Transcript พัฒนา SRRT เครือข่ายระดับตำบล เพื่อสร้างอำเภอควบคุมโรคเข้มแข็งแบบ

พัฒนา SRRT เครือข่ ายระดับตาบล
เพือ่ สร้ างอาเภอควบคุมโรคเข้ มแข็งแบบยัง่ ยืน
กลุ่มงานควบคุมโรคติดต่ อ
สานักงานสาธารณสุ ขจังหวัดอุตรดิตถ์
ปี ๒๕๕๕
ความสาคัญของทีม SRRT ตาบล
และ อสม.
ในการเฝ้ าระวังเหตุการณ์
เพือ่ เน้ นหาความผิดปกติ
การพัฒนาศักยภาพเครือข่ ายระดับตาบล
อาเภอควบคุมโรคเข้ มแข็งแบบยัง่ ยืนมี
ระบบและการทางานระบาดวิทยาที่ดี
เป็ นองค์ ประกอบส่ วนหนึ่งที่สาคัญ
หลักแนวทางสาคัญในการพัฒนา
• มีคน และทีมงานที่เข้ มแข็ง (ทีม SRRT อาเภอ และตาบล)
• ใช้ ระบาดวิทยาเป็ นรากฐานในการทางานสาธารณสุข
• ประชาชน ชุมชน ท้ องถิ่นมีส่วนร่ วม ในการควบคุมโรค ส่ งเสิม
สุขภาพ
• สร้ างเครือข่ าย เชื่อมโยง ในระดับต่ างๆ
• ให้ มีคุณภาพ มาตรฐานในระดับเดียวกัน และมีการยกระดับ
ต่ อเนื่อง
เครือข่ ายทีมเฝ้ าระวังสอบสวนเคลือ่ นที่เร็ว
(SRRT: Surveillance and Rapid Response Team)
ทั่วประเทศไทย
1,030 ทีม
Central
C-SRRT
Region
R-SRRT
Province
District
Subdistrict
Village
อาสาสมัครสาธารณสุข
D-SRRT
P-SRRT
สมาชิก SRRT เครือข่ ายระดับตาบล
จังหวัดอุตรดิตถ์
• เจ้ าหน้ าที่ รพ.สต. หรือ สอ.
• อาสาสมัครสาธารณสุ ขหมู่บ้าน (อสมทุกคน)
• บุคลากร อปท. ได้ แก่ อบต. หรือเทศบาลเมือง/ตาบล
• กลุ่มอืน่ ๆ เช่ น อาสาสมัครปศุสัตว์ ครูอนามัย ครูพี่
เลีย้ งศูนย์ เด็กเล็ก
หลักสูตรพัฒนา SRRT
เครือข่ ายระดับตาบล
เป้ าหมายของการพัฒนาเครือข่ าย SRRT ระดับตาบล
3ร
• ร้ ู เร็ว (และตรวจสอบ)
• รายงานเร็ว (แจ้ งข่ าว)
• ควบคุมเร็ว (จากัดการะบาด)
SRRT ตำบล
• เข้ าใจหลักการเฝ้ าระวังเหตุการณ์ และทางานกับ
เครือข่ ายในระดับตาบล เพือ่ แจ้ งข่ าวเหตุการณ์ ผดิ ปกติ
• รู้จักชนิดของเหตุการณ์ ผดิ ปกติทางด้ านสาธารณสุ ข
• สามารถตรวจสอบข่ าวเบือ้ งต้ นที่ได้ รับแจ้ งจาก
แหล่ งข่ าวและ
• ดาเนินการตอบสนองได้ เหมาะสม
• มีทักษะการทางานจริงในการควบคุมโรค
ตัวอย่ างการเฝ้ าระวังเหตุการณ์ หนึ่งในชุมชน
ตัวอย่ างผู้ป่วย 5 ราย เมือ่ มีการระบาดของโรคไข้ เลือดออก ในหมู่บ้านแห่ งหนึ่ง
รายที่ 2
รายที่ 1
รพ. สต.
รายที่ 5
รายที่ 4
รพ.เอกชน
ดัดแปลงจาก Dr.Marjorie P. Pollack, ProMed Mail
รายที่ 3
ธรรมชาติการรายงานโรค
ผู้ป่วยส่วนน้ อยที่มารักษาที่
สถานีอนามัยหรื อโรงพยาบาล
ผู้ป่วยจานวนมากที่อยูใ่ นชุมชน
ไม่ได้ มารักษาที่โรงพยาบาล หรื อ
เป็ นผู้ติดเชื ้อไม่มีอาการ
การหาข้ อมูลเพิม่ เติม กรณี มีผ้ ปู ่ วย 1-2 ราย
มีอาการอย่ างไรบา้้าง
เริ่มไม่ สบายตั้งแต่ เมือ่ ไหร่
หมอบอกว่ าเป็ นโรคอะไร (กรณีทไี่ ปหาหมอมาแล้ ว)
การรักษาทีไ่ ด้ รับ เช่ น นอนโรงพยาบาลหรือไม่
เป็ นผู้หญิง หรือ ผู้ชาย
อายุ
อาชีพ
ทีอ่ ยู่อาศัยจริง ๆ
สถานทีท่ างาน / โรงเรียน
เบอร์ โทรศัพท์ ที่ติดต่ อได้
ตอนนีเ้ ป็ นอย่ างไร
มีใครทีบ่ ้ านหรือละแวกบ้ านเป็ นแบบนีห้ รือไม่
การหาข้ อมูลเพิม่ เติม กรณี มีผ้ ูป่วย หลายราย
ส่ วนใหญ่ มอี าการอะไรบ้ าง
เริ่มไม่ สบายตั้งแต่ เมือ่ ไหร่
หมอบอกว่ าเป็ นโรคอะไร (กรณีทไี่ ปหาหมอมาแล้ ว)
มีผ้ ูป่วยทั้งหมดกีร่ าย และมีคนเสี ยชีวติ หรือไม่ ถ้ ามีกี่
ราย
เป็ นผู้หญิง /ผู้ชายกีค่ น
ผู้ป่วยอยู่ในกลุ่มอายุใดเป็ นส่ วนใหญ่ เช่ น เป็ นเด็ก
คนชรา
เกิดปัญหาทีไ่ หน เช่ น หมู่บ้านไหน โรงเรียนอะไร
ระบบงาน SRRT อาเภอและเครือข่ ายระดับตาบล
SRRT
สอบสวน
อาเภอ
ศูนย์ รับแจ้ งข่ าว
รพ. สต. / สอ.
ตรวจสอบ
แหล่ งข่ าวในชุมชน
เหตุการณ์ ผิดปกติในชุมชน
แจ้ งข่ าว
1. โรคประจาถิน่ หรือกลุ่มอาการทีพ่ บบ่ อย
2. โรคใหม่ หรือกลุ่มอาการทีไ่ ม่ เคยพบในพืน้ ที่
3. เหตุการณ์ ทสี่ ่ งผลต่ อการเกิดโรคในคน
ชนิดของเหตุการณ์ ผดิ ปกติ
ตัวอย่ างการระบาดของโรคอุจจาระร่ วง
ตัวอย่ างการระบาดของโรคไข้ เลือดออก
• ไข้ สูงหลายวัน เบื่ออาหาร ปวดท้ อง
• ท้ องอืด มีจุดเลือดออกตามตัว อาจซึม
• หรือช็อค
• หรือ ไปหาหมอแล้ วพบว่ าเป็ นไข้ เลือดออก
ตัวอย่ำงกำรระบำดของโรคไข้หวัดนก
•
•
•
•
•
•
•
หากพบสัตว์ ปีก ป่ วยตายผิดปกติ สงสัยว่ าเป็ นโรคไข้ ห้ วัดนก
แจ้ งจนท. รพ.สต. เฝ้าระวังโรคในคน
แจ้ งปศุสัตว์ อาเภอ ตรวจสอบและควบคุมโรค
ค้ นหาผู้ป่วยโรคเชิงรุ กในหมู่บ้าน
ไข้ สูง มีนา้ มูกไอ ปวดศีรษะ เจ็บคอ
ปวดเมื่อยกล้ ามเนือ้
อ่ อนเพลีย
18
โรคไข้ หูดบั
– มีไข้ ปวดศีรษะ คลืน่ ไส้ สั บสน กลัวแสง คอแข็ง
– ข้ ออักเสบ
– ม่ านตาอักเสบ
– เสี ยการได้ ยนิ จนถึงหูหนวกถาวร
– เสี ยการทรงตัว
– ติดเชื้อในกระแสโลหิต ช็อก
ตัวอย่ างเหตุการณ์ ผดิ ปกติในสั ตว์ และสิ่งแวดล้อม
ปลาตายจานวน
มาก
ไก่ ตายผิดปกติ
ตัวอย่ างเหตุการณ์ ผดิ ปกติในสั ตว์ และสิ่งแวดล้อม
ภาวะนา้ ท่ วมดินโคลนถล่ ม
และชาวบ้ าน
มีไข้ สูงปวดกล้ ามเนือ้ ตา
แดง จานวนหลายราย
SRRT เครือข่ ายระดับตาบล จ.อุตรดิตถ์
กลุ่ม
วัตถุประสงค์
อสม/เครือข่ าย แจ้ งข่ าว
จนท. รพ.สต . ตรวจสอบ
SRRT อาเภอ สอบสวน
สิ่ งทีค่ าดหวัง
รู้เร็ว
รายงานเร็ว
ควบคุมเร็ว
เหตุการณ์ ผดิ ปกติทตี่ ้ องแจ้ งข่ าว
• ผู้ป่วยเป็ นกลุ่มก้อน มีหลายรายพร้ อมๆกัน
• ผู้ป่วยเสี ยชีวติ โดยไม่ ทราบสาเหตุ
• ผู้ป่วยเป็ นโรคทีม่ ีความสาคัญ เช่ น ไข้ เลือดออก
อหิวาตกโรค ไข้ หวัดนก
• เหตุการณ์ ผดิ ปกติในสั ตว์ และสิ่ งแวดล้ อม
23
การหาข้ อมูลเพิม่ เติม กรณี มีผ้ ูป่วย 1-2 ราย
มีอาการอย่ างไรบ้ าง
เริ่มไม่ สบายตั้งแต่ เมื่อไหร่
หมอบอกว่ าเป็ นโรคอะไร (กรณีที่ไปหาหมอมาแล้ว)
การรักษาที่ได้ รับ เช่ น นอนโรงพยาบาลหรือไม่
เป็ นผู้หญิง หรือ ผู้ชาย
อายุ
อาชีพ
ทีอ่ ยู่อาศัยจริง ๆ
สถานทีท่ างาน / โรงเรียน
เบอร์ โทรศัพท์ ที่ติดต่ อได้
ตอนนีเ้ ป็ นอย่ างไร
มีใครทีบ่ ้ านหรือละแวกบ้ านเป็ นแบบนีห้ รือไม่
การหาข้ อมูลเพิม่ เติม กรณี มีผ้ ูป่วย หลายราย
ส่ วนใหญ่ มอี าการอะไรบ้ าง
เริ่มไม่ สบายตั้งแต่ เมือ่ ไหร่
หมอบอกว่ าเป็ นโรคอะไร (กรณีทไี่ ปหาหมอมาแล้ ว)
มีผ้ ูป่วยทั้งหมดกีร่ าย และมีคนเสี ยชีวติ หรือไม่ ถ้ ามีกี่
ราย
เป็ นผู้หญิง /ผู้ชายกีค่ น
ผู้ป่วยอยู่ในกลุ่มอายุใดเป็ นส่ วนใหญ่ เช่ น เป็ นเด็ก
คนชรา
เกิดปัญหาทีไ่ หน เช่ น หมู่บ้านไหน โรงเรียนอะไร
คาถามที่ต้องตอบเมื่อได้ รับข่ าว
เหตุการณ์
ร้ ายแรงหรือไม่
ข่ าวเชื่อถือได้
หรือไม่
เป็ นประเด็น
การเมืองหรือไม่
มีความกังวลในระดับ
นานาชาติหรือไม่
ที่มา: Dr.Marjorie P. Pollack, ProMed Mail
แพร่ ระบาดได้
เร็วหรือไม่
ปัญหาสุ ขภาพนี้
ผิดปกติหรือไม่
มีผลกระทบต่ อ
เศรษฐกิจหรือไม่
เป้ าหมายในการพัฒนาของจังหวัดอุตรดิตถ์
• มีศูนย์ รับแจ้ งข่ าวที่ รพ.สต.
• บุคลากรเข้ าใจขั้นตอนทางานระบบเฝ้ าระวังเหตุการณ์
• มีการทางานร่ วมกันเป็ นทีมอย่ างใกล้ ชิดในพืน้ ที่
– สอ./รพ.สต.
– อสม.
– อบต./เทศบาล/กานันผู้ใหญ่ บ้าน/ผู้ช่วยผู้ใหญ่ บ้าน
– หน่ วยงานอืน่ ๆ เช่ น ปศุสัตว์ ตาบล ครู พเี่ ลีย้ งเด็ก ครู
อนามัย สื่ อมวลชน
ผลทีม่ ่ ุงหวัง
• ระบบเฝ้ ำระวังเหตุกำรณ์ที่ระดับตำบล เป็ นระบบเสริ ม
ช่วยให้ตรวจพบกำรระบำดได้เร็ วขึ้น
• ศูนย์รับแจ้งข่ำวที่รพ.สต. รับแจ้งเหตุกำรณ์เกิดโรคในคน
และเหตุกำรณ์ผดิ ปกติที่เกิดในสัตว์และสิ่ งแวดล้อมที่
อำจจะส่ งผลต่อสุ ขภำพของคน
• หัวใจของควำมสำเร็ จคือ ทุกเหตุกำรณ์ที่ได้รับแจ้งต้องมี
กำรตอบสนอง คือ มีกำรตรวจสอบข่ำวและควบคุมโรค
เบอร์โทรศัพท์มือถือบุคลำกร รพ/รพสต.
1.ผอ.รพสต...................................
2.ผูร้ ับผิดชอบงำน.........................
3.บุคลำกรทุกคน............................
ทุกรพ/รพสต.
- จัดทำทะเบียนอสมที่ผำ่ นกำรอบรมไว้ที่รพสต.
- กำรพัฒนำSRRT เครื อข่ำยระดับตำบล
เบอร์โทรศัพท์มือถือ อสม.ทุกคนที่อบรม
- E –mail/ Face book
-ส่ งทะเบียนอสมที่ผำ่ นกำรอบรมให้สสจ.อตที่
e-mail
[email protected]
อบรมสิ้ นเดือนมีนำคม-ต้นเดือนเมษำ
ขอขอบคุณ
SRRT ตาบลทุกท่ าน
เราช่ วยกันสร้ าง อาเภอ ตาบลควบคุมโรคเข้ มแข็ง