ) یا در گروه خاص ی با منبع مشترک‬
‫در مدت زمانی کوتاه تر از معمول رخ دهد که با برخی از تماس‬
‫های رایج مرتبط بوده باشد‬
‫یا یک مورد بیماری بدون وجود عوامل خطر تشخیص داده‬
‫شود باید تحقیق الزم صورت گرفته و در مورد احتمال بیشتر‬
‫موارد با توجه به منبع مربوطه پیگیری الزم انجام گردد‪.‬‬
‫منبع احتمالی بروز هپاتیت حاد‬
‫‪ ‬دریافت خون وفراورده های خونی‬
‫‪ ‬همودیالیز‬
‫‪ ‬بستری و درمان سرپایی‬
‫‪ ‬اقدامات مختلف جراحی و دندانپزشکی‬
‫‪ ‬معتادان تزریقی در کانونی از مواد مخدر تزریقی‬
‫‪Sex workers ‬‬
‫بررس ی وضعیت اپیدمیولوژیک بیماری و تعیین روند آن‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫داده های موثر در تایید تشخیص ‪ ،‬تعیین منبع عفونت و شناسایی یایر‬
‫افراد در معرض خطر که می توانند از مداخله مسقیم سود ببرند‬
‫شامل ‪:‬‬
‫داده های دموگرفیک‬
‫تشخیص بیماری و تاریخ وقوع آن‬
‫نمای بالینی‬
‫نتایج آزمایش های سرولوژیک‬
‫وجود عوامل خطر ایجاد عفونت‬
‫سابقه واکسیناسیون‬
‫سه عامل در تجزیه وتحلیل مورد توجه قرار می گیرد‬
‫‪ -1‬موارد هپاتیت حاد به تفکیک سال ‪ ،‬ماه ‪ ،‬موقعیت‬
‫جغرافیایی‪ ،‬گروه سنی ‪ ،‬اجتماعی ‪ ،‬و عوامل اتیولوژیک‬
‫وشغل‬
‫‪ -2‬نسبت موارد مزمن بیماری ‪،‬سیروز وسرطان اولیه کبد که‬
‫‪HBsAg+ ,‬یا ‪ HBcAb+‬بوده اند‬
‫‪ -3‬بررس ی پوشش واکسیناسیون و موانع انجام آن در گروههای‬
‫در معرض خطر‬
‫منابع گزار دهی شامل ‪:‬‬
‫‪ ‬آزمایشگاههای دولتی و خصوص ی‬
‫‪ ‬مراکز انتقال خون ‪ ،‬دیالیز ‪ ،‬ترک اعتیاد و مشاوره ‪،‬‬
‫بیمارستانها مطب ها و مراکز درمانی‬
‫محتوای داده های مورد نیاز در فرم های‬
‫گزارش دهی‬
‫‪ -1‬نمای بالینی ‪:‬‬
‫تاریخ بروز بیماری ‪ ،‬وجود زردی و سایر عالئم کبدی‬
‫‪ -2‬عالئم آزمایشگاهی ‪:‬‬
‫‪ ‬سطح باالی آمینو ترانسفراز‬
‫‪ HBsAg+ ‬و ‪ anti HBc+‬به عنوان مثبت تلقی شود‪.‬‬
‫بررس ی عوامل خطر برای عفونت‬
‫‪ ‬کلیه موارد مظنون وتایید شده هپاتیت حاد بایستی جهت‬
‫تعیین منبع عفونت و یا عوامل خطر آن طی ‪ 6‬هفته تا ‪ 6‬ماه‬
‫قبل از بروز بیماری مورد بررس ی قرار گیرند‪:‬‬
‫‪‬سابقه تماس با فردی که عفونت تایید شده دارد‬
‫‪ ‬نوع تماس‬
‫‪‬میزان تماس‬
‫‪‬مشخص نمودن عامل خطر‬
‫عامل خطر ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫دیافت کننده خون ویا فراورده های خونی‬
‫دیالیز یا پیوند کلیه‬
‫تزریق موارد مخدر‬
‫تعداد شریک جنس ی مرد یا زن‬
‫بستری شدن یا جراحی‬
‫اقامت طوالنی در زندان‬
‫انجام اقدامات دندانپزشکی یا جراحی فک ولثه‬
‫انجام جراحی های بزرگ ‪ ،‬طب سوزنی ‪ ،‬خالکوبی و تتو وسوراخ‬
‫کردن گوش‬
:‫نشانگر های آزمایشگاهی جهت گزارش دهی‬
HBeAg، anti HBc+ ،HBsAg 
anti HCV، Anti HAV 
‫اقدامات مورد نیاز در مراقبت هپاتیت‪:‬‬
‫‪ ‬جمع آوری گزارش های آزمایشگاهی همه مواردی که ‪anti HBc+ ،HBsAg‬‬
‫داشته اند ثبت در دفتر ثبت بیماران و و یا پرونده بیماران‬
‫‪ ‬تکمیل فرم بررس ی در محل تشخیص در صورت دسترس ی و یل بر اساس آدرس‬
‫ثبت شده‬
‫‪ ‬ثبت موارد تایید شده در فرم ثبت خالصه اطالعات بیماران‬
‫‪ ‬پیگیری موارد هپاتیت حاد به منظور برس ی و انجام آزمایش های تعیین روند‬
‫بیماری‬
‫‪ ‬پیگیری تشخیص آزمایشگاهی موارد مظنون بالینی بعد از شش ماه از اولین زمان‬
‫تشخیص‬