วิธีการดำเนินงาน - สำนักโรคติดต่ออุบัติใหม่
Download
Report
Transcript วิธีการดำเนินงาน - สำนักโรคติดต่ออุบัติใหม่
วลีร ัตน์ อภัยบัณฑิตกุล
นักวิชาการสาธารณสุขชานาญการ
สานักงานสาธารณสุขจังหวัด
อุบลราชธานี
นายแพทย ์สุรพร ลอยหา
นายแพทย ์สาธารณสุขจังหวัด
อุบลราชธานี
กรอบการ
นาเสนอ
1. การเสริมสร ้างความเข้มแข็งของการ
ป้ องกันโรคติดต่ออุบต
ั ใิ หม่ ในระดับ
จังหวัด
่ ับการ
2. การเตรียมความพร ้อมเพือร
้ ชายแดนโดย
่
ระบาดโรคติดต่อ ในพืนที
เครือข่าย One Health
3. ระบบเฝ้าระวังโรคไข้หวัดสัตว ์ปี กเชิงรุก
ต้นแบบสุขภาพหนึ่ งเดียว จังหวัด
ดด่านช่อง
เม็ก
Points of Entry
อำเภอที่มเี ขตพืน
้ ที่ติด
สปป.ลำว
(8 อำเภอ ระยะทำง
361 กม.)
อำเภอที่มเี ขตพืน
้ ที่ติด
4
จังหวัดอุบลราชธานี
25 อาเภอ
219 ตาบล
2,627 หมู ่บา้ น
406,194 หลังคาเรือน
ประชากร
1,836,523 คน
5
แผนยุทธศาสตร ์เตรียมความพร ้อมป้ องก ันและแก้ไข
ปั ญหาโรคติดต่อ อุบต
ั ใิ หม่ (2556-2559)
ยุทธศาสตร ์ที่ 1. พัฒนาระบบเฝ้าระวัง ป้ องกัน ร ักษา
และควบคุมโรค ภายใต้แนวคิดสุขภาพหนึ่ ง
เดียว
้
ยุทธศาสตร ์ที่ 2. การจัดการระบบการเลียงและสุ
ขภาพ
สัตว ์ และสัตว ์ป่ าให้ปลอดโรค
ยุทธศาสตร ์ที่ 3. พัฒนาระบบจัดการความรู ้ และ
ส่งเสริมการวิจย
ั พัฒนา
ยุทธศาสตร ์ที่ 4. พัฒนาระบบบริหารจัดการเชิงบู รณา
การและเตรียมความพร ้อมตอบโต้ภาวะ
ฉุ กเฉิ น
่
ยุทธศาสตร ์ที่ 5. การสือสารและประชาสั
มพันธ ์ความ
่
เสียงของโรคติ
ดต่อ อุบต
ั ใิ หม่
อาเภอควบคุมโรค
เข้มแข็ง สู ่ การพัฒนา
Unity of
team
่2
คุณ
เครื
อลั
ข่กาษณะที
ยระบบสุ
ขภาพอาเภอ
และ 5 สะท้อน
คุณภาพการ
ควบคุมโรคระดับดี
้
ขึนไป
1. มี
คณะกรรมการฯ
้ ่
ผ่านขันที
3
ทุก
องค ์ประกอ
2. มีระบบระบาด
บ
วิทยาทีด
่ ี
5. ผลสาเร็ จป้องก ันควบคุมโรคฯ
4. มีการระดมทุน/
ทร ัพยากร
3. มีการวางแผน
Essential
Care
Appreciati
on
Customer
Focus
(New)
Community
participatio
n
Resourc
e
sharing
and
HRD
้
ใช้บน
ั ได 5 ขันของ
6 องค ์ประกอบ
สะท้อนคุณภาพ
้
การควบคุมโรค ขัน
้
พืนฐาน
่ การขับเคลือนนโยบาย
่
2 กลยุทธ ์ ทีใช้
จ.อุบลราชธานี
1.DH
S
2.
หมู ่บา้
น
จัดการ
สุขภา
อาเภอ
ควบคุม
โรค
เข้มแข็
ง OH
ประชาช
น
อุบลราช
ธานี
ได้ร ับการ
ปกป้ อง
จากโรค
และภัย
สุขภาพ
เตรียม
ความ
พร ้อมร ับ
ประชาคม
อาเซียน
แนวคิด สุขภาพหนึ่ งเดียว :
One Health
Human
Health
Animal
Health
Wildlife
Health
Environmental Health
วางแผนแก้ไขปั ญหาโรคและภัย
้
สุขภาพอย่างเป็ นระบบมากขึน
2. มีผลสาเร็จของการควบคุมโรค
ช ัดเจน
3. มีการพัฒนาทีม SRRT ระดับ
อาเภอ ตาบล
4. มีกระบวนการดาเนิ นงานที่
เข้มแข็ง ภายใต้ความร่วมมือของ
เครือข่าย One Health
2. โรคติดต่อ : DHF HFMD Rabies
3. การเตรียมความพร ้อมสู ป
่ ระชาคม
อาเซียน
4. พัฒนาทีม SRRT จาก
้
ระด ับพืนฐาน
สู ร
่ ะด ับดี
5. การร ับประเมิน SRRT 10 อาเภอ
่
ชายแดน และ PoE เพือการบรรลุ
IHR 2005
6. การขยายเครือข่าย One Health
สู อ
่ าเภอชายแดน
7. การจัดทาแผนประคองกิจการ BCP
่
การเตรียมความพร ้อมเพือ
ร ับการระบาดโรคติดต่อใน
้
่
พืนทีชายแดน
โดย
เครือข่าย One Health
1.ด้าน
บุคลากร
้ั
แต่งตงคณะกรรมการประสานงานสาธารณสุ
ข
ชายแดน ระด ับจังหวัด อาเภอ
พัฒนาความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายภายใน
และระหว่างประเทศ
่
วมวาง
จัดให้มก
ี ารประชุมแลกเปลียนและร่
แผนการดาเนิ นงานอย่างน้อย ปี ละ 2 ครง้ั
2.ด้าน
งบประมาณ
สานักนโยบายและยุทธศาสตร ์
กระทรวงการต่างประเทศ
สานักงานสาธารณสุขจังหวัด
งบพัฒนาจ ังหวัดอุบลราชธานี
่ USAID , MBDS ฯลฯ
โครงการพิเศษอืนๆ
3.ด้านวัสดุ
อุปกรณ์
ได้ร ับการสนับสนุ นจาก สคร. , สานัก EID
้
่ สนับสนุ นให้พนที
จังหวัดจัดซือเพิ
ม
ื้ ่
เตรียมความพร ้อมด้านเวชภัณฑ ์ เคมีภณ
ั ฑ์
และว ัสดุ Personal Protective Equipment :
PPE
4.ด้านระบบการ
บริหารจัดการ
่ ความไว ถูกต้อง
พัฒนาระบบเฝ้าระว ังโรค ทีมี
่
่ ง การพัฒนาทีม
และเชือมโยงครอบคลุ
มทัวถึ
่
่ ว
เฝ้าระวังสอบสวนโรคเคลือนที
เร็
(Surveillance and Rapid Response Team :
SRRT)
่ ประสิทธิภาพ เช่น มี
การบริหารจัดการทีมี
เครือข่าย การฝึ กอบรมพัฒนาบุคลากร มี CPG
ซ ้อมแผนโรคติดต่ออุบต
ั ใิ หม่ (Ebola)
ด้านระบบการบริหาร
จัดการ(ต่อ)
้ ให้
่ สามารถดาเนิ นงานป้ องกัน
สนับสนุ นพืนที
ควบคุมโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยการ
พัฒนาระบบและการบู รณาการในทุกระดับ
5.ระบบการดาเนิ นงานด้านเฝ้าระวัง
และควบคุมโรค
1.ระบบการเฝ้าระวังโรคชายแดน
2.ระบบการเฝ้าระวังโรคไข้หวัดนก/ไข้หวัด
ใหญ่จงั หวัดอุบลราชธานี
3.MBDS Report
1)การเฝ้าระว ัง ตรวจจับ และรายงาน
เหตุการณ์ผด
ิ ปกติ
การตรวจจับการระบาดจากเหตุการณ์ผด
ิ ปกติ
SRRT
สคร.
surveillance
รพ.สต.
Lists โรคที่
ต้องแจ้ง
ภายใน 24
SRRT
สสจ.
่ งเม็ก
ด่านชอ
Surveillance
R506, outbreak notification
ด่านปากแซง
การแจ้งเตือน
(online database)
รพศ., รพท., รพช. การ activate surveillance
ผ่านผู บ
้ ริหาร / war room
จุดผ่อนปรน
่
โทรถามโรคทีต้องเฝ้าระว ังตามฤดู กอืาล
น
่ ๆ
รพ.เอกชน
2) การตอบสนองต่อเหตุการณ์ผด
ิ ปกติ
ระบบการส่งต่อผู ป
้ ่ วยจากช่อง
ทางเข้าออก
้
การป้ องกันการติดเชือระหว่
างส่งต่อผู ป
้ ่ วย
การซ ้อมแผน
แนวปฏิบต
ั ม
ิ าตรฐาน
การฝึ กปฏิบต
ั ต
ิ าม SOP
การเฝ้าระว ังโรค เตือนภัย ตอบโต้การระบาด
การพัฒนาต่อยอดอาเภอชายแดนควบคุมโรค
เข้มแข็ง
การร ักษาความเข้มข้นการเฝ้าระวังโรคตามระบบ
ปกติทฝั
ี่ ่ งไทย
่
่
การเฝ้าระวัง การรายงานจังหวัดเพือแลกเปลี
ยน
ข้อมู ลระหว่างประเทศ
ระบบการส่งต่อผู ป
้ ่ วย เช่น
HIV/AIDS, Malaria, โรคอุบต
ั ใิ หม่ (Avian Flu,
Plague, Diptheria, Emerging Zoonoses, ….)
การเฝ้าระวัง แจ้งเตือนเหตุการณ์ผด
ิ ปกติรวมทัง้
เหตุการณ์ฉุกเฉิ นทางสาธารณสุขระดับนานาชาติ
(Public Health Emergency of International
Concern : PHEIC)
nfluenza active surveillance of Ubon Ra
: One Health Network Model
22
ความเป็ นมา
กรมควบคุมโรค กรมปศุสต
ั ว ์ หน่ วยงานที่
่
เกียวข้
อง ลงนาม MOU ความร่วมมือดาเนิ น
โครงการเอกาสุขภาพ
จังหวัดอุบลราชธานี กัมพู ชา และ แขวงจาปา
สัก สาธารณร ัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว มี
้ ชายแดนติ
่
เขตพืนที
ดต่อกัน
่ นใน
้
มีรายงานพบผู ป
้ ่ วยโรคไข้หวัดนกเพิมขึ
้
ประเทศจีน กัมพู ชา
และการติดเชือในสั
ตว ์
ปี ก
้ ต้
่ องมีการเฝ้าระวังโรค เพือป้
่ องกันการ
ทุกพืนที
แพร่ระบาดของโรค ขยายเป็ นวงกว้าง
23
วัตถุประสงค ์
่ ฒนาระบบการเฝ้าระวังโรคไข้หวัดนกใน
1. เพือพั
จังหวัดอุบลราชธานี
่ ฒนาเครือข่ายการเฝ้าระวังโรคไข้หวัดนก
2. เพือพั
โดยการมีส่วนร่วม
่ มแข็งและยังยื
่ น
ทีเข้
่ นหาแหล่งโรค และวางแผนการควบคุม
3. เพือค้
กาจัดโรค
่ กษา และประเมินสถานการณ์โรคไข้หวัด
4. เพือศึ
้ ่
นกในแต่ละพืนที
ในจังหวัดอุบลราชธานี
24
วิธก
ี ารดาเนิ นงาน
สารวจและประเมินสถานการณ์โรคไข้หวัดนกใน
คน และในสัตว ์
สร ้างและพัฒนาเครือข่ายการเฝ้าระวังโรค
ไข้หวัดนกในชุมชน
จัดทาระบบการเฝ้าระวังโรคไข้หวัดนกจังหวัด
อุบลราชธานี
25
กิจกรรมการดาเนิ นงาน
1. การเฝ้าระวังโรคในคน
่ ไข้
1.1 นิ ยามผู ป
้ ่ วยเฝ้าระว ัง หมายถึง ผู ป
้ ่ วยทีมี
มากกว่าเท่าก ับ ๓๘ องศาเซลเซียส ร่วมกับอาการ
้ ,ไอ,หายใจ
อย่างใดอย่างหนึ่ งต่อไปนี ้ ปวดกล้ามเนื อ
ผิดปกติ(หอบ เหนื่ อย หรือหายใจลาบาก)หรือ
แพทย ์สงสัยว่าเป็ นปอดบวมหรือไข้หวัดนก และมี
่
ประว ัติเสียงอย่
างใดอย่างหนึ่ ง
้
หรือ เป็ นผู ป
้ ่ วยปอดอ ักเสบรุนแรงจากการติดเชือใน
ชุมชน
26
กิจกรรมการดาเนิ นงาน
1. การเฝ้าระวังโรคในคน
ตรวจคัดกรองผู ป
้ ่ วยตามนิ ยาม
้
เก็บตัวอย่างผู ป
้ ่ วยทังหมด
่ อาการทีตรงก
่
ทีมี
บ
ั นิ ยามและมีประว ัติสม
ั ผัส
สัตว ์ปี ก
ตรวจวินิจฉัยทางห้องปฏิบต
ั ก
ิ าร ด้วยวิธ ี
่
Nasopharyngeal Swab เพือหาสารพั
นธุกรรมของ
้
เชือไวร
ัสไข้หว ัดนก
่ นย ์วิทยาศาสตร ์การแพทย ์ที่ 10 อุบลราชธานี
ส่งตรวจทีศู
ด้วยวิธ ี PCR
้ ้
้
27
กิจกรรมการดาเนิ นงาน
2. การเฝ้าระวังโรคในสัตว ์
้ ่ 3 ประเภท
จาแนกสัตว ์ปี กตามพืนที
้ ชายแดน
่
2.1 ไก่พนเมื
ื้
องในชุมชนพืนที
2.2 สัตว ์ปี กในสวนสัตว ์อุบลราชธานี และชุมชนรอบ
สวนสัตว ์
2.3 นกตามแหล่งน้ าธรรมชาติ
ระบบเฝ้าระวังโรคในสัตว ์
สารวจความชุกของโรคไข้หวัดนก โดยการสุม
่
ตรวจในสัตว ์ปี ก
เก็บตัวอย่างโดยการทา Cloacal Swab ,
Oropharyngeal และใช้วธ
ิ ี Pool Sample
วิธก
ี ารตรวจ ใช้การเพาะแยกไวร ัส (virus
isolation) โดยการฉี ดตัวอย่างเข้าไข่ไก่ฟัก จานวน
28
กิจกรรมการดาเนิ นงาน
3. การสร ้างและพัฒนาเครือข่ายการเฝ้าระว ังโรค
ไข้หว ัดนกในชุมชน
จัดการอบรม และประชาสัมพันธ ์ให้ความรู ้
่ นทีตั
่
้ ด
่
้ ชายแดนที
่ งจุ
เป็
ับโรคไข้หว ัดนก ในพืนที
เกียวก
ผ่อนปรนช่องตาอู รอยต่อระหว่างประเทศไทย และ
สาธารณร ัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
29
กิจกรรมการดาเนิ นงาน
4. การจัดทาระบบเฝ้าระว ังโรคไข้หวัดนกจังหวัด
อุบลราชธานี
้
1. จัดทา Flow Chart และขันตอนการประสานงาน
กรณี เกิดเหตุการณ์ผด
ิ ปกติ
2. จัดทา ทาเนี ยบเครือข่ายการเฝ้าระวังโรค
่
3. จัดทา Line group และ Mail group เพือแจ้
ง
ข่าว และติดต่อประสานงาน ได้อย่างรวดเร็ว
4. มีการซ ้อมแผนเตรียมพร ้อมร ับการระบาดโรค
ไข้หวัดนก
30
กิจกรรมการดาเนิ นงาน
5. สอบสวน ควบคุมโรค
กำรดำเนินงำนสอบสวนโรคร่วมกัน โดยทีมOne Health
จังหวัดอุบลรำชธำนี
กรณีผู้ป่วยปอดอักเสบรุนแรงเสียชีวิต ได้สอบสวน
ค้นหำสัตว์ปีกป่วยตำย ผลไม่พบควำมผิดปกติ (ผลพบ
เชื้อ InfluenzaA H1N1)
กรณีผู้ป่วยมำรับบริกำรที่โรงพยำบำล๕oพรรษำมหำ
วชิรำลงกรณ์ ด้วยอำกำร ไข้ ไอ เจ็บคอ มีประวัติสัมผัส
สัตว์ปีกตำย ผลตรวจไม่พบเชื้อ ได้ดำเนินกำรควบคุม
พ่นยำฆ่ำเชื้อ และเฝ้ำระวังต่อ ไม่พบสัตว์ปีกป่วยตำย
ผิดปกติ
31
กลยุทธ์
Prev
ent
Dete
ct
Respo
nse
กำรจัดทำระบบเฝ้ำระวังโรคไข้หวัดนกจังหวัด
อุบลรำชธำนี
กำรพัฒนำเครือข่ำยกำรเฝ้ำระวังโรคใน
ชุมชน
กำรพัฒนำระบบสุขภำพสัตว์
พัฒนำระบบเฝ้ำระวังโรคแบบ Real time ทุก
ระดับ
ประเมินสถำนกำรณ์โรค Zoonoses : AI
Rabies
องปฏิ
บมตอบโต้
ต
ั ก
ิ ำร(คนภำวะกำรระบำด
สัตว์) ส่งตรวจได้
ประสำนห้
ทีม SRRT
พร้อ
ทัทีนมทีOne Health มีกำรสอบสวนโรคร่วมกัน
กรณีเกิดเหตุกำรณ์ผด
ิ ปกติ ทุกกรณี
มีระบบ ICS EOC ในระดับจังหวัด
่ ได้
่ ร ับจากกิจกรรมตามแนวคิด
สิงที
สุขภาพหนึ่ งเดียว
การพัฒนาเครือข่าย และระบบการเฝ้าระว ังโรค ทา
ให้บุคลากรมีระบบ ในการปฏิบต
ั งิ าน และมีความ
แม่นยาในการดาเนิ นงาน
่ มแข็ง มีกจ
มีกระบวนการดาเนิ นงานทีเข้
ิ กรรมการ
่ นรู ปธรรม ทัง้
ป้ องก ัน ควบคุม และสอบสวนโรคทีเป็
่
Zoonoses และกิจกรรมอืนๆ
้ ลในการดาเนิ นงานทังด้
้ านบุคลากร ว ัสดุ
มีความเกือกู
อุปกรณ์และวิชาการ
บุคลากรของแต่ละหน่ วยงานมีการประสานงานและ
่
สัมพันธภาพทีดี
การดาเนิ นการเฝ้าระวังต้องมีการพัฒนาอย่าง
่
่ นต่อไป
ต่อเนื่ อง เพือให้
เกิดความเข้มแข็งและยังยื
33
34