جلسه ششم

Download Report

Transcript جلسه ششم

‫اصول شبیه سازی‬
‫هفته ششم‬
‫فهرست مطالب‬
‫•‬
‫تجزیه و تحلیل داده های ورودی به مدل‬
‫–‬
‫–‬
‫گردآوری داده ها‬
‫تعیین توزیعهای احتمال‬
‫«‬
‫«‬
‫«‬
‫–‬
‫برآورد پارامترها‬
‫«‬
‫«‬
‫–‬
‫«‬
‫«‬
‫–‬
‫آزمون مربع کای‬
‫کاربرد آزمون مربع کای بر اساس احتماالت مساوی‬
‫آزمون برازندگی کاملوگروف‪-‬اسمیرنف‬
‫داده های دومتغیره‬
‫«‬
‫«‬
‫«‬
‫«‬
‫هفته ششم‬
‫مروری بر بدیهیات علم آمار‪ :‬میانگین و واریانس نمونه‬
‫برآوردکننده های پیشنهادی‬
‫آزمون برازندگی‬
‫«‬
‫‪2‬‬
‫نمودار فراوانی‬
‫تعیین توزیع احتمال فرض ی‬
‫رسم احتماالت‬
‫رگرسیون خطی ساده‬
‫آزمون معناداربودن رگرسیون‬
‫به کارگیری معادله رگرسیون در شبیه سازی‬
‫رگرسیون خطی چند متغیره‬
‫تجزیه و تحلیل داده های ورودی به مدل‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫نیروی محرکه هر مدل شبیه سازی داده های ورودی است‪.‬‬
‫تشخیص مناسب توزیع برای داده های ورودی از لحاظ وقت و صرف سایر‬
‫منابع کاری عمده محسوب می شود‪.‬‬
‫فرضهای نادرست در ورودی ها موجب گمراهی در خروجی ها می گردد‪.‬‬
‫مراحل طراحی مدل معتبر از داده های ورودی مساله‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪3‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫هفته ششم‬
‫گردآوری داده های خام‬
‫ایجاد توزیع فرض ی بر اساس نمودار فراوانی‬
‫ارائه برآوردهایی در خصوص پارامترهای مشخص کننده توزیع‬
‫آزمون توزیعهای فرض ی و برآوردهایی از پارامترهای آنها‬
‫اگر توزیع از آزمون موفق بیرون نیاید به گام ‪ 2‬بازگشت می شود‪.‬‬
‫اگر پس از چند بار نتیجه ای حاصل نشد از توزیع تجربی استفاده می گردد‪.‬‬
‫گردآوری داده ها‬
‫•‬
‫•‬
‫عمده ترین وظیفه در حل مسائل واقعی گردآوری داده هاست‪.‬‬
‫پیشنهادات‪:‬‬
‫–‬
‫برنامهریزی‪ :‬طراحی برگههایی برای جمعآوری اطالعات با توجه به شرایط قبلی مسأله‪.‬‬
‫«‬
‫–‬
‫تجزیه و تحلیل همزمان با گردآوری دادهها‬
‫«‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫هفته ششم‬
‫کافی بودن دادههای گردآوری شده را از لحاظ مشخص کردن توزیعهای آماری مورد نیاز به عنوان ورودی‬
‫شبیهسازی تعیین کنید و دادههای غیر مفیدی جمعآوری نکنید‪.‬‬
‫ادغام مجموعه های همگن در داده ها‬
‫«‬
‫‪4‬‬
‫البته در مراحل اولیه اشکالی ندارد که این برگهها چند بار تصحیح شود‪ .‬این نکته را در جمع آوری‬
‫اطالعات به یاد داشته باشید که همواره در پی شناسایی اوضاع و احوال غیر معمول پیرامون مسأله باشد‪.‬‬
‫همگنی دادهها را در دورههای متوالی در چند روز مورد بررس ی قرار دهید‪ ،‬مثال دادههای ‪ 3-2‬روز شنبه با ‪-2‬‬
‫‪ 3‬پنج شنبه ادغام کنید‪ .‬برای ادغام می توانید آزمونهای مقدماتی بررس ی میانگین را انجام دهید‪.‬‬
‫بررس ی روابطه میان دو یا چند متغیر‬
‫بررس ی خود همبستگی دادههای ظاهرا مستقل(مثال مدت خدمت دهی به مشتری ‪n‬ام به مدت‬
‫خدمت دهی به مشتری ‪ n-1‬ام وابسته باشد)‬
‫تعیین توزیعهای احتمال‬
‫•‬
‫نمودار فراوانی‬
‫–‬
‫چگونگی ایجاد نمودار فراوانی به شرح زیر است‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫–‬
‫‪5‬‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫هفته ششم‬
‫حوزه های مقادیر داده های گردآوری شده را به فواصلی تقسیم نمایید‪.‬‬
‫محور افقی را طوری نمادگذاری کنید که با فواصل انتخاب شده تطبیق نماید‪.‬‬
‫فراوانی رخدادهای مشاهده ها را برای هر فاصله تعیین کنید‪.‬‬
‫محور عمودی دستگاه مختصات را طوری نمادگذاری نمایید که همه فراوانی های مربوطه‬
‫نمایش پذیر باشد‪.‬‬
‫فراوانی های فواصل مختلف را رسم نمایید‪.‬‬
‫هاینز و مونتگمری‪ :‬تعداد فاصله ها بهتر است به اندازه جذر اندازه نمونه باشد‪.‬‬
‫اگر طول فاصله ها بیش از حد زیاد باشد نمودار زمختی به دست می آید که شکل و‬
‫جزئیات را مشخص نمی کند‪.‬‬
‫اگر طول فاصله بیش از حد کم باشد نموداری پرشیار به دست می آید که از عهده‬
‫هموارسازی داده ها بر نمی آید‪.‬‬
‫مثال ‪(:1-9‬به فایل اکسل مراجعه نمایید)‬
‫تعیین توزیعهای احتمال‬
‫•‬
‫نمودار فراوانی‬
‫–‬
‫–‬
‫مثال ‪ :2-9‬تعداد وسایل نقلیه که از سمت شمال غربی به یک تقاطع‬
‫وارد می شوند در یک دوره زمانی ‪ 20‬هفته ای از ساعت ‪ 7:00‬تا ‪7:05‬‬
‫مورد شمارش قرار گرفت که داده های مذکور در قالب جدول نمایش‬
‫داده شده است‪ .‬نمودار فراوانی مربوطه را رسم نمایید‪.‬‬
‫‪ 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11‬تعداد وسایل نقلیه‬
‫پاسخ‪:‬فایل اکسل را ببینید‪.‬‬
‫‪ 12 10 19 17 10 8 7 5 5 3 3 1‬فراوانی‬
‫‪6‬‬
‫هفته ششم‬
‫تعیین توزیعهای احتمال‬
‫•‬
‫نمودار فراوانی‬
‫–‬
‫–‬
‫مثال ‪ :3-9‬پنجاه قطعه الکترونیک به طور تصادفی انتخاب شده و آزمون‬
‫تعیین عمر در مورد آنها به انجام رسیده است‪ .‬به این منظور ولتاژی ‪1.5‬‬
‫برابر ولتاژ اسمی قطعات مزبور استفاده شده و عمر هر یک ثبت گردیده‬
‫است‪.‬چون عمر متغیری پیوسته است اطالعات به روز با سه رقم اعشار‬
‫ثبت شده است‪ .‬نمودار فراوانی مربوطه را رسم نمایید‪.‬‬
‫پاسخ‪:‬فایل اکسل را ببینید‪79.919 3.081 0.062 1.961 5.845 .‬‬
‫‪0.123‬‬
‫‪5.009‬‬
‫‪0.433‬‬
‫‪9.003‬‬
‫‪7.579‬‬
‫‪23.96‬‬
‫‪0.543‬‬
‫‪0.219‬‬
‫‪4.562‬‬
‫‪7‬‬
‫هفته ششم‬
‫‪0.013‬‬
‫‪34.76‬‬
‫‪24.42‬‬
‫‪0.091‬‬
‫‪2.157‬‬
‫‪7.078‬‬
‫‪0.002‬‬
‫‪1.147‬‬
‫‪2.336‬‬
‫‪3.027 6.505 0.021‬‬
‫‪6.769 59.899 1.192‬‬
‫‪18.387 0.141 43.565‬‬
‫‪144.695 2.663 17.967‬‬
‫‪0.941 0.878 3.371‬‬
‫‪0.624‬‬
‫‪5.38 3.148‬‬
‫‪0.59 1.928‬‬
‫‪0.3‬‬
‫‪7.004 31.764 1.005‬‬
‫‪3.217 14.382 1.008‬‬
‫تعیین توزیعهای احتمال‬
‫•‬
‫تعیین توزیع احتمال فرض ی‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫‪8‬‬
‫–‬
‫–‬
‫هفته ششم‬
‫تعیین توزیع احتمال فرض ی براساس منطق مسأله در دست بررس ی و شکل نمودار‬
‫فراوانی صورت می گیرد‪.‬‬
‫برخی از توزیع های احتمال پیوسته بر حسب مقادیر تابعی که براساس مقادیر‬
‫واقعی پارامترهای آن تعریف می شود قابل شناسایی است‪.‬‬
‫یکی از این توابع ضریب تغییر توزیع احتمال است‪.‬‬
‫) ‪  Var ( X ) / E ( X‬‬
‫این ضریب در خصوص تابع چگالی نمایی منفی صرف نظر از مقدار پارامتر آن‬
‫همواره برابر یک است‪.‬‬
‫بسته به اینکه پارامتر شکل دو تابع چگالی گاما و ویبول مساوی یک‪ ،‬کوچکتر از یک‬
‫و بزرگتر از یک باشد‪ ،‬ضریب تغییر تابع چگالی نیز مساوی یک‪ ،‬بزرگتر از یک و‬
‫کوچکتر از یک خواهد بود‪.‬‬
‫این ضریب در خصوص توزیعهای احتمال مانند یکنواخت‪ ،‬نرمال‪ ،‬نرمال‬
‫لگاریتمی‪ ،‬بتا و مثلثی مفید نیست‪.‬‬
‫تعیین توزیعهای احتمال‬
‫•‬
‫تعیین توزیع احتمال فرض ی‬
‫–‬
‫برای محاسبه ضریب مذکور نیاز به برآورد میانگین و واریانس توزیع‬
‫‪ X‬از‬
‫داریم‪ .‬فرض کنید مشاهدات مستقل و هم توزیع‬
‫‪X , X ,...,‬‬
‫متغیر تصادفی مورد نظر در دست است‪ .‬اگر میانگین و واریانس نمونه‬
‫‪S ‬‬
‫شود‪X  X‬‬
‫تعریف (‪) /‬‬
‫)‪n  1‬‬
‫و‪X   X /n‬‬
‫آنگاه ( و‬
‫به صورت‬
‫برآوردکننده های ناار‪X‬یب ‪S‬‬
‫میانگین و واریانس توزیع احتمال متغیر‬
‫تصادفی مورد نظر بوده و ضریب تغییر عبارت خواهد بود از‬
‫‪n‬‬
‫‪n‬‬
‫‪i‬‬
‫‪2‬‬
‫‪n‬‬
‫‪2‬‬
‫‪i‬‬
‫‪i 1‬‬
‫‪i 1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪9‬‬
‫‪/X‬‬
‫–‬
‫هفته ششم‬
‫‪2‬‬
‫‪S‬‬
‫‪ ‬‬
‫در خصوص توزیع های گسسته از نسبت‬
‫می گردد‪.‬‬
‫استفاده‬
‫) ‪  Var ( X ) / E ( X‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫تعیین توزیعهای احتمال‬
‫•‬
‫تعیین توزیع احتمال فرض ی‬
‫–‬
‫نسبت ‪ ‬و تغییرات آن برای برخی از توزیعهای احتمال گسسته‬
‫توزیع احتمال‬
‫برنویی با پارامتر ‪p‬‬
‫‪10‬‬
‫هفته ششم‬
‫ضریب تغییر‬
‫‪1-p‬‬
‫محدوده‬
‫(‪)0,1‬‬
‫دوجمله ای )‪(n,p‬‬
‫‪1-p‬‬
‫هندسی با پارامتر ‪p‬‬
‫‪1/p‬‬
‫(‪)0,1‬‬
‫‪>=1‬‬
‫دوجمله ای منفی )‪(n,p‬‬
‫‪1/p‬‬
‫‪>=1‬‬
‫پواسون‬
‫‪1‬‬
‫{‪}1‬‬
‫تعیین توزیعهای احتمال‬
‫•‬
‫رسم احتماالت‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫نمودار فراوانی برآوردی از شکل تابع چگالی به دست می دهد‪.‬‬
‫در این بخش به مقایسه تابع تجمعی برآوردی داده های گردآوری‬
‫شده با تابع تجمعی متغیر تصادفی پیوسته از طریق رسم نمودار‬
‫پرداخته شده است‪.‬‬
‫در این روش نقاط )) ( ‪ , F‬را‪( X‬رسم می نماییم‪ .‬که در آن عبارت‬
‫تجمعی‪F ( X‬‬
‫تابع ‪) ‬‬
‫تجربی و ‪ F‬تابع‬
‫‪i‬امین ‪ X‬از‪X‬نظر ترتیب‪،‬‬
‫تجمعی برآوردی است‪.‬‬
‫اگر این نقاط تشکیل یک خط دادند می توان گفت که دلیلی بر این‬
‫وجود ندارد که تابع چگالی مورد نظر صحیح نباشد‪.‬‬
‫) ‪( i  0 .5‬‬
‫‪n‬‬
‫‪1‬‬
‫)‪(i‬‬
‫) ‪( i  0 .5‬‬
‫‪11‬‬
‫)‪(i‬‬
‫–‬
‫هفته ششم‬
‫‪n‬‬
‫)‪(i‬‬
‫‪n‬‬
‫تعیین توزیعهای احتمال‬
‫•‬
‫رسم احتماالت‬
‫–‬
‫‪12‬‬
‫–‬
‫هفته ششم‬
‫مثال ‪ :4-9‬برای اتوبانکی یک مدل شبیه سازی ایجاد شده و اطالعاتی در زمینه فواصل زمانی بین‬
‫دو ورود خودورها جمع آوری شده است‪ .‬طی یک زمان ‪ 90‬دقیقه ای ‪ 220‬خودرو به بانک مراجعه‬
‫نموده و مدتهای بین دو ورود آنها بین خودروی ‪ i‬و ‪ i+1‬به ازای ‪ i=1,2,…,219‬مشاهده و پس از‬
‫مرتب شدن ثبت شده است‪ .‬نتایج در جدول زیر مشاهده می گردد‪ .‬توزیع چگالی آنها چیست و‬
‫چگونه می توان آن را بررس ی نمود؟‬
‫‪1.05‬‬
‫‪1.05‬‬
‫‪1.06‬‬
‫‪1.09‬‬
‫‪1.10‬‬
‫‪1.11‬‬
‫‪1.12‬‬
‫‪1.17‬‬
‫‪1.18‬‬
‫‪1.24‬‬
‫‪1.24‬‬
‫‪1.28‬‬
‫‪1.33‬‬
‫‪1.38‬‬
‫‪1.44‬‬
‫‪1.51‬‬
‫‪1.72‬‬
‫‪1.83‬‬
‫‪1.96‬‬
‫‪0.70‬‬
‫‪0.72‬‬
‫‪0.72‬‬
‫‪0.72‬‬
‫‪0.74‬‬
‫‪0.75‬‬
‫‪0.76‬‬
‫‪0.77‬‬
‫‪0.79‬‬
‫‪0.84‬‬
‫‪0.86‬‬
‫‪0.87‬‬
‫‪0.88‬‬
‫‪0.88‬‬
‫‪0.90‬‬
‫‪0.93‬‬
‫‪0.93‬‬
‫‪0.95‬‬
‫‪0.97‬‬
‫‪1.03‬‬
‫‪0.53‬‬
‫‪0.53‬‬
‫‪0.54‬‬
‫‪0.54‬‬
‫‪0.55‬‬
‫‪0.55‬‬
‫‪0.56‬‬
‫‪0.57‬‬
‫‪0.57‬‬
‫‪0.60‬‬
‫‪0.61‬‬
‫‪0.61‬‬
‫‪0.63‬‬
‫‪0.63‬‬
‫‪0.64‬‬
‫‪0.65‬‬
‫‪0.65‬‬
‫‪0.65‬‬
‫‪0.69‬‬
‫‪0.69‬‬
‫‪0.45‬‬
‫‪0.45‬‬
‫‪0.46‬‬
‫‪0.47‬‬
‫‪0.47‬‬
‫‪0.47‬‬
‫‪0.48‬‬
‫‪0.49‬‬
‫‪0.49‬‬
‫‪0.49‬‬
‫‪0.49‬‬
‫‪0.50‬‬
‫‪0.50‬‬
‫‪0.50‬‬
‫‪0.51‬‬
‫‪0.51‬‬
‫‪0.51‬‬
‫‪0.52‬‬
‫‪0.52‬‬
‫‪0.53‬‬
‫‪0.35‬‬
‫‪0.36‬‬
‫‪0.36‬‬
‫‪0.36‬‬
‫‪0.37‬‬
‫‪0.37‬‬
‫‪0.38‬‬
‫‪0.38‬‬
‫‪0.38‬‬
‫‪0.38‬‬
‫‪0.38‬‬
‫‪0.39‬‬
‫‪0.40‬‬
‫‪0.40‬‬
‫‪0.41‬‬
‫‪0.41‬‬
‫‪0.43‬‬
‫‪0.43‬‬
‫‪0.43‬‬
‫‪0.44‬‬
‫‪0.25‬‬
‫‪0.25‬‬
‫‪0.25‬‬
‫‪0.25‬‬
‫‪0.26‬‬
‫‪0.26‬‬
‫‪0.26‬‬
‫‪0.26‬‬
‫‪0.26‬‬
‫‪0.27‬‬
‫‪0.28‬‬
‫‪0.28‬‬
‫‪0.29‬‬
‫‪0.29‬‬
‫‪0.30‬‬
‫‪0.31‬‬
‫‪0.31‬‬
‫‪0.32‬‬
‫‪0.35‬‬
‫‪0.35‬‬
‫‪0.18‬‬
‫‪0.19‬‬
‫‪0.19‬‬
‫‪0.19‬‬
‫‪0.20‬‬
‫‪0.21‬‬
‫‪0.21‬‬
‫‪0.21‬‬
‫‪0.21‬‬
‫‪0.21‬‬
‫‪0.22‬‬
‫‪0.22‬‬
‫‪0.22‬‬
‫‪0.23‬‬
‫‪0.23‬‬
‫‪0.23‬‬
‫‪0.23‬‬
‫‪0.23‬‬
‫‪0.24‬‬
‫‪0.25‬‬
‫‪0.11‬‬
‫‪0.11‬‬
‫‪0.11‬‬
‫‪0.12‬‬
‫‪0.12‬‬
‫‪0.12‬‬
‫‪0.12‬‬
‫‪0.13‬‬
‫‪0.13‬‬
‫‪0.14‬‬
‫‪0.14‬‬
‫‪0.14‬‬
‫‪0.14‬‬
‫‪0.15‬‬
‫‪0.15‬‬
‫‪0.15‬‬
‫‪0.15‬‬
‫‪0.15‬‬
‫‪0.15‬‬
‫‪0.17‬‬
‫‪0.07‬‬
‫‪0.07‬‬
‫‪0.07‬‬
‫‪0.08‬‬
‫‪0.08‬‬
‫‪0.08‬‬
‫‪0.08‬‬
‫‪0.09‬‬
‫‪0.09‬‬
‫‪0.10‬‬
‫‪0.10‬‬
‫‪0.10‬‬
‫‪0.10‬‬
‫‪0.10‬‬
‫‪0.10‬‬
‫‪0.10‬‬
‫‪0.10‬‬
‫‪0.10‬‬
‫‪0.11‬‬
‫‪0.11‬‬
‫‪0.05‬‬
‫‪0.05‬‬
‫‪0.05‬‬
‫‪0.05‬‬
‫‪0.05‬‬
‫‪0.05‬‬
‫‪0.05‬‬
‫‪0.05‬‬
‫‪0.05‬‬
‫‪0.06‬‬
‫‪0.06‬‬
‫‪0.06‬‬
‫‪0.06‬‬
‫‪0.07‬‬
‫‪0.07‬‬
‫‪0.07‬‬
‫‪0.07‬‬
‫‪0.07‬‬
‫‪0.07‬‬
‫‪0.07‬‬
‫‪0.01‬‬
‫‪0.01‬‬
‫‪0.01‬‬
‫‪0.01‬‬
‫‪0.01‬‬
‫‪0.01‬‬
‫‪0.01‬‬
‫‪0.01‬‬
‫‪0.02‬‬
‫‪0.02‬‬
‫‪0.03‬‬
‫‪0.03‬‬
‫‪0.03‬‬
‫‪0.04‬‬
‫‪0.04‬‬
‫‪0.04‬‬
‫‪0.04‬‬
‫‪0.04‬‬
‫‪0.04‬‬
‫‪0.05‬‬
‫تعیین توزیعهای احتمال‬
‫•‬
‫رسم احتماالت‬
‫–‬
‫پاسخ‪:‬‬
‫«‬
‫«‬
‫«‬
‫‪13‬‬
‫الف‪:‬‬
‫ب‪:‬نمودارها را با فواصل ‪ 0.075 ،0.05‬و ‪ 0.1‬مشاهده کنید که آخرین مورد‬
‫نزدیک به نمایی است‪.‬‬
‫ای توزیع نمایی‬
‫ج‪:‬برای رسم نقاط ))‬
‫( بر ‪F‬‬
‫( ‪X , F‬به( مقدار )‬
‫منفی نیاز داریم که عبارت است از‬
‫‪S / X  0 . 951  1‬‬
‫‪2‬‬
‫) ‪( i  0 .5‬‬
‫‪S  0 . 144 , X  0 . 399   ‬‬
‫‪2‬‬
‫) ‪( i  0 .5‬‬
‫‪1‬‬
‫)‪(i‬‬
‫‪n‬‬
‫‪n‬‬
‫‪), i  1, 2 ,..., 219 , n  219 ,   1‬‬
‫))‬
‫‪n  i  0 .5‬‬
‫‪n‬‬
‫‪1‬‬
‫‪i  0 .5‬‬
‫‪n‬‬
‫‪)    ln( 1 ‬‬
‫(‪))  ( X ( i ) ,  ln‬‬
‫) ‪( i  0 .5‬‬
‫‪n‬‬
‫) ‪( i  0 .5‬‬
‫‪n‬‬
‫(‬
‫‪1‬‬
‫(‬
‫‪1‬‬
‫‪x F‬‬
‫‪ ( X (i ) , F‬‬
‫حال اگر نقاط را رسم کنیم می بینیم که تقریبا بر روی یک خط قرار دارد‪.‬‬
‫هفته ششم‬
‫تعیین توزیعهای احتمال‬
‫•‬
‫رسم احتماالت‬
‫–‬
‫‪14‬‬
‫هفته ششم‬
‫مثال ‪ :5-9‬مورد بررس ی قرار نمی گیرد‪.‬‬
‫برآورد پارامترها‬
‫•‬
‫مروری بر بدیهیات علم آمار‪ :‬میانگین و واریانس نمونه‬
‫–‬
‫‪X , X ,..., X‬‬
‫نشان داده شود‬
‫اگر مشاهدات یک نمونه ‪n‬تایی با‬
‫میانگین نمونه( )‪X‬و واریانس نمونه( ) به‪ S‬شرح زیر است‪:‬‬
‫‪n‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫)‪( X i  X ) /( n  1‬‬
‫‪n‬‬
‫‪2‬‬
‫–‬
‫‪15‬‬
‫‪i 1‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Xi /n‬‬
‫‪S‬‬
‫‪i 1‬‬
‫‪‬‬
‫اگر داده های در دست بررس ی گسسته و در قالب توزیع فراوانی رده‬
‫بندی شده باشد‪ .‬اگر تعداد مقادیر متمایز ‪ X‬با ‪ k‬نشان داده شود و‬
‫‪f‬‬
‫فراوانی مشاهده شده برای مقدار از ‪ X‬با ‪X‬‬
‫نمادگذاری شود آنگاه‬
‫میانگین و واریانس نمونه از روش زیر به دست می آید‪:‬‬
‫‪j‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ nX‬‬
‫‪2‬‬
‫‪j‬‬
‫‪fjX‬‬
‫‪n 1‬‬
‫هفته ششم‬
‫‪n‬‬
‫‪X ‬‬
‫‪k‬‬
‫‪j 1‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪2‬‬
‫‪S‬‬
‫‪j‬‬
‫‪j‬‬
‫‪fjX‬‬
‫‪k‬‬
‫‪j 1‬‬
‫‪n‬‬
‫‪‬‬
‫‪X ‬‬
‫برآورد پارامترها‬
‫•‬
‫مروری بر بدیهیات علم آمار‪ :‬میانگین و واریانس نمونه‬
‫–‬
‫مثال ‪ :6-9‬با تحلیل داده های عرضه شده در قالب جدول ‪1-9‬‬
‫میانگین و واریانس نمونه را به دست آورید‪.‬‬
‫‪n  100 , X 1  0 , f 1  12 , X 2  1, f 2  10‬‬
‫‪X j f j  2080‬‬
‫‪k‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪16‬‬
‫‪ 7 . 63‬‬
‫هفته ششم‬
‫‪j 1‬‬
‫) ‪2080  100 ( 3 . 64‬‬
‫‪100  1‬‬
‫‪X j f j  364 , ‬‬
‫‪ 3 . 64 , S ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪k‬‬
‫‪j 1‬‬
‫‪364‬‬
‫‪100‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ X ‬‬
‫برآورد پارامترها‬
‫•‬
‫مروری بر بدیهیات علم آمار‪ :‬میانگین و واریانس نمونه‬
‫–‬
‫اگرداده های در دست بررس ی پیوسته باشد و تنها داده های رده بندی‬
‫شده در دست باشد از روابط زیر استفاده می گردد که در آن‬
‫‪f‬‬
‫نشان ‪m‬‬
‫دهنده‬
‫معرف فراوانی مشاهده شده در فاصله رده ای ‪j‬ام و‬
‫نقطه وسط فاصله رده ای ‪j‬ام و ‪ c‬تعداد فاصله های رده ای است‪.‬‬
‫‪j‬‬
‫‪j‬‬
‫‪17‬‬
‫‪2‬‬
‫‪f j m j  nX‬‬
‫‪2‬‬
‫‪n 1‬‬
‫هفته ششم‬
‫‪c‬‬
‫‪j 1‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪2‬‬
‫‪S‬‬
‫‪f jm j‬‬
‫‪c‬‬
‫‪j 1‬‬
‫‪‬‬
‫‪1‬‬
‫‪n‬‬
‫‪X ‬‬
‫برآورد پارامترها‬
‫•‬
‫مروری بر بدیهیات علم آمار‪ :‬میانگین و واریانس نمونه‬
‫–‬
‫–‬
‫مثال ‪ :7-9‬فرض کنید تنها داده های دسته بندی شده عمر قطعات‬
‫الکترونیک مثال ‪ 3-9‬در دست باشد مقادیر میانگین و واریانس نمونه‬
‫را بیابید‪.‬‬
‫پاسخ‪:‬‬
‫‪n  50 , c  49 ; m 1  1 . 5 , f 1  23 , m 2  4 . 5 , f 2  10‬‬
‫‪m j f j  37226 . 5‬‬
‫‪2‬‬
‫‪18‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ 605 . 849  S  24 . 614‬‬
‫) ‪37226 . 5  50 (12 . 28‬‬
‫‪50  1‬‬
‫‪49‬‬
‫‪j 1‬‬
‫‪m j f j  614 , ‬‬
‫‪ 12 . 28 , S ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪49‬‬
‫‪j 1‬‬
‫‪614‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ X ‬‬
‫‪50‬‬
‫در صورتی که مقادیر واقعی مقداری متفاوت است‬
‫‪X  11 . 894 , S  24 . 953‬‬
‫هفته ششم‬
‫برآورد پارامترها‬
‫•‬
‫برآوردکننده های پیشنهادی‬
‫–‬
‫–‬
‫‪19‬‬
‫هفته ششم‬
‫به منظور مشخص نمودن کامل توزیع احتمال فرض ی ناچار به برآورد‬
‫پارامترهای توزیع هستیم‪.‬‬
‫پارامتر مقداری ثابت ولی مجهول است ولی برآوردکننده متغیر آماری یا‬
‫تصادفی است که مقدار آن به نتایج نمونه بستگی دارد‪ .‬اگر پارامتری را‬
‫نشان داده می ˆ‪‬‬
‫شود‪.‬‬
‫با نماد نشان دهیم برآو‪‬ردکننده آن با نماد‬
‫برآورد پارامترها‬
‫•‬
‫برآوردکننده های پیشنهادی‬
‫‪20‬‬
‫هفته ششم‬
‫برآورد پارامترها‬
‫•‬
‫‪21‬‬
‫برآوردکننده های پیشنهادی‬
‫– مثال ‪ :8-9‬فرض کنید داده های جدول ‪ 1-9‬نیازمند تحلیل است‪.‬‬
‫بررس ی شکل ‪ 1-9‬و مقایسه آن با توزیع پواسون چنین می رساند که‬
‫توزیع احتمال فرض ی می تواند پواسون با پارامتر مجهول باشد‬
‫این پارامتر را برآورد نمایید‪.‬‬
‫مقدار ‪‬‬
‫– پاسخ‪ :‬بر اساس جدول قبل و مثال ‪ 6-9‬داریم‬
‫‪ˆ  X  3 . 64‬‬
‫الزم به ذکر است که میانگین و واریانس توزیع پواسون یکی است اگر‬
‫مقدار واریانس نمونه را نگاه کنیم مقدار ‪ 7.63‬را به خود اختصاص‬
‫داده ولی چون میانگین و واریانس نمونه هر دو متغیر تصادفی هستند‬
‫انتظار نمی رود که مقادیر یکسانی اختیار کنند‪.‬‬
‫هفته ششم‬
‫برآورد پارامترها‬
‫•‬
‫برآوردکننده های پیشنهادی‬
‫–‬
‫‪22‬‬
‫–‬
‫هفته ششم‬
‫مثال ‪:9-9‬یک جاسوس مامور است به تعداد تانکهای ارتش دشمن پی ببرد‪.‬‬
‫او می داند که تانکهای ارتش دشمن با شماره مشخص می شوند‪ .‬شماره ها‬
‫از ‪ 100‬شروع می شود و تا مقدار مجهول ‪ 100+b‬ادامه می یابد‪.‬‬
‫جاسوس به مدت یک روز به مراقبت از جاده می پردازد و شماره تانکها را‬
‫یادداشت می نماید‪ .‬تعداد برآوردی تانکهای دشمن چقدر است؟‬
‫‪1783 1522 920 587 3653 146‬‬
‫‪2937‬‬
‫احتمال ‪736‬‬
‫‪372 3104‬‬
‫‪1492‬گسسته‬
‫یکنواخت‬
‫‪3535‬توزیع‬
‫پا امتر یک‬
‫پاسخ‪ :‬ما به دنبال برآورد ر‬
‫هستیم که فرض بر پیوسته بودن آن قرار می دهیم در اینصورت داریم‪:‬‬
‫‪n 1‬‬
‫‪13‬‬
‫ˆ‬
‫‪b‬‬
‫‪[max X ] ‬‬
‫‪( 3653  100 )  3849‬‬
‫‪n‬‬
‫‪12‬‬
‫برآورد پارامترها‬
‫•‬
‫برآوردکننده های پیشنهادی‬
‫–‬
‫‪23‬‬
‫–‬
‫مثال ‪ :10-9‬در یک خط مونتاژ به منظور نصب درهای خودرو از ربات‬
‫استفاده می گردد در این حالت فرض بر این است که مدت نصب‬
‫طبق توزیع احتمال نرمال باشد به همین منظور نمونه ای ‪ 20‬تایی از‬
‫زمان نصب در جدول زیر در دست است پارامترهای این توزیع نرمال را‬
‫برآورد کنید‪.‬‬
‫‪99.79 100.4 100 99.82‬‬
‫‪99.56 99.98 100.5 99.96‬‬
‫پاسخ‪:‬‬
‫‪100.2 99.83 99.55 99.9‬‬
‫‪ˆ  X  99 . 98‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫ˆ‬
‫‪  S  0 . 080‬‬
‫هفته ششم‬
‫‪100.3 100.2 99.62 100.1‬‬
‫‪100.3 100.3 99.65 99.85‬‬
‫برآورد پارامترها‬
‫•‬
‫برآوردکننده های پیشنهادی‬
‫–‬
‫–‬
‫مثال ‪:11-9‬فرض کنید مهلت تحویل برای ‪ 20‬سفارش در جدول زیر ارائه‬
‫شده باشد و همچنین به این نتیجه رسیده باشیم که مهلت تحویل دارای‬
‫توزیع گاماست‪ .‬پارامترهای آن را برآورد کنید‪.‬‬
‫مهلت‬
‫مهلت‬
‫مهلت‬
‫پاسخ‪:‬‬
‫سفارش‬
‫سفارش‬
‫سفارش‬
‫تحویل‬
‫‪ 28 . 22  ln( X )  3 . 34‬‬
‫‪564 . 32‬‬
‫‪X ‬‬
‫‪20‬‬
‫‪24‬‬
‫‪ 0 . 14‬‬
‫‪63 . 99‬‬
‫‪20‬‬
‫‪ln( X i )  63 . 99  M  3 . 34 ‬‬
‫‪20‬‬
‫‪i 1‬‬
‫‪‬‬
‫‪Table‬‬
‫‪ 1 / M  7 . 14  ‬‬
‫‪  ˆ  3 . 738‬‬
‫‪ˆ  1 / X  1 / 28 . 22  0 . 035‬‬
‫هفته ششم‬
‫‪37.3‬‬
‫‪16.31‬‬
‫‪28.07‬‬
‫‪39.02‬‬
‫‪32.33‬‬
‫‪36.55‬‬
‫تحویل‬
‫‪15‬‬
‫‪16‬‬
‫‪17‬‬
‫‪18‬‬
‫‪19‬‬
‫‪20‬‬
‫‪39.17‬‬
‫‪17.42‬‬
‫‪13.91‬‬
‫‪30.22‬‬
‫‪17.14‬‬
‫‪44.02‬‬
‫‪10.55‬‬
‫تحویل‬
‫‪8‬‬
‫‪9‬‬
‫‪10‬‬
‫‪11‬‬
‫‪12‬‬
‫‪13‬‬
‫‪14‬‬
‫‪70.29‬‬
‫‪10.11‬‬
‫‪48.39‬‬
‫‪20.48‬‬
‫‪13.05‬‬
‫‪25.29‬‬
‫‪14.71‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫‪5‬‬
‫‪6‬‬
‫‪7‬‬
‫برآورد پارامترها‬
‫•‬
‫برآوردکننده های پیشنهادی‬
‫–‬
‫–‬
‫مثال ‪ :12-9‬اگر داده های مربوط به مثال ‪ 3-9‬را متعلق به یک توزیع‬
‫نمایی منفی فرض کنیم پارامتر آن را برآورد نمایید‪.‬‬
‫پاسخ‪ :‬در مثال ‪ 7-9‬مقدار میانگین نمونه آمده است‪.‬‬
‫‪ˆ  1 / X  1 / 11 . 894  0 . 084‬‬
‫‪25‬‬
‫هفته ششم‬
‫برآورد پارامترها‬
‫•‬
‫برآوردکننده های پیشنهادی‬
‫–‬
‫‪26‬‬
‫هفته ششم‬
‫مثال ‪ :13-9‬مورد بررس ی قرار نمی گیرد‪.‬‬
‫آزمون برازندگی‬
‫•‬
‫آزمون مربع کای‬
‫–‬
‫–‬
‫این آزمون برای نمونه هایی با اندازه های بزرگ و در شرایطی که پارامترها طبق‬
‫روش درستنمایی ماکسیمم(‪ )MLE‬برآورد شده باشند به کار می رود‪.‬‬
‫روش انجام کار‬
‫«‬
‫«‬
‫‪ n‬مشاهده را در مجموعه ای با ‪ k‬فاصله رده ای یا خانه قرار دهید‪.‬‬
‫ترتیب معرف فراوانی مشاهده شده و‬
‫آماره آزمون زیر را به دست آورید که در آن و‪ O i‬به ‪E i‬‬
‫می‬
‫انتظاری در فاصله رده ای ‪i‬ام هستند و فراوانی انتظاری از رابطه‬
‫دست ‪E i‬‬
‫‪i‬به‪ np‬‬
‫فرض ی مربوط به فاصله رده ای ‪i‬ام است‪.‬‬
‫آید که در آن احتمال ‪p i‬‬
‫‪k‬‬
‫) ‪(O  E‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ 0   i0 E‬‬
‫‪2‬‬
‫می توان ثابت کرد که ‪ 0‬‬
‫به سمت توزیع احتمال مربع کای با ‪ k-s-1‬درجه آزادی میل می‬
‫کند که ‪ s‬معرف تعداد پارامترهای توزیع مفروض است که بر اساس داده های آماری برآورد‬
‫شده اند‪.‬‬
‫فرض ‪ H‬مبنی بر اینکه متغیر تصادفی مورد نظر دارای توزیع احتمال مفروض با پارامترهایی‬
‫‪0‬‬
‫تصادفی با توزیع مفروض نمی خواند را تعریف کنید‪.‬‬
‫برآورد شده است و که متغیر ‪H 1‬‬
‫‪ 2‬را محاسبه کنید‪.‬‬
‫مقدار بحرانی‬
‫‪  , k  s 1‬‬
‫باشد آنگاه فرض صفر را رد کنید‪.‬‬
‫اگر‬
‫‪2‬‬
‫‪i‬‬
‫‪27‬‬
‫«‬
‫«‬
‫«‬
‫«‬
‫هفته ششم‬
‫‪i‬‬
‫‪i‬‬
‫‪ 0    , k  s 1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫آزمون برازندگی‬
‫•‬
‫آزمون مربع کای‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫‪28‬‬
‫هفته ششم‬
‫اگر ‪ E‬ها کوچک باشد باید ادغام صورت پذیرد مقادیر بزرگتر از ‪3،4‬‬
‫یا ‪ 5‬بیشتر به کار رفته است‪.‬‬
‫در حالت گسسته هر یک از مقادیر تصادفی به منزله یک رده است مگر‬
‫اینکه شرط باال برقرار نباشد که باید آن را ادغام نمود‪.‬‬
‫در حالت پیوسته به منظور عملکرد بهتر پیشنهاد می گردد تعداد‬
‫فاصله های رده ای از جدول زیر استخراج شود‪.‬‬
‫‪i‬‬
‫تعداد فاصله‬
‫ردهای ‪k‬‬
‫‪n‬‬
‫امکان پدبر نیست‬
‫‪ 5‬تا ‪10‬‬
‫‪ 10‬تا ‪20‬‬
‫‪20‬‬
‫‪50‬‬
‫‪100‬‬
‫‪<100‬‬
‫‪n/5‬‬
‫آزمون برازندگی‬
‫•‬
‫آزمون مربع کای‬
‫مثال ‪ :14-9‬در مثال ‪ 8-9‬داده های ورودی ارائه شده در مثال ‪ 2-9‬را‬
‫تحلیل کردیم و با توجه به هیستوگرام به نظر می رسید که دارای‬
‫امتر ‪‬پوآسون برآورد‬
‫توزیع پواسون باشد‪ .‬لذا مقدار‬
‫برای‪64‬پا‪.‬ر‪ 3‬‬
‫گردید‪ .‬با استفاده از آزمون مربع کای داشتن توزیع پواسون توسط‬
‫متغیر تصادفی مذکور را بررس ی نمایید‪.‬‬
‫‪:‬‬
‫پاسخ‬
‫‪H : X has poisson distributi on‬‬
‫–‬
‫^‬
‫‪29‬‬
‫–‬
‫‪0‬‬
‫‪on‬‬
‫‪x‬‬
‫‪3 . 64‬‬
‫!‪x‬‬
‫هفته ششم‬
‫‪ 3 . 64‬‬
‫‪e‬‬
‫‪x‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫!‪x‬‬
‫‪e‬‬
‫‪p( x) ‬‬
‫‪H 1 : X Don' t has poisson distributi‬‬
‫‪on then‬‬
‫‪If x has poisson distributi‬‬
‫آزمون برازندگی‬
‫آزمون مربع کای‬
:‫پاسخ‬
We can say that :
e
p ( x  0) 
 3 . 64
3 . 64
•
–
0
 0 . 026  Expected
frequency
: 100 * 0.026  2.6
0!
p ( x  1) 
e
 3 . 64
3 . 64
1
 0 . 096  Expected
frequency
: 100 * 0 . 096  9 . 6
1!
p ( x  2) 
e
 3 . 64
3 . 64
2
 0 . 174  Expected
frequency
: 100 * 0 . 174  17 . 4
2!
30
.......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........
p ( x  10 ) 
e
 3 . 64
3 . 64
10
 0 . 003  Expected
frequency
: 100 * 0.003  0.3
 0 . 001  Expected
frequency
: 100 * 0.001  0.1
10 !
p ( x  11 ) 
e
 3 . 64
3 . 64
11!
11
‫هفته ششم‬
‫آزمون برازندگی‬
‫•‬
‫آزمون مربع کای‬
‫–‬
‫پاسخ‪:‬‬
‫‪2‬‬
‫) ‪(O i -E i‬‬
‫‪Ei‬‬
‫فراوانی انتظاری ‪Oi‬فراوانی مشاهده شده‬
‫…‬
‫‪2.6‬‬
‫‪12‬‬
‫‪0‬‬
‫‪7.87‬‬
‫‪9.6‬‬
‫‪10‬‬
‫‪1‬‬
‫‪0.15‬‬
‫‪17.4‬‬
‫‪19‬‬
‫‪2‬‬
‫‪21.1‬‬
‫‪0.80‬‬
‫‪‬‬
‫‪27‬‬
‫‪.‬‬
‫‪68‬‬
‫‪ E‬‬
‫‪ 2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ Sample   0 .05 ,4.41‬‬
‫‪ We reject‬‬
‫‪10‬‬
‫‪i 1‬‬
‫‪i‬‬
‫‪19.2‬‬
‫‪5‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ 14‬‬
‫‪2.57‬‬
‫‪ 0 .05 , 7 511   0 .05 , 5 8 11 . 1‬‬
‫‪‬‬
‫‪0.26‬‬
‫‪6‬‬
‫‪7‬‬
‫‪8.5‬‬
‫‪2‬‬
‫‪H0‬‬
‫‪31‬‬
‫هفته ششم‬
‫‪Xi‬‬
‫‪(O i -E17‬‬
‫)‬
‫‪i‬‬
‫‪7‬‬
‫‪3‬‬
‫‪‬‬
‫‪4‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Sample‬‬
‫…‬
‫‪4.4‬‬
‫‪5‬‬
‫‪7‬‬
‫…‬
‫‪2‬‬
‫‪5‬‬
‫‪8‬‬
‫…‬
‫‪0.8‬‬
‫‪3‬‬
‫‪9‬‬
‫…‬
‫‪0.3‬‬
‫‪3‬‬
‫‪10‬‬
‫‪11.62‬‬
‫‪0.1‬‬
‫‪1‬‬
‫…‪11,‬‬
‫‪‬‬
‫آزمون برازندگی‬
‫•‬
‫کاربرد آزمون مربع کای بر اساس احتماالت مساوی‬
‫–‬
‫‪32‬‬
‫–‬
‫سوال اساس ی در مواقعی که با توزیع های آماری پیوسته سر و کار‬
‫داریم‪ ،‬اینست طول هر دسته در رده بندی داده هاچقدر باشد‪ .‬یک‬
‫راهکار برای این امر بدین طریق توصیه می شود که بازه هایی با‬
‫احتمال های یکسان ایجاد کنیم‪ .‬این امر در ادامه با مثال توضیح‬
‫داده می شود‪.‬‬
‫توجه نمایید‬
‫‪p 1 / k‬‬
‫‪n‬‬
‫‪n‬‬
‫‪5‬‬
‫هفته ششم‬
‫‪5 k ‬‬
‫‪k‬‬
‫‪i‬‬
‫‪E i  np i  5  ‬‬
‫‪‬‬
‫آزمون برازندگی‬
‫•‬
‫کاربرد آزمون مربع کای بر اساس احتماالت مساوی‬
‫–‬
‫‪33‬‬
‫هفته ششم‬
‫مثال ‪ :15-9‬داده های مربوط به زمانهای رویداد خرابی در مثال ‪ 3-9‬را‬
‫در مثال ‪ 12-9‬تجزیه و تحلیل کردیم‪ .‬به نظر می رسد نمودار داده های‬
‫مورد بحث دارای توزیع نمایی با پارامتر برآورد شده ‪ 0.084‬باشد‪ .‬بر‬
‫اساس آزمون مربع کای با احتماالت مساوی بررس ی نمایید آیا داده‬
‫های مذکور از توزیع نمایی با پارامتر مذکور برخوردار است یا خیر؟‬
‫آزمون برازندگی‬
‫کاربرد آزمون مربع کای بر اساس احتماالت مساوی‬
F a i   1  e
 ai
 ip
:‫پاسخ‬
i  0 ,1,.., K
;
 e
 ai
 1  ip  a i  
1

ln 1  ip 
;
•
–
i  0 ,1,.., K
^
We know
that :   0 . 084 (Why?)
We recommend
that : np i  5
If we have identical
pi 
1
k
For this

n
5 k 
k
problem
probabilit
34
y for each category t hen :
n
5
we suppose
that
k  8  p  0.125
‫هفته ششم‬
‫آزمون برازندگی‬
‫•‬
‫کاربرد آزمون مربع کای بر اساس احتماالت مساوی‬
‫–‬
‫پاسخ‪:‬‬
‫‪a0  0‬‬
‫‪ln 1  1 * 0 . 125   1.59‬‬
‫‪ln 1  2 * 0 . 125   3 . 425‬‬
‫‪35‬‬
‫‪1‬‬
‫‪0 . 084‬‬
‫‪1‬‬
‫‪0 . 084‬‬
‫‪a1  ‬‬
‫‪a2  ‬‬
‫‪.......... .......... .......... .......... .......... ..........‬‬
‫‪ln 1  7 * 0 . 125   24 . 755‬‬
‫‪1‬‬
‫‪0 . 084‬‬
‫‪a7  ‬‬
‫‪a8  ‬‬
‫هفته ششم‬
‫آزمون برازندگی‬
‫•‬
‫کاربرد آزمون مربع کای بر اساس احتماالت مساوی‬
‫–‬
‫پاسخ‪:‬‬
‫‪36‬‬
‫‪(Oi‬‬‫‪Ei)^2/Ei‬‬
‫‪Ei‬‬
‫‪Oi‬‬
‫‪26.01‬‬
‫‪2.25‬‬
‫‪1.69‬‬
‫‪0.01‬‬
‫‪4.41‬‬
‫‪4.41‬‬
‫‪0.81‬‬
‫‪0.01‬‬
‫‪39.6‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪50‬‬
‫‪19‬‬
‫‪10‬‬
‫‪3‬‬
‫‪6‬‬
‫‪1‬‬
‫‪1‬‬
‫‪4‬‬
‫‪6‬‬
‫‪50‬‬
‫فاصله رده ای‬
‫(‪)0,1.59‬‬
‫(‪)1.59,3.425‬‬
‫(‪)3.425,5.595‬‬
‫(‪)5.595,8.252‬‬
‫(‪)8.252,11.677‬‬
‫(‪)11.677,16.504‬‬
‫(‪)16.504,24.755‬‬
‫(‪)24.755,0‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 39 . 6 ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Ei‬‬
‫‪i 1‬‬
‫‪  Sample   0 .05 , 6  We reject‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 0 .05 , 8 11   0 .05 , 6  12 . 6‬‬
‫‪‬‬
‫‪2‬‬
‫هفته ششم‬
‫‪H0‬‬
‫) ‪(O i -E i‬‬
‫‪7‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Sample‬‬
‫آزمون برازندگی‬
‫•‬
‫کاربرد آزمون مربع کای بر اساس احتماالت مساوی‬
‫–‬
‫–‬
‫مثال‪ :16-9‬اگر فرض بر داشتن توزیع ویبول در مثال قبل بوده و‬
‫باشد‪ .‬بر اساس آزمون مربع‬
‫برآورد پارامترهای آن‬
‫‪ˆ  6 . 23 , ˆ  0 . 525‬‬
‫کای با احتماالت مساوی داشتن توزیع را بررس ی نمایید‪.‬‬
‫( ‪F ( x )  1  Exp ( ‬‬
‫) ) ( ‪) )    1  Exp ( ‬‬
‫پاسخ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 0‬‬
‫‪x‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪x ‬‬
‫‪‬‬
‫‪F ( a )  ip‬‬
‫‪‬‬
‫‪ F ( a i )  1  Exp (  ( i ) )   i‬‬
‫) ) ‪  ip  1  Exp (  ( i‬‬
‫‪a‬‬
‫‪a‬‬
‫‪1/ ‬‬
‫‪37‬‬
‫هفته ششم‬
‫]) ‪ a i   [  ln( 1  ip‬‬
‫آزمون برازندگی‬
‫•‬
‫کاربرد آزمون مربع کای بر اساس احتماالت مساوی‬
‫–‬
‫پاسخ‪:‬‬
‫‪0‬‬
‫‪ 0 . 134‬‬
‫‪1 / 0 . 525‬‬
‫]) ‪a 0  6 . 23 [  ln( 1  0 * 0 . 125‬‬
‫‪1 / 0 . 525‬‬
‫‪ 0 . 578‬‬
‫‪1 / 0 . 525‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪1 / 0 . 525‬‬
‫]) ‪a 1  6 . 23 [  ln( 1  1 * 0 . 125‬‬
‫]) ‪a 2  6 . 23 [  ln( 1  2 * 0 . 125‬‬
‫‪......‬‬
‫‪38‬‬
‫هفته ششم‬
‫]) ‪a 8  6 . 23 [  ln( 1  8 * 0 . 125‬‬
‫آزمون برازندگی‬
‫•‬
‫کاربرد آزمون مربع کای بر اساس احتماالت مساوی‬
‫–‬
‫‪39‬‬
‫پاسخ‪:‬‬
‫‪(Oi-Ei)^2/Ei‬‬
‫‪Ei‬‬
‫‪Oi‬‬
‫فاصله رده ای‬
‫‪0.01‬‬
‫‪0.25‬‬
‫‪0.49‬‬
‫‪0.09‬‬
‫‪0.09‬‬
‫‪0.01‬‬
‫‪0.25‬‬
‫‪0.01‬‬
‫‪1.2‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪6.25‬‬
‫‪50‬‬
‫‪6‬‬
‫‪5‬‬
‫‪8‬‬
‫‪7‬‬
‫‪7‬‬
‫‪6‬‬
‫‪5‬‬
‫‪6‬‬
‫‪50‬‬
‫(‪)0,0.135‬‬
‫(‪)0.135,0.581‬‬
‫(‪)0.581,1.479‬‬
‫(‪)1.479,3.1‬‬
‫(‪)3.1,6.004‬‬
‫(‪)6.004,11.606‬‬
‫(‪)11.606,25.125‬‬
‫)‪(25.125,1E+100‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 1 .2 ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Ei‬‬
‫‪i 1‬‬
‫‪  Sample   0 .05 , 5  No Reason For reject H 0‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ 0 .05 , 8  2 1   0 .05 , 5  11 . 1 ‬‬
‫هفته ششم‬
‫‪2‬‬
‫) ‪(O i -E i‬‬
‫‪7‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Sample‬‬
‫آزمون برازندگی‬
‫•‬
‫کاربرد آزمون مربع کای بر اساس احتماالت مساوی‬
‫–‬
‫–‬
‫مثال‪ :17-9‬فاصله رده ای در توزیع نرمال را تعیین نمایید‪.‬‬
‫‪x‬‬
‫( ‪F ( x)  ‬‬
‫)‬
‫‪; -  x  ‬‬
‫پاسخ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪)  0 . 125‬‬
‫‪a1  ‬‬
‫‪‬‬
‫) ‪)   (  1 . 152‬‬
‫( ‪p  0 . 125  ‬‬
‫‪a1  ‬‬
‫(‪ ‬‬
‫‪‬‬
‫‪ a 1    1 . 152 ‬‬
‫‪40‬‬
‫‪If‬‬
‫‪)  1* p,‬‬
‫‪a1  ‬‬
‫‪‬‬
‫( ‪F ( a1 )  ‬‬
‫) ‪(  ,   1 . 152 ‬‬
‫) ‪[   1 . 152  ,   0 . 674 ‬‬
‫) ‪[   0 . 674  ,   0 . 319 ‬‬
‫) ‪[   0 . 319  , ‬‬
‫) ‪[  ,   0 . 319 ‬‬
‫) ‪[   0 . 319  ,   0 . 674 ‬‬
‫) ‪[   0 . 674  ,   1 . 152 ‬‬
‫هفته ششم‬
‫) ‪[   1 . 152  , ‬‬
‫آزمون برازندگی‬
‫•‬
‫آزمون برازندگی کاملوگروف‪-‬اسمیرنف‬
‫–‬
‫‪41‬‬
‫هفته ششم‬
‫مورد بررس ی قرار نمی گیرد‪.‬‬
‫داده های دومتغیره‬
‫•‬
‫مورد بررس ی قرار نمی گیرد‬
‫‪42‬‬
‫هفته ششم‬
‫تمرین‬
‫•‬
‫تمرین های ‪ 21 ،20 ،9‬و ‪ 24‬فصل چهارم کتاب شبیه سازی‬
‫گسسته پیشامد‬
‫•‬
‫تمرین های‪19 ،9 ،5‬و ‪ 20‬تا ‪ 22‬فصل هشتم کتاب شبیه سازی‬
‫سیستم های گسسته پیشامد‬
‫‪43‬‬
‫•‬
‫تمرین های‪ 18 ،17 ،16 ،14 ،13 ،12‬و ‪ 21‬فصل نهم کتاب شبیه‬
‫سازی گسسته پیشامد‬
‫هفته ششم‬