جلسه سوم

Download Report

Transcript جلسه سوم

‫اصول شبیه سازی‬
‫هفته سوم‬
‫فهرست مطالب‬
‫•‬
‫مروری بر واژه ها و مفاهیم‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫•‬
‫مدلهای آماری سودمند‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫‪2‬‬
‫•‬
‫متغیرهای تصادفی‬
‫انواع متغیر های تصادفی‬
‫تابع توزیع تجمعی‬
‫گشتاور‪ ،‬امید ریاض ی‪ ،‬واریانس‬
‫مد و میانه‬
‫سیستمهای صف‬
‫مدلهای موجودی‬
‫پایایی و نگهداری پذیری‬
‫داده های محدود‬
‫سایر توزیعها‬
‫توزیعهای گسسته‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫هفته سوم‬
‫توزیع یکنواخت گسسته‬
‫آزمایش برنویی و توزیع برنویی‬
‫توزیع دوجمله ای‬
‫توزیع هندس ی‬
‫توزیع پواسون‬
‫فهرست مطالب‬
‫•‬
‫توزیعهای پیوسته‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫‪3‬‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫•‬
‫•‬
‫توزیع یکنواخت‬
‫توزیع نمایی‬
‫توزیع گاما‬
‫توزیع مربع کای‬
‫توزیع ارلنگ‬
‫توزیع نرمال‬
‫توزیع لوگنرمال‬
‫توزیع بتا‬
‫توزیع ویبول‬
‫توزیع تی استیودنت‬
‫توزیع فیشر‬
‫توزیع مثلثی‬
‫فرآیند پوآسون‬
‫توزیعهای تجربی‬
‫هفته سوم‬
‫مروری بر واژه ها و مفاهیم‬
‫•‬
‫متغیر های تصادفی‬
‫–‬
‫متغیر تصادفی تابعی حقیقی است از فضای نمونه به مجموعۀ اعداد‬
‫حقیقی که به هر پیشامد فضای نمونه عددی حقیقی نسبت می دهد‪.‬‬
‫‪ ( ) : S  R‬‬
‫‪4‬‬
‫هفته سوم‬
‫مروری بر واژه ها و مفاهیم‬
‫•‬
‫انواع متغیر تصادفی‬
‫–‬
‫متغیر تصادفی گسسته‬
‫«‬
‫–‬
‫‪5‬‬
‫‪ X‬را متغیر تصادفی گسسته مینامند‪ ،‬اگر مقادیری که ‪ X‬میگیرد متناهی یا نامتناهی شمارا باشد‪.‬‬
‫‪0  p  xi   1‬‬
‫–‬
‫تعداد سفارشهایی که به کارگاه میرسد‬
‫–‬
‫انداختن یک تاس و آمدن یک عدد خاص‬
‫–‬
‫تاس ناسالم که احتمال آمدن هر وجه آن با عدد هر وجه متناسب است‪.‬‬
‫‪ p x   1‬‬
‫‪i‬‬
‫‪xi‬‬
‫متغیر تصادفی پیوسته‬
‫«‬
‫‪ X‬را متغیر تصادفی پیوسته مینامند‪ ،‬اگر مقادیری که ‪ X‬میگیرد فاصلهای از مجموعه فواصل باشد‪.‬‬
‫–‬
‫‪f x   0‬‬
‫عمر یک المپ‬
‫‪1‬‬
‫‪x‬‬
‫‪0‬‬
‫‪x‬‬
‫‪ f  x d‬‬
‫‪RX‬‬
‫‪x0‬‬
‫هفته سوم‬
‫‪ f  x d‬‬
‫‪x0‬‬
‫مروری بر واژه ها و مفاهیم‬
‫تابع توزیع تجمعی‬
  p  xi 
  xi  x

F x   p X  x    x
 f t dt

  
lim
F x   1
lim
F x   0
•
x 
x  
p  a  x  b   F b   F  a 
If X was Continuse
stochastic
variable
6
;
a  b
then
p  a  x  b   p  a  x  b   p  a  x  b   p  a  x  b   F(b)  F ( a ) 
b
 f  x dx
a
‫هفته سوم‬
‫مروری بر واژه ها و مفاهیم‬
‫ واریانس‬،‫ امید ریاض ی‬،‫گشتاور‬
 ( n )  E x
n

  xi n p  xi 
 i

 
 x n f  x dx

  
 (n )  E ( x   )
  xi p  xi 
 xi

E x   
 
 xf  x dx

  

  E x
n

  ( x   ) n p  xi 
  i
 
  ( x   ) n f  x dx
  
 x   2 xE ( x ) 
2
2
2
2
2
E  x   E E  x   2 E  xE  x   E  x   E  x   2 E  x  
var  x   
2
 E  x  E  x 
2
2
E
•
7
2
  E x 
E x
2
2
  (2)  
2
‫هفته سوم‬
‫مروری بر واژه ها و مفاهیم‬
‫ واریانس‬،‫ امید ریاض ی‬،‫گشتاور‬
‫مثال‬
‫تاس غیر منصف‬
Xi
P(xi)
F(X)
1
2
3
4
1/21
2/21
3/21
4/21
1/21
3/21
6/21
10/21
1
2
6
E x   1
 2
 .....  6 
 4 . 33
21
21
21
   E  x 
var  x   E x
2
2
   4 .33
 E x
2
5
5/21
15/21
x
E x  
2

0
xe
x
2

2
 2, Var  x    E x  1
2

 


0
«
8
 21  18 . 78  2 . 22
2
 12 e  2 x  0
f x   
, p 2  x  3   0 . 145 , F  x   1
2
o

–
6
6/21
1
‫عمر المپ‬
1
•
2
x e
 2x
x
x
 2t
 e dt  1

t
2
2
 e dt  1  e
«
x
2
0

2
dx  8   Var ( x )  8  2  4   

4 2
‫هفته سوم‬
‫مروری بر واژه ها و مفاهیم‬
‫•‬
‫مد و میانه‬
‫–‬
‫مد‬
‫«‬
‫«‬
‫–‬
‫‪9‬‬
‫مد در متغیر گسسته مقداری از متغیر تصادفی است که بیشتر از همه روی‬
‫میدهد‪.‬‬
‫مد در متغیر پیوسته مقدار ماکسیمم تابع توزیع است‬
‫میانه‬
‫«‬
‫میانه در متغیر تصادفی پیوسته مقداری از متغیر تصادفی است که‪:‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫«‬
‫هفته سوم‬
‫‪p( X  x) ‬‬
‫میانه در متغیر تصادفی گسسته اولین ‪x‬ی است که‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪p( X  x) ‬‬
‫مروری بر واژه ها و مفاهیم‬
‫•‬
‫مد و میانه‬
‫–‬
‫مثال‬
‫«‬
‫تاس غیر منصف‬
‫‪ x5‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ 1‬‬
‫‪21‬‬
‫‪p  X  x   15‬‬
‫‪10‬‬
‫«‬
‫عمر المپ‬
‫‪1‬‬
‫‪t‬‬
‫‪1‬‬
‫‪‬‬
‫‪e 2 dt ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ x  1 . 3865‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫هفته سوم‬
‫‪ ln‬‬
‫‪x‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪‬‬
‫‪x‬‬
‫‪2‬‬
‫‪  12  e‬‬
‫‪x‬‬
‫‪2‬‬
‫‪‬‬
‫‪2‬‬
‫‪t‬‬
‫‪‬‬
‫‪e 2 dt  1  e‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪x‬‬
‫‪‬‬
‫‪0‬‬
‫‪x‬‬
‫‪‬‬
‫‪0‬‬
‫‪‬‬
‫مدلهای آماری سودمند‬
‫•‬
‫سیستمهای صف‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫‪11‬‬
‫–‬
‫–‬
‫هفته سوم‬
‫اگر مدت خدمت دهی کامال تصادفی باشد اغلب دارای توزیع نمایی است‪.‬‬
‫اگر مدت خدمت دهی ثابت باشد ولی تحت تاثیر تغییرات تصادفی نوسان نماید از توزیع‬
‫نرمال استفاده می گردد‪.‬‬
‫اگر به نظر برسد که پدیده مورد نظر از توزیع نرمال پیروی می کند ولی متغیر تصادفی‬
‫مقید به بزرگتر بودن یا کوچکتر بودن از مقدار خاص ی باشد از توزیع نرمال بریده‬
‫استفاده می گردد‪.‬‬
‫به منظور مدلسازی مدتهای بین دو ورود و خدمت دهی از توزیع های وایبل و گاما نیز‬
‫استفاده می گردد(توزیع نمایی حالت خاص ی از این دو توزیع است)‬
‫تفاوت بین این سه توزیع در مد آنهاست مد توزیع نمایی در صفر است ولی دو توزیع دیگر‬
‫دارای مد بزرگتر از صفرند‪.‬‬
‫کران توزیع گاما مانند توزیع نمایی کشیده است ولی کران توزیع وایبل ممکن است تندتر‬
‫یا کندتر از توزیع نمایی نزول کند‪.‬‬
‫اگر مدتهای بزرگ خدمت دهی بیش از آن باشد که توزیع نمایی بتواند پاسخگوی آن شود‬
‫از توزیع وایبل استفاده خواهد شد‪.‬‬
‫مدلهای آماری سودمند‬
‫•‬
‫مدلهای موجودی‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫‪12‬‬
‫–‬
‫–‬
‫هفته سوم‬
‫توزیع مهلت تحویل اغلب توزیع گاماست‪.‬‬
‫توزیع هندس ی‪ ،‬پواسون و دوجمله ای منفی‪ ،‬طیفی از شکلهای توزیع را در بر‬
‫می گیرند که با انواع الگوی تقاضا مطابقت دارد‪.‬‬
‫مد توزیع هندس ی که نوع خاص ی از توزیع دوجمله ای منفی است به شرط‬
‫اینکه دست کم یک تقاضا رخ داده باشد یک خواهد بود‪.‬‬
‫اگر داده های مربوط به تقاضا کرانی کشیده داشته باشند ممکن است‬
‫توزیع دوجمله ای منفی مناسب باشد‪.‬‬
‫کران پواسون به طور کلی کوتاه تر از کران دوجمله ای منفی است‪.‬‬
‫اگر مدل پواسون به کار رود نسبت به زمانی که توزیع دوجمله ای منفی‬
‫مورد استفاده قرار می گیرد تقاضاهای زیاد کمتر رخ می دهد‪.‬‬
‫مدلهای آماری سودمند‬
‫•‬
‫پایایی و نگهداری پذیری‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫‪13‬‬
‫–‬
‫–‬
‫هفته سوم‬
‫اگر فقط بازمانی های تصادفی رخ دهد می توان از توزیع نمایی‬
‫استفاده نمود‪.‬‬
‫توزیع گاما از مدلسازی مکانیزمی که توزیع مدت بازمانی هر جزء آن‬
‫نمایی است به وجود می آید‪.‬‬
‫هرگاه تعدادی جزء در سیستم باشد و بازمانی ناش ی از جدیدترین‬
‫نقص از میان همه نقص های ممکن باشد توزیع وایبول عملکرد‬
‫خوبی دارد‪.‬‬
‫در وضعیتهایی که بازمانی ها ناش ی از فرسودگی باشد توزیع نرمال‬
‫مناسب است‪.‬‬
‫و در برخی از قطعات توزیع لوگنرمال برای مدت زمان تا بازمانی‬
‫مناسب تشخیص داده شده است‪.‬‬
‫مدلهای آماری سودمند‬
‫•‬
‫داده های محدود‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫‪14‬‬
‫•‬
‫اگر مدت بین دو ورود یا خدمت دهی تصادفی باشد و اطالعات ما ناقص‬
‫باشد از توزیع یکنواخت استفاده می شود‪.‬‬
‫زمانی می توان از توزیع مثلثی استفاده کرد که در مورد مینمیم‪ ،‬ماکسیمم و‬
‫مد متغیر تصادفی فرضهایی صورت گرفته باشد‪.‬‬
‫توزیع بتا گونه هایی از شکلهای توزیع در فاصله واحد را فراهم می آورد که‬
‫با تغییرات مناسب می توان آن را به هر فاصله دلخواهی انتقال داد‪.‬‬
‫توزیع یکنواخت نوع خاص ی از توزیع بتاست‪.‬‬
‫سایر توزیعها‬
‫–‬
‫هفته سوم‬
‫توزیع های برنویی و دوجمله ای در توزیع های گسسته و توزیع فوق نمایی‬
‫در توزیع های پیوسته نیز در شبیه سازی کاربردهایی دارند‪.‬‬
‫توزیعهای گسسته‬
1
p( x) 
‫توزیع یکنواخت گسسته‬
; x  1 ,2 ,3 ,...,k
•
k
k
E (x) 

x
1

k
x 1
Var ( x )  E ( x
1
k
2
k

x
1
*
k ( k  1)
k
x 1
)  E ( x ) 
2

x 1

1
*
k ( k  1)( 2 k  1)
k
6
k 1
2
k



x
2
2
1
(
k
( k  1)
k 1
)
2
2
15
2
4
k 1
2

12
‫هفته سوم‬
‫توزیعهای گسسته‬
‫•‬
‫آزمایش برنویی و توزیع برنویی‬
‫–‬
‫‪16‬‬
‫متغیر تصادفی برنولی (‪)X‬دارای دو نتیجه پیروزی و شکست می باشد‪.‬‬
‫بنابراین فضای نمونه را می توان به شکل }‪S={0,1‬در نظر گرفت‬
‫که در آن ‪ 0‬نشانگر شکست و ‪ 1‬نشان دهنده پیروزی است‪ .‬توزیع‬
‫برنولی به صورت )‪Ber(p‬نشان داده می شود که در آن ‪ p‬احتمال‬
‫موفقیت و در نتیجه ‪1-p‬احتمال شکست می باشد‪ .‬نکات زیر در مورد‬
‫این متغیر تصادفی قابل استخراج است‪.‬‬
‫‪; x  0 ,1‬‬
‫‪1 x‬‬
‫‪x 1‬‬
‫‪ p x   p q‬‬
‫‪x‬‬
‫‪p‬‬
‫‪px   ‬‬
‫‪1  p‬‬
‫‪x0‬‬
‫‪E x   1 p  0  q  p‬‬
‫‪ (1  p  0  q )  p  p (1  p )  pq‬‬
‫‪2‬‬
‫هفته سوم‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪   E ( x ) ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Var ( x )  E x‬‬
‫توزیعهای گسسته‬
‫•‬
‫توزیع دوجمله ای‬
‫–‬
‫فرض کنید ‪ n‬متغیر تصادفی برنولی با هم جمع شوند‪ .‬حاصل متغیر‬
‫تصادفی است که می توان آن را با عنوان تعداد پیروزی ها در ‪n‬‬
‫آزمایش برنولی تعبیر نمود‪ .‬تابع توزیع این متغیر تصادفی را می توان به‬
‫‪ n ‬‬
‫صورت زیر بدست آور‬
‫‪:‬‬
‫د‬
‫‪p‬‬
‫‪q‬‬
‫‪x‬‬
‫‪‬‬
‫‪0‬‬
‫‪,...‬‬
‫‪n‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪nx‬‬
‫‪17‬‬
‫‪otherwise‬‬
‫–‬
‫با توجه به تعریف متغیر تصادفی دو جمله ای داریم‪:‬‬
‫‪n‬‬
‫‪n‬‬
‫‪ n  1 x n x‬‬
‫‪ n  1  x 1 n  x‬‬
‫‪ n  1  x 1 n  x‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪n‬‬
‫‪p‬‬
‫‪q‬‬
‫‪‬‬
‫‪n‬‬
‫‪p‬‬
‫‪q‬‬
‫‪‬‬
‫‪p‬‬
‫‪‬‬
‫‪np‬‬
‫‪  x  1‬‬
‫‪  x  1‬‬
‫‪  x  1  p q  np‬‬
‫‪x 1‬‬
‫‪x 1 ‬‬
‫‪x0 ‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪n‬‬
‫‪x‬‬
‫‪p x    x ‬‬
‫‪‬‬
‫‪0‬‬
‫‪ n  x n x‬‬
‫‪x   p q‬‬
‫‪‬‬
‫‪x‬‬
‫‪n‬‬
‫‪‬‬
‫‪E x  ‬‬
‫‪x0‬‬
‫‪ n  x n x‬‬
‫‪n‬‬
‫‪n‬‬
‫‪  x  p q   p  q   1  1‬‬
‫‪x0 ‬‬
‫‪‬‬
‫‪n‬‬
‫هفته سوم‬
‫نکته‬
‫توزیعهای گسسته‬
‫توزیع دوجمله ای‬
E  x  x  1  
n

x0
n
n
 n  x n x
 n  1 x n x
 p q
x  x  1   p q
 n   x  1 
 n  n  1 
x0
x0
x
 x  1
 n  n  1  p  n p  np
2
2
2
•
 n  2  x n  x 
 p q
 

x

2



2
Var ( x )  E  x  x  1   E  x    E  x   n p  np  np  n p  np 1  p   npq
2
2
2
2
2
2
X  X 1  X 2  ... X n

 n



E
x

E
x

 i   np


 i 1 
 
 n


var  x   var   x i   n var  x i   npq

 i 1 

18
‫هفته سوم‬
‫توزیعهای گسسته‬
‫•‬
‫توزیع دوجمله ای‬
‫–‬
‫‪19‬‬
‫مثال‪:‬در یک فرایندساخت‪ ،‬چیپ های نیمه رسانایی با نسبت ‪%2‬‬
‫معیوب تولید میشوند‪ .‬در این سیستم تولیدی هر روز یک نمونه‬
‫‪50‬تایی گرفته شده و اگر در نمونه بیشتر از ‪ 2‬قطعه معیوب باشد‬
‫فرایند متوقف میشود‪ .‬احتمال توقف فرایند را در هر روز بیابید‪.‬‬
‫حل‪ :‬ابتدا بایستی متغیر تصادفی در این سوال تعریف شود‪.‬‬
‫‪ X‬تعداد واحدهای ناقص‬
‫‪ 50 ‬‬
‫‪x‬‬
‫‪n x‬‬
‫‪p  x     0 . 02  0 . 98 ‬‬
‫‪x ‬‬
‫‪p  x  2   1  p  X  2   1  p  x  0   p  x  1   p  x  2   1  0 . 92  0 . 08‬‬
‫‪E  x   50  0 . 02  1‬‬
‫هفته سوم‬
‫‪var  x   50  0 . 02  0 . 98  0 . 98‬‬
‫توزیعهای گسسته‬
‫•‬
‫توزیع هندس ی‬
‫–آزمایش های برنولی مستقل از هم را در نظر بگیرید‪ .‬متغیر تصادفی هندس ی (‪ )X‬تعداد آزمایش های برنولی تا‬
‫رسیدن به اولین موفقیت می باشد‪ .‬این توزیع به شکل )‪ Ge(p‬نشان داده می شود‪ p) .‬احتمال موفقیت و‪1-‬‬
‫‪p‬‬
‫احتمال شکست می باشد)‪ .‬از آنجا که تعداد آزمایش ها نامحدود می باشد فضای حالت به شکل‬
‫}‪ S={1,2,…,k,...‬است‪ .‬تابع احتمال متغیر تصادفی ‪ x‬به شکل زیر می باشد و داریم‪:‬‬
‫… ‪P(x) =q x-1p; x=1, 2,‬‬
‫‪E(x) =1/p‬‬
‫‪var(x) =q/p2‬‬
‫‪20‬‬
‫–‬
‫–‬
‫توزیع هندس ی به طور گسترده در مدل های ریاض ی به علت خاصیت بی‬
‫حافظگی این توزیع استفاده می شود‪ .‬بی حافظگی یعنی‪:‬‬
‫‪n 1‬‬
‫هفته سوم‬
‫–‬
‫;‬
‫)‪p x  k  n | x  k   p ( x  n‬‬
‫•‬
‫توزیعهای گسسته‬
‫•‬
‫توزیع هندس ی‬
‫–‬
‫مثال‪:‬در مثال قبل احتمال اینکه سومین نمونه‪ ،‬اولین معیوب باشد را‬
‫بیابید‪.‬‬
‫پیروزی‪ :‬یافتن معیوب‬
‫‪P(x=3) =0.982 *0.02‬‬
‫‪21‬‬
‫هفته سوم‬
‫توزیعهای گسسته‬
‫توزیع پواسون‬
 n  x n x
p  x     p q
x
p( x) 
n 

n   , np  
lim (1  f  x 
1
f (x)
lim
f ( x ) 0
E  x   np  
var  x   npq 
lim
n 
11 
 
1
n
1  2 n ... 1  x 1 n 

 1 
 
n

x
x!
n 
 p( x)  1
e
lim
n  n  1....  n  x  1 
n
x!
 e
x
x!
x
1 
1 

n
•

n x
n

n 
1   n  x

22
E x  

x
x0
e


x!
x
e



x

  x  1!  e 
x 1

k 0

k 1
k!
e



k 0

k
e


e  
k!
‫تمام خصوصیات تابع احتمال را دارد و تابع توزیع آن‬x ‫در نتیجه متغیر تصادفی‬
.‫تقریبی از تابع توزیع متغیر تصادفی دو جمله ای است‬
‫هفته سوم‬
‫توزیعهای گسسته‬
‫•‬
‫توزیع پواسون‬
‫–‬
‫اگر تقاضا در مهلت تحویل برای محصولی دارای توزیع پواسون با‬
‫میانگین ‪ 10‬داشته باشد‪ ،‬با فاصله اطمینان ‪ %95‬در برابر کمبود‬
‫نقطه سفارش مجدد را مشخص نمایید‪.‬‬
‫‪x‬‬
‫‪10‬‬
‫‪ 10‬‬
‫‪e‬‬
‫‪x‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫!‪x‬‬
‫‪‬‬
‫‪e‬‬
‫!‪x‬‬
‫‪px  ‬‬
‫‪23‬‬
‫‪i‬‬
‫‪ 0 . 95‬‬
‫‪10‬‬
‫‪ 10‬‬
‫!‪i‬‬
‫‪e‬‬
‫‪x‬‬
‫‪‬‬
‫‪i0‬‬
‫‪x  1, x  2 ,.... x  15‬‬
‫هفته سوم‬
‫توزیعهای پیوسته‬
‫•‬
‫توزیع یکنواخت‬
‫–‬
‫متغیر تصادفی یکنواخت ‪X‬در بازه ‪S=[a,b],b>a‬مقادیری را اختیار‬
‫می کند که دارای احتمال یکسان می باشند‪ .‬توزیع یکنواخت به‬
‫صورت )‪Unif(a,b‬نشان داده می شود‪ .‬تابع چگالی به شکل زیر می‬
‫باشد‪:‬‬
‫‪xa‬‬
‫‪0‬‬
‫‪‬‬
‫‪xa‬‬
‫‪ F x   ‬‬
‫‪b  a‬‬
‫‪‬‬
‫‪1‬‬
‫‪a xb‬‬
‫‪24‬‬
‫‪xb‬‬
‫‪ab‬‬
‫‪2‬‬
‫‪b  a  2‬‬
‫هفته سوم‬
‫‪12‬‬
‫‪E x  ‬‬
‫‪var  x  ‬‬
‫‪a xb‬‬
‫‪otherwise‬‬
‫‪x 2  x1‬‬
‫‪ba‬‬
‫‪ 1‬‬
‫‪‬‬
‫‪f x    b  a‬‬
‫‪0‬‬
‫‪‬‬
‫‪p  x1  X  x 2  ‬‬
‫توزیعهای پیوسته‬
‫توزیع نمایی‬
x ~ Exp (  )
 e  x
x0
f x   
otherwise
0
E x   1
 F x   1  e
 x
•
x0

var  x   1

2
‫خاصیت بی حافظگی توزیع نمایی‬
–
p x  s  t | x  s   p x  t 
p x  s  t 
p x  s 

e
 st 
e
s
e
t
 p x  t 
‫هفته سوم‬
25
‫توزیعهای پیوسته‬
   
‫توزیع گاما‬


x
 1
e dx     1     1 
x
‫تابع گاما‬
–
‫تابع توزیع گاما‬
–
•
0
            1 !

If X i has Exp (  ) distributa
ion then
X 

X i has Gamma   ,   distributa
ion
i 1


 






E x  E  X i    E ( X i )   * E ( X i ) 


 i 1
 i 1
 

 



Var  x   Var   X i    Var ( X i )   * Var ( X i )  2


 i 1
 i 1

‫هفته سوم‬
26
‫توزیعهای پیوسته‬
‫توزیع گاما‬
x ~ Gamma (  ,  )
 
 1   x
x
e
x0

f  x      
0
otherwise

‫تابع توزیع گاما‬
  1  f x  

 1
x
1 1
e
 x
•
–
 e
x
27
‫هفته سوم‬
‫توزیعهای پیوسته‬
‫توزیع مربع کای‬
x ~ Gamma (  
v
2
, 
1
)
2
 1 v
2
v
x
( )
1 
x2 e 2
x0
 2
f x     v 
 
 2

otherwise
0
•
 x ~ Chi - square( x )

v

1

( ) 2 v 1  x


x2 e 2
x0
 2
 
v
 f  x      
 2



otherwise
0

‫هفته سوم‬
28
‫توزیعهای پیوسته‬
‫•‬
‫توزیع ارلنگ‬
‫–‬
‫‪29‬‬
‫هفته سوم‬
‫همان تابع توزیع گاما در حالتی است که‬
‫داریم‬
‫‪ x i‬‬
‫‪ 1‬‬
‫!‪i‬‬
‫‪i0‬‬
‫‪‬‬
‫‪ x‬‬
‫‪   N‬است‪ .‬در این حالت‬
‫‪ F x   1  e‬‬
‫) ‪x ~ Erlang (  , ‬‬
‫‪‬‬
‫‪ x‬‬
‫‪e‬‬
‫‪ 1‬‬
‫‪x‬‬
‫‪‬‬
‫!‪ 1‬‬
‫‪‬‬
‫‪f x  ‬‬
‫توزیعهای پیوسته‬
‫•‬
‫توزیع ارلنگ‬
‫–‬
‫‪30‬‬
‫مثال‪:‬دو المپ با عمر متوسط ‪ 1000‬ساعت با توزیع نمایی به گونهای‬
‫بسته شدهاند که در صورت خارج شدن یکی المپ دیگر روشن‬
‫میشود‪ .‬احتمال اینکه بعد از ‪ 2160‬ساعت المپی روشن باشد‪ ،‬چقدر‬
‫است‪.‬‬
‫‪ 11000 x i‬‬
‫‪1‬‬
‫!‪i‬‬
‫‪i0‬‬
‫‪‬‬
‫‪1000 x‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ 1 e‬‬
‫‪ 0 . 636  0 . 64‬‬
‫‪  x i‬‬
‫!‪i‬‬
‫‪ 2 . 16 i‬‬
‫!‪i‬‬
‫‪ 1‬‬
‫‪‬‬
‫‪X=X1+X2‬‬
‫‪x‬‬
‫‪F x   1  e‬‬
‫‪i0‬‬
‫‪1‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 2 . 160‬‬
‫‪F x   1  e‬‬
‫‪i0‬‬
‫‪1  0 . 64  0 . 36‬‬
‫هفته سوم‬
‫)‪X1 ~EXP (1/1000‬‬
‫)‪X2~EXP (1/1000‬‬
‫–‬
‫–‬
‫•‬
‫توزیعهای پیوسته‬
‫•‬
‫توزیع ارلنگ‬
‫–مثال‪:‬یک معاینه پزشک سه مرحله دارد که هر کدام دارای توزیع نمایی با میانگین ‪ 20‬دقیقه است‪.‬‬
‫با این فرضیات احتمال مدت معاینه کمتر از ‪ 50‬دقیقه باشد را بیابید‪.‬‬
‫‪X=X1+X2+X3‬‬
‫‪31‬‬
‫‪ 1  0 . 543  0 . 457‬‬
‫‪2 .5  i‬‬
‫!‪i‬‬
‫هفته سوم‬
‫‪2‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 2 .5‬‬
‫‪i0‬‬
‫‪k 1 3 1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Mˆ ‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 40‬‬
‫‪1‬‬
‫‪20‬‬
‫‪1‬‬
‫‪20‬‬
‫‪‬‬
‫‪1 e‬‬
‫‪ 1 20  50  i‬‬
‫!‪i‬‬
‫‪2‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫)‪X1 ~EXP (1/20‬‬
‫–‬
‫)‪X2~EXP (1/20‬‬
‫–‬
‫)‪X3~EXP (1/20‬‬
‫–‬
‫‪20  50‬‬
‫‪1‬‬
‫‪F 50   1  e‬‬
‫‪i0‬‬
‫‪ 60‬‬
‫‪3‬‬
‫‪1‬‬
‫‪20‬‬
‫‪‬‬
‫‪k‬‬
‫‪‬‬
‫‪E x  ‬‬
‫توزیعهای پیوسته‬

X ~ N  ,
f x  
2

1
2 
1
e
 (x ) 
2
 

1) lim f  x  
x  
‫توزیع نرمال‬
2
  x
•
lim f  x   0
x  
2) f    x   f    x 
3) Arg[ Max  f ( x ) ]  
32
4) F  x   p  X  x  
x


5) f  z  
1
2
1
e
2
z
2
1
2
e
x 
1 

2
  
x
2

dt 


;   z    z ~ N 0 ,1 
1
2
1
e
2
z
2
x 
dz   




‫هفته سوم‬
‫توزیعهای پیوسته‬

X ~ N  ,
2
‫توزیع نرمال‬


E ( x) 
 xf  x d


x

1
x
2 

e
 x 
1

2
  
2
dx  
Var ( x )  E ( x )   E ( x )   (    )  (  )  
2
2
2
2
•
2
2
33
‫هفته سوم‬
‫توزیعهای پیوسته‬
‫توزیع نرمال‬
If
X ~ N 50 , 9 
Calculate
‫مثال‬
p( x  56)
•
–
56  50 
 X  50
p  x  56   p 

  p  z  2     2   0 . 9772
3
3


If
X ~ N 12 , 4 
Calculate
p( x  1 0 ) and
p(10  x  12 )
34
 10  12 
F 10    
     1   0 . 1587
2




 12  12 
 10  12 
p 10  X  12   F 12   F 10    
  
    0     2   0   1     1 
2
2
2




 0 . 5  1     1   0 . 5  1  0 . 084134
  0 . 3413
‫هفته سوم‬
‫توزیعهای پیوسته‬
‫•‬
‫توزیع نرمال‬
‫–‬
‫مثال‪:‬اگر تقاضا برای محصولی دارای توزیع نرمال با میانگین ‪ 25‬و‬
‫واریانس ‪ 9‬باشد‪ ،‬نقطه سفارش مجدد را به گونهای بیابید که کمبود‬
‫فقط در ‪ %5‬مواقع رخ دهد‪.‬‬
‫‪p  x  x 0   0 . 05‬‬
‫‪ x 0  25 ‬‬
‫‪1 ‬‬
‫‪  0 . 05‬‬
‫‪3‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪35‬‬
‫–‬
‫هفته سوم‬
‫‪x 0  25‬‬
‫‪ x 0  25 ‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 1 . 65  29 . 935  30‬‬
‫‪  0 . 95 ‬‬
‫‪3‬‬
‫‪3‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اگر به هنگام رسیدن تقاضا به ‪ 30‬واحد سفارش خرید صادر شود‬
‫فقط در ‪ %5‬مواقع کمبود داریم‪.‬‬
‫توزیعهای پیوسته‬
‫توزیع لوگنرمال‬
‫•‬
‫–‬
‫متغیر تصادفی لوگنرمال همواره مثبت می باشد و اغلب برای مدلسازی‬
‫فرآیندهای تصادفی مالی به کار می رود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪2‬‬
‫‪X ~ Logn  , ‬‬
‫) ‪(lnx - ‬‬
‫‪, x0‬‬
‫‪36‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪e‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2 ‬‬
‫‪2‬‬
‫)‪ 1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪‬‬
‫‪2‬‬
‫‪(e‬‬
‫‪2  ‬‬
‫‪, Var ( x )  e‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪2‬‬
‫‪f ( x) ‬‬
‫‪E ( x)  e‬‬
‫‪Note‬‬
‫‪then‬‬
‫‪X‬‬
‫‪on and Y  e‬‬
‫هفته سوم‬
‫‪Distributi‬‬
‫‪on‬‬
‫‪If Y has Lognormal‬‬
‫‪X has Normal Distributi‬‬
‫توزیعهای پیوسته‬
‫توزیع بتا‬

BETA
Function
: B ( ,  ) 

x
 1
(1  x )
 1
0
BETA
E (x) 
Distributi

 
on : f ( x ) 
, Var ( x ) 
x
 1
(1  x )
dx 
•
 ( )  (  )
 (   )
 1
B ( ,  )
, 0 X 1
37

(    ) (     1)
2
‫هفته سوم‬
‫توزیعهای پیوسته‬
‫•‬
‫توزیع ویبول‬
‫–‬
‫متغیرهای تصادفی وایبول اغلب در مدلسازی فرآیند فرسودگی اجزا در‬
‫تحلیل قابلیت اطمینان استفاده می شوند‪.‬‬
‫‪ ,  ‬‬
‫‪‬‬
‫‪, 0 X‬‬
‫)‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫(‪-‬‬
‫‪e‬‬
‫‪ 1‬‬
‫‪‬‬
‫‪x‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪f ( x) ‬‬
‫‪38‬‬
‫)‪ 1‬‬
‫هفته سوم‬
‫‪1‬‬
‫‪‬‬
‫(‪E ( x)  ‬‬
‫‪ 2‬‬
‫‪‬‬
‫‪2 1‬‬
‫‪Var ( x )     (  1)   (  1) ‬‬
‫‪‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪‬‬
‫‪2‬‬
‫‪X ~ Weibull‬‬
‫توزیعهای پیوسته‬
‫توزیع تی استیودنت‬
X ~ T  Student
f X ( x) 
•
n 
 (( n  1) / 2)
 n  ( n / 2)
E ( x)  0
(1 
x
2
)
 ( n  1) / 2
,   x  
n
Var ( x ) 
,
n
n2
39
Where Z is a standard normal random variable, Y is a chi-square random variable with n
degrees of freedom, and Z and Y are independent. X has T-Student distribution
X 
Z
Y n
‫هفته سوم‬
‫توزیعهای پیوسته‬
X ~ F  n1 , n 2 
f X ( x) 
‫توزیع فیشر‬
 (( n1  n 2 ) / 2)
 ( n1 / 2)  ( n 2 / 2)
E(X ) 
n1
[n ]
n2
n2  2
2
x
n1 / 2
[1 
•
( n1 / 2 ) 1
n1
n2
x]
( n1  n 2 ) / 2
,0  x  
( forn 2  2)
2
Var ( X ) 
2 n 2 ( n1  n 2  2)
n1 ( n 2  4 )( n 2  2)
( forn 2  4 )
40
where V and W are independent chi-square random variables with the corresponding degrees of
freedom n1,n2 X has F distribution with n1,n2 degrees of freedom.
X 
V / n1
W / n2
‫هفته سوم‬
‫توزیعهای پیوسته‬
‫•‬
‫توزیع مثلثی‬
‫–‬
‫‪41‬‬
‫متغیر تصادفی توزیع مثلثی ‪ X‬مقادیر موجود در بازه ]‪ S=[a,c‬را اختیار‬
‫می کند‪ .‬احتمال در زیربازه ]‪ [a,b‬به صورت خطی افزایش می یابد و‬
‫در زیربازه ]‪ [b,c‬به صورت خطی کاهش می یابد‪ .‬بنابراین تابع چگالی‬
‫این متغیر دارای شکل مثلثی می باشد‪ .‬توزیع مثلثی با نماد‬
‫)‪ Tria(a,b,c‬نشان می دهند و تابع چگالی آن به صورت زیر به دست‬
‫می آید‪:‬‬
‫‪a xb‬‬
‫‪abc‬‬
‫‪‬‬
‫‪E‬‬
‫(‬
‫‪x‬‬
‫)‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪3‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪a‬‬
‫‪‬‬
‫‪b‬‬
‫‪‬‬
‫‪c‬‬
‫‪ ab  ac  bc‬‬
‫‪Var ( x ) ‬‬
‫‪‬‬
‫‪18‬‬
‫‪‬‬
‫هفته سوم‬
‫‪b xc‬‬
‫‪x  c, x  a‬‬
‫) ‪ 2( x  a‬‬
‫) ‪ ( b  a )( c  a‬‬
‫‪‬‬
‫) ‪ 2(c  x‬‬
‫‪ f x   ‬‬
‫) ‪ ( c  b )( c  a‬‬
‫‪0‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫فرآیند پوآسون‬
‫–‬
‫تعريف‪ :‬يك فرآيند پواسون داراي ويژگي هاي زير است‪:‬‬
‫«‬
‫«‬
‫پيشامدها به صورت تصادفي در نقاط خاص ي از زمان‪/‬مكان رخ مي دهند‪.‬‬
‫احتمال اينكه دقيقا يك نتيجه از پيشامد مورد نظر در فاصله زماني‪/‬مكاني به طول‬
‫‪ O‬است كه‬
‫چنان‬
‫است كه در آن‬
‫دست آيد برابر ) ‪  t  O (  t‬‬
‫) ‪(t‬‬
‫‪0‬‬
‫) ‪O (t‬‬
‫‪t‬‬
‫‪t  0‬‬
‫‪t‬به‪‬‬
‫‪Lim‬‬
‫(متوسط تعداد نتايج بدست آمده در واحد زمان ثابت است)‬
‫« احتمال اينكه پيشامد مورد نظر بيشتر از يك نتيجه در فاصله اي به طول‬
‫داشته باشد‬
‫‪t‬‬
‫‪( O‬احتمال به دست آوردن بيش از يك نتيجه در يك فاصله زماني كوچك‬
‫است‪.‬‬
‫برابر‬
‫) ‪(t‬‬
‫قابل اغماض است)‬
‫« به ازاي هر يك از اعداد صحيح مانند ‪ n‬و به ازاي هر مجموعه از زيرفاصله هاي ناسازگار‬
‫‪ ...،j2،j1‬و ‪ jn‬اگر ‪ Ei‬پيشامدي باشد كه دقيقا ‪ ji‬عدد از پيشامد موردنظر در ‪i‬امین زيرفاصله‬
‫قرار مي گیرند‪ ،‬آنگاه ‪Ei‬ها مستقل از يكديگرند‪( .‬تعداد نتايج حاصله در زمان معيني مستقل‬
‫از تعداد نتايج حاصله در دوره زماني ناسازگار با دوره قبلي است)‬
‫‪42‬‬
‫‪; n  0 ,1,...‬‬
‫هفته سوم‬
‫‪ t n‬‬
‫!‪n‬‬
‫‪ t‬‬
‫‪e‬‬
‫‪p  N t  s   N  s   n  ‬‬
‫فرآیند پوآسون‬
‫•‬
‫نکاتی در توزیع پواسون‬
‫ورود به این صف دارای توزیع‬
‫پواسون با نرخ ‪ λp‬است‬
‫‪p‬‬
‫‪43‬‬
‫ورود به این صف دارای توزیع‬
‫پواسون با نرخ )‪ λ(1-p‬است‬
‫هفته سوم‬
‫‪1-p‬‬
‫ورود دارای توزیع‬
‫پواسون با نرخ ‪ λ‬است‬
‫فرآیند پوآسون‬
‫•‬
‫نکاتی در توزیع پواسون‬
‫ورود به این فرآیند دارای توزیع‬
‫پواسون با نرخ‪ λ‬است‬
‫ورود دارای توزیع‬
‫پواسون با نرخ ‪λp‬‬
‫است‬
‫ورود دارای توزیع پواسون‬
‫با نرخ )‪ λ(1-p‬استت‬
‫‪44‬‬
‫هفته سوم‬
‫فرآیند پوآسون‬
‫•‬
‫رابطه میان فرآیند پواسون و توزیع نمایی‬
‫–‬
‫اگر تعداد پیروزی ها در فاصله زمانی ‪ 0‬تا ‪ t‬دارای توزیع پواسون‬
‫باشد‪ ،‬می توان نشان داد که زمان رسیدن به اولین پیروزی دارای‬
‫توزیع نمایی است‪.‬‬
‫–‬
‫) ‪X ~ Poisson (  t‬‬
‫اثبات‪:‬‬
‫‪n‬‬
‫‪; n  0 ,1,...‬‬
‫) ‪( t‬‬
‫!‪n‬‬
‫‪45‬‬
‫‪ ) ‬صفر پیروزی در فاصله زمانی صفر تا ‪t‬‬
‫‪t‬‬
‫‪)  e‬‬
‫‪t‬‬
‫‪(1  e‬‬
‫‪‬‬
‫‪t‬‬
‫‪0‬‬
‫‪ f (t ) ‬‬
‫) ‪ t ~ Exp ( ‬‬
‫هفته سوم‬
‫‪t‬‬
‫‪ 1 e‬‬
‫) ‪( t‬‬
‫!‪0‬‬
‫‪ t‬‬
‫‪e‬‬
‫‪ p  N (t )  n  ‬‬
‫( ‪p (T  t )  1  p (T  t )  1  p‬‬
‫‪ t‬‬
‫‪e‬‬
‫‪ 1‬‬
‫توزیعهای تجربی‬
‫•‬
‫•‬
‫هرگاه تعیین اینکه یک متغیر تصادفی دارای توزیع معلوم خاص ی‬
‫است ناممکن یا غیرضروری باشد از توزیع تجربی استفاده می‬
‫شود‪.‬‬
‫امتیاز توزیع معلوم در شبیه سازی امکان اصالح پارامترها به‬
‫منظور انجام تحلیل حساسیت است‪.‬‬
‫‪46‬‬
‫هفته سوم‬