Transcript การสื่อสารให้ถึงประชาชน - สำนักจัดการความรู้ กรมควบคุมโรค กระทรวง

สงิ่ ทีเ่ รียนรู ้จากการควบคุมโรค
ไข ้เลือดออก
ปี ทผ
ี่ า่ นมา
ิ านนท์เวช
นพ.นิพนธ์ ชน
ผู ้อานวยการสานักโรคติดต่อนาโดย
แมลง
ก่อนการระบาด
1.การเตรียมความพร ้อม
1.1 การเตรียมบุคลากรในศู นย ์ปฏิบต
ั ก
ิ าร
่ั
ผูว้ า่ ราชการจังหวัด ,นายอาเภอ เป็ นผูส้ งการ
1.2 แผนและงบประมาณ
ประสานการทาแผนระหว่างหน่ วยงานและการจัดสรรงบประมาณสาหร ับโรคไข ้เลือดออก
้ ให
่ ้ช ัดเจนและเพียงพอ
ในพืนที
1.3 องค ์ความรู ้
การพ่นสารเคมี จัดหลักสูตรให ้ความรู ้และทักษะ โดยการอบรม ทาคูม
่ อ
ื การปฏิบต
ั งิ าน
้
เช่น ขันตอนการใส่
ทราย เทคนิ คการพ่นสารเคมี (ถูกต ้อง ถูกช่วงเวลา ถูกสถานที่
่
ครอบคลุม ทันเวลา) เทคนิ คการซ่อมบารุงเครืองพ่
น
่
- ปร ับเปลียนแนวคิ
ด “การพ่นรณรงค ์ล่วงหน้า”
การดูแลร ักษาผูป้ ่ วย
- Case Conference
่ ยงภายในจั
้
- การจัดระบบแพทย ์พีเลี
งหวัด
- แนวทางการส่งต่อผูป้ ่ วยภายในจังหวัด
2. การมีส่วนร่วมของ
ประชาชน
่ ้าใจง่ายให ้ประชาชนและชุมชนร ับทราบ
-การส่งข ้อมูลสถานการณ์โรคทีเข
-มีตวั แทนภาคประชาชน เข ้ามามีสว่ นร่วมในการวางแผนการดาเนิ นงาน
่
-บูรณาการการทางานให ้เป็ นเรืองเดี
ยวกัน ในระดับกระทรวง กรม จังหวัด
้ ่ ประชาชน
พืนที
่
-การสังการจากฝ่
ายปกครอง(ผูว้ า่ ราชการ/นายอาเภอ)
่
-ปร ับรูปแบบการสือสารให
้น่ าสนใจ และแสดงให ้เห็นถึง ความรุนแรงของ
่ าลังนิ ยมมาเป็ น Presenter
โรค เช่น ให ้นักแสดง/ดาราทีก
-การทาประชาคมอย่างต่อเนื่ อง
่
่ ่
3. วิเคราะห ์สถานการณ์
“ต ้องวิเคราะห์สถานการณ์องค์รวม สถานการณ์
ี่ ง เพือ
โรคและปั จจัยเสย
่ ให ้ได ้ พืน
้ ทีซ
่ ้าซากและ
ี่ ง”
พืน
้ ทีเ่ สย
“บุคลากรขาดองค์ความรู ้ (บุคลากรใหม่) ชว่ งแรก
ใชวิ้ ธพ
ี ส
ี่ อนน ้อง และชว่ งต่อไป ให ้เข ้ารับการ
อบรม”
้
ระบบการรายงาน ให ้มีข ้อบังคับใชในการส
งั่ การ
ต่อไป อนุญาตสถานพยาบาล
4. การป้ องกันโรค
1.ต ้องมีการสารวจลูกน้ ายุงลายอย่างต่อเนือ
่ งทุกฤดูกาล
(ทุกจังหวัด) ในชว่ งก่อนฤดูกาลระบาด ประมาณเดือน
กุมภาพันธ์ และฤดูกาลระบาด ประมาณเดือนพฤษภาคม
โดยสารวจลูกน้ ายุงลายทุกอาเภอโดยอย่างน ้อย เขต
เมือง 1 แห่ง นอกเขตเมือง 1 แห่ง
ื่ สารข ้อมูลไปยังเครือข่าย
2. มีการสอ
3. จัดทาฐานข ้อมูลไข ้เลือดออกทีว่ เิ คราะห์แล ้ว(HI,CI)
โดยหน่วยงานสาธารณสุขระดับจังหวัด
4. มีการอบรมในกลุม
่ ของ อสม. ครู นักเรียน และ
คณะกรรมการวัด/มัสยิด
ื่ สารไปยังกลุม
5. สอ
่ ประชาชน ให ้ความรู ้และสร ้างความ
ตระหนักในการปฏิบต
ั ิ
ระหว่างการระบาด
1. War room ระดับจังหวัด/อาเภอ
1. ขอให ้มี “ผู ้ว่าราชการจังหวัด/นายอาเภอควรเป็ น
ประธาน”
ั ้ ให ้ผู ้ว่าราชการจังหวัดสงั่ การ
2. ควรมีข ้อสงั่ การสน
3. มีการกาหนดเวลาติดตามงาน D-day อย่าง
ั เจน
ชด
4. การจัดตัง้ ศูนย์ปฏิบต
ั ก
ิ ารระดับจังหวัด และอาเภอ
ี เข ้ามาประชุม มีการ
5. มีการดึงผู ้มีสว่ นได ้สว่ นเสย
่ โรงเรียน โรงงาน
share ทรัพยากร บุคลากร เชน
ข้อสังเกต การประชุม WR มีข ้อดี ทาให ้เกิดแชร์ข ้อมูล
และการดาเนินงานระหว่างหน่วยงาน
2. War room ระด ับกระทรวง/กรม
2.1 จัดระบบการติดตาม มติครม. ใน WR
่ จัดเวทีให ้แต่ละกระทรวงรายงาน
กระทรวง เชน
ความก ้าวหน ้า
2.2. ให ้กาหนดตัวชวี้ ด
ั ของผลมติครม.ทีเ่ ป็ น
outcome เพือ
่ ติดตามการดาเนินงานของ
กระทรวงต่างๆ
2.3 มีแบบสรุปผลการดาเนินงานจากภาคีให ้ทราบ
ควรมีการร่วมจัดทาแผนปฏิบัตก
ิ าร ทัง้ ในระดับ
กระทรวงและระดับกรม
3. Dengue Corner & Case Management
1.1 การดาเนิ นงาน Dengue Corner แบ่งเป็ น
- OPD คัดกรอง ให ้ความรู ้ ควบคุมการกระจายเชือ้
- IPD ร ักษาอย่างใกล ้ชิดให ้ความรู ้ ป้ องกันยุงกัด
่ ้เหมือนกันทุก รพ.
1.2 การจัดทา Dengue Card ทีใช
่ Dengue Corner เป็ นเอกสารคูม
1.3 มีแนวทางการจัดการเรือง
่ อ
ื โดยให ้
หน่ วยงานบริหารจัดการเอง
่
่
่
1.4 อธิบายสือสารให
้ชัดเจนว่า Dengue Corner คืออะไร เพืออะไร
เพือ
ผูป้ ฏิบต
ั จิ ะได ้เข ้าใจตรงกันและปฏิบต
ั ต
ิ ามได ้ถูกต ้อง
1.5 มี OPD-fast track ให ้คาปรึกษาและมีหอผูป้ ่ วย Dengue
โดยเฉพาะ
่
การดาเนิ นงานหลังพบผูป้ ่ วยควรสือสารให
้ถึงชุมชนและสร ้างเครือข่ายใน
่ ้ผูป้ ่ วยรีบไปพบแพทย ์และไม่ซอยาที
่ เหมาะสมร ับประทาน
ชุมชน เพือให
ื้
ไม่
เอง
เกณฑ ์การเปิ ด Dengue Corner
้
้ ่ ตามเกณฑ ์ทีควรจะมี
่
• ขึนอยู
่กบั บริบทและสถานการของพืนที
การกาหนด
• ประเด็น 5 ป 1 ข
- มีประโยชน์สงั่ การใน VDO Conference สสอ. รพช. รพสต.
อสม.รับทราบ
ั เจนในการปฏิบต
่
- จัดทา key message ให ้เข ้าใจง่าย ชด
ั ิ เชน
บ ้านท่านเองอย่านิง่ ดูดาย ฆ่าลูกน้ ายุงลายให ้ตายเพือ
่
ลูกหลานท่าน, กาจัดลูกน้ ายุงลายทุกวันศุกร์
• ประเด็น 5 เสือ
ื แต่ละระดับควรใช ้ App เพือ
ื่ สารแบบ
5 เสอ
่ การสอ
Real time
กาหนดบุคคลเข ้า WR
ื ให ้ครบตัง้ แต่ในWR
- แต่งตัง้ 5 เสอ
- ให ้ผู ้ตรวจราชการเป็ น IC
ประเด็น การรณรงค ์ในโรงเรียน
- ควรจะต ้องให ้ดาเนินการอย่างต่อเนือ
่ งอย่างน ้อยทุกเดือนในชว่ งก่อนฤดูกาล
ั ดาห์ในชว่ งฤดูกาลระบาด
ระบาด และอย่างน ้อยทุกสป
- กาหนดเรือ
่ งไข ้เลือดออกในหลักสูตรการเรียนการสอน
ึ ษา
- มีการอบรมให ้ความรู ้เรือ
่ งโรคไข ้เลือดออกกับครู/บุคลากรทางการศก
- เพิม
่ กิจกรรมการกาจัดลูกน้ ายุงลายและยุงตัวแก่ด ้วยเทคโนโลยีและวิธก
ี ารที่
ง่าย ทัง้ ในโรงเรียน/บ ้าน/ชุมชนใกล ้บ ้าน “ให ้การบ ้านนักเรียนกลับไปทาที่
บ ้าน”
่ อย.
- จัดทาแผนการปฏิบต
ั ก
ิ ารของอาสาสมัคร/แกนนานักเรียนในโรงเรียน เชน
น ้อย
- การรณรงค์ควรคานึงถึงโรงเรียน ศูนย์เด็กเล็กในสงั กัด อปท. นอกเหนือจาก
ึ ษาธิการ
โรงเรียนในสงั กัดกระทรวงศก
- ให ้มีมาตรฐานในการจัดการลูกน้ า โดยอาจทา MOU ระหว่าง
ึ ษาธิการ สาธารณสุข. องค์การปกครองสว่ นท ้องถิน
กระทรวงศก
่ และ
เจ ้าหน ้าที่ สาธารณสุข ลงประเมิน
ึ ษาธิการต ้องสงั่ การให ้โรงเรียนปลอดลูกน้ ายุงลาย และให ้ สคร.
- กระทรวงศก
ศตม. สสจ. สสอ. รพช.ประเมิน
- กรมควบคุมโรคควรเป็ นหน่วยงานหลักในการติดตามและประเมินผล
• ประเด็นมาตรการป้ องกันควบคุมโรค
ั เจนว่าแจ ้งด ้วยอะไร
– มาตรการ 331ต ้องระบุให ้ชด
โดยใคร แจ ้งใคร ให ้อสม.ทาอะไร
– มาตรฐาน SRRT เดิม รายงานภายใน 24 ชม.
สอบสวนควบคุม 24 ชม.
หลังการระบาด
• การทบทวนถอดบทเรียน
ี่ งต่อการระบาดและไม่ระบาดเพือ
• จัดทาพืน
้ ทีเ่ สย
่
เฝ้ าระวังต่อไป
• วิเคราะห์การระบาดในพืน
้ ที่ แล ้วดาเนินการ
จัดการพืน
้ ทีใ่ ห ้เป็ นศูนย์
• จัดทา BEST PRACTICE นวัตกรรมด ้านการ
ป้ องกันควบคุมโรค