Transcript situation_teenage - สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครศรีธรรมราช

สถานการณ์ว ัยรุน
่
้ั
ตงครรภ
์
และ
่
พฤติกรรมเสียง
22-23 ธ.ค.53
สมรธรรม จุลนวล
สานักงานสาธารณสุขจังหวัด
นครศรีธรรมราช
แม้ผูห
้ ญิงไทยวัย
เจริญพันธ ์ ตัดสินใจมี
ลู กลดลงอย่าง
ต่อเนื่ อง
แนวโน้ม “แม่วย
ั ใส”
้
กาลังขยายจานวนมากขึน
(จากเด็กสู ่ความเป็ นแม่)
การพัฒนา
คุณภาพ
ประชากร
เตรียมความ
พร ้อม ของ
มารดา
้
ตัวชีวัด
สถานการณ์ Teenage
Pregnancy
1.
วัดจากค่าร ้อยละ หญิง Preg. อายุ
้
< 20 ปี /หญิงตังครรภ
์ 100 คน
้
(ค่านี สามารถสะท้
อนปั ญหาได้ในระด ับ
หนึ่ง)
2. วัดโดยใช้คา
่ อ ัตรา (Rate) หญิง
Preg. อายุ < 20 ปี / ผู ห
้ ญิงอายุอายุ
15 – 19 ปี 1,000 คน
้
(ค่านี จะเปรี
ยบเทียบกับสถานการณ์การ
้ั
ตงครรภ
์วัยรุน
่ ในประเทศต่าง ๆ)
สถานการณ์ Teenage Preg.
(Global Incidence)
่ ดจาก
เด็กประมาณ 13 ล้านคนทีเกิ
แม่อายุน้อยกว่า 20 ปี
ร ้อยละ 90 อยู ่ในประเทศกาลัง
พัฒนา
้ ับ สถานภาพ
อ ัตรา Teenage ขึนก
สังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรม
้
ของประเทศนัน
เปรียบเทียบอ ัตรา Teenage Preg.
ประเทศสู งสุด Niger (143 / 1,000 การ
คลอด)
่ ด (2.9 / 1,000 การคลอด)
เกาหลีใต้ ตาสุ
้ั
่ เช่น
ประเทศพัฒนา อ ัตราตงครรภ
์วัยรุน
่ ตา
เนเธอร ์แลนด ์ หรือประเทศแถบสแกนดิเนี ย
่ ประสิทธิภาพ
เวียร ์ (จากการสอนเพศศึกษาทีมี
และอ ัตราการเข้าถึงการคุมกาเนิ ดสู ง)
่ ค.ศ. 1990 ต่อมา
สหร ัฐ อ ัตราสุงสุด เมือ
รณรงค ์ ลดเหลือ 58/พันการคลอด
(Guttmacher Institue พบว่า 25 % No Sex
่ ประสิทธิภาพ)
อีก 75 % เกิดจาก FP ทีมี
สถานการณ์ใน
ประเทศไทย
้
้
่
การตังครรภ
์ในวัยรุน
่ คือ การตังครรภ
์เมือ
่
อายุตากว่
า 20 ปี ลงมา
้
อ ัตราการตังครรภ
์ในวัยเยาว ์ของประเทศ
่ ๆ ในจานวน
พบว่า อายุเด็กลดลงเรือย
่
่
้ กปี
เด็กหญิงทีคลอดบุ
ตรเพิมมากขึ
นทุ
่
้
หญิงอายุตากว่
า 15 ปี ตังครรภ
์ประมาณ
2,500 รายต่อปี
่
้
หญิงอายุตากว่
า 18 ปี ตังครรภ
์ประมาณ
8,400 รายต่อปี
่ น
้
การมีเพศสัมพันธ ์ในกลุ่มวัยรุน
่ เพิมขึ
(2544-2552)
จาก 10 %
40 %
้
การตังครรภ
์ในสตรีว ัยรุน
่
่ น
้
เพิมขึ
(1 ใน 3 ของสตรีฝาก
ครรภ ์เป็ นวัยรุน
่ )
่ าสนใจเรืองสถานการณ์
่
ข้อมู ลทีน่
เด็ก
และเยาวชน
ปี 2549 – 2550
้
่
่
วัยรุน
่ ไทยตังครรภ
์ในอายุตากว่
า 20 เพิม
้
มากขึน
่
วัยรุน
่ มีพฤติกรรมเสียงทางเพศและมี
การ
้
้
ติดเชือเอดส
์ทางเพศสัมพันธ ์มากขึน
่
่
การบริโภคเครืองดื
มแอลกอฮอล
์ในกลุ่ม
่
วัยรุน
่ หญิง 15 – 19 ปี มีสถิตก
ิ ารดืม
้
สู งขึน
วัยรุน
่ หญิงมีอต
ั ราการป่ วยด้วยโรคเอดส ์
้
สู งขึน
มีสถิตก
ิ ารพยายามฆ่าตัวตายในกลุ่ม
้
วัยรุน
่ หญิงมากขึนโดยเฉพาะในกลุ
่ม 18
– 25 ปี
่
นเทิงมากกว่าการ
ใช้เวลาว่างเพือการบั
เล่นกีฬาหรือการมีส่วนร่วมในสังคม
เยาวชนมีพฤติกรรมทางเพศในอายุท ี่
น้อยลง (การเฝ้าระวังทางพฤติกรรมของ
สานักระบาดวิทยา)
ข้อเท็จจริง
ทุกๆ ปี ยังมีผูห
้ ญิงไทยตายและบาดเจ็บจากการ
่ ปลอดภัยในแทบทุกจังหวัด
ทาแท้งทีไม่
่ ปลอดภัยอยู ่
อ ัตราการตายจากการทาแท้งทีไม่
่ ัตราตายจากการ
ที่ 300 ใน 100,000 ขณะทีอ
คลอดอยู ่ท ี่ 30 ใน 100,000 คน
่ องแล้วจะทาแท้ง
ผู ห
้ ญิงไทยสมัยโบราณ เมือท้
้ั นฐานซึ
้
่ ัฐไม่เข้ามา
หรือไม่ ถือเป็ นสิทธิขนพื
งร
่
เกียวข้
อง
่ ดกฎหมายเมือมี
่ การ
การทาแท้งเป็ นสิงผิ
่
ปร ับปรุงกฎหมายไทยให้ทน
ั สมัยอ ันเป็ นเงือนไข
ทางการเมืองในสมัยจักรวรรดินิยม กฎหมาย
อนามัยวัยรุน
่ (อายุระหว่าง 10 –
24 ปี )
อต
ั ราป่ วยกามโรคในวัยรุน
่ 31.7 % ของ
้
ผู ป
้ ่ วยทังหมด
(8)
อ ัตราป่ วยโรคเอดส ์ในวัยรุน
่ 9.7 % ของ
้
ผู ป
้ ่ วยทังหมด
(7)
่
อ ัตราการมีบุตรของหญิงอายุตากว่
า 20
้
ปี 11.7 % ของการคลอดทังหมด
(12)
่
อ ัตราวัยรุน
่ อายุตากว่
า 20 ปี เข้าร ับการ
ร ักษาภาวะแทรกซ ้อนจากการทาแท้งใน
โรงพยาบาลของร ัฐ 30 % ของผู เ้ ข้าร ับ
้
การร ักษา ฯ ทังหมด
ท่านรู ้หรือไม่วา
่ ?





่ ดเชือเอชไอวี
้
วัยรุน
่ เป็ นกลุ่มทีติ
สูงกว่ากลุ่มอายุอน
ื่
่ นทุ
้ กปี
จานวนแม่วย
ั รุน
่ เพิมขึ
้ ้าย
คดีทางเพศพุง่ สู งอย่างต่อเนื่อง ซาร
คือผู ก
้ ระทาผิดมีอายุน้อยลง
่
ร ัฐต้องใช้งบประมาณไม่ตากว่
า
่ ักษา
300 ล้านบาทต่อไป เพือร
ผู ป
้ ่ วยจากการทาแท้งไม่ปลอดภัย
่
่ ๊
การเรียนรู ้เรืองเพศผิ
ดๆ ผ่านสือโป
่
ทีแพร่
สะพัด
มีผลให้เกิด
สถานการณ์ว ัยรุน
่ และเยาวชน
1 ใน 4 อยู ่ในวัยเรียน
่ น
้
วิถช
ี วี ต
ิ ของความเป็ นเมืองเพิมขึ
่
(ซึมซ ับและร ับรู ้ข่าวสารจากเพือนจาก
่
สือ)
่
ทักษะการกลันกรองข้
อมู ล
มุมมองพ่อแม่ /ผู ป
้ กครอง/ครู
่
ช่องว่างการสือสารประกอบกั
บ
เหตุการณ์รอบต ัวไม่น่าเป็ นแบบอย่าง
ปั ญหาของวัยรุน
่ และเยาวชน
่ าคัญ
ทีส
1.
2.
3.
่
เรืองเพศ
(preg. และ โรคทาง
เพศสัมพันธ ์)
ปั ญหายาเสพติด
ความรุนแรง
สาเหตุของปั ญหา
ในส่วนต ัวของวัยรุน
่ พบว่า การขาดทักษะ
ชีวต
ิ (Life Skill)
่
ในส่วนของสิงแวดล้
อม วัตถุนิยม โลกาภิ
่
วัตน์ เทคโนโลยีคอมฯและการสือสาร
การ
ร ับเอาวัฒนธรรมและแบบแผนชีวต
ิ ของ
ตะวันตก
่
การเข้าถึงระบบบริการต่าง ๆ ทีจะสร
้าง
่
ทักษะชีวต
ิ หรือภู มค
ิ ม
ุ ้ กัน ซึงโครงสร
้างเน้น
การร ักษาทางกาย เน้นเชิงร ักษามากกว่า
จากฐานข้อมู ลข่าว/บทความของแผนงาน
เสริมสร ้างสุขภาวะทางเพศ
่ มักจะ
พบว่า การใช้คาของสือ
่ องไม่
ใช้คาในทางประณามผู ห
้ ญิงทีท้
พร ้อม เช่น แม่ใจยักษ ์ แม่ใจทมิฬ
แม่ใจบาป อีสาวใจแตก โจ๋ใจ
่
อามหิต หมอเถือนรี
ดลู ก แม่สุดโหด
รีดมารหัวขน ฯลฯ
้
การตังครรภ
์ในวัยรุน
่
กลุ่ม
้
ร ้อยละของการคลอดทังหมด
เป้ าหมา
ย
254 2548 254 255 2551
7
9
0
แม่คลอด 1.05 1.29 1.19 1.26 1.31
ลู กอายุ
< 15 ปี
แม่คลอด 9.33 10.02 10.01 10.43 11.09
แหล่งข้อมู ล กรม
ลู กอายุ
้ั
ร ้อยละของแม่ตงครรภ
์และคลอดบุตรอายุ
น้อยกว่า 20 ปี
ระด ับประเทศ พ.ศ. 2547-2551
25
20
18.33
19.24
19.96
19.22
20.33
15
8.7
10
9.1
8.2
2550
2551
มารดาวยั รุน่
นา้ หนกั น้อย
5
0
2547
2548
2549
Low birth weight
Preterm labour
อ ัตราแม่คลอดลู กอายุน้อยกว่า 20 ปี
แยกตามอายุ
( ย้อนหลัง 5 ปี )
10
.43
1.2
6
20
.33
11
.09
19
.96
10
.01
1.0
5
5
1.1
9
10
1.2
9
15
1.3
1
19
.24
10
.02
20
19
.22
18
.33
9.3
3
ร ้อย
ละ25
0
2547
ข้อมู ลกรม
2548
2549
2550
2551
แม่คลอดลูกอายุ
< 15 ปี
แม่คลอดลูกอายุ
< 18 ปี
แม่คลอดลูกอายุ
< 20 ปี
้ั
ความพึงประสงค ์ของการตงครรภ
์
่
ของหญิงอายุตากว่
า 20 ปี
กลุ่มอายุ พึงประสงค ์ ไม่พงึ
(ร ้อยละ)
ประสงค ์
(ร ้อยละ)
11 -15 ปี
21.5
39.1
16 – 17 ปี
47.7
42.3
18 - 20 ปี
30.8
18.6
้
การสารวจ หญิงตังครรภ
์ในช่วง
การให้กาเนิ ดบุตร
กลุ่ม
อายุ
จานวน
(คน)
ครรภ ์
แรก
มี
โอกาส
้ั
ตงครรภ
์
ที่ 2
14 – 17 ปี
3,636
21 %
93 %
18 – 19 ปี
7,506
ไม่มผ
ี ลวิจยั
ไม่มผ
ี ลวิจยั
20 – 29 ปี
45,211
ไม่มผ
ี ลวิจยั
ไม่มผ
ี ลวิจยั
้
กราฟแสดงสถานะของหญิงตังครรภ
์อายุ
< 20 ปี (n = 5596)
27.80%
32.40%
นกเรี
ั ยน
ทางานโรงงาน
แม่บ้าน
ทางานภาคเกษตร
0.30%
7.00%
4.30%
28.30%
ทางานภาครฐั
อืน่ ๆ
้ั
้ั ้ (อายุ
กราฟแสดงสาเหตุของการตงครรภ
์ครงนี
< 20 ปี n = 6,344)
3.20%
2.80%
10.30%
55.10%
ตงใั้ จอยากมี
ไม่ได้คุมกา
เนิด
28.60%
ไม่รูวิ้ ธีวางแผน
ครอบครวั
ไม่คิดว่าจะมี
เพศสมั พนธ์
ั
คุมแต่พลาด
่ ตงใจมี
้ั
กราฟแสดงกลุ่มทีไม่
บุตร คิดจะไปทาแท้ง
สาหร ับครรภ ์นี ้
(อายุ < 20 ปี n = 2,816)
7.60%
15.10%
ตงค
ั้ รรภ์พึงประสงค์
คิดจะทา
แท้งแต่
ไม่ได้ทา
คิดจะทา
และได้ลง
มือทา
77.30%
กราฟแสดงการเลือกวิธท
ี าแท้ง (อายุ <
20 ปี n = 237)
2.10%
1.70%
กินยาขบั
ยาเหน็บชอ่ งคลอด
96.20%
ฉีดHypertonic
่ ตอ
การยอมร ับของสามี ในกลุ่มทีไม่
้ งการมีบุตร
(อายุ < 20 ปี n = 2,818)
5.10%
2.60%
สามียอมรบั
สามียอมรบั แต่ญาติ
สามีไม่ยอมรบั
92.30%
ไม่มีผูยอ
้ มรบั เปน
็ สามี
การกลับไปเรียนต่อ (อายุ < 20 ปี n = 2,172)
29.10%
42.80%
กลบั ไปเรียนต่อ
ไม่กลบั ไปเรียนต่อ
28.20%
ไม่แน่ใจ
วางแผน
Planned
ปรารถนา
Wanted
้ั การ ์
ตงครรภ
Pregnan
cy
ไม่ได้
วางแผน
Unplann
ed
ไม่
ปรารถนา
ไม่พงึ ์
ประสงค
Unwante
d
ทางอ
อก ?
้
ทางออกของการตังครรภ
์ไม่
ปรารถนา/ไม่
ึ ประสงค ์
1. ฆ่าตั
วตาย/ถู กฆ่าตายพง
2. ครรภ ์จาใจ
3. ทา
แท้ง
ผู ้
ทา
โดย
แพทย
์
ภาวะแทรกซ ้
อนน้อย
กฎหม
าย
ถู ก
กฎหมา
ผิด
ย
กฎหมา
ย
ตนเอง หมอ
่
เถื
อน
-10% มา
โรงพยาบาล
ผลกระทบจากการมี
เพศสัมพันธ ์ของวัยรุน
่

้
ตังครรภ
์

เป็ นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ ์
(ติดโรค)

โรคติดเพศสัมพันธ ์
(ติดลู ก)
้
ตังครรภ
์ในวัยรุน
่
้
ตังครรภ
์โดยไม่
้
ตังใจ
(20%)
ฝากครรภ ์ช้า
่
(เมืออายุ
เกิน 12
สัปดาห ์) 86%
ผลต่อ
สุขภาพกาย
• เกิดภาวะแทรกซ ้อนใน
้
ทุกช่วงการตังครรภ
์สู ง
่
กว่าวัยอืน
(แท้
คลอดยาก ตกเลือด
หลังงคลอด)
• ทารกน้ าหนักน้อย
(น้อยกว่า 2500 กร ัม)
้
การตังครรภ
์
ในวัยรุน
่
่
(อายุตากว่
า
20 ปี )
ผลต่อ
สุขภาพจิต
• แม่เด็กมีอารมณ์
แปรปรวน,เครียด
ซึมเศร ้า
• ทารกถูกทอดทิง้ หรือ
ถูกทาร ้าย หลายราย
พยายามทาแท้ง
(ส่วนใหญ่เป็ นหมอ
่
เถือนหรื
อทาเอง)
• เสียชีวต
ิ
้
•รุนติแรง
ดเชืออย่
าง
• เป็ นหมันถาวร
สังคม
เศรษฐกิจ
• มารดาหยุดเรียน
บาง
รายไม่มโี อกาสเรียนต่อ
อีก
• รายจ่ายสู งกว่ารายร ับ
• ครอบคร ัวยากจน
่ น
้
ยิงขึ
ทารกนาหนักน้อยเกิดจากแม่
วัยรุน
่ (19.3%)
แต่ปฏิบต
ั ิ
คุมกาเนิ ดน้อย
(13 - 60% ในผู ท
้ มี
ี่ การ
ร่วมเพศ)
สาเหตุของ Teenage
Pregnancyยรุน่
1.พฤติกรรมทางเพศของวั
2. การขาดความรู ้และทักษะในการ
คุมกาเนิ ด
3. Age Discrepancy Relationship
4. Sexual Abuse
5. Dating Violence
6. Socioeconomic Factors
7. Childhood Environment
่
8. ปั จจัยสนับสนุ น โดยเฉพาะสือประเภท
ต่างๆ และ Internet .
่ : www.
ทีมา
1. พฤติกรรมทางเพศของ
วัยรุน
่
่
Peer pressure เป็ นปั จจัยทีกดดันให้
วัยรุน
่ มีเพศสัมพันธ ์ก่อนวัยอน
ั ควร
่
2. ยาเสพติด หรือยาทีออกฤทธิ
ต่์ อจิต
ประสาทบางชนิ ด ได้แก่ Alc. กัญชา
ยาบ้า ส่งเสริมให้เกิดการมีเพศสัมพันธ ์
้ั
โดยไม่ตงใจ
1.
2. การขาดความรู ้และทักษะ
ในการคุมกาเนิ ด
1.
2.
3.
่
การร ับรู ้ของวัยรุน
่ เกียวกับยาคุ
มกาเนิด
พบว่า วัยรุน
่ รู ้จักเฉพาะ ยากินและถุงยาง
่ ด ๆ หรือไปตระหนัก
อนามัย และมีความเชือผิ
เกินเหตุ (over Concern) กับผลแทรกซ ้อน
ของยา ไม่รู ้วิธใี ส่ถงุ ยางอนามัย ไม่ทราบว่า
ถ้าลืมกินยา ต้องทาอย่างไรต่อไป
ยาฉี ดคุมกาเนิ ดสาหร ับวัยรุน
่ มีทใช้
ี่ แต่อ ัตรา
่
การใช้ตากว่
าความเป็ นจริง
การคุมกาเนิ ดแบบ dual Protection คือ ใช้
ยาคุมกาเนิ ด และถุงยางคุมกาเนิ ดร่วมด้วย
Relationships
(ความสัมพันธ ์หรือไว้วางใจผู ช
้ ายที่
สู งวัยกว่า)
จากการศึกษาในต่างประเทศ พบว่า
่ ความสัมพันธ ์กับวัยรุน
วัยรุน
่ หญิงทีมี
่
้
ชายวัยเดียวกัน โอกาสตังครรภ
์น้อย
่ อายุ
กว่า มีเพศสัมพันธ ์กับชายทีมี
มากกว่า
้
ส่วนใหญ่ หญิงตังครรภ
์วัยรุน
่ สามีจะมี
อายุมากกว่า
้
Abused mother นันจะมี
เพศสัมพันธ ์
4. Sexual Abuse (ประสบการณ์
ทางเพศ)
1.
2.
3.
4.
้ั
11-12 % ของหญิงตงครรภ
์วัยรุน
่ มีสาเหตุ
โดยตรงจากการถูกข่มขืน(Rape)
60 % ของแม่ว ัยรุน
่ เคยมีประสบการณ์ทางเพศ
่ พงึ ประสงค ์ (unwanted sexual
ทีไม่
experiences)
้ั
ส่วนใหญ่การมีเพศสัมพันธ ์ครงแรกอายุ
< 15 ปี
เป็ นไปโดยไม่สมัครใจ
70 % ของแม่ว ัยรุน
่ มีประว ัติการถูกลวนลาม
่ ่มทีคลอดบุ
่
ทางเพศในวัยเด็ก ในขณะทีกลุ
ตร
่
ขณะทีอายุ
มากกว่า 20 ปี ถูกลวนลามทางเพศ
เพียง 20 %
5. Dating Violence
ร ้อยละ 70 ของแม่วย
ั รุน
่ มีประสบการณ์
ของ adolescent domestic violences
2. ร ้อยละ 70 ของแม่วย
ั รุน
่ เคยถู กทาร ้าย
่
หรือถู กตีโดยเพือนชาย
่
่
3. ผู ห
้ ญิงทีอายุ
ตากว่
า 18 ปี มีโอกาสที่
่
เพือนชายกระท
ารุนแรง เป็ น 2 เท่าของ
่
ผู ห
้ ญิงทีอายุ
มากกว่า 18 ปี
้
์วัยรุน
่ หรือ
4. 56-62 % ของหญิงตังครรภ
แม่วย
ั รุน
่ มีประวัตเิ คยได้ร ับความรุนแรง
1.
6. Socioeconomic Factors
มีหลายการศึกษา พบว่า
แม่ว ัยรุน
่ มักจะมาจาก
่ เศรษฐกิจฐานะ
ครอบคร ัวทีมี
ยากจน
(ประเทศยากจนมีอ ัตราวัยรุน
่ มาก
่
สู งกว่าประเทศรารวย)
7. Childhood Environment
่
่ งเป็ นเด็ก)
(สิงแวดล้
อมเมือยั
1.
2.
3.
4.
5.
หญิงที่ Abuse, domestic violence Family
strife (ครอบคร ัวแตกแยก) ในวัยเด็ก มักจะ
้ั
่ นว ัยรุน
ตงครรภ
์ในขณะทีเป็
่
1 ใน 3 ของ Teenage pregnancy สามารถ
ป้ องก ันได้ โดยการขจด
ั สาเหตุของ Abuse,
domestic violence Family strife
่ ดในครอบคร ัวทีแม่
่ ถูกทุบตี ทาร ้ายหรือ
ผู ช
้ ายทีเกิ
ตวั เองถูกกระทารุนแรง มักจะทาให้เด็กหญิงท้อง
่ ดในครอบคร ัวทีพ่
่ อบ้านเสียชีวต
ผู ห
้ ญิงทีเกิ
ิ ก่อนว ัย
อ ันควร จะมีเพศสัมพันธ ์เร็วกว่า และมักจะ
้ั
ตงครรภ
์ในว ัยรุน
่
่ องมีบุตรตงแต่
้ั
่
ถ้าแม่หรือพีน้
teenage จะเสียงต่
อ
Teenagr pregnancy ด้วย
8. ปั จจัยสนับสนุ น ต่าง ๆ
ได้แก่
1.
2.
่ าง ๆ ได้แก่
อิทธิพลของสือต่
หนังสือพิมพ ์บ้าง หรือนิ ตยสาร
บางประเภท กระตุน
้ ให้เกิด
Sexual activity
่
่
Internet ทีสามารถเข้
าถึง สือ
ลามกต่าง ๆ หรือการขาย
บริการทางการเพศ
่
สาเหตุทวี ย
ั รุน
่ ไม่
คุมกาเนิ ด
่
ขาดความรู ้เรืองเพศศึ
กษาและ
ชีววิทยาการเจริญพันธุ ์ (ไม่รู ้ว่าจะ
้
่
ตังครรภ
์เมือใด)
่
มีความเข้าใจผิดเกียวกั
บการร่วมเพศ
้
้ั ยวไม่
์ (ร่วมเพศครงเดี
กับการตังครรภ
ท้อง)
วัยรุน
่ ชายไม่ใช้ถุงยางอนามัย
(ขัดขวางความรู ้สึกทางเพศ)
ความต้องการของ
วัยรุน
่
1) ป้ องกัน . . . . .
้
ต้นแบบ / ชีแนะ
2) บริการให้คาปรึกษา
/ ร ักษา
้
แนวทางป้ องกันการตังครรภ
์
ก่อนวัยอ ันควร
้ อนปฐมภู ม(ิ Primordial
การป้ องกันขันก่
Prevention) เน้นการให้ความรู ้ จัด
หลักสู ตรการเรียนการสอน
้
ม(ิ Primary
2. การป้ องกันขันปฐมภู
่
Prevention)
ป้ องกันกลุ่มเสียง
ครอบคร ัวอบอุน
่ คลินิกวัยรุน
่
้ ตย
3. การป้ องกันขันทุ
ิ ภู ม ิ (Secondary
Prevention) ป้ องกันหลังเกิดเหตุ
ดู แลก่อนคลอด ฯลฯ
้
4. การป้ องกันขันตติ
ยภู ม ิ (Tertiary
1.
Logic Model เพือ
่ พ ัฒนาอนาม ัยการเจริญพ ันธุใ์ นว ัยรุน
่
โปรแกรมพ ัฒนา ต ัวกาหนดในระด ับ
ว ัยรุน
่ และชุมชน
บุคคลและชุมชน
โครงการ/
โปรแกรมทีต
่ อ
้ ง
ดาเนินการมี
อะไรบ้าง ?
- เพิม
่ ความรู ้ ท ัศนคติ
และท ักษะในเรือ
่ ง
SE/RH
- สร้างและพ ัฒนา
ั
ศกยภาพเครื
อข่าย
- เพิม
่ การเข้าถึง
บริการทีม
่ ค
ี ณ
ุ ภาพ
- การกาหนดมาตรการ
ทางกม./นโยบาย
สาธารณะ
พฤติกรรม
- Delay การมี
ั ันธ์
เพศสมพ
ครงแรก
ั้
- ใชว้ ธ
ิ ี
คุมกาเนิด
เป้าหมาย
-ลดการมี
ั ันธ์
เพศสมพ
ทีไ่ ม่
ปลอดภ ัย
และการ
ตงครรภ์
ั้
ในว ัยรุน
่
BDI (Behavior, Determinant and Intervention) Logic Model by Douglas Kirby
้ อนปฐม
การป้ องกันขันก่
ภู ม ิ
โดย
1. ป้ องกัน
ครู สธ. พ่อ
่ วมเพศ)
แม่
ชุมชน
1.1 เพศศึ
กษา (ไม่ใช่สอนเรืองร่
ชีวต
ิ ครอบคร ัวศึกษา
้
“ชีโพรงให้
กระรอก”
หรือ
“ล้อมคอกก่อนวัว
้
การป้ องกันขันปฐม
ภู ม ิ
1
ยาฉี ดคุมกาเนิ ด
แผ่นแปะคุมกาเนิ ด
2. บริการให้คาปรึกษา /
ร
ักษา
่
ทัวไป
คลินิกวัยรุน
่ (สหส
เฉพาะทาง (1) วางแผนครอบคร ัวและ
คุมกาเนิ ด
้
ตังครรภ
์และคลอด
โรคติดต่อทาง
(2) ดู แลการ
คลอดก่อนกาหนด
(3) ทาแท้งอย่างปลอดภัย
(4) ป้ องกันและร ักษา
้
การป้ องกันขันทุตย
ิ
ภู ม ิ
้
ดู แ1ลการตังครรภ
์และการคลอด
- คลินิกฝากครรภ ์
(ส่วนใหญ่ไม่ได้แยก
จากผู ใ้ หญ่)
* ดู แลใกล้ชด
ิ
High
Risk Clinic
* ปั ญหาด้านอารมณ์ / จิตใจ
่ กพิง
* จัดหา / แนะนาทีพั
่ั
ชวคราว
ทาแท้งอย่าง
2 ปลอดภัย
ทาแท้งถู กกฎหมาย
 แก้ไข / ปร ับปรุงกฎหมายทาแท้ง
.........
 ออกระเบียบแพทยสภา
 ความรู ้ทัศนคติของแพทย ์
o ทาอย่างถู กวิธ ี
o เข้าใจและเห็นอกเห็นใจ

ยาก
(ราชวิทยาลัยสู ตฯ
ิ และกรมอนามัย จัด
อบรม “Safe abortion”)
ป้ องกันและร ักษาโรคติดต่อ
3
ทางเพศสัมพันธ ์
ให้แนวคิด / กิจกรรมทางเพศ
่
ทีปลอดภั
ย
 คลินิกโรคติดต่อทาง
เพศสัมพันธ ์
(คลินิกอนามัยทางเพศ)

้
การป้ องกันขันตติย
ภู ม ิ
1.
2.
3.
4.
พ่อแม่อป
ุ ถัมภ ์
การเปิ ดโอกาสให้เด็กได้ร ับ
การศึกษาต่อ
บ้านพักฉุ กเฉิ น
การดู แล ฝึ กอาชีพ
ฯลฯ
แนวทางดาเนิ นงาน
ผลักดันร่าง พรบ. คุม
้ ครองอนามัยการเจริญ
้
พันธุ ์ครอบคลุมประเด็นตังครรภ
์ไม่พร ้อม
ผ่านคณะกรรมการการพัฒนาอนามัยการ
เจริญพันธุ ์แห่งชาติ
พัฒนาความรู ้และทักษะสุขภาพ อนามัยการ
เจริญพันธุ ์ในวัยรุน
่
่
้
พัฒนาสิงแวดล้
อมให้เอือและสนั
บสนุ น อบรม
พ่อแม่ แกนนา สภาเด็กและเยาวชน
โรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ
ส่งเสริมการเข้าถึงบริการ Adolescent
คาเตือน
1.
2.
3.
ถ้าผู ช
้ ายจับมือ มีโอกาสเสียตัว
10 %
กอดเอว กอดไหล่ มีโอกาส
เสียตัว 60 %
ลู บไล้ภายนอก มีโอกาสเสียตัว
75 %