Transcript การประเมินความเสี่ยงด้านสุขภาพ และสภาพแวดล้อมการทำงาน พิไลลักษณ์

่
การประเมินความเสียงด้
าน
สุขภาพ
และสภาพแวดล้อมการ
ทางาน
พิไลลักษณ์ พลพิลา
สานักงานป้ องกันควบคุมโรคที ่ 6
จังหวัดขอนแก่น
กรมควบคุมโรค กระทรวง
การดาเนิ นงานอาชีวอนามัย
ในสถานประกอบการ
เชิงรุก
• ประเมินความ
ปลอดภัย
สภาพแวดล้อมการ
่
ทางาน/สิงแวดล้
อม
การทางาน
• จัดการ
สภาพแวดล้อมการ
่ ยง/ไม่
่
ทางานทีเสี
เชิงร ับ
• ประเมินสุขภาพ
บุคลากร
- ตรวจสุขภาพ
่
ทัวไป
- ตรวจสุขภาพ
่
ตามความเสียงจาก
การทางาน
นายจ้าง vs หน่ วยบริการ
(สนับสนุ นโดย สปสช.)
- Walk thru survey
่
ประเมิ
น
ความเสี
ยง
- ข้อมู ล Env
จ ัดรายการตรวจ
่
“ตามความเสียง”
1
2,3
ตรวจ
่
“ตามความเสียง”
้ั ่
ปกติทงคู
- Lifestyle surve
- ข้อมู ลเจ็บป่ วย
จัดรายการตรวจ
่
“ทัวไป”
4
แปลผล
แบบองค ์รวม
ผิดปกติ
ผิดปกติ
่
่
“ตามความเสียง”
“ทัวไป”
2,3
ตรวจ
่
“ทัวไป”
้ั ่
ผิดปกติทงคู
5,6กิจกรรมกลุ่ม 1กิจกรรมกลุ่ม 2กิจกรรมกลุ่มกิ3จกรรมกลุ่ม 4
“ ความ
่
เสียง”
่ (Risk)
ความเสียง
จากการทางาน
่ งคุ
่ กคาม
 ความเป็ นไปได้ หรือโอกาสทีสิ
จะก่ อให้เ กิด อ น
ั ตรายต่ อ สุ ข ภาพ หรือ เกิ ด
การบาดเจ็บต่อผู ป
้ ฏิบต
ั งิ าน หรือเกิด ความ
สู ญ เสีย ต่ อ ทร พ
ั ยส
์ ิน การแสดงความเป็ น
้ั
้
อน
ั ตราย ต งแต่
ร ะด บ
ั เล็ ก น้ อ ย จนถึง ขัน
เสียชีวต
ิ ได้
่

ความเสียงจากการท
างานใน
โรงงานที่ มี เ สี ย งด งั ผู ้ป ฏิบ ต
ั ิ ง านเสี่ ยงต่ อ
ส ม ร ร ถ ภ า พ ก า รไ ด้ ย ิ น ล ด ล ง หู ห น ว ก
่ั
ชวคราว
หู หนวกถาวร
 การออกแรงของหนักโดยไม่ม ี
่
่
เป็ น “ความเสียง”
หรือไม่? เสียง
อย่างไร?
่ กคามสุขภาพ (Health
สิงคุ
Hazard) จากการทางาน
่
่
่ งทีอยู
่ ่ในสถานทีท
่ างานที่
สิงใดสิ
งหนึ
มีศ ก
ั ยภาพก่ อให้เ กิด ผลกระทบต่ อ
สุขภาพหรือการบาดเจ็บ
 สิ่ ง คุ ก ค า ม สุ ข ภ า พใ น ส ถ า น
ประกอบการ
สารเคมีทใช้
ี่ ในกระบวนการ
ผลิต
 ร ัง สี ที่ ใ ช้ ใ น ก า ร ต ร ว จ ส อ บ
คุณภาพ
ความร ้อน แสง เสียง
่
ความสันสะเทื
อน ร ังสี
ฯลฯ
ก๊าซดมสลบ
ทางกายภาพ
สารตะกว่ ั
สารหนู
ทางเคมี
คนทางาน
แบคทีเรีย
ทางชีวภาพ
สารตัวทาละลาย
ทางจิตวิทยาสังคม
ฯลฯ
่
การยศาสตร ์ อืนๆ
ไวร ัส
ปรสิต
้
เชือรา
ท่าทางในการทางาน ความหนักเบาของฯลฯ
งาน
่ั
ชวโมงการท
างาน การทางานเป็ นกะ/เวร
ความเครียด ฯลฯ
่
่
สิงแวดล้
อมในการทางานและปั จจัยทางสิงแวดล้
อมที่
่ (Risk
การประเมินความเสียง
Assessment) จากการทางาน
่ กคาม
เป็ นกระบวนการระบุถงึ สิงคุ
่
้
สุขภาพทีอาจเกิ
ดขึนจากการ
่
่
ทางาน ระบุระดับของความเสียงที
พบ และพิจารณากาหนด
มาตรการในการป้ องกัน ควบคุม
่
และลดความเสียง
ทาไมจึงต้องประเมิน
่
ความเสียง????
่ างาน/แผนกนั้นๆ
 ให้ทราบว่าในสถานทีท
มี โ อกาสที่สิ่งคุ ก คามต่ า งๆ จะก่ อให้เ กิ ด
อ ันตรายได้มากน้อยเพียงใด
 น าไปสู ่ ก ารพิจ ารณาที่จะด าเนิ น การใดๆ
เ พื่ อ แ ก้ ปั ญ ห า ค ว า ม เ สี่ ย ง นั้ นไ ด้ อ ย่ า ง
เหมาะสม
 ใ ห้ ผู ้ ป ฏิ บ ัต ิ ง า น เ กิ ด ค ว า ม ต ร ะ ห นั ก ถึ ง
่ ดจากสิงคุ
่ กคาม
ผลกระทบต่อสุขภาพทีเกิ
จากการทางาน นาไปสู ่การปฏิบต
ั ท
ิ ถู
ี่ กต้อง
่ กคามสุขภาพและ
วิธก
ี ารประเมินสิงคุ
สภาพแวดล้อมการทางาน
้
 การสารวจเบืองต้
น โดยใช้แบบ
ประเมิน (Checklist) เช่น
RAH01, JSA (Job safety
analysis), แบบสารวจสถาน
ฯลฯ โดยการเดิ
 ประกอบการ
ตรวจวัดสภาพแวดล้
อมการ น
ารวจ (Walk-through
ทส
างานเชิ
งปริมาณ
Survey)+การสั
งเกตุ
เช่น แสงสว่าง, เสี
ยง, สอบถาม
ความร ้อน,
ฝุ่ น, สารเคมี)
Job safety analysis, JSA
12
แบบสารวจสถานประกอบการ 5 ส่วน/ 9 หน้า
13
แบบสารวจสถานประกอบการ 5 ส่วน/ 9 หน้า
(ต่อ)
14
่
เครืองว
ัดแสง
่
เครืองว
ัด
ความร ้อน
่
เครืองว
ัดเสียง
่
เครืองว
ัดเสียง
แบบแยก
่
เครืองเก็
บ
่
เครืองว
ัดก๊าซ
้
่
ขันตอนการประเมิ
นความเสียงและจัดการความ
่
เสียง
การเตรียมการ
การระบุสงคุ
ิ่ กคาม
่ ร ับผลกระท
่ ประมาณค่าความรุจนานวนคนที
แรง
ได้
ประมาณค่าโอกาสเสียง
่
การจ ัดระดบ
ั ความเสียง
ไม่
ได้
่
่ ได้
เลียง/ลด/ขจ
ด
ั ความเสี
ยง
่
ความเสียงยอมร
ับ
ดาเนิ นการต่อไป
ได้หรือไม่
่
่ ดขึน
้
่
่ อยู ่
ฝ้าคุมความเสียงที
เกิ
พร ้อมก ับความเสียงที
มี
่
่
รความเสียงไปยั
งผู เ้ กียวข้
อง
่
่
การเตรียมการเพือประเมิ
นความเสียง
จากการทางาน
้ การท
่
แผนผังพืนที
างาน ผังกระบวนการ
้
ทางาน รายละเอียดการทางานแต่ละขันตอน
ข้อมู ลวิธก
ี ารปฏิบต
ั งิ าน
่
่
่
 รายชือสารเคมี
วัตถุดบ
ิ เครืองจั
กร เครืองมื
อ
อุปกรณ์ทใช้
ี่
 ข้อมู ลการเจ็บป่ วย อุบต
ั เิ หตุ อุบต
ั ก
ิ ารณ์ทเคย
ี่
้
เกิดขึนในอดี
ต
่
 ระเบียบ ข้อบังคบ
ั ทีควบคุ
มอยู ่ ข้อมู ลการ
่
่ อยู ่
ป้ องก ันควบคุมความเสียงที
มี
่
่
่
การเตรียมการเพือประเมิ
นความเสียงจากการ
ทางาน
้ การท
่
แผนผังพืนที
างาน ผังกระบวนการทางาน
้
รายละเอียดการทางานแต่ละขันตอน
ข้อมู ล
วิธก
ี ารปฏิบต
ั งิ าน
่
่
่
 รายชือสารเคมี
วัตถุดบ
ิ เครืองจั
กร เครืองมื
อ
อุปกรณ์ทใช้
ี่
 ข้อมู ลการเจ็บป่ วย อุบต
ั เิ หตุ อุบต
ั ก
ิ ารณ์ทเคย
ี่
้
เกิดขึนในอดี
ต
่
 ระเบียบ ข้อบังคับทีควบคุ
มอยู ่ ข้อมู ลการป้ องกัน
่ อยู ่
่
มี
ควบคุมความเสียงที
่
 ข้อมู ลการตรวจสุขภาพทัวไป
ตรวจสุขภาพตาม
่
่
ระดับของความเสียงจาก
การทางาน
แบ่งเป็ น 5 ระด ับ
่
 ความเสียงเล็
กน้อย
่
่
 ความเสียงที
ยอมร
ับได้
่
 ความเสียงปานกลาง
่
 ความเสียงสู
ง
่
่
 ความเสียงที
ยอมร
ับไม่ได้
ระดับของ
่
ความเสียง
พิจารณาได้จากองค ์ประกอบ
(A) โอกาส/ความเป็ นไปได้ของการ
เกิดอันตราย
(B) ความรุนแรงของความเป็ น
อน
ั ตราย
่
ระดับของความเสียง = (A)
x (B)
(A) โอกาสหรือความเป็ นไปได้
ของการเกิดอ ันตราย
พิจารณาจาก
่ ความปลอดภัย
 วิธก
ี ารทางานทีมี
่
 มาตรการป้ องกันควบคุมอ ันตรายทีมี
 ความเคร่งคร ัดของผู ป
้ ฏิบต
ั งิ านในการ
่ าหนด
ปฏิบต
ั งิ านตามวิธก
ี ารทีก
 การใช้อป
ุ กรณ์ป้องกันอ ันตรายส่วน
บุคคล
่
 จานวนผู เ้ กียวข้
องมากน้อยเพียงใด
้
่ ดขึนในอดี
ต
 การเจ็บป่ วยทีเกิ
โอกาส
(A) ระดับโอกาสหรือความเป็ นไปได้
ของการเกิดอ ันตราย
รายละเอียด
เกิดได้น้อย
มาก (1)
โอกาสเกิด
น้อยกว่า
5%
เกิดได้
้ั
บางครง/
ปานกลาง (2)
โอกาสเกิด 5
– 50 %
้
แทบจะไม่มโี อกาสเกิด หรือคาดว่าเกิดขึน
น้อยมาก เนื่ องจากผู ป
้ ฏิบต
ั งิ านได้ปฏิบต
ั ต
ิ าม
้
่
ขันตอนการท
างานทีปลอดภั
ยอย่างเคร่งคร ัด หรือ
่
มีมาตรการป้ องกันควบคุมทีเหมาะสม
้
เกิดขึน
้
่
้ อย หรือมีสถิต ิ
 เป็ นทีทราบว่
าอ ันตรายเกิดขึนบ่
้
้
้ เนื่ องจากผู ป
 เป็ นไปได้ทจะเกิ
ี่
ดขึน
้ ฏิบต
ั งิ านบาง
้
่
คนไปปฏิบต
ั ต
ิ ามขันตอนการท
างานทีปลอดภั
ย
หรือมาตรการในการป้ องกันควบคุมมีขอ
้ บกพร่อง
่ั
หรือยังไม่มนใจถึ
งประสิทธิภาพในการป้ องกัน
ควบคุม
(B) ความรุนแรงของความ
เป็ นอน
ั ตราย
ความ
รุนแรง
พิจารณาจาก
 ผลกระทบต่อคน
 ผลกระทบต่อทร ัพย ์สิน
 ผลกระทบต่อกระบวนการทางาน เช่น คุณภาพการ
่ ยง
ให้บริการ, ชือเสี
รุนแรงมาก
้ั
 คน : แขนขาด ขาขาด สารพิษ มะเร็ง อายุสนลง
ตาย
 ทร ัพย ์สิน : เสียหายมู ลค่ามากกว่า 100,000 บาท
 หน่ วยงาน : กระบวนการหยุดชะงักมากกว่า 4
่ั
ชวโมง
(B) ความรุนแรงของความ
เป็ นอน
ั ตราย
ความเป็ น
อน
ั ตราย
พิจารณาจาก
่ อยู ่ในต ัวของสิงคุ
่ กคาม
 ความเป็ นพิษทีมี
่ั
เสียงดัง : ราคาญ, หู หนวกชวคราว,
หู
หนวกถาวร
ก๊าซเอทธิลน
ี ออกไซด ์ : คาดว่าเป็ นสารก่อ
มะเร็งในมนุ ษย ์
มีผลต่อระบบสืบพันธ ์
่ ลก
 ลักษณะการเกิดผลกระทบทีมี
ั ษณะ
่ กคามนันๆ
้
เฉพาะต ัวของสิงคุ
(B) ระดบ
ั ความรุนแรงของความ
เป็ นอ ันตราย
ความรุนแรง
เล็กน้อย
(1)
หยุดงานไม่
เกิน 3 วัน
ปานกลาง
(2)
หยุดงาน
มากกว่า 3
วัน
มาก
รายละเอียด
่
้
ไม่มก
ี ารบาดเจ็บ, บาดเจ็บทีปฐมพยาบาลเบื
องต้
นได้
่ กของมีคมบาด, แผลถลอกเล็กน้อย,
(รวมถึง แผลทีถู
ระคายเคือง, การเจ็บป่ วยแบบเกิดอาการไม่สบายกาย
่ั
เพียงชวคราว)
ทร ัพย ์สินเสียหายเล็กน้อย มีมูลค่าไม่เกิน 5,000
บาท
่ องร ักษา มีผลทาให้อวยั วะ
การบาดเจ็บ/ป่ วยทีต้
่ เหมือนเดิม หรือ
บางส่วนไม่สามารถทาหน้าทีได้
สู ญเสียประสิทธิภาพการทางาน (รวมถึง บาดแผลฉี ก
ขาด แผลไฟไหม้ เคล็ดขัดยอก กระดู กหักเล็กน้อย
แขนส่วนบนผิดปกติ ผิวหนังอ ักเสบ หู หนวก)
ทร ัพย ์สินเสียหายมากกว่า 5,000 บาท แต่ไม่เกิน
100,000 บาท
่ นแล้วมี
เสียชีวต
ิ , บาดเจ็บรุนแรง หรือเกิดโรคทีเป็
่
การกาหนดค่าความเสียง
ความรุนแรงของความเป็ น
่ = คะแนน
อ ันตราย (B)
ความเสียง
ของโอกาสเกิดอ ันตราย
อ ันตราย อ ันตราย อ ันตราย
(A) x คะแนนของความ เล็กน้อย ปานกลาง
มาก
เป็ นอ ันตราย(B)
(1)
(2)
(3)
่
่
โอกา
โอกาสเกิดได้ ความเสียง
ความเสียง
ความ
่
่
สของ
น้อยมาก/
เล็กน้อย
ทียอมร
ับ
เสียง
การ
(1)
ได้ (2)
ไม่น่าจะเกิด (1)
ปานกลาง
เกิด
(3)
อ ันตร โอกาสเกิดขึนได้
้
่
่
ความเสียง
ความเสียง
ความ
าย
่
่
ปานกลาง/
ทียอมร
ับ ปานกลาง เสียงสู
ง
(A)
บางครง้ั (2)
ได้ (2)
(4)
(6)
่ กคามทีพบ
่
ตวั อย่าง สิงคุ
: เสียงดัง
โรงงาน ก
-โอกาสเกิดอ ันตราย เกิด
น้อย(1) เนื่ องจาก
่
เครืองจั
กรอุปกรณ์ทใช้
ี่ ม ี
่ มีการ
การบารุงร ักษาทีดี
ตรวจวัดระดับเสียงดังเป็ น
ประจา และไม่เกิน
มาตรฐาน ผู ป
้ ฏิบต
ั งิ านสวม
อุปกรณ์ป้องก ัน
-ระดับความเป็ นอ ันตราย
ปานกลาง(2) เนื่ องจาก
สู ญเสียการได้ยน
ิ แต่ไม่ถงึ
้
ขันเสี
ยชีวต
ิ
โรงงาน ข
-โอกาสเกิดอ ันตราย
้ั
บางครง(2)
เนื่ องจากขาด
่
การบารุงร ักษาเครืองจั
กร
อุปกรณ์ทใช้
ี่ ไม่มก
ี าร
ตรวจวัดระดบ
ั เสียงดังมีการ
จัดหาอุปกรณ์ป้องก ันให้
ผู ป
้ ฏิบต
ั งิ าน แต่บางคนไม่
ใช้
-ระดับความเป็ นอ ันตราย
ปานกลาง(2) เนื่ องจาก
ข้อเสนอแนะในการ
่
จัดการความเสียง
่
ความเสียงเล็
กน้อย (1) อาจไม่ตอ
้ ง
ดาเนิ นการใดๆ
่
่
 ความเสียงที
ยอมร
ับได้ (2) ควรมีการเฝ้า
่
คุมความเสียง
่
 ความเสียงปานกลาง
(3, 4) ควรมีการ
่
ควบคุมและเฝ้าคุมความเสียง
่
 ความเสียงสู
ง (6) จาเป็ นต้องมีการ
่ และทาการ เฝ้าคุม
จัดการความเสียง
่
ความเสียง
่ กคามสุขภาพและปั ญหา
การจัดการสิงคุ
สภาพแวดล้อมจากการทางาน
การ
ควบคุมที่
แหล่
-ปร
ับปรุงงกาเ
่
่
ปร
ับเปลี
ยนเปลี
ยน
นิ ด
กระบวนการทางาน
่
-ใช้สารอืนทดแทน
การ
ควบคุมที่
ทางผ่
า
น
-การทาความ
สะอาด, 5 ส
้ั ปลู ก
-ฉากกน
้ั
ต้นไม้กน
การ
ป้ องกันที่
ตัวบุ
ค
คล
-การใช้อป
ุ กรณ์
ป้ องกันอ ันตราย
ส่วนบุคคล
-การอบรม
่
-การเปลียน