Transcript วิธีการดำเนินงาน - สำนักโรคติดต่ออุบัติใหม่

วลีร ัตน์ อภัยบัณฑิตกุล
นักวิชาการสาธารณสุขชานาญการ
สานักงานสาธารณสุขจังหวัด
อุบลราชธานี
นายแพทย ์สุรพร ลอยหา
นายแพทย ์สาธารณสุขจังหวัด
อุบลราชธานี
กรอบการ
นาเสนอ
1. การเสริมสร ้างความเข้มแข็งของการ
ป้ องกันโรคติดต่ออุบต
ั ใิ หม่ ในระดับ
จังหวัด
่ ับการ
2. การเตรียมความพร ้อมเพือร
้ ชายแดนโดย
่
ระบาดโรคติดต่อ ในพืนที
เครือข่าย One Health
3. ระบบเฝ้าระวังโรคไข้หวัดสัตว ์ปี กเชิงรุก
ต้นแบบสุขภาพหนึ่ งเดียว จังหวัด
ดด่านช่อง
เม็ก
Points of Entry
อำเภอที่มเี ขตพืน
้ ที่ติด
สปป.ลำว
(8 อำเภอ ระยะทำง
361 กม.)
อำเภอที่มเี ขตพืน
้ ที่ติด
4
จังหวัดอุบลราชธานี
25 อาเภอ
219 ตาบล
2,627 หมู ่บา้ น
406,194 หลังคาเรือน
ประชากร
1,836,523 คน
5
แผนยุทธศาสตร ์เตรียมความพร ้อมป้ องก ันและแก้ไข
ปั ญหาโรคติดต่อ อุบต
ั ใิ หม่ (2556-2559)
ยุทธศาสตร ์ที่ 1. พัฒนาระบบเฝ้าระวัง ป้ องกัน ร ักษา
และควบคุมโรค ภายใต้แนวคิดสุขภาพหนึ่ ง
เดียว
้
ยุทธศาสตร ์ที่ 2. การจัดการระบบการเลียงและสุ
ขภาพ
สัตว ์ และสัตว ์ป่ าให้ปลอดโรค
ยุทธศาสตร ์ที่ 3. พัฒนาระบบจัดการความรู ้ และ
ส่งเสริมการวิจย
ั พัฒนา
ยุทธศาสตร ์ที่ 4. พัฒนาระบบบริหารจัดการเชิงบู รณา
การและเตรียมความพร ้อมตอบโต้ภาวะ
ฉุ กเฉิ น
่
ยุทธศาสตร ์ที่ 5. การสือสารและประชาสั
มพันธ ์ความ
่
เสียงของโรคติ
ดต่อ อุบต
ั ใิ หม่
อาเภอควบคุมโรค
เข้มแข็ง สู ่ การพัฒนา
Unity of
team
่2
คุณ
เครื
อลั
ข่กาษณะที
ยระบบสุ
ขภาพอาเภอ
และ 5 สะท้อน
คุณภาพการ
ควบคุมโรคระดับดี
้
ขึนไป
1. มี
คณะกรรมการฯ
้ ่
ผ่านขันที
3
ทุก
องค ์ประกอ
2. มีระบบระบาด
บ
วิทยาทีด
่ ี
5. ผลสาเร็ จป้องก ันควบคุมโรคฯ
4. มีการระดมทุน/
ทร ัพยากร
3. มีการวางแผน
Essential
Care
Appreciati
on
Customer
Focus
(New)
Community
participatio
n
Resourc
e
sharing
and
HRD
้
ใช้บน
ั ได 5 ขันของ
6 องค ์ประกอบ
สะท้อนคุณภาพ
้
การควบคุมโรค ขัน
้
พืนฐาน
่ การขับเคลือนนโยบาย
่
2 กลยุทธ ์ ทีใช้
จ.อุบลราชธานี
1.DH
S
2.
หมู ่บา้
น
จัดการ
สุขภา
อาเภอ
ควบคุม
โรค
เข้มแข็
ง OH
ประชาช
น
อุบลราช
ธานี
ได้ร ับการ
ปกป้ อง
จากโรค
และภัย
สุขภาพ
เตรียม
ความ
พร ้อมร ับ
ประชาคม
อาเซียน
แนวคิด สุขภาพหนึ่ งเดียว :
One Health
Human
Health
Animal
Health
Wildlife
Health
Environmental Health
วางแผนแก้ไขปั ญหาโรคและภัย
้
สุขภาพอย่างเป็ นระบบมากขึน
2. มีผลสาเร็จของการควบคุมโรค
ช ัดเจน
3. มีการพัฒนาทีม SRRT ระดับ
อาเภอ ตาบล
4. มีกระบวนการดาเนิ นงานที่
เข้มแข็ง ภายใต้ความร่วมมือของ
เครือข่าย One Health
2. โรคติดต่อ : DHF HFMD Rabies
3. การเตรียมความพร ้อมสู ป
่ ระชาคม
อาเซียน
4. พัฒนาทีม SRRT จาก
้
ระด ับพืนฐาน
สู ร
่ ะด ับดี
5. การร ับประเมิน SRRT 10 อาเภอ
่
ชายแดน และ PoE เพือการบรรลุ
IHR 2005
6. การขยายเครือข่าย One Health
สู อ
่ าเภอชายแดน
7. การจัดทาแผนประคองกิจการ BCP
่
การเตรียมความพร ้อมเพือ
ร ับการระบาดโรคติดต่อใน
้
่
พืนทีชายแดน
โดย
เครือข่าย One Health
1.ด้าน
บุคลากร
้ั
แต่งตงคณะกรรมการประสานงานสาธารณสุ
ข
ชายแดน ระด ับจังหวัด อาเภอ
พัฒนาความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายภายใน
และระหว่างประเทศ
่
วมวาง
จัดให้มก
ี ารประชุมแลกเปลียนและร่
แผนการดาเนิ นงานอย่างน้อย ปี ละ 2 ครง้ั
2.ด้าน
งบประมาณ
 สานักนโยบายและยุทธศาสตร ์
 กระทรวงการต่างประเทศ
 สานักงานสาธารณสุขจังหวัด
งบพัฒนาจ ังหวัดอุบลราชธานี
่ USAID , MBDS ฯลฯ
โครงการพิเศษอืนๆ
3.ด้านวัสดุ
อุปกรณ์
 ได้ร ับการสนับสนุ นจาก สคร. , สานัก EID
้
่ สนับสนุ นให้พนที
 จังหวัดจัดซือเพิ
ม
ื้ ่
 เตรียมความพร ้อมด้านเวชภัณฑ ์ เคมีภณ
ั ฑ์
และว ัสดุ Personal Protective Equipment :
PPE
4.ด้านระบบการ
บริหารจัดการ
่ ความไว ถูกต้อง
 พัฒนาระบบเฝ้าระว ังโรค ทีมี
่
่ ง การพัฒนาทีม
และเชือมโยงครอบคลุ
มทัวถึ
่
่ ว
เฝ้าระวังสอบสวนโรคเคลือนที
เร็
(Surveillance and Rapid Response Team :
SRRT)
่ ประสิทธิภาพ เช่น มี
 การบริหารจัดการทีมี
เครือข่าย การฝึ กอบรมพัฒนาบุคลากร มี CPG
ซ ้อมแผนโรคติดต่ออุบต
ั ใิ หม่ (Ebola)
ด้านระบบการบริหาร
จัดการ(ต่อ)
้ ให้
่ สามารถดาเนิ นงานป้ องกัน
สนับสนุ นพืนที
ควบคุมโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยการ
พัฒนาระบบและการบู รณาการในทุกระดับ
5.ระบบการดาเนิ นงานด้านเฝ้าระวัง
และควบคุมโรค
1.ระบบการเฝ้าระวังโรคชายแดน
2.ระบบการเฝ้าระวังโรคไข้หวัดนก/ไข้หวัด
ใหญ่จงั หวัดอุบลราชธานี
3.MBDS Report
1)การเฝ้าระว ัง ตรวจจับ และรายงาน
เหตุการณ์ผด
ิ ปกติ
การตรวจจับการระบาดจากเหตุการณ์ผด
ิ ปกติ
SRRT
สคร.
surveillance
รพ.สต.
Lists โรคที่
ต้องแจ้ง
ภายใน 24
SRRT
สสจ.
่ งเม็ก
ด่านชอ
Surveillance
R506, outbreak notification
ด่านปากแซง
การแจ้งเตือน
(online database)
รพศ., รพท., รพช. การ activate surveillance
ผ่านผู บ
้ ริหาร / war room
จุดผ่อนปรน
่
โทรถามโรคทีต้องเฝ้าระว ังตามฤดู กอืาล
น
่ ๆ
รพ.เอกชน
2) การตอบสนองต่อเหตุการณ์ผด
ิ ปกติ
 ระบบการส่งต่อผู ป
้ ่ วยจากช่อง
ทางเข้าออก
้
 การป้ องกันการติดเชือระหว่
างส่งต่อผู ป
้ ่ วย
 การซ ้อมแผน
 แนวปฏิบต
ั ม
ิ าตรฐาน
 การฝึ กปฏิบต
ั ต
ิ าม SOP
การเฝ้าระว ังโรค เตือนภัย ตอบโต้การระบาด
การพัฒนาต่อยอดอาเภอชายแดนควบคุมโรค
เข้มแข็ง
การร ักษาความเข้มข้นการเฝ้าระวังโรคตามระบบ
ปกติทฝั
ี่ ่ งไทย
่
่
 การเฝ้าระวัง การรายงานจังหวัดเพือแลกเปลี
ยน
ข้อมู ลระหว่างประเทศ
ระบบการส่งต่อผู ป
้ ่ วย เช่น
HIV/AIDS, Malaria, โรคอุบต
ั ใิ หม่ (Avian Flu,
Plague, Diptheria, Emerging Zoonoses, ….)
 การเฝ้าระวัง แจ้งเตือนเหตุการณ์ผด
ิ ปกติรวมทัง้
เหตุการณ์ฉุกเฉิ นทางสาธารณสุขระดับนานาชาติ
(Public Health Emergency of International
Concern : PHEIC)

nfluenza active surveillance of Ubon Ra
: One Health Network Model
22
ความเป็ นมา
กรมควบคุมโรค กรมปศุสต
ั ว ์ หน่ วยงานที่
่
เกียวข้
อง ลงนาม MOU ความร่วมมือดาเนิ น
โครงการเอกาสุขภาพ
 จังหวัดอุบลราชธานี กัมพู ชา และ แขวงจาปา
สัก สาธารณร ัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว มี
้ ชายแดนติ
่
เขตพืนที
ดต่อกัน
่ นใน
้
 มีรายงานพบผู ป
้ ่ วยโรคไข้หวัดนกเพิมขึ
้
ประเทศจีน กัมพู ชา
และการติดเชือในสั
ตว ์
ปี ก
้ ต้
่ องมีการเฝ้าระวังโรค เพือป้
่ องกันการ
 ทุกพืนที
แพร่ระบาดของโรค ขยายเป็ นวงกว้าง

23
วัตถุประสงค ์
่ ฒนาระบบการเฝ้าระวังโรคไข้หวัดนกใน
1. เพือพั
จังหวัดอุบลราชธานี
่ ฒนาเครือข่ายการเฝ้าระวังโรคไข้หวัดนก
2. เพือพั
โดยการมีส่วนร่วม
่ มแข็งและยังยื
่ น
ทีเข้
่ นหาแหล่งโรค และวางแผนการควบคุม
3. เพือค้
กาจัดโรค
่ กษา และประเมินสถานการณ์โรคไข้หวัด
4. เพือศึ
้ ่
นกในแต่ละพืนที
ในจังหวัดอุบลราชธานี
24
วิธก
ี ารดาเนิ นงาน
 สารวจและประเมินสถานการณ์โรคไข้หวัดนกใน
คน และในสัตว ์
 สร ้างและพัฒนาเครือข่ายการเฝ้าระวังโรค
ไข้หวัดนกในชุมชน
 จัดทาระบบการเฝ้าระวังโรคไข้หวัดนกจังหวัด
อุบลราชธานี
25
กิจกรรมการดาเนิ นงาน
1. การเฝ้าระวังโรคในคน
่ ไข้
1.1 นิ ยามผู ป
้ ่ วยเฝ้าระว ัง หมายถึง ผู ป
้ ่ วยทีมี
มากกว่าเท่าก ับ ๓๘ องศาเซลเซียส ร่วมกับอาการ
้ ,ไอ,หายใจ
อย่างใดอย่างหนึ่ งต่อไปนี ้ ปวดกล้ามเนื อ
ผิดปกติ(หอบ เหนื่ อย หรือหายใจลาบาก)หรือ
แพทย ์สงสัยว่าเป็ นปอดบวมหรือไข้หวัดนก และมี
่
ประว ัติเสียงอย่
างใดอย่างหนึ่ ง
้
หรือ เป็ นผู ป
้ ่ วยปอดอ ักเสบรุนแรงจากการติดเชือใน
ชุมชน
26
กิจกรรมการดาเนิ นงาน
1. การเฝ้าระวังโรคในคน
ตรวจคัดกรองผู ป
้ ่ วยตามนิ ยาม
้
เก็บตัวอย่างผู ป
้ ่ วยทังหมด
่ อาการทีตรงก
่
ทีมี
บ
ั นิ ยามและมีประว ัติสม
ั ผัส
สัตว ์ปี ก
ตรวจวินิจฉัยทางห้องปฏิบต
ั ก
ิ าร ด้วยวิธ ี
่
Nasopharyngeal Swab เพือหาสารพั
นธุกรรมของ
้
เชือไวร
ัสไข้หว ัดนก
่ นย ์วิทยาศาสตร ์การแพทย ์ที่ 10 อุบลราชธานี
ส่งตรวจทีศู
ด้วยวิธ ี PCR
้ ้
้
27
กิจกรรมการดาเนิ นงาน
2. การเฝ้าระวังโรคในสัตว ์
้ ่ 3 ประเภท
จาแนกสัตว ์ปี กตามพืนที
้ ชายแดน
่
2.1 ไก่พนเมื
ื้
องในชุมชนพืนที
2.2 สัตว ์ปี กในสวนสัตว ์อุบลราชธานี และชุมชนรอบ
สวนสัตว ์
2.3 นกตามแหล่งน้ าธรรมชาติ
ระบบเฝ้าระวังโรคในสัตว ์
สารวจความชุกของโรคไข้หวัดนก โดยการสุม
่
ตรวจในสัตว ์ปี ก
เก็บตัวอย่างโดยการทา Cloacal Swab ,
Oropharyngeal และใช้วธ
ิ ี Pool Sample
วิธก
ี ารตรวจ ใช้การเพาะแยกไวร ัส (virus
isolation) โดยการฉี ดตัวอย่างเข้าไข่ไก่ฟัก จานวน
28
กิจกรรมการดาเนิ นงาน
3. การสร ้างและพัฒนาเครือข่ายการเฝ้าระว ังโรค
ไข้หว ัดนกในชุมชน
จัดการอบรม และประชาสัมพันธ ์ให้ความรู ้
่ นทีตั
่
้ ด
่
้ ชายแดนที
่ งจุ
เป็
ับโรคไข้หว ัดนก ในพืนที
เกียวก
ผ่อนปรนช่องตาอู รอยต่อระหว่างประเทศไทย และ
สาธารณร ัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
29
กิจกรรมการดาเนิ นงาน
4. การจัดทาระบบเฝ้าระว ังโรคไข้หวัดนกจังหวัด
อุบลราชธานี
้
1. จัดทา Flow Chart และขันตอนการประสานงาน
กรณี เกิดเหตุการณ์ผด
ิ ปกติ
2. จัดทา ทาเนี ยบเครือข่ายการเฝ้าระวังโรค
่
3. จัดทา Line group และ Mail group เพือแจ้
ง
ข่าว และติดต่อประสานงาน ได้อย่างรวดเร็ว
4. มีการซ ้อมแผนเตรียมพร ้อมร ับการระบาดโรค
ไข้หวัดนก
30
กิจกรรมการดาเนิ นงาน
5. สอบสวน ควบคุมโรค
กำรดำเนินงำนสอบสวนโรคร่วมกัน โดยทีมOne Health
จังหวัดอุบลรำชธำนี
 กรณีผู้ป่วยปอดอักเสบรุนแรงเสียชีวิต ได้สอบสวน
ค้นหำสัตว์ปีกป่วยตำย ผลไม่พบควำมผิดปกติ (ผลพบ
เชื้อ InfluenzaA H1N1)
 กรณีผู้ป่วยมำรับบริกำรที่โรงพยำบำล๕oพรรษำมหำ
วชิรำลงกรณ์ ด้วยอำกำร ไข้ ไอ เจ็บคอ มีประวัติสัมผัส
สัตว์ปีกตำย ผลตรวจไม่พบเชื้อ ได้ดำเนินกำรควบคุม
พ่นยำฆ่ำเชื้อ และเฝ้ำระวังต่อ ไม่พบสัตว์ปีกป่วยตำย
ผิดปกติ
31
กลยุทธ์
Prev
ent
Dete
ct
Respo
nse
 กำรจัดทำระบบเฝ้ำระวังโรคไข้หวัดนกจังหวัด
อุบลรำชธำนี
 กำรพัฒนำเครือข่ำยกำรเฝ้ำระวังโรคใน
ชุมชน
 กำรพัฒนำระบบสุขภำพสัตว์
 พัฒนำระบบเฝ้ำระวังโรคแบบ Real time ทุก
ระดับ
 ประเมินสถำนกำรณ์โรค Zoonoses : AI
Rabies

องปฏิ
บมตอบโต้
ต
ั ก
ิ ำร(คนภำวะกำรระบำด
สัตว์) ส่งตรวจได้
 ประสำนห้
ทีม SRRT
พร้อ
 ทัทีนมทีOne Health มีกำรสอบสวนโรคร่วมกัน
กรณีเกิดเหตุกำรณ์ผด
ิ ปกติ ทุกกรณี
 มีระบบ ICS EOC ในระดับจังหวัด
่ ได้
่ ร ับจากกิจกรรมตามแนวคิด
สิงที
สุขภาพหนึ่ งเดียว
 การพัฒนาเครือข่าย และระบบการเฝ้าระว ังโรค ทา
ให้บุคลากรมีระบบ ในการปฏิบต
ั งิ าน และมีความ
แม่นยาในการดาเนิ นงาน
่ มแข็ง มีกจ
 มีกระบวนการดาเนิ นงานทีเข้
ิ กรรมการ
่ นรู ปธรรม ทัง้
ป้ องก ัน ควบคุม และสอบสวนโรคทีเป็
่
Zoonoses และกิจกรรมอืนๆ
้ ลในการดาเนิ นงานทังด้
้ านบุคลากร ว ัสดุ
 มีความเกือกู
อุปกรณ์และวิชาการ
 บุคลากรของแต่ละหน่ วยงานมีการประสานงานและ
่
สัมพันธภาพทีดี
 การดาเนิ นการเฝ้าระวังต้องมีการพัฒนาอย่าง
่
่ นต่อไป
ต่อเนื่ อง เพือให้
เกิดความเข้มแข็งและยังยื
33
34